>o. 149. Saterdag 17 December 1910 Zesde Jaargang.
Immer bestaat uit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
„DE BUIT".
Ons nieuwe Feuilleton.
LANGS VERBOKGEN PADEN.
UIT ZEELAND.
Welk weder zullen wij hebben
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes ƒ0.75, daarbuiten /0.95.
Afzonderlijke nummers 5 oent, dubbele bladen 10 o®nt.
Advertentiën warden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberic-hten 25 Ct., p. r. Bij abonnement special» prijs.
Advertentiën van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
Al wie, bulten Goes wonende, zich
voor HET JAAR 1911 wil abonneeren
op de NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT,
betaalt voor HET GEHEELE JAAR
slechts f3.50, mits hi) dit bedrag vóór
20 Januari 1911 aan de Aminisfratie te
Goes overmaakt. Hl) ontvangt dan HET
GEHEELE JAAR de courant FRANCO
PER POST, driemaal 's weeks.
Wie zich tegen I Januari a- s.
abonneert, ontvangt tot dien datum
ons Blad gratis.
Proefnummers worden op aanvrage
gaarne toegezonden.
DE DIRECTIE
Het dwaallicht van Aardenburg, som mi'
gen noemen het ook „Het Weekblad voor
Zeeuwsch-Vlaanderen's Westelijk Deel",
besluit in zijn jongste nummer (14 December
19101 een artikel over „Tentoonstelling op
Zondag" met de volgende passage
De anti-revolutionnaire beginselen
zitten in den doofpot en
willen de anti revolutionnaire afge
vaardigden na eene verkiezing in de
Kamer terugkeeren, dan mogen zij daar
met verloochening van eigen beginselen
zitting nemen als een deel der coalitie,
maar niet als gelijkgerechtigden; hunne
beginselen hangen in de oude plunje-
kast ze zijn weinig meer dan slip[ en-
dragers.
Hun eenig overgebleven christelijk
beginsel is:
Samendoen om een aandeel te hebben
in de buit.
De lezer ziet hetonze bondgenooten
liggen onder dezelfde verdenking als wij,
Katholieken, de verdenking van te azen op
de buit, d. w.z. de ambten en betrek
kingen.
Het is frappant, zoo gaarne en zoo veel
vuldig het woordje „buit" door de vrij
zinnigen vnn allerlei gading wordt gebruikt.
In elk artikel, in elke speech, gericht tegen
de coalitie, komt het een keer of tien voor.
Blijkbaar heeft dat woord voor ben een
aangenamen klank. En geen wonder
Immers in de voor ben zalige jaren der
liberale opperheerschappij in ons vaderland
hebben de heeren vrijzinnigen „het jacht
veld der baantjes" om in hunne gelief
koosde terminologie te blijven voor zich
alleen gereserveerd en alle anderen, die zich
daarop vertoonden, onbarmhartig geweerd,
ook al hadden dezen de meest wettige
aanspraken. Tot in de uiterste hoeken des
lands waren zij in de weer om al wat
naar ambt of waardigheid zweemde aan
hun vrienden en geestverwanten te ver
geven en de staatjes, die daaromtrent sinds
een paar weken door ons Katholiek hoofd
orgaan „De Tijd worden gepubliceerd („De
Maasbode" en „Het Centrum" doen hunner
zijds krachtig hieraan mede) zijn zóó wel
sprekend, dat men zich inderdaad moet
verbazen over den durf anderen zeggen
misschien de brutaliteit van „Het
Weekblad" om den rechtschen nog zucht
naar buit te durven verwijten.
En wat de Katholieken betreft zij
tellen 35 pCt. onzer bevolking en bezetten
voor 5 pCt. de verschillende betrekkingen
er zullen nog jaren moeten verloopen,
alvorens zij niet van „buit" maar van een
rechtvaardig, hun toekomend
aandeel kunnen 6preken.
Ook in het land van Aardenburg, de
residentie van de Weekblad redactie, is de
verhouding tnsschen het aantal Katholieken
en het aantal der door hen bekleede be
trekkingen even treurig, even beschamend
voor der liberalen hcersch- en hebzucht als
overal elders in den lande.
Wat zien wij b.v. in Oostburg Het
volgend staatje zal het ons leeren.
Katholieken in verschillende bedieningen.
Kath.
