No. 129.
Dinsdag 1 November 1910
Zesde Jaargang
BUITENLAND,
BINNENLAND.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRI1DAGAÏONO.
FEUILLETON.
ELS A
Welk weder zullen wij hebben
Abonnementsprijs p. 5 maanden voor Goe3 f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drleen Vrjjdag vóór een uur 'si
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES.
Reclamébericbkn 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs,
Advertentiën van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X cere tend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant.
P O R.T VOAL.
Het vertrek van koning Ma
nuel. Na de verschillende verhalen over
de „vlucht" van koning Manuel geeft
thans de ex-gezant van Portugal, bij het
Engelsche Hoi', markies de Soveral, in de
„Outlook" de juiste bijzonderheden, pver
het vertrek van den Portugeesohen mo
narch.
In de eerste plaats zegt de oud-gezant,
dat alle verhalen tot nu toe gepubliceerd,
vol onjuistheden zaten. Koning Manuel
was niet van plan om zijn land te ver
laten. Het was zijn vurigste wensch
een verlangen, dat door de koningin-
moeder gedeeld werd om zich aan
het hoofd van de royalisten ,t© plaatsen
en tegen de revolutionnairen op te trek
ken. Alleen op herhaald en dringend aan
raden van zijn minister Let hij dit plan
varen.
Toch bleef hij in het paleis tot het dak
was afgeschoten en het verblijf aldaar
gevaarlijk werd. Alleen op dringend ver
zoek verliet de koning het gebouw.
Verder zegt markies de Soveral: Het
lag volstrekt niet in de bedoeling van
koning Manuel, om het land te verlaten.
Wel wist men hem zoover ,to brengen,
dat hij aan boord ging van het koninklijk
jacht, maar hij had te voren bepaald,
dat hij naai- Oporto zou gaan, althans
niet naar Gibraltar of een andere buiten-
landsche plaats. Dit was 's konings plan
en hij werd daarin gesteund door de
koningin-moeder.
Zoodra wij aan boord waren, zoo ver
volgt de markies, werd die oorlogsraad,
gghquden, waarbij gen adjudant zijn
Beste vriend -den koning wist over te
halen om niet naai' Oporto, doch naar
Gibraltar te gaan.
„Boven alles, moet Uwe Majesteit in.
veiligheid .zijn", zqo sprak bedoelde offi
cier, „De oorlogsschepen op de Taag heu
len thans met de revolutionnairen en de
koning mag in geen geval zijn leven in
gevaar brengen,'
Ten slotte geeft de oud-gezant een be
sliste tegenspraak van liet bericht, als
zouden op het paleis brieven gevonden
zijn, waaruit bleek, dat de koninklijke
familie op de hoogte was van de plannen
der revolutionnairen en dat zij zich reeds
tot verschillende buitenlandsche regoerin-
gen had gewend, om interventie,
„Dat is eeq grove leugen", eindigt de
markies zijn verhaal.
De Portugeesche regeering
aan het werk. De minister van finan
ciën Relvas heeft aan een redacteur van
de „Temps" verklaard, dat binnen een
maand de scheiding tusschen Kerk en
Sjaaf zal voltrokken ?iin.
De prjesters ,di© reeds vqor de revolutie
pen ambt bekleedden, behouden de toe
lage tot aan hun dood; de priesters na
de omwenteling gewijd ontvangen daaren
tegen niets; evenmin als de bisschoppen.
Hieruit blijkt weer eens, wat de katho
lieken van deze vrijmetselaars-regeering
te wachten hebben.
FRANKRIJK.
58.)
„Gij? Waarvoor?" vroeg ze scherp
en kort.
„Wat een vraag I Voor je opvoeding I"
Elsa stond op eq (rok (Ten oqdeq hégr
ag.n eeq zijner jaqkqoopeq.
Haar lachende blik en de spottende
uitdrukking van haal' schalkschen qiond
bekoorden Haldenstein.
„Dat weet ik beter dan jij; het liefst
zond ik een aanzienlijken wissel", riep
hij uit.
„Het staat je vrij, grootvadertje, dien
Carlo op onzen trouwdag te geven; ja is
misschien zelfs plicht," merkte Elsa op,
terwijl ze een besloten toon aannam,
„maar nu kan daar geen sprake vqn gijn.
Tgn perst# voedden'"?# mij op, omdat
moeder mij hun gaf; ten tweede uit liefde,
maar niet om je daar een dienst mee
te bewijzen, die beloond moet worden
„Ge zijt onuitstaanbaar!"
