Denkt er om bij de herstemming op 28 dezer: RECHTS HOUDEN!
No. 70
Donderdag 16 Juni 1910
Zesde Jaargang.
DE UITSLAG.
5 cent per stuk, (franco per post
ent).
De Verlotingscommissie,
JAC. Z. RISCH, Voorzitter.
T. JOUSTRA, Secretaris.
A. VAN DER LINDE, Penningm,
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertenüën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberiehtcn 25 Ct, p. r. Bjj abonnement speciale prjjs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meor 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X nereiend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct A contant.
IMP Zij die zich met ingang van I Juli
a.s. op ons blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende nummers gratis
Wij kunnen over het resultaat van den
stembusstrijd in het Goesche district te
vreden zijn. Immers, de zittende an
tirevolutionaire StatenledenMr.
Lucasse en De Jonge zijn met eene flinke
meerderheid herkozen, de zittend© li
berale Statenleden Elenbaas en Kake-
beeke zijn niet herkozen, maar moe
ten zich aan een herstemming onder
werpen, en wie de cijfers nagaat (zie het
overzicht in ons nummer va» neden) moet
tot de overtuiging komen, dat deze beide
heeren op hun zetel wankelen en dat
noch „de kunde noch „de populariteit",
die hun wordt (toegeschreven, hen van
bun val zal redden op den 28en Juni a.s.,
als rechts zijn plicht doet.
Met dit al, wij zijn tevreden, maar niet
voldaan. De aanval van rechts op de vrij
zinnigen had hij den eersten stormloop
met succes moeien bekroond zijn. En dit
had gekund bij nog kordater actie en nog
heter plichtbesef, dan door de rechtsohe
kiezers is aan den dag gelegd.
Haasten wij ons te zeggen, dat ,o,ns,
Katholieken, in dezen geen blaam kan
treffen. Integendeel I Onze mannen heb
ben overal met zeldzame offervaardigheid,
ja met blijmoedigheid, voor het groote
beginsel: de zegepraal der Christelijke
staatkunde, hun stem aan de candidaien
der coalitie geschonken en het is ons eene
voldoening hier te mogen verklaren, hoe
zeer dit én door Antirevolutionairen èn
door Ghristelija-Histoirischen met wuar-
deering is erkend. Noch verk-iezings-
kraaitjes, noch strooibiljetten, afkomstig
van het vrijzinnige kamp, hebben vat ge
had op de Katholiek© kiezers. Zij zijn
kalm huns weegs gegaan, recht ar op het
doel en zoo zal het ook zijn over veertien
dagen, wanneer de herstemming hen nog
eens naar de stembus roept.
De fout schuilt elders. Waar en hoe
danig zullen de voormannen onder onze
coalitiegenoolen het beste begrijpen en wij
twijfelen dan ook niet, o£ het zat aan hun
ijver en doortastendheid gelukken, de
juiste middelen te trefien om, door een
krachtige campagne den ban 011 den ach
terban van hun kiezerscorps in het vuur
te brengen op jlen 28en Juni a. s. Ge
lukt hun dit, dan is de overwinning ver
zekerd. Voor onze mannen staan wij in.
De uitslag in menig ander district onzer
provincie is verblijdend. T h o 1 e n, V1 i s-
singen en Middelburg hebben zich
uitstekend gehouden.
In laatstgenoemd district moest de vrij
zinnig-democratische „mijnheer" Den
Bouwmeester, aftredend lid, zijn
plaats ruimen voor een Walcherschen
boer, den antirevolutionair Louwerse!
Deze kranige overwinning moge de
M i dd el b u rg sc h e Courant tot na
denken stemmen. Ons christelijk volk is
doof voor haar vrijzinnig-democratisch ge
fluit en zelfs het landvolk laat zich door
haar geen knollen voor citroenen in de
hand stoppen I
Het district Z i e r i k z e e blijft nog al-
tijd aan het Liberalisme verpand. Toch
zal taaie volharding in het ontwikkelen
des .volks en een gestadig organiseeren
der reehtsehe partijen, langzaam maar
zeker een bres slaan in deze schijnbaar
onneembare veste.
