No. 141.
Dinsdag 30 November 1009
Vijfde Jaargang.
Bij dit nummer Mort een Bijvoegsel.
binnenlan dT
Sociale Berichten.
UIT ZEELAND.
HIKE IEEUHSCHE COURMT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant- 0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
hnlf drie en Vrijdag vóór een uur 'a namiddags.
Reclameberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerefcend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant.
Toen Pius X patriarch 2
van Venetië was, verpandde 2
hij kelk en bisschopskruis
om de courant „El Difesa" 2
in stand te houden. 2
Beschamend voorbeeld
voor de vele lauwe Katho- 2
lieken, die voor de goede g
Pers geen cent over hebben
V Een andere toon.
Wanneer men „Het Volk" leest of Mr.
Troelstra hoort, gaat er niets zoo vooruit
als het Socialisme in Nederland. En
oogenschijnlijk is dit ook z,oo. Brachten
de kiezers in Juni niet 80.000 stemmen
meer uit voor de roode broeders Toch is
hier ook alles geen „couleur de rose".
Reeds voor een paar maanden werd in
de socialistische pers geklaagd over de
geringe vordering der roode propaganda
ten plattelande. Thans slaat ook de
„roode" dame Henrietta Raland Holst in
het „Weekblad" (Marxistisch bijvoegsel
van „Het VoLk") een andere toon aan.
Zoo zegt zij:
Zeker: Zij kunnen zich beroepen en
met recht beroepen op de meer dan 80.000
stemmen in Juni voor onze partij, voor
onze beginselen uitgebracht. Maar hoe
geheel anders zou;den hnn woorden binnen,
de muren der Tweede Kamer klinken, zoo
zij daar buiten weiden gedragen door een
krachtige opdringende massa-beweging. Zoo
overal door ons land als gevolg van de
„ruk naar rechts" van het burgerlijke
kiezerskorps de strijd' voor het A. K. ware
opgelaaid.
Zoo de massa op het reactionnair pro
gram der Troonrede had geantwoord met
een campagne van meetings tegen de
voorgestelde verhooging der invoerrech
ten, zoo da arbeiders van Amsterdam en
Rotterdam, gelijk te Weenen en in andere
Oostenrijksche steden vóór de parlements,-
opening geschiedde, in geweldige straat-
betoogingen hun protest hadden „doen hoo-
ren en hun eischen verkondigd.
In één woord: zoo de klassenstrijd in
ons land sterker ,ware.
De zwakte van den klassenstrijd, zoo
gaat de revolutionaire dame voort:
De zwakte van den klassenstrijd, zich
openbarend zoowel in een zeker gebrek
aan initiatief en activiteit van vele onzer
eigen afdeelingen, als in de bijna voir
slagen politieke onverschilligheid der
massa's, behalve in de verkiezingstijden,
is een betreurenswaardig feit dat niet
bemanteld, maar onder de oogen gezien
moet worden.
Het probleem hoe dAt te veranderen,
hoe de massaj tot een handelend ele
ment te maken, hoe haar te doen be
grijpen, dat de strijd niet door haar af
gevaardigden kan worden uitgestreden,
maar zij zelve dat moet doen, en de
parlementaire strijd, slechts een facet, een
deel, een bijzondere verschijningsvorm is
van den klassenstrijd, hoe haar te doen
inzien dat parlementaire en buiten-parle
mentaire strijd elkaar moeten aanvullen,
doch de macht der arbeiders af ge-
vaardigden in het parlement in laat
ste instantie berust op de macht der ar
beidersklasse daarbuiten, dat is
het groote probleem, dat de sociaal-demo
cratie in ons land op te lossen heeft.
H. M. de Koningin-Moeder wordt Zater
dag 4 December van het Loo per Staats-
spoortrein die 4 u. 25 m. aankomt te
s Gravenhage terugverwacht, teneinde ge
durende den winter Haar gewoon verbljjf
in de residentie te houden.
Een telegram aan dr. Kuyper.
