pieren,
Een lesje in de Viijzinniglieid.
d,
Bretels,
icMten en
-hemden.
zoon,
:rd.
rAALWIJK.
ER, Goes
No. 65
Zaterdag 4 Juni 1910
Zesde Jaargang.
Mijnt efa MAAHDAG-, WOENSDAG- in VBI1DAËAÏ0HD.
FEU ILIËTOK
uit zeeland.
GOES.
band.
It vermaarde
1. VAN AKEN,
Izaete.
Kiespijn,
ELFABRIEK
ROOSENDAAL.
)00 EIEREN
tons worden door
eleverd.
I VERSTEGEN.
Dit dim hestaat nlt 8 hlaflzüflBD.
eerste blad.
Een Keizerlijk Jager.
Welk weder zullen wij hebben?
p ugreis 16 J uni,
liS te Zierikzee,
/AN KALMT-
L. C. ADRI-
fterg, Directeur.
SRRBIN te koop.
Eter van den Fruit-
ering op 't leven.
8 Maart 1843.
\nklijk Besluit
No. 41.
kapitaal f300.009.
f 1.374.679.62'.
raagd.
tar bij 1
om het haar
aooner te maken
en), netelen, roos
Ihuid verdwijnen;
.jk en ovei treft
iljjke preparaten.
per pakje.
In H. v. Aken,
slzaete.
Iers en de redding
keest 't hevigste
jrmen en doet de
vederkeeren.
40 cent.
ecijn in het hoofd
la-pijnen,
pren genezen door
TTSPOEDERS van
Itheker te Selzaete.
pos f0.50.
IJDERS
eneesmiddel
PEN, maagontste-
eetlust, slechte
Brgsi, oprispingen,
IEDERS
Apoth. Specialist
len door getn enkel
ingen worden, 't Is
eeswjjze die ver-
evolen te worden
aan de maag lijdt,
os 75 cent.
on 69.),
.S
en ingewacht.
WE ZEEUWS» COUMT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 10.75, daarbuiten f0.96
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbel» bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gangepoortsfraat C 209, GOES.
Reclameberiek ten 25 Ct. p. r. Bij abonnement special» prjjs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x Berekend,
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 26 Cti k contant.
De lezer weet, da,t één lid der linker
zijde tegen het voorstel van Troelstra
stemde om in zake de decoratie-kwes
tie eene parlementaire enquête te openen.
Tegenover den Haagsehen correspon
dent van de Leeuwarder Cour ant
heeft dat lid, «1e heer L. W. J. K.
Thomson, Unie-liberaal en afgevaardigde
voor Leeuwarden zijne houding aldus ge
motiveerd
„Laat ik u vooraf reeds zeggenin
dien een stemming door „de politiek" be-
heerscht wordt, wordt dan nooit het
slachtoffer van den schijn, alsof nu in
derdaad aan de zijde der tegen-s tem
mers niets dan tegen standers, aan
die der vóórstemmers louter voor
standers van een voorstel gevonden
worden. Als „de politiek" in het geding
komt, is het met individueel-, zelfstan
dig overleg gedaan.
En die politiek zat er hier dik, véél
te dik op.
Veel te dik voor m jj althans.
Stellig weet ik het te verklaren
en in zekeren zin dus ook te billijken
dat er onder hen, die jarenlang op
staatkundig terrein met dr. Kuyper nauw
in aanraking zijn geweest, personen ge
vonden worden, op wie het element der
wraak al te zeer vat heeft gekregen; ik
behoor niet tot hen. Ik heb het meer
en meer splitsen van ons volk onder het
Kuyper-beheer noodlottig gevonden; voor
mij had ook het veelvuldig gebruik van
den naam des Heeren op plaatsen, waar
het naar mijn meening geen pas gaf iets
aanstootelijks, maar trots dit is dr. Kuy
per voor mij steeds geweest en geble
ven een onzer grootste figure In.
