PELS
ATK.AM
UURWERKEN
No. 146
Zaterdag 11 December 1909
Vijfde Jaargang.
Dit nofflner bestaat kit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
a's
hf, Malaria (Binnen-
loofdpijn en Gebrek
a buiten op de roode
f0.75.
Fabriek, Den Haaj
te Goes bij L. la
bij F. P. J. Bal.
R -K. Jongensschool,
11V3— 12Vj uur. Pry's
k en per deel.
de Hoogmis
nmildellijk na Ve-pers
nmidJellijk na Vespers
»ar aan de Pastorie
Yj uur, '2 cent per deel
onmiddelyk na Vespers
nt per deel.
R. K. Bewaarschool,
d eiken Zondag en te
Weleerw. Heer Baten-
rijs per week en per
r de a.s. Missie
sorteering
Rozenkransen,
ailles, enz. enz.
an bevelend,
VAN KALMTHOUT,
reukelmarkt, Goes.
TONIC, het doel-
iddel tegen nllezeuuw-
gemeeue afgematheid,
turasthecie, hoofdpijn,
in de ooren, (-chuw-
ngen, zenuwachiigen
ïenheid, maagkiampen,
oeilyk ophouden van
ige uitputting, lende-
Ie, langdurigen afgang,
irustigen sLap vol
ang, vapeurs in het
zenuwaanvallen bij de
de 'oeenen, gejaagd-
rtraagde zaken, gevoel
ie keel, vallende ziekte,
gen van influenza.
1
.25, 6 flacons f 6.90.
H. VAN AKEN,
z a e t e en verder
de Firma SCHULTE
urgverder te Goes
te Middelburg hjj DE
bjj LÜITWIELER
rezand hjj RAAS te
OTTER te St. Anna-
BURE.
STRAAT. GOES.
res yoor alle
den BOERENSTAND
SORTEERING
tuwe donkere
KEUZE
ende prijzen.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
halt' drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement special# prjjs.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerefcend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
De getrouwe lezing der
z.g. neutrale persproducten
verzwakt onze godsdienstige
overtuiging, doet in onzen
geest het juiste begrip van
goed en kwaad verflauwen,
kortom, de z.g. neutrale
pers is als opium - zij
bedwelmt
OPENBARE VERGADERING
van den Gemeenteraad van Goes
op Donderdag 9 December 1909
des namiddags te half vier ure.
Voorzitter: de Burgemeester.
Aanwezig alle leden uitgezonderd de
heer Risch.
De volgende agenda werd den leden
ter behandeling voorgelegd
1. Ingekomen stukken, n.l.Prov. Blad
110, betreffende toepassing van art. 4 2e
lid der Drankwet; ld. 122 over behande
ling van bezwaarschriften inzake aansla
gen in den Hoofdelijlken Omslag; bericht
aanneming benoeming regentesse wees
huis xan mej. Ei. J. Rembgesidem. hoofd
commissaris werkliedenvereeniging dhr. J.
Donner; dankbetuiging van dhr. H. Oele
voor zijn benoeming tot onderwijzer bij 't
herhaliingsonderwijsverslag schouw van
wegen en voetpaden; goedkeuring raads
besluit tot af- en overschrijving van pos
ten, begrooting 1909; beslissing gedep.
staten op bezwaarschrift van J. van Ac
ker tegen den aanslag Van den H. O.;
goedkeuring schoolgeld kohieren school A
en Meisjesschool; id. raadsbesluiten tot
verleening van gratificatiën aan onder
wijzers; proces verbaal van kasopneming
op 4 Dec. j.l.
Al deze stukken warden voor kennis
geving aangenomen; terwijl 'n adres van
J. J. v. Willigen en anderen houdende
verzoek om plaatsing van een gaslantaarn
over de Schipperswegeling naar B. en(
W. wordt gerenvoyeerd.
De beslissing van. Ged. Staten, aan
gaande het verzoekschrift van J. van
Acker geeft den heer Dekker aanleiding
tot het vragen van inlichtingen aangaande
het advies door B. en W. aan het Ge
deputeerd College verstrekt.
