No. 116
Zaterdag 2 October 1909
Vijfde Jaargang.
ImDer bestaat Dit 8 bladzijden.
EERSTE BLAD.
Het „Weekblad", de Oot
moed en nog iets.
Ï8N NËNL AMD.
Sociale Berichten.
UIT ZEELAND.
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goe» f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers a contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrgdag vóór een uur 's namiddags.
Reclameberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oeretend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant.
In het kiesdistrict Oostburg, met name
in Zeeuwsch-Vlaanderen, Westelijk deel,
verschijnt om de zeven dagen een Week
blad, dat, zoo de „vox populi" in deze
niet bedriegt, geredigeerd wordt door den
heer Vorsterman van Oije, vroeger hoofd
onderwijzer in ruste; thans Tweede Ka
merlid in actie. Genoemd Weekblad heet
verder de Vrijzinnig-democratische kleur te
bekiennien. Beter en maar overeenkomstig,
de waarheid ware het te Zeggen, dat
het Wieekblad voornoemd, zich bijl voor
keur tooit met idie anti clerical® kleur, al
thans is ons uit vroeger© nummers van,
dat orgaan menige zinsnlede bekend, |diq
de Christelijke overtuiging in het alge
meen, |de Katholieke geloofsovertuiging in'
het bijzonder, geweld aandoet.
In; het nummer van 29 September j 1.
wordt de lezer onthaald op eeme uitge
breide beschouwing over !die nieuwe Twee
de Kamer en wat er op het Binnenhof
de vorig© week zooal voorviel. Stijl en'
taal verradien den heer Vorsterman,, of
schoon zijn naam noch voluit, noch met
ide initialen ondier het stuk prijkt.
De opening van idie zittingen der Sta-
ten-Generaal geschiedde, zooals de lezer
weet, dit jaar niet door H. M. de Ko
ningin, maar in Haar naam door de
ministers, in commissie hiertoe vereenigd,
terwijl de openingsrede werd uitgespro
ken door minister Heemskerk. Die mi
nisters vertegenwoordigden dus
de Kroon en werden daarom ook met
zeker icerehetoon van het koninklijk pa
leis naar het parlementsgebouw geleid
Wanneer dn lezer zich dit alles nog
eens goed zal herinnerd hebben, verzoe
ken wij hem aandachtig na tie lezen,'
wat het Weekblad dn zijn zoo juist ge
noemd artikel over de ministers zegt:
De door H. M. benoemde Commis
sie bestaat uit 'die hoofden der ver-
schilienihe departementen, allen jat
groot gala: stetók, rok, diegen, witt®
broek met broekie gouden, bies, do
minee Talma op d|en linkerhoek, be
hangen met kruisten als symbool hun
ner ridderlijkheid en met comman
deurslinten als symbool hunlnier ne
derigheid, ievenide getuigen van den,
christelijken oot- en deemoed, die,
men met recht van de vertegenwoor
digers der christelijke beginselen mag,
verwachten.
Toen we die heeren zagen, dach
ten we onwillekeurig aan Christus
met zijn apostelen, die pen hunnjer
uitzond om een visch te gaan vangen
ten einde het tolgeld te kunnen be
talen, en nadat we dat gedacht had
den, mompelden we zoo voor ons
zelf, idat hiemiand het hoorde: zie
ker alles ter pene Gods! Woorden
i en daden
Wanneer idie schrijver van bovenstaande
regelen meent zichzelvien pen brevet van
nederigheid te hebben uitgereikt pn onze
ministers, speciaal da als christelijk meer
op ]den voorgrond tredende, te hebben
gekenschetst als farizeesche, verwaten
pronkers, vergist hij zich deerlijk. Het
vergaat hem juist als dien philosoof der
oudheid, die miet beslijkte schoenen en
een havieJoos kleed ten gastmaal van den
wijsgeer Socrates verscheen en diens eet
zaal binnenstapte met de woorden: „Ik
vertreed Socrates' hoovaardij." „Ja", ant
woordde Socrates, „maar met hoo
vaardij van een andere soort."
