K
iAM'
]ft\
Oe gevangenen vim den Cm
No. 68. T WD EDE BLAD.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT.
Zaterdag 11 Juni 1910.
lAGAZIJN
K
1. P. DIEtUkX,
EVERSDIJK,
Hypotheek
Bedrijfskapitaal,
iH STRIEK. 's Keer HeRdrikslinderen
QÜTHAOEL
Éandel, Stoomzaserii en Scüaverjj.
EVERF.
ïflBlfi 0 2, Mlelte.
p. GLERUM.
SNIJDER te Goes.
FEUILLETON.
loudeling, GOES.
t-STROOHOEDEN,
Torennnrwerk en Klokkenspel
te Goes.
MA KWALITEIT.
40 cent per pond.
r»
(wettig gedeponeerd]
Irima Oude Jenever.
it agentshap van dit
is te MIDDELBURG
istigd bij den heer
de Kerkstraat B 78.
controle Rijkslandbonwproeistation
BIEZELINGE.
ar KUNSTSCHILDERS
2 Katholieke Kiezer! 2
Laster.
|te mddellen
Hoeden en Petten
prijzen.
M. MA(II ELSE.
K SPEK
IAAT. VLISSINGEH.
kgt het merk
prkrggen bij den Heer
Ben zeeuwsche familie in
nste gedeelte der prov. Utrecht
gelegenheid voor inwoning en be
ng van kinderen en volwassenen, die
|dgk zwak, slecht ontwikkeld of
zjjn en een herstellings- of ver-
gskuur moeten ondergaan,
ven voor nadere inlichtingen onder
|M., bureau van dit blad.
in
te verkrijgen bij
rheen tl. AI.HHHT8 Ijz. Co.
MWQELBUKG.
VERF H
kleuren.
kleuren.
kleuren 14V2 cent. 98
Wg lezen in het „Advertentieblad" der
firma Boluijt:
Waar thans besloten is tot het herstel
len van het carillon en torenuurwerk te
Goes, brengen wij de volgende mededee-
lingen over het oude klokkenspel en toren
uurwerk van de hand van onzen stadge
noot d. K. onder de aandacht van onze lezers.
Het had Jacob Silversmits Hugensone
al lang geërgerd, dat zjjn geboorteplaats
geen uurwerk rjjk was. In alle stilte ver
vaardigde hg er een. Maar eer- hg het
schonk aan de gemeente, stelde hg eenige
bepalingen.
Het opschrift luidde:
„Jacob Silversmits voorwaerde van dat
uurwerck te bewaeren. Wij Bailliu. Bor-
gem.Schepenen ende Raeden van ter
Goes doen condt en kennelijk alle lujjden,
dat wg om den meester oirbaere en de
profite van der Goes overgedr&egen ende
voorwaerde gemaekt hebben met Jacob
Hugecsone goutsmit dat een nieuwe uur
werck heeft gemaakt ende selve op sjjnen
kost heeft doen setten op ten stede huis,
ende doen slaen op de clocke gehjck dat
nn staet, mit al dat den uurwerk toebe
hoort ende die uurclocke voorzjjt; sal
Jacob voorzgt, bewaeren met sgn selfs lgve;
sgn levenlanck duurende, dat se immer
altjjd gangbaer en wel bewaert is end»
dat uurwerck voorzgt altoos houden in
zaeke geheel ende gangbaer ende wesdaer
aen gebreekt ende noot is daer an te maeken
of te vermaeken daer sal Jacob voorzgt,
altgd doen maken sonder der stede cost,
ende dat uurwerk goet ende gangbaer
honden op zgnen cost ende waere het dat
men dat uurwerck versetten woude of in
een andre plaetse of huis, dan op ten stede
huis of daer an daer 't nu staet, dat soude
men doen van der stede wegen sonder
Jacobs cost, ende hier voren hebben wg
hem gelooft ende geloofen met dezen brieve
voorts alle jaeren wel ende wetteljjck te
betaelen sonder eenig verbreeck vier pont
grooten 'sjaars payements schellingen
ende penningen als altijde ter Goes ge-
meenlgck gangbaer wesen zullen duurende
alsoo lange als Jacob voorsgt leven sal.
