s Toniek,
Het geheimzinnige teelten.
te
ES,
n o. m
Donderdag 30 December 1009
Vijfde Jaargang.
Mijnt eiken MAANDAG-. MAC- in VMIDAGAM.
BUITENLAND.
fEÜIUEfÖK~
81N N E NL A N D.
en Punch,
gnac enz.
i en Witte Wijnen
dende flesschen.
UIT DE PERS.
■Koetsiers en
ten.
Jee. 4 u.
fan. 4 8 min.
|laandag 3 Jan.
u 46 min.
Ir n moet eer. HALF
Jntaarns moeteu
rgang branden.
Ilians dat volgens de
vielwet, het berijden
len der straten straf-
r geen borden.
Iraarschnwd met bet
nigen van de blinker
:a", goes.
[en drank voor goed
plaats daarvan een
frt, Cherry of Malaga
|eseh; prima roode
flesch De flesscben
Jrpen.
g den volksdrank zijn.
IJVER, „Zeslandia".
rov. Groningen)
spitaal f 2.000.000,
itst f 1.800.000,
I63.634.255.
Lp:
1908 f 9.239.000,
11909 f 13.528.000.
rieven van bovenge-
lukken van fl00> en
per 1 Mei en 1 Nov.,
van uitgifte (101 °/0)
Heer
's Gravenpolder.
ring, bloedar-
rzwakte en pijn
(enden.
(lijdt in de lenden,
armen, indien gij
bijn hebt, verlies van
dien gij door ziekte
verzwakt zjjt. indien
jd zijt, zonder moed
jaltijd droefgeestig,
hebt, indien gij
de noodzakelijkheid
in alle richtingen
idien gij lijdt aan de
Spijsvertering, vuile
ogen, zweeten bij het
gallende ziekte, keeren
jes voor de oogen,
steken in de zijde,
armen, gebruikt dan
uwen de vermaarde
voorgeschreven dooi
Iraars en Doktoren.
55 per flacon.
5t bij H VAN AKEN,
kelzaete, oud-leerling
I van Gent en verder
tebr. MULDERte
LUITWIELER en
(Middelburg bij JOH.
SOHULTE Co.,
RAAS te St. Aniia-
JEDEGEBUURE
een lading GRINT
|>r TUINGRINT.
zelfde adres rivierzand
Joes, Groote Kade B 18
LIKEUR zijn naar
gd.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f0.95
Afzonderlijke nummers h contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoortsfraaf C 209, GOES.
Reclameberiehten 25 CL p. r. Bij abonnement speciale prijs,
Advertentiën van 15 regels f 9,50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x nerefcend,
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, a contant.
BELGIË
De Koning en Koningin der Belgen zijn
Vrijdag te Brussel in de kerk van de H.H
Michiel en Guduia geweest en hebben er
een lange toespraak van kardinaal Mercier
aangehoord. Aan het (R. K.) Handelsblad
van Antwerpen ontloenen wij het volger de
stuk uit de rede
De Belgen weten hoe de Voorzienigheid
U tot uwe Koninklijke rol voorbereid heeft.
Met toegenegen belangstelling hebben zij
geheel de vorming van hunnen kroonprins
gevolgd. Toen hij nog een kind was,
hebben zij hem zien aarden naar een prins
die geroemd werd om zijn oprecht geloof,
om zijne zucht naar eenvoud en studie,
en zij hebben hem zien opgroeien onder
het oog van eene m eder die een toonbeeld
was van diepe godsvrucht, aanhoudende
liefdadigheid en edelen kunstzin. Als
jongeling, hebben zij hem met fierheid
gadegeslagen onder de zonen van zijne
toekomstige onderdanen, wanneer hij als
rondborstig soldaat in het regiment, de
liefde en achting zijner makkers won door
zijne oprechtheid, zijne welgezindheid, zijne
onvermoeibaarheid. Sedert dien, onder
richt door de voorbeelden van bedrijvigheid
en de verheven lessen van eenen oom voor
wien de Europeesche staatskunde en de
diplomatische kunst geene geheimen hadden,
vertrouwd geraakt met de groote edach-
ten van eene regeering die gisteren ten
einde liep, en vastbesloten ze trapsgewijze
te verwezenlijken binnen het land en in
onze kolonie, heeft hij zich op wondervolle
wijze verstandelijk en zedelijk bekwaamd
in de zoo moeielijke kunst van vorst te zijn.