Do herstemming in het district Sluis
houdt voor de onzen neg een schoone
kans open, om met inspanning van alle
krachten do beide candidaten der Rech
terzijde de overwinning te verschaffen.
Het district Hulst doet ons aan Sha-
kespaere's woord denken, dat hij „Ham
let" in den mond legt: „daar is iets ver
rots in Denemarken De politieke dwaal
ster, die Van Dalsum heet, trekt daar
broederlijk op met den liberaal en vele
Katholieken, onvast van beginsel, en door
allerlei valsche voorspiegelingen verlakt,
volgen dezen blindeman, tot schade van
Jienzelven en van de goede zaak, zoodat
wat in het land van Hulst nog vast in
zijn schoenen staat, den 28en Juni a.s.
dubbel op zijn „qui vive" moet wezen.
Moge vooral de samenwerking tusschen
de coalitiegenooten er niets te wenschen
overlaten! Dan is een goeden uitslag ge
waarborgd. Het: „ende desespcreert niet!"
van Jan Pieterszoon Koen zij al den onzen,
die voor de herstemming moeten optrek
ken, .eene aansporing om geen oogenblik
in energie te verflauwen. Denkt er om:
„Rechts houden" is voor ons het eenige
middel om het liberalisme blijvend te
overwinnen.
ITALIË.
De Encycliek. Naai' verluidt bevat
het antwoord van den H. Stoel aan den
Pruisischen gezant een betuiging van spijt
over den ongunstigen indruk, welke de
Borómeus-encycliek bij de Duitsche pro
testanten heeft gemaakt. De encycliek zal
niet door de Duitsche bisschoppen worden
afgekondigd.
PUiAliKlJIl.
De gestolen kerkgoederen,
Waartoe de goederen, die de Fransche
regeering van de Kerk stal, zooal gebruikt
worden, blijkt o. a. uit het volgende, dat
de „Croix de Touraine" mededeelt:
In het diocees Tours roofde indertijd
de regeering, evenals in andere dioceezen,
het gebouw, waarin het klein-seniinarie
gevestigd was. In dit gebouw werd een
meisjesschool voor meer uitgebreid lager
onderwijs gevestigd.
De kapel en de sacristie werden veran
derd resp. in ontspanningzaal en kleed
kamer. Op den preekstoel staat gewoonlijk
een onderwijzeres, die les geeft in hand
werken, uit romannetjes voar te lezen.
Het altaar dient tot steun voor een too-
iieeltje, waarop men ultra-moderne stuk
ken voordraagt.
Op Sacramentsdag hadden de leerlingen
een gemaskerd bal georganiseerd in de
vroegere groate zaal van het klein-semi-
narie en vlak bij de kapel. Verschillende
autoriteiten en notabelen waren Uitgenao-
digd om bjj; dit bal, waarop het nog al
uifgelalen toeging, tegenwoordig te zijn.
Het ergste wel van dit alles is, zoo
schrijft genoemd blad terecht in een woord
van protest, dat de vrijmetselarij, die al
die dingen op touw zet, het er op toelegt,
om zooveel mogelijk juist die plaatsen en
die tijden welke voor den geloovigen
Katholiek een h ocgere beteekenis hebben,
te ontwijden door wereldsche feesten, die
tegelijk een overeenkomst hebben met en
tevens geheel staan tegenover de kerke
lijke plechtigheden, die aan genoemde
plaatsen en tijden als verbanden zijn.
Daarom moesten moderne romannetjes
voorgelezen worden van dezelfde plaats,
vanwaar vroeger gepredikt werd; daar
om moesten mondaine tooneelstukjes wor
den opgevoerd, daar waar vroeger de
meeste heilige handelingen plaats hadden;
daarom ook moest een zeer wereldsche
vertooning plaats hebben op denzelfden
dag en op dezelfde plaats, waar vroeger
een zeer plechtige processie gehoudep
werd.
De Bisschop van Orleans deelt aan
zijn diocees de encycliek Bditae Saepe
Dei mee en laat haar vergezeld gaan
van een geestdriftig commentaar over den
vorm en de uitmuntendheid van deze
nieuwe pauselijke akte.
„De taal van den Paus zegt
Mgr. Touchet is eenvoudig, helder
en doortrokken van de IJ. Schrift.
