Het geheimzinnige teehen. Dinsdag 9 November 1909 Vijfde Jaargang. N o. 182 Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND. fEülLlETO N 8USTENLAHD. HiEUWE ZEEUWSCHE COURANT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f0.95 Afzonderlijke nummers A contant- 0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES. Reclameberiehten 25 Ct, p. r. Bij abonnement speciale prjjs, Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerefcend. Dienstaanbiedingen 6 regels voor 26 Ct, A contant. OE ZENDING EN DE MINISTER VAN KOLONIËN. Zij, die christelijk denken en voelen, verheugden zich over de overwinning der Rechtsche partijen bij1 de stembus van Juni j.l. ook daarom1, wijl nu van de regeeiing eene niet slechts wel willende, maar ook aanmoedigende handing zou wor den aangenomen ten opzichte van kerste ning der heidensche bevolking in onze Koloniën. Afgezien toch van het groote goed dat den heidenen door de verkondi ging des Evangelies wordt geschonken, zal het doordringen van christelijke bescha ving in de inlandsche bevolkingskringen van Oost- en West-Indië niet weinig bijdra gen tot de consolideering van ons gezag erf de beste borstwering vormen tegen de stille, maar daarom niet minder gevaar lijke propaganda, die door den Islam, d. w. z. door do volgelingen van Mahamed wordt gemaakt. Zelfs in liberale kringen is meermalen gewaarschuwd tegen eene politiek van voorliefde voor het Mohame- danisme in onze Koloniën. Doch ziet, daar slaat het Regeeringsant- woord op de Indische Begroeting van 191R allo vrienden der Zending met verbazing. Immers, de minister van Koloniën, de heer De Waal-Malefijt, nog wel een staats man van Antirevolutionairen huize, zegt o.a. het volgende: „Do zegenrijke werking van de zen ding erkennende, ligt het niet.op1 den Weg der regeering, haar te steunen em te bevorderen, om hare werkzaam heid als zoodanig. Slechts daar waar zij zich op sociaal gebied beweegt en (deelneemt aan de taak, welke anders in Indië de overheid op hare schou ders zou, moeten nemen, b.v. zorg vo,or onderwijs, voor zieken, verwaar loosden en weezen, heeft zij recht op, tegemoetkoming op dezelfde wijze als elk ander initiatief, dat zich met maatschappelijke werkzaamheid wil belasten. De vrijheid van geweten moet ook voor de belijders van den Mohammedaanschen godsdienst wor den geëerbiedigd en van het aanne men van een meer of min agressieve houding door de regeering mag of kan geen sprake zijn. In dien geest denkt de minister ook te handelen ten aanzien van het bijzonder onder wijs: stenn voor scholen, ook Mo hammedaanschen die verspreiding van onderwijs ten doel hebben en niet zijn aan te merken als eigenlijke gods dienstscholen". u Vrijzinnigen, die in onzen minister van Koloniën een proizelieteninafcer zagen, gereed, heel Indië te gaan bekoeren, kun nen gerust zijn, zegt Het Huisgezin. „Daar komt niet alleen niets van, de minister blijft zelfs beneden hetgeen chris telijk Nederland redelijkerwijs van hem mioëht verwachten. Niet voor den particulier en den geloa- vige De Waal' Malefijt, natuurlijk, maar voor den minister De Waal Malefijt staan heidendom', Mohammedanisme en Christendom op één lijn. 7. Hamilton kon niet gele,oven dat de oude man zelf de hand in het spel zou hebben bij dezen gruwelijken moord, dat hij mede schuldig zou zijn aan den dood van den man, dien hij eerst gastvrijheid verleende; maar wie weet misschien was het vrees of zelfbelang dat hem be woog de politie niet op het goede spoor te brengen der misdadigers. Wat Carlotta betrof, Hamilton her innerde zich, dat zij, toen zij van. het lijk haarg vaders had afscheid genomen, een plechtigen eed had gedaan, dat zij voort aan slechts voor do wraak zon leven. En naar wat