A. o. 1981. IES-WINTERMANTELS. HOUWING Donderdag 13 October 1910 Zesde Jaargang. IGNY's Kleedingmagazijnen N DERM ANTELS. 7ATERPR00FMANTELS. BBERMANTELS. IMANTELCGSTUUMS. jlRECTOIRROKKEN. VENROKKEN. 1 ONDERROKKEN. LOUSES. rschap 's-Heer Arendskerke. slooten,Watergangen, eulen, Duikers enz. ferdag 20 October 1910. No. 121. "00MB00TDIENST |sDordt.Rotterdam en Amsterdam, de Ruyter en Zuid-Beveland A. VAN ES, iRSEN en BAKKER, H. TOMMERUp, JUIIN, RINGMAN, ISMAN, Go. Beestenmarkt D117, Goes, Verschijnt eiken MAANDAG-JIQENSDAG- en VRI1DAGAV0ND. UIT DE PERS. Welk weder zullen wij hebben SPECIALITEIT 11-232-233. TELEFOON No. 10. IMttMMMUIMMMNl OP Het Bestuur, J. BRAAMSE, Dijkgraaf. J. STEKETEE, Ont.-Griff. iet de Steombooten van GOES n, ROTTERDAM: erdag 13 Oct. 's morgens 5, |ag 16 Oct. 's morgens 8, AMSTERDAM: Woensdagmiddag, van ROTTERDAM n. GOES: 14 Oct. 's morgens 1, Jg 18 Oct. 's morgens 11, dag 's namiddags 4, AMSTERDAM naar GOES: Vrijdagmiddag 2 uur. aatsRotterdam, Haring- Zuidzijde. RMATIËN te bekomen te Goes heer J. C. MONHEMIUS, te bij de heenen BOUMAN Zn., sterdam bij de hieeron J. B. HURE en W. DEFAIS en te Rot- m bij de Stoomboot-Reedern v/h VAN DER SCHUIJT. 5AGIERSVRACHT Goes-Dordf- amenkele reis, f 1, retour f 1,50. TISICO maakt bekend, dat genoemd nummer in zeven is geplaatst. Hierop is in fde klasse van de thans nde Staatsloterij de prijs van Jid duizend gulden ge- Voor het incasso wordt gezorgd door de betrokken (genten, te weten: Waalwijk. Hartenstraat 17, Amsterdam. rponcherstraat 98, 's-GraVenhaje. Wijnstraat 69, Rotterdam. Vrolikstraat 275, Amsterdam. Wagenstraat 130, 's-Gravenhage. Op schriftelijk verzosk aan het in LOTISICO, Juliana van Stolberg- II. 's-Gravenhage, worden pros- u met bijbuhoorende documenten i franco per post verzonden. -gt inlichtingen de Hoofd-Vertegenwoordigers Abonnemei-tsprijs p. maanden voor Goes f0.76, daarbuiten f 0.96 Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent. Advertenüën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kantoor v. d. Administratie: Gangepoorfstraaf C 209, GOES. Reclameberiehten 25 Ct, p. r. Bg abonnement speciale prjjs, Advertenüën van 1regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X Gerekend, Dienstaanbiedingen 5 regels voor 26 Ct, k contant. De Socialisten en de revolutie in Portugal. Grappig is de vreugde die de socia- listische pers over de revolutie uit spreekt of betoont. Grappig, omdat toch burners geen enkel „proletarisch ideaal" daardoor één stap nader wordt gebracht. Zeer juist zegt dan ook het Handels blad van Antwerpen: Als de socialisten victorie kraaien over den val van de monarchie in Portugal en zege schreeuwen, omdat er weer een koning is gevallen pn de republiek is uitgeroepen, dan doen ze iets wat zij, als socialisten, niet zouden mogen <loen. Waar een volk de republiek wil, daar voert het deze zelf in. Wan neer de Duitsche socialisten de meeiderneid van de zetels in den Rijksdag moesten kunnen veroveren, zou niemand er iets op te zeggen hebben, als ze 't Bondsrijk veran deren in de Vereenigde Staten van Duitschland. Als echter vandaag „de Werker" schrijft dat da Portugeesche „natie" den koning heeft heengezonden en ten val gebracht, dan beuzelt dit blad gelijk een tandentrekker op die foor. (kermis.) Het eigenlijke volk is in Portugal volkomen onverschillig gebleven aan ids revolutie. Een ooggetuige, de correspondent der Daily Chronicle, zegt, dat de be volking van Lissabon zich hoege naamd niet bemoeide met de om wenteling, die hoofdzakelijk