Vrijdag is te Groningen een antirevo
lutionaire partijdag gehouden, waarin be
sloten werd, een telegram aan dr. Kuyper
te zenden, waarin de vergaderden te ken
nen gaven, dat zij in deze voor hem zoo
moeilijke dagen behoefte gevoelen hun har
telijke liefde en innige verknochtheid aan
hem te betuigen, omdat bij voor Nederland's
Christenvolk zoo onnoemelijk veel heeft
De Decoratie-quaesfie
EJit Den Haag wordt aan de Tel. gemeld
Uit de meest betrouwbare bron kunnen
wij mededeelen, dat het bericht van de
„Nieuwe Courant", als zou dr. Kuyper de
benoeming van een eereraad in zake de
dec jratiequaestie hebben geweigerd, vol
komen onjuist is; integendeel, de moge
lijkheid van het instellen van zulk een
eereraad staat nog geheel open.
Wel is ons bekend, dat, kert na het
publiceeren van de bewuste brieven, een
invloedrijk lid der coalitie langs indirec-
ten weg dr. Kuyper heeft doen weten, dat
zijnerzijds als meest gewenschte oplossing
werd beschouwd de samenstelling eener
commissie van buiten de politiek staande
personen.
Die commissie zou de quaestie onder
zoeken en rapport van haar bevindingen
uitbrengen.
Ofschoon deze wenk werd gegeven maan
den vóór de lintjes quaestie in de afdee
lingen der Kamer werd behandeld, heeft
tot nu toe het bedo'.lde invloodrijke coa
litielid niet vernomen, of dr. Kuyper al
of niet op het denkbeeld inging.
Monument-Oldenbamevelt.
De vervaardiging van het monument van
Jan van Oldenbarnevelt, dat te Amers
foort zal worden geplaatst, is opgedragen
aan den bekenden beeldhouwer August Fa-
lise, leeraar aan de Rijksschool voor Kunst
nijverheid te Amsterdam.
Decoratiën.
De heeren Duys, Troelstra, Schaper,
Helsdingen, Hngenholtz, Ter Laan en Vlie
gen, hebben een amendement voorgesteld
om art. 26 van hoofdstuk II (aankoop en
herstellingen van decoratiën enz. te ver
minderen met f4000 en dientengevolge te
brengen op f 4000.
Uit Amsterdam.
Burgemeester Van Leeuwen.
De Vereeniging Amsterdamsche Belangen
overhandigde Zaterdag met een toespraak
van haar voorzitter, den heer Bijvoet, een
adres met 25.000 handteekeningen aan
burgemeester Van Leeuwen.
De burgemeester antwoordde nog niet
te kunnen zeggen of hij zou aanblijven of
niet, doch betoonde zich zeer getroffen.
Eeuwfeest van 1813
Naar het „Centr." verneemt, zijn té
's-Gravenhage de pogingen geslaagd tot
vorming van een commissie, die de viering
zal voorbereiden voor het herstel onzer
nationale onafhankelijkheid in 1813.
Wereldtentoonstelling bij inwijding
Vredespaleis.
Het Haagsche Correspondentiebureau
meldt:
In den jongsten tjjd is er ernstig sprake
van plannen tot het houden van een
wereldtentoonstelling te 's-Gravenhage in
het jaar en ter gelegenheid van de inwij
ding van het Vredespaleis.
Viissingen. Door Z. D. H. den Bisschop
van Haarlem is de ZeerEerw. heer pastoor
P. G. W. J. van der Aa benoemd tot
geestelijk adviseur van de afdeeling
Viissingen van de Ned. R. Kath. Volksbond.
Gisteren is de ZeerEerw. heer pastoor
als zoodanig geïnstalleerd door den heer J.
W. Smit, centraal voorzitter van den
Volksbond te Amsterdam.
(In ons volgend nummer zullen wij uit
voeriger over deze installatie berichten.)
Erratum.
Wjj haasten ons een zetfout te verbeteren
die in ons vorig nummer is binnengeslopen
en aan de aandacht van den corrector is
ontsnapt.
De uitvoering der fanfare „Euterpe"
op Donderdag 25 November j.l. geschiedde
niet teHansweert maar te Heinkenszand.
De Redactie.
Tramproject Zuid-Beveland.
In het tramproject op Zuid-Beveland,
in ons vorig nummer vermeld is vergeten
mede te deelen, dat de eventueele aan te
leggen tram ook Ovezande zal aandoen.
Middelburg. De miliciens der voorjaars-
ploeg, welke niet verhuurd zijn om deel
uit te maken van het blijvend gedeelte,
zullen op 30 November in het genot van
groot verlof worden gesteld.
Zondagmiddag ontstond ruzie in het
café van de wed. J., op de kade alhier.
