De gevangeoen van den Czaar.
No. 49
Dinsdag 26 April 1910
Zesde Jaargang.
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
VOOR DE EER DER VLAG.
UIT DE PERS.
IEUWE ZEEUMSCHE COURNHT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant -0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
lialf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209. GOES.
Reclameberiebten 25 CL p. r. Bg abonnement speciale prjjs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x nereiend,
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, h contant.
De Katholieken, van het Statendistrict
Hulst hebben Dinsdag j.l. in vrij grooten
getale hun stem gegeven aan den candi
daat, die niet die der Roomsch Katholieke
Kiesvereeniging is.
Waar het ging tusschen den Protestant
en den geloofsgenoot, kozen velen partij
voor den laatste, zonder zich af te vragen,
of zij hiermede niet een smet wierven
op de coalitievlag en op den ongerepten
naam der Katholieke partij.
Ais verontsjhuldiging moge hier wellicht
gelden, dat verreweg de meeste dier kie
zers in politieke zaken weinig of niet on
derlegd zijn en -alzoo, zonder het te be
vroeden, ten speelbal strekken aan den
warrelwind van allerlei meeningen en
opiniën, die hen den .juisten weg daan
bijster worden.
Meegesleept door de voorspiegelingen
van „leiders" en „voormannen", die be
weren op te komen .voor „het prestige
der Katholieken" en „het beginsel der
partij", verlokt doqr schoonklinkende leu
zen, wie weet, aangetrokken door het voor
uitzicht op ruime tractatie politiek geeft
dorst, zegt men immers stemmen vele
lieden, zonder te weten wat zij eigenlijk
doen en zonder te beseffen, dat zij, gelijk
in het onderhavige geval geschiedt, mede
helpen, onze eenheid te verbrokkelen, onze
kracht te ondermijnen en een wig te slaan
in het verhond dor christelijke partijen,
die alleen door een eendrachtig opmar-
cheeren tegen den algemeenen vijand suc
ces kunnen verwachten van hun arbeid
aan den wederopbouw van het christelijk
staatswezen in Nederland.
De vreugdekreten en bewijzen van in
stemming, die in de organen onzer tegen
partij werden vernomen, toen zij het stem-
mencijfer van den Katholieken qppositie-
candidaat vermelddende houw van „Het
Volk" naar „den onverdraagzamen clerus",
do sympathie van „de Middelburgsche
Courant" voor „den onafhankelijkheids
zin" der opposanten, moeten den eerlijk-
idenkenden Katholiek verdacht in de oaren
klinken; immers, geen zekerder teekenen,
dat wij van (len koninklijken weg zijn af
gedwaald, dan de bijvalsbetuigingen on
zer erfvijanden, i. c. de vrijzinnigen en de
socialisten.
Doch er is meer! De zaak, die de, laten
wü nu maar eens zeggen, „onafhankelijke"
Katholieken in het district Hulst voor
staan, is niet te verdedigen, hpt doel, dat
zij nastreven, niet te billijken. Drie jaar
geleden werd de heer Moes zonder protest
en zonder strijd van onze zijde tot anti
revolutionair Statenlid gekozen. Zijn man
daat liep volgens de wet tot 1913. Voor
enkele weken neemt de dood hem weg
en treedt daarmede eene ontijdige en
onverwachte onderbreking in van de
zittingsduur van het antirevolutionair
Statenlid. Wat vorderde nu de billijkheid?
Dat de zetel van Moes door een geest
verwant tot 1913 werd bezet en in
middels gerezen bezwaren tegen het be-
kleeden van dien Statenzetel door een
Historische Novell# van
ARMINIHS ARCHIE R.
22.)
Een door den graaf geschreven oproeping
was in den korst mogelijken tijd twintig
maal overgeschreven onder verschillende
adressen; renboden werden met de over
brenging ervan belast naar alle richtingen,
en deze renboden legden den weg heen
en terug af te paard, in vliegende galop.
Niemand ging dien nacht ter ruste, zelfs
Rosa nietin angstige bezorgdheid wachtte
men op het antwoord der eedgenooten en
vrienden, die thans in den nood van hun
trouw het bewijs konden leveren. De eerste
bode, die terugkwam, ©racht antwoord van
Stanislaus Dewello. Hjj meldde dat hjj,
overeenkomstig de afspraak pas behoefde
te verschijnen over drie dagen en dat hg
den graaf de bevoegdheid niet toekende
om hem voor het verstrijken van dezen
termijn op te roepenoverigens zou hjj
zieh geheel en al richten naar de omstan
digheden en behield hjj zich de volle
antirevolutionair tegen den tijd der pe
riodieke aftreding van den titularis tot
oplossing zouden worden gebracht.