tusschen twee fracties van het leger werd uit gevoerd. Het muitende gedeelte van het le ger weid ondersteund door de vloot; 't was een militaire muiterij, maar een volksopstand, eene onweerstaan bare strooming van het volk, was het in geen enkelen zin. De inwoners gingen zich verschui len in hunne kelders en zij kwa men er eerst uit als alle gevaar voor bij was. Natuurlijk trokken ze daarna als helden door de straten en wa ren er geen vuriger republikeinen dat zijl 'tls dus een millitair oproer, dat het koninklijk bewind heeft vervan gen door een ander; en heet dat an. der gezag nu republiek, er is geen manker bewind in de wereld dan zulk een, |dat door militairen op de (doopvont is gehouden. „De Werker" weze dus maar matig in het ophemelen van de revolutie te Lissabon; zijne lezers mochten hem wel eens de vraag stellen of het socialisme vereering gaat aan den dag leggen voor het regiem van den sabel. Toch is 't weer niet zoo heel raad selachtig, waarom de socialisten juichen. Of gaat het niet tegen de Kerk? (Centrum.) rE O 11 T II G A I,. De weldaden der Republiek: moord, plundering, heiligschennis. De correspondenten van verschillende buitenlandse!» bladen wisten eenige tele grammen a,an het argusoog der republi keinse!» censuur te doen ontsnappen, dooi1 ze aan deze zijde der Portugeesche grenzen, alzoo op Spaansch gebied, ter verzending aan te b.eden. Uit deze draadberichten blijkt, dat het gepeupel te Lissabon in bond met orde- looze revolutionaire benden op afschuwe- lijke wijze hoeft huisgehouden eïi wan daden heeft geploegd, die aan de gruwe len van het Schrikbewind herinneren. De „Nieuwe Rotterdamse!» Courant" neemt bet volgende over uit een telegram geiicht aan het Duitsche biad de „L o c a 1 Anzeigér". Wij zijn zoo. vrij het een en ander te onderstrepen. „Hier, (in .Lissabon), aldus luidt het telegram, zijn de priesters tot slachtoffers uitverkoren. Ze kregen Vrijdag hevel hun kloosters op het signaal van drie kanon schoten te verlaten. Toen de monniken en nonnen om 8 u. 's avonds, nadat dit signaal gegeven was, in hun kloosters ble ven, begon eerst in de straten een jacht op de geestelijken. Met hein is ook een Amerikaansch correspondent, wiens gebrek aan haar voor een tonsuur werd aangezien, in hechtenis genomen. De ge grepen geestelijken zijn onder mishan delingen .en scheldwoorden naar het arsenaal gesleurd. Tegelijkertijd is het ge peupel bijeengekomen hij een Jezuïeten school, die op een heuvel voor de stad ge legen is. Niet de Jezuïeten, z,oo- a1s de r e p u b 1 i k e i n s ch e pers beweert, maar het gepeupel be gon den strijd door een hagelregen van steenen naar de ramen te smijten. En eerst toen het gepeupel de poorten be gon te rameien, boden de Jezuïeten tegen stand. Daarna werd sLormgeloopen, een pater werd gedood en twee hunner vie len .den aanvallers gewond in handen. Het gepeupel had intusschen de toege schoten soldaten opgehitst en spoedig knetterde het geweervuur, waarvan de gevolgen nog duidelijk te zien zijn. De monniken, die ;nen te pakken kon krijgen, zijn, voor een deel niet dan zeer onvoldoende gekleed, als gevangenen haar het arsenaal gebracht. De weenende non nen zijta op wagens geladen, het plun derend gepeupel en de plunderende sol daten drongen echter de kloosters binnen. Men ziet er vernielde gebedenboeken, waaraan het janhagel zijn woede heeft gekoeld. De muien zijn Imet revolutionaire opschriften bezoedeld en van alle ver sierselen beroofd. De regeering verzekert aan deze moord partij geen schuld te hebben