hem van het meisje zelf, zoowel als van liet hartstochtelijk karakter van het Italiaansehe volk in zijn geheel, bekend was, begreep hij, dat het hieaj een geheim besluit van haarzelve gold dat haai- zoo deed handelen en dat deze .wraak persoonlijk moest zijln en direkt, dus niet uitgevoerd door de wet en piet behulp van onsympathieke politie-beamb- ten van een vreemd, land. De zending om de zending zal hij niet steunen. Voor christelijke ootren moet dit eenigs,- zins vreemd klinken. Mag een christelijke staat, hoedanig een Nederland toch nog' steeds is, niet zeg-- gen, dat hij het Christendom hooger acht dan Islam en afgodendom, en aan de pogingen om, op verstandige en oordeel kundige wijze, voor het Christendom pro paganida to maken, zijn steun schenken? Wij wenschen, zoo min als de heer De Waal Malefijt, Indië in vuur en vlam te zetten door onverstandige en overijlde be- keeringszucht, maar tusschen dit uiterste en het op één lijn stellen van Mohamedanisme en heidendom met het Christendom ligt .de gulden middenweg. Intusschen behoeft de zending toch niet de hoop op allen steun van regeerings- wege te laten varen. Zij heeft volgens minister De Waal Malefijt recht op tegemoetkoming „slechts" daar waar' zij zich op sociaal gebied! beweegt en de zorg voor onderwijs, zieken, verwaarloosden en weezen. op zich neemt. Zij, de zending, heeft daarop recht als iedier ander, die zich aan dergelijk werk wijdt, zegt de minister. Dat eenchristen staatsman aldus het godsdienstige element uitschakelt, maakt op ons geen verheffenden indruk. En van den anderen kant vragen wij1 ong af, hoe de minister met het criterium, waaraan hij het verieenen van steun aan de zending toetst, overeenbrengt het ach terwege laten van eiken steun voor de apostolische prefecturen van Borneo en Ndeuw-Guinea, die, uitsluitend over hei densche streken haar werkzaamheid uit strekkend, daar zich aan een sociaal werk van ho.oge beteefcenis wijden en waren pioniersarbeid verrichten. Tot ons leedwezen moeten wij hetgeen minister D'e Waal Malefijt inzake de zen ding zegt en doet beide onbevredigend, achten". Tot zoover H ie t H u i s g e z i n. Dei Maasbode drukt zijn misnoegen over de uitlating van den heer De Waal nog sterker uit: „Met de grootste verbazing hebben wij deze mededeelingen uit den mond van den Christelijkon Minister vernomen, want wij' gelooven dat elke liberaal, elke vrijz,- democraat, ja elke socialist onmiddellijk bereid zal zijn om onder dit citaat zijn naam te zetten. De quintessens van deze mededeeling kpmt immers hierop neer, dat de Minister •dg zegenrijke werking van de Zending er kent, maai' heslist weigert haar te steu nen en te bevorderen om hare werkzaam heid als zoodanig, dat wil dus zieggen, om haar Christelijk karakter en haar Christelijke werkzaamheid. Precies eender, meenen wij, oordeelt al wat neutraal en liberaal is. Deze allen hebben o, zoo'n eerbied voor de zending, maar haar steunen ligt niet op den weg der Regeering". Terecht wijst dan het Katholiek orgaan van de Maasstad erop; dat deze ministe- ricelg verklaring indruischt tegen het pro gram! van actie der coalitiepartijen en in Als het om een „vendetta" gaat, dacht Hamilton toen hij het gerechtsge bouw: verliet, dan zij God den ellendeling genadig, die door Carlotta wondt vervolgd! Eh dan dacht de jonge arts er over pa, wa.t de vreemde tato.eëering op den arm van den verslagene beteekend had. Toen de raadselachtige letters van het Griek,scha alfabet in zijn geest terugkeer den, bracht hij de vreemjde geschiedenis samen! met de herinnering aan een andere vreemde historie: die van zijn huurman, Monsieur Felix. En van nu af dacht hij' aan de mogelijk heid, dat beide dingen te combineeren. Vijfde