rhandel.
I
adres tooi
acao en
tux.
scherij „DE ZOOM".
CCHAM5
De gevangenen van den Czaar.
Dinsdag 3 Mei 1910
Zesde Jaargang.
WÊÊÊÊÊÊ
chap
No. 52
t C 8.
I RECTI E.
iERGS Czn., Bergen-op-Zoom.
de menigte.
EERDERHEID
GEBRUIKT
Mijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- an VRIIDAMD.
HULST.
FEUILLETOi
BUITENLAND.
Socialistische Meidag.
BINNENLAND.
Staatsblad No. 27.
I koopt in onzen
«rachtige, nuttige
geven bons.
ent per stuk, die
I ïwisseld worden
an bevelend,
KEIJZER, Tandarts,
Mnsdaj te GOES te con-
tea huize van W. G. v.
7ELD, Lange Kerkstraat
é1/, uur.
rericht in 1882.
eerste familie's in Zeeland
Idige behandeling der goederen
jk ingericht volgens jaren-
|che ervaring.
int en inlichtingen gratis.
|oor Goes en Omstreken
LGEL.
isch is gewoonljjk geneigd
;n hem nuttig is. Eenmaal
dat iets goed is, verlangt
Jnaar en wil het hebben,
i het doorgaans veilig de
opinie te volgen, vooral
waar blykbaar een groote
oordeel des onderscheids
individu beslist heeft. Bij
als een bijzonder genees-
>o algemeen gezocht wordt
CHAM S PILLEN, dan moet
lljjk een grondige reden voor
lel een heel eenvoudige Wie
[jjfeleH dat
die acht geven op hun ge-
geconstateerd heeft dat
JAM'S PILLEN het ver-
rste huismiddel zyn, dat ooit
juwen aanspraak gemaakt
Let succes dezer pillen is
danken aan hun bekende
uitwerking by storingen,
ider met de spysvertoenng
nd staan. In gevallen van
winderigheid, galzucht en
agen van Lever en Nieren,
deze pillen met volkomen
aanwenden. Zy zyn een
middel voor jong en oud,
sonen van beide geslachten,
ot instandhouding van een
d gestel als eenig voorschrift
yerkrygbaar by Apothekers
sisten in doozen van
n en van f 1.75 (168 pilI®B/*
doozen tegeljjk f 4.25 en
en b(j den vertegenwoordiger
BEECHAM; Overtoom 341,
lam.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0,75, daarbuiten f 0.9C
Afzonderlijke nummers A contant E -0.06
Advertentiëu worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraat C 209, GOES.
Reclameberiehten 25 CL p. f, Bjj abonnement speciale prijs,
Advertenüön van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 CL
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X nereimd.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 CL A contant.
Het coalitieleger heeft in het Staten-
«listrict Hulst zijn© stellingen .weten tq
handhaven en den aanval der oppositie
afgeslagen, of, om minder figuurlijk te
spreken, de candidaat der Antirevolutio
naire en R. K. Kiesvereeniging is geko
zen tot lid der Provinciale Staten in plaats
van wijlen den heer Moes, met eene meer
derheid van ruim 100 stemmen.
Trekt men van het stemmencijfer van
iden oppositie-candidaat de stemmen af,
die aan niet-Katholiebe.n toebehooren, danj
blijft er toch altijd nog een zeel1 respec
tabel cijfer over, een cijfer, dat te denken
geeft. De lezer, die achterstaande stem*
tabel raadpleegt, zal zien, dat in overwe
gend Katholieke gemeento.i en daar waar
oestuursleden der K. K. Centrale wonen,
de meerderheid op den Katholieken
candidaat, de minderheid op den of-
ficieelen coalitiecandidaat stemde. Zonder
twijfel is hier de geloofsverwantschap van
invloed geweest, maar hoe hoog men die
ook aansla, er blijven toch nog altijd
ettelijke honderden Katholieke kiezers
oyer, die zich niet hebben gestoord aan
het besluit der R. K. Centrale en hun
eigen weg zijn gegaan.