en bekent daardoor, dat zij de macht over de troe pen verloren heeft. Sommige ministers beweren zelfs, dat de Jezuïeten begon nen zijn met bommen te gooien. Maar er zijn nergens hommen gevon den ein getuigen van verschillende natio naliteiten beweren, dat het gepeupel den strijd begonnen is. Men tracht op. het oagenblik de soldaten van verdere moordpartijen af te houden. Het gepeupel verkoopt in die buurt van de 'kloosters soutanes pn met goud ge borduurde priestergewaden; eeuwenoude boeken van .onschatbare waarde, liggen bevuild cup den vloer van de bibliotheek. 400 nornnen zijn op goed geluk over de grens gezet." De correspondent van 4e „New York He ra id" seint over deze zelfde schand daad het volgende: „Toen het klooster genomen, was, drong een groot© 'bende jonge schurken tot de tanden met messen, revolvers, hamers en stokken gewapend, met de soldaten het gebouw binnen. Ik zag geen enkelen ;of- ficier, en niemand deed ©en poging, om de schanddaden van het gepeupel te be letten. In enkele oogenblikken waren alle ver trekken van het klooster met roevers en bandieten gevuld, en het is mij onmogelijk om een beschrijving te geven van de ver nieling die deze bende aanrichtte. Niets werd gespaard. Heiligen-beeiden, altaren, schilderijen en kostbaarheden, alles werd vernield of gestolen. Half-dronken schurken, als bezetenen met lange messen zwaaiend, doolden rond, zoekend naar priesters Andere smeten de heilige voorwerpen, de reli- quieën op den grond. Weer anderen van den deze heiligschennis nog niet genoeg, trokken priesterkleeren aan en maakten zich schuldig aan de hemeltergendste daden. De soldaten en zeelieden stonden lachend toe te kijken, naar de schanddaden van het Lissabonsche gepeupel. Het was het weerzinwekkendste en afschuwelijkste toaneel dat ik ooit gezien heb, getuigt de cor respondent. En dat duurde zoo den ge- heelen dag, zonder dat iemand een hand uitstak, om er ©en eind aan te tnaken. Eindelijk, toen de avond begon te vallen, gingen de soldaten aan d.t schandwerk meehelpen. Zij' wierpen verschillende voorwerpen naar buiten, en marcheerden even later door d© straten van Lissabon, met de kostbaarste gewaden aan hun ba jonetten." Verder zegt de correspondent nog: ,,Den geheelen dag door werden Je zuïeten-paters door de straten achterna gezeten", en heel teekenend laat hij er dan op volgen: „Door de amnestie zijn tal van schurken in vrijheid gesteld." De correspondent van het Engelse!» blad, de „Daily Express" zond aan het redactiebureau te Londen de volgen de mededeelingen. Ik was gisteren (Zaterdag), getuige van ongelooflijke tooneelen. Ik zag hoe ker kelijke voorwerpen vernield werden, hoe de soldaten em zeelieden, die vier dagen verlof hadden, plotseling alle discipline op zij hadden gezet en zich op de bru taalste wijze aan droeve excessen te bui ten gingen, en zich tooneelen afspeel den, die herinneren aa,n de gruwelijkste scenes uit het Fransohe Schrikbewind. De dronken revolut .oj.ia'ien dansten in de kerken en zongen de Marseillaise", op plaatsen waar vroeger slechts aan God gewijde liederen klonken. De schurken waren gewapend met geweren, messen, hamers en andere voorwerpen en zaten den priesters achterna als katten een muis achternajagen. Het was afschuwelijk te zien, hoe het gepeupel de schanddaden met welgevallen aanzag." Tot zoover de droeve verhalen der be trouwbare correspondenten. Bij' het door lezen, zegt „De Maasbode", en wij zeggen het mede, voelen wij' een diep medelijden met de verjaagde priesters in ons hart, maar