Onzerzijds was dit niet alleen een eisch
van b i 11 ij k h e i d, maar ook een eisch
van wellevendheid en zij, die van
oordeel zijn, dat courtoisie in het burger
lijk leven thuis behoort, doch niet in de
politiek, toonen hiermede zeer eigenaar
dige staatkundige begrippen te huldigen,
meer geschikt om het kiezersvolk te de-
moraliseeren, dan het op te voeden.
De geheel wettige candidaatstel-
ling van den heer üieleman door zijne
geestverwanten werd dan ook door de Cen
trale Katholieke Kiesvereeniging van Hulst
met een even correcte als ratio
neel e daad beantwoord, toen zij den
antirevolutionairen candidaat overnam.
Men heeft der Katholieke Centrale en
speciaal haar bestuur allerlei onedele mo
tieven toegedicht, die haar tot de zooeven
vermelde daad zouden hebben doen he
sluiten, maar niemand harer tegenstan
ders heeft tot op heden met een klemmend
argument het principieel juiste
van die handeling kunnen betwisten. Al de
argumenten der oppositie, zelfs die, welke
het meeste tot ons volk spreken, als: het
numerieke overwicht der Katholieken, de
slappe hulp door de bondgenooten in
andere districten ons bewezen enz., stui
ten af op den onafwijsbaren plicht, een
eens getroffen aecoord te eerbiedigen,
zoolang het niet door een ander
is vervangen.
Feitelijk bestond sinds tientallen van
jaren tusschen Katholieken en Antirevo
lutionairen de afspraak, dat een der acht
Statenzetels van het district Hulst aan den
antirevolutionairen zou worden toegewe
zen, in ruil waarvoor dezen aan de Ka
tholieken het bezit van den Kamerzetel
Hontenisse en dat der overige zeven Sta
tenzetels zouden helpen verzekeren. Toen
dit accoord werd getroffen, was de Katho
lieke fractie, welke zich nu als oppositie
vertoont, lid der organisatie. Men zegt
wel eens: „een politiek geweten is een
ruim geweten, maar of het zóó ruim mag
zijn, dat een eenmaal aangegane verbin
tenis op het onverwachts klakkeloos wordt
verbroken, ziedaar iets, wat wij1 ernstig
wagen te betwijfelen.
Hadde de oppositie den zetel van Moes
op de gewone wijze d. i. door een anti
revolutionair tot 1913 doen con ti
nneeren en in dien tijd de noadige stap
pen gedaan, om te komen tot een nieuw,
volgens haar beter, billijker, rechtvaardi
ger accoord, hare 'houding ware impeccabel
geweest. Thans blijft haai' optreden voor
een ieder, die de Hulster verkiezings
kwestie objectief beschouwt, onverde
digbaar en zou zij inderdaad a. s. Vrijdag
er in slagen, ons provinciaal college een
achtsten Katholiek uit Hulst binnen te
voeren, die wij nemen het gaarne aan
bij eene andere gelegenheid, geen .on
waardig Statenlid zou zijn (al blijft de
candidaat der Katholieke Centrale a. i. fa
cile princeps) dan staat zij toch schul
dig aan de noodlottige gevolgen, die deze
keuze na zich zal sleepen: den dood onzer
vrijheid voor om te handelen zooals hij
wilde.
„Die ellendeling! die eerlooze!" riep de
graaf geheel ontsteld „neen, nooit had ik
gedacht dat hoogmoed en nijd den mensch
zoo diep konden doen zinken."
„Verwonder u daarover niet, heer graaf,"
antwoordde de pastoor, .waar de hartstocht
heerscht, wordt de eer opgeofferd."
Eerst nu verhaalde Raphael wat er
tusschen hem en Stanislaus in het bosch
was voorgevallen, iets dat hg tot dusverre
zorgvuldig had verzwegen.
„Groote God 1" riep Rosa verschrikt„in
weik een gevaar hebt gg verkeerd o, hoe
edel hebt gg, beste Raphael, gehandeld
Hoe diep zouden wjj zulke lage zielen
moeten verachten, indien wg niet als
christenen verplicht waren van harte
medelijden met hem te hebben."