Hierin nu schuilt het netelige van den
toestand, want hel bewijst, dat de Ka
tholieke kiesvereeniging daar slechts een
zeer beperkten invloed op bet Katholieke
volk uitoefent.
iWij hopen van harte, dat degenen, die
in het Hulster district de politieke orga
nisatie leiden, niet inslapen op hun over
winningsroes, maar de hand in eigen boe
zem steken en zich afvragen of de or
ganisatie niet zelve in meerdere of min
dere mate schuld heeft aa,n de vervreem
ding dier ontevreden Katholieke kiezers,
waarvan men toch moeielijk kan aanne
men, dat allen louter en alleen voor hun
pleizier zich togen de handelwijze der
Kiesvereeniging hebben gekant.
Aan de ontevredenheid en den oppositie
geest van zooveien onzer geloofsgenoten1,
die ware de toestand gezond tot
het partijverband der organisatie dienden
te behooren, moeten ernstige grieven ten
grondslag leggen, wier heteekenis door de
leiders der organisatie is onderschat, wier
verwijdering door hen is verwaarloosd.
|W©1 hebben wij er ons tegen verzet
dat men die grieven bij deze, tusschen-
tijdsche, stembus zou uitspelen en dit
om redenen van het hoogste belang
maar geenszins hebben wij1 beweerd, da.t
men die grieven nu maar verder moet
negeeren en de afwijkende houding zoo-
veler Katholieke kiezers als „een revolu
tie-daad van een hoop ontevredenen" kan
wegcijferen. Integendeel zijn. wij van mee
ning, dat de leiders onzer politieke orga
nisatie aan de overzijde der Schelde, met
name in het district Hulst, een ernstige
waarschuwing aan deze stembus hebben
ontvangen. Hun plicht is het te zorgen
de klove, die daar tusschen Katholieke
medeburgers bestaat, te dempen, de ver
broken eendracht te herstellen, het smeu
lende twistvuur te dooven. Eene tegemoet
komende houding, een offervaardige geest,
Historische Novell# van
ARMINIUS ARCHIER.
25).
Nu eens werd een vergadering, die
reeds uitgeschreven was, verdaagd, omdat
een nieuwe proclamatie met verbanning
naar Siberië bedreigde allen, die werden
aangetroffen in geheime bijeenkomsten
dan weer kon men in de vergadering tot
geen besluit komen. Ed waren allen eens
tegenwoordig dan werd er eindeloos over
en weer geredeneerd, en ging aldus met
den tjjd ook de eensgezindheid verloren
er vormden zich partjjen, zoodat het on
mogelijk was een gunstig resultaat te
bereiken. Zoo bracht Raphael bijna twee
maanden tevergeefs deer iD de hoofdstad
van Lithauen. Er was hem buitengewoon
veel aan gelegen een zoo aanzienlijke stad
te bewegen tot een besliste actie en daar
door aan die in de geheele provincie nieuwe
levenskracht te schenken. Dit scheen hem
ook gemakkelijk, te midden van een be
volking, van wie hjj nog uit zijn studie-
het ruiterlijk bekennen van eigen fouten
en misstappen, het door idaden uitgedrukte
verlangen, de goede zaak te dienen om
haar zelve, kunnen niet (anders dan gunstig
werken. Zien de ontevredenen, dat het
der organisatie ernst is aan rechtmatige
grieven, billijke eischen tegemoet te ko
men, dan zullen zij' niet aarzelen de hand
ter verzoening uitgestoken, aan te vat
ten en hun getal zal slinken tot op dat
luttel aantal personen, die altijd in de
.contramine" willen zijn en van. op-
positievoeren een „vak" en een „stiel"
maken.
Laten onze kiesvereenigingen in het
Hulster district vooral krachtig ter hand
nemen de politieke ontwikkeling
Van onze kiezers. In dit opzicht hebben
de leiders inderdaad „charge d'ames",
„zielzorg". Met alle ten dienste staande
middelen trachte men het volk op te voe
den voor het staatkundig leven, zijn ge
zichteinder te verruimen, het weg te ruk
ken uit het enge kringetje van locale be
langen en plaatselijke overwegingen en het
de overtuiging in te prenten, dat zijn
plaats is onder het Katholieke vaandel, het
symbool der echte vrijheid, der ware een
dracht en der waarachtige behartiging van
de volksbelangen.