Burgemeester 1 0
Wethouders 2 0
Secretaris 1 0
Ambtenaar Secretarie ..10
Veldwachter 1 0
Gemeenteontvanger ..10
Gemeentebode 1 0
Klokkenluider Stadhuis 1 0
Keurmeester 1 0
Kantoni echter 1 0
Griffier .1 0
Deurwaarder1 0
Inspecteur belasting ..10
Klerk 1 1
Ontvanger belastingen ..11
Ontvanger registratie ..11
Klerk10
flo< fdcomn.ies belastingen 1 1
Commiezen 3 0
Dir. Ambachtschool 10
Leeraren 3 0
Concierge 1 0
Notaris 1 0
Dokter 1 0
Apotheker 1 0
Rijksveearts 1 0
Secretaris Gezondheidscommissie 1 0
Grafdelver 1 0
Hulptelegrafiste 1 0
Postboden 2 0
Buitengew postboden ..20
Directeur postkantoor ..11
Dir. Normaalschool ..10
Leeraren 14 1
Rijkskantonnier 1 0
Provinciale kantonnier ..10
Gemeenteopzichter ..10
57 6
Terwijl de Katholieken van Oostburg
nagenoeg een derde deel der bevol
king uitmaken, zjjn zij in de openbare
ambten alzoo voor iets meer dan een
tiende deel vertegenwoordigd.
En dan verwondert de vrijzinnigheid er
zich over, dat bet Katholieke volk baar
den rug toekeert! Bij het zien van zulke
schreeuwende onrechtvaardigheden moéten
de oogen wel open gaan! Of wie is zoo
dom te blijven ketsen eten met lieden, die
hem op de pitten traoteeren, terwijl zij
zeiven de sappige vrucht naar binnen spelen?
Naar wji vernemen is- het bericht inzake
de houding van de rechterzijde omtrent de
oorlogs- en marine begrooting ODjuist.
Alleen ten opzichte van de oorlogsbegroo-
ting heeft de rechterzijde vergaderd Maar
het uitlokken vaD een ministerieele crisis
is daarbij heelemaal niet ter sprake gekomen.
(Zeeuw.)
Verkeer via Vlissingen en Hoek van Holland.
Naar wij uit goede bron verne wen werd
o. m. op de Europeesche spoorweg confe
rentie, op 30 Nov. en 1 Dec. j 1 te Wies-
baden gehouden, het plan geopperd de
D treinen van Hoek van Holland naar
Zuid-Duitschland vanaf 1 Mei a s. niet meer
over Kleef'Kempen—Krefeld te doen
loópen, omdat sedert 1 Mei j 1. ook de
Zuid-Duitsehe treinen der Vlissingen route
van resp tot Goch over dezelfde lijn loopen
en dit voor beiden van nadeeligen invloed
zoude zijn, maar de Hoek van Holland-
treinen weder zooals vroeger over Venlo
Nijmegen te leiden.
In de Rijnprovincie en het Industrie
gebied is men echter zeer tegen dit pian
gekant en acht men het beter dan liever
maar weder het VlissiDger-verkeer over
Goch, Wesel, Duisburg, Diisseldorf te ver
voeren.
Een besluit werd evenwel nog niet ge
nomen „Prov. 's Hert. Crt."
Het 40-millioen ontwerp.
Er heeft zich een comité gevormd om in
verschillende plaatsen van Nederland een
adres aan de Tweede Kamer ter toekening
te leggen, waarin de Kamer gevraagd wordt
het 40 millioen-ontwerp voor de kustver
dediging niet nan te nemen, omdat de
ondervinding van onze tijden niet dringt
tot het nemen van zulke voorzorgsmaat
regelen, daar Europeesche oorlogen steeds
onwaarschijnlijker worden en fatsoenlijke
Staten sedert lang niet meer betrokken
worden in de kwesties tusschen de groote
Mogendheden.
„De Tijd" noemt dit „kleinzielige mo
tieven".
Dezer dagen zal een nieuw feuilleton in
de courant worden opgenomen, getiteld:
Zeer boetend
Goes. Raadsvergadering van 15 Decem
ber 1910.
Nadat do ingekomen stukken: over de
laatstgehouden kasopname bij den ge
meente-ontvanger, over de in de jongste
raadzitting gedane benoemingen in de ver
schillende commissies en een adres in
zake de waterleiding voor kennisgeving
waren aangenomen en de aanvragen om
afschrijving van belasting en schoolgeld
waren goedgekeurd, vroeg de beer Holl-
mann het adres in zake de waterleiding
nog eens te willen bespreken in geheim
comité.
