s ILZ mwL HG, jedeponeerd banden Donderdag 31 Maart 1910 Zesde Jaargang. 'isk, Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. BUITENLAND EL No. 38 kwast" 'kwast" 'kwast" ivoorzien AK eu w zijn - (xoes. euwe IPE PRIJZEN. UIT DE PERS. eo l veilior on Verst pping, j voortkomende Ie ingewanden. voorkomende gebruiken. Ter Zij doen meer Jin gebruik bij |,LEN zijn het ze bjjtijds etl fuktheid, verlies zenuwen sterk 0 75 (56 pillen) f 10.en bij cent, te Middel- I ifc Co.te Goes te Oostburg bij bij J. H. VAN bij J. LEEN- Idijke bij Wed uw! HOUWER, imarkt, Goes. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten 10.95 Afzonderlijke nummers A contant- 0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór lialf drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraat C 209, GOES. Reclameberiehten 25 Ct. p. r. Bjj 'abonnement speciale prgs. Advertentiën van 15 regels f 1.50iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X uerekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 26 Ct, A contant. Wegens den (verplaatsten) feestdag van O.L.Vrouw-Boodschap op Maandag 4 April a. s. zal no. 40 dezer Courant niet dien dag, maar Dinsdag 5 April e.k. ver schijnen. Heeren correspondenten gelieven hiermede rekening te houden. DE REDACTIE. ITALIË De uitbarsting van de Etna. Sinds een week wordt de wereld opge schrikt door de alarmeerende berichten over eene nieuwe uitbarsting van den vulkaan de Etna op Sicilië. Ons werelddeel is gelukkig slechts in het bezit van drie werkende vulkanen: de Hek la op IJsland, do Ve suvius bij' Napels en de zooeven ge noemde Etna. Deze vuurspuwende berg verheit zijn zilverwitte, miet sneeuw bedekte kruin 3500 meter boven de zee aan de Oost kust van het eiland Sicilië. Geheel van de andere bergen des lands afgezonderd, vormt hg een op zich zeiven staanden kegel, die bijna aan alle zijden van de kust zichtbaar is. In zeker opzicht kan men hem als een met Sicilië verbonden schiereiland beschouwen, wijil de rivie ren Giaretta en Alcantera hem aan de W.- en N.-zijüe begrenzen, de voet des bergs aan de Oostzijde door de zee be- spoeld wordt en aan de Zuidzijde de vlakte van Catania ligt. De gedaante van den berg is een vrij regelmatige, maar zeer platte kegel, waar van de omtrek aan den. voet 20 geogr. Mgll bedraagt. Langzaam rijst de berg op waarts, behalve 't hoogste deel, dat een stijlen kegel vormt, waarin de trechter vormige krater van bijna een uur gaans in omtrek is. Reeds in de ouihekl was de Etna als een werkzame vuurberg bekend. Diodo- rus van Sicilië maakt melding van een uitbarsting, die vóór den Trojaanschen oorlog geschiedde, tengevolge waarvan de bevolking 't eiland verliet. Thucydides verhaalt van de verwoesting in 425 van Catania door een lavastroom, en ook Pin darus, Strabo, Lucretius, Cicero en Se neca, gewagen van de hevige uitbarstin gen op Sicilië. De uitbarsting van 1669 is een der vreeselijlkste geweest. Zij begon 11 Maart en eindigde eerst in Juli. Dagen lang woedde er een vreeselijk onweer, totdat hevige stormen en aardschokken de be volking voor de dreigende ramp waar schuwden. Plotseling scheurde de grond, niet vor van Nicolosi, vaneen en er ont stond onder geweldig gekraak een spleet ter breedte van twee meter, die kron kelend ter lengte van ruim 20 K.M. te gen den berg opliep. Een fel licht straal de uit deze spleet, veroorzaakt door de gloeiende lava. Achtereenvolgens ontston den onder hevig gebrul en ge.oei talrijke nieuwe spleten, totdat eensk a;;s uit den kegel rookkolommen, donkerroode vlam men en bliksemflitsen opstegen. De grond dreunde en eindelijk scheur de zich de Z. O. zijlde van den vul kaan ter lengte van 11 K.M. open en vereenigde zich met nog zeven andere spleten tot een enkele vuurkolk. De wit gloeiende lava stortte zich met een alles verzengenden gloed omlaag. De la vamassa, waaruit vlammen en rook op stegen, wen'.e'de langzaam en steeds lang zamer benedenwaarts en overdekte 