tevens klinkt daar een protest tegen de afschuwelijke wandaden der revolu tionairen. Wij protesteeren, en de Katholieken van de geheele wereld, doen dit met ons, tegen de houding der re publikeinse!» regeering, die niets gedaan heeft, om deze treurige en heiligschen,- nende feiten tegen te gaan en hierdoor een onuitwischbaren blaam van rechts verkrachting op zich geladen heeft. Wij vragen ons met verontwaardiging af, hoe dergelijke gruwel-feiten in onze eeuw nog geduld woiden en ongestraft blijL ven! Thans zien wijl tevergeefs uit naar de mannen van het vredes-beginsel, naar de personen, di© noch rechtsverkrachting, noch geweld dulden en die den mond vol hebben van rust en vrede. Het is duidelijk gebleken, dat de re publikeinse!» regeoring niet in staat is, om de orde te handhaven, welnu laten de mogendheden toonen, dat zij in de eeuw der beschaving, zoo iets, zulke schandelijke gruweldaden niet ongestraft willen en kunnen toelaten. Of zij tusschenbeiden zullen komen? Het werk der plunderaars is in over eenstemming met het regeeringsprogram. De Minister van Justitie, Alfonso Costa, heeft aan den correspondent van de „Ma- tin" te Lissabon verklaart: „Wat de hou ding der regeering tegenover de geeste lijke orden betreft, zullen wij weer wette lijke sanctie geven aan het decreet va,n markies Pombal en aan andere maatrege len, die vroeger tegen de congregaties zijn genomen, maar sedert buiten werking werden gesteld. Geen enkele congregatie van mannen ©n vrouwen zal meer geduld worden. Wij beschouwen met name de Je zuïeten als verraders van het land en zul len ben allen over de grenzen zetten, ook indien zij in Portugal mochten geboren zijn. Nooit of nimmer zullen zij meer een voet in, de republiek mogen zetten. Al hun goederen worden zander meer ver beurd verklaard, terwijl die van de andere geestelijke orden zullen geliquideerd wor den naar ©en eisch van billijkheid. Het lot van Pater De Mattos. Wij hebben reeds gemeld, dat ook en kele Katholieke journalisten als slacht offers van het canaille gevallen zijn. Ver schillende drukkerijen weiden door het gepeupel en de losbandige soldaten ver nield en het personeel, dat aanwezig was, op de meest afschuwelijke wijze vermoord. Tot de ongelukkige slachtoffers behooren ook de bekend© redacteur Gomez Santos en de hoofdredacteur van het blad „O Portugal", pater de Mattos. Over deze gruweldaad zegt de „Pa triot©" Toen pater Lorenzo de Mattos, onder de kogels der revolutionairen ge vallen was, werd de drukkerij bestormd en in brand gestoken. Terwijl de vlammen uit het gebouw sloegen, speelden zich in de straten een zeer tragische scène af. De moordenaars van den pater, wier pen zich op het lijk van hun slachtoffer. Zij sleurden het door de straten en staak ten hun dierlijk werk niet vooraleer het lichaam in stukken was gereten. „Wat moet 't daar een beestenboel zijn", zal ieder weldenkend mensch uitroepen, die dit leest. ..Neen", zegt de Middelburgsche Courant, „wat moeten de geestelijken daar veel op hun kerfstok hebben" pn dan haalt zij met ophef ©ene corresponden- ,lj .i i alLi V-jJ tie aan van het Katholieke Dagblad L' U n i v e r s, waarin gesproken wordt van het juk der staatsoverheersching, waarander de Katholieke Kerk in Por tugal zucht en waardoor het onmagelijk is éene .geestelijkheid te kweeken>; die aan de juiste vereischten voldeed. Doch, gesteld, dat dit alles waar is, geeft dat dan een vrijbrief aan het ge peupel vaar moord en plundering? En vqar het dooden van religieuzen van vreemde nationaliteit? En