En zoo is hij nu in staat zijne zending
te vervullen. God zij geloofd! Te Deum
laudamusl Prins Albrecht van België heeft
de harten van alle Belgen gewonnen. Koning
Albrecht zal mogen aanspraak maken op
hunne erkentenis en hij mag rekenen op
hunne trouwe verkleefdheid. Belg van hart
en ziel, Belg door zijne opvoeding, begaafd
met opmerkingsgeest, practische zin, tact,
schranderheid, bedrjjvighein, al hoedanig
heden welke wij aanzien als het kenmerk
van ons volk, met in zijn uiterlijk de zicht
bare kenteekens van onze nationale geaard
heid, is de koning Belg in den vollen zin
van 't woord, en ziedaar waarom bet hart
der natie zoo ongedwongen medetrilt met
het hart van zijn koninklijken landgenoot.
Moge deze zooveel belovonde regeering
lang en voorspoedig wezen. God beware
Uwe Majesteit'. (Hij beware de Koningin
en uwe kinderen.) U Sire, beware Hij in
uwe vaderlandscbe zorgvuldigheid en Hij
helpe ons Uwe Majesteit trouw blijven in
den eerbied, 't vertrouwen, de verkleefdheid
welke wjj baar vandaag met eer en plicht,
vóór het land en vóór God, bevestigen.
Zfjne Majesteit vervolgt het H. v. A.
antwoordt, in het kort, dat hij den lof
van den kardinaal overdraagt op de instel
lingen waarvan de bewaring hem is toe
vertrouwd, en op het vaderland, waarvoor
zjj beiden Z. M. en de kardinaal
29.
„Ik ben beneden", riep hij. „Laat hier
nog iemand komen. En laat een lantaarn
af I" j
Doctor Hamilton stond het dichtst bij
den ingang aan het donkere gat. Zon
der zich een oogenblik te bedenken of
eerst om verlof te vragen, liet hij zich
zakken en was spoedig ook beneden. Toen
hij vasten grond onder zijne voeten voel
de, zag hij voor zich eene ongeveer vier
voet hooge vierkante ruimte. Hij1 hield
St. John aan den rok vast en op han
den en voeten kruipend, ging hij met hem,
nadat er van boven af een lantaarn was
nedergelaten.
„Zoo, is u 't doctor?" riep de chef
der politie verbaasd uit, toen het licht
op Hamilton's gezicht viel. „Enfin, u
schijnt vastbesloten, .de geschiedenis tot
het einde toe mee te maken. Kom dan
maar. Het is, zooals ik dacht, een rechte,
onderaardsche gang. Ik vrees thans meer
dan ooit, dat de vogels gevlogen zijn."
Hamilton volgde op handen en voe
ten dan iander, die het licht droeg. Hij
evenveel liefde en verknochtheid koesteren.
De koning spreekt daarna den lof uit van
de Belgische geestelijkheid, waarvan hij
zeer hoog de verkleefdheid aan den lande
prijst. Hij brengt eindeljjk hulde aan de
uitstekende persoonlijkheid van den kardi
naal, wiens godsvrucht door iedereen be
wonderd wordt, en die algemeen vereerd
is om zijn wetenschap en zijn helderen geest.
Het stoffelijke overschot van Koning
Leopold is Maandag voor goed neergelaten
in een kelder in de crypte aan de kerk
Laeken, naast dien van Koningin Marie
Henriette. Dinsdagmorgen pm 9 uur is
de kelder na een korte godsdienstoefe
ning dichtgemetseld.
Prinses Stéphanie en haar echtgenoot
Graaf Lonyay zijn met den express Osten-
de.Weenen vertrokken.
Een talrijke menigte juichte de Prinses
toe, die zeer ontroerd scheen door deze
blijken van sympathie.