Een der aanwezigen, zekere K., werd uit
het café verwijderd en maakte zieh daarna
zoo boos, dat hjj een paar ruiten van het
koffiehuis verbrijzelde.
Viissingen. Zaterdag bracht een gezel
schap van ingenieurs en leoen der vereeni
ging „Leeghwater" een bezoek aan de werf
der Maatschappij „De Schelde" ter be
zichtiging van het in aanbouw zijnde
stoomschip „Sophia II", in aanbouw voor
de firma N. Haas te Rotterdam Om 12
uur arriveerde het gezelschap aan het
statiou en werd per stoomtram naar het
Badhotel gereden. Nadat daar de lunch,
waaraan 70 genoodigden deelnamen, g«-
bruikt was, gaf de heer L. J. K. van
Wavertn, ingenieur van scheepsbouw, een
uiteenzetting van het Isherwhood-aysteem,
waarnaar de „Sophia II" gebouwd wordt.
Deze constructie heeft het voordeel slechts
een gering aantal spanten te bezitten,
waardoor een aanmerkelijk verschil in ge
wicht outstaat
Om 2 uur werd het voorgenomen bezoek
aan de werf gebracht. „M. C."
De 6 uurs proeftocht van de
nieuwe mailboot „Oranje-Nassau van de
maatschappij ..Zeeland, Donderdag op de
Clyde gehouden, is zeer gunstig afgeloopen.
Er werd een snelheid bereikt van niet
minder dan 22.64 knoopen per uur. Het
schip vertrok hedenochtend naar Viissingen.
De „Prinses Juliana" had bij den proef
tocht een snelheid van 22x/2 knoopen be
reikt. „M. C."
De Zweedsche stoomschepen Star-
kodde en Dana zijn bevracht om hier een
lading cokes in te nemen.
De bekende komiek, de heer Abr. de
Winter Sr., heeft gisteren in de schouw
burgzaal van den heer Buren, met zijn
pittige, geestige voordrachten enorm succes
gehad.
Er werd onbedaarlijk om hem gelachen;
de zaal was echter maar dunnetjes bezet.
In het concertgebouw waar het gezel
schap Bakker optrad, was het stampvol.
Aan den heer Ch. van Outrijn is op
verzoek ontslag verleend als kassier en
boekhouder bij de Mij. Wagons Llts te dezer
stede. In zijn plaats is voorloopig benoemd
de heer A. Schneider.
Op de Noordzee heeft eea aanvaring
plaats gehad ter hoogte van Westkapelle
tusschen het Zweedsch stoomschip „Presto"
en het Noorsche stoomschip „Brabant".
De „Presto" bekwam belangrijke averjj en
moest naar Antwerpen terugkeeren. De
„Brabant" kon de reis voortzetten.
Met de mailboot kwam gisteren niet
minder dan 710 zakken Amerikaansche
post mede, waarvoor in de Belgischen
mailtrein drie postrjjtuigen liepen.
Met een zeer gezellig soirée heeft de
voetbalvereeniging „E. M. M." alhier Zater
dagavond haar lOjarig bestaan op feestelijke
wijze herdacht.
Koudekerke. Vrijdagavond waren bjj strooi
biljet allen, die belang stellen in wat
eigenlijk de „Patrimoniumbond" beoogt,
uitgenoodigd tot bijwoning eener verga
dering in de openbare school, waar optrad
de heer J. Huizinga van Axel.
Na het zingen van Psalm 1391 en
opening door den voorzitter der afdeeling
Koudekerke met gebed, zette de heer
Huizinga voor een 50 tal hoorders duidelijk
iuteeu het doel en streven vau „Patrimo
nium" en hoe een plattelandsafdeeling
had te werken. „H. C."
Kruiningen Voor een overvolle zaal had
in 't hotel Korenbeurs Vrijdagavond het
concert plaats van het Fanfarengezelschap
„E. M. M in vereeniging met het strijk
orkest „Apollo" en de zangvereeniging
„Crescendo
Ter afwisseling droeg de heer Pierre
Leenhouts uit Viissingen, eenige stukjes
meesterlijk voor.
Borsele. Wegens het voortdurend slecht
opkomen van de jongelieden die er aan
deelnamen, is het voorbereidend militair
onderricht in deze gemeente gestaakt.