De voorzitter merkt hem op, dat Idit
in de besloten vergadering, niet in de
openbare thuis hoort. De heer Dekker
meent echter in de openbare vergade
ring te mogen vragen!, of B. en W. het
wenschelijk achten, dat een college, in
casu de raad, dat den aanslag doet, niet
gehoord wordt door Ged. Staten omtrent
het al of niet aaniwezig zijn van mo
tieven om dien aanslag door Ged. Sta
ten gewijzigd te doen worden. Spreker
zou dit graag van B. en W.. te wetenl
komen, immers z. i. kunnen B. en W.
geen advies geven aan Ged. Staten dat
indruischt tegen het advies van den raad.
Wethouder v. d. Bout den heer Dek
ker beantwoordende, zegt dat de heer
Dekker zich van die advieskwestie eene
verkeerde voorstelling maakt. De zaak
is heel eenvoudig. Bij voorkomende re
clames hooren B. en W. de bezwaren;
van den reclamant in naam van Ged.
Staten. B. en W. zijln dus de tusschen-
persoon, die de bezwaren van den re
clamant met de gronden waarop zij rus
ten .aan Ged. Staten overbrengen.
Daarna werden in behandeling geno
men de navolgende punten der agenda:
2e. Verzoek van vereeniging „Het Volks
huis" om subsidie; 3e. id. van de Ver
eeniging „Vlissingen Vooruit" om adhaesie
betuiging aan een adres betreffende aan.
leg van een weg langs ,den Schelde-
dam; 4e. Vaststelling 3e suppletoir ko
hier hondenbelasting 1909; 5e Af- pn
overschrijving van posten, ojp de begroo
ting 19096e. Aanvragen om afschrijving
en gedeeltelijke teruggaaf van hoofdelijken
omslag en schoolgeld; 7e Verzoek Van
F. Duijnhouwer ter verkrijging van ge
meentegrond in erfpacht aan den West-
havendijk tot opslagplaats van keieiv
klinkers, enz.; 8e. Id. M. Buitendijk om
aanwijzing van rooilijn voor te bouwen
woningen aan den Poelweg V „weg naar
de R. K. begraafplaats"; 9e ld. van Brus-
ket e.a. om verbetering van de los- en;
laadplaats aan de haven, tegenover de
gasfabriek; 10, Id. van A. Jacobs om
gedeeltelijke .ontheffing van. de voorschrif
ten hem gegeven bijl Raadsbesluit van'
25 Mei 1909 inzake rioleeren van een
sloot langs adressants bouwterrein aan
de M. A. de Ruijterlaan en de P. HeinJ-
straat; 11e Drinkwaterleiding „Zuid-Be-
velanid"; 12e Verzoek van L Korstanje
Cz., e.a. 'ter verkrijging van straatver
lichting aan den straatweg naar Kloe-
tinge; 13e Wijziging Gemeentebegroo-
ting 1910; 14e Verzoek van W. J. M.
Bitter, om overneming van de Prinses;
Julianastraat door de gemeente; 15e ld.
van J. Torbijn om overneming door de
gemeente, in eigendom en onderhoud, van
een strookje grond, gelegen, voor adres-
sant's woning, wijk no. 62u; 16e Re
clame tegen den aanslag in den H. 0.;
'1e suppletoir kohier 1909.
No. 2 gaf aanleiding tot gedachtenj-
wisseling. De heer Van Schmidt, ofschoon
erkennende, dat de gemeenten vele ver.
eenigingen telt, die meenen recht op sub
sidie te hebben, gelooft dat „Het Volks
huis' 'als zijnde eene vereeniging om
minvermogenden door het geven van cur
sussen te ontwikkelen, eene uitzonde
ring maakt en aanspraak heeft op een
geringen steun.; f25 is toch niet te veel,
zioodat hij voorstelt niet in te ,gaan op
het praeadvies van B. en W. dat ver
werping der subsidie behelst.
De heer Van der Leeuw ziet in het
Volkshuis de voortzetting van een vroe
ger door onbaatzuchtige heeren aange
rende poging om den kleinen burger op
te leiden in de kennis van administra
tie, boekhouden enz;, weshalve hij1 Ijs
voor eene subsidie door de gemeente,
die dan een officieel stempel van goed
keuring op 'die vereeniging drukt. v
De heer Hollmann valt de beide vorige
sprekers bij en verklaart zich eveneenjs
voor subsidie.