ende niet langer; te betaelen alle jaeren;
altoos twee pont groote te praemisse,
ende twee pont groote te Meije, daerna
ende soo wanneer dat Jacob voorsijt bjj
den wille Gods afljjnigh geworden is, zoo
sullen Baillue Borgem, Schepenen Raeden
vander Goes voorsgt dan wezende heeren
wille doen mitten uurwerk voorsgt onder
Jacobs erfgenaemen daer eenig seggen in
te hebben ende waer dat Jacob voorsgt
dat uurwerck niet en bewaerde gangbaer
en slaende en hielde altgd als dat behoort
soo soude men van der Goes wege voor
sijt dat uurwerck doen bewaeren als dat
behoort op Jacob Cost ende alle dingen
sonder argeiist in oirconde deese brieve
bezegelt met het zegel van der Goes ge
geven in 'tJaer ons Heeren duisent drie
honderd es twee en dertig.
Het uurwerk is vermoedelijk te loor
gegaan bjj d» stadhuisbrand in 1666. In
1771 ontving bjj een verbouwing onze
stadhuistoren een andere gedaante. De klok
(Merten) geheeten, werd er in gehangen.
Deze klok schjjnt vroeger ergens anders
gehangen te hebben. Waar, is mg onbe
kend (mogelijk wei in het klokhuis), daar
ze in 1481 te Mechelen gegoten werd, en
dit jaartal overeenkomt, met de stichting
van het klokhuis.
Deze klok werd gegoten door Sjjmoen
Wagehevens te Mechelen (binnen), in den
jare 1484. Zes medaillons voorstellingen
uit den bjj bel. De Wapens, waarvan een
dat van Goes, en eenevoorstelling van St.
Hubertus zijn evenals het randschrift van
de zeldzaamste en prachtigste bewerking.
Voor den brand der kerk (1618) bevond
zich op het midden der kerk een klein
houten torentje, daar waar de tegenwoor
dige toren werd gezet.
Dit houten torentje bevatte een klein,
eenvoudig uurwerk met een bel.
Historische Novelle van
ARMINIÏÏS ARCHIER.
(Slot.)
„Die bezitten allen, welke voor mjjn
vaderland ljjden. Maar sta mjj toe u deze
beurs aan te bieden, niet als belooning, maar
als een schuld, waarvan ik mg kwgt tegen
over mijne ongelukkige broeders."
„Op dezen titel neem ik ze aan, om den
inhoud er van met mjjn lijdensgenooten te
deelen. Tot spoedig wederziensl Ik ga
heen ten einde geen verdenking op te
wekken."
Rosa en hiar vader leefden! Weldra
zou hg beiden zien I
Raphael had moeite bij dit denkbeeld
zijn vreugde zoozeer te matigen, dat hg
de aandacht niet tot zich trok. Doch toen
hg weer kalmer werd, zag hg de groote
imoeilgkheden in, die zich aan de uitvoering
van zjjn plan in den weg stelden. Voor
alles moest hg snel handelen ten einde
Na den wederopbouw van de kerk en
den toren in 1620 besloten Burgemeester en
Raden tot het aanschaffen van een nieuw
uurwerk met klokkenspel.
De overeenkomst betreffende de levering
van dit klokkenspel luidde:
Op heden den 15 April 1620 zijn te
samen geaccordeert den rentmeester Ant-
honie Hugssen en Jan van Stapelen als
ten deze speciale gecommitteerd door de
heeren Burgemeesters en Schepenen der
stad Goes ter eede met de Mr. Jan Tho-
masz van den Brande horlogiemaker wo
nende binnen de stad Delft, ter andere
zgde. En heeft voorzegden Mr. Jan T.v.d.
Brande, aangenomen te maken en te leveren
binnen de stad Goes op den toren die men
van meening is te stellen op de groote
kerk, aldaar een uurwerk met een speel
werk met al zjjn gevolgen. Om de klokken
nu tegenwoordig hangende op den toren
van het stadhuis ter zelfde plaatse, te
drgven, doen slaan en spelen naar be-
hooren op de conditiën en manieren hier
volgende. Ten eersten dat het voormelde
werk hoog wezen zal vgf voet en drie duim,
wg'd vijf voet, en lang negen voet alles
boven den houten stoel, waarop het werk
staan zalde pilaren zullen hoog zjjn vjjf
voet drie duim, de pedestallen dik, onder
drie en een halven duim vierkant en boven
de pedestallen drie duim en dat te ver
minderen op twee duim tot boven toe de
buitenliggers een duim dik, en de binnen
liggers vier duim breed, alles behalve den
houten stoel daar men het werk op stel
len zal.