Schore. Als bijzonderheid kan hier wor
den gemeld dat bij den heer O. van den
Borcht de suikerbieten het kolossaal gewicht
hebben opgebracht van 28000 kilo pergemet.
Hansweert. Gisteren ia hier binnen ge
bracht de Nederl. sleepkast „Thea", schipper
Vermeulen. Het schip was ter hoogte van
Walsoorden aan de grond geraakt, waarop
men dadelijk een gedeelte der lading steen
in een 10-tal vissohers-vaartuigen overwerkte
wat niet belette dat wegens de slechte
positie, waarin het schip zat, de denneboom
afscheurde en schade aan het dek ontstond.
Het schip zal hier Ue lading in een ligter
overslaan om daarna naar de werf te worden
gesleept om te repareeren..
Zaterdagmiddag liep met goed gevolg
van de werf „Zeeland" te water, een sleep-
schip, groot circa 1500 ton, voor rekening
van den heer Heintjes van Antwerpen.
Zondag na de Hoogmis hield de heer
J. W, Vienings van Goes hier de eerste
zijner politieke lezingen. Hij behandelde
het begrip „Staat" en „Maatschappij" en
stond lang stil bij „het gezag" volgens
liberale en volgens Christelijke opvatting.
De eerevoorzitter der kiesvereeniging, de
ZeerEerw heer pastoor leidde den spreker
in en bedankte hem op het einde Het
gehoor vertolkte zijne tevredenheid door
applaus. De volgende lezing zal den 19en
December a.s. plaats hebben. De opkomst
was bevredigend.
lerseke. Door baldadige handen is in
den nacht van Zaterdag op Zondag 3 kippen
van Ji.n van de Plasse de nek afgesneden.
Wraakneming schijnt aan deze daad niet
vreemd te zijn.
Heinkenszand. De sehietvereeniging „Nim
rod" hield hier Vrijdag j.l. een prijsver-
schietiug waaraan 25 schutters deelnamen.
Naarmate van het aantal behaalde punten
kon iedere winner uit de voorradige prijzen
eeno keuze doen. De uitgave voor den
aankoop dier prjjzeu werd bestreden uit
het inleggeld der deelnemers aan den
wedstrjjd.
Hoedekenskerke. Vergadering van den
raad der gemeente rip 26 November j 1.
Afwezig de heer A. den Dekker.
Na opening der vergadering deelt de
voorzitter mede, dat door Ged. St. is goed
gekeurd het besluit genomen in de voor
gaande vergadering tot onderhandsche
verpachting van een stuk gemeentegrond
aan H. Westdorp te Kwadendamme, met
ingang van 1 Januari 1912. voor 7 jaren,
tegen f30 per jaar.
2o. Dat mede door dit college is goed
gekeurd het besluit genomen in de voor
gaande vergadering tot wijziging gemeente-
begrooting 1910.
3o. Dat door B. en W. is opgenomen
en in orde bevonden de nieuw gebouwde
ziekenbarak.
Al deze mededeelingen worden voor
kennisgeving aangenomen,
Voorlezing wordt gedaan van een afschift
van het antwoord op het rekwest door dhr.
J. de Rejj aan heeren Ged. St. toegezonden,
inzake het ontnemen van den grond achter
de openbare lagere school.
Uit een en ander blijkt, dat Ged. St. adres
sant te kennen geven niet verder tusschen
beiden te kunnen komen en het besluit
waarbij deze grond aan het gebruik werd
onttrokken, niet aan de goedkeuring van
hun collega is onderwsrpen.
De voorzitter merkt nog op, dat hij dus
volkomen gelijk heeft gehad in dezen, daar
hij steeds heeft beweerd geen goedkeuring
van Ged. St. op dit besluit vereischt werdt.
Nog wordt dienaangaande met intrekking
van het in de voorgaande vorgadering
genemen besluit, besloten, deze grond bij
opbod publiek ia de maand December te
verpachten.
De voorzitter deelt daarop mede, dat
heden is ingekomen een rekwest van diverse
inwoners van Kwadendamme, ter verkrij
ging van een kijbestrating door de kom
aldaar. Dit wordt in handen van B. en W.
gesteld om advies.
Aan de orde is punt 1 der agenda.