„Als ge dat vindt, zal ik maar naar
huis reizen. Padre en Zia vinden me
zeer aardig", antwoordde ze.
Abbé Sa n to l. De ook in ons land
welbekende en veel gesmade abbé Santol
heeft Dinsdag voor de correctiominieele ka
mer te Parijs terechtgestaan wegens ver
schillende lasterlijke beschuldigingen te
gen hem uitgebracht en is door die kamer
feitelijk vrijgesproken.
Dit geeft het „Handelsbl. van Antw."
aanleküng to.t het volgende ongezouten
stukje
„Men herinnert zich nog, zegt het blad,
hoe al de socialistische en liberale bla
den abbé Santol hebben uitgemaakt voor
den laagsten der ellendelingen, voor een
exploiteeider van kinderarbeid «nz., enz,,
heel de litanie van scheldwoorden, waar
aan de scribenten zoo rijk zijn, kreeg
de abbé naar het hoofd, als dank voor
de weldaden, waarmee hij zoovelen had
overladen, 't Is een katholiek» geestelijke,
ziet ge, en dat verklaart alles.
De 11e correctioneele kamer van Parijs
heeft zich nu Dinsdag bezig gehouden
met de zaak v,an den abbé bestuurder
van het „Oeuvre du placement familial",
vervolgd wegens het „houden van .een
geheim plaatsingsbureel en mjsbru.k van
vertrouwen."
De abbé werd vrijgesproken op het punt
van „geheim" plaatsingsbureel en mis
bruik van vertrouwen en hij werd enkel
tot 15 fr. boete veroordeeld, omdat hij
een plaatsingsbureel heeft gehouden, zon
der o.p voorhand aangifte te hebben ge
daan aan de prefectuur van politie.
De berg heeft dus weer eens een muis
gebaard, maai- intusschen is het dool van
de liberale en socialistische pers bereikt.
De beschuldigingen zijn met groot lawaai
verkondigd, maar over de vrijspraak van
den abbé zal men zoo weinig mogelijk
zeggen indien men er iets van zegt. Dat
is hun eerlijkheid, ziet ge."
FN GELAND.
Mémoires van admiraal Mon
tagu. Admiraal Victor Montagu, een zee
man van de oude school, die in den Kiirn-
oorlog diende, deelnam aan de blokkade
van Sebastopol en een der bekendste en
geestdriftigste leden was van de „iioyal
Vacht Squadron", heeft te Londe.i zijn
levensherinneringen uitgegeven.
De intieme betrekkingen, welke hjj on
derhield m#t den prins" van .Wales, later
kg.ni.qg Edward Vil, alsmede met den üuit-
schen keizer, hebben hem stof geleverd
voor1 allerlei interessante en typische ge
schiedenissen.
Zoo verhaalt hij o. a. dat koningin Vic
toria hem eens tijdens de Cowesweek op
een diner had genoodigd te Osborne
's avonds om 8x/2 uur. Vlak daarop ont
ving hij een groot couvert met een zwaar
zegel van d# „Hohenzollern" met ©en;
schrijven, waarin de Duitsche keizer hem
op hetzelfde uur aan een diner noodigde.
„Lezer, vraagt hij, verplaats u een
oogenblik in mijn „Flaumels and Jersey".
Afgemat, doornat van het zeewater, een
heel gewoon mensch, een niemand, in
de war door de eerbewijzen van twee
souvereinen, zonder in het minst te kun-
Qp aandringen van Sidonie stemde
Elsa toe om alleen kleine dingen te zen
den, die als eene opmerkzaamheid gol
den.
Het kiezen was niet gemakkelijk, om
dat Elsa aanhoudend verklaarde: „dat
hebben we reeds," of, „dat kan men daar
veel beter koopen,"
T#n laqtste werd toch een vrij groote
kist verzonden, die naar berekening met
Nieuwjaar zou aankomen.
Elsa verrastte hen, toen ze fraaie
handwerken mede inpakte.
„Wanneer héb je die klaargemaakt?"
vroeg men.
„In schoone, stille uren."
Wat ze Carlo zond, kwam zelfs de
grootmoeder niet te weten; ook zijn por
tret in het medaillon had ze maar een
maal mogen zien; van zijn brieven ver
nam ze doorgaans zeef weinig, Halden
stein wjst van Carlo's uiterlijk slechts
datgene, wat Elsa hem kort daarvan zei,
wanneer ze het noodig achtte dit te doen.