Nooit heb ik den eisch gesteld, dat hij
als groote Nederlandsche figuur vol
maakt zou zijn. Hij had fouten net als
gewone menschen. Doch omdat hij een
buitengewoon mensch is, kwamen
ook zijn fouten meer uit. Hooge boomen
vangen 1111 eenmaal meer wind jdan gras,
en zelfsonkruid. Hij heeft zijn fout
voor zoover die verhand hield met
de decoratie-kwestie erkend, en die
erkenning op zichzelf reeds moet voor
de Kuyper-figuur een machtig moment
geweest zijn; ze was het voor mij zon
der twijfel: en ik had daaraan genoeg.
Het was m.i. voldoende voor het al
gemeen-belang. De les is gegeven,
dat de Regeering voorzichtig moet zijn
op het gebied der toekenning van eere-
teekenen, dat ze voorzichtiger moet
zijn, dan eertijds deze eerste minister
geweest is, en met die les doe men zijn
Voordeel. Een wetsvoorstel om het ver-
leenen van decoraties aan zekere hauw-
omlijnde regelen te binden, of een motie
in dien zin daarvoor ware veel te
zeggen geweest; dan ware het zakelijk
gebied betreden gebleven. Nu ontaardde
het naar mijn gevoel te veel in een
Naar aanleiding van de te Weenen ge
opende internationale jachtten'.oonstelling,
die gehouden wordt ter gelegenheid van
keizer Frans Jozefs tachtigsten verjaar
dag (op 18 Aug. a.s.) vinden we in „Het
Vaderland" een lezenswaardige schets van
keizer Frans Jozef als jager.
Op het oogenblik zoo lezen we
dat Keizer Frans Jozeph den drempel
der Internationale Jachttentoonstelling te
Weenen betrad en, haar openend, tevens
de rij der feestelijkheden een aanvang1
nemen deed, met welke de Keizer zich
voorstelt zijn tachtigsten geboortedag te
vieren, worden veler blikken in Europa
instinctmatig gevestigd op het kasteel
Schönhrunn, stomme getuige van zoo
veel glorie, maar ook van zooveel tra
giek, en onze gedachten gaan met eer
biedige sympathie tot die grijze vorsten
gestalte, gegroeid in smartelijke beproe
ving, maar toch nog steeds het hoofd
omhooog houdend.
persoonlijken aanval. Ik kan mij niet ont
geven, dat reeds lang de actie gestaakt
zou zijn geweest, indien niet dr. Kuy
per, doch een willekeurig ander minis
ter de man geweest was, wien eenig weef
sel tijdelijk belet had zóó scherp te zien
als in 's lands belang noodig ware. Maar
nu heeft men er ook alles uitgehaald,
wat er bij mogelijkheid maar uit te ha
len was. En op een wijze, die mij per
soonlijk meermalen tegen de borst stuitte.
Ik kan nu eenmaal niet lachen, als men
een man va,n in-de-zeventig, een figuur
als Kuyper poogt door belachelijk-rnaken
te dooden. Het is een kwestie van tem
perament, van humeur misschien, maar
voor mij is de zaak te tragisch, te diep
ernstig om zóó behandeld te worden.
Voor het algemeen belang was onder
zoek m.i. niet noodig. In dit opzicht ging
ik volkomen accoord met de voorste
helft der verklaring van de vrijzinnig-de
mocraten, die aldus luidde:
„Wat de zaak zelf betrett, staan wij
op het volgende standpunt: wij voor ons
achten de enquête onnoodig. Er is voor
ons reeds genoeg licht in de vaststaande
feiten omtrent het beleid van den mi
nister van Binnenlandsche Zaken van
19011905. De heer Drucker heeft Uit
bij de jongste beraadslagingen over de
Staatsbegrooting uiteengezet"
Precies mijn opinie.
Doch, ide vrijzinnig-democraten meenden
niettemin op nuttigheids-overwegingen
toch met het voorstel te moeten mee
gaan, en hieir wijk ik van hen af. Hunne
verklaring vervolgde aldus:
Doch, waar anderen het mo
gelijk achten, dat de enquête nog meer
materiaal zou kunnen verschaffen, dat in
de toekomst voor elke ltegeering van be
lang kan zijn, en waar deze enquête
juist verzet ontmoet bij diegenen, die o.i.
haar in de eerste plaats moesten aan
vaarden, zullen wij onze stem aan het
voorste) van den heer Troelstra geven."