Wij wanhopen er niet aan, dat ook in
het district Hulst deze moeielijke arbeid
tot ©en goed einde kan warden gebracht.
Daarvoor bevat het te veel goede elemen
ten, niet alleen onder de aanhangers der
organisatie, maar ook onder de velen, die
jden 29en April te goeder trouw meen-
den hun stem te moeten geven aan den
oppositiecandidaat.
Moge het zoover komen en de gemeen
schappelijke tegenstander tot zijn spijt er
varen, dat deKatholieken elkander wel
eens in het haar kunnen vliegen, maar
zich te rechter tijd bewust worden, kin
deren t© zijn eener zelfde Moeder en be
lijders van dat geloof, dat de wereld heeft
overwonnen
BELGIË.
Zooals andere jaren, zijn ook dit jaar in
verschillende groote steden Mei-betoogingen
gehouden.
In Brussel namen ongeveer 6.500 per
sonen aan de betooging deel.
Na de omwandeling door de stad werd
in het Maison du Peuple een meeting ge
houden, waar o. a. ook Van der Velde het
woord veerde.
Een groete politiemacht was georgani
seerd, daar men voor opstootjes gevreesd
hadgeheel de manifestatie had evenwel
een buitengewoon kalm verloop.
FRANKRIJK.
In afwjjking met andere jareu hadden
de socialisten te Parjjs op het voorbeeld
vaD hunne Berljjnsche broeders, besloten
hun betooging te houden in een park en wel
in het „Bois de Boulogne."
Door het krachtig optreden der regeering
jaren wist, dat zjj het juk der Russische
heerschappij gaarne zouden hebben afgeschut
en op wier gelaat dageljjks de ontevreden
heid met dit drukkende juk te lezen was.
Toen hij ten slotte zag, dat al zjjn
bemoeiingen zonder eenig resultaat bleven,
deed hjj zjjn vrienden bittere verwjjten.
„Uw besluiteloosheid," zeide hjj tot
Sapieha, „is het die de geestdrift des volks
onderdrukt; uw dwaze angst verlamt alle
krachten op de straten, in de scholen, in
alle kringen bemerkt men het verlangen
naar vrjjheid, overal hoort men den wensch
uitspreken naar den strjjd en gjj hebt
altjjd slechts hetzelfde koude antwoord
„Wij moeten afwachteD, wjj moeten
voorzichtig zijn."
De advocaat bleet tegenover Raphael
volhouden, dat de stad niets kon doen,
wanneer niet het land eerst opstond.
„Bedenk toch," antwoordde hjj, „dat
alle krachten van den vijand zich binnen
onze maren hebben saamgetrokkener
moet dus noodzakelijk iets geschieden van
buitenaf, opdat de vijandelijke troepen
verdeeld worden en wij daardoor in staat
worden gesteld iets met succes te onder
nemen."
„Ik zie wel," antwoordde Raphael met
bitterheid, „dat ik hier niets meer kan
was evenwel door Briand de manifestatie
in het „Bois de Boulogne" verboden,
waarop de leiders besloten de manifestatie
niet in het „Bois de Boulogne" te doen
plaats hebben, doch zooals ook het vorig
jaar op de Boulevards.
De meest voortvarenden besloten des
niettemin in het Bois de Bologne" te
manifesteereD doch gezien het kleine getal
dat opkwam, hadden er in genoemd bosch
geen bijzondere incidenten plaats.
Ook op de boulevards hal de betooging
een kalm verloop.
Een zeer groote politiemacht was geor
ganiseerd.
In Marseille waren eveneens strenge
voorzorgsmaatregelen getroffen tegen de
manifestanten. Eenige arrestaties hadden
plaats. Ook kwamen hier geen bijzondere
incidenten voor.
FRANKRIJK.