In den namiddag van den 24en De
cember kwam Victor. Hij verliet zijns va
ders kamer bijna niet. Welk eene ver
andering hier I Udo was sterker gewor
den; zijne gelaatskleur bloeiender; de
oogen hadden een rustigen, den zoon on-
nen uitmaken, welk bevel ik bij zulk een
gelegenheid moest gehoorzamen. In ver
twijfeling seinde ik naai' het jacht van
den prins van Wales, om diens raad te
vragen. Het antwoord luidde, dat hij af
wezig was en niet voor 7.30 uur zou
terugkomen.
Wat de zaak nog erger maakte, was,
dat ik voor het diner bij de koningin
een ander costuum noodig had, dan vaar
het diner bij den 'keizer.
Eindelijk beantwoordde de prins Van
mijn signaal. Zijn raad was do uitnoo-
diging van de koningin aan te nemen
en onmiddellijk na het diner naar den
keizer te gaan".
De admiraal kleedde zich ijlings in het
hofkleed met d.e lange zijden kousen en
reed naar Osborqe. De koningin liet hem
na het diner gaan en hij reed hals over
kop in een rijtuig naar den keizer.
De tweede moeilijkheid was een plaats
te vinden, waar ik mijn galabrook kon
verwisselen tegen de gala-admiraalsuni-
form.
Ik besloot dit in het krijtuig te doen
en verzocht den koetsier langzaam te
rijden. Zooals ieder weet is het niet zo.a
moeilijk om in een rijtuig van kleeren te
verwisselen, zelfs in volslagen duister
nis, Dan komt er echter een oogenblik,
dat men moet opstaan om zijn toilet te
voltooien en, in een laag rijtuig te staan
is geen gemakkelijke taak.
„Koetsier, stop en sla den kap neer".
„Het giet bij stroomen, mijnheer", was
het antwoord.
„Doet er niet toe. Ga op den kap zitten
en houdt je mantel over mij heenDeze
regeling bleek uitstekend.
Ik kwam verkleed aan de landingsplaats
aan en kon den keizer nog mijn opwach
ting maken. De keizer ontving mij met
zijn gewone vriendelijkheid en nadat hij
hartelijk had gelachen over mijn avontuur,
zeide hij mij„N u, het is mij nog niet
overkomen, dat ik uitgenoqdigd werd op
denzelfden dag met twee vorsten te dinèc-
ren. Wenscht gij nog een diner?"
Bij een andere gelegenheid in Kiel was
de admiraal weer in verlegenheid over
zijn costuum.
„Ik was juist in het bad, toen iemand
naar heneden riep, dat de keizer juist
aankwam. Wat zou ik beginnen, in den
toestand, waarin ik was
„Kóm dadelijk boven", riep' de keizer,
„ik moet u uwe race-instructies geven".
„Ik ben niet gekleed, majesteit".
„Dat geeft niets, kom maar boven."
Gelukkig was mijn baddoek zeer groot
en dus stale ik mijn hoofd en schouders
buiten de deur. „Gij ziet er in klit costuum
uit als de oude Nero", lachte de keizer,
toen hij mij de instructies gat voor de
races van dien dag".
ITAIiIJB.
Kard. Vannutelli te Roime te
ruggekeerd. Donderdag heeft Z. H.
de Paus kardinaal 'Vincenzo Vannutelli
ontvangen, die zoo juist van zijn reis
naar Canada als pauselijk gezant bij het
Eucharistisch congres té Home was te
ruggekeerd. Z. E. bracht den Pans verslag
bekenden opslag gekregen; smaadwoor
den gelijk vroeger, werden niet meer ge
hoord; het gezicht der bedienden had
eene vroolijke .uitdrukking, dat van d©n
zieke zag er gelaten, stil overgegeven uit.
Stipte orde en zindelijkheid heerscht
in het vroeger zoo wanordelijk uitziende
groote vertrek. De ritmeester droeg ge
steven waschgoed, in plaats van den
vroegeren, hem geheel omhullenden slaap
rok, een wollen kleeding, sierlijk van
snit en passend bij zijn steeds liggende
houding. Een nieuw© donkerroode zijden
deken lag over hem. Een sierlijk opge
diende koffietafel stond hij den zieke. En
dan bevond Ada zich in de kamer, die
als een goede geest iederen wensch van
den zieke (voorkwam en op ieder zijner
bewegingen lette.
„Vader, nu gevoel ik me bij j© zoo
thuis", sprak Victor, als Ada weggegaan
was, „je ziet me zoo goedig, zoo vrien
delijk aan; zoo geheel anders dan vroe
ger."
Udo legde de hand op Victors hoofd.