Toen de trein in beweging w,as riep de
menigte: „Vive la princesse! Au revoirl
A bientöt!" De prinses wuifde met haar
zakdoek.
In den namiddag ontving de Koning de
dignitarissen van wijlen Koning Leopold,
dankte hen voor hunne toewijding en ver
leende hun eeretitels.
Koning Albert heeft het kasteel te Lae
ken tot residentie gekozen. Het kasteel
te Ostende wordt ook in orde gebracht.
Daar zal de Koninklijke familie elk jaar
lang vertoeven.
Het is nu ook zeker dat de overleden
Koning 'zijn dochters niet 15 maar 18 mil-
lioen heeft nagelaten. Sommigen spreken
van 40 millioen francs.
FRANKRIJK.
Jeanne d'Arc. Naar de „Semaine
religieuse d' Arras'' mededeelt, zal het
proces tot heiligverklaring van de geluk
zalige Jeanne d'Arc, in Februari begonnen
worden.
EKUELANO.
Als staaltje hoe voor de verkiezing in
Engeland gewerkt wordt om het volk in
vreeze voor de Duitscbe vloot op te voeden
en dus voor de unionisten te winnen, kan
een aanplakbiljet van de Engelsche Vlootliga
dienen. Daarop wordt iedere candidaat, die
er zich niet voor verklaart, in Engeland
twee oorlogsschepen te bouwen voor elk
oorlogsschip, dat Duitscbland bouwt, een
verrader van zijn land genoemd en iederen
kiezer, die op zoo'n candidaat stemt, iemand
die het Britsche Rij k verraadt en te schande
maakt.
Men weet, dat de Iersche nationalistische
partij ook de Katholieken in Engeland
opgewektt heeft om ten bate van Home
Rule op de liberalen te stemmen. De aarts
bisschop en de bisschoppen van de provin
cie van Westminster hebben hun geloofs-
genooten echter aangeraden, om zich bij de
candidaten alleen te vergewissen of zij
bereid zijn voor het behoud van de Kathe-
dacht al, dat er aan die duistere gang
nopit een einde 'zou komen, toen St. John
zich eindelijk oprichtte.
„Eindeljjk zijn we aan 't eind," mom
pelde hij. Beide mannen konden nu recht
op staan. Bij het licht der lantaarn zagen
ze, dat ze in precies zop'n schacht wa
ren, als die, waarin 'ze zich straks had
den neergelaten. Van boven scheen die
met planken afgesloten te zjjtn; een trapje
van drie treden voerde opwaarts. St. John
klom het trapje op en duwde de plan
ken weg, waarna hij zich uit het gat op
werkte. Hamilton volgde hem. Zij ston
den in eene donkere, ledige ruimte tus-
schen eene menigte leege kisten, waar
van er een het gat had afgesloten, waar
door zij uit den tunnel waren gekropen.
Toen zij het licht pm. zich heen lie
ten schijnen, zagen zij een dertig meter
langen muur, waartegen enkele leege kis
ten stonden opgestapeld. 'tKwam Hamil
ton voor, dat deze muur hem niet vreemd
was.
„Als ik mij niet vergis", fluisterde hij,
„is dit de muur, die aan den tuin van
Macropolo grenst. Ik dacht, dat we veel
verder waren gekomen."
„Ik heb 't ook al gedacht", bromde
St. John uit zijta. humeur, „Voor alles moe
ten wij hier een uitweg zoeken. Onze
politiemannen hebben dien zeker niet ge.
lieke scholen op den bestaanden voet te
werken.
OOSTENRIJK.
Het spoorwegongeluk in Bohe"
men. De „Frankfurter Ztg." geeft nog
enkele nadere bijzonderheden omtrent het
ongeluk, dat met den expres-trein Praag-
Weenen bij het station Lbersko gebeurd i3.
Het spoorwegverkeer, zoo meldt het blad,
was door de feestdagen zoo druk, dat alle
treinen met belangrijke vertraging aan
kwamen.