Dat het dragen van prachtgewaden en
versierselen „per se" vierbonden zöu zijd'
met een hoovaardig gemoed en een on
christelijke gesteldheid des harten, is ab
soluut onwaar en ide boven aangehaalde
tirade van het Wieekblad mtet die bijbel
plaats incluis zou alleen dan iets betee-
kenen, wanneer het bewezen was, «lat
iemand zich niet zou kuninien voegen
naar jde eiscben van den stand, waarin)
de Voorzienigheid hem plaatste, zonder
tegelijkertijd te deugden van ootmoed en
beschendenheid^ prijs te geven. Men kan
zeer hoogmoedig wezen en in lompen ge
kleed gaan, maar ook ootmoedig van harte
zijn in den statierok.
Michiel Adriaan'szoon de Rujjter be
kleedde de hoogste positie op de vloot,
n.l. )die van Luitenant-Admiraal-Giein|e-
raal, was daarbij door buitenlandsche'
vorsten met viele onderscheidingen, ja
zelfs met dien hertogshoed begiftigd. Zijn
stand eischte, «lat hij meermalen in bet
openbaar moest vterschijnen, met de tae-
kenen zijner waardigheid, althans met
die aan zijn admiraalschap verbonden.
Toch weten wij van zijn levensbeschrij
ver, dominee Brandt, dat De Ruijter te
midden van al zijn waardigheden zich
nederig pn bescheiden toonde en van ai
hetgeen bij grootsch en schitterends
wrochtte G«xle die eer gaf. Men dient dus
wel degelijk met doorslaande bewijzen;
aan te komen, alvorens iemand onder de
veinzers en trotschaards te rangschikken,
alleen omdat hij leen galarok en een
commanideurslint draagt. Mocht bijvoor
beeld di© beer Vorsterman het later tot,
minister brengen en ons dan verrassen,
door de opening der Staten-Generaal voor
te zitten in een Axel'sche broek en boe
renhuis, dan zouden wij daarin ongetwij
feld een staaltje zien van 'smans eigen-
aardigen smaak, maar geenszins die klee-
omg Descnouwien ais pen dcwijs van de
nederige g emoedsgesteldheid van den
heer Vorstieirman.
De boven aangehaalde passage uit het
„Weekblad" bevat alzoo «ene groote
domheid. 1
Maar er is meer. Voor gewone, onont
wikkelde lieden moeten die regels de|n(
inidruk wekken, dat onze christelijke;
bewindsmannen huichelaars zijn en geheel
het vertoon van christelijkheid bij onze)
regeering en rechtsche politici niets an
ders is dan de dekmantel van de grofste
praal-, pronk- en heierschzucht. De toe-i
gevoegde bijbelplaats moet dienen om'
aan de woorden van dien schrijver hpti
noodige gezag blij te zetten en te doen(
uitkomen, wat schrille tegenspraak e)f
ligt tusschen het voorbeeld van Christus
en dat Zijner zich noemen dienaars en
volgelingen.
Daarin ligt juist het „perfide" van eenj
dergelijk geschrijf 1 Terwijl het aan den
eenlen kant verachting kweekt voor |dp!
vertegenwoordigers van het christelijk be
ginsel, ranidt het de christelijke overtui
ging bij! den lezier zelvien aan. Immers
hij zal allicht oordeelien: „als het Chris
tendom gebruikt wordt tot vlag om def
ondeugden van huichelarij en hoogmoedl
te bieldekken, zal het wpl niet veel bijl
zanders wezen."
Tegen leen dergelijk volksbederf nu,
wenschen wij met kracht op te komenj
en mtet nadruk te waarschuwen.
Wat verder dien schriftuurlijken schrij
ver aangaat van bovenaangehaalde pas
sage, men 'kan zaten, dat hij taiet ge
wend is te lezen in de Gewijde Bladen^
anders zou hij weten, dat bet door hem
aangehaalde voorbeeld absoluut niets be
wijst. Christus liet |den visch niet vangen
om Zijn armoefde te toonen maar om door!
het daarin gevonden, van te voren door
Hem aangewezen, geldstuk een bewijb te
geven van Zijn goddelijke almacht. Zon-
der twijfel beeft de Zaligmaker de ar
moede .liefgehad en) zelfs de volmaakt
heid afhankelijk gesteld van hare beoefe
ning,1) maar Zijne zaligspreking: „Za
lig de armeml van, geest," duidt wel «Iege
lijk aan), hoe ook de rijke, de machtige,
de gevierde mentech onder Gods uitver
korenen kan beihooren, indien hij!, hoe
ook uitwenidig door wereldscben praal
omringd, nochtans zijn hart van dat al
les hepft weten te onthechten.
