LIBOT.
trichtsch Bierhuis
De gevangenen van den Czaar.
ilhelmina"
No. 56
Donderdag 12 Mei 1910
Zesde Jaargang
GLERUM.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
fOER PUIN.
ER BRIKKEN.
AAT C 160 GOES.
KWALITEIT.
ent per pond.
oote Markt.
hand te koop:
ermansknechts
ERSKNECHT,
HOFFELIJKHEID.
ig gedeponeerd.
ermalen bekroond.
liljart-Concours te Roozendaal.
el der Belgen
over het
MIN A-BILJART.
lit een verslag in het „Nieuws
van Donderdag 24 Maart
verdient vermelding, dat de
Wilhelminabiijartfabriek te
voor dezen Internationalen
d drie nieuwe biljarten had
;esteld, welke zelts door de
ilgische spelers werden ge-
fet beste fabrikaat, dat zij
9peeld hadden.''
i rt-Fa b r i ek
H E L M I N A
alleen
skade 5, Amsterdam.
Telefoon 6479.
VLISSINGEN.
en Omstreken!
den bijval, overal bekome-
;en en gedresseerde paarden
era aan te bieden, alsook
vanaf de EERSTE VOOR-
'onds om S uren, met Uwe
rijkunst, aorobatisohe toeren,
arlichting.
jen.
s avonds 8 uren.
n prachtvolle pantomime.
erdag) en DINSDAG 17 MEI.
er- en Familie-Voorstelling
i
5, 3e Rang f0.40.
spreken, mits voor Stoelen
ctie, WED LIBOT.
zeer billijken prijs
UNNiNG te lerseke,
in de onmiddellijke nabijheid
Lerk, zeer geschikt voor
oniugen, de ontvangst be-
azage.
1 REIJNGOUDT.
iraagd
oouwen kerk te Geersdijk
b'j
HUBREGTSE, Heinkenszand.
raagd een aankomend
■JJN, bakker te Ovezand.
gulden per week.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele Waden 10 cent.
Advertentién worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 'a namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES.
Reclameberiehten 25 Ct, p. r, Bjj abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend,
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 26 Ct, k contant,
Tot voor korten tijd moest een ieder
onder ons van meening zijn, dat de Katho.-
liefce journalist bij het bestrijden van
Dwaling en Ongeloof wel het verkeerde
beginsel had te bekampen, waar en onder
welken vorm het zich ook' vertoonde, maar
den persoon, die de drager was van het
beginsel, met hoffelijkheid had te bejeger
nen, zoolang niet diens kwade trouw of
boos opzet duidelijk aan het licht waren
getreden.
Aan deze meening werd eenige dagen
geleden door de Maasbode, het Katho
liek orgaan van Rotterdam, een hevigen,
wij zouden haast zeggen, den genadeslag
toegebracht, toen het in een vijftal lijvige
artikelen kwam betoogen, dat de Katho
lieke journalist in zijn polemiek met cmi-
fessioneele of politieke tegenstanders alle
hoffelijkheid over boord behoort te wer
pen, zich aan geen goede vormen behoeft
te storen en „onzinnig" doet mot nog
eenige goéde trouw in den tegenstander,
te veronderstellen. Kortom, de Katholieke
journalist moet „militant" zijn, wat in
het vocabulaire van de Maasbode
synoniem is met: „met den klomp erop
slaan".
Tot staving van zijn betoog beroept het
Katholieke orgaan der JMaasstad zich op
een Ilaliaansch boek van den Jezuïeten
pater Chiaudano, dat tot titel draagt: „Het
Katholiek Journalise" en waarin'de ver
schillende eigenschappen worden bespro
ken, waaraan de Katholieke journalist
heeft te voldoen.
Van den pans en zijn staatssecretaris,
kardinaal Merry del Val, ontving de auteur
een vleiend schrijven, waarin zijn arbeid
zeer werd geprezen.
