No. m
Zaterdag 6 November 1909
Vijfde Jaargang.
Dit immer Destaat nit 8 Dlaflzpen.
EERSTE BLAD.
Vnsthijnt eiken MAAHDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
UIT DE PERS.
Sociale Berichten.
BIMNEHIAKD.
UIT ZEELAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers èi contant -0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. Administratie: Gaiuepoorfsfraaf C 209, GOES.
Reclameberiehten 25 Ct, p. r. Big abonnement speciale prgs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerefend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant.
„Caritas."
Voor eenige weken zond men ons een
boekje, getiteld: „Afdrukken van
indrukken" en geschreven door Me-
vrouiw Nelly Van Kol, voorheen socia-
liste, thans verbonden aan het leger des
Heils.
Zij schetst daarin op aantrekkelijke
wijze pi wat de volgelingen van generaal
Booth verrichten tot leniging der maat
schappelijke nooden in hunne asylen,
doorgangshuizen, kinderhuizen, reddings
huizen, landkolonies enz.
Als vanzelf dachten wij aan het reuzen
werk der christelijke liefdadigheid, dat
door de Katholieke Kerk sinds haar ont
staan wordt beoefend en dat nog steeds
den geest ademt van haren Stichter, een
geest, zoo juist verzinnebeeld door het
woord „Caritas", dat „liefde" beteekent
en wel „liefde", die zich uit in daden
van hulpbetoon, jn werken van barm
hartigheid, zoo geestelijk als lichamelijk.
Wij zijn de laatsten, om te ontkennen,
hoe groote verdiensten het leger des heils
zich door zijn maatschappelijk liefdewerk
heeft verworven. „Hij, die een glas wa
ter in Zijnen Naam gegeven, niet onbe
loond laat", zal gewis iedere daad van
naastenliefde weten te vergelden. Maar
het vertoon en de ruchtbaarheid, die aan
do liefdewerken va.n het leger des Heils
worden gegeven, mogen ons niet over
het hoofd, jioen zien, wat, zij het dan
ook meer in stilte, door de Katholieke Kerk
dag aan dag in gasthuizen en gestichten,
in barakken en doorgangshuizen wordt ge
daan voor den fcranken en gevallen
menseh. Daar trachten duizenden, van de
wereld en hare aanlokselen ten eenemale
afgestorven, de heerlijke voorbeelden na
te volgen, die een Elizabeth van Thurin-
gen, een Vincentius a Paulo, een Petrus
Claver, een pater Damiaan hebben nage
laten, als een onvergankelijk gedenktee-
ken van hetgeen do zwakke, brooze
mensch vermag, die vervuld is van een
brandende liefde .tot God en zijnen everij-
mensch.
„Caritas Christi nTget nos". „De liefde
tot Christus dringt ons". Dat was hun
devies en het geheim van den vaak on
begrijpelijk zwaren arbeid, dien deze hel
den en heldinnen der Christelijke Caritas
zich hun leven lang voor den evenaaste
getroostten. jEn, wijl die Katholieke Kerk,
als wier getrouwe kinderen zij zich op
offerden, de „zuil en grondslag" der
waarheid is, gelijk St. Paulus het zoo
treffend zegt, daarom schitterden hun
liefdewerken met dien hemelschen glans,
die het merkteeken van het ware is en
rust ook thans nog die stempel op den
arbeid van allen, die zich onder de
schutse der Kerk op de werken der lief
dadigheid [toeleggen.
Blijve in den edelen wedloop Christus
in Zijne lijdende ledematen te dienen,
de Katholieke Kerk de eerste, gelijk zij
de eerste geweest is, die aan de wereld de
weldaden van de ware „caritas" heeft
doen kennen I
Een Beschuldiging.
Wij lezen in „Het Centrum" de vol
gende driestar:
Het anti-revolutionair orgaan D e
Zeeuw1 meent er ons, ten onrechte na
tuurlijk, op te moeten wijzen, dat dagen
als de feestdag ,van Allerheiligen geen
Zondagen zijn, en gaat dan voort:
En op den Zondag wordt er, ook
in kringen waar Het Centrum
haar invloed oefent, tegen de rech
ten Gods op dien Zondag,
nogal gezondigd.