Te Lhersko kwam ook een goederentrein
D/u uur te laat. Daar de sneltrein uit Bruun
over slechts enkele minuten voorbij moest
komen, kon de goederentrein niet ontladen
worden en werd dus op het tweede spoor
gebracht. Er hing een zware mist, zoodat
de machinist van den sneltrein de waar-
schuwingsteekens van den wissel wachter en
den diestdoenden beambte, niet zien kon.
Voordat men er aan denken kon den
goederentrein weer op het eerste spoor te
brengen, had de vreeselijke botsing plaats.
Deze w s zoo geweldig dat de rijtuigen van
beide treinen dooreen lagen De twee luco
motieven waren geheel in elkaar geloopen.
Vier wagens van den sneltrein, waarin zich
160 personen bevonden, werden volkomen
vernield, van den goederentrein waren vijf
wagens gch«el tot splinters geslagen. L'e aarde
was opgewoeld, de rails waren verbogen eD
de dwarsleggers waren ver weggeslingerd.
Door het uitst roomend a gas ontstond hier
en daar begiü van brand, die gebluscht
moest worden voordat het reddingswerk
begonnen kon wordeD.
Ueconstateerd werd, dat de meeste ge
vallen met doodelijken afloop, zooals men
weet werden 12 personen gedood, ver
oorzaakt waren door hersenschudding of
verstikking. De zwaargewonden hadden
meestal beenbieuken of inwendige kneu
zingen.
De machinist en de stoker van den goede
rentrein wisten nog juist voor de botsing van
de machine af te springen, die van den
sneltrein sprongen op den tender en wisten
zich zoodoende het leven te redden.
De gedooden, waaronder zich vijf vrouwen
bevinden, zijn voor het meerendeel afkom
stig uit Bobemen.
t'EREEVIGDE STATEN.
De sneeuwstorm In den sneeuw
storm in de buurt van New York zijn 18
personen omgekomen.
Bij Bo3ton is een vijfmast-schoener ver
gaan; men gelooft dat de uit 12 koppen
bestaande bemanning is omgekomen.
Er komen berichten in over vele kleinere
scheepsrampen.
De aan de eigendommen toegebrachte
schade wordt op 1,000,000 dollar geschat.
BR A«1L1K.
De toekomstige president da Foneeca
heeft bij een banket zijn program uiteen
gezet. Hij beloofde trouw aan de grondwet,
Na lang zoeken ontdekte St. John een
deur in den uitersten hoek der ruimte, die
echter zooals wel verwacht kon wor
den gesloten was, en waarvan de sleu
tel was weggenomen.
„Wacht hier", riep hij Hamilton toe
en liep hard weg. Spoedig daarop zag de
jonge doctor, hoe zijn metgezel op eeni-
ge over elkaar liggende kisten klauterde
en door een gat in den muur riep:
„Hallo-, jelui daar! Een schroevendraaie.
er!" Dadelijk daarop vloog een schroe
vendraaier door het gat. Dit instrument
werd voorzichtig aangezet en na een
krachtigen ruk aan het sleutelgat volgde
een knarsend geluid en de deur sprong
open. i
Toen ze door de opening traden, kwa
men 'ze in een smal straatje, dat aan beide
kanten in drukke straten uitliep.
„Wie kon dat denken 1" hoorde Ha
milton 'St. John brommen. „Hier zou men
waarachtig een heel leger gehad moeten
hebben, om eiken uitgang en hoek af
te zetten."
„De schurken zijn er dus werkelijk van
door?"
„Er werkelijk van door?" antwoordde
St. John op bitsen toon, daar hij zjjne
woede niet langer kon bedwingen. „U ge
looft toch niet, dat jz'e hier in die kroeg
de rijkdommen van het land tot hun recht
te zullen doen komen door een veelzijdige
cultuur, door de instelling van een geschikte
kolonisatie van vreemdelingen en van een
billijk douanetarief. Hij zal verder waken
voor een regelmatige betaling 'der buiten-
landsche schulden en, onder voortzetting der
verdedigingswerken, de richting eener vreed
zarne en eerlijke buitenlandsche politiek
handhaven.
Hoe ver men gaat.
