„BITTER",
0* l
MAGAZIJN „DE STER",
Zakken en Balen.
Haarden, Kachels en Fornuizen.
D. KODDE, Vlissingen.
ütoomwasscherij „DE ZOOM".
Dt MAANDAG ID OCTOBER 1910.
Sociale Berichten.
KUNST EN WETENSCHAP.
Landbouw sn Veeteelt
Apenbare VerkooiHmgen
j>.d vertentiëm.
GOES.
f 29
MARIE KEIZER,
TANDARTS,
is Dinsdag 4 October
NIET te consulteeren.
a*
'sHeer Hendrikskinderenstraat D 56-57 GOES.
Voor het Winterseizoen:
Groote keuze in Dames- en Kinderhoeden,
Kindermutsjes en Mantels in wit en gekleurd.
Meisjes-, en Kinder-Barets in alle kleuren en prijzen.
Dames- en Kinderbonfen, Bonfe Mutsen, Cachenez,
HANDSCHOENEN, enz. enz.
P J. ASSELBERGS Czn., Bergen-op-Zoom.
"Tandarts" BLAAUW,
IIESO O RTE
D. fliKKEN, Markt,
De Kanter Hordijk's Bank
Deposito-rente.
Vergoeding thans 3V2 °/o.
Voor een jaar vast 4%.
BQUÏB&HDEL
MiBBBiarae.
I
Speciale
Vruchtboomencultuur.
Zachte Olmen en
Blauwe Canada's.
SCHOUWING
SCHAPENKRIPPEN,
GRAVENSTRAAT I 199, MIDDELBURG.
Ruime sorteering.
Billijke prijzen.
C. ROZEMOND.
St HED1STBAAT Ui. 18. „DE HOOP" SI. HCQBSlBiW Hl. 18.
Koloniale Waren Comestibles Koffie Thee.
CACAO en CHOCOLADE.
VERKADE's Artikelen. Wijnen.
ord èr ip, dat ter
rerstand de regee-
het aanhangige voor
strekking heeft, een
idieeren Thans en voor
leen bedoeld zoodanige
leiden, dat een zelf
geschapen,
auw verband tusschen
slandsche waterleiding
•ganisalie en den voor-
mogelijken steun. De
eder verzoek om steun
nheid op het stuk van
isatie onderzoeken en
Groningen blijkt van
geen sprake te zijn
tj geen plan aanhangig
van Westelijk Noord-
n nog in het stadium
Zuid-Limburg heeft
zeer voorloopige be-
ge voorstel voor (Zuid-
ies van de staatscom-
kwatervoorziening ge-
het wetsontwerp geene
inde, dat tegen den
voorstel geen bezwaar
zen omdat de voorge-
echts één onderneming
er in dit geval ruim-
voor gezette overwe-
snwel vooi de toekomst
i aan een wetsontwerp,
niet door een begroo-
een voorschrift beslist
lister daarmede gaarne
dt ten allen overvloede,
het plan afhankelijk
van het voorstel der
van den landbouw met
aanhangige en gelijke
aandacht geschonken,
chade, door wateront-
dem veroorzaakt, ver
worden gegeven, kan
den beantwoord. Het
ngsbemoeiïng in deze,
en. De staatscommissie
ijd op grond van haar
van advies kunnen
inister bekend is, heeft
develandsche waterlei-
ennootschap opgericht,
beraad en op grond
iezen meende, dat deze
verdiende. Indien aan
wordt gevraagd voor
art. 121 der Gemeente-
in dien grondslag geen
un te weigeren, indien
is.
rwaarden, waarop de
arantie zal verstrekken,
staatscommissie inge-
dier commissie wordt
ntworpen voorwaarden
eden ter griffie neder-
neent dat behoudens
cel ondergeschikt punt
kunnen worden over-
de door de staatscom-
'orwaarden zal de goed-
jeering noodig zijn op
het tarief voor water
aten der provinciën is
eginsel steun van de
en verwacht. MetGed.
is over deze aange-
briefwisseling gaande.
