DERS
De gevangenen van den Czaar.
Donderdag 17 Maart 1910
Zesde Jaargang.
Iter en Zuid-Beveland.
ine,
g azijn en
DIENST
burg-Vlissingen.
I0TDIENST
rooier,
'EEL - GOES.
aat GOES.
Verschijnt eiken MAANDAG-. WOENSDAG- en VMIMGMOM).
Terug tot de Moederkerk.
FEUILLETOK.
rs, Koetsiers en
rlicden.
Li Maart 6 u. 4 min.
U Maart 6 15 min.
Ir Vrjjdag 18 Maart,
|3 are 57 min.
a a r n moet eer, HALF
lantaarns moeten
|u'lergang branden
1 r t r e k
f oensdagmiddag.
BG, Vrijdagmiddag.
(EN, Vrijdagavond,
flissingen en Middelburg
pea bij P. M. van Waarde.
-Rotterdam en
sterdam,
itoombooten
bES n. ROTTERDAM
laait 's morgens 3,—.
taart 's morgens 7,
AM: Woensdagmiddag.
nïTERBAM n. GOES:
jrt 'b morgens 11,
pt 's morgens 9,
's namiddags 4,
IDAM naar GOES
liddag 2 uur.
itterdam, Haring-
te bekomen te Goes
C. MONHEMIUS, te
keeron RODMAN Zn.,
m bij de beieren J. B.
W. DEFAIS en te R o t-
Steombeot-Reedery v/h
IR SCHUIJT.
ACHT Goes - Dordt—
ele reis, f 1, retour f. 1,50
ik en is daarbij
je zoowel als droge Kunst-
troffen.
se beslist eerst* klai
Sorteeren mede: Zigzag-
Hers
bor geen ander fabrikaat
INDERKLEEDING
jeheel gereed.
N-COLBERTCOSTUUMS
f30,-.
af f 12,- tot f30.—
tijd vanaf f 1,25.
tOOFJASSEN
keuze groot van de
e r p r o o f s t o f f e ii.
leurde Heerenhemden,
Dassen, Bretelles, fijne
n-Nouveauté's
AAR MAAT onder
;sen en prima af-
Telefoon No. 10
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant - 0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Wo*nsdag vóAr
half drie en Vrjjdag vóór een uur namiddags.
Kantoor AdministratieGanzepoorfstraat C 209, GOES.
Reclameberiehten 25 Ct, p. r. Bij abonnement speciale prgs.
Advertentiën van 15 regels ft).50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X oereiend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
i.
Menigmaal was de Katholieke Kerk tif
dens haar schier tweeduizendjarig be
staan getuige van opzienbarende bekeorin-
gen, die tal van dolenden terugvoerden
in haar schoot.
Nauwelijks heeft zjj haar zegenrijke
tocht over de wereld begonnen, of Sau-
lus, de hardnekkige christenvervolger,
wordt door een bliksemstraal van Gods
genade getroffen en in een Paulus her
schapen. Langs Augustinus, wiens omme
keer de vrucht was van Monica's tra
nen en gebed, plant die riji der bekeer
lingen zich voort, de eeuwen door, tot
op onze dagen, waarin een Onno Knopp,
een Gfrörer, een Stolberg, een Newman,
een Manning, een Huijsmans, een Cop-
pée, een Brunetière, een Le Sage Ten
Broek, een Lipmann door hun overgang
tot de Katholieke Kerk de wereld ver
baasden, zonder te opreken van andere
gelukkigen, die wel is waar in de maat
schappij minder naar voren traden, maar
wier bekeering niet minder vreugde be
reidde aan het moederhart der Kerk, die
„do zuil en de bevestiging der waar
heid is".
Ofschoon de overgang van do dwaling
tot het licht in de levenshistorie van
iederen inensch, wien zulks te beurt viel,
eene bijzondere bladzijde beslaat, waar
de geheimnisvolle werking van Gods ge
nade in de ziel in wonderbare karakters
beschreven staat, pleegt men nochtans
aan de bekeering van geleerde personen
eene bijzondere aandacht te schenken, wijl
juist hunne wetenschappelijke ontwikke
ling vaak een hinderpaal is voor het ne
derig aanvaarden van 's Hoeren Openba
ring, door Zijne onteilbaro Kerk verkon
digd. Zegt toch de H, Paulus in een zip
ner brieven: „scientia inflat" de weten
schap blaast op, d. w. z. voert itot
hoovaardjj.