Wij hebben met groote bevreemding de
artikelen van de Maasbode gelezen,
vooral, waar de redactie hare conclusion
trok uit de aanhalingen, uit bovengenoemd
werkje. Niet, dat de toon van de Maas
bode ons verwonderde. Dit blad nam
steeds en neemt nog een geheel eigen
aardige plaats in qiider, de Katholieke bla
den van ons land. Zijn redeneertrant en
wijze van zeggen staan altijd min of ineer
in het teeken der felheid en alleen zeer
„militante" naturen kunnen zich in deze
lectnur vermeien; zij, die het „suaviter in
modo, fortiter in re" (J) huldigen, leggen
het blad na karteren of langeren tijd ter
zijde en grijpen na,ar een ander.
Maar wat ons wel verwonderde, was dat
de Maasbode hier zonder blikken of
blozen zijn betoog: de Katholieke jour
nalist behoeft het in zijn polemiek met
den tegenstander zoo nauw niet te nemen
met goede vormen en goed fatsoen, tracht
te te dekken met de autoriteit van nier
mand meer of minder |dan den Reiligen
Vader en den Kardinaal-staatssecretaris.
Het wilde er hij Qns 'niet in, dat deze
eigenjiardige opinie yan de Maasbode
d e opinie zou zijn van het hoogste ker
kelijk gezag.
Zoo dikwijls wij toch artikelen uit dit
blad onder de oogen kregen, waarin (le
Historische Novelle van
ARMÏNJDS ARCH TER.
29.
„Vreest niets, vrienden!" riep de com
mandant met vaste stem. „Het is slechts
de voorhoede. Bajonet opNiet schieten,
voordat gij vlak bij hen zijt!"
Do kolonne trekt onverschrokken voort;
het eene gedeelte begeeft zich op de brug,
die de beide oevers verbindt; het andere
werpt zich in de rivier, om deze te door
waden, en allen te zamen vallen in storm
pas de Russische cavalerie aan met zulk
een woede, dat de ruiters uiteenstuiven
en terugwijken. Doch spoedig verzamelen
zij zich weer en doen herhaalde malen
aanvallen op de Polen, die zich in looppas
door de vlakte bewegen. Deze blijven hun
gesloten vierkant bewaren en houden hun
bestormers de bajonet voor. Ongelukkiger,
wijze laten de manschappen van den graaf,
die, ofschoon niet minder dapper, toch
veel minder in den strijd geoefend
waren, de cavalerie door hun gelederen
heen breken en deze in wanorde brengen.
redactie tot aan de tarnden gewapend tegen
de vijanden van Kerk en Staat van leer
trok, in bewoordingen, opgeschroefd tot
de uiterste heftigheid en wapens hantee-
rende, die meer aan den boerschen knup
pel dan aan het ridderzwaard deden her
inneren, dachten wij aan het woord, dat
de vorige aartsbisschop van Rouaan gei-
woon was te spreken, wanneer hem cou
rantenartikelen onder de oogen kwamen,
waarin den vijand „duchtig smeer" werd
gegeven: „non in commotione üominus"
„do Heer is niet in de beroering", d.w.z,
het zonder reden razen en tieren tegen
den tegenstander verzwakt eer |de (zaak
die men voorstaat dan haar te bevorderen)
en de waarheid is van zulke wapenen;
niet gediend.
Wij konden daa ook niet gelooven, dat
deze artikelen van de Maasbode zon
der protest van gezaghebbende zijde zou
den blijven liggen.
Reeds kwam een niet-katholiek blad
„Do Nieu,we Courant" in zijn ochtend
nummer van Vrijdag j.l. met een artikel
voor den dag, dat het betoog van de
Maasbode kwalificeerde als „laus rustir
citatis: „lof der grofheid", toen het Zaterr
dagavondnummer van het Katholieke
hoofdorgaan „De Tijd" eene uitvoerige be
spreking bracht van de artikelenreeks der
Ratterdamsche Katholieke courant. Na te
hebben uitgelegd, dat het (boven vermel
de) boek va,n pater Chiaudano op> ge-
heej t| ij zon'd ere Italiaansohe
toestanden slaat, die ten eenemale yan
onze Hollandsche toestanden verschillen,
waardoor zoowel de averechtsche conclu
sie van De Maasbode als het voor die
conclusie ingeroepen gezag komen te verr
vallen, beroept zich d e '1' ij d op een pause
lijke uitspraak, gegeven bij het gouden
jubilé van het blad en slaande op N e -
derlandsche toestanden en Nederi-
landsche verhoudingen.