In 't voorzegde werk te maken een speel-
trommel vjjf voet wijd binnen de duigen
gemeten eu lang 31/2 voet of daaromtrent,
waarvan de voorzgde duigen dik zullen
zjjn 1 duim en breed 1V4 duim, welke trom
mel men verdoelen zal in 120 maten en
iedere maat verdeeld in 40 gaten; op
welken trommel bekwaam gespeeld zal kun
nen worden de heele en halve uren mits
gaders de kwartieruren, de klavieren van
voren met stalen rollen en van achteren
met schroeven om de draden naar behooren
te kannen verkorten of t» verlengen, alles
wel en getrouw gemaakt naar behooren,
den as gaande door den tr»mmel 4 duim
vierkant, en op elk einde van dien een
goede metalen pan daar dezelfde indraaien
zal: voor voorzegd speelwerk zullen ge
maakt worden 700 noten zoo heele als halve
mitsgaders kwartieren elk voorzien met
hare wortels, of schroeven om dezelve daar
mede op den trommel vast te schroeven.
In 't vierkant van 't voorzegde werk zal
nog gemaakt worden op de eene zjjde van
den trommel een slagwerk van een heel
en half uur, waarvan het slagrad van het
heel uur wezen zal 21/2 voet en van 't halve
uur 2 voet en dik 3/4 duim, breed 3 duim
en zal in drie uren èèns omgaan en op de
andere zjjde van den trommel te maken
een gaande werk, waarvan het grootste rad
wjjd wezen zal 3!/Q voet en 't schakelrad
21/j voet, het uurrad zal dik wezen *'4
duim en breed 31/, duim. De loosstukken
daar voorzegde speeltrommel in hangen zal
zullen dik zjjn 2 dnim vierkant, en de
loesstukken van het gaande werk 11/J duim
mitsgaders de leosstukken van het heele
en halve uur l1/., duim. Het gaande werk
zal hebben tot behoedmiddel van hetzelfd»
een sterke ijzeren schjjf met een metalen
hart daarin gegoten, en al de aBSen van
voorzegd werk zullen gesloten worden met
een metalen pan. De gewigten tot deze
zullen gemaakt worden met vertrouwde
jjzeren schjjven met een vierkant metalen
hart daarin gegoten. Het werk zal wjjzen
met 4 duideljjke wjjzers die mee aan de
4 zjjden van den toren stellen zal, daarvan
is de aannemer gehouden al de jjzeren
wjjzers of handen, mitsgaders de spillen
•u alles hetgeen daartoe noodig is.
Maar het jjzer, dienende om de wjjzer-
borden te bekleeden ingeval men dezelve
van koper begeert te maken bljjven buiten
het bestek en is de aannemer daaraan niet
gehouden.
Al het koperdraad voor het werk noodig,
is den aannemer gehouden te leveren op
al zulke dikte en zwaarte als bet werk
vereischt, en zal hetzelve gewogen worden,
benevens het andere ijzerwerk, met de
aan de politie geen tjjd te laten, zjjn be
trekkingen tot den graaf op te merken.
Doch nu deed zich de vraag voorwaarh»«n
moest hjj vluchten? Om langs denzelfden
weg met Rosa en haar vader terug te
keeren, zou hij hun een vrjjgeleide hebben
moeten verschaffen. Dit was onmogelijk.
Na langen tjjd daarover te hebbe.i nage
dacht, kwam hij eindelijk tot de conclusie,
dat de kortste en veiligste weg door het
Oeral-gebergte naar de Zwarte Zee leidde.
In de eerstvolgende dagen werd in een
stad, dicht bjj den Oeral een groote markt
gehouden, waar nit alle deelen van het
Russische rgk de volkeren samenstroomden.
Van daaruit hoopte hij met een der groote
karavanen naar de Zwarte Zee te komen,
waar hij zich dan gemakkeljjk kon in
schepen naar Konstantinopel. Aan dit plan
hield Raphael zich als aan het veiligste,
dat hem den meesten kans bood de waak
zaamheid der politie te verschalken.