De voorzitter achtte dit, gezien de reeds
vroeger veelvuldig verstrekte inlichtingen
overbodig, doch zoo de heer Hollmann
lust had kou hij daarover in de geheime
vergadering spreken.
De verordening tot heffing van een recht
van staanplaatsen gaf aanleiding .tot ve
lerlei opmerkingen en discussie, meest
punten betreffende van redactioneelen
aard. De heer Donnier wenschte de ker
mis verschoven te zien tot een ander
tijdstip om de burgerij gelegenheid te
geven de verjaardag der Koningin beter
te kunnen vieren, terwijl hij dank bracht
aan B. en W., dat de 4 toondagen in
November! opi 2 waren teruggebracht, eene
groote verbetering, waardoor ons markt
plein niet meer het beruchte zigeuner
kamp van vroeger werd. Hij blijft het
echter betreuren, dat behalve op de 2
toondagen, de kermis en den eersten Mei-
Dinsdag, nog op andere dagen van het
jaar met een verlokkend laag tarief aan
allerlei spellen enz. 'gelegenheid wordt
geboden hier te komen. Hij vindt de eerste
drie gelegenheden meer dan voldoende.
Do voorzitter zegt ,dat de verschuiving
der kermisdatuins door B. en W. in over
weging worden genomen en dat het tarief
voor tusschentijdsche vermakelijkheden
zoo voord eelig mogelijk voor de ge
meente, niet voor de eigenaars van
tenten enz. is gesteld.
De heer Dekker heeft tot zijn spijt ge
zien, dat de beslissing over het staan-
recht met prijsbepaling enz. van den raad,
die oorspronkelijk hierover £ich uitsprak,
op B. en W. is overgegaan. Hij wenscht
den ouden toestand terug.
Dit wil ook de heer Hollmann, die
tevens een aparte vermelding van de dans
tenten in de verordening wil en een ho-ogie
belasting daarvoor, wijl die danstenten,
tevens inrichtingen voor verversching,
den neringdoenden veel schade berokke
nen.
De voorzitter zegt, dat de beslissing
over staanrecht thans bij B. en W.. be
rust, wijl er soms haastig moet gehandeld
worden en men niet voor elke kleinigheid
den raad kan bijeenroepen.
Do heer Van de Ven vraagt waarom
de tarieven voor de Mei-Dinsdagen goed-
kooper zijn dan voor kermis en toondagen.
Ook do heer Dekker constateert die ver
laging.
Geantwoord wordt, dat er lo- maar één
Mei-Dinsdag is en 2o. is er wel een ver
laging, maar slechts schijnbaar, want
vroeger is door den raad op sommige
vermakelijkheden als poppenkast enz. een
reductie op de verhoogde staanprijzen toe
gestaan, maar die verlaging is zóó, dat
de prijs welke thans betaald moet worden,
nog altijd hooger js dan vroeger.
De heer Kakebëeke wenscht in art. 3
een aanvulling van het woord „stallin
gen" achter „loodsen". Daar toch hij som
mige paarde spel ten de stallen apart zijn,
bij andere met den circus een geheel
uitmaken, zou dit verwarring kunnen ge
ven voor de onderscheiden prijzen, die
voor loods en voor een inrichting van
publieke vermakelijkheid worden geheven.
De heer Risch zegt, dat de stalling steeds
een onderdeel uitmaakt van bet bedrijf
en daartoe behoort, hetzij deze apart is
ingericht of met het circusgebouw onder
één dak is. Wethouder v. d. Bout zegt
dat de redactie van het artikel zoo is, dat
circus en stalling als ééne inrichting wor
den beschouwd. Na re- en dupliek wordt
het redactie-voorstel Kakebeek» niet on
dersteund en alzoo niet verder behandeld.
De heer Dekkeir herhaalt' zijn verlangen
om terug te koeren tot den vroegen®
toestand en de beslissing over de staan
plaatsen hij gelegenheid van kermis en
dergelijke over te laten aan den raad.
In andere steden is dat ook zoto, )>.v. in
Dordrecht.
De heer v. d. Bout legt uit hoe het ge
komen is, dat die beslissing in handen
van den raad werd gelegd, en wethouder
Mr. De Witt Hamer zegt, dat de verorde
ning spreekt van „Jaarlijks heffen B. en
W. enz." waaruit blijkt, dat B. en W.
niet verder kunnen gaan zonder den raad
te kennen.