Franeke is nog geen
aanleg van de water-
i Nederlandsche firma's
'een sprake De min.
iet reeds veel eerder
zijde de zaak is ter
ïr nu dit initiatief
acht hij het beter,
iding kome, desnoods
oor de Duitsche firma,
komt.
ng bestaat geen gevaar,
ndsche of andere zijde
anbieding gedaan, dan
uik worden gemaakt,
itvoering van dit werk
cke acht de min. geen
ende werken.
van Jhr. Testa.
nsbericht van dezen
ilomaat in ons vorig
m tusschenzinbuiten-
ch gezant en gevol-
jij het hof te Berlijn",
lijn" veranderd worden
Testa was onze gezant
Lof, doch met verlof te
dene was èn op zijn
s in diplomatieke krin-
met vele zoowel Neder-
e ridderorden begiftigd,
arschot wordt naar het
racht, ten einde over
luthem, bij Maastricht,
besteld.
ir
daden
de
en
ook
Dagbl
ge
tijden verstaan".
en, welke onze cor-
benoeming van den
Arbeid in Limburg
het antirevolutio-
lad", dat er o.a. het
„Hoe blijkt uit deze benoeming weer,
dat de Roomseg-Katholieke Kerk let op de
teekenen der tijden. Zij waakt er voor, dat
de breedere arbeidersbevolking het contact
met de Kerk niet verliest. Zij tracht ook
aan de sociale actie leiding geven.
Na op de bekwaamheid en het „warm
sociaal gevoel" van den nieuw benoemde
te hebben gewezen, vervolgt het „Dagblad"
Zijn arbeid kan voor Limburg van
groote beteekenis zijn.
Dat ook de Kerken der Hervorming
toch meer aandacht aan deze dingen moeten
schenken 1 De groote massa mag niet aan
haar lot worden overgelaten.
God schenke ons de rechte mannen, die
aan de sociale actie leiding kunnen geven
in Christelijken geestHij doe ook onze
Kerken den arbeid der Inwendige Zending
krachtiger ter hand nemen 1
Breede scharen dreigen in de armen van
het ongeloof, van het moderne socialisme
te vallen. Wee ons, indien wij niet in
Gods kr.cht pogen te redden en te be
houden 1 (De Tijd.)
De Franciscanen in Argentinië.
Er zijn meer dan 150 jaren verloopen
sinds een onverstandige en brutale politiek
de bloeiende nederzettingen der Jezuïeten
in Paraguay verwoestte. Maar de faam van
deze vreedzame stichtingen en van haar
beschavenden invloed op de wilden heeft
in onze dagen de regeering van Argentinië
er toe gebracht het bekende stelsel, dat
met zoo schitterende resultaten bekroond
werd, weder na te volgen.
Een tiental jaren geleden stond de
regeering van dit land 100 H. A. od bebouwd
terrein af aan de Franciscanen, onder
voorwaarde, dat zij daarop 250 gezinnen
van Indianen zouden vereenigen en dezen
opleiden tot den Katholieken godsdienst
en de beschaving. Ieder gezin zou bij
zija vestiging land in eigendom ontvangen
en het overige beschikbare land zou onder
de kolonisten verdeeld worden, wanneer
zij hunne ruwe zeden afgelegd en meer
beschaafde gewoonten aangenomen zouden
hebben Om de aanvankelijke kosten van
deze onderneming te bestrijden stond de
Argentijnsche regeeriug een bedrag toe
van 20.000 dollar.
De kolonie begon met tien gezinnen,
welk aantal tot op heden aangegroeid is
tot 156 Blanke arbeiders, kooplieden en
neringdoenden worden streng geweerd en
de in- en verkoop van alcoholhoudende
dranken en likeuren zijn verboden. Zoolang
de Indianen nog niet bedreven zijn in den
akkerbouw en het te gelde maken der
landbouwproducten, blijven zij onder de
leiding der missiorarissen, en wordendoor
hen nauwkeurig onderricht en in het vak
geoefend. In 1909 waren 128 gezinnen
gevestigd op hun eigen hofsteden en oefen
den den landbouw uit met bevredigende
resultaten.
De werktuigen en gereedschappen, daartoe
benoodigd, worden verschaft door de Missie.