In een schrijven, bij die gelegenheid
door paus Leo XIII aan de Redactie van
ons katholiek hoofdorgaan gericht, wordt
zij met het oog op den toestand, zoo:
alg die hij ons te lande is, yety
maand tot èene groote mate van
voorzichtigheid, billijkheid en
eensgezindheid en om altenaas
stoot en twist te ver in ij den, ten
einde daardoor onze kracht en
onze waardigheid in het ver
keer met hen, die huiten ons
staan, te vermeerderen.
Het slot van dit merkwaardig pauselijk
schrijven eindigt met dit veelbeteekenen|dl
slot
„Welaan, volhardt in uw streven, blijft
vaardig tot den arbeidopdat al uwe
medeburgers en vooral de anders
g e 1 o o v e n d e n onder hen in overvloe
diger mate nog dc vruchten van uwe werk
zaamheid ipogen plukken. Te hunnen op
zichten moet gij 'dit voor het kort be
grip onzer onderwijzingen houden: dat gij
uw streven niet zoozeer behoort te
richten op het bestrijden en o v e iy
winnen van tegenstanders als
wel op het uitnoodigen tot de
waarheid en het terugvoeren in
Raphael en Kasimir strijden als helden
aan het hoofd hunner mannen en weten
de meest onverschrokkenen niet zich mede
te sleepen; zij houden de Russische cava
lerie op én verschaffen op deze wijze
aan hun vrienden den tijd om zich weer
te yerzamelen en een nieuw carrée te
vp.rmen.
Er volgt een laatste krachtige schok en
de vijand wijkt terug. Doch op hetzelfde
oogenblik ziet Raphael hoe_ Kasimir, die
den vluchtenden vijand te ver gevolgd
is, wankelt; hij ijlt op hem toe en vangt
hem op in zijn armen. Kasimir geeft nog
een teeken, stamelt den naam zijns vaders
uit en zinkt dood neer; een kogel had hem
in het hart getroffen. Raphael verlaat het
lijk van zijn vriend niet; om dit aan do
oogen van don graaf te onttrekken, die
geheel bezig is met zijn dochter tegen
het gevaar te beschermen, bedekt hij het
met zijn mantel en laat het door eenigen
zijner manschappen voortdragen.
Ondertusschen had men de vlakte door
kruist en het terrein werd moeilijker; de
Russische paarden, uitgeput van ver
moeienis, bleven achter. Weldra hadden
de Polen het bosch bereikt en hielden,
beschut en verborgen achter de oer-outle
boomstammen, halt, om van hun ver-
moeienden tocht uit te rusten.
„Waar is Kasimir?" vroeg de graaf,
den schoot eener zelfde moeder van
broeders, die om meer dan één
reden loffelijk hekend staan'',
Wij bekennen gaarne, wat geleerdheid
en eruditie betreft, niet in de schaduw
te kunnen staan van de redactie van de
Maasbode, noch in snedigheid van ber
toog en scherpzinnige redeneerkunst pater
Chiaudano te willen evenaren, meenen
echter bescheidenlijk te mogen opmerken,
da,t het werk van den katholieken jour
nalist, vooral daar, waar het geldt den
degen te kruisen met den tegenstander,,
alleen dan kan gedijen, zoo het verricht
wordt volgens de voorschriften van paus
Leo's brief aan „De Tijd", niet uit voor
liefde voor „De Tijd" maar uit voorliefde
voor die voorschriften, welke o. i. het kort
begrip vormen van den levensregel yan
den Katholieken Nederlander in
het apenhaar leven.