14 dorpen met de hen omringen ie vrucht bare velden en vernielde de woningen van 30.000 menschen en al de planta ges met 63.000 wijnstokken. Vervolgens stegen de gloeiende slroomen over don 20 M. hoogen muur van Catania, van Waar zij' als vurige cascaden in de stad stortten. Vijf bolwerken met de daar lus schen liggende wallen werden er door bedekt, een marktplein werd geheel ge vuld en 't drukste deel dezer volkrijke stad verwoest en begraven. Zeventien dui zend menschen verloren daarbij het le ven. Om het sterke Benedic.ijner-klooster heen vloeide de lava eindelijk naar de Zee, welke ontmoeting weder een hevig geweld veroorzaakte. Bij de uitbarsting van den 27en iMaart 1809 openden zich plotseling, evenals nu, 12 kraters, van welke 2 onophoudelijk onder een oorverdoovend gedruisch, vlam men en gloeiende rotsblokken uitbraak ten. In 1811 werden bij eene uitbarsting aan de Oostzijde in het Val del Bove onder de oogen van den natuuronder zoeker Gemellaro 7 zulke kraters ge vormd. Een volgende hevige uitbarsting was die van 1813 toen zich 15 vuurkolken openden en 67 menschenlevens verloren gingen. In Mei 1907 werkte de vulkaan bijna gedurende de geheele - miaand, den 29 April 1908 had een uitbarsting plaats en den 28 Januari 1909 begon de berg op nieuw vuur te braken, zont-ler evenwel bij deze gelegenheid groot onheil aan te richten. Ofschoon men op de geheele Etna geen plaats als veilig kan beschouwen, lig gen toch op de helling 65 steden ien dorpen, die door bij'na 200.009 menschen bewoond worden. Het schoone en regel matig gebouwde Catania, een stad van lava op lava, telt 69.000 inwoners. De laatste berichten uit Catania lui den als volgt: De uitbarstingen nemen sterk toe. Een lavastroom beweegt zich langs do streek van Era Diavolo, een andere in de richting van den Mont Fu- sara, een derde naar Sanleo. Zwaar on- deraardsch gerommel is gehoord en de bevolking is zeer onder den indruk. Zondagmorgen heelt de H. Valor in de Sixtijnsche kapel een stille H. Mis op gedragen, waarbij' 800 personen mochten tegenwoordig zijln. Ruim 300 uitverkore nen hadden bovendien het voorrecht te communiceeren uit zijn hand. Onder lei ding van Perosi werden eenige meerstem mige motetten op bewonderenswaardige wijize ten gehoore gebracht. Verleden jaar bleet op Paaschmorgen deze eenvoudige, maar voor alle deel nemers onvergetelijke plechtigheid ach terwege. Reeds gelooide men, dat zijl voor- loopig was afgeschaft. En wel naar aan leiding van het schandelijk misbruik, waartoe zjjl in 1908 aanleiding gaf, toen de joodsche Dr. Feilbogen, met zijn vrouw en schoonzuster, alle drie uit Weenen, op aanbeveling van den Oostenrijkschen gezant een plaats in de Sixtijfnsche ka pel waren machtig geworden, ze fs de H. Communie uit 's Pausen hand dorsten ont vangen en zich aan een onteerende heilig schennis schuldig maakten. Nu is echter, tot algemeene voldoening, het schoone gebruik wederom in eere hersteld, lat de H. Vader zich verwaardigt, een aantal ge- loovigen zelf de Paaichcommunie uit te reiken. Op het groote feest der Verlossing komt de Paus dan, als Christus' zichtbare plaatsbekleeder, tot Zij'ne gedachtenis het Avondmaal met een talrijke, uit alle lan den saamgestroomde pelgrimsschaar vie ren. 'tWas ongetwijfeld de uitdrukkelijke wensch van zjjln vaderhart, die Pius X deed besluiten, om zich ten slotte over zware bedenkingen heen te zetten, waar toe het bovengenoemde schandaal helaas aanleiding gaf. Doch was er op het Laat ste Avondmaal ook niet een Judas onder de aanzittende Apostelen? Niettemin heeft de goddelijke Heiland aan Zijne leerlin gen uitdrukkelijk verklaard, dat Hij zoo innig verlangde, dit Paaschlam met hen te nuttigen. T. i> I ITSi II I. 1 i, Een Protestantsch oordeel over een Franciscaner monnik. De Franciscanerpater Dr. Expeditus Schmidt, redacteur van het tijdschrift „Ueber den Wassern' 'heeft dezer dagen voor den literairen kring te Dresden een