Om zjjn handelsartikelen van de hand
te doen en zich, met het oog op het bezoek
aan de markt, van goud te voorzien, ver
voegde hjj zich bjj een bankier. Hjj kwam
in een groote zaal. Daar trof hjj de vrouw
des huizes aan. In een hoek van het ver
trek waren de twee dochters onder toezicht
tuimelaars, trekkers, veeren en hamers, en
alles wat tot het geheele werk noodig
wezen zal om te doen slaan en spelen, ge
heel volkomen naar behooren, zulks dat
de aannemer gehouden is, het werk geheel
en al aan den gang te brengen, dat er
niets aan ontbreekt.
Al dit verschillende werk zal gemaakt
worden van goed Namensch, Spaansch of
Suryrlandsch ijzer.
De aannemer is gehouden met het werk
dadelijk te beginnen en in Mei 1621, aan
staande te leveren binnen Goes op den toren
te zjjnen kaste en voor den 15 Nov. 1621
daaraanvolgende volkomen opteleveren en
dat in presentie en bjjwezen van 4 meesters
of andere personenen hun desverstaande
daartoe door genoemde gecommitteerden
of anderen der lasthebbenden te verkiezen,
welke het werk zullen keuren, prijzen en
opnemen en is de aannemer gehouden, het
zelf te maken, veranderen en te verbeteren
(zoo het noodig is) zulks wanneer het zelve
volkomen aan den gang zjjnde gebracht
door dezelfde meesters mag worden gepre
zen en voor goed aangenomen. Den houten
stoel daar het werk opgesteld zal worden
bljjft ten laste van de stad, mitsgaders alle
andere houtwerk zoodat de aannemer daarin
niet gehouden is.
De aannemer zal dit werk maken te
zjjnen huize voor zooveel als het hem eeoigs-
zins doenljjk is en voorts te Goes brengen
en aldaar stellen mits dat hjj tot zjjn last
en kosten het zelve zal overbrengen en op
den toren stellen zonder dat hjj ietwat,
zoowel van de vrachten als andere kosten,
mitgaders vacantiën, dagkosten, verlet, door
hem of zjjn dienaars en knechten of ook
eenige handen buitenwerk zal mogen
eischen of pretenderen maar zal te vreden
zijn met hetgeen hem eens gelds daarvoor
beloofd is; is ook mede afgesproken, dat
het opwinden van het voorzegde werk als
ook van het vastmaken en stellen van de
wjjzers dewelke den aannemer gehouden
is te doen, den timmerman van de stad of
diegene die men daartoe van wege de stad
zal willen gebruiken met 2 knechts den
aannemer zal moeten helpen 2 of 3 dagen,
alles buiten kosten of lasten van den
aannemer, of het ook, gesteld den aannemer
(het welk God verhoede) kwam te sterven
voor en aleer het werk gemaakt en opge
leverd zal zjjn, zulks dat daar nog het zjj
weinig of veel aan ontbreekt, zoo zal men
het zelve in zulk geval besteden aan al
zulke meesters als men van stadswjjze goed
vinden zal te volmaken en hetgeen men
••MMMUMMtMMMNHM*
2 Wantrouw, in deze verkiezings- 2
2 dagen vooial, de braaf heid waar- 2
mede het Liberalisme pronkt, dat
van geen vermenging van godsdienst
en politiek wil weten. Wantrouw S
2 zijn liefde voor het Christen- 2
2 dom. „Als de vos de passie 2
2 preekt, boer pas op je gan- 2
2 zen2
••••••••NHOMMHOMMUM
doen of beloven zal van het bedongen loon
afkorten,
Op alle welke voorgaande conditiën den
prjjs geaccordeert is op 7 ponden 16
schellingen 8 grooten viaamsch van ieder
100 pond gewicht, die men bevinden zal
het werk met al zijn appendeutie eu
daarvan ook gerekend zal worden het
koperdraad tot het werk noodig, te
wegen binnen Goes in de waag aldaar,
mits dat hetzelve niet zal overtreften het
gewicht van 9500 pond, te betalen de eene
helft wanneer het werk te Goes op de
toren zal zjjn geleverd, en de andere helft
wanneer het zelve opgenomen en geprezen
zal zgn, geljjk als voren is gezegd, maar
eer niet; met dien verstande nogtans dat
den aannemer gehouden bljjft het werk als
goed en vertrouwd gemaakt zjjnde, goed en
gangbaar te onderhouden en ten zijnen
koste te repareeren al hetgeen daaraan
zal komen te gebreken binnen den tijd
van 2 achtereenvolgende jaren na het
van haar gouvernante bezig met leeren.