Een braaf hondje. De Parijsche
politiehond „Prince" heeft dezer dagen te
Pt. Dénis een flink stuk werk verricht.
In een danshuis aldaar kwamen nl. een
vijftiental apachen of straatroovers binnen,
teneinde eenige hunner makkers, die den
vorigen avond wegens rumoermaken buiten
üe deur waren gezet, te wreken.
Met groot lawaai stormden zij het lokaal
binnen, schreeuwend, dat zij den eigenaar
zouden vermoorden en alles kort en klein
zouden slaan. Gelukkig kwam op het ge
schreeuw een agent binnen met „Prince"
en onmiddellijk beval hij dezen de boeven
aan te vallen. In enkele oogenblikken,
veel sneller dan een troep agenten het had
kunnen doen, had „Prince" het lokaal
ontruimd en meer dan één der indringers
kreeg van hem een pijnlijk aandenken
mede naar huis. Maar bovendien had hij
een der apachen zoo stevig vastgepakt, dat
zijn baas hem bedaard de boeien kon aan
doen en medenemen naar bet bureau van
politie.
DlilïdCULAAi I».
Groote onnadenkendheid heeft een echt
paar te Berlijn zwaar onheil berokkend.
De vrouw had zich eenige dagen geleden
'n splinter in de linkerhand gehaald, en de
man, een bouwvakarbeider, verwijderde dien
met een naald. Er kwam echter bloedver
giftiging bij en de arm moest worden afge
zet. Woensdag nu kreeg ook de man een
splinter in de hand en gebruikte om dien
te verwijderen dezelfde naald. Het nood
lottig gevolg bleef niet lang uitde arm
zwol door bloedvergiftiging hevig op, en
moest eergisteren eveneens worden afgezet.
Bij herstellingswerken in de Variété-zaal,
Unter den Linden 14 te Berlijn stortte
een deel van het plafond in. Verscheidene
arbeiders werden bedolven; een werd gedood
en twee werden gewond.
De rector van de gemeentelijke hoogere
meisjesschool te Nurnberg, Dr. Herberich,
is door zijn vrouw doodgeschoten. Daarna
trachtte zjj zich zelf het leven te benemen,
doch werd slechts licht gewond. Zij is
uitrichten, en ten einde mjjn tjjd onnuttig
te besteden, verlaat ik Wilna aanstonds
en ga naar Samogitië.
„Neen, verlaat ons niet," viel de advocaat
hem in de rede, ofschoon hij in z(ju bin
nenste blij was, den ongelegen gast kwjjt
te worden; gjj moet bjj ons bljj ven zonder
uw kennis kunnen wjj niets doen, ea hoe
zoudt gjj U kunnen blootstellen aan het
groote gevaar te vallen in de handen der
Russen, die naar alle kanten de straten
overstroomen wees voorzichtig, wacht een
gunstig oogenblik af en gjj zult zien, wat
wjj doen kunnen."
Zulk een taal, ingegeven door de vrees
deed Raphael nog vaster besluiten onver-
wjjld te vertrekken.
Geholpen door dokter Neroski, verliet
hij in stilte de stad, de zwakheid en de
onmacht zjjDer vrienden verwenschende.
Tiende Hoofdstuk.
De opstand in Samogitiëen
L i t h a u e n.
Vergezeld van den Lithauer gids, begaf
Raphael zich naar Samogitië, een oude
Poolsche provincie, gelegen ten Noorden
van Lithauen, Deze streek waardoor een
gearresteerd. De redenen van haar daad
zijn niet bekend.
De strijd in het bouwvak. Het
heofdbestuur van het Duitsche werkgevers
verbond heeft te Berlijn vergaderd, om
vast te stellen, hoevele arbeiders op het
oogenblik uitgesloten waren. Het bleek, dat
op het oogenblik 186,000 man gedaan had
den gekregen. De vergadering nam verder
een motie aan, het voornemen uitsprekende
om den opgedrongen strijd tot een zege
vierend einde te brengen en dank zeggende
voor den steun van de twee groote fabri
kanten vereenigingen.
Welk weder zullen wij hebben?