Geen wonder aJzoo, dat onlangs in de
Katholieke wereld met een trilling van
vreugde do mare werd vernomeu: „pro
fessor Von Ruville te Hal le, hoogleeraar
in de Geschiedenis aan de Universiteit
aldaar, is Katholiek gewordenWant zoo
ooit, dan mocht thans van eene opzien
barende bekeering gesproken worden. Ze
ker, Gods arm is nog niet verkort I Ook
heden, gelijk weleer, oefent de Katho
lieke Kerk een machtigen invloed uit op
der menschen gemoed, waaraan zells zij
niet kunnen ontkomen, die schier hope
loos verward liggen in de strikken der
dwaling en voor wie de weg tot terug
keer naar Gods Kerk door do stutten en
hekken van allerlei wanbegrip en voor
oordeel voorgoed schijnt afgesloten. Alaar
hier hebben wij toch te doen met een
geheel bijzonder geval. Hier zien wy een
man, levend in een geheel protestant-
Historische Novella van
ARMINIUS ARCHIE R.
7)
Toen aan verschillende zijden van de
stad geweervuur werd vernomen, stroom
de het volk in de straten te wapen. De
saamgezworenen, met Bronikowski en
eenige stoutmoedige officieren aan het
hoofd, vuurden de scharen aan en onder
den kreet: „Polen! Te wapen! de Russen
vermoorden uwe broeders!" gingen zy
hun voor naar het arsenaal, hetwjelk zy
na een korten tijd bestormden en plun
derden. Dit succes deed de geestdrift stij
gen tot het hoogse. De Pooïsche troepen,
verbroederden zich nu openlijk met het
volk en nu tro-k men te zaaien naar het
paleis van Konstantijn, om ook dit te be
stormen.
Doch de grootvorst deed mot de om
hem heen verzamelde trouwe regimenten
merkwaardigerwijze ternauwernood een
poging om weerstand te bieden, doch ging
khlm voor de stad kampeeren en vestigde
zyn hoofdkwartier in een hut in den om
trek van Warschau. Wy waren thans
meester van de gewichtigste punten der
stad; onze overwinning was beslist. Wel
iswaar werd de stryd den volgenden mor
gen hervat, doch wij hieven overal over-
sche omgeving, doceerend aan eene hooge-
school, evenals hare zusterinrichtingen in
het groote Duitsche rijk doortrokken van
een rationalistisch-pantheïstischen geest,
die in trotschen eigenwaan het Christelijk
geloof in het algemeen, het Roomsch-
Katholicisme in het bijzonder met een
„superbe dédain" bejegent, maar ook een
man, die ondanks dat alles tot het vol
ledig inzicht wist te komen van de waar
heid en onvergankelijkheid der Roomsch-
Katholieke Kerk en toen manmoedig den
stap zette, die over zijn volgend leven
zou beslissen.
Want hy wist het: Van stonde af aan,
dat het Roomsche „credo" zijn lippen
ontwelde, zou hij worden doodverklaard
door zijn vroegere geestverwanten en ver
bannen uit de „geleerde" kringen, waar
van hij het sieraad uitmaakte.
Doch hij wist ook jarenlange studie
had hem zulks geleerd, dit de Ka
tholieke Kerk onuitputbare schatten be
zit van troost en opbeuring voor het ar
me afgetobde menschenhart en een vrede
weet te schenken, dien de wereld niet kan
geven en daarom aarzelde hij niet met
het verledene te breken en een nieuw le
ven te beginnen als trouwe, onderwor
pen zoon der ,H- Kerk.