Laten wij over den verrader niet verier
spreken. Hjj was niet waard het vader
land in onze gelederen te dienen. De zaak
der gerechtigheid zou geschandvlekt worden,
wanaeer zjj steunen moest op zulke
menschen!"
Op dit oogenblik kwam een tweede
bode aan, spoedig daarna de derde en
naderden nog meer andere. De antwoorden
waren bjjna gelijkluidendalle verwon
derden zich ten hoogste over deze onver-
politieke organisatie, den ondergang der
partijdiscipline en een slag in het aan
gezicht der coalitie.
Over dit laatste nu mogen sommigen
glimlachend de schouders ophalen, het be
wijst alleen hunne kortzichtigheid, die niet
waarneemt, hoe de gemeenschappelijke
vijand juist loert op een breuk in de
coalitie, om haar te doen uiteenspatten.
En is zij eenmaal gevallen, dan is het
ook met onze d.w.z. der Katholieken
invloed in Nederland gedaan.
Of daartegen de aanwinst van een acht
sten Katholieken Statenzetel in Hulst op
weegt?
„Voor de eer der coalitievlag" zij alzoo
het parool rooi iederen plichtminnenden
Katholiek in het Hulster district bij de
aanstaande herstemming.
Het bestek van een couranten-artikel
als' dit laat niet toe al de bedenkingen en
bezwaren te bespreken, die met betrekking
tot deze verkiezing geopperd worden.
Zoo zegt men: „de Chr.-Historischen
hebben toch ook een eigen candidaat ge
steld". Maar moeten wij het kwade voor
beeld dan navolgen, of zijn wij; Katho
lieken, niet veeleer verplicht in politieke
rechtschapenheid voor te gaan!
„Men wil", zoo beweren anderen, „in
de Roomsche Centrale een man binnen
loodsen, die door zijn eigen partij is uit
geworpen". Dit is al een heel rare be
wering, want lo. kan men van een man,
die in 1907 met slechts 25 stemmen bij
zijn tegencandidaat achterbleef, moeiolijk
zeggen, dat hij door de partij is uitgewor
pen; 2o. de z.g. „uitgeworpen" man is
door zijn eigen geestverwanten opnieuw
gecandideerd, reeds op zich zeiven een
bewijs van vertrouwen, dat men den uit-
geworpene niet pleegt te schenken; 3o.
die „uitgeworpen" man was verleden
zomer de gewilde en sympathieke candi
daat der coalitie voor den Kamerzetel van
Oostburg, onder welk district het thans
oppositioneele Terneuzen en aanhoorighe-
den ressorteert en die candidaat verwierf
toen meer stemmen, dan daar ooit te
voren door een anti-liberaal was behaald.
„Wij hebben recht op alie zetels, want
wij hebben de meerderheid", roepen weer
anderen. Zeker, maar er bestaat ook een
recht voor de minderheid, en waar ieder
een weet, dat in het Hulster-district het
z.g. land van Axel gelegen is met sterke
Protestantsche, meest antirevolutionair ge
zinde bevolking, daar is het toch zoo
dwaas niet te willen gedsogen, dat ook
dat volkselement in de provinciale ver
tegenwoordiging van het district zijn uit
drukking vindt.
Het recht van den sterkste is een mooi
ding, maar het is niet zelden een broertje
van onrecht en dat is leelijker.
Ontaarding.
In zgn bericht over de verkiezing in
Frankrijk schreef de Parjjsche correspon
dent van „De Tgd":
wachte oproepingdezen waren niet in
ataat hun manschappen zoo spoedig te
verzamelen en meldden, dat zg slechts
met eenige vertrouwelingen, konden komen,
de anderen en dit waren de meesten
toonden zich door het plotselinge verschijn
en der Russen geheel ontmoedigd en
achtten het 't meest geraden, den opstand
uit te stellen tot een gunstiger tgdstip.
„Wat nu te doen?" vroeg Kasimir den
graaf, die, geheel terneergeslagen door
deze onverwachte antwoorden, verzonken
bleef in somber stilzwijgen.
„Ik weet het inderdaad niet", antwoordde
de graaf; „laten wg, alvorens een besluit
te nemen, nog een paar uren wachten;
laten wjj zien wie van enze vrienden zich
bjj ons aansluiten."