Ten slotte, indien de heer Voraterman
werkelijk dp stille kracht is, die het
„Weekblad voor Zieeuwsch Vlaanderens
Westelijk Deel" in stand houdt, dat hij
dan zorge artikelen als het door o|ns
geïncrimineerde in de pen te houden.
Wat heeft b.v. pene phrase als dpze
te befcetekfcuen? „praktijken, die in
het zoo bij uitstek cltoricale
Limburg, waar de bieirv/erkie-,
zingen zoo'n groote rol spleilen;
volstrekt niet onmogelijk schij-
nen geacht te worden". Een ont
wikkeld en heiezien man als de heer V.
v. O. moest toch wellen, dat het euvel
der biervelrkiezingten juist door «ie Lim-
burgsche Liberalen wordt bedreven ejn
dus de woorden „het zoo bij uit
stek clericalp Limburg" als pen
geheel misplaatste onheuschheid aan het
adres van Zeteuwsch Vlaanderens Katho
lieken moeten beschouwd worden.
Dit is zeker: Hoia langer de heer V.
v. 0.. voorgaat met direct of indirect het
Weekblad tot pen orgaan te maken van
een hatelijk en. pen benepen anti-clcri-
calisme, hoe eerder de 200 kiezers, die
in Juni j.T. de stembus ten zijinen gunste
deden beslissen en met hen nog vele
anlderen hun man|daat bij! leen vol
gende gelegenheid zullen toevertrouwen,
aan den voorstander der Christelijke be
ginselen, allleen als protest tegen ©en
strijdwijze, die den man van karakter
onwaardig is.
Er is een Hollandsch spreekwoord, dat
zegt: „De kruik gaat ta water zoolang
tot ze breekt." .De Redactie van het
„Wieekblad" bedenke dit wel.
Matth. XIX. 21.
De sociaal-democraten en de godsdienst.
In ons land en in Duitschland geven de
socialisten voor, zich niet in te laten met
den godsdienst. „Godsdienst is privaatzaak
zeggen zij. Dat zjj intusschen den godsdienst
alles behalve vriendschappelijk gezind zijn,
ervaren wij dagelijks uit hunne geschriften.
In Frankrijk zjji> de socialisten oprechter.
Varenne, een Fransch socialist, die den
Duitschen partijdag der roode broeders bij
woonde, geeft in de „LaDterne" aldus zijn
indrukken weer
Godsdienst is iemands eigen zaak
heeft het congres verklaard. Dat is
een leer, injjne Duits»he kameraden,
die een socialistisch congres bij ons
nooit zal aannemen. De Fransch e
socialisten zijn anti-cleri-
caal. Voor zij den mensch
in politiek opzicht bevrij-
den, willen zjj hem eerst aan
priesters, aan katholieke
en protestantse he geeste
lijk e a en aan rabbijnen, ont
rukken, en zjj zullen er niet
aan deuken, oeu bondge
nootschap met de clericalen
van welke kerk ook aan te
gaan.
Wjj zijn „burger" Varenne dankbaar
voor deze uitlating. Hiermede heeft hij
het ware karakter van het socialisme ont
huld, outdaan «au alle schoonklinkende
leuzen.
H. M. de Koningin-Moeder bracht Don
derdag een bezoek aan Rotterdam en be
zichtigde de havenwerken en het stoom
schip „Rotterdam" van de Holland-
Amerikalijn. Te 12 uur gekomen, verliet
de vorstin te 4 uur Rotterdam. Het be
zoek wag incognito, de ontvangst van de
zijde van het publiek zeer hartelijk.
De Hollandsch-Belgische commissie.