Hoe weldadig werkt in onze dagen van
karakterloosheid en laffe geestesloom
heid deze daad van mannenmoed èn op
ons, zijne geloofsgenooten, èn op hen, die
als V. Ruville weleer, nog rondtasten in 't
duister van twijfel en dwaling 1 Hoe spoort
het aan tot ijver en vastberadenheid, hoe
vermaant het tot doortastend volhouden
in het zoeken van het ware, in het be
trachten van het goede! Vooral wanneer
men zich verdiept in de verwikkelingen
Van het bekeeringsproces, dat zich in
den loop der jaren in Ruville's ziele vol
trok, wekt zijn voorbeeld ons op Hij
zelf heeft ons een blik willen gunnen
in de geheimnisvolle werking, welke in
hem plaats greep van zijne handen ver
scheen een in zes hoofdstukken verdeeld
boek, getiteld„Terug tot de Hei
lige Kerk. Ervaringen en bekentenissen
van een bekeerling, door dr. Albert von
Ruville, professor aan do Universiteit te
Halle a. d. Saaie. 1910. Herman Wal-
ther, uitgever, Berlijn."
Als men, na dit werk gelezen te heb
ben, zijnen indrukken den vrijen loop laat,
dan welt onwillekeurig de herinnering
naar boven aan het woord van den groo-
ten bekeerling op den weg naar Damas
cus „O, aftitudo, o, diepte der rijkdommen
van Gods wijsheid en wetenschap Hoe
ondoorgrondelijk zyn uwe raadsbesluiten
en hoe onnaspeurlijk uwe wegen!"8) Dan
zweeft op de lippen de jubelkreet van
den koninklijken profeet: „Onze ziel is
ais de musch ontsnapt aan den strik
der jagers, de s trik is gebroken en wij
zjjin vrjj I"3) Dan begrijpt men, dat Von
Ruville's boek zich thans in duizenden
winnaars en de Russen werden met groote
verliezen teruggeslagen. Op den avond
van idezen dag waren er te Warschau nog
slechts vrije burgers. 0, bedenkt eens hoe
groot onze vreugde was! De geheele 6tad
scheen slechts één huisgezin te zijn. Over
al bleef men staan, sprak elkander aan
en omhelsde elkaar zonder dat men elkaar
ooit gekend of gezien had.
Alle huizen waren voor iedereen ge
opend; ryken, armen, officieren, soldaten,
arbeiders zaten aan dezelfde tafel, klon
ken met hunne glazen, brachten toasten
uit op het vaderland en de vrijheid en
zongen vroolijk nationale liederen. De lei
ders der beweging, de groote verantwoor
delijkheid, die op hun schouders drukte,
wel gevoelende, hielden voortdurend zit
ting, raadpleegden en namen allerlei
maatregelen overeenkomstig de omstan
digheden, want nog stonden de Russen
voor onze poorten en trokken hun ver
strooide bataljons weer te zamen.
Aan generaal Klopicki, die nog dien
zelfden dag te Warschau kwam, werd op
algemeen verlangen van het leger het op
perbevel toevertrouwd. Aanstonds werd
tegenstand georganiseerd; onze troepen,
krygen het nationale vaandel, er vormen
zich vrijwilligers-bataljons. Van alle zij
den voert men leeftocht, kleedingstukken,-
krijgsvoorraad en sommen gelds aan.
Vrouwen en jonkvrouwen uit alle klassen
der maatschappij brengen haar gouden
sieraden en hare edelsteenen en leggen
Ideze bij hoopen neer op het altaar des
vaderlands. De geestdrift heeft zich mees
handen bevindt, om, wie weet, als het
Godszaad in de vore, nieuwe wonderen
van genade en bekeering te wrochten.
1) Timoth. III 13.
2) Rom. XI 33.
s) Ps. CXXIII 7.
FRANKRIJK.
Het Duez-schandaal gaat er steeds
weerzinwekkender uitzien.
Zoo bly'fet, dat deze schurk juist by zijn
inhechtenisneming bezig was, 300000 frs.
te zenden aan een vroegere vriendin. Dit
geld, afkomstig van de kloosters, was be
stemd voor de oprichting vaneen
slecht huis.