Hoofdstuk. Na de behandeling van de zaak voor het gerecht, bleef Carlotta nog eenige dagen in het hospitaal vertoeven. Daar zij echter aan geen hizondere ziekte leed en de genoten lust en de goede verple ging haar zenuwen tot kalmte hadden ge bracht, sprak het vanzelf, dat zij naar een ander verblijf moest gaan omzien. Ofschoon de jonge Italiaansehe, zoo wel door haar buitengewone schoonheid als door het onverbiddelijk noodlot dat haar getroffen had een groote aantrek- schrille tegenspraak is met de Troonrede, uitgesproken onder het ministerie Kuyper op den 17en September 1901. Daarin toch wordt uitdrukkelijk gezegd „Als Christelijke Mogendheid is Ne derland verplicht in den Indischen Archipel da rechtspositie der inland sche Christenen beter te regelen, aan de C hris t el ij k e zending o p vaster voet steun te veriee nen, en geheel het regeeringsbeleid te doordringen van het besef, dat Nederland tegenover de bevolking dezer gewesten een zedelijke roeping heeft te vervullen". Wij zijn benieuwd, of bij de komende Kamerdebatten geen stemmen zullen op gaan uit de rijen der 'Rechtsche vertegen woordigers, om hunne verwondering uit tg drukken over de vreemde houding des heeren De Waal Malefijt en op een na dere verklaring des ministers aan te dringen. ITALI Feesten ter eere van den H. Carolu;S' Borromaeus. Vrijdag zijn, in den dom, van Milaan door den kardi naal-aartsbisschop Ferrari de grootsche feestelijkheden geopend, welke voor bereid zijn tot viering van de driehonderd jarige herdenking fier heiligverklaring van den H. Carolus Borromaeusi Da feestelijkheden zullen voortduren tot 4 November van het volgende jaar en waarschijnlijk wel hun hoogtepunt he reiken op den herdenkdag zelf, 1 Novem ber 1910, daar Paulus V op 1 November 1610 de buiig der heiligverklaring voor las. Men is te Milaan reeds lang met de voorbereiding van dit jubeljaar bezig. Reeds sedert November 1908 verschijnt een maandblad, dat tallooze bijzonderhe den en illustraties geeft van het leven en het werken van den heilige, 11e openingsplechtigheden zijn Voorbe reid door een novene. In September 1910 zal verder, wij' ontleenen deze bijzon derheden omtrent het feestprogram aan het herderlijk schrijven door kardinaal Ferrari gepubliceerd, een nationaal catecheten-congres, te Milaan gehouden worden. Heel het jaar door worden voorts talrijke pelgrimstochten paar het graf van den heilige pit Italië en het buitenland verwacht. Het lichaam1 van den heilige zal in September 1910 plechtig op een daartoe ingericht hulp-altaar ten toom worden gesteld. Er zal in den domi een gekleurd gedenkraam worden onthuld enz. li L U 1 1) e K o n g o-k w e s ti e. Naar het „Berl. Tagebl." mededeelt, moeten tusschen En geland en Duitschland onderhandelingen gaande zijn tot oplossing van de hangende Kongo-kwesties. Meer speciaal moeten drie punten, daar- kingskracht uitoefende op. Hamilton, en ofschoon de omstandigheid, dat hij haar moedertaal sprak, van den aanvang af een bizonderen band van vriendschap en sym pathie om de beide jonge lieden had ge weven, had hij bet niet gewaagd <le gren zen te overschrijden, waarbinnen zijn be roep als arts hem gebood te blijven. Hij had! Carlotta noch iets durven vragen be treffende haar vroeger leven, noch raad durven geven voor de toetkopist. Toen hij er echter dieper over nadacht: dat zij nu hier alleen en vreemd stond in de groote wereldstad, meende hij het zich tot zijn plicht als mensch te moeten aan rekenen, haar niet uit het hospitaal in een haar totaal onbekende wereld te laten treden. Thans, redeneerde hij, moest hij' haar met raad en daad ter zijde staan, moest hij haar helpen zooveel in zijn macht was. Niet dat Carlotta, in den eigen lijken zin