.Waar is bijv. het herbergbezoek en
borrel- of biergebruik, het zich bezig
houden met allerlei niet-noodzakelij-
ken arbeid zoo veelvuldig als in
overheerschend Roomsche (streken
Wij weten niet, of de Zeeuw hier
met volkomen kennis van zaken kan spre
ken, en natuurlijk hopen wij1, dat het
blad hier, zachtst genomen, overdrijft.
Mocht echter ook slechts ten Üeele waar
blijken wat hier geschreven wordt, dan
behoeft wel niet te worden gezegd, dat
in dezen toestand zoo spoedig mogelijk
verandering dient te komen.
Op de katholieken rust ook te dezen
opzichte de verplichting van het goede
voorbeeld.
De vraag rijst echter, of het in de
„overheerschend Roomsche streken",
waarvan het anti-revolutionair orgaan ge
waagt, .wel de Katholieken zijn, die zich
de door het blad uitgebrachte beschul
diging hebben aan te trekken.
En voorts zouden wij de Zeeuw erop
willen wijzen, dat de Kerk ook in mate-
rieelerï zin de Zondagsrust bevordert door
het voorschrift, dat verschillende feest
dagen als Zondag zijn te vieren, -een
voorschrift, dat niet slechts een gods
dienstige, maar ook een sociale be-
teekenis heeft.
Ongeloof.
Het „Huisgezin" schrijft:
De Nederiandsche Protestantenbond
heeft in rijn gisteren gehouden algemeene
vergadering weer ieen droef beeld van
ongeloof te aanschouwen gegeven.
Dominee Van Loenen Martinet sprak
over „het bezigen van orthodoxe termen
bij onze godsdienistprediking."
In het kort kwam zijn betoog hierop
neer, dat de moderpe, d. w. z. onge-
loovige dominees woorden gebruiken als
b.v. zonideval, verlossing, enz., waaraan
zij niet |de beteekeinis hechten, welke die
■woorden hebben :en die door den geloo-
vige er aan gehecht wordt.
M. a iw., (de moderne dominees mis
bruiken idie woorden en misleiden hun
gehoor.
Over het onderwerp werd druk van
gedachten gewisseld.
Er waren er, die de „orthodoxe"
woonden wilden behouden, omdat ze
„dierbaar" zijn aan de gemeente.
Anderen evenwel stelden zich op het
stellig juisteVe standpunt, dat een termi
nologie, waaraan niet de geijkte 'fielee-
kenis wordt gehecht, gevaar met zich
brengt voor oneerlijkheid.
Wij zouden het nog iets sterker willen
uitdrukken: het is oneerlijk.
Intusschen, verschillen de heeren al van
meening over de vraag, of men de woor
den al dan niet behoort te bezigen,
omtrent hetgeen die woorden verbeelden
en verklanken, waren blijkbaar allen het
roerend eens: niemand gelooft er meer
aan.
Den zondeval, het Verlossingswerk
het funidameint van het Christendom, ont
kennen alle modernen met groote een
stemmigheid.
Niets dan den naam hebben zij van
het Christendom overgehouden. Aposte
len van het geloof zijn ze.
Twee Gevaren.
Het anti-rev. „Arnhemsch Dagblad"
schrijft
We vragen aan de Overheid bescherming
van het zwakkere, handhaving van het
recht. Een uitgebreide sociale wetgeving
is, bij den huidigen stand van zaken, o. i.
zeer heslist noodzakelijk.
We streven op sociaal terrein niet naar
oorlog. Doch naar vrede. Vandaar ook,
dat wij het toejuichen, als arbeiders en
patroons zich organiseeren. Het af
sluiten door deze organisaties van collectieve
contracten achten wij van groote, verblij
dende beteekenis. Mot tnr. Van Houten's
individualisme zijn al deze dingen
echter moeilijk vereenigbaar.
Grooten invloed heeft evenwel het woord
van dezen staatsman niet meer.
Toch schijnt het ons zoo nu en dan toe,
alsof ook sommigen in christelijke kringen
zich nog niet geheel ontworsteld hebben aan
de oud-liberale theorieën.
Vandaar, dat eene herhaalde waarschu
wing tegen dit „individualisme", tegen die
valsche „vrijheidsleuze" niet overbodig is.