De heer Dekker zegt bij zijn overtuiging
te volharden en een voorstel ervan te
maken om art. 4 der verordening aldus
te redigeeren: Burgena. en Weth, onder
goedkeuring van den Baad. Dit
voorstel behoorlijk ondersteund en in
stemming gebracht, wordt aangenomen
met 7 tegen 3 stemmen en 2 blanco
(het lid v. d. Leeuw was afwezig). Tegen
stemden de heeren Fr. v. d. Putte, Teni-
perman en pilaar, blanco de beide Wet
houders. Daarop werd vastgesteld dat de
danstent alleen zal jnogen komen ter ge
legenheid der jaarmarkt om de concurren
tie, die zij den neringdoenden aandoet,
en waarover verschillende leden, met
name Temperman, Donner en den reeds
genoemden heer Hollmann klaagden, zoo-
gering mogelijk te maken.
De heer Hollmann had gaarne in de
verordening een artikel zien opgenomen
betreffende noodwinkels en hulpmagazij
nen, zoo-als verleden jaar met de firma
Den Hollander het geval was,. Volgens
hem en den beer Risch vielen -deze onder
de verordening, volgens den voorzitter
en andere leden niet. De beer Fransen
v. d. Putte zegt, dat de beslissing ten
vorige jarein dit opzicht door Ged. Staten
gegeven, aanwijst, dat in deze verordening
het door den heer Hollmann genoemde
geen plaats kan vinden, daar dit alleen
het verhuren van grond betreft. D-e heer
Hollmann repliceert, dat die beslissing is
gegeven om ons uit het moeras te redden.
De beraadslagingen worden gesloten en
de verordening wordt met de aangenamen
verandering van artikel 4 goedgekeurd.
Bij1 de bespreking van het recht van
heffing der staanplaatsen, bepleit de heer
Fransen van de Putte den maatregel om
voortaan van de 'staangelden direct de
helft te laten uitbetalen, zooals ook vroe
ger gebruikelijk was- De heeren De Witt
Hamer en Van den Bout zijn van oor
deel dat men zich in dezen op den markt
meester moet verlaten, die zijn luidjies
kent. Sommigen kunnen, ofschoon zij1 eer
lijk en solied zijn, niet altijd direct jde
helft der staangelden storten, maar eerst
als zij in de verdiensten komen de staan-
penningen betalen. Wordt het voorstel Fr.
v. d. Putto regel, dan komen zij' in het
geheel niet en lijdt de- gemeentekas schade.
Des te beter, zegt daarop de beer Donner,
hoe minder er komen, hoe eer de kermis
verdwijnt. Deze woorden deden den heer
Fransen van de Putte opeens van mee-
ning veranderen. Hij verklaarde van zijne
opinie geen voorstel te maken en toen de
heer Dekker met een bemiddelingsvoorstel
voor den dag kwam, gebaseerd op de
overwegingen van den heer v. d. Putte
en los van de overwegingen des heeren
Donner, verklaarde de heer van de Putte
te zullen tegenstemmen.
Het voorstel van den heer Dekker in
stemming gebracht, werd verworpen bij1
zuivere partijstemming, links Jagen rechts
(9 tegen 3).
Vooraf had de heer Van den Bout ge
zegd, dat in de nieuwe regeling tot hef
fing der staangelden een ander standpunt
is ingenomen dan vroeger. Thans zijin
de houders van spellen, kramen enz. di
rect na gunning de gelden schuldig en
heeft dus do gemeente bet in de hand
het geld te innen op de wijze, die haar
het best voorkomt.
Ook bij de Jcwestie van de regeling
van de exploitatie der gemeentegasfabriek
in verhand, met art. 114bis der gemeente
wet ging de definitieve oplossing hand
aan hand met de partijstemming.
Ged. Staten hadden fe kennen gegeven,
dat zij liefst zouden zien dat de begroo
ting der gasfabriek werd ingediend tege
lijk met de gemeentebegrooting en niet,
zooals thans geschiedt, in Maart. Ook de
heer Dekker was hiervoor. Hij verlangde
dat de gasfabriekbegrooting althans te-
Verwachting tot aan den avond van 17 Oec.
Stormachtige tot krachtigen, zuidoostelijke
tot zuidelijken wind. Meest betrokken luoht.