van het woord, zonder ,een enkelen vriend zou zijn geweest; want de Italiaansehe conjsti] had zich bereid ver klaard haai', zoo nooidig, coder voldoend geleide, naar haai- land terag te zullen doen brengen. Bovendien had haar treu rig lot do opmerkzaamheid van tal van mensehenvrienden getrokken. Doch Car lotta was kopd voor elke attentie en on genaakbaar voor wien ook, óók voor den bij in behandeling zijn, de grensregeling, de verhouding der regeering van den Kon go tegenover de inboorlingen en de kwes tie van het Belgische monopolie. Daarbij zou vooral de vraag van belang zijn, in hoeverre door het exposé van de her vormingsplannen, door minister Renkini opgesteld, in de toekomst de verworven rechten der andere naties wonden gewaar borgd. _Jn verband hiermede moet nog veï- rnèï'd, dat minister Renkin het bericht heeft tegengesproken door de „Kreuszei- tung" vermeld, als zou nl. tusschen Bel gië, Engeland en D.uitschland over de grensregeling oneenigheid. zijn uitgebro ken. Van die oneenighaden was den. mi nister niets bekend. Over de onderhande lingen zelf liet de minister zich verder niet uit. ii.i> i> Een zekere John Peck, geboren te Not tingham, kwam onlangs na 40 jaren afwe zigheid in Engeland terug en werd gevan gen genomen wegens desertie; uit het legen, in 1869 gepleegd. Toen het ministerie van oorlog echter zijn levensloop vernam, zorgde het dadelijk voor zijin vrijlating en voor een pensioen bovendien. Als jongen van twaalf jaar liep hij weg van huis en ging het zeegat uit. Vervol gens word hij soldaat, vocht in de Krim, werd naar Indië gezonden en maakte den grooten opstand mee. Toen kreeg hij twist met een officia" en deserteerde. Hij' ont kwam en begaf zich naar Zuid-Afrika^ waar bij diamanten ging zoeken. Maar het liep hem niet mee. Als er te vechten viel, was Peck van de partij. Zoo heeft hij gevochten tegen de BasoetiPs, de Zoe loes en de Boeren. Hij is pu 72 jaar, maar wil absoluut weer naar ZuLd-Afrilqa om in de mijnen te werken. ÜÏSÜAÏÏ Russische toestanden. In het dorp Gomel (gouvernement Mohilew, cen traal Rusland) plunderden 3,gewapende roovers een brandewijnwinkel, en doodc den twee geestelijken alsmede de vrouw en dochter van een dier geestelijken. V er- der verwondden zij 3 personen door scho- ten. De daders ontkwamen. DUITMÜHJLA A Brutale diefstal op zee. Aan boord van het stoomschip „Prins Joachim" der Hamburg-Amerika linie, hebben in den nacht van Donderdag op' Vrijdag eeni ge roovers een safe-deposit door dynamiet laten springen en daarna den inhoud gestolen. De buit bedroeg 50,000 dollar in goud. Bij aankomst te New-York werd de diefstal ontdekt. Het schip, staat nu onder politietoezicht en niemand van de passagiers of bemanning mag het verla ten. Tot den buit behoort een kistje met Kanadoesche gouden munten, die door de Bank of Nova Scotia naar Kingston (Jamaica) verzonden waren. AULIilIvA Zesdaagsche wielerwedstrijd Italiaanschen consul, die toch haar 'lands man was Hamilton voelde dan ook dat hij, beter dan iemand anders, wien ook', het vety trouwe,p van het jonge meisje zou kunnen winnen. Gij bevindt u thans veel beter", be gon de jonge arts op zekeren dag he)t gesprek. 