In de eerstvolgende uren kwamen er
echter slechts vgf of zes edellieden naar
het kasteel, vergezeld van ongeveer een
vijftigtal der hunnen, die weliswaar allen
vastbesloten waren, den strjjd met de
Ruseen aan te binden onder elke omstan
digheid, doch na met elkaar raad te hebben
gepleegd en na alle denkbare middelen om
zich in het kasteel tegen den vijand te
verdedigen, te hebben overwogen, ten laatste
toch besloten, zich terug te trekken en
een schuilplaats te zoeken in de ontoe
gankelijke bosschen, die de woning van
„Over het algemeen is de actie voor
de a.s. verkiezingen slap geweest,
alBof de bloccards, zieh volstrekt zeker
wetend ook van hun toekomstige
meorderheid, bun krachten niet in een
noodeloozen stormloop willen verspillen,
en de Katholieken met hun hulptroepen
dezen strijd onverschillig aanzien in
de overtuiging, toch niets meer te
winnen of te verliezen te hebben,
moedeloos ook door hun jarenlange
vruchtelooze worsteling."
De correspondent van de „Nieuwe Rot-
terd. Cour." schreef in gelijken geest, en
de anti-revolutionnaire „Rotterdammer"
teekent daarbij aan
„Deze kalmte wordt daardoor ver
oorzaakt, dat de politici in den lande
uiterst impopulair zgn geworden.
Het Franschc volk is voor zijn
„vertegenwoordigers" gaan koestelen
een minachting, een onver-
schillighied, die hoogst opvallend
zijn.
Men beschouwt er meer en meer de
Kamerleden als een verzameling avon
turiers, onder wie de in vorige
betrekkingen mislukte personen zeer
talrijk zijn.
Die menschen betitelen zich zelve
als „wetgevers" on doen zich voor,
alsof zij ,,'s lands belangen" behartigen,
maar in werkelijkheid doen zg vooral
„eigen zaakjes".
üg hebben zich zeiven op een
goeden dag een jaargeld toegekend
van niet minder dan 15000 francs.
En het wantrouwen in de bekwaam
heid der Kamerleden en de onafhan
kelijkheid der politici vermeerdert
dag aau dag.
Zoo ziet men, dat het Fransche
algemeen stemrecht en de gehee e
doorwerking van de revolutionnaire
begii.selen, allesbehalve geschikt zgn
om aan een land en volk zegen te
brengen.
De ontaarding en corruptie in
Fi ankrijk blijken al zeer sterk te
wezen.
En toch, als men zich daardoor nu
in andere landex maar laat voorlichten
Elke partg moet het zich een eero
achten bekwame, onathankelgke, zelf
standige, het publiek belang zoekende,
leden naar de vertegenwoordigende
lichamen in stad, geweest en rgk af
te vaardigen.
Het democratische Frankrijk
toont, hoe het volk daar door dus
genaamde volksvrienden, die
het naar den mond praten, misleid
is.
En dan zit een land met de droeve
resultaten
BELUIK.
De tentoonstelling te Brus
sel. De koning opende Zaterdag de
tentoonstelling in tegenwoordigheid van de
den graaf omringden; daar zon men zich
geruimen tgd kunnen ophouden en als
basis kunnen dieneu voor de ontstane
beweging; daar zonden allen zich kunnen
verzamelen, die de nationale zaak oprecht
waren toegedaan.
De graaf gaf met zeldzame koelbloedig
heid het bevel het kasteel te ontruimen;
alles wat hun in de nieuwe schuilplaats
van nut kon zijn, werd op paarden geladen
de kostbare meubelen weden ondergebracht
bg het personeel in den omtrek, en veel
werd prijsgegeven aan de vlammen. Allen,
die zich niet sterk of moedig genoeg ge
voelden om den barren winterveldtocht
mede te maken, werd de vrijheid gelaten
naar huis terug te keeren. Doch niemand
hunner maakte vau deze aanbieding gebruik.
Allen verklaarden zich met luide jubel
kreten bereid om mede te trekken, en
zoo verdeelde dan de graaf zgn mannen
in twee afdeelingen de eene trok af met
de bagage, de andere moest den aftocht
dekken. Vervolgens begaf de graaf zich
naar het kasteel terug. Hier heerschte
groote beweging en ongerustheid onder
de vrouwea en het dienstpersoneelhet
was een weenen en jammeren en klagen
zonder eindo. Tevergeefs deed de graaf
zijn best om de arme menschen te troosten
en te kalmeeren. Hg begaf zich ten slotte
ministers, het corps diplomatique, de bur
gerlijke en militaire autoriteiten, de leden
van de kamers en een groote menigte
belangstellenden. Na het uitspreken van
de openingsrede bezocht de koning, de
verschillende afdeelingen. Geen enkel in
cident deed zich voor.