Zijn wijze om de dwaling te geer
selen is krachtig. Pius X is voor
zeker vol zachtmoedigheid voor een
protestant of een schisipatieker, maar
tegenover de dwaling en het schis
ma toont hij zich onverzoenlijk. Be
waker der kudde, wijst hij met ener
gie op het vergiftige voedsel. Dat is
zjjn plicht. Sommigen vinden zijn
strengheid overdreven tegenover de
valsche hervormers der zestiende en
van onze eeuw. Hoe! de eersten heb
ben den schaapstal van Christus ver
woest en de tweeden doen hetzelfde
en dan verwondert men zich, dat de
Opperherder den wolf toont daar,
waar hij hem ziet en zooals hij hem
ziet."
IttëLAM).
Do keizerlijke familie. De kei
zerlijke familie gaat Woensdag, naar uit
St. Petersburg gemeld wordt, aan boord
van de „Standart" voor een kruistocht
langs de kusten van de Baltisehe provin
cies. Echter zullen, zooals tot dusver vrij
wel de gewoonte was, de Finsche wa
teren niet bezocht worden.
UKLUIE.
Onder het buitenlandsche nieuws in
een vorig nummer hebben we melding ge
maakt van de opzienbarende verduiste
ring ten bedrage van meer dan een mil-
lioen frank, waaraan een jonge Brusse
laar, Buisset, zich ten nadeele van de
Caisse générale de reports et de dépots,
te Brussel, aan welke hij werkzaam was,
heeft schuldig gemaakt.
Buisset was naar New-York gevlucht,
waar speurders hem in een hotel ont
dekt hebben. Op het oogenblik, dat zij
hem daar gevangen wilden nemen, haal
de Buisset, zich verloren ziende, een re
volver te voorschijn en schoot zich dood.
Het bedrag, waarvoor hij de Caisse heeft
Opgelicht, door diefstaj van stukken, die
hij later te gelde maakte, beloopt één
millioen, tweemaal honderdduizend frank.
In zijn koffers is meer dan een half mil
lioen teruggevonden. Buisset was drie-
en-twintig jaar oud.
Ongeluk te Lommei. Het „Hbl.
van Antvv." maakt melding van een droe
vig ongeluk, dat zich nabij Lommei heefi
afgespeeld.
Het huisgezin P. van Eynde-Berckmians,
was met zes kinderen naar de streek
„Do Vennen" gegaan om hout te binden.
Terwijl de vader werkzaam was met liet
binden van 't hout, vertoefden de vrouw
en de zes kinderen bij ide zandgroeve, die
tamelijk uitgestrekt en zeer diep is.
Op het water bevond zich een vlot,
samengesteld uit eenige planken. De kin
deren moeten het ongelukkig idee gehad
hebben op het vlot te gaan spelen. Door
welke oorzaak is nog onbekend, kantelde
het op zeker oogenblik om, met het on
gelukkig gevolg dat al de kinderen in
't water vielen. Twee kwamen tegen den
kant terecht en konden zich dadelijk
redden.
Deze gingen vader roepen, terwijl de
moeder te water sprong en alle pogingen
aanwendde om hare kinderen te redden.
Vader kwam dan vol angst toegesneld en
sprong ook in 't water.
Twee jongens konden, bewusteloos wel
is waar, doch levend boven gehaald wor
den. Zij werden op eenige stappen van
den put neergelegd.
Op dit oogenblik verkeerde moeder in
levensgevaar. De vader zag dit en ging
andermaal te water, maar de vrouw en
de twee jongste kinderen twee meisjes
waren verdwenen. Zonder aarzelen
dook de vader opnieuw om de zijnen
te redden, ditmaal mislukten zijne po
gingen, hij zelf werd onpasselijk en zonk
op zijne beurt in de diepte.
De twee jongens, die dit ijselijk drajna
zagen gebeuren uitten luide smartkreten.
De personen, die in de nabijheid vertoef
den, kwamen toegesneld om hulp te bie
den.
De hulp kwam echter te laat. Slechts
met groote moeite slaagde men er in de
ouders ©n de twee kleinste meisjes uit
het water op te halen. Alle vier hadden
reeds opgehouden te leven.
Minister E. R. H. Regout.