Deze zat naast het ziekbed geknield.
„We stellen een levende groep voor:
De stervende Patriarch misschien",
schertste hij. Zijn stem echter verried ont
roering, „Spreken tye daar niet verderi
uit van de schitterende feesten te Montreal
en de grootsche ontvangst hem als den
gezant dos Pausen in, geheel Canada be
reid.
De kardinaal prees hoogelijk de gees
telijkheid en de Katholieken van Canada,
in het bijzonder mgr. Bruchesi, den Aarts
bisschop van Montreal, om de prachtige
organisatie van het congres. De kardi
naal drukte ook zijn verbazing uit over
den wonderlijk snellen groei van het land
aan gene zijd© van den Oceaan.
Z. H. toonde zich zeer ingenomen met
een en ander, en gaf den kardinaal de
verzekering, dat hij hem in den geest
gevolgd was op zijn tocht daar het land
van Amerika.
RENLAND.
De gouverneur van Peters
burg. Zinowjef, die uitgebreide in-
dustrieele ondernemingen heeft, bevond
zich, in weerwil van steun van de zijde
der Staatsbank, in de laatst© jaren in
financieel© moeilijkheden. Nadat zijn
schulden tot eenige millioenen waren ge
stegen, is hij insolvent verklaard. Hij heeft
zijn ambt officieel nog niet neergelegd,
doch heeft zich naar het buitenland be
geven. Het blijkt nu, dat hij zich in de
laatste jaren heeft schuldig gemaakt aan
allerlei bedriegelijke praktijken om een
faillissement te ontgaan. Het geval trekt
zeer de aandacht, «Laar Zinowjef in hof
kringen zeer gezien was.
De binden te Petersburg schijnen van
hoogerhand bevel te hebben gekregen om
over de zaak te zwijgen.
DGITNCUEAAB.
Het Duitsche keizerpaar is Vrijdagavond
op de terugreis van Brussel aangeko-
met te Potsdam. De lange reis w©rd des
morgens ten 7 uur te Keulen onderbro
ken. Daar stapten zonder dat de be
volking er iets van wist en zonder dat
iemand anders zich ter ontvangst aan het
station bevond dan de politie-president
keizer, keizerin en prinses uit om
zich, door de nog vriji stille straten wan
delende, naar den Dom te begeven en
deze met de schatkamer en de kapellen,
onder leiding van domproost Dr. Berlage,
zeer aandachtig en rustig te bezichtigen.
Het machtige Godshuis maakte in de
schemering van den aanbrekenden dag
bij het gedempte licht der gasvlammen
en terwijl hier en daar op de altaren
stil de talrijke waskaarsen flikkerden,
op de hooge bezoekers een diepen in
druk, waaraan zij! op onverholen wijze
uiting gaven. Na, bijna drie kwartier in
den Dom te hebben vertoefd, begaven
zij zich wederom te voet doch
thans toegejuicht door een groote menigte,
die van alle kanten was saamgestroomd,
terwijl ook de politie te voet en te paard
was verschenen, naar het station, om
vandaar de reis naar Berlijn te vervol
gen. Zulk een vreedzame ochtendwande
ling te midden zijner fideel© „Kölner"
zonder het benauwend cordon eener ge
weldige militaire afzetting, moet den kei
zer pas na zijn bezoek aan Brus
sel dubbel aangenaam zijn geweest!
over, mijn jongen! Het is hier anders
geworden, sedert Elsa me bracht, wat
me ontbrak. Zie, ik had het geloof aan
vreugd en deugd, het geloof aan de ver
hevenheid der vrouw verloren. Alles
stond me tegen en ik leed het mij op
gelegde met wrok en bitterheid in het
hart. Zoo leed ik tienvoudig; nu is mijn
lijden licht, vergeleken met vroeger."
„Hot is mijn vurige wensch, vader, dat
ge bij mij komt," begon Victor.
Udo wees dit at. „Niet meer voor he
den. Laat ons het eerste feest, dat we
na lange jaren vieren, genieten."
Victor nam deze afwijking niet op, als
gold ze voor altijd. Hij zweeg en luister
de naar Ada, die op verlangen van den
zieke Kerstliederen zong.
Erich Nordheim verzocht Sidonie en
Elsa om in den namiddag een uurtje bij
hem te komen doorbrengen, alvorens de
uitdeeling der feestgeschenken op Hal
denstein begon.
„Bereidt ge eene aardige verrassing?"
vroeg Elsa.
„Eene eigenaardige zeker; eene, die ge
niet zult raden," antwoordde hij'.