Zoodanige overwegingen kan ik onmo
gelijk tot de mijne maken. Ik acht de
enquête onnoodig, en veronderstel der
halve, dat ook anderen |am 'teven
of zij liberalen heeten of anti-revolutio
nairen of Roomsch-Katholieken ze
eveneens onnoodig achten en er dus ook
tegen zijn. En zou ik er dan vóór moe
ten stemmen omdat de anti-revolutio
nairen er tegen zijngelijk jk
En nog veel meer voel ik voor de
overweging om vóór te stemmen, omdat
er anderen zijn, die het mogelijk achten,
■dat er door de enquête nog meer
voor mij volmaakt overbodig materiaal
zoude worden opgeleverd. De heer Troel
stra moge nog meer licht noodig ach
ten, ik respecteer dat gevoelen; voor mij
daarentegen is er overvloedig licht, dat
elke Regeering zich voortaan hij de toe
kenning van decoraties kan ten nutte ma
ken; méér verlangt het algemeen belang
niet en kan het niet verlangen. Mijn
eigen meening nu omtrent wat noodig en
gewenscht is, te doen afhangen ;van
het inzicht van den heer Troelstra, dat
acht ik in het algemeen natuurlijk
maar in het bijzonder in dit gezval
onjuist.
In het bijzonder in dit geval.
De heer Troelstra heeft er op gewe-
Te midden van den algemeenen be
ginselstrijd en van dien der partijen, staat
Frans Jozef daar als een eik te mid
den van den onweersstorm buigend zijn
eerbiedwaardig hoofd, maar niet ter aar-
do stortende
En voor zoo'n figuur is wel geen om
lijsting passender en schooner denkbaar,
da,n dat uitgestrekte paleis van Scliön-
brunn, waar rusten tallooze historische
herinneringen 1
Daar was de lievelingsresidentie van
Keizerin Maria Theresia, die er leefde
te midden van haar talrijke familie, de
gelukkigste jaren barer schitterende re
geering; Schönhrunn was het, dat Ma
ria Antoinette zag heengaan tot den Fran-
schen troon, waar haar martelaarskroon
de historie van het Huis van Habsburg
glans verleende.
Was het ook niet uit Schönhrunn, dat
Marie Louise tot dienzelfden troon van
Frankrijk werd geroepen, waar de „bij"
voor de „lelie" had plaats gemaakt en
zij haar weg nam langs de Napoleonti
sche adelaars, welke de groote Keizer
had doen plaatsen op den ingang van
den „tour d'honnenr", toen hij er ver
zen, dat voor hem de politiek is groot en
hoog, dat ze voor hem datgene is, waar
in hij kan uiten het beste wat in hem is,
en dat die politiek niet vreemd is aan het
door iiem ingediende voorstel.
Iedereen ka:n dat weten, en wist dat.
Maar nu wil het geval, dat de poli
tiek van den heer Troelstra in menig
opzicht van de mijne afwijkt hoeveel
waardeering ik ook overigens hebbe voor
het beste wat. er in hem is. En als de
heer Troelstra er zoo op wijst, dat de
politiek gelijk hij die begrijpt, hem tot de
indiening heelt geleid, dan word ik te
meer huiverig om mijn eigen gevestigde
opvatting voor de zijne los te laten. Ze
ker, de heer Troelstra moge dan gaan
motiveeren, „hoe de anti-revolutionaire
partij in ons tand tal van jaren geleden
is begonnen ons volk zoo scherp mo
gelijk te verdeelen, één deel van het volk-
te isoleeren van het andere, zooals zij
het eerst gedaan heeft op het gebied der
school" en moge die scheiding betreu
ren, ik vraag: kiin de lieer Troelstra in
ernst verwachten, 'dat ik met hem mee
zoude ga,an, wetende dat de scheiding
die hij in de natie brengt toch stellig
niet minder scherp is?
Neen, tegen zoodanige „politieke argu
menten", van die zijde ben ik immuun
(ongevoelig).