voordracht gehouden. Van protestantsche zijde wordt daarover aan de „Silchs Volkszeitung" geschre ven „Voor de leden en gasten van den lite rairen Kring te Dresden was de laat ste voordracht een der meest belangrijke van het laatste seizoen. Zeker komt het niet dikwijls voor, dat men in een Duit- sche, zoo goed a!s geheel Protestantsche stad lals Dresden voor een voorname ver- eeniging een Franciscaner monnik in vol ledig ordenskleed ziet optreden en de talrijk ojrgekomen belangstellenden zich anderhalf uur lang laten boeien door een geestvolle voordracht over een der mo dernste dichters van den tegenwoordigen tij'd. Hoe weinigen onder ons, die juist niet in het Zuiden hebben gereisd, heb ben ooit in hun leven een monnik in zijn ordenskleed gezien. Men heeft wel 'in romans en gedichten over Dominica nen, Benedictijnen en Franciscanen gele zen, maar men heeft er echter geen denk beeld van. hoe deze soort van menschen er eigenlijk uitzien. Ook over Jezuïeten hoorde men veel vertellen, maar men stelde zich hen meestal voor als een soort Mephisto uit den Faust. Hier zag men nu eens voor den oor- sten keer een echten monnik en bruin habijt, dat samengebonden worA door een gordel, waaraan een rozenkrans en kruis, en men hoorde hem met een verbazing wekkend prachtig orgaan, dat den kan selredenaar verried, over den Noordschen dichter lbsen tal van interessante en gees tige gedachten ontwikte.en, vrij en frank zonder de hulp van eenig manuscript of aanteekening, en men verwonderde zich, dat men tot dusver zoo dwaas was ge weest om zich deze Katholieke monni ken zoo geheel anders, ongeveer naar den geest van onzen Evangelischen Bond, voor te stellen. „Maar dat is een zeer schrandere en knappe man", meende een dame, „en hiji spreekt beter dan meni ge universiteitsprofessor o£ evangelische prediker". En ongetwijfeld de kunstzinnige Fran ciscaan Dr. Expeditus Schmidt heeft ons een hoogst interessa,nten avond doen be leven, en wij hopen, dat hij hier weer spoedig voor een nog grooter auditorium mag optreden, opdat meer en meer het geloof ingang moge vinden, hoe dwaas toch ons kunstmatig aangekweekt voor oordeel is tegen de monniken en welke geestrjjke en interessante mannen met ge heel moderne inzichten zich onder hen bevinden." Zou 't ook voor onze vrijzinnige kunst kringen en letterkundige genootschappen niet eens aanbevelingswaardig zijn om' ook eens Katholieke priesters van naam, en wij tellen er velen, in hun midden te laten optreden. 'tZou voor velen een even interessanle als aangename kennis making zijn. Ongeregeldheden. Sta.ken.le hak kersknechts hebben te Frankfurt a/Main een twintigtal bakkerijten overrompe.d en de ovens en machinerieën vernield. Een patroon verdedigde zich met een revolver en schoot twee der indringers dood. De brandweer kwam hem te hulp en ver dreef de overigen met hare spuiten. La ter had nog een botsing plaats tusschen bakkersknechts en de politie. HXULLAAl) Schip in deluchtgevlogen. Een telegram uit Forcados te Lagos ontvangen meldt De Engelsche stoomboot Gar horpe, ge laden met kerosene o.ie, is bij het slopen van het zeilschip Maiwa. in de lucht ge vlogen. De le machinist en drie matrozen kwamen om. BCNLAA D. Een voortreffelijke vermom ming. Liefhebbers van 't werk van den Franschen schrijver Guy de Maupassant zullen zich ongetwijfeld een Verhaal herin neren, Rose getiteld, en welks inhoud bijina volkomen overeenstemt met een ge. ai, dat zich dezer dagen in St. Peterburg voor deed. Zekere Prinses 01oa Z. ha l eenige maanden geleden als kamenier aangeno men een zeer bekwaam en er aardig uitziend meisje. Ze deed haar werk uit muntend, vooral verzorgde zij het toilet der prinses beter dan nog een andere kamenier het ooit had gedaan. Eienige dagen geleden nu bel&en twee detecti ves aan bij de prinses en vroegen heel het dienstpersoneel te mogen zien, wijf men vermoedde, dat er een bekend mis dadiger onder hen was. Alle knechts, koet