Deze koopt in den regel het zaaikoren,
onderhoudt een stoombootverbiuding op
de rivier met de naast bijgelegen stad,
regelt en houdt toezicht op den bouw van
gemakkelijke wegen en bruggen, en zorgt
voor de oprichting van stoomfabrieken en
stoommolens. De arbeidskrachten welke
bjj al deze inrichtingen worden vereischt,
worden uitsluitend geleverd door de meer
beschaafden onder de Ind anen, die daartoe
aanleg blijken te bezitten.
In twee scholen wordt aan de kinderen
degelijk lager onderwijs verschaft, terwijl
de meisjes in het t-ijzonder geoefend
worden in de gewone bezigheden der
dagelijksehe huishouding.
Gedurende het regenseizoen is er een
avondschool voor volwassenen. lederen
dag wordt, in afzonderlijke klassen, gods
dienstonderricht gegeven aan de mannen,
vrouwen en kinderen. Overigens wordt
geen speciale invloed uitgeoefend om de
volwassenen, die nog beidenen zijn, tot het
katholicisme over te halen, maar alle
kinderen worden gedoopt en in den Katho
lieken godsdienst opgevoed.
Zoo is deze nederzetting van San Fran-
cisco del Laishi, nabij de stad Formosa,
in het noorden van Argentinië, een klaar
bewijs, dat tenminste één moderne Staat
vertrouwen stelt-: in de beschavende macht
der Katholieke Kerk, en dat ook de gees
telijke Orden in onze dagen nog wel nut
kunnen stichten..
Kerkzang
Ter gelegenheid van hare twaalfde al-
gemeene jaarvergadering heeft de Ne-
d rlandsche Sint Gregorius-
Vereeniging Woensdag j.l. in de reus
achtig© Sint Wl 1 ie bi o rd u sk eik aan den
Amstieklij'k te Amsterdam een middaguit-
voering gegeven van kerkmuziek, waar
aan ide verschillende R. K. kerkkoren der
hoofdstad ©n het bekende jongenskoor der
St. Alfonsusk'erk, onder leidiing van den
heer Hub. Cuypers, deels alleen, deels ge
zamenlijk medewerkten. Verschillende
wierken. van Palestrina, Hallev, Elmer en
•Uitbeier werden ten gehoor© gebracht'.
1 'pk bet bekende „Ecce quomude m or
J'itur justus" van Handl, een „Ave
Maria" van J. van Schaak, „Panis
A a gel i cu s" van den Eenv. heer II.
-lansen, voorzitter der Nederi. St. Gre-
gonus-VereeTngmg, een 8-stemmig „Tan
tum Eii-go" van den Akener domkapel-
meester Fr. Nekes en een Hollandsch Ma-
rialied „Wees Gegroet, o Steime" van W.
H. P. lansen.
Aan het St. Alfo.nsuskoor (knapen en
mannen) was de uitvoering toevertrouwd
van twee echte éénstemmige Gregoriaan-
sche gezangen: een responsorium
van de H. Hildegardis, abdisse (f1179)
©en „Kyrie" en een „Vic-tma© Pasohali".
Hiervan zegt de correspondent der
„Nieuwe Rottend. Courant"
„Die uitvoering van deze gregoriaanse!»
liederen, eerst door het knapenkoor aan
geheven, -dan door de mannenstemmen be
antwoord, daarna unisono door knapen on
mannen voortgezet, heeft ,©en geweldigen
indruk gemaakt en bij1 mij de overtuiging
gevestigd, dat juist deze zangen op derge
lijk© wijze uitgevoerd de rechte gewijde
stemming moeten aanbrengen."
Die ruime kerk was geheel gevuld met
©en eerbiedig luisterende schare. Een kort
lof besloot deze heerlijk© uitvoering.
Boomgaarden.