Raphael deelde aan de dame made wat
hem hierheen leidde. Ondertusschen viel
zjjn blik geheel toevallig op de groep der
drie meisjes. Doch hoe groot was zjjn ver
bazing en zjjn ontsteltenis, toen hjj in de
gouvernante sgn geliefde Rosa herkendel
Bleek en vermagerd door ai het ljjden en
de ontberingen, arm gekleed, in een zoo
ondergeschikte positie! Zjjn ontroering was
zoo groot, dat zjjn oogen vol tranen schoten,
en hij genoodzaakt was, te gaan zitten,
wjjl hjj op het punt was in zwjjm te
vallen.
„Is u niet wel, mijnheer?" vroeg de
dame.
Deze woorden trokken de aandacht van
Rosa, die ep den vreemdeling een blik
sloeg.
„Het is niets, mevrouw, het is niets
alleen een pjjnljjke aandoening, die mjj
plotseling overviel en even plotseling weer
verdween."
Rosa hoorde de stem die deze woorden
sprak en herkende den toon er van.
„Mjjn God", riep zjj en stond op om
naar hem toe te jjlen.
Raphael had tegenwoordigheid van geest
genoeg om in één oogenblik het gevaar-
opleveren van het werk, tot zekerheid van
hetwelk den aannemer van zjjn bedongen
loon zal laten bljjven staan, onder de Heeren
de som van 600 Carolus guldens, van
welke voorzeide som men intrest betalen
zal tegen ö'/s 't honderd in 't jaar. Alles
deze aangaande in tegenwoordigheid van
genoemde gecommitteerden op goedkeuring
van hare principalen die den aannemer
hiervan zullen agrius leveren op tusschen
nu en priemo Mei 1620 eerstkomende, ver
bindende den voornoemden aannemer tot
nakoming dezes, zijn persoon en goederen
geen uitgezonderd subject alles rechten
en rechtens, met de kosten ten ten oor
konde dezes geteekend op den dag en het
jaar als boven en was onderteekend ge
teekend A. Huissen en J. Van Stapelen.
Onder de overeenkomst stelde Jan
Tliomasz, uurwerkmaker, een soort teeke-
ningetje, bjj wjjze van handteekening waar
schijnlijk omdat hjj niet schrijven kon.
En verder stondIn presentie van mij
als getuige en onderteekend Jan De Moiijn
Not. Publiek.
Gezien door de heeren Burgemeester en
Schepenen der stad Goes, het contract
hierboven uit lange melding gemaakt door
hare gecomiteerden Anthozy Huisson en
Jan Van Stapelen met mr. Jan Thomasz
van den Brande horlogiemaker binnen Delft
gemaakt en betzelfde rijpelijk geëxamineerd
hebbende hebben dat in alle fijne punten
en artikelen toegestaan.
Gedaan ter vergadering van voornoemden
Heeren den 21 April 1621, geteekend Corn.
Brune, Secretaris.
Het klokkenspel speelde in vroeger jaren
des Dinsdags, den laatsten avond van de
maand April en van Oudejaar op Nieuw
jaarsnacht van 12 uur tot half een. In den
laatsten nacht van het jaar 1761 speelde
het oude klokkenspel, in 1621 gegoten, voor
het laatst. Er waren zooveel klokken ge
barsten, dat men het niet meer bespelen
kon. In 1762 werden stads directeuren
gemachtigd te onderhandelen over een nieuw
klokkenspel. Weldra vonden ze een fabri
kant, die genegen was een nieuw klokken
spel te gieten. Zekere Alexius Petit meester
klokgieter te Someren in de Mejjerije van
's HertogeBbosch was genegen 6 groote
en 31 kleine klokken te gieten tegen 3
stuivers gietloon van de klokken die boven
zeshonderd pond gewicht hadden beneden
dat gewicht werd hem tien stuivers toe
gestaan. Twee oude kanonstukken, die
stonden waar nu de gasfabriek staat, werden
door de stad geleverd en de oude klokken
werden hem tegen 15 stuivers per pond
aangerekend. Hiervoor moest hij gieten
6 groote en 31 kleine klokken allen van
verschillend gewicht. De zwaarste der groote
klokken woog 1783 pond, de lichtste 650
pond. De zwaarste der kleine klokken
woog 479 pond, de lichtste 12 pond.