Naar de „Siècle" zegt te weten, is uit
in beslag genomen stukken al vrij wel
gebleken, wat Duez met het geld der
congregaties heeft uitgevoerd. Er moet
een ljjst met namen gevonden zyn van
menschen, die geprofiteerd hebben van de
verduisteringen van Duez Deze namen
zouden vooreerst streng gehouden worden,
daar deze vondst opzienbarende gevolgen
van het Duez schandaal doet verwachten.
Het belangrijkste van het onderzoek was
de huiszoeking bij Duez' vroegeren beambte
Martin, die zelf reeds naar zyn moeder
te Nevens was vertrokken eu zyn huis
achterliet in een toestand of hjj langen
tijd dacht weg te blijven. By het openen
van een boekenkast vond men twintig
groote dossiers met alle rekeningen van
de congregaties van Duez. Bevel tot
inhechtenisneming van Martin is telegra
fisch gegeven.
Hoewel Duez had beweerd, dat hjj niets
meer te doen had mut Martin, die drie
jaar geleden zjjn bureau verliet en voor
eigen rekening werkte, had men reeds
aanwyzjngen, dat dit niet juist was. De
vondst bewees, hoe ver Duez van de
waarheid was. Toch hield deze thans
brutaal vol, dat Martin de stukken by hem
moest hebben gestolen 1 Hoewel men hem
onder het oog bracht, dat Martin daarvoor
wel twee rjjtuigen noodig zou hebben
gehad en dat bet niet onopgemerkt zou
hebben kunnen geschieden, bleef hij be
weren, dat de eenige aannemelijke oplos
sing was, dat hjj door Martin was bestolen.
Het bljjkt dat Martin, die oorspronke
lijk over weinig middelen beschikte, sinds
hij de gevolmachtigde werd van Duez
eveaeers een schitterenden staat voerde
en per automobiel dagelijks naar zijn
bureau ging. Hy moet de laatste tjjden
zeer geheimzinnig zijn geweest in zjjn
gangen.
BELG1E
Bezoeken van Koning Albert.
Naar de „Temps" mededeelt, zal de
ter gemaakt van alle harten en ide een
tracht den ander te overtreffen in offer
vaardigheid. Er valt niet aan te twijfelen;
wjj gaan een roemrijke zegepraal en de
schoonste toekomst tegemoet!" „Ik vsr-
wonder mij erover, Kasimir", viel Sta
nislaus hem in de rede, „dat ge u op den
dag der zegepraal van uwe vrienden hebt
kunnen scheiden".....
Met het oog op de mogelijkheid om
handgemeen te worden met een Russisch
leger wjj brandden allen van verlan
gen daarnaar zou ik dat ook zeker niet
van mjj verkregen hebben, doch in den
eersten krijgsraad, die gehouden is, werd
het dringend noodig geacht den opstand
zoo- ver mogelijk en met alle denkbare
middelen te verbreiden en te versterken.
Men besloot onverwijld naar alle richtin
gen in de provinciën van P®ien zendboden
uit te sturen om de bevolking, vooral
in den rug van het Russische leger, tot
opstand te brengen. Uw naam, beste va
der, was aan allen te goed bekend, van
uwen ijver voor de goede zaak waren
allen te zeer overtuigd, dan dat men zich
niet aanstonds en allereerst tot u zou ge
wend hebben met het verzoek in Li-
thauen den strijdkreet te doen klinken,
en ik kom als drager van onbeperkte
volmachten, krachtens welke het opper
bevel aan u is opgedragen over alle korp
sen van vrijwilligers, die zich in deze
streek zullen vormen".
„Haha, voortreffelijkriep de graai;
„morgen ter gelegenheid van onze groote
jacht zal 5'k ai mjjn vrienden op een
koning van België in den loop van dit jaar
aan drie buitenlandsche hoven een bazoek
brengen.
Zjjn eerste reis zal wezen naar London,
om uiting te geven aan zjjn dankbaarheid,
dat koning Edward zich door den hertog van
Connaught bij de begrafenis van koning
Leopold deed vertegenwoordigen.
Daarna zal hij Parijs bezoeken en ver
volgens Berlyn. Ook zal hij een bezoek
brengen aan Den Haag. De datum van
deze reis is echter nog niet vastgesteld.