Er i s een „socialistisch gevaar".
Maar er i s ook een „conserv atief gevaar".
En goede anti-revolutionnairen moeten
voor beide gevaren op hun hoede zijn.
Oudegeest te Roermond.
De socialist Oudegeest, algemeen Voor
zitter van de Nederl. Vereeniging van
Spoor- en Tramwegpersoneel, sprak den
16 Oct. j 1. voor de afdeeling Roermond.
In he. debat vroeg de heer Koning, onder
voorzitter van de Roermondsche afdeeling
van bet R. K Secretariaat van Spoor- en
Tramwegpersoneel, aan den heer Oudegeest
bewijzen voor eenige beweringen aan het
adres van katholieke priesters, waarop de
heer Oudegeest antwoordde
„Aan een kind van van Opstal,
tegenwoordig gestatienneerd te Boxtel,
is destijds door kapelaan Mutsaers (te
's Bosch) de eerste Communie gewei
gerd, omdat hij geen lid wou worden
van St. Raphaël.
Tegenover zulke positieve bewering met
naam en toenaam moest de debater het
antwoord schuldig blijven, omdat hj van
deze zaak nooit iets gehoord had. En daar
het een Zondag was, kon de debater ook
niet telegrafisch of telefonisch bericht in
winnen daarom beloofde de heer Koning
aan kapelaan Mutsaers, die de hoofdad
viseur van St. Rafaël is, de noodige op
heldering te vragen.
En het antwoord van kap. Mutsaers?
Het staat in het laatste nummer van het
orgaan van St. Rafael, „Het Rechte Spoor",
en we drukken het hier geheel af.
OPEN BRIEF.
In eene vergadering te Roermond heeft
Oudegeest goedgevonden te vertellen, „dat
kapelaan Mutsaers de kinderen van Van
Opstal te 's Bosch verhinderde de Eerste
H. Communie te doen, omdat v. Opstal
geen lid van „St. Raphael" wil worden.
Ondergeteekende verklaart, dat dit ge
zegde geheel en gansch eene groote onwaar
heid is
Hj voegt er gaarne aan toe, dat hj
dergelijke daad, door wien ook verricht,
zoo beslist mogeljk zou afkeuren.
't Is wel diep treurig, dat Oudegeest met
zulke onwaarden (laat ik hopen dat
het geen leugens zijn) de Nederiand
sche Vereeniging op de beenen moet
houden.
Ant. Mutsaers.
Men zal hier niet anders kunnen dan
zjne verwondering en verontwaardiging
uit te spreken over de verregaande bruta
liteit van den heer Oudegeest.
Nu weet men ook, hoe smadelijk in de
neutrale vereenigingen er maar op aan
gepraat wordt, wanneer het katholieke
priesters geldt.
Als men naam en toenaam durft noemen
en dan nog ondervindt dat alles geheel
gelogen is, hoe zal het dan 2jn, als men
met losse bewerÏDgeu komt van een priester
hier en een priester daar.
En toch zal dit praatje van een priester,
die de Eerste H. Communie weigert, omdat
de vader geen lid wil worden eener Katho
lieke Vereeniging, nog wel jaren lang de
ronde doen.
In ieder geval zal de eerljkheid ge
bieden, dat de bladen, die een Verslag
van de lezing van Oudegeest gegeven
hebben, ook het antwoord van kapelaan
Mutsaers mededeelen,
(„N. Koerier").
Mr Th. Borret.
Naar de „Res.-Bode" verneemt, gaat het
met den gezondheidstoestand van het lid
van den Raad van State, mr. Th. Borret,
goed vooruit. Gisteren werd hem een kie ne
hoeveelheid van het in de borstholte uitge
storte bloed afgenomen. Gelukkig zjn de
laastc nachten rustig en ia de voedselop-
name voldoende
Bljft de toestand gunstig, dan zal de
punctie nog eenige maien kunnen herhaald
worden en het is te verwachten, dat de
beterschap gestadig zal toenemen.
Men meldt aan de „Maasbode" uit Waar
denburg
Het reeds vroeger aangekondigde bezoek
van Z. K. H. Prins Hendrik aan deze ge
meente zal,naar wij vernemen, plaatshebben
den 16 November a.s. Alsdan zal Z. K. H.
de gast zijn van den heer H. W. baron
van Pallandt, burgemeester van Waar
denburg en Neerjnen, en deelnemen aan
de groote jachtpartij te houden op diens
heerljkheid onder Neerjnen.