0 ja, ik' voel mij veel beter", pnt- woordjda zij. „Maar mijn harteleed zal toch wel nimmer wijken. Overigens voel ik mij weer volkomen gezond". Hebt ge reeds over de toekomst nagedacht", waagde Hamilton haar ver- dei' te vragen. „Ge zult hegrijpen, dat gij in dit hospitaal niet langer kunt blij ven, waai' alleen werkelijk zieken wor den opgenomen, die geneeskundige hulp noodig hebben, en dat hebt gij' niet meer". Ja, ik heb reeds over de toekomst par gedacht", antwoordde zij op rustigen toon. „Het eerste dat ik moet doen isde Etv gdsohe taal gaan leeren". Zijt go dan besloten om in Engelanjd te blijven?" vroeg de dokter. Carlotta zweeg eenige oogenblikken onder-wijl zag Hamilton duidelijk, hoe zij een innerlijken strijd voerde en hoe zij weifelde of zij den vreemdeling wel haar te New-York. Volgens „De Fiets" is Stol, de Amsterdamsche wielrenner, bezig zich in de buurt van Parijs o,p den weg te oefenen voor den zesdaagschen wedstrijd te New-York. Hij gaat einde November scheep met Rutt, die zijn koppelgenoot zal zijn, ook in andere zesdaagsche wedstrij den in Amerika, waarvoor het tweetal ge- engageerd is. Is, wellicht met het oog op zijn Amerikaansche reis, Stol nu feeds begonnen zijn echt-Hollandsohen voor naam Jan te veranderen in John'? Uit reclame-oogpunt misschien niet eens goo verstandig na dg Hudson-Fultonfeesten Rookvrij stoken. In het proefsta tion to Pittsburg is volgens het „Jour nal of the American medical Assocdatios" het vraagstuk der rookvertering geheel opgelost door volledige verbrauding der steenkolen in den vuurhaard, waarna, de gasvormige verbrandingsproducten ter verhitting van den ketel dienen. Reeds tweehonderd fabrieken inl den omtrek ma ken van het stelsel gebruik en wel met groot geldelijk voordeel. Nicaragua. De oproerlingen heb ben de troepen van Zelaya bij Lajas een s^ware nederlaag toegebracht. Aan beide zijden vielen honderden dooden. UOüTKtUtJk. D e g e v aar 1 ijke o.v erw eg. Op een overweg nabij Bochnia, Galicdë, is, een rijtuig, waarin zich bevonden de groot grondbezitter Kowalski, zijn vrouw, twee dochters en de koetsier, door een trein gegrepen en vermorseld. De vijf inzitten den werden gedood en tot onkenbaar wondens toe verminkt. s k u v i j; Van het Servische Hof. Prinses Helena van Servië, 24 jaar oud en oudste dochter van koning Peter, gaat zich ver loven met een Russischen Grootvorst. Dit geschiedt op verlangen yan den Czaar. Een zonderling geval heeft zich in Ser vië voorgedaan. De Grieksche bisschop v,an Nisj had godroomjd, dat er een revo lutie was uitgebroken en dat Prins George tot Koning was geproclameerd. De bis schop deelde dien droom aan zijne vrien den schriftelijk mede. Het ministerie kreeg daar kennis van en nu zal de bisschop waarschijnlijk wegens hoogverraad, ver volgd worden, aangezien, men die mede deeling beschouwt als propaganda voor Prins George. Prins Hendrik te Amsterdam. Met den gewonen trein van 9.55 arri veerde Zaterdag tg Amsterdam Prins Hen drik, vergezeld van zijn adjudant Bijl de Vroe. Na een korte begroeting werd piot het rijtuig van Dr. Tilanus naar het Ko ninklijk Paleis gereden, waar de Prins de vergadering van het Oranjokruis, die om half elf aanving, presideerde. vertrouwen zou schenken. Gij kunt mij vertrouwen", ging hij voort, en de smeekende, stomvragende blik barer diepdonkere oogen zegden hem dat hij haar gedachten geraden had. Hij ging voort: „Weed verzekerd:, signorina, dat slechts deelngming in uw lot mij deze vraag tot u deed richten". Ik zou de Engelsche taal zeer gron dig willen leeren", antwoordde zij. „Als gij mij hiervoor den weg en de middelen zoudt willen aanwijzen, zoudt gij mij een grooten dienst bewijzen". Met genoegen ben ik daartoe bereid. Verstaat gij1 Fransch?" Bijna zoo goed als mijn moedertaal. Maar van Engelsch versta ik geen woord". Nu, dat zult ge gauw genoeg ken nen. Onder Ide dames, welke dadelijk m«t uw lot waren begaan, is er eene die u gaarne in huis zal nemen, omdat zij zich levendig voor u interesseert. Zoudt gij geneigd zijn een klein meisje, van een jaar of tien, les te geven in het Itali- aansch en Fransch?" Van harte graag; maar qpi voor waarde, dat ik een zekere vrijheid be houd". (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1909 | | pagina 1