Onder het hoofd „de heeren in den
Haag", bevat het „Handelsblad" bij een
paar afbeeldingen van de nieuwe Excel
lentie een artikel over den pas opgetre
den minister van Justitie.
Wij ontleenen aan dat artikel het vol
gende
De heer Regout is nauwelijks de min
dere, als spreker, van zijn broer. Hij heeft
niet zoo dat vloeiend-rustige, dat heel in
nemend overredende, waarmee de Mi
nister van Waterstaat de hoorders al heel
gauw bekoort. Maar zijn gedachten giet
hij even gemakkelijk in den taalvorm en
aan helderneid, aan kristalfijne klaarheid
van betoog staat hij al evenmin achter
bij zijn broer. Hij houdt zich straffer bij
de zaak en mist het speelsch-humoristï-
sche van den ander (zijn humor slaat haast
altijd over in ironie, zoodra hij even den
toon van den erst verlaat). En hij is leven
diger van gebaren. Terwijl er in 't gebaren
spel van L. H. .Wt altijd iets sierlijk-
rustigs blijft, is dat van E. R. H. veel
kantiger ©n minder rustig.
Men ziet vaak hoekige lijnen aan zijn
sprekersfiguur, b.v. als hij even op beide,
zijwaarts uitgehoekte armen zich voorover
op den lessenaar steunt om tot de hoor
ders te naderen of wanneer hij; soms on
middellijk daarna, zich weer wat opricht
en de eene hand met horizontalen be-
nedenarm vlak voor de borst terugtrekt
als ware 'torn een argument straks des
te krachtiger vooruit te kunnen werpen,
terwijl hij op den anderen arm zich steunt.
Of wei, hij houdt met beide handen 't blad
van den lessenaar heel stevig vast, alsof
hij 't nooit weer los moest laien maar
dan hoekt opeens een va» de armen saam
en de andere slingert mee 't betoog de
zaal in, om dan even de hand in losse
'bewegingen, druk de argumenlenbeelde»
te doen schetsen in de ruimte. En daarbij
flikkert soms een lichte ironie rondom
de oogen, rimpelt de hoeken saam of flitst
de brauwen heel-even op en neer
terwijl de stem, de niet zeer luide,
maar heel wel de woorden dragende en
aangenaam klinkende, met onveifiauwen-
de warmte het betoog blijft voeren, dat
zoo prachtig zuiver is van heilige over
tuiging als van helder argument.
Er zijn misschien niet heel veel leden
van de rechterzijde, wier overtuiging zóó
vaak botsen moet tegen wat een liberaal
zijn beste overtuiging acht. Maar er zijn
er dan ook zeker niet velen, die, bij alle
besef van politieke redelijkheid toch, zóó
veel overtuiging hebben.
En overtuiging is, zoo niet het beste,
dan toch 't mooiste en hoogste in de
politiek. Wie daar wat veel van heeft,
kan anderen tegen die overtuiging, maar
dan ook des te minder tegen zich zelf,
in 't harnas drijven.
Hij is een ridder met blank blazoen,
„Sans peur en sans reproche".
Voor 'teerst, naar wij meenen, zijn twee
broeders saam in één kabinet. Men heeft
er even over gemompeld en er zich wat
over verbaasd. Maar in de pers is, zeer
terecht, geen aanmerking gemaakt op deze
merkwaardigheid. Ministers hebben elkaar
veel minder te contróleeren en te critisee-
ren dan Kamerleden 'tde Ministers heb
ben te doen. En in een raad van negenen
zit men met zijn tweeën toch steeds als
een kleine minderheid. Gevaar voor een
familieregeering bestaat in onze moderne
regeling van den Staat, met al haar open
heid en met haar veelheid van controle,
toch haast niet.
Dus kan men do vereeniging van twee
bijzondere talenten uit één huis in 's lands
Ministerraad slechts iets opmerkelijks èn,
in algemeenen zin, verheugelijks vinden.
En voor de familie, die het treft, een
reden tot rechtmatigen trots.
Bezoek van president Fallières aan ons land.
Naar de „Tel." mededeelt, zal de pre
sident der Fransche republiek in het aan
staande najaar een officieel bezoek bren
gen aan ons land.