Gedwongen winketnering.
Men meldt ons:
De minister van landbouw, nijverheid en
handel, heeft aan den heer A. P. Staalman,
oud lid der Tweede Kamer te Helder, op
gedragen, onder de bevelen van den directeur-
generaal van den arbeid, in te stellen eene
enquête naar de gedwongen winkelnering
in Nederland en naar den invloed daarop
uitgeoefend door art. 1637s Burg. Wetb.
Huldiging-Lovink.
De afgetreden directeur generaal van den
Landbouw, de heer Lovink, is Donderdag
middag op initiatief van het centraalbestuur
van den Nederlandsehen Tuinbouwraad door
schier alle Tuinbouwvereenigingen uit hef
land, bij dien Raad aangesloten, te 's Hage
gehuldigd.
De ondervoorzitter van den Tuinbouw
raad, de heer Van Lennep, huldigde de
groote verdiensten van den heer Lovink,
aan wien de Tuinbouw ontzaglijk veel te
danken heeft.
De Nederiandsche Tuinbouw had hem
afzonderlijk willen huldigen, omdat het de
heer Lovink is geweest, die de Tuinbouw
tot op groote hoogte en bovenal tot zelf
standigheid heeft gebracht. Spreker bood
hem compleet tafelzilver in mahoniehouten
cassette aan.
Nabij Katwijk is deze week door een
duiker van 's Rijks Waterstaat een onder-
zoek ingesteld op het wrak, naar het lijk
van den omgekomen luitenant. Het zoeken
is echter zonder resultaat geweest. (Hbl.)
Kilometerboekjes.
Naar wj vernemen, zullen bj de invoering
van de nieuwe j spoorwegtarieven voor het
vervoer van reizigers door de Nederiandsche
spoorwegen behalve gemeenschappel jke
abonnementskaarten, ook gewone en spe
ciale K.M.-boekjes worden afgegeven, welke
zoowel in het buitenverkeer als in binnen-
landsch rechtstreeksch verkeer geldig zijn.
„Maasb."
Goes. Wij vestigen de aandacht onzer
lezers op achterstaande advertentie van
Wegkamp's Dansende Brug, die eene al
leraardigste vermakelijkheid is en daar
om op de aanstaande toondagen zeker
enorm veel bezoekers zal trekken.
Door met deze nieuwe attractie bij het
Goesche publiek aan te komen toont de
heer Wegkamp zich een ondernemend
man, wiens vindingen zonder twijfel ge
waardeerd zullen woirden.
Door de Vereeniging „Handelsbe
langen" alhier werd in haar- laatst ge
houden vergadering o.m. het volgende 'be
sloten
Instemming te betuigen met het dooi
de zustervereenigipg te Middelburg uit
gebracht rapport omtrent de wenschelijk-
heid van een ander model nikkelen stui
verstuk, ter voorkoming van verwarring
met het kwartje. Aanbevolen werd het
Belgisch model, dat in het midden een
gaatje heeft.
De heer v. d. Peijl meent, dat ook
dit model uit een oogpunt van reinheid
afkeuring verdient en ziegt in staat te
zijn een ander beter model aan de ver
gadering voor te leggen.
Besloten wordt in de volgende ver
gadering dit model aan het oordeel der
leden te onderwerpen en bij goedkeuring
het aan de regeering op te zenden.
Tot bode van Handelsbelangen wordt
benoemd de heer C. M. Meij'ler, thans
reeds bode der Spaarkas.
Met het oog op het groote belang der
Middenstands enquête wordt de volgende
motie aangenomen„De vergadering van
meening, dat de Enquête allen steun
verdient, dTaagt den voorrzitter op in
overleg te treden met den Enquêteur den
heer mr. Stieger om te beraadslagen wat
nog te .doen is in het belang van de
beantwoording der vragenlijsten."
Ten slotte wordt nog besloten ad
hesie te betuigen met het adres der vier.
eeniging „Vlissingen Vooruit" betreffen
de den verkeersweg tusschen Zeeland en
Noord.Brabant.