siers, enz. passeerden de revue, maar de misdadiger werd niet gevonden. Toen moesten de detectives het vrouwelglk personeel ook zienAlle vrouwen in huis onderwierpen zich vrijwillig aan het verhoor, tot men opeens bemerkte dat de kamenier verdwenen was. Men zocht het heele huis door en vond eindelijk do kamenier Verstopt in een kast. Toen bleek het mooie meisje niemand anders te zijn dan de man, dien de politie zocht, Michael Lapchin, verdacht van moord. Gedurende het. jaar, dat ide kamenier de prinses hielp, had deze nooit eenige ver denking gehad, dat haar meisje ©en man was. Ook de detectives waren stom van bewondering voor zulk een vermomming. Oproerlingenveroordeeld. De militaire rechtbank te Noworossisk heeft in het procés wegens den gewapenden op- stand te Noworossisk, zeven der beschul digden ter (dood en veertien tot dwang arbeid veroordeeld. Drie worden vrijge sproken. De rechtbank besloot verzachting van straf aan te vragen. AtlKKIKA Draadlooze verlovingl Dat de draadlooze telegrafie niet alleen zich in gevaar bevindende schipbreuke lingen, maar ook in liefdesnood versmach tende menschenkinderen een redder in den nood is, bewijst de navolgende verlovings geschiedenis, die zich tusschen een in i onoloeloe gedomicileerden jongeman en z'ijiae in volle zee vertoefende aangebedene afspeelde. Deze, zekere Mejuffrouw Louise Gay- lord uit Chicago, had fnet eene familie nit die stad een reis om ide wereld onder nomen, op welke zij te Ilonoloeloe was aangekomen. Het reisgezelschap vertoefde hier drie dagen, vóór het zijne reis naar Japan voortzette. In die drie dagen had zekere mijnheer F. Diliinghatn gelegenheid gevonden Miss Gaylord te leeren kennen en smoorlijk op haar verliefd te raken, zonder dat hij den moed had gevonden de uitverkorene zijns harten zijne liefde te bekennen. Dezen moed vond hij eerst toen het schip, dat de jonge dame met hare vrienden naar Japan voerde, m'ijlen ver van Honoloeloe verwijderd was. Maar mijnheer Delnngham wist, toea hij een maal tot een besluit was gekomen, als modern mensch van den nood een deugd te maken. Hij richtte door het draadlooze telegrafie-apparaat aan de op de hooge zee dobberende uitverkorene de vraag Wilt gij mijne vrouw worden? en had het genoegen, na een korten wachterstijil op dezelfde manier het jawoord te verkrij gen, dat Mej. Gaylord na teen korf overleg aan de lucht had toevertrouwd. OOSMLMtlJlt-llOMii tltlJIè Noodlottige brand in een bal zaal. Het Hongaarsehe dorpje Ockoerito is door een ontzettende catastrophe getrof fen. Daar is tijdens een bal brand uitge broken 'in een schuur, die tot danszaal was ingericht. Thans, nu men met het opruimingsvverk van de puinhoopen be zig is en steeds nieuwe verkoolde lijken gevonden worden, komen langzamerhand meer bijzonderheden over deze ongeluk kige danspartij:, waarbij volgens som migen 300, doch volgens anderen 400 per sonen het leven lieten, aan den dag. De jongelieden van Oekoerito en omliggende plaatsen waren op Paasch-Zondag bijleen- gekomen om hun tij'd zoek te brengen met 'n danspartij!, die in |Je schuur van 'n herbergier gegeven werd. Daar vele nieuwsgierigen 't danslokaal wilden bin nendringen zonder entreegeld te betalen, spijkerden eenige boerenjongens de deuren dicht, zoodra, de pret begonnen was. Hon derden vulden de balzaal, die nog Van een vroeger feest met dennengroen en lam pions versierd was. Plots, terwijl het feest irt vollen gang was, vatten eenige dennetakken vlam en in enkele oogenb.izken stond de heéle schuur in lichtelaaie. Onmogelijk de paniek onder de opge sloten menigte te beschreven. Wanhopig wrongen en vochten vrouwen en mannen om de toegespijlkerde deuren te berei ken. Doch de deuren waren zoo stevig gesloten, dat het te midden van die al gemeene verwarring en opschudding on mogelijk was om een uitveeg te vinden. Dan werd in een der hoeken een smalte opening gevonden half waanzinnig, som migen reeds door de laaiende