Hevige aardbeving in Costa-Rica
No. U
Zaterdag 7 Mei 1910
Zesde Jaargang,
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Dit nnimer bestaat uit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
SI MN EK LAND.
(ZIE HIERONDER.)
Over een beeld en een
kritiek.
FEUILLETON,
DE PANDJESBAAS.
UIT ZEELAN D.
Welk weder zullen wij hebben
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers 5 cent, dubbele bladen 10 cent.
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrgdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraat C 209, GOES.
Reclameberiehten 25 Ct, p. r. Bg abonnement specials prgs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oereiead,
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant.
VREESELIJKE AARDBEVING IN COSTA RICA.
Het overbekende en beroemde Middel
burgsche raadhuis heeft in zijn gerestau-
reerden voorgevel eene nieuwe versiering
gekregen, n.l. het beeld van H. M. de
Koningin met Prinses Juliana, dat in de
tapnis is geplaatst.
Dit geeft de Middel burgsche
C ourant, die gewoon is over alles meê
te praten, zander daarom van alles ver
stand te hebben, aanleiding tot de volgen
de ontboezeming in haar nummer van 5
IVIoi j.l.
Van meer dan een zijde ontvingen
wij opmerkingen over het beeld der
Koningin met Prinses J u 1 i as
n a, dat in den gevel van het Stadhuis
te Middelburg is geplaatst.
Zg getuigen alle van weinig ingei-
namienheid, eer van afkeuring.
Trouwens reeds na de onthulling
Zaterdag bleek van sympathie, door
toejuichen, maar weinig.
Eigenlijk stond menigeen, naar wij
vermoedden, verbaasd, en vreemd te>-
genover dat beeld.
Het maakte niet den gewenschten
indruk; hoe fraai het op zichzelf ook
bewerkt is.
Dat het geheel in den geest van den
grooten architect Cuypers is, laat zich
begrijpen, waar hem advies was ge
vraagd. Wie het nu aanschouwt krijgt
allicht den indruk van een Madonna
beeld, met het kindeken Jezus op
den schoot.
En het zal moeilijk zijn aan het
nageslacht en misschien zelfs aan het
levende geslacht duidelijk te piakeu
waarolm, dit beeld van eeu Hoofd van
den Nederlanidschen Staat uit onzen
tijd, boven al die Middeleeuwsche gra
ven en gravinnen is geplaatst.
Menigeen, die kennis nam van het
geen de Burgemeester Zaterdag jzeide
omtrent de bedoeling van deze hulde,
vindt allicht daarin reden .01111 zich
erbij neer te leggen, maar bij zulk
De Pandjesbaas, tevens koopman in
oudheden, was heelemaal geen gemoeds-
mensch Zijn buren in het steegje maakten
zelfs stoute kinderen bang met hem.
Jongens, zoo zeiden ze, als jullie
niet dadelijk stil bent, dan kom je bij
Japie Kramer in de hel
Door zulke onaangename oordeelvellin
gen had de kleine koopman in den loop
der jaren alle vriendelijkheid verloren.
Het was hem zelfs een groot genoegen als
hij in tijden van nood zich kon wreken
op anderen dan die hem zijn vriendelijk
heid hadden ontnomen Daarom keek hij
op een goeden dag met welgevallen naar
een in lompen gehulde vrouw, welke in
haar handen krampachtig een onder een
doek verborgen voorwerp vasthield. Zij
stond voor zijn winkel en keek besluiteloos
naar zijn naambordje. Tweemaal scheen
zij niet den moed te vinden om binnen
te treden. De versleten plunje over haar
ingevallen borst beetde alsof daaronder
een storm woedde. Zij sloop weg, hieljd
echter voortdurend een blik op het naam
bordje gevestigd en verdween, gevolgd
door een joelenden straatjongen.
Toen zij denzelfden dag voor de derde
maal terugkeerde, opende hij het kleine
venster aan de straat. Haar blik trof hem.
Zij had melancholische oogen van dezelfde
Jileur en vorm als de kleine Filip, Japie
eene gelegenheid gesproken woorden
zijn spoedig vervlogen en deze toelich
ting valt, vooral later, niet meer onder
ieders hereik.
Daarom zal menig bezoeker uit ons
land en uit den vreemde zeker met
verbazing dit beeld aanschouwen of
een geheel verkeerden indruk prvan
krijgen.
Het was, meenen ook wij, geen ge
lukkige gedachte om op deze wijze een
der belangrijkste feiten uit onze
hedendaagsche historie te vereeuwi
gen.
Dit stukje proza is er een van de on
gelukkigste soortde enghartigheid en be
krompenheid liggen er duimdik op.