„Stem toe, grootmoe!" verzocht Elsa,
„nu ben ik verbazend nieuwsgierig.'1
Ze was dit vooral naar de viering van
Vewachting tot aan den avond van I Nov
Toenemende (tot krachtigen) Zuidwestelij
ke tot westelijken wind. Betrokken tot zwaar
bewolkte lucht. Regenbuien. Weinig veran
dering van temperatuur.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag.
Na een eindeloos gezeur en geharre
war is ten slotte de door mr. Troelstra
ingediende motie zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
Onmiskenbaar is daardoor de Minister,
komt hijl straks inet een gewijzigd ont
werp, waarin ook de regeling van den
arbeidsduur is opgenomen, in eene rich
ting, waarin Z.Ex. eerst niet gaan wilde.
'tZou me niet moeilijk vallen, zegt de
Kamerverslaggever van „De Tijd", uit de.
redevoeringen van den Minister van de
jongste dagen citaten op' te diepen, waar
uit afdoende zou blijken, da,t het hem
bijl dit wetsontwerp alleen en uitsluitend
om afschaffing van Zondags- en nacht
arbeid te doen is geweest.
Zelfs heeft hiji gisteren nog gezegd, dat
hem tot nog toe de gegevens ontbreken,
om nu reeds niet een regeling van den
arbeidsduur te komen.
En nu kan men wel met allerlei ge
zochte casuïstiek en daaraan werd
heden sterk gedaan uit de motie iets
anders te lezen, 'dan ©r 'in staat, en men
kan de toelichting door mr. Troelstra ge
geven, net zoo knippen, als men -dat
gaarne wenscht, maar de tekst is duide
lijk genoeg en spreekt voor zich zelf te
meer omdat zij: zonder eenige wijziging
is aangenomen.
Die tekst schrijf ik hier nog eens
even af
„De Kamer,
van oordeel, da,t opneming van een
regeling betrekkelijk iden arbeidsduur in
bet ontwerp-Bakkerswet gëwenscht is,
verzoekt den Minister, in verband met
de desbetreffende amendementen, vóór de
hervatting der beraadslaging nadere wijt-
ziging van het ontwerp te willen over
wegen,
en gaat over tot de orde van den dag".
Ik wil dan ook wel rondweg verklaren,
dat ik ondanks mijn scherp opletten, niet
heb kunnen begrijpen, dat mannen als
de heeren Lohman en Van Karnebeek,
die eerst tegen de motie waren, er toch
ten slotte in berustten. De heer Lohman
inoemde het zelfs „ontijdig en onverstan
dig" om nu reeds een regeling van den
arbeidsduur voor de bakkers te treffen
en 1de heer Van Karnebeek noemde de
motie overbodig en achtte zich door deze
motie nog meer versterkt in zijn afkeer
van „die moties-praktijk."
Ook (de heer Notens scheen niet veel
zin in de motie te hebben. Hiji eischtq
voor zich en ook voor den Minister de
vrijheid op, om een oordeel over een
quaestie p,as uit te spreken, als hij, ge
noeg gegevens had, om te oordeelen.
het feest, Welks aazd. voor haar geheel
nieuw was en van welks poezie zee ge
hoord en gelezen had. Wat Nordheim had
uitgedacht moest smaakvol en grootsch
zijn; ze wilde het zien.
Eindelijk liet Sidonie zich overhalen
om de eerste uitnoodiging, die de jonge
millionair waagde te doen, aan te ne
men. Hoewel het haar niet geheel comma
il faut (voegzaam) toescheen, meende ze
toch, dat het feest ditmaal verontschul
digde. Dat hij haar ©n Elsa geen kost
bare geschenken zou aanbieden, wist ze.
Ze kon zich op zijn fijn gevoel verlaten.
Op den heenrit telde Elsa op„De
heer des huizes, de tante, de keukenmeid,
een bediende, een huismeisje, de koet
sier, Beppo en wij beiden, dat zijn negen
personen; genoeg om iets moois te ar-
rangeeren."
Grootpapa had deze „escapade" gelijk
hij brommend het uitstapje naar de Do-
rothee-straat noemde, in 't eerst niet wil
len toestaan; maar zooals gewoonlijk had
Elsa doorgedreven, wat ze voorhad, en
verklaarde, toen ze van Haldenstein af
scheid nam: „Natuurlijk brengen we
dokter Nordheim mee, grootvader; alleen
reeds om Victor", zonder tegenspraak te
ontmoeten. (Wordt vervolgd.)