Volgens contract met de gemeente zouden
de klokken, zoodra ze gereed waren te
Someren geëxamineerd moeten worden door
den Goesche Orgelklokkenist dhr. Groene-
mans en dhr. J. Hess. Het bericht kwam
spoedig dat de klokken klaar waren en de
twee examinatoren reisden af. Toen ze te
samen aankwamen, vonden ze de twee
bovenste octaven met de kruinen in den
grond staan. Bjj onderzoek waren ze alle
onzuiver. Bg een aanmeaking hierover
antwoordde de gieter Petit, dat hij nog
nooit een enkele klok op toon gedraaid
had, dus onze examinatoren begrepen, dat
zjj gekomen waren om hem, mr. Petit,
daarin te onderrichten. Dit bleek hun nog
meer toen ze tot hun verbazing hoorden
dat de klokken ook nog niet alle waren
gegoten, alleen de vormen waren gereed.
Om niet geheel vruchteloos op reis geweest
te zjjn, deden de examinatoren drie octaven
staven gieten en brachten die op toon.
Men zou nu met de klokken beginnen
te gieten, doch geen molen, geen beitels
waren aanwezig. Examinatoren keerden
naar Goes terug waar ze B. en W. hun
wedervaren mededeelden. Deze gelastten
onmiddellijk den gieter met alles naar Goob
te komen, waar hij opnieuw aan 't werk
ging zonder gelukkig gevolg. Toen besloot
de Raad eenvoudig het klokkenspel door
een kundiger vakman in orde te laten
brengen, waartoe gekozen werd van der
volle van den toestand deze herkenning
in tegenwoordigheid van de Russische
bankiersfamilie in te zien. Hjj wendde
zich tot Rosa, teneinde haar nog in tjjds
voor een onvoorzichtigheid te behoeden.
„Dank u, mejuffrouw", zeide hjj, „ik ben
weer geheel hersteld."
Zjjn blik zeide haar, dat hjj haar herkend
had, en dat hjj haar vast en zeker zou
terugzien. Rosa ging wederom zitten, bjjna
dronken van vreugde en sidderend bjj de
gedachte Raphael te kunnen verraden.
Raphael verwijderde zich na haar nogmaals
een blik vol innigheid te hebben toege
worpen. Met moeite beheerschte Rosa hare
vreugde, ten einde haar taak kalm te vol
eindigen. Zoodra zjj zich met haren vader,
buiten op de straat bevond, nam zjj hem
ter zjjde en fluisterde:
„Vader, ik heb u iets geheel buitenge
woons te zeggen. Ofschoon ik het zelf
gezien heb, kost het mij moeite mjjzelven
er van te overtuigen, dat ik mjj niet misleid".
„Wat hebt gij mij te zeggen, mjjn kind
„Ik heb Raphael gezien, hjj is hier."
„Gjj hebt Raphael gezien
„Ja, vader, even zeker als ik op dit
oogenblik u zie."
En zjj verhaalde hem wat er was voor-
Chein te Leuven, die het weldra in den
zuiversten toon bracht.
Zoo bleef het klokkenspel tot ongeveer
1865. Welke oudere Goesenaar herinnert
zich uit zjjn eigen schooljaren niet den heer
Ahrensmann, die eiken Dinsdag- en Zater
dagmorgen half 12 unr begon met het
lied „In het groene, groeneknollen knollen
land". Toen duurde het bespelen der klokken
eiken Dinsdag en Zaterdag een uur, even
als op Koningsverjaardag als de schutterjj
parade maakte, onder de lieflijke toonen
van ons klokkenspel. In 1868 waren er 3
klokken gebarsten B., E. en Gis. De stad
liet deze weder in orde brengen bjj dhr.
A. H. van Bergen te Heiligerlee en gaf
in ruil voor het gieten deze 3 klokken.
Ie 3 gebarsten klokken, 2 oude klokken
die ze nog bezat, en een houwitser, die
345 pond woogna aftrek van het oude
metaal kostte dit gieten der klokken nog
aan de stad f613,18.