Hoewel het program nog niet in allen
deele is vastgesteld en er ook nog geen
beslissing is genomen omtrent den juisten
datum en den duur van dit bezoek, meent
het blad evenwel met zekerheid te kunnen
aannemen, dat president Fallières eind
September of begin October a, s. hier zal
L-1 - 1 I _L I .ll L. L 1
Welk weder zullen wij hebben?
Verwachting tot aan den avond van 16 Juni:
Zwakke tot matigen, Noordelijke tot Noord-
Oostelijken wind, half bewolkte lucht, waar
schijnlijk droog weer, warmer.
komen.
Verder bericht do „Tel," dat de heer
Fallières de reis met een Fransch oorlogs
schip naar IJmuiden zal ondernemen, van
daar door het Noordzeekanaal naar Am
sterdam zal opstoomen, om door de Ko
ningin ten paleize aldaar te worden ont
vangen.
Door de mindere geschiktheid van het
paleis te 's Gravcnhage, is afgezien van
een ontvangst in de Residentie.
De terugreis van den president zal per
spoor over België plaats hebben.
Zuid-Holland.
Delft. Hier is Zondag een buitenge
woon druk bezochte vergadering van de
R. K. Kiesvereeniging „Recht en Plicht"
gehouden, waarin h et bestuur mededeeling
deed van de va» verschillende zijden in
gekomen correspondentie en va» de mon
delinge pogingen, alle bedoelende de Vter-
eeniging te doen terugkomen op haar be
sluit van 2 Juni j.l., waarbij de candida-
tuur mr. 11. A. van de Velde voor de
Staten werd losgelaten. Vrijdag j.l. waren
nog drie leden van het hoofdbestuur va»
den Bond van R. K. kiesvereenigingen in
Zuid-Holland in Delft geweest, om bij de
bestuurderen van Recht en Plicht t© wij
zen op het gevaar, dat genoemd besluit
van 2 Juni onvermijdelijk moest na zich
sleepen.
Na heel wat discussie nam de vergade
ring eene, door een der leden, den heer
Huybers, gestelde motie aan, waarin, on
der protest tegen de houding van mr. H.
A. van de Velde, doch ter wille van de
-eenheid in de coalitie, de vereeniging op
haar besluit terugkomt en besluit de can-
didatuur van mr. H. A. van de Velde
alsnog te steunen.
Ruim 200 leden waren ter vergadering
aanwezig.
Kamerverkiezing Helmond.
Deze verkiezing zal plaats hebben op
Vrijdag 1 Juli e.k., de stemming, zoo
noodig, op Dinsdag 12 Juli d. a. v., de
herstemming, zop noodig, op Donderdag
21 Juli d, a. r. („St.ct."}
Katholiekendag in het bisdom
's Hertogenbosch.
Onder goedkeuring -en aanbeveling van
Z. D. H. Mgr. W(. v.d. Ven, zal het
bisdom van 's Hertogenbosch op Zondag
4 September a.s. te 's Hertogenbosch den
7en Dioceanen Katholiekendag houden.
Het onderwerp, dat behandeld zal wor
den, is„de weelde". Het zal besproken
worden in vier afdeelingsvergaderingen,
en in tivee algemeen© vergaderingen, n.l.
in het Concertgebouw en een parallelver
gadering in het Casimo. Tot de alge
meene vergadering hebben ook vrouwen
toegang. Het reglement is daarvoor ge
wijzigd.
Een nieuwe medaille.
De Nederlandsch-Belgische Vereeniging
heeft een merkwaardige medaille laten
slaan. Aan de ©ene zijde stelt zij voor do
overwinning in 1600 door Maurits van
Nassau te Nieuwpoort behaald op de
Spaansche troepen en aan de keerzijde het
roemvolle aandeel, door de Hollanders
genomen aan den slag van Waterloo.
Te Nijmegen zal van 2 Juli tot 15
Augustus eene Electrische-Tentoonstelling
worden gehouden.
Uit de Staats-Courant.
De St. crt. no. 136 bevat de statu
ten van de naamloóze vennootschap
Maatschappij tot Exploitatie der Ooster-
put Ostrea te Neuzen.
Het doel der vennootschap is het ex-
ploiteeren van vorengenoemde oesterput
en aanhoorigheden en den handel in oes
ters en andere vischsoorten.