Ouzo lezers weten, dat binnenkort in
de Fransche Kamer een noodwetje in be
handeling zal komen, waardoor allen, die
hetzij als ouders of als voogden, ofwel
zonder daartoe eenige wettelijke macht
te bezitten, een kind, dat op de open
bare school gaat, beletten wijlen van de
door de departementen goedgekeurde hoe
ken gebruik te maken, jnet straf worden
bedreigd.
De Commissie van Rapporteurs heeft
nu voorgesteld dat aan deze wetsover
treders eerst een waarschuwing zal
worden gegeven. Maar tevens, dat ook al
degenen, die druk) uitoefenen djpi de ouders,
voegden of kinderen, het zij door rede
voeringen of affiches, strafbaar zullen zijn.
Men denke eens aan de Fransche Bis
schoppen 1
En wat zal men daar ginds nog beleven,
als dit tirannieke wetje van één artikel
aangenomen wordt? Dan zal yedere waar
schuwing tot de ouders eenvoudig een
aanleiding zijn, ami de waarschuwere in
(de gevangenis te brengen of een hooge
geldboete op te leggen.
Natuurlijk zal men daardoor den mond
dergenen, die zich tot spreken gerech
tigd en verplicht achten, niet sluiten. Maar
het is ine toch de toestand wel. Alle
vrijheid, omi door woord en geschrift de
grondslagen der samenleving te onder
graven. Alle vrijheid om alles te doen, wat
revolutie en tirannie uitdenken kan.
Maarvrijheid, een Katholiek te zijn
en te handelen, dat niet.
Een gemakkelijk staaltje van anti-cleri-
calisme geeft het fijne blad „La Lanterne"-.
Een onderwijzer beklaagt zich bij' die re
dactie, dat de geestelijkheid somtijds be
slag legt opj de kindoren onder schooltijd
en hen dan in de kerk als misdienaars
gebruikt. De ouders, zegt hij, geven een
voudig een briefje mee, waarin zij met
dat doel verlof vragen, hun kinderen uit
de school te houden. Weiger ik, dan ko
men zij [dien heelen dag niet. En hij. vraagt
de redactie om raad, wat daarmee aan
te vangen.
Dat zulk eenj onderwijzer er tegen op
komt, dat da kinderen de school dikwijls
verzuimen, is nog te verklaren.
Maar welken raad geeft nu „La Lan-
terne"
Men m,oet eenvoudig den Pastoor voor
de rechtbank halen wegens het tegen de
wet doen verrichten van werkzaamheden
door kinderen, zegt ze. Want al slaat
die wet ook op industrieelen, op werk-
gemoedelijk bij een potje bier zitten Maar
u kan het natuurlijk ook niet helpen,
beste doctor, u heelt uw zaak voortreffe
lijk behandeld. Ik alleen hen er de schuld
van, ik alleen! Ik had immers tien man
hier op post moeten zettenDan zou
den we de heele bende hebben gevan
gen 1"
„Maar wie had ook zoo'n onderaard
sche gang verwacht? Die is op ziju minst
Jioaderd meter lang, en wat een ontzet
tende moeite en een tijkl moet 't gekost
hebben, om dien tot stand te brengen."
„Die lui hebben hunne architecten, zoo
goed als hunne scheikundigen en ingeni
eurs", antwoordde (St. John. „De groote
wereld heeft geen besef v,an de duivel-
sche slimheid, de hardnekkigheid en de
scherpzinnigheid, waarmee zij hunne plan
nen volvoeren. Maar wij -mogen hier niet
langer blijven. Kom mee, we zullen langs
de straat terugkeeren. Het dient tot niets,
het hoofd om dezen misslag te laten
hangen."
Toen St. John in den beeldenwinkel
terugkwam, had hij zijne gewone be
daardheid en zelfbeheersching terugge
kregen, en niets in zijin voorkomen liet
de woede en de bitterheid gissen, die,
zooals Hamilton wist, zich van hem mees
ter hadden gemaakt. Tegen de agenten
sprak hijl taiet geen woord over wat hij
gevers, de pastoors zijta immers „Fabii.
cants d'oremus".