Reclame H. O. dienst 1903. De voorzitter
keurt het noodig de deuren te sluiten. De
vergadering weder openbaar geworden zijnde
deelt de voorzitter mede, dat van de 4e
klasse naar de le klasse is teruggebracht
J. van 't Westeinde. Vervolgens wordt
aan enkele personen afschrijving van plaat
selijke belasting verleend wegens vertrek
uit de gemeente en van hondenbelasting
wegens afschaffing van een hond.
en W. worden daarop gemachtigd in
de maand December het recht tot heffing
van haven-, los-, laad- en leggeld over 1910
bij inschrijving te verpachten.
Het liggeld voor de hier thuis behoorende
beurtschippers G. v. d. Berge en G Ver-
heijke, wordt over dat jaar bepaald respec
tievelijk op f 15 en f7.50.
In tegenstelling met voorgaande jaren
wordt besloten oen vaste som van f 150
te stellen voor het neergooien der suiker
bieten langs den dijk. De havenrneeester
kin dan naar gelang van behoefte de plaatsen
aan de alhier wonende peeagenten, onder
toezicht van B en W. verdeelen, terwijl
voorheen iedere agent f 10.per plaats
betaalde
Thans neemt de voorzitter het woord en
doet een zeer uitvoerig rapport inzake de
gehouden vergadering, voor de tot stand
koming van de drinkwaterleiding op Zuid-
Beveland. Alle raadsleden nemen aan de
daarop volgende discussiën deel. Tijdens
deze discussiën verlaat wethouder Verbeek
de vergadering. Ten slotte wordt aange
nomen de motie toegezonden door het comité
tot het tot stand brengen van eea drink
waterleiding op Zuid-Beveland, waarbij de
wensohelijkheid tot deelname behoudens
nadere steun van het Rijk wordt uitge
sproken, voor deze gemeente. Dit geschiedt
met 4 stemmen voor, dhr. J. Louisse ont
houdt zich van stemming. Daarna sluiting.
Voorzeker een meldingswaardige bij
zonderheid ia het feit, dat aan de haven
alhier verleden week, suikerbieten weiden
aangevoerd, waarvoor door tareerders 60%
tarra werd genoteerd.
Oostburg. Een leerling B. onzer ambachts
school had het ongeluk zich met een beitel in
de hand te steken, waardoor hij een groot
bloedverlies leed. Dhr. H. de Groot bracht
den patiënt de eerste geneeskundige hulp toe.
Alhier komt een plaats vacant met
1 December in de Gezondscommissie, door
het vertrek van dhr. P. van Tiel te Breskens
naar Delft.
De vorige week jl. vergaderde onze
raad. Het nieuwgekozen raadslid, dhr. A.
Brevet, deurwaarder, werd toegelaten tot
lid. Ingekomen waren bescheiden van Ged.
Staten, lo om vergunning om het Alg.
Armbe tuur een bijdrage van f 200 te
verleenen en 2o om goedkeuring van het
plan, om elk raadslid f 0,60 vergoeding
voor elke raadszitting te geven. In de kas
der gemeente bleek f 3526,83 aanwezig
te zijn.
Tot onderwijzer met verplichte hoofdacte
aan de O. L. School werd benoemd dhr.
J. Hoste te Driewegen. Aan mej. Prey,
I. van Houte en H. van Couteren werd
restitutie gedaan over een deel van den
boofdeljjken omslag
Na nog enkele ondergeschikte punten
behandeld te hebben ging de raad uiteen.
Clinge. Zaterdagmiddag kreeg de Wed.
H. Dekker alhier, de treurige tijding, dat
haar eenig kind en dochtertje was ver
dronken. Het kind was naar de Bewaar
school geweest en op een nog onbekende
wjj ze in een sloot gevallen.
Men kan zich den toestand der moeder
voorstellen.
Vrijdagmiddag had L. Lansu, tim
mermansleerling, het ongeluk een hout
splinter onder een der nagels te krjjgen.
Na eenigen tijd begon de vinger op te
zetten en veroorzaakte zooveel pijn, dat
men het noodig achtte geneeeskundige
hulp in te roepen. De ontboden genees
heer had veel moeite om den splinter te
verwijderen.
Nieuw-Namen. Eén groot bietenschip is
dicht bjj onze haven omhoog gevaren.
Eenige visschers met hunne vaartuigen
hebben de bieten gelost, zoodat het schip
weer vlot is gekomen.
Dezer dagen hebben de leden van
de tooneelvereeniging eene vergadering ge-