OOSTENRIJK-HONGARUE.
De Hofrichter-zaak. Hofrichter
heeft békend. Dit feit, is door de onver
wachte ontknooping die hierdoor aan dit
drama wordt gegeven, treffend.
Hofrichter heeft in de laatste dagen
merkbaar gestreden met zichzelfeen zwaren
strjjd, want van een bekentenis zou het
gevolg zjju z'n terdooiveroordeeling. De
militaire geneesheeren toeh hadden hem
gezegd, dat zij hem in het-, geval van een
bekentenis, niet voor onvoldoende toereke
ningsvatbaar konden verklaren. Daarbij
kwam daD nu, dat een bekentenis, volgens
ue thans nog geldende militaire rechtspraak,
terdoodveroordeeling, tengevolge heeft.
Misschien dat dit ten slotte den veelge-
martelden man nog het verkieselijkst heeft
toegeschenen, zoodat hij nu bekend heeft
de afschuwelijke cyankaii-brieven aan offi
cieren van den generalen staf te hebben
gezonden, om zoodoende zelf bjj den staf
te komeD, waardoor naar hij beweerde
zjjn vrouw een leven zonder zorgen zou
kunnen bereiden. Liefde voor zijn vrouw
was de drijfveer geweest voor zijn misdaad.
In heftige ontroering bracht Hofrichter
hortend en stootend deze bekentenis eruit.
Hjj verklaarde verder dat hjj den 14en
November 1909 's morgens vroeg twaalf
vau die helsche brieven in een brievenbus
bij het café Westend te Mariahilf heeft
geworpen.
Zijn vrouw, ook dit schjjnt een
consequentie van de bekentenis, is, als
verdacht van medeplichtigheid, in hechte
nis genomen en het zal spoedig beslist worden
of tegen haar een vervolging wegens valsche
getuigenis voor de militaire rechtbank
zal worden ingesteld.
De mededeeling van de bekentenis heeft
zjj met kalmte opgenomen, het scheen wel,
zegt een Duitsch blad, alsof zjj zulk een
bekentenis al eenigen tjjd had verwacht.
De bekentenis stemt overeen met het tut
dusver bijeengebrachte bewijsmateriaal,
waarvan i-.en Hofrichter inzage had gege
ven. Dit schqut hem bewogen te hebben
niet langer te zwjjgen.
Oud-president Roosevelt heeft in den loop
van den dag aan H. M. de Koningin een
telegram gezonden, met de meest hartelijke
hoog gebergte li«p en die begroeid was
met dichte bossehen, was in hooge mate
gunstig gezind jegeDS den strjjd voor de
vrjjheid en Raphael vond hier inderdaad
alle elementen bijeen tot een krachtige
revolutionnaire beweging. Het eerste wat
geschiedde, was dat eenige boeren zich,
ten einde de recruteering door de Russen
te ontgaan, een hoofd kozen en naar de
wapenen grependit was voldoende om
alle geesten te doen ontvlammen. Een der
eerste edellieden uit Rosienië de hoofd
stad van deze provincie die Raphael
vriendeljjk ontving en voor de plannen
van graaf Bialewski aanstonds veel geest
drift gevoelde, liet allerwege wapenen en
schietvoorraad opkoopen. De boeren en
het dienstpersoneel der kasteelen werden
gewapend met zeisen en bjjlen. Daar men
geen artillerie had, maakte men kanonnen
van uitgeholde boomstammen, die omgeven
werden met jjzeren banden. Den 25en
Maart werden de Russische wachtposten
aan het kanaal van Windawa gevangen
genomen den volgenden dag werd het
garnizoen van Rosienië verdreven en daar
mede de opstand in de geheele streek
voltooid.
Doch bij het eerste ernstige treffen waren
de nationale troepen niet gelukkig, de boeren
Tot aan den avond van 3 MEI ia de ver
wachting
Meest matige Noordelijke tot Noord-Ooa-
telijken wind. Zwaar bewolkt of betrokken.
Waarschijnlijk regenbuien. Dezelfde tempera
tuur.
gelukwenschen op den eersten verjaardag
van Prinses JuliaDa.