Nog eenmaal onderging het klokkenspel
een belangrijke verbetering in 1887. In de
tweeds serie (Tenor)-klokken waren een
zestal door schenring en onzuiverheid niet
meer overeenstemmende met de seriën der
bas en sopraanklokken. Sedert lang werden
dan ook de serie's van het heel en half uur
in een beperkte toonreeks op den cylinder
gesteld.
Nadat het gemeentebestuur besloten had
tot herstelling, werd dat werk opgedragen
aan de firma van Terschadt, opvolger van
Van der Cheyn te Leuven.
De klokken werden geëxamineerd in
het kerkgebouw met de overige van het
klokkenspel, en uitstekend in orde bevonden.
Er was nu weder een harmonisch geheel
in het klokkenspel, de namen der nieuwe
klokken waren d kruis, waarop het wapen
der stad gegoten is, e, g, g kruis, a en
a kruis.
De omvang van dit tegenwoordig klok
kenspel, dat in de vierkwartsmaat is,
bsvat drie octaven minus de twee eerste
semitonen cis en dis, staat een kwart
hooger in toon dan de orkest diapaison
en ia het genre van dat te Vlissingen en
Veere. Deze beide zijn ook werken van
Van der Cheyn.
Sinds 1884 wordt het klokkenspel niet
meer bespeeld. Men vond toen te Goes geen
geschikt persoon er voor.
Thans zouden er wel te vinden zijn, dankt
mjj maar nu is het niet meer te bespelen,
de F klok is gebarsten en wordt elders
bewaard, de gansche inrichting van koper
draad is stuk, het klavier staat doelloos.
In „Het Centrum." van. Vrijdag 27 Mei
j.l. (gaven we uit Je „Zondagsbode voor
Doorn en Omstreken" van 21 Mei (onder
redactie van Ds. A. G. H. van, Hpogeni-
huyze) hiet volgende verhaal:
Vrees elijk.
Het hieronder meegedeelde is ge
zien. door fwee Hollanders, )iie het
vertelden aan den persoon, yan wien
ik het heb.
Het was it'wee jaar geleden voor
gevallen. Te Rome jn een róomj-
sche kerk.
Zij waren op reis, die tw.ee men-
schen bezochten al het bezienswaar
dige van de wereldberoemde staid en
vertoefden langer dan ziji (self wisl
ten in kerk A. Toen zij' de Jcerk wil
den verlaten,, bevonden zij Idat de deu
ren gesloten waren, en al hun klopj-
pen was tie vergeefsch. Het werd
avond. Zij moesten zich wel getroog-
ten daar (t|e blijven, en legden zich
ergens in een hoek neder ter ruste,
in afwachting van den (morgen, dat
de kerk zou opengaan |en de dienst
beginnen. Wat gebeurt?
Tegen 4 uur in den morgen hoot-
ren zij eenig gedruisch. Rn er 'ver
schijnt iemand op het .orgel, dat wel
dra zijn tlpnen doet Jiqoren, en steeds
sterker. Sterker!
Daarop verschijnen een paar man
nen met haken, die een steen uit den
vloer van het kerkgebouw nemen en
terzijde leggen.
gevallen. Ook de graaf kon hetgeen hjj
hoorde, nauwelijks gelooven. Doch een
nieuwe verrassing wachtte hen. Zij waren
nauweljjks een uur thuis, toen zjj hard op
de deur hoorden kloppen.
„Groote GodAls hg het eens was",
riep Rosa, terwjjl zjj opstond om de deur
te openen.
Sidderend van verwachting deed zjj het,
en inderdaad het was Raphael, die haar
in zijn armen opving en met haar op haren
vader toesnelde. Zjj weenden. Met geen
woorden zouden zjj in staat zjjn geweest
de gevoelens uit te spreken, die hen be
zielden, nu zjj elkander terugzagen, na
geduiende zoo langen tjjd de hoop om
elkaar ooit weder te zien, te hebben opge
geven. Toen zjj ten slotte weder woorGen
vonden om hunne gevoelens te uiten, ver
haalden zjj elkaar wat zij gedurende deze
lange scheiding hadden geleden, en toen
Raphael sprak over zijn ontvluchtingsplan,
hechtte de graaf aan het denkbeeld om
door Azië te vluchten als het veiligste, zgn
goedkeuring.
Hg zag ook de noodzakelijkheid ervan
in, de reis zooveel mogelijk te verhaasten,
want er was slechts de geringste verden
king noodig om ze hopeloos onmogelijk te