voor het ver moorden van Katholieke journalisten? En voor het berooven en ontwijden van kloos ters en gestichten? Ziedaar, lezer, de logica van de „Mid delburgsche CourantJuist, en haar Ka tholieken-haat. De Gezant te Parijs neemt zjjn ontslag. De „Frankfurter Zéitung" ineldt, dat baron de Souza-Rosa, tot nu toe gezant van Portugal te Parijte, geweigerd heeft de hem gedane opdracht om de Franse!» regeering van de verandering van het régime in Portugal op de hoogte te stel len, te vervullen. De gezant diende tevens telegrafisch zijn ontslag in. Daarop werd de te Parijns vertoevende Portugeesche re publikein, MagaJhaes Lima, belast met genoemde zending. Hij zal zich naar Bri- and begeven, zoiodra "hij1 zijn© officieel© benoeming ontvangen zal hiebben. Een brief van Koning Manuel. Alvorens het land te verlaten heeft ko ning Manuël een eigenhandig geschreven brief aan den minister-president gericht, waarin de monarch schrijft, dat hij, door omstandigheden genoodzaakt zich in te schepen, aan zijn volk de verklaring wenschte af te leggen, dat hij1 zich niets te verwijten had, dat hij voortdurend voor het welzijn der Portugeezen geijverd en immer zijn plicht had gedaan. Altijd zou hij met hart en ziel Portugees blijven én hij hoopte dat het land, begrij pend zijh gevoelens, hem eens recht zou laten wedervaren. Zij'n vertrek was geenszins een acte van afstand. Koning Manuel heeft zijn land verlaten in ongunstiger geldelijke omstandigheden dan ooit een onttroonde vorst voor hem. Hij1 heeft zoo goed als geen vermogen; zijn moeder echter, die een prinses van Orleans is, is gefortuneerd. De hertog van Opoi'to, de broeder van koning Carlos, is eveneens zonder midde len. Toen hij het schuitje betrad, dat hem naar het jacht zou brengen, waarmede hij naar Gibraltar zou vluchten, moet hij den schippers twee biljetten van 100 francs hebben getoond met de woonden „Dat is alles wat ik uit Portugal mede- neem en tevens al wat ik bezit". Dat Maria Pia, de grootmoeder van den onttroonden koning, zich in treurige fi nancieel© omstandigheden bevindt, is van algemeen© bekendheid. De Jezuïeten verjaagd. Op 't generaal procuraat der Jezuïeten te Rome is een telegram ontvangen, waar in gemeld wordt, dat de kloosterlingen zijn verjaagd. Omtrent het lot van den pater provin ciaal is nog niets bekend. Nader ineldt men, dat hij ongedeerd is en op weg naar Sevilla. Een verbannen Kardinaal. Onder de verdreven religieuzen behoort ook Zijne Eminentie Joseph Sebastiaan Neto, kardinaal-priester, vroeger patriarch van Lissabon, die, 69 jaar oud, terug getrokken leefde in een klooster der Fran ciscanerorde, waartoe hij behoort. De revolutionairen hadden hem reeds gevangen genomen doch op last van den minister van justitie werd hij weer vrij gelaten. i. g i: i, t i> De Katholieken in Engeland. Een medewerker van de Chr. Hist. Ne derlander, (die in Engeland verblijft, schrijft over den toestand der Katholie ken daar. En over hun bestrijders de anti-papis ten, met wier leider hij een onderhoud had. Hij schrijft o.m. Deze heer, Rev. F., voorvechter en lei der bij de al-pro tes tan tsche beweging hier te lande, is mij niet sympathiek. ,Wat baat 't, zoo hij onder massaal ap^ piaus afhandelt met paus en priester, of Verwachting tot aan den avond van 13 Oct.: Matige (tot krachtigen,) later afnemende noordwestelijke wind Zwaarbewolkte luebt. Aanvankelijk nog regenbuien. Weinig ver andering van temperatnur. in 't koor van Joden en libertijnen zijn „Weg met Rome" hooren laat? Wat baat ons zijn „Evangelisch-Protestantsche" boekwinkel, waar ik de ruiten behangen zag met afleveringen van 1' Asino, een ltaiiaansch spotblad, dat geen gentleman in zijn huis dulden kan? Ik heb geen vertrouwen in dergelijk Protestantisme, dat bij de negatie van een „Protest" tracht te leven De afval van Rome whs ontzaglijk, ver klaard© hij met ingenomenheid. „En hij welke kerk sluiten zich deze afvalligen aan"? was mijn vraag. „Ja, dat kon hij zoo niet zeggen. Hij vreesde, dat velen zich in 't geheel niet bij een kerk aansloten. Niettemin, 't beduidde vier- lies voor Rome. 't Grootste gevaar was volgens hem gelegen in de „high church" beweging, die aile kerken scheen aan te tasten, doch voornamelijk de Episcopale in d© drie koninkrijken en hunne kolo niën. Vele algemeenheden over 't verval van Rome en de kerngezondheid van 't Pro testantisme had Rev. F. ten beste gege ven. Toen ik hem echter beduidde, (dat mijn blad vooral op feiten en bijzonder heden prijs stelt, geraakte hij in zichtbare verlegenheid en spoedig bemerkte ik dat feiten niet de sterkste zijde van dezen protestant Was. Zoo gaat 't hier met 't protestantisme maar al te zeer. Men houdt monstersamenkomsten, optochten, en pro testvergaderingen. Men geeft manifesten, en schotschriften uit. Men verklaart, dat de sterke arm hier in moet grijpen en daar. Men imaakt wetten en verordenin gen. In één woord, men doet aan „pro testantse!» politiek". Middelerwijl werkt Rome rustig, krachtig voort en wint de harten van 't volk door zich in alle chris telijk werk voorbeeldig te toonen. FRANKRIJK. Spoorwegstaking. Een spoorwegstaking is uitgebroken bij de Compagnie du Nord, die o.a. de ver binding onderhoudt met België en Ne derland. Toen na afloop van een vergadering op Maandagavond eenige spoorwegarbei ders hadden laten blijken, dat het dit maal ernst zou wonden, heeft de regee ring met voor ieder verrassende snelheid haar eerste maatregelen getroffen. Mid dernacht is het staking, hadden eenige opgewonden arbeiders, wel wat onvoor zichtig, losgelaten. En middernacht trok ken een afdeeling politieagenten en een peloton infanterie in veldtenue het Noor derstation binnen. De geweren werden in een Wachtkamer aan rotten gezet en de bewakingsdienst werd onmiddellijk ge organiseerd. Een poging van de directie, om een machinist, die ,de stakingsorder hij zich had en reeds vertrokken Was, aan een station van zijn traject te laten ophou den, is mislukt, de telegraaflijnen waren doorgesneden. Het blijkt nu, dat de man er in. geslaagd is, zijn orders af te ge ven, want de staking op de Noorderspoor wegen schijnt vrijwel algemeen te zijn. Men weet, dat de leiders der beweging meer door do beweging geleid zijn, dan omgekeerd. Zij hebben het onverbloemd erkend, dat zij met den dood in het hart ten slotte het bevel tot staken moesten geven. Een loongeschil van niet al te ernstigen aardeen groep arbeiders, die 6 frs. 75 a 8 frs. 50 daags verdienden, eischten verhooging zooals hun minder be voorrechte kameraden, die juist op 5 frs. waren gebracht, hadden verkregen. De weigering, aan dezen eisch te voldoen, was de vonk die het krult tot ontploffing bracht. Een, in den loop van Dinsdagavond ont vangen telegram Ineldt, dat de beweging zich tot de Noorder- en tot de Wiester- spoorwegen beperkt heeft en dat op de andere maatschappijen het gewone Ver keer gaande is gehouden. Het verkeer met Spanje, Italië, Zwitserland en voor een groot gedeelte mtet Duitschland zal

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1910 | | pagina 1