De heer Dekker vindt dat drukken van
een officieel cachet, door middel van
deze subsidie, op het Volkshuis verkeerd.
Hij zou liever zien, dat de cursussen waar
over de heeren hier spreken uitgingen
van vereenigingen, zooals er ïeeds in Mid
delburg en Vlissingen bestaan, die aan
spraak kunnen maken op financieelen
steun van provincie en gemeente, b.v.
van de vereeniging Handelsbelangen hier
te Goes.
De heer Van der Leeuw ziet in het
Volkshuis een eersten stap in die rich
ting en handhaaft zijn meening.
Het voorstel van Von Schmidt: f25
subsidie aan het Volkshuis wordt in
stemming gebracht en verworpen met 8
tegen 4 stemmen. Vóór stemden Kake-
beeke, Hollmann, Van der Leeuw en Von
Schmidt.
Aan de orde is 't verzoek der vereeni
ging „Vlissingen Vooruit" om adhaesie-
betuiging aan haar adres tot verkrijging
van een weg langs den Scheldedam.
B. en W., hoezeer overtuigd van het
groote voordeel van zulk 'n weg vermee-
nen iniet gerechtigd te zijn steun te verlee-
nen, alvorens de inzichten van den Raad
te hebben vernomen, te meer dewijl de
aanleg van 'zulk een weg groote geldelijke
offers zou vorderen van de Provincie en
de betrokken gemeenten.
Adhaesie wordt verleend.
Vastgesteld wordt het 3e suppletoir
kohier hondenbelasting 1909 totaal f3;
goedgekeurd worden een tweetal af- en
overschrijvingen op de begrooting 1909.
Aanvragen-om afschrijving en gedeelte
lijke teruggaaf van H. 0. en schoolgeld
worden toegestaan.
Bij no. 7 ontspon zich wederom eene
discussie. De kwestie was deze:
F. Duijnhouwer v'raagt aan de West
zijde van den havenldijk een strook ge
meentegrond in erfpacht voor 25 jaar
ter grootte van 150 c,A. om te gebrui
ken als .opslagplaats voor keien, klinkers,
enz. B. en W. adviseeren 't verzoek' toe
te staan voor den tijd van 10 jaar en
tegen den prijs van 15 cent per centiare;
met bepaling dat het terrein moet wor
den afgeheind met een stevig hekwerk,
en het jaagpad langs het terrein min
stens een breedte van 21/, meter moet
behouden.
De heer Dwm« nam het op voor
Boone, die die weide indertijd van de
gemeente pachtte, daarvan reeds een stuk
moest afstaan aan Stokman, van wien
hij nimmer eenige schadeloosstelling ont
ving, en nu wederom een stuk zou moe
ten afstaan aan Duijinhouwer, die niet
zijn af en aanvoer van keien de weide
allesbehalve heter zou maken. Spreker
vindt dit onbehoorlijk' en zou B. en W.
in overweging willen geven of Duijnhou
wer niet te bewegen zou zijn een ter
rein hij' Roosjeshof, waai' hij nu reed£
zijne keien opstapelt te huren.
De heer Pilaar zegt de rede van den
heer Donner met verbazing te hebben,'
aangehoord. Immers 't ligt geheel aan.'
Boone zelf, indien hij schade lijdt. Duijn
houwer heeft zich met Boone te verstaan,
alvorens hiji recht op 'het stuk wëi heeft;
dat staat duidelijk in het contract. Als
Duijnhouwer geen schadevergoeding geeft,
hoeft Boone hem het stuk grond niet te
geven.
De heer Hollmann hoopt dat ook jn
dit pachtcontract de bepaling is opge
nomen, dat de gemeente haar recht be
houdt om steeds den gepachten ,gronfi>
zoo fioodig, voor zich op te eischen.
De heer Van der Putte merkt op, dat
op deze bezwarende conditie niemand
zal willen pachten, daar hjj dan met
zijn onkosten voor houwen etc. in groote,
onzekerheid komt.