„Zachtzinnig waar het den
vorm, flink waar het dezaak zelve
betreft".
Naschrift.
In zijn morgenblad van Woensdag 11
Mei beroept zich de Maasbode op de
smeekbenite uit de Litanie vg.ii Alle Hei
ligen „Dat Gij de vijanden van de H. Kerk
gelieve te vernederen". Als het Rotter-
damsch orgaan meent, hiermede zijn theo
rie: den vijand met den knuppel te lijf
te gaan, te rechtvaardigen, bedriegt het
zich.
In vermelde smeekbede toch wordt met
evenzoovele woorden geleerd, dat de Kerk
de vernedering en bestraffing harer vijan
den het werk van God acht en aan
Hem overlaat overeenkomstig het bekende
Schriftuurwoord: Aan Mij is de wrake,
zegt de Heer.
Wij, menschen, yinden bij de bestrijding
onzer vijanden onzen weg afgebakend
door de leuze: „nee temere nes timide",
noch onbesuisd, noch vreesachtig.
ïuvvKsn.j JI.
De nieuwe Kamer zal 1 Juni bijeenko
men. De afgevaardigde Louis Passy, de
tachtigjarige, zal dan als oudste het voor
zitterschap waarnemen.
De uitslag van Zondag heeft de hij de
eerste stemming behaalde overwinning
van de voorstanders der evenredige ver
tegenwoordiging bevestigd: nergens heb
ben zij het afgelegd en Charles Befloist
zelf is te Parijs met groote meerderheid
van stomen gekozen. In de provincie zijn
de yoorstanders van evenredige vertegen
woordiging niet minder gelukkig geweest.
Te Valenciennes hebben twee hunner twee
geunilieerden geslagen, terwijl bekende
tegenstanders als Goujat Jacques Chau-
mié, Lagasse, Chenavaz, Carnaud, Henri
Michel geslagen zijn. üok de oud-minister
Dubief heeft zijn verzet tegen de e. v.
moeten betalen met zijn mandaat. Het
is dus zeer waarschijnlijk, dat de nieuwe
Raphael scherp in diens trouwe oogen
ziende. Deze kon niet antwoorden, doch
een paar tranen rolden over zijne wangen
„Min zoon is dus dood!" ri p de graaf
en ook zijne oogen scholen vol tranen.
Doch zich snel geweld aandoende, drukte
hij zijn dochter aan zijn hart en sprak
op vasten toon:
„Waarom zon ik weenen? Een meer
roemvollen dood had hij niet kunnen ster
ven. Ik breng aan mijn vaderland dit
offer; God zal het mij vergelden".
Hij nam nu alle de noodige maatrege
len om te zorgen dat het lijk zijns zoons
in veiligheid kon worden weggebracht. De
kolonne begaf zich wederom op marsch,
en nadat een krachtige versterking, door
den opperbevelhebber haar tegemoet ge
zonden, zich met haar had vereenigd, kwa
men de Poolsche troepen, ongestoord te
Warschau aan.
TWAALFDE HOOFDSTUK.
Beleg en val van Wiarschau.
De graaf begaf zich aanstonds naar War
schau, waar hij door een zuster zijner
vrouw vriendelijk werd ontvangen. Het
was in het midden van Augustus. Het
Poolsche leger, in de vesting Warschau te
zamen getrokken, was nog altijd zeer aan-
Kamer zich bezig zal houden met een
hervorming van het thans gevolgde stelsel
van verkiezing.
Van de bladen, voor zoover wij ze tot
onze beschikking hebben, jubelt vooral de
Humanité (Jaurès) over den uitslag der
herstemmingweldra zal de groote massa
der Fransche democratie begrijpen, dat zij',
om republikeinsch te blijven socialistisch
moet worden.