De derde conferentie der Hollandsch-
Belgische commissie zal in de maand
Juni van 't komende jaar te Brussel
plaats hebben. Het algemeen bureau der
commissie heeft beslaten aan deze con
ferentie een buitengewonen, luister te ge
ven, zoowel omreden do schitterende ont
vangst den Belgen in Den Haag bereid
en om het succes van dp toenaderings
beweging te bewijzen, ,als om een blijk
te geven, dat zeer wordt qpi prijs ges,teld,
de belangrijke deelneming van Nederland
op de wereldtentoonstelling, waartoe de
Kamerleden, die deel uitmaken der com
missie, het initiatief namen. Het geheele
Belgische Parlement zal aan de Juni-
feesten deelnemen
De commissie zal vóór 't einde van dit
jaar in voltallige zitting bijeen komen om
kennis te nemen van het resultaat der
onderhandelingen, die gaande zijn in zake
de op de jongste conferentie aangeno
men ontwerpen, en aan, welker succès
niet te twijfelen valt.
Ondertusschen zal met het oog op de
derde conferentie de arbeid der secties
aanvangen. De volgende, kwesties zullen,
worden overwogen.
Ie sub-commissie: Telegraaf- en tele
foontarieven; de postwissel pn postkwi-
tantie.
2. sub-commissieGelijkheid van det
fiscale lasten, voor de ondernemingen, die
in beide landen werkzaam zijn. Entente
tusschen de Nederlandsch© Bank en la
Ranque Nationale de Belgique.
3e. sub-commissieL'itvindingsbrev et-
ten, rechtsgeldigheid van sommige diplo
ma's in beide landen.
4e. sub-commissie: Zee- en rivier-hypo
theken; verjaring van de rechtsgeldigheid
van authentieke acte.
5e. sub-c.o>mmissie: Handelsreizigers-
passen.
6e. sub-oommissie: Landbauw-kwestieg.
Gulpen.
De burgemeester van Gulpen heeft den
wensch uitgesproken voor een herbenoe
ming in December met in aanmerking
te komen. t
Gemeenteraadsverkiezing.
Men meldt uit Roosendaal <id. 29 de,zar:
bij enkele candldaatstejiing is de heer
a. a. J ongemeten tot hd van den ge
meenteraad gekozen (vacature-a. H.
bogers.)
Prov. Staten van Noord-Brabant.
Officieel is Woensdag candidaat gesteld
voor het lidmaatschap der Prov. Staten,
■district Zevenbergen, de candidaat der
R.-K. Centrale Kiesvereeniging, de heer
J. A. üomen, te Oosterhout, ure, dus bij
enkele canriidaatstetling is gekozen.
Kamerverkiezing breukelen.
De centrale liberale kiesvereeniging in
bet district breukelen besloot de hij naar
aangesloten kiezers vrij te laten om ai
of met te gaan stemmen en, voor zoo
veel zij gaan stemmen, ook ten aanzien
van «la Keuze tusscheiv den anti-revolu
tionairen en den katnoliekeu candidaat.
Het Handelsblad beveelt evenwel den
katholieken «landidaat aan.
Journalistiek.
Heden, 1 October, herdenkt, naar bet
„C." meldt, de heer J. li. V esters, hoofd
redacteur van het „Huisgezin", den dag,
«lat hij voor twintig jaren zijne "werk
zaamheid als journalist aanving.
Pauselijke onderscheiding.
Naar wij vernemenis de heer Ph. B,
van traeten, sinds 46 jaar kerkmeester
van de parochie van de H.H. Petrus en
Paulus te Maassluis, ter gelegenheid van
zijn tachtigsten verjaardag, door Z. H. den
Paus begiftigd met het ©erekruis „terp
Ecclesia et Pontifice".
In een .te Utrecht door de „Vereeniging
van Sociaal-Democratische Gemeente
raadsleden" gehouden, druk bezochte ver
gadering werd de heer mr. G. W Sannes,
van Middelburg, in de, vacature-Mendeiis,
tot bestuurslid, gekozen.
blijkens het jaarverslag telt de Vereeni
ging 123 leileu en weruen door het in-
iormatiebure.au 87 aanvragen behandel«L
D,oor dq heer Vliegen werd ingeleid het
aanhangige wetsontwerp op de gemeente
belastingen; en door den neer Spiekman,
raadslid te Rotterdam, het punt „gemeen
telijke armenzorg".
Pius X en de drankbestrijding.