Middelburg. De najaarszitting der Prov.
Staten zal Dinsdag as., des avonds half
acht worden geopend
Binnenkort zal de inschrijving wor
den geopend op een aandeden kapitaal
groot f700.000, verdeeld in aaadeelen
van f500, voor het in exploitatie bren
gen van [de stoomtramlijnen IJzendijke
Sas van GentNederl. grens, Moerbeke
Biervliet en PhilippineZaamslag.
Voor deze tramlijnen is door de pro
vinciale Staten van Zeeland: reeds een
renteloos voorschot toegestaan tot pen
minimum van f690.000.
Een goede verbetering zal worden
aangebracht op de Tramsdngel alhier. Men
is idaax thans bezig met het maken van
een wissel voor de electrische trant
Tusschen de rails van die wissel Zal
de weg bestraat worden, hetgeen zeker
zeer ten 'gerieve is van de daar in zoo
grooten getale ipasseerende voertuigen.
De voetbalclub „Zeelandia" alhier,
die ingeschreven [had voor de Bekerwed
strijden va» den Ned. Voetbalbond en
Zondag a. s. de eerste rondetegen een
club te Hilversum moest uitkomen, heeft
besloten piet te gaan en alzoo met
50 verloren.
„Olympia" van hier gaat voor dezelfde
ronde Zondag naar Delft om zich met
„Goncoidia' 'aldaar te meten.
- Dat het bietehkweeken op Walcheren
steeds meer en meer wordt beoefend,
blijkt wel hieruit, dat de stoomtram Wal
cheren extra-bietienwagens moet laten
loopen.
De heer M. Fokker, gemeente-ont
vanger alhier, biedt Zaterdagavond a.s.
in het Schuttershof een diner aan, aan
alle gemeenteambtenaren, die hem Maan
dag ter gelegenheid van zijd 25-jarig
ambtsjubileum een geschenk aanboden.
Vlissingen. De alhier te houden land-
bouwcursus onder leiding van den heer
A. de Smidt te Middelburg' zal Vrijdag
12 November geopend; worden.
Naar wij vernemen is de heer L.
Eling Doornbos, opzichter aan de gasfa
briek alhier, benoemd tot assistent-inge
nieur der gasfabrieken der Imperial Con
tinental Gas Association te Antwerpen,
en tot opzichter aan de gasfabriek alhier
de heer J. J. van der Jagt, tot heden,
tijdelijk opzichter. (VI. Ct.)
Met de mailboot „Koningin Regen,
tes" wordt Zaterdagmorgen hier verwacht
Prins Albert van Sleeswijk'Holsteren,
die met den üuitschen mail trein de reis
naar Potsdam zal voortzetten.
Door de afdeeling Vlissingen van
den Bond van handels, en kantoorbedien
den, zal binnenkort een cursus in ma
chine-schrijven worden geopend. Waar
tegenwoordig ,aan kantoorbedienden vaak
de eisch wordt gesteld, dat zij bekend,
moeten zijd met machine-schrift, heeft
de afdeeling zeker een stap in de goede
richting gedaan door het openen van
zulk een cursus.
Gisterenavond gaf de dames-zang-
vereeniging „Polyhymnia" in het concert
gebouw van den heer Burgers, hare eer
ste uitvoering in dit seizoen, onder lei
ding van den heer G. B. Dommisse.
De zaal was goed bezet en de uit
voering van het aardige programma valt
zeer te loven. De sopraan.sotisteMej. L.
van Diggelen uit 'sGravenhage droeg
voel hij tot hot succes van den avond.
Het talrijk publiek gaf meermalen door
luid applaus zijn ingenomenheid met de
uitvoering te kennen.
Zierikzee. In de Dinsdag j.l, gehouden
plechtige buitengewone zitting van de
arrondissements rechtbank alhier, had heden
de installatie plaats van den heer mr. J,
de Vries van Doesburgh, als officier van
justitie bij dat college.
Vóórdat daartoe werd overgegaan, werden
zoowel door den waarnemenden officier van
justitie, mr. ridder van Rappard, als door
den voorzitter, mr. J. P. Cau in hartelijke
bewoordingen de afgetreden heeren mr. Di
Engelberts en mr. W. P. R. Bouman, als