De heer Hollmann repliceert, dat het
hier geen bouwen betreft, maar alleen
't maken van een heining rondom de op
slagplaats voor 'keien. Over deze bepa
ling wordt verder gediscussieerd en ten
laatste inzage verlangd van het contract.
Na voorlezing van het pachtcontract
met Boone wordt door B. en W. op ver
zoek van dhr. Hollmann toegezegd dat
in het. erfpachtcontract met Duijnhouwer
de bepaling zal worden opgenomen, dat
B. en W. wanneer plaatselijk of algemeen
belang het meebrengt ten allen tijfcle het
recht van opzegging der erfpacht zich
voorbehouden.
Daarna wordt het voorstel van B. en
W. (inwilliging van het verzoek) aange
nomen.
Ook het verzoek van M. Buitendijk (zie
punt 8) wordt ingewilligd door den raad,
altijd onder voorwaarde van behoorlijke
rioleering.
Het request van BruSket inzake ver
betering -der los. en laadplaats aan de
haven hij de gasfabriek deed de sluizen
der welsprekendheid wederom opengaan.
Allereerst opende de heer Van der
Leeuw de discussies met een kritiek op
het baggeren, dat zi.i. zoo ondoelmatig
geschiedde, dat het voor de gemeente
zeer duur uitkwam. Hiji wenschte dat
werk te zien aanbesteed per kubiekeni
Meter.
B. en W. beloofden klit voorstel in over
weging te zullen nemen.
De heer Dekker vraagt den voorzitter
of kle steiger, die nu zal worden gebouwd
en die volgens teekening over den kant
komt, de vaart nog niet smaller- maakt.
De Voorzitter antwoordt hem dat juist
het tegendeel waar is. Wijl vlak voor den
nieuwen steiger wordt gebaggerd, zal
juist het schip dichter aan den wal kun
nen komen dan vroeger.
De heer Temperman illustreert dit met
de opmerking, dat de steiger in dezelfde
lijn komt te liggen als de losplaats aan
de gasfabriek.
De heer Kakebeeke drong aan op den
bouw van twee steigers. I>e hachelijke
toestanden bij het lossen en ook de
profijten die de havenbeweging aan de
gemeente oplevert f900) wetdgen z.i.
voldoende de uitgave van f 80 voor een
steiger.
De heer Dekker vraagt of het daarbij
wel blijven zal in niog later weer niet
met een af en overschrijving zullen ge
plaagd worden. I>e voorzitter stelt den,
heer Dekker gerust. Ook de Wethouders
en wiet name De Witt Hamer verzekeren,
dat kle oorspronkelijke raming, behoudens,
geheel onvoorziene gevallen, niet zal
overschreden worden. Ook merkte de
voorzitter op, dat het te verrichten bag-
gerwerk het gewone baggerwerk betreft,
dat klaar ieder jaar wordt uitgevoerd. Punt
9 der agenda wordt daarop aangenomen
en de algeheeie verbetering der haven
wegens te hooge k'osten f1400) voor-
loopig op bovenvermelde wijze opgelost.
Het verzoek van A. Jacobs, (zie punt
10) wordt op advjes van B. en W. ver
worpen, aangezien adressant reeds meer
malen blijk gaf weinig standvastig te
zijd ten aanzien van door hem gemaakte
plannen, en zijn uitlatingen daaromtrent
steeds een twijfelachtigen indruk maken,
terwijl er bovendien geen enkel motief
bestaat om verder van het vroeger door
den Raad genomen besluit af te wijken.