ENGELAAD
Eene gedachtenwisseling heeft plaats ge
had tusschen de regeeringen van Engeland
en Turkije over het beweerde voornemen
van Engeland om Egypte te annexeeren.
Sir Edward Grey heeft de Porte verzekerd,
dat Engeland geenszins- aan zulk een an
nexatie dacht.
De Engelsche kroonjuweelen, welke
sinds vele jaren in den „Tower" te Lon
den werden bewaard, zijn wegens ver
bouwingen in dat eeuwenoude konings
paleis, tijdelijk naar een andere bewaar
plaats overgebracht.
Officieel wordt gezegd, dat de kostbaar
heden nu in de Bank van Engeland wor
den bewaard, maar volgens de „Daily
News" zijn zij slechts naar een ander
gedeelte van den „Tower" overgebracht.
Het verhaal van het overbrengen naar de
Bank zou alleen een noodleugen zijn, met
het doel inbrekers, die belust zijn op den
rijken buit, om den tuin te leiden.
Een moedig meisje. De Koning
van Engeland heeft dezer dagen de
Edward-medaille 2e kl. toegekend aan de
15-jarige Hannah Hugill, die eenigen tijd
geleden hare moeder heeft verdedigd te
gen een dollen stier.
De moeder werd, toen zij1 een paar
koeien in het land bracht, door een stier
aangevallen. Zij1 verdedigde zich met een
hooivork, maar de stier wierp haar op
den grond en begon haar met zijn horens
te bewerken. Toen kwam Hannah, die het
uit de verte gezien had, aansnellen. Zij
haalde de hooivork onder den stier van
daan en sloeg en prikte hem uit alle
macht. Daardoor gelukte het haar, de aan
dacht van het woedende dier af te leiden,
zoodat hare moeder kon opstaan en met
haar vluchten kon.
C HIK A.
De onlusten. Een telegram aan
het Ministerie van Buit-enlandsche Zaken
ontvangen van den Britschen gezant te
Peking deelt mode, dat de consui-generaail
te Shangsha Vrijdag laat teiegrapheerde,
dat de georganiseerde benden opnieuw het
oproer begonnen zijn in de omstreken.
Alle vreemdelingen met uitzondering van
een man die de stad weigerde te verlaten,
zochten een toevlucht op- de twee Britscha
schepen in de haven.
GKIEKEXLAAT).
Duel. Tengevolge van een hevig
incident tusschen twee hoofdofficieren bij
de marine Ghiolopoelos en Toekalas, had
een duel plaats op het pistool. Ghiola-
naar zijn kinderen. „Alles is gereed zeide
hg. „Wg moeten nu ons vaderlijk huis
verlaten en ons aan het hoofd van onze
vrienden plaatsen. Eén middel heb ik nog
om ons zooveel mogelijk tegen de wissel-
vallighedea eener onzekere toekomst te
vrgwaren. Van het oogenblik af, dat wij
onzen nationalen opstand in stilte voor
bereidden, heb ik aanzienlijke sommen
golds verzameld en gedeeltelijk opgenomen.
Deze zullen wij nu verdeelen zjj bestaan
in papieren en diamanten en zgn dus
gemakkelijk mede te nemen en te verbergen.
Raphael gij neemt er een gedeelte van,
de bruidschat vaD uw verloofde; gij
Kasimir, Deemt een ander gedeelte; het
derde behoud ik voor mg. Mochten wij
van elkaar gescheiden warden dan beschikt
ieder- over voldoende middelen, om zich
in geval van nood te helpen. Vooral en
voor de laatste maal beveel ik mijn
dochter in uw hoede. Gg, Raphael, zijt
haar bruidegom gij, Kasimir, haar broeder
zorgt en strijdt voor haar met riddereere.
Moge het huis mijner vaderen ®ns ongeluk
en onzen ondergang overleven. Moge het
aan mjjn vluchtende kinderen eenmaal nog
schoone dagen bereiden onder zgn dak 1"
i-l. Ui
(Wordt vervolgd.)
l i f f r fïpi