Figaro is tevreden. Er is, zegt hij, een
plotselinge stilstand gekomen in den lootp
naar den afgrond. Het uurwerk is stop
gezet. De beloften van vrede, de denk
beelden van verdraagzaamheid en vrijheid,
de begrippen omtrent orde en gezag heb
ben nog wel niet gezegevierd op een wijze
als verstandige ot naïeve menschen had
den kunnen hopen, maar ze winnen onmis
kenbaar veld en men zal buiten hen om
niet kunnen regeeren. Dat is een goed
resultaat. Het Combistische blok is ernstig
aangetast; er is een bres in geschoten door
de links-republikeinen, die zetels winnen
en ook door de geunilieerden, die in tien
districten op dat blok overwonnen hebben.
JAFAS.
Koning Eduard.
De Japansche bladen wijden lange arti
kelen aan den overleden Koning van En
geland; en aan de Britsche ambassade fe
iokio wordt druk geteekend op de lijsten
voor hen die deelneming willen betuigen.
Onder de eersten, die aan de ambassade
een bezoek aflegden, was de minister van
buitenlandsche zaken, Komoera.
Waarschijnlijk zal prins Foesjimi den
Keizer van. Japan vertegenwoordigen bij
de begrafenis.
Koning George.
Koning George, schrijft Stead, komt het
zedelijke ideaal van den Engelschen mid
delstand meer nabij dan eenig ander, die
na Oliver Cromwell heeft geregeerd. Hij
heelt gemeen met den tsaar op wien
hij ook uiterlijk lijkt; vroeger was de ge
lijkenis treffend groot dat hij uitermate
huiselijk is. Hij is het voorbeeld van een
huisvader. Hij houdt niet van pronk en
vormen en al de fratsen van het hof.
Hij heeft een goede vrouw, en weet het.
Hij leeft voor zijn kinderen. Zijn groote
genot is thuis te komen en een kalmen
avond met vrouw en kroost door te bren
gen. Hij heeft een hekel om uit eten te
gaan. Aan kaartspelen doet hij niet veel,
én nooit om geld. Hij baat omkooperij,
en men zegt, dat hij schoonmaak zal hou
den onder het personeel, dat op- commis
sieloon van de leveranciers nit is. Hij
leest veel, kranten en blauwboeken vooral.
Hij bezit geen renpaarden. Hij speelt goed
golf, en op de jacht zijn zijn oog en hand
vast. Om half elf in bed en om half zeven
op en bezig te zijn, is zijn streven geweest.
Er is niet veel kans, dat hij op den
troon niet zal meetellen. Hij zal geen
koning-doc-niet zijn, maar een koning van
top tot teen. Het is geen knaap meer; hij
zienlijk, want het had een effectieve sterk
te van 70.000 man, doch door de over
dreven voorzichtigheid van zijn leiders
en de voortdurende wisseling van bevel
hebbers was het in de hoogste mate ont
moedigd. Niet minder clan 120.000 Rus
sen met 400 kanonnen lagen in'den om
trek gekampeerd en bereiden zich voor
op een algemeenen aanval.
Intusschen waren de partijen in de stad
in actie; men streed onderling om een
schaduw van macht, terwijl talrijke die
venbenden op de brutaalste wijze aan hun
roofzucht botvierden en alles onveilig
maakten. Graaf Bialewski bood aan de
nieuwe regeering, die tot taak had de
orde te herstellen, zijn dienst aan. Raphael
en zijn Lithausche vrijwilligers werden in
gedeeld hij het leger en ingekwartierd in
een der voornaamste bolwerken bij de
poorten der stad. Alles was gereed tot een
wanhopigen tegenstand; ondanks de onge
lijkheid der krachten gaf zich niemand
dp hoop op do overwinning prijs.
De veldmaarschalk van het Russische
leger, overtuigd, dat hij de stad slechts
met do grootste verliezen kon binnendrin
gen, liet den Polen een eervolle capitulatie
voorstellen; hij waarborgde hun van de
zijde zijn keizerlijken meesters, dat het
voorgevallene zou worden vergeten en
bood hun daartoe zekerheid aan wat de
Welk weder zullen wij hebben
Verwachting tot den avond van 12 Mei
Krachtige tot matigen Noordelijken wind.