«ONmitM K-BLO V WA RIJF.
Gisterenmiddag te 1 uur heeft onder
ongekende belangstelling der bevolking de
begrafenis van het stoffelijk overschot van
Lueger plaats gehad. Reeds vroeg was de
noodige politie, versterkt door militairen,
op de been om de orde te handhaven. De
lantaarns waren met rouwkrip omfloerst
en de klokken werden geluid. Toen de
stoet zich in beweging zette, bliezen 16
bazuinblazers van de volksopera den treur-
marsch uit de Götterdammerung. Tal van
corporaties volgden de lykbaar. Er waren
20 wagens met bloemen en 1000 kransen.
Alle leden van den gemeenteraad gingen
mee en ook alle christelijk sociale leden
van Ryksraad en Landdag. Verder waren
sr o.a. 100 burgemeesters van verschillende
plaatsen. Het was een reusachtige stoet,
die door Weenens straten trok. Het ging
over den Ring door de Karntnerstrasse
naar den Stelanusdom, waar de Keizer,
de aartshertogen en vertegenwoordigers
van Buitenlandsche Hoven den stoet op
wachtten. Na de inzegening van het lyk
werd het naar het presbyterium gedragen,
waar de tweede inzegening plaats had.
Op den Aspernplatz werd de stoet ont
bonden, waarop de familie en de speciale
genoodigden zich in rjjtuigen naar het
centrale kerkhof begaven.
Op het centrale kerkhof werd Lueger's
stoffeljjk overschot in het graf zijner moeder
voorloopig bjjgozet. De onderburgemeester
Porzer, de afgevaardigde Gessmann, alsmede
eenige anderen spraken aan het graf. De
Roemeniër Popowits had ook willen spreken
spreken, maar de overheid had het ver
boden.
Over 't geheel genomen is de orde niet
verstoord. Er hadden echter dertig onge
vallen van onbeteekenenden aard en twee
ernstige ongevalten plaats.
R EELAA 1>.
In de Doem a. Bjj de beraadslaging
over het hoofdstuk justitie kregen de
socialisten en de leden der uiterste rechter-
zjjde het onderling zoodauig te kwaad, dat
de boden en deurwaarders moesten tus-
schenbeideu komen, om den hesren afge
vaardigden te verhinderen, elkaar met
vuistslagen te ljjf te gaan. De uiterste
geheime plek om mij heen verzamelen
en hen slechts laten heengaan' na «Le be
lofte te hebben afgelegd, in de eerstvol
gende dagen naar de wapenen te zullen
grijpen."
En wat moet ik dan doen, vader?"
vroeg Rosa met een kalmte, waaruit de
algehcele vastberadenheid harer ziel
sprak.
„Dierbaar kind", antwoordde de graaf,
met moeite zijn ontroering bedwingende,
„het zal noodig zyn dat wij voor eenigen
tijd scheidenmij dunkt dat het beste is,
wanneer gij naar uw tante te Warschau
gaat, klaar kunt ge voor ons bidden".
„Ja, voor u bidden wil ik van gan-
scher harte, doch niet zoover van u ver
wijderd. Ik hen 'besloten u en uw mannen
te volgen, ik zal de zo-rg voor de gewon
den en de zieken op mij nemen. Dat p.ast
aan do dóchter van een ouden soldaat
en aan een christenvrouw, slie het voor
beeld van haren Verlosser wil volgen".
„O, wanneer de vrouwen zulk een moed
toonen", sprak de graaf, zijn dochter tee-
der omarmende, „wat mogen wij dan niet
van de algemeene geestdrift der mannen
verwachten? Ja, wij zullen allen er des te
dapperder om strijden, wanneer wij weten
dat er in onze nabijheid zulke edele zie
len zjjn, die wij te verdedigen hebben...
ALaar wat hoor ik? Wat een rumoer!...
IValentjjn, ga kijken spoedig!"