Men meldt ons uit Apeldoorn:
Te 5.17 kwam Zaterdag H.M. de Konin
gin-moeder aan bet Paleisperron aan.
Het talrijk aanwezige publiek werd hier
op alleraangenaamste wijze verrast.
Eenige minuten vóór de trein binnen-
stoomde, kwam de kleine jarige Prinses
aangereden.... met de eigen equipage.
H. K. H. had in de met de laatstaange-
kouien ponny (net een groote hond be
spannen dogcart plaats genomen en hield
fier de leidsels in de kleine handjes.
Haar hofdame liep naast den wagen,
een keetsier hield de ponny bij de teugels
En zoo kwam Zij aanrijden uit het Park,
tot op het perron, waar Zij, onder gejubel
der aanwezigen, eenige malen heen en weer
reed.
Even later kwamen H. M. de Koningin
en de Prins aangewandeld van het Paleis
vergezeld van baronesse Rengers, hofdame,
baren Van Tuyll van Serouskerke, adjudant
van H.M.en jbr. Van Suchtelen van de
Haare, adjudant van den Prins.
De equipage van de Prinses trok zich
bij het naderen van locomotief, tot voor
het hek van het Paleis terug.
Na een hartelijke begroetiug wandelde
de Koninklijke Familie naar bet Paleis.
Bij het hek een allerintiemst tooneeltje;
de Koningin-moeder liefkoost de Prinses,
men straalt van geluk.
Ook hst aanwezige publiek is opgetogen;
aan het hoera-geroep en het gejuich komt
schier geen eind.
Dan schrijdt het Hooge Gezelschap over
het cour dhonneur en verdwijnt inde paleis
vestibule. De Prinses rijdt weer het Park
in. N.Ct.
Het bezoek van Th. Roosevelt.
's Gravenhage. Kort na zijn vreugdevolle
intrede in de residentie, trok de ex-presi
dent zich in zijn vertrekken terug en noopte
hem de vermoeidüeid van een rit naar Delft
af te zien.
Tegen 10 uur verliet Roosevelt het Hotel
des lndes en begaf zich met het voor hem
beschikbaar gestelde hofrijtuig naar het
Huis ten Bosch.
Hierna werd hij door de Koningin-
Moeder ten gehoore ontvangen, en ten half
twee bracht hij een bezoek aan den Minis
ter van Binnenlandsche Zaken, waar hem
en zijne familie een dejeuner werd aange-
geboden. Hierna werd het Mauritshuis be
zocht.
Zaterdagmiddag werd per auto de tocht
naar Delft gemaakt, alwaar een bezoek ge
bracht werd aan de Kerk en het praalgraf
van Prins Willem I. Vervolgens werd het
konden het tegen tweeduizend man geregel
de troepen niet uithoudenzij gingen uiteen
nnar alle kanten en begonnen den zooge-
naamden „kleinen oorlog," waarin zij beier
thuis waren. Kort daarna waren de opstan
delingen zoo fortuinlijk een Russisch kolonel
met zijn korps over de Pruisische grens
te jagen en maakten zij zich meester van
de kleine haven Polangen, waar eenige met
wapenen geladen schepen hen wachtten.
Doch wilde de opstand in Samogitië van
beteekenis zijn, dan moest tegelijkertijd ook
Lithauen in opst-ind komen en daarvoor
werkte Raphael onvermoeid. De bewoners
van het kiesdistrict Troki gaven het voor
beeld en maakten zich meester van de plaats
van dien naam, en toen hun getal door
toestrooming van alle kanten grooter was
geworden, veroverden zij ook de steden
Osziniana en Vilkomiesz. Zoo breidde zich
de opstand langzamerhand meer en meer
uit over alle gedeelten van Lithauen, doch
zonder dien samenhang, en die eenheid van
leiding eu a 'tie te kunnen krijgen, die
noodzakelijk zijn om flinke slagen te slaan
en groote resultaten te bereiken.
(Wordt vervolgd.)
- :-f i_j —LU
l.:Lu