Met het oog op de groote financieele
verplichtingen (f 280.000) die de ge
meente Goes op zich ineemt, wanneer
zij deelneemt in het door het Comité
voor de Waterleiding op Zuid-Beveland
medegedeelde plannen, verplichtingen, die,
bijaldien de verwachtingen welke het Co
mité van de op te richten Waterleiding
'koestert, avond of morgen zouden be
schaamd worden, tot een financieele ramp
voor de gemeente Goes zouden leideii,
stelde de heer Fransen v. d. Putte bij
de behandeling van punt 11 der agenda
voor, om zich goed af te vragen, wat
behelst de rijfesteun, die is toegezegd aan
het comité, en onder voorwaarde waar
van de vertegenwoordigers der gemeente
zich bereid verklaarden aan de (volgens
de door het comité ontworpen plannen),
oprichting der waterleiding te zullen
medewerken. Zonder iets aan de formule
van aansluiting te willen veranderen zou
de spreker' gaarne een paar voorstellen
onder de oogen van het comité gebracht
zien, die neerkomen op het verkrijgen
van een vaste subsidie. Een renteloos
voorschot bevalt hem niet. Dat moet toch
eens worden teruggegeven. De heer Pi
laar achtte het heter' daarmede te wach
ten tot de nadere beraadslagingen, flie
hier ongetwijfeld nog aan de orde zul
len komen wanneer wij weten, wat men
in Den Haag zal doen, hetgeen nu nog
zwevend is en verborgen achter de vage
termen van den kanselarijstijl.
Dhr. Dekker zegt meer 'heil te verwach
ten van 'n renteloos voorschot en daarin
'n voldoenden steun van rijkswege te zien,
een steun trouwens, die meer en meer
de plaats der subsidies gaat innemien|.
Trouwens als men absoluut geen risico
voor een hoogst nuttig werk als deze
waterleiding wil wagen, dan kan ieder
een het aannemen. Eene waterleiding
moet toch de gemeente iets waard zijn.
De heer Donner vreest eveneens dat
de gemeente in de toekomst op zware
lasten z'al jcomen te staan, indien zij
niet intijds voor dergelijke waarborgen
zorgt. Het onmiddellijk nut van een water
leiding heeft hij niet ingezien en dit is
nog zijh standpunt. In ieder geval is hij
het met den heer v. d. Putte eens.
De heer De Witt Hamer vindt ook dat
de waterleiding de gemeente iets waard
moet zijn, doch de gemeente mag piet-
zijn blootgesteld aan de risico eener som
van schier drie ton. Dan zou haar in
derdaad dreigen wat de heer Van der
Putte noemde een financieele ramp.
De heer Van der Putte repliceerend
lichtte Inog eens zijn voorstel toe en stelde
in het licht dat het hem' alleen te doen!
is, dat het comité zoo volledig mogelijk'
de inzichten en bezwaren dezer verga
dering kenne.
De 'heer Pilaar stelde voor een afschrift
der notulen dezer vergadering aan het
comité te doen toekomen.
De heer Hollmann was zoo beleefd het
verslag der heeren journalisten daarvoor
ruimschoots voldoende te achten, doch
vond de voorzitter zulks minder officieel.
De heer 'Dekker bleef zich verzetten,
tegen de toevoeging aan het advies aan
het comité 'zooals de heer v. d. Putte dat
had opgesteld met zijn eisch om subsidie.
Tenslotte behaalde het voorstel Pilaar de
overwinning en werd aldus besloten.
Punt 12 behelste het volgende:
J. Korstanje e.a. verzoeken, straatver
lichting aan den straatweg naar Kloe-
tinge. B. en. W. adviseeren afwijkend te
beschikken, de gasoommissie meent 'dat
voor haar geen enkele reden bestaat om
op het verzoek in te gaan; aanleg zjou
volgens B. en W. te duur zijln. ,daar men
o.a. onder den spoorweg zou moeten|.
Ook petroleumverlichting zou te duur zijn
in verband met de weinige woningen),
en 't gaat ook niet aan, maar dadelijk
lantarens te gaan plaatsen voor enkele
menschen die goedvinden op grooten af
stand buiten de stad te gaan wonen.
De heer Dekker vond deze redactie
een beetje bits. De voorzitter verzeker
de echter dat het in allen gevalle niet
bits bedoeld was.
De heer Dekker drong aan op het plaat
sen van een petroleum,la,ntaa:rn. De voor
zitter wees op de kosten. Doch ook da
heer Van de Putte vond, dat de, bewo
ners, waar zij zich ook vestigen, recht
hebben op straatverlichting. Na eene op
merking vaat Iden heer v. d. Leeuw wordt
besloten met het gemeentebestuur van
Kloetinge, wien een gedeelte van jlen
weg toebehoort in onderhandeling te tre
den om samen daar straatverlichting in
te voeren en het adres aan te houden tot
eene volgende vergadering.