Op hetzelfde oogenblik dat de oude die
naar de deur opende, trad een Rus
sische officier met een aantal gewapen-
den de zaal binnen, stapte recht op den
rechterzijde riep daarna: „Weg met de
grondwet! Leve de alleenheerschappjj van
den Czaar
Een overval. In den posttrein
tusschen Sjklow en Kopyssj overvielen 12
in een gevangenwagen zittende gevangenen
die tot tuchthuisstraf waren veroordeeld
en 2 andere arrestanten, nadat zjj de lichten
hadden uitgedaan, den wachthebbenden
beambte.
Er ontstond een gevecht, waarbij een
beambte en een gevangene werden gedood
en 10 gevangenen gewond.
T IJ It K IJ F.
Het Turksch - Bulgaarsche
grensincident. Volgens een bericht
van de Torksch-Bnlgaarsche grens heeft
de gemengde commissie uitgemaakt, dat
het incident van Tamrasj te wjjten is aan
de Turksche soldaten.
VJIEIHKA
In stilte getrouwd. De tweede
zoon van de staatssecretaris Knox is in
het geheim getrouwd en daarop naar
Washington getrokken om den zegen van
papa Knox te vragen. Misschien heeft hjj
dien zegen gekregen, dat is onbekend ge
bleven, maar wel is bekend geworden dat
de oude heer Knox zjjn jeugdigen zoon
heeft te kennen gegeven, dat hij nu ook
maar moest zorgen, voortaan zelf den kost
te verdienen. Verder wordt gemeld, dat
niet minder dan 25 firma s te Providence,
waar de jonge Knox op school was, hem
een betrekking aanboden. Zjj zien in dit
weggeloopen ministerzoontje bljjkbaar een
prachtige reclame.
In de tweede plaats verdient vermelding,
dat het jonge paar geen stap kan doen,
zender door journalisten en nieuwsgierigen
te worden omringd. Toen ze dezer dagen
in een restaurant dineerden, konden ze
zich nauwelijks bewegen door de opdrin
gende menigte, die hun tafeltje omringde*
De aarbeving te San Francisco
Uit San Francisco wordt nog gemeld,
dat de daar gevoelde aardschok de hevigste
is geweest sedert 1906, maar er is geen
bericht van schade ingekomen. Op het
kantoor van de Western Union Telegraph
liepen alle klerken van de toestellen weg,
zoo levendig stond hun de ramp van vier
jaar geleden nog voor den geest. In de
schouwburgen, waar de voorstellingen tegen,
het einde liepen, stroomden de zalen half leeg
maar spoedig bedaarde de opschudding toch-
graaf, die reeds opgestaan was, toe," en
zeide op scherpen toon:
„Gij zijt graaf Bialewski, nietwaar?"
Wij wtten zeker dat uw zoox, kapi
tein Bialewski, het vaandel van Zijne Ma
jesteit den keizer hoeft verlaten en met
hoogverraderljjke bedoelingen naar Li-
thauen gevlucht is. Daar nu veronderstelldl
mag worden dat de deserteur zich niet
ver van het kasteel zijns vaders ophoudt,
heb ik bevel ontvangen, hier in het kas
teel huiszoeking te doen".
„Hoe, zou mijn zoon gedeserteerd zijn?"
riep 'de graaf; „en met weik doel? vraag
ik; kkat moet eon misverstand zijn".
„Ik ben hier niet om verklaringen te
geven, doch om mijn bevelen uit te voe
ren. Bijzondere omstandigheden veroor
loven mij niet het geringste uitstel".
„Waarom niet?" vroeg de graaf, alsof
hij van dat alles niets wist; „hebt ge
bijzonder nieuws?"
„Ik heb hier wel iets anders te floen
dan nieuwtjes te vertellen", riep de offi
cier ongeduldig op krijschenden toon, en
met een.papier in de hand begon hij zijn
huiszoeking. Hij trad op ieder der aanwezi
gen toe en vergeleek hem met het signale
ment hetwelk hij voor zich had. Doch
daar hij geen gelijkenis kon constateeren,
verwijderde hij zich met de opmerking,
dat hij zijn onderzoek in het kasteel zou
voortzetten, en ai moaht dit ook geen
resultaat opleveren, hij zou zich daar toch
eenige dagen met .rijn manschappen in
kwartieren.
(Wordt vervolgt!.)