Uit Koiüü wordt aan de „Tijd'; gemeld:
Dinsdag weiu in gezelschap van twee
Katholieke stadgenooten iVLej, Christine
Keinhart presidente der Maria- V ereeniging
te (irouingen, aan Z. H, dèn Paus voorge
steld als ijverige propagandiste voor dr
drankbestrijding. De ii. Vader prees haar
deswege zeer eu sprak den wensch uit, dat
Cod haar verdienstelijken arbeid moge zege
nen en haar zelve ruimschoots beloonen,
terwijl Z. H. aan de leden der Maria-ver-
eeniging zijn specialen zegen verleende.
Goes. Zilveren h u w e 1 ij k s f e e s t.
Hedenmorgen had in de parocniekerk van
St. Maria! Magdalena eene treffende plech
tigheid plaats. Te half tien ure werd er
eene solemneele mis van dankbaarheid
opgedragen ter herdenking van het zil
veren huwelijksfeest van onze stadgenoo
ten den heer en Mevrouw P. J. van de
Ven.
Ais officiant fungeerde de broeder van
den jubilaris, de Zeer Eerwaarde heer
H. J. van de Ven, pastoor te Scheveningeu,
terwijl onze HoogEerwaarde heer Deken
en de Weleerwaarde heer Kapelaan als
«liaken e,n subdiaken bij het H. Offer
assisteerden.
Het zangkoor voerde op verdienstelijke
wijze de 2-stem.mige mis uit van A.
Staehle, terwijl door den heer Jos. Stieger
met veel wijding het „Panis Angelicus"
van Cesar Franken werd ten gehoore ge
bracht.
Tal van, geloovigen woonden den Hóóg-
dienst bij, ongetwijfeld ami door hun ge
bed des Hemels zegen over het zilveren
echtpaar af te smeeken, dat verder ge
durende den dag talrijke blijken van har
telijke belangstelling, zoo van hier als
van elders, ontving.
Bioscopi'e. De bioscoop A. Benner
geeft hier eenige voorstellingen in de zaal,
van „D'e Prins, van Oranje". De projecties
zijn zeer fraai, vooral zeer stil en het
programma is zeer varieeirend. Eenige
fraaie natuuropnamen, o. a. van Biskra
in Algiers zijn alleen reeds een bezoek
overwaard. Goede piano- en vioolmuziek
vult de tusschenpoozen op aangename
wijze aan. Het geheel heeft het cachet
van eene onderneming eerste klasse.
Dei heer C. Sinke, kantoorknecht aan
bet postkantoor alhier, verlaat heden den
dienst met pensioen. Hij kan met voldoe
ning pp zijn loopbaan terugzien. Gedu
rende 31' jaar is hij bij de posterijen werk
zaam geweest. Op 27-jarigen leeftijd tot
brievenbesteller aangesteld, bleef hij
steeds aan het kantoor Goes verbonden.
Zijn hartelijk, opgewekt en hulpvaardig
karakter verzekerde hem daar de vricn-
schap van allen met wie hij in aanraking
kwam. Dat zijne uittrede uit de gelederen
dan ook niet onopgemerkt voorbij zou
gaan, was te verwachten. Toen Sinke
hedenmorgen in dienst kwam, stond het
geheele personeel met den directeur aan
het hoofd gereed pmi hem te ontvangen.
D'e directeur, de beer Boomsma, sprak
hem zeer hartelijk toe, herdacht zijne
stipte plichtsvervulling gedurende al die
jaren en drukte er zijn oprecht leedwe
zen over uit, dat hij voortaan het pret
tige, trouwe gezicht van Sinke op het
kantoor zou moeten missen. Juist op 'n
plaats, waar altijd weer dezelfde dagelijks
terugkeerende werkzaamheden verricht
moeten worden, doet hot zoo goed, een
monter gelaat en een gelijkmatig humeur
te ontmoeten. Hij sprak den wensch uit,
dat de vertrekkende beambte nog heel
veel jaren van zijn pensioen, zou mogen
genieten en zijne oud-collega's niet zou
veïgeten; om hem dit gemakkelijker te
maken, bood, hij hem uit aller naam twee
photo's in: lijst aan, een van het kantoor
en een van het geheele personeel.
De heer Sinke dankte met een paar
hartelijke woordeh