Heeft de „Middelburgsche Courant" wel
eens gehoord van „gothische(n) stijl" Dan
moest zij toch weten, dat de bouwmeester,
dr. Cuypers, het hem ter vervaardiging
opgedragen beeld wel niet anders kon
ontwerpen dan in den stijl en. in bet
karakter van het gebou,w, waarvoor
het beeld bestemd was.
Dat in de conceptie van gothische beel
den en beeldennissen steeds iets ligt wat
doet terugdenken aan het Katholieke
voorgeslacht, dat de heerlijk schoone ea-
thedralen bouwde, welke wij nu nog be
wonderen, moge een doorn in het oog
zijn der „vrijzinnige'Middelburg
sche Courant, het gaf den architect
geen verlof het beeld onzer Koningin uit
te beitelen in reformkostuum of met een
hoed „Chantecler", maar het uit te hou
wen in die lijnen, welke de bouwstijl van
het raadhuis aangeeft.
Ook de beelden der vroegere graven
en gravinnen van Holland en Zeeland
schijnen de Midd.el burgsche Cou
rant niet met rust te laten. Vanwaar
anders die spijtige uitdrukking: „boven
al die Middeleeuwsche graven en gravin
nen"? Denkt soms de „Middelburgsche"
met die woorden een streep te kunnen
halen door onze historie van 922 tot 1568?
Laat zij, die zoo gaarne stoft op haar
„vrijzinnigheid", dit overlaten aan de
mannen der Evangelische Maatschappij of
aan de redacties van „Marnix" en „Grens
wachter".
En voor de Middeleeuwen behoeft de
„Middelburgsche" ook niet bang te zijn.
Zeker, vrijzinnig-democraten kende men
toen niet en dat is misschien maar goed
ook, maar naast vele schaduwzijden
overigens eigen aan ieder tijdperk ver-
Kramer's eenig kind. Dat deed bij' den
koopman plotseling een warm gevoel ont
staan.
Wat moet je? snauwde hij de vrouw
toe, om zich zelf niet heelemaal ontrouw
te worden. Aarzelend kwam ze nader en
stond eenige oogenblikken later vóór hem
in den kleinen winkel,
't Is de eerste maal, zeide ze als om
zich te verontschuldigen Ik wil slechts
twee rijksdaalders hebben.
Het oude mannetje lachte luid.
Wel zeker... waarom niet maar da
delijk twee duizend? Twee rijksdaalders!
Weet je wel hoeveel druppels zweet me
nigeen daarvoor geven moet?
Zij maakte kalm de linten en lappen,
waarin het voorwerp gehuld was, los.
-In elk geval niet zooveel tranen als
ik vergoot voor dat ik zoover kwam.
Onwillekeurig werd zijn belangstelling
gewekt. Zij behoorde buiten kijf tot de
genen, die niet in ellende geboren zijn.
Laat eens kijken, zeide hij daarom
vriendelijker.
Op een donkeren achtergrond zag hij een
manshoofd met een groote kanten kraag.
Het gelaat viel moeilijk te onderscheiden.
Het was alsof het onbeschermd eeuwen
lang geduldig in rook en stof had ge
hangen.
Geen twee kwartjes is dat ding
waard.
Bedaard pakte zij1 het weer in. Haar
groote oogleden waren daarbij bijna geheel
gesloten.
Dan moet mij'n kleine Filip maar
I I J i &L
toonen de Middeleeuwen vele lichtzijden,
ook op sociaal en intellectueel gebied,
die haar stempelen tot eene hoogst merk
waardige episode in de wereldgeschiede
nis, de studie en bewondering van den
eerlijken opmerker ten volle waardig.
Hedenmorgen ontvingen wij het navol
gende telegram dat wij op de gebruikelijke
wjjze in de stad bulletineerden
New-york Central News seint: Hevlje
aardbeving verwoestte Cartago In Cos
tarica. Vijfhonderd personen werden
gedood, honderden gewond. De schok
ken duren voort.
Costa-Rica (Rijke kust) is eene repu
bliek in Midden Amerika met 54070 KM3
oppervlakte, dus bijna anderhalf maal zoo
groot als Nederland, en liggende tusschen
den Grooten Oceaan en de Karaïbische
Zee. Het is bergachtig en zeer vulkanisch.
De vuurspuwende bergen zijn er ten deele
nog werkende.
De stad Cartage, die thans geteisterd
is, is de tweede in rang en bevat ruim
45000 inwoners.
De hoofdstad der republiek, nog geen
300.000 bewaners sterk, heet San José en
heeft eene bevolking van 90 000 zielen.
De bodem van Costa Rica is ongemeen
viuchtbaar, de bevolking arbeidzaam en
intelligent.
(Zie verder Laatste Berichten.)
Tweede Kamer.