In sommige streken van ons vaderland
vinden de bewoners ©en vrij groot gedeelte
van hun bestaan in hun boomgaarden,
hetzij die zij'n aangelegd in weilandeji,
hetzij idie door onderplamting met klein
fruit alleen voor de vruchtencultuur wor
den gebruikt. Onze bodem leent zich door
natuurlijke vruchtbaarheid op vel-e plaat
sen hiertoe uitstekend. Maar het wü ons
voorkomen, dat er dikwijls al te veel o-p
die 'natuurlijke vruchtbaarheid wordt ge
bouwd ©n vaak all© bemesting achterwege
blijft. Vooral waar de boomgaarden in
grasland zijn aangelegd, is men schaars
met bemesting, m-eri rekent er te veel op,
dat ide grazende runderen aan den bodem
weergeven, wat zij daaruit opnemen, en
viergeet, dat toch in de melk en ook in
de Vruchten toch nog heel wat planten-
voedingsstoffen worden weggevoerd, welke
dan uit den bodem verdwijnen en er 'nooit
wieerkeeren. Waar de cultuur door ondeir-
planting meer intensief wordt gedreven,
komt 'men spoediger tot de overtuiging,
dat. ook in de boomgaarden een jaarlijk-
sche- bemesting rendabel en zelfs dringend
noodig is. Nu vernemen we soms de
klacht, dat zulk een bemesting meer voor
deel oplevert voor het klèinfru'.t, dan voor
de groot© boomgaard hoornen. En wanneer
zulk een uitspraak komt van ernstige
kweekers, wier doel het is de bemesting
zooi rendabel mogelijk te maken, dan kun
nen we niet schokschouderend er omheen
praten en de schuld schuiven op ©en
éénzijdig gebruik, want wie ernstig proe
ven neemt, weet heel goed, da;t kalk,
kali, 'phosphorzuur en stikstof steeds in
vereeniging 'moeten aangewend worden, en
dat een enkele dezer hulpmeststoffen
steeds onvoldoende resultaten oplevert.
Wij voor ons geJooven, dat een minder
gunstige uitslag voor de hoogstammen
eerder te wijten is aan den tijd, waarop
de meststoffen worden uitgestrooid. Kalk,
kali jen phosphorzuur wil men 't liefst
gebruiken .in den winter, wanneer voor de
landbouwgewassen daarvoor de gunstige
tijd is aangebroken. Met de stikstof wacht
men tot het voorjaar, soms zelfs vrij
laat, als de hoornen reeds in het blad
schieten. Men houdt er te weinig rekening
mede, dat de boomwortels, vooral de fijne
haarwortels, vrij diep in den grond drin
gen. De minder goetl oplosbare, do ab-
sorbeerbare zouten van patent kali en
superp-hosphaat; kunnen hij oppervlakkig
gebruik niet in tij'ds tot de noodig© diepte
zijn igeidaald. Daarvoor zouden wij het
gebruik van aardboren aanbevelen, of het
maken van greppels onder de uiterste
takken |der hoornen, ten einde die stoffen
tegen iden groei tijd onder het bereik dei-
wortels te brengen. Het onderbrengen ter
diepte |V,an 40 a 50 c.M. achten wij ge-
wenscht. Is dit nu geschied in de maand
October, dan zouden, wij met het Chilisal-
p'eter ;niet willen wachten tot de lente,
maar dit, gedeeltelijk althans, aanwenden
in Ide maand Januari. Wanneer het da.n
oppervlakkig 'wordt uitgestrooid heeft het
gelegenheid 'zich om en langs het heelc
wortelgestel van den boom te verspreiden
■en de fijne worteltjes vindon dan de die
per ondergebrachte meststoffen tegelijk
met de stikstof van het Chilisalpeter op
bet ©ogenblik, dat de boom er voor zijn
groei behoefte aan heeft. Voor wegzak
ken naar den ondergrond behoeft men bij
krooinboomen van enkele jaren o. i. vol
strekt niet bevreesd te wezen. Hun wortels
gaan diep genoeg, vooral in open gronden.
Oct.
3 lerseke, 2 bakkerijen met winkel en
koffiehuis, v. d. Kloes.
3 Vlake, 14 werkpaarden, Schram.
4 Goes, 50 st. hoornvee, v. Dissel.
5 's Heerenhoek, herberg met schuur en
erf, Voorstr. A 11, W. Hioolen, M'burg
Mertens Roosendaal.
5 Kloetingo, woonh. met schuur en erf,
v. Dissel.
5 's Heeienhoek, 30' st. hoornvee, Hollm-
Verh.
6 Kortgene, groote partij hoornvee, Neer
voort.
6 Middelburg, huis Veerschen singel S 47,
Struve.
6 lerseke, inboedel, winkelinvent., vr. te
velde, varkens enz., Hollm. Verh.
7 lerseke, erfpacht recht tot het einde Juni
1937 aan een oesterput, enz., Liebert.