Dus de geestelijken fabrikanten. Van
een nieuw artikel, dat althans to-t nu toe
niet op Öa markt kwam. Fabrikanten van
Oremussen: van bidderijen.
'tls fraai.
(„N oord-Brabanter".)
Anti-Papisme.
Wij lezen in „het Centrum":
De liberale pers speelt bij do Wijksche
Kamer-verkiezing weer op het antipapis
tische fluitje.
Dat de Rechtsche candidaat een be
kwaam man is, kan men niet ontkennen;
maar hij is Roomsch en dus
„Nieuwe Courant" en „Vaderland", die
anders doorgaans fel tegenover elkaar
staan, zijn het thans roerend eens, en be
strijden baron d e W ij k e r s 1 o o t h als
katholiek.
De „Nieuwe Courant" aldus:
„Men behoeft waarlijk niet door „pa-
penhaat" gedreven te worden omte
weigeren den roerigsten hoek der Room-
sche Kamerclub te versterken mot een
vurige kracht als de heer De Wijker-
slooth".
En het „Vaderland" als volgt:
„Men behoeft geen antipapist te wezen,
om zijn medewerking te weigeren aan ver
dere versterking van die (katholieke) par
tij in het Parlement, en aan nog meer
dere verruiming van haar invloedssfeer
in het land, te meer waar het van alge-
meene bekendheid is, dat zij dien in
vloed, waar zij hem eenmaal bezit zoo
voortreffelijk in haai; eigen belang weet
te gebruiken".
Het -is keurig, nietwaar?
Men begrijpt bij het lezen .van zulke
tirades den „ernst" der liberale bladen,
wanneer zij een andere partjjiformatie be
pleiten en pathetisch betoogen, dat de
godsdienst buiten de politiek moet
worden gehoudenI
En dan zegt men nog, niet door „pa-
penhaat" te worden gedreven.
De Koningin in Den Haag.
H. M. de Koningin is Dinsdag te circa
twee uur met prinses Juliana voor het
winterverblijf in de residentie teruggekeerd.
Zij werd allerhartelijkst ontvangen door
de Haagsche bevolkiDg en gegroet door
enkele autoriteiten.
Uit den trein werd Let princesje in de
armen der hofdame, belast met de opvoeding,
in de wachtkamer gedragen, waar de Ko
ningin haar dochtertje aan de autoriteiten
toonde.
H. M. reed met haar kind op den schoot,
het gezichtje ontdaan van den sluier zoodat
het publiek het blozende gezichtje van
't prinsesje duidelijk kon zien, naar het
paleis.
De Koningin vatte nu en dan het handje
der prinses en liet het onderweg de volks
massa toewuiven.
had ontdekt, -muur hij gaf bevel, dat de
geheele politiemacht, op enkele agenten
na, die hij uitkoos, kon inrukken. Slechts
vier man, behalve Hamilton en St. John,
bleven in den winkel; onder hen be
merkte Hamilton ook den detecLive, die
het eerst de aandacht pp het marmer
blok had gevestigd.
„Sergeant", zei St. John tot een dei-
agenten in uniform, „ik draag u op, een
grondig onderzoek in te stellen naar boe
ken, papieren en zoo iets in dezen win
kel."
„Tot uw dienst", antwoordd de aan
gesprokene, met de hand aan den helm.
„Engij, Johnson," wendde St. John zich
tot hem, die Hamilton's belangstelling had
opgewekt, „help daarbij', en meld mij,
wat ge soms ontdekt. Ik ga in den tuin".
„Een pogenbli'kje, als 't u belieft, eer
u gaat", vroeg Johnson. „Als u 't mij1
vergunt, zou ik nog wel even uwe aan
dacht willen vestigen op de machinerie
boven de valdeur. Wil u zoo goed zij'n,
mij te volgen?"
St. John knikte, wenkte Hamilton en
beiden volgden d'en beambte. De ingang
tot de schacht was thans weer door het
marmerblok 'afgesloten, zooals 't eerst
was geweest.
(Wordt vervolgd.)