De voorzitter van de T weede Kamer is
VcOrnemens tegen 10 Mei aan de orde te
stellen het wetsontwerp tot terugkoop van
particuliere land Kamlangbauer en daarna
o. a. de wetsontwerpen Ceirekkelgk het ge
biuik van trekhonden, betrekkelijk de
regeling d ,r jaarwedden van de directeuren
en commiezen der posterijen en telegrafie,
wijders eenige couclasiëu, waaronder die
betrekkelgk ae adressen van den oversten
Roemer en KoGk, voorts het wetsontwerp
tot wgziging der schoolwet.
Woensdag 11 Mei herstemming over het
wetsontwerp betrekkelgk de spoorlijn Ba
taviaBuitenzorg; daarna volgt hetafdee-
verhongeren, zeide ze gelaten.
Een rilling voer den koopman door de
leden, Filip wat gaat jou Filip aan?
Ge hebt zeker geen herinnering meer
aan uw moeder, Filip is mijn zoou.
Hij zuchtte en zei:
Laat dat ding toch maar hier. Ik zal
je die twee rijksdaalders er voor geven,
vooruit dan maar.
Geen woord van dank kwam er over
haar lippen. Zij fluisterde alsof haar geest
geheel afwezig was, met een blik op het
schilderijtje in zijn hand
Het spijt me, maar ik kon niet anders.
De kleine koopman werd ongedu.dig en
zeiNou, ik wil wel weer terug.
O neen, neen, dat niet. Maa rhet was
eeuwen lang in onze familie. Een kroniek
beweert, dat het geluk aanbrengt,"
Hij had reeds het briefje ingevuld.
Een termijn van vier weken is zeker
goed, hè? Binnen twee weken hoop ik het
weer terug te halen.
Goed, zooals ge wilt. Hier is het geld.
Een magere, heete hand raakte de zijne
aan. Toen vertrok ze en het schilderijtje
was weldra de eenige getuige van Japie
Kramer's beter ik.
De koopman natn het in de hand en
ging zachtjes loopend, nadat hij den gren
del op de buitendeur geschoven had naai
de achterkamer.
- Slaap je, Flip?
Neen, ik meng verf.
Daarvoor ben je nog niet gezond ge
noeg jongen.
O, het gaat heel goed. Kijk dit blauw
lingsonderzoek van verschillende wets
ontwerpen.
De doodstraf.
Men schrijft aan de Rottdat de Prov.
Synode dor Geref. Kerken in de provincie
Groningen Donderdag 9 Juni zal behandelen
het voorstel der classis Grootegast, gesteund
door de classis Groningen, om bij de Reg e-
riug aan te dringen op wederinvoering der
doodstraf.
De hoogleeraar aan de Vrije Universiteit
te Amsterdam dr. H. H Kuyper acht den
tijd om tot de invoering over te gaan nog
niet gekomen en is van oordeel, dat de Kerk
riet het lichaam is om hierop aan te
dringen.
Gemeenteambtenaren.
Verschenen is een oproep van den
Nederlandschen Bond van Gemeenteamb
tenaren voor de propaganda-vergadering
voor eene rijksregeling van de pension-
neering van gemeenteambtenaren en van
hunne weduwen en weezen, op 23 dezer
te s Gravenhage, waar als sprekers zullen
optieden: prof mr. H. L. Drucker, lid van
de Tweede Kamer der Staten Generaal
prof. dr W. H. Nolens, idem idem J. N.
Elenbaas, burgemeester-secretaris van Krab
bendijke, en Th. Pels, secretaris van
's Hertogen bosch.
Deze t geenkomst, waarin geen debat zal
worden toegelaten, is toegankelijk voor
alle gemeenteambtenaren en bunne vrouwen.
Goes. W-erken op Zondag. Giste
ren was het een algemeen erkende chris
telijke feestdag. Toch is hier in deze ge
meente door velen gearbeid. Voor zoo
ver dit in het openbaar geschied is het
strafbaar voor de wet. Dit ondervond
zekere A. G., die bezig zijnde zijn huis
op te verven, door de poiilie werd ge
waarschuwd daarmede op te houuen. Rij
weigerde dit en werd, toen hij nogmaals
met dit werk werd aangetroffen, gever
baliseerd.
Lezing K. S. A.
De groote zaal van het „Slot Oostende"
was Donderdagavond flink bezet, ook met
dames. Te ongeveer kwart over acht deed
het bestuur der plaatselgke afdeeliug met
nu eens. Dat is Italië's hemel.
De oude zuchtte en voelde den pols van
den zestienjarigen knaap.
Gelukkig hij sloeg een beetje
kalmer.
Zonder een langdurig verblijf in Davos
of in een andere gezonde streek zoiu de
jongen echter niet heelemaal weer beter
worden. Een windvlaag, een stofwolk kon
die ellendige koorts weer doen opkomen.