Meest betrokken lucht. Waarschijnlijk regen
buien. Weinig verandering in temperatuur.
is 44 jaar, in do voile krac-ht van het leven.
Hij heeft vele jaren doorgebracht met zich
t vertrouwd te maken met de regeerings-
vraagstukken in de verschillende deelen
van het Britsche Rijk. Hij is eerzuchtig en
heeft een hoog gevoel van wat hij aan de
natie en zijn ambt verplicht is.
Misschien het belangrijkste voor het
land zegt Stead nog - is dat onze
nieuwe koning een goede vrouw heeft,
wier takt en .oordeel en ingeving hem
in moeilijke uren tot groote hulpe zullen
wezen. De koningin is sedert eeuwen de
eerste Engelsche vrouw die koningin van
Engeland wordt. Misschien voorspelt geen
teeken meer geluk voor de nieuwe regee
ring dan dat.
Koning Eduard.
Het was bekend, dat koning Eduard de
Ieren zeer genegen was. Men heelt hem
wel voor een voorstander van Home Rule
gehouden. De Ieren zijn nu ook niet achter
gebleven om hun deelneming te betuigen
met den dood van den koning. Zelfs de
gemeenteraad van Dublin, die dikwijls
anti-Britsche en zelfs anti-dynastieke be
toogingen heeft gehouden, heeft zijn ge
negenheid voor de persoon van koning
Eduard uitgesproken.
De Daily Mail schrijft over, Vrijdag, den
laatsten dag van koning Eduard's leven:
Hij kon dien dag met meer gekleed wor
den, maar zat toch op, in zijn kamerjas.
Alleen als hij zat kon hij nog ademhalen.
Den heelen voormiddag was hij bij bewust
zijn, „en ontving één persoon op bezoek
die niet tot de koninklijke hofhouding be
hoorde".
Het was omtrent een uur in den na
middag, dat hij de woorden sprak„Neen,
ik geet het niet op; ik ga door; ik zat
tot het laatste werken". Kort daarop ver
viel hij in sluimering. In den loop van
den middag droeg men hem toen in bed,
waar hij 's avonds om kwart voor twaalf
kalm overleed.
Bij de begrafenis zullen, gelijk nu vast
gesteld schijnt, de koningen van Bulgarije
en Italië niet komen de hertog van
Aosta komt voor Victor Emmmanuel
en de koning van Spanje wel.
Het Fransche afgezantschap voor de be
grafenis van koning Eduard zal bestaan
uit Pichon, den minister van buitenland
sche zaken, generaal Dalstein, admiraal
Marquis, een ordonnance-officier van het
presidentschap en den directeur van het
protocol.
De Zwitsersche zijdefabrieken hebben,
toekomst betreft. Doch het volk wilde vol
strekt geen onderhandelingen aanknoopen-,-
indien zijn onafhankelijkheid niet erkend
en bij verdrag vastgesteld werd. De voor-
loopige regeering wees daarom alle voor
stellen van den veldmaarschalk af. j
Warschau was omgeven door een dub
bele rij vestingwerken, die zich echter uit
strekten over zulk een groote lengte, dat
tot verdediging daarvan een talrijker leger
noodig zou zijn geweest, dan dat waar
over de Polen konden beschikken; daaren
boven had men eenige dagen geleden een
divisie van 20.000 man gedetacheerd, om
de proviandeering der stad te vergemak
kelijken, de flanken des vijands te bedrei
gen door een sterke macht en aldus het
bewijs te leveren, dat men nog sterk ge
noeg was niet alleen om zich te verdedi
gen, doch ook om een aanval te doen.
De afwezigheid van dit legerkorps op den
vooravond van een grooten slag was in
derdaad hoogst nadeelig. Men begon nu
duizenden vrijwilligers te bewapenen, die
zich moedig aanboden ter verdediging van
de stad; de geestdrift des volks paarde
zich met den heldenmoed van het leger
en allen waren besloten voor de vrijheid
des vaderlands in den dood te gaan.
(Wordt vervolgd.)