Naar aanleiding van een desbetreffend
verzoek van W. J. M. Bitter stellen, B.
en W. voor, de Prinses Julianastraat ter
breedte van '6 Meter, benevens de riolee
ring, in eigendom en onderhond over te
nemen.
N. a. v. een dergelijk verzoek van J.
Torbija stellen B. en Wi. voor over te
nemen een strook grond groot ongeveer
25 c.A. voor 't winkelhuis van adres)
sant in de M. Smatlegangebuurt.
Beide voorstellen aangenomen.
B. en W. worden als nog gemachtigd
tot het rooien en verkoopen van een
boom op den 's H. Hendrikskinderendijk.
Deze boom dreigt te vallen en wordt al.
zoo gevaarlijk voor de omgeving.
Bij de rondvraag bepleitte de heer Dek.
ker, daarin ondersteund door den heer
Temperman o-m voorziening in den wan
hopig slechten toestand van het plant
soentje tyisschen Korte Nieuwslraat en
Oostsingei,, den Oostsingel en aangren
zende wegen. Hij noodigde de heeren ge
meenteraadsleden uit om, zelfs met over.'
schoenen aan, eens bij hem te Jromen.'
theedrinken, dan zouden zij zien wat een
fijne straatweg die Oostsingel was.
De voorzitter beloofde verbetering, zoo-
dra de financiën het zouden toelaten.
Op de begroeting 1910 was reeds een
post aangebracht voor 2 zinkputjes in
het plantsoentje.
De heer Van der Leeuw beval kolen
gruis aan, puike waar! 5 cent 't mudl
Dit werd echter niet goed bev.onden, daar
het zwart afgeeft en aanleiding is tot
veel klachten.
Daarna sloot de voorzitter de openbare,
vergadering.
ONZE VROEDE VADEREN.
Goes. De beraadslagingen onzer gemeente
lijke vertegenwoordigers stond heden in het
teeken van het seizoen water en modder.
Zij trokken de vetleeren laarzen aan om te
gaan baggeren in de haven en steigers te
bouwen voor de schepeD, om zich daarna
onledig te houden met de besprekingen over
het cadeau dat met behulp der gemeenten
aan Zuid Beveland btaat geschonken te wor
den de waterleiding. Nu bleken de ge
meenteraadsleden inderdaad met „vroed
beleid" bezield. Hoe geestdriftig toch men
ook gestemd zjj voor de weldaden van eene
waterleiding, hoe aanlokkelijk de projecten
van zulk eene waterleiding er ook uitzien,
hoe waarschjjnljjk het ook moge zjjn, dut
die onderneming op succes kan rekenen,
toch is het voor de gemeente, die aan die
onderneming deelneemt, een eerste plicht
te zorgen, dat zjj niet meer risico op de
schouders neemt, dan de draagkracht der
gemeente toelaat en mag zjj de noodige waar
borgen eischnn, om voor een financieele
ramp in Je toekomst gevrijwaard to zijn.
Dit bljjft waar, ook al moge men van opinie
verschillen omtrent de meerdere voortreffe
lijkheid van eene subsidie dan wel van een
renteloos voorschot en daarom deed de heer
Fransen van de Putte wat der vroede
vaderen plicht is, door te verlangen, dat aan
het comité voor de waterleiding met het
besluit der gemeente Goes tot toetreding
in de onderneming (onder de bekende voor
waarden) tevens het relaas der beraadsla
gingen over deze kwestie, in den Raad
gehouden, zal worden overgelegd, opdat
het comité in het licht dier beraadsla
gingen, zulk een oplossing voor kwestie zal
weten te vinden, dat de financieele deel
name der gemeente in de waterleiding nim
mer zal leiden tot een financieele „débacle".
Verder leverde de agenda weinig op om
het vuur der discussiën te doen opvlammen,
alles ging zeer gemoedelijk zijn gang en
eindigde zelfs u,et eene gemoedelijk invi
tatie van den heer Dekker, waarbij de
heele raad op theevisite wordt verwacht,
om dan tevens den treurigen toestand van
een deel van den Oostsingel te constateeren,
hetgeen wellicht weer stof kan geven tot
veel „verba et voces" voor eene volgende
raadszitting.
Argus II.