Regenbuien. Weinig verandering van tempera
tuur.
gen 1 Januari zou worden ingediend en
betoogde dat dat best kan. De heer van
den Bout was van. eene tegenovergesteld»
meening. Hij verschool zich achter den
telkens veranderenden uitleg die aan art.
114bis wordt gegeven, o. a. door minister
Heemskerk, waardoor de Gedep. Staten
der verschillende provinciën zelv-e-n piet
meer vaststaan in hun oordeel. Daarom
is het z. i. beter den ouden toestand te
bestendigen.
De heer Pilaar haalde er de polderbe
sturen bij, die ook, terwijl het boekjaar
reeds loopende is, hun begrooting ma
ken.
Hierop antwoordde de heer Dekker, dat
de gasfabriek een onderdeel uitmaakt van
de geheele gemeente-administratie en dus
de begrooting der gasfabriek op denzelf
den tijd behoort jte worden ingediend als
de gemeente-begrooting. Ten slotte werd
het voorstel van den heer Dekker, in dien
geest geformuleerd, verworpen miet 9 te
gen 3 stemmen, die van de héeren van
d-e Ven, Donner en Dekker.
Vóór het einde van die vergadering vroeg
de heer Pilaar aan den voorzitter over
het „beruchte" carillon, zooals hij1 het
noemde, of lq. de boel klaar was; 2o.
hoeveel -de aannemer heeft genoten uit
d-e gemeentekas -en 3o. hoeveel hij' heeft
genoten van de door de burgerij bijge
dragen gelden.
De voorzitter antwoordde, dat die com
missie van onderzoek (de heeren Marks
en Wagenaar) alles haddien goedgekeurd
behalve een bel, die dezer dagen door
een nieuwe vervangen wordt, waarna op
nieuw een onderzoek naar het carillon
en tevens naar het uurwerk zal worden
ingesteld; dat de aannemer uit de ge
meentekas niets heeft ontvangen (dit
hangt af van het nog te verrichten onder
zoek) en van de door de gemeentenaren
opgebrachte gelden ajles op f65 tra.
De heer De VVitt Hamer, niet wenschen-
d-e dat deze openbare vergadering in de
meening verlaeere, dat de wethouders miet
den burgemeester onder een hoedje spe
len, zegt genoodzaakt te zij" te moeten
verklaren, dat er fotaal niets is goedge
keurd etr -dat .de burgemeester dat heel
goed weet. Eén klok is afgekeurd, dat
weten wij, de j-est is zeer geheimzinnig.
Ook weet hij, dat van de bij' de cridi-et-
v-ereeniging belegde gelden der burgerij
geen f 120U aan dien aannemer is betaald.
Dok de heer Van den Bout zegt, dat hij
niets va-n de goedkeuring-ear afweet, en
de heer Van de Ven meent te weten, dat
er aan het rnekaniek, volgens deskundigen,
veel hapert.
D-e burgemeester handhaaft al zijne ver
klaringen, beroept zich op uitmuntende
kwaliteiten der onderzoekingscommissie
en zegt, wat die betaalde gelden betreft,
aan ieder die jvil de kwitantiën te kun
nen toonen.
De heer Pilaar dankt den heer De Witt
Hamer voor zijn mededeelingen en zegt
den voorzitter van zijn aanbod (controlee
ring der kwitantiën) gebruik te zullen
maken, wijl hij' spreekt uit naam van een
groot deel der burgerij.
D-e heer De Witt Hamer zegt, dat hij vol
strekt niet de goede kwaliteiten der hee
ren Morks en .Wagenaar heeft willen in
twijfel trekken.
De openbare vergadering wordt ge
schorst en de leden gaan over in geheim
comité. \Vijl hieruit niets voor openbare
behandeling bestemd is, wordt de open
bare vergadering daarna gesloten.
Het feestconcert van „de Sympho-
nie" op Woensdag 14 Dec. j.l., was een
waar succes. De zaal was met levend
groen versierd. Een talrijk -en uitgelezen
auditorium was aanwezig. Het programma
weixl „con amore" uitgevoerd en inder
daad door mejuffr. Dhont als violiste en
den heer Giesen als violoncellist, opge
luisterd. Eeu welverdiend applaus viel én
dirigent èn executanten èn solisten, ten
deel. Moge onze Symphonie onder leiding
van den heer Mannhardt groeien en
bloeien 1