Dat hij1 zoo zwak wasom zichzelf
en den jongen in dien ouden rommel te
laten ondergaan
Jawel zwak, dat was "hij. Maar hij
hield nu eenmaal van die oude, vreemde
voorwerpen uit lang vervlogen tijden. Hij
kon er geen afstand meer van doen, moest
toezien, hoe zij'n kind, da,t de zwakke lon
gen van zijn moeder had geërfd, lang
zaam te gronde ging, dit kind met zijn
grooten, bewonderenswaardigen zin voor
kleuren en het gezonde venangen, om
eens iets grootsch tot stand te' brengen.
De jonge Kramer bekeek intusschen met
schitterende oogen het kleine, donkere
schilderijtje.
Kijk hu eens naar die geweldige
oogen, vader. Zij schijnen te bedreigen
en te vervloeken
Ik zie slechts dat ik allemachtig
dom geweest ben, Filip
En het goud van die ketting, vader,
ging de jongen voort zonder op de woor
den van zij'n vader te letten, men zou het
zoo van zijn hals willen nemen en 't jou
geven, vader.
Japie Kramer lachte behaaglijk, terwijl
Tot aan den avond van 7 Mei is de ver
wachting Meest krachtige tot stormachtigen,
zuidelijke tot westelijken wind. Betrokken
tot zwaarbewolkte lucht. Regenbuien Weinig
verandering van temperatuur.
de Eerw. geestelijkheid en den spreker
zijn intrede. De heer F. H Kosters opende
de bijeenkomst met zijn voldoening uit te
spreken over de goede opkomst en leidde
vervolgens den spreker in en diens onder
werp r „Wat heeft de Kerk voor de maat
schappij gedaan". Aan dit openingswoord
wenschte hij als voorzitter der plaatselijke
afdeeling van de K. S. A. nog jets aan
toe te voegen n.l. eene warme aansporing
om als donateur tot de K. S. A. toe te
treden. Voor de geringe som van 50 cents
per jaar helpt men mede het Centraal
Bureau in staat te stellen zijn schoone
zending in den strijd tegen het Ongeloof
te volbrengen.
Hierua Degon de spreker zijn rede, waar
over in ons eerstvolgend nummer door het
pers-comité der K. S. A. verslag zal worden
uitgebracht.
Middelburg. In de Woensdagavond ge
houden vergadering van het departement
Middelburg van de Maatschappij tot 't
Nut van het Algemeen werd mededee-
liug gedaan van een schrijven van de
Spaarbankcommissie, vvaar.n. medegedeeld
wordt, dat de Spaarbank wederom voor
10 jaar de garantie verlengt van het Bad
huis, waardoor het bestaan van deze in
richting gewaarborgd blijft. De voorzit
ter, de heer L. K. van der Hajst J.Jz.,
bracht dank aan de commissie voor h::re
medewerking in deze.
Hierna had de uitloting plaats van twee
rentelooze voorschotten en drie 3 pCt.
effecten van het Badhuis. Uitgeloot wer
den de rentelooze voorschotten 8 en 14;
en de 3 pCt. 44, 84 en 196.
Goedgekeurd werden de verslagen en
rekening en verantwoordingen van do ver
schillende commissies.
Tot lid van het departcmentsbestuur
werd herkozen de heer W. H. Hassel-
bach, met wien was aanbevolen de heer
J. K. Swaters.
Tot afgevaardigde naar de algemeene
vergadering werd benoemd de heer J,
zij'n zoon schertste.
.Zij gingen dezen avond vroeg naar
bed, want voor Filip was niets beter dan
twaalf uur achtereen slapen.
Den volgenden avond was er niets an
ders te doen, dan mooie dingen te be
kijken te schatten en soms te lief
kozen. Tegen den middag van den vol
genden dag ging eindelijk de bel over.
Een go-edgekleed heer wilde zijn pijpen-
verzameling met verscheiden antieke
exemplaren verrijken.
Hij noemde zich professor Givonni en
vertelde, dat de bekende professor Bene-
dix hem Kramer's schatten had aanbe
volen.
■De kleine koopman was plotseling een
en al verrukking.
Och, die beste professor Benedix
Elk jaar komt hij in den herfst kijken, of
er ook iets kostbaars bij' mij is gekomen.
Hij heeft verstand van oudheden en is
bovendien een groot schilder. Als mij'n
Filip niet die zwakke longen had, zou
hij al lang bij hem geweest zijn.
Het gebeurde a.nders nooit, dat de koop
man tegenover vreemden zoo spraakzaam
was maar de naam van den man, die
de ontwikkeling van den kleinen Filip
steeds nauwlettend gadesloeg, scheen zijn
tong los te maken.
Professor Givonni bleek een prettige
klant te zgn. Hij dong niet, als de ande
ren, die eerst op een voorwerp scheld en,
0111 het daarna des te goedkooper te kun
nen krijgen. Hij betaalde dadelijk den ge-
vraagden prijs en liet zijn adres in Rome