12 Kwadendamme, groote partij hoornvee,
Neervoort.
12 Kwadendaime, houtwaren, wagens,
rundvee en vaikens, Neërvoort.
13 Rilland, dubbel woonhuis met erfpacht,
Schram.
14 lerseke. weiland 2.11.50 H.A., Pilaar.
18 Goes, 3 woonh., waarvan 1 winkelh.
en erf, Pilaar.
18 Goes, woonhuis en pakhuizen, v. Dissel.
19 's Heerenhoek, groote partij rundvee,
Neervoort.
19/20 Goes, meub. goederen, wijnen, likeu
ren, enz., v. Dissel.
27 's-Heerenhoek, hofstede, van Cleef.
November.
Nisse, hofstede de „Mooye Staak" groot
74.63.06 H.A., Pilaar.
Hoedekenskerke, 1.83.40 H.A. dijk en
389 canadaboomen. Neervoort.
$at3ib@§f©d;i§3«!@5i,
Oct.
8 Hansweert., dubbel heerenhuis met kan
toor, Sterk.
26 Bruinis e, werken tot verlenging suatie
v. h. Calam. Waterach. Bruinisse. Ge
meentebest. Bruimsse.
M A G A Z IJ N
Voordeelige aanbiedingen
2-persoons IJzeren Ledikant met een
stel Matrassen, tezamen f 7,
2-pers. zwaar IJzeren Ledikant inet
een stel Matrassen, tezamen f 9-—
Zwaar gevuld 2-persoons Kapokbed,
Peluw en 2 Kussens, gevuld met Ie
soort Kapok, tezamen f18—
Reclame Kapok-Bedstel met 3 Dekens,
I Wollen, I Sitsen en I Molton-Deken,
met een stel Matrassen, tezamen
Reclame Veeren-Bedstel, Bed, Peluw
en 2 Kussens, I Wollen Deken, I Sitsen
Deken, I Molton Deken en I stel
Matrassen, tezamen f35.—.
Kwaliteit onverbeterlijk.
Zwaar gevuld.
Reel. Veeren-Bedstel met 3 Dekens,
I stel Matrassen en een overtrek
voor Bed en Peluw, alles betere
kwaliteit en zwaarder Bedstel,
tezamen f45.—.
BUITENGEWOON PRACHTIG
Reclame Veeren-Bedstel, Bed, Peluw,
en 2 Kussens, met zeer mooie Vee-
ren gevuld, prachtige Wollen, Sitsen,
en Molton-Deken, Overtrek voor Bed
en Peluw en een stel Matrassen,
alles te zamen f55.—.
Bestellingen naar buiten worden
prompt uitgevoerd met vrij zicht.
Prachtige verpakking. Zakken vrij.
PRACHTKLEUR. MESKANT-VORM.
Wateropname: Straatklinkers c 13
Metselklinkers 6
Hard grauw 10
Best Rood 17
Prachtige sorteering in
Aanbevelend, C. M. C. GLERUM Co.
M ETAALKLANK. KLOEKFORMAAT
Opgericht in 1882.
Bedient de eerste familie's in Zeeland
Oordeelkundige behandeling der goederen
Voortreffelijk ingericht volgens jaren
lange practische ervaring.
Prijscourant en inlichtingen gratis
Agenten voor Goes en Omstreken
GEBR. FAGEL.
Consult te G O E S
ELKEN DINSDAG
van KEN UUR tot HALF DRIE,
ten huize van
Mej. MARTEIN, Oostwal, naast Café Geus
in 't WAPEN VAN GOES.
GOES.
voorheen O. ALBERTS I./., Co.
P. van 't Westeinde—van den Dries,
Westdijk Heinkenszand.
Waterschap Baarland c. a.
Het BESTUUR van het Waterschap
Baarland c a. maakt bekend, dat
op Wegsloten, Heulen en Dammen
zal worden gehouden
EERSTE KWALITEIT
35 CENT DE 5 ONS.
Aanbevelend,
J. HAKKER,
KL. MARKT. VLISSINGEN.
Gedurende het stille seizoen in den Rijwielhandel
Aanbevelend,
Aanbevelend,
Drinkt MELROSE's THEE f0,20 en f0,25 per Ons.