Hoe de vrijzinnig-democraten onver
schillig eltonden tegenover het voorstel-
'i'roelstra, is uit hun verklaring reeds ge
bleken.
Van de vrij-liberalen zou de helft
indien zij ter vergadering geweest wa
ren tegen hebben gestemdde heer
de Beaufort heeft zijn standpunt duide
lijk uiteengezet.
En dat de Liberale Unie eerst op het
laatst haar stem bepaald heefc, kon voor
de trouwe lezers van de „Vaderlander"
evenmin een geheim wezen. In een arti
kel over „het enquête-voorstel van mi.
Troelstra kon men in «lat orgaan o.a.
lezen
„Maaral moet dr. Kuyper wen-
schen, dat de Kamer op het voorstel-
Troelstra ingaat, daarmee willen wij toch
niet zeggen, dat ze goed zou doen op het
voorstel in te gaan. Ten eerste moet niet
vergeten worden, dat ook door een par
lementaire enquête geen licht zal kun
nen verstrekt worden over het hoofd
punt waarom het gaat, n.l. of d r. K u y-
per voior zich zeiven eenig ver
band heeft gelegd tusschen de
decoraties voor de familie Leh
man en de g'elden, die h ij vo.or
de .antirevolutionaire partij
kas ontving. Daarover zal men 't én
in den „eereraad" én in de „parlementaire
enquête" tocli met het „eerlijk woord"
moeten doen. En in de tweede plaats
het moet nu maar uit zijn. 's Lands
belang vorderde bespreking van de zaak
in het parlement, en bestraffing Van den
minister die zijn ambt zoo weinig hoog
bleek gehouden te hebben, dat hij zichzeJf
schuldig moest verklaren aan onvoorzich
tigheid 's lands belang eischte, idat
men dergelijke „onvoorzichtigheid" voor
het vervolg onmogelijk maakte. Beide za-
Jcen zijn verkregen en de Staatsman, die
hooger steeg dan na Thorbecke ooit ge-
blijf hield, en welke men sedert dien
had geëerbiedigd de adelaars, wier
steenen oogen later opzagen naar de ven
sters, achter welke de ongelukkige Her
tog van Reichstadt met den dood te wor
stelen lag
Wie kan 't zeggen, hoe vaak diens
blikken zijn uitgegaan naar deze stomme
getuigen van zijns vaders roemruchtheid
Schönhrunn is 'took met zijn onver
getelijk mooie galerijen, zijn verrukkelijke
parken, dat heden tot woonstede, men
zou wel kunnen zeggen, tot toevlucht
dient van Keizer Frans Jozef: daar
leeft hij zijn bestaan van plicht en ar
beid, waardoor hij in staat is te ver
geten 't tragisch gebeurde zijns levens.
Ten slotte dan zijn 't de muren van
Schönhrunn, welke dien zielekreet heb
ben gehoord, toen men den Keizer het
bericht bracht van den moord op Kei
zerin Elisabeth: „O Gott o Gott! mir
ist nichts erspart worden in diesem Le-
ben"
Ik ken geen woorden, die machtiger
hadden kunnen uitdrukken, den gemoeds
toestand van 'een man, getroffen in zijn
dierbaarste gevoelens, van een vorst, die
zien was, zag door zijne onvoorzichtig
heid de ministerieele portefeuille voorgoed
buiten zijn bereik vallen. Dat zal der
Kamer genoeg moeten wezen en ze zal,
dunkt ons, goed doen, zelfs den schijn
te vermijden, dat het haar om vervol
ging des persoons te doen is,"
Zóó heb ik het ook begrepen; zoo ben
ik het b 1 ij v e n begrijpen.
„Nogmaals" en dit waren de woor
den waarmede de heer Thomson afscheid
nam „laat ik u voor al te drieste
gevolgtrekkingen waarschuwen, als er een
„politieke" stemming heeft p.aats gehad,
liet is waar, er behoort kracht toe, om
in zoo'n geval zijn zelfstandigheid te be
waren. Toch hoop ik, dat zoolang it po
litiek man ben, mij die kracht nooit ont
breken zai,"
Gons De Verkiezingen. Om, vqor
zoover haar zulks mogelijk is, den goe
den uitslag van de a. s. Statenverkiezing
in het district Goes, zooveel mogelijk te
bevorderen, heeft de Centrale K. Katho
lieke Kiesvereeniging in hare jongste ver
gadering besloten, in die plaatsen, waar
afdeelingen der Kiesvereeniging bestaan,
lezingen te doen houden over de beteu-
kenis 'van den komenden stembusstrijd en
tot 'die lezingen ook voor coalitiegenoo-
ten den toegang open te stellen.