vlammen verwond, stormden de ongelukkigen naar die ééne kleine opening. Een woeste vechtpartij ontstond en te midden van het ontzettend gedrang werden velen te pletter gedrukt, anderen levensgevaarlijk gewond. Terwijl vrouwen en mannen een wilden strijd leverden om uit den vuurpoel te geraken sloegen de vlammen over de ver- verschrikte menigte, zooda.t de kleeren vlam vatten en velen tevergeefsche po gingen aanwendden om' het teisterende vuur te blusschen. Met ernstige wonden overdekt vielen de slachtoffers tegen den grond en kennend van ide hevigste pijnen werden zij door de opdringende menigte te J>letter geloopen. Slechts een betrekkelijk klein aantal was er in geslaagd om' met brandwon den overdekt en vlammende kleeren den vuurpoel te ontvluchten, toen plotseling, onder donderend geraas, het dak instortte en d« nog talrijke achtergeblevenen on der de brandend© brokstukken begraven werden. Even later kwamten de dorpelingen 'ter redding toegesneld, doch het was te laat. Onder de brandende puinhoopen lagen minstens 300 verkoolde lijken, terwijl in het rond meer dan 80 zwaar gewonden werden gevonden, die nog aan den vuur dood wraren ontkomen, maar door uit putting van krachten slechts eenige tien tallen passen hadden kunnen doen. De ontzetting onder de overgebleven dorpelingen was onbeschrijfelijk. Daar, waai- voor enkele oogenbiikken nog spel, dans en vroolijkheid was, heerschte nu droetheid, angst en verschrikking. Daar stonden weenende moeders en vaders, wier kinderen eenige uren te voren naar die vermakelijkheid waren gegaan en thans als verkoolde lijken onder de vlam mende en reokende puinen begraven la gen. Spoedig waren brandweerlieden en dok ters naar- het dorpje gesneld, maar de meest primitieve hulpmiddelen o,m nog te redden, waar te redden viel, ontbra ken. Nog in den loop van den avond werden 'de meeste zwaargewonden naar het naburige Szatmar-Nemeti overge bracht, om in het ziekenhuis verpleegd te worden. Men vreest echter dat de miees ten aan de zware verwondingen zullen bezwijken. Omtrent de oorzaak van deze gewel dige catestrophe loopen in het zwaar ge troffen dorpje, dat ongeveer 2000 inwo ners teil, de meest verschillende geruch ten. Sommigen beweren, dat de uitge stotenen in hun boosheid dit droevig on geluk hebben veroorzaakt, anderen we ten te vertellen, dat eenige boerenjongens, na een hevigen twist, uit louter kwaad willigheid, de schuur in brand gestoken hebben. Op 't oogenblik is het nog niet be kend of de ramp ;aan ongeluk of opzet te wijten is, daarnaar doet de justitie ijtverig onderzoek. Volgens het laatste Reuter-telegram' wordt het aantal dooden op 300 vast gesteld en dat der gewonden op 70 aan gegeven, van de laatsten zijn velen zoo ernstig gewond, dat zij' het geial slacht offers van deze ontzettende catastrophe nog vergrooten zullen. De goede weg. De „N. Haarl. Crt." schrijft: De Roomsch-Katholieke Centrale Kies- vereeniging in hel district Wijk bij Duur stede heeft een motie aangenomen, waar in het bestuur van den Algemieenen Bond van R. K. Kiesvereenigingen in Neder land wordt uitgenoodigd, zich te ver staan met de leiders Her andere Rechtsche partijen, teneinde een vast accoord te ma ken omtrent de verdeeling der door de coalitie te bezetten zetels. De kiesvereeniging betreurt daarbij de verhoudingen, als 'tusschen de partijen der rechterzijde te Breukelen en Wijk bij Duurstede hebben bestaan en acht die gevaarlijk voor de coalitie. Men zal zich herinneren, dat wij van den beginne af deze geJragsljjfn ook heb ben verdedigd. Overeenkomst door de leiders, géén uitgaan op avontuur door de kiezers in het district, géén aangeven van den koers door persorganen. Indertijd sprak men in Breukelen, en ook in Wijk bij Duurstede, anders. Die districten behoorden aan de Ka tholieken, zeiden sommige Katholieke con frères, en daarom moest de Katholieke

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1910 | | pagina 1