Overeenkomstig het uitmuntend .woord
door den Centr.aien voorzitter, den heer
Lambers in die vergadering gesproken, be
doelt 'het Bestuur hiermede de kiezers
politiek 'te ontwikkelen, iniet door het
noodeloios 'opkammen van. candidaten en
het neerhalen van tegenstanders, maar
door het verklaren der beginselen, die (le
coalitie jn het algemeen, de Katholieken
in het bijzonder verplichten onn vóór en
hoven alles de zegepraal der goede zaak
voor oogen te houden.
Omtrent bovenvermelde lezingen geeft
de advertentie, voorkomende in dit num
mer, nadere inlichtingen.
Indien de desbetreffende gernohten
geloof verdienen, goiu he confectie-firma
Kreymborg en Go,, hier binnenkort een
filiaal oprichten in het pand op de Groote
Markt, waar thans het Polderhuis jler
Breede ''Watering is gevestigd.
Middeljurg. Woensdag werd in St. Joris
alhier een algemeene vergadering gehou
den van de Vereeniging tot Bevordering
der Belangen van den Dienstbaren Stand.
Besloten werd dit jaar aan twee vrouwen
hulp te verleenen en voor ieder f20 be
schikbaar te stellen. Als voorzitter en
secretaris-penningmeester werden her
kozen de heeren H. Jonker en H. J.
Snoep. Uit het jaarverslag bleek, dat de
contributies achteruit gingen. Ontvangen
werd f 340.69 en uitgegeven f 54.40zoo
dat er een batig saldo is van f286.29. De
Vereeniging ging dit jaar f200 vooruit.
Uit een dubbeltal werd in de vacature-
jhr. C. J. J. A. van Teijlingen bij acclama
tie tot bestuurslid gekozen de heer
Snouck Hurgronje. Met hem was .voorge
dragen de heer J. H. Blum. De voorzitter
zeide den heer Van Teylingen, die yan
zich buigt voor zijn God en die te mid
den van dé woelingen, welke het begin
van deze eeuw kenmerkten, voor ons
verschijnt als de vertegenwoordiger van
heengegane eeuwen, aanvaardend en be
rekenend alles, wat de evolutie der tij
den en der beschaving ons brengt, maar
niettemin weigerend afstand te doen van
de tradities uit 't verleden; de stuur
man, die, trots de stormen, welke tro
nen deden wankelen, onverstoorbaar en
vol vertrouwen op zijn plaats stand hield 1
Deze vorst is het, wien een eenehe-
wijs ten deel valt, eenig in zijn soort.
Niet alleen heeft Weenen een tentoon
stelling geopend, maar de jagerslieden uit
gansch de monarchie gaan hun keizer
lijken nestor een standbeeld wijden da.t
iden Keizer zal voorstellen in jachtge
waad, den kleinen Tiroler-jachthoed op
de grijze lokken. En Ischl zal de plaats
zijn, dat heerlijk oord in de bergen van
Salzkammergut, waar 't monument zal
komen te staan.
Nooit werd een plaats gelukkiger ge
kozen. Zooals Weenen «len vorst pleegt
te zien, te midden van den praal van
Verwachting tot den avond van 4 Juni:
Toenemende Zuid-Westelijke tot Weste
lijken wind. Zwaarbewolkte of betrokken
lucht Waarschijnlijk regenbuien met kans
op onweder. Koeler
de oprichting der vereeniging deel yan
't bestuur uitmaakte, dank voor wat h'J
in al die jaren voor de Vereeniging is
geweest. Besloten werd van de winkel
juffrouwen voortaan alleen de inwonen-
den voor bekroning in aanmerking te
brengen. Daarna had de uitreiking der
bekroningen plaats. Een diploma met
geldelijke belooning at voorwerp naar
keuze ontvingen de dienstboden: A. Gel-
jon, J. Bliek, F. Timmermans, A. v. d.
Brink, P. de Lange, E. Wattel, J. W. H.
Kamermans, P. C. de Ruijter, S. E. Dour-
leijn, J. Arense, T. C. de Fluiter, J. L.
Hanegraaff, M. E. Hagethorn en G. Goed-
bloed. Deze waren allen minstens tien
jaren in denzelfden dienst. De uitreiking
geschiedde met een toespraak van den
voorzitter, waarin deze de verdiensten
der bekroonden deed uitkomen, haar
ijver en plichtsbetrachting prees en haar
opwekte op den ingeslagen weg voort te
gaan. (M. C.)
Donderdagavond hield de Vereeni
ging tot instandhouding van oude gebou
wen alhier eene algemeene vergadering
in het gebouw van het Vreemdelingenver
keer onder voorzitterschap van den heer
H. 'P. den Bouwmeester.
Door den secretaris, den heer W|. O.
Swaving, werden de jaarverslagen over
de vereenigingsjaren 1908-1909 en 1909-
1910 uitgebracht.
Aan het eerste ontleeneu wij, dat de
vereeniging een paar gootkisolles uit een
perceel aan de Gravenstraat en een paar
zandsteenstukken uit een perceel aan de
Wal in eigendom kreeg.
In dit jaar werden de onderhandelingen!
geopend over de mogelijkheid van bet
restaureeren van het poortje naast de
bakkerij „Koning Samuël" aan de Nieuwe
Haven. Niemand der omwonenden meein;-
de onderhoudsplichtige te zijn.
In het jaarverslag over 1909-1910 wordt
medegedeeld, dat alle omwonenden op één
na zich bereid hebben verklaard van hot
poortje afstand te doen. Van dien eenen
wordt de beslissing tegemoet gezien.
Op voorstel van den voorzitter werd
besloten tot uitgifte van een werk pver
de oude gehouwen te Middelburg.
Hierna werd door den penningmeester,
den heer A. Wi. Berdenis van Berlekom,
verslag over zijn finantieel beheer uit
gebracht.
De rekening over 1907 sloot met een
voordeelig saldo van f576,71, in 1908
werd ontvangen f267,82 en uitgegeven
f533,375, jn 1909 respectievelijk f258,02
en f 28,525, zoodat thans in kas is f538,45.
Vlissingen De Kamer van Koophandel
heeft in haar Woensdagavond gehouden
vergadering voor kennisgeving aangeno
men een schrijven van den minister van
financiën, waarin wordt medegedeeld, dat
niet voldaan kan worden aan het verzoek
dezer Kamer om gelegenheid te geven om
een schitterend hof, zoo ziet Ischl, de
zomer-residentie bij voorkeur, hem slechts
in den gewilden eenvoud van den land
edelman, zich overgevend aan zijn ge
liefde sport tijdens de weinige vrije da
gen, welke de zoo werkzame Vorst zich
pleegt te gunnen.
De jacht, dat is steeds de levendigste
hartstocht van Keizer Frans Jozef ge
bleven. Wanneer men ze «laar ziet, de
nog immer slanke en elegante gestalte
van den keizerlijken jager, zoo gunstig
uitkomend in 't Tiroler jachtgewaad, dan
vergeet men den tachtigjarige, in be
wondering voor de jeugdige allure., de
buitengewone levenskracht, waarmede do
Keizer de vermoeienissen van de gems-
jacht en deze jacht is 't, die hem
nu nog evenzeer aantrekt als in zijn jonge
jaren doorstaat.
Zeker, in den omtrek van Weenen zijn
ook tallooze jachtgebieden, waar 't wild
met zorg wordt beschermd en waai de
tableaux na een jachtpartij eenvoudig
fantastische cijfers aanwijzen. Daór
wordt dan gejaagd 't zijn klopjach
ten ter eere van de vorstelijke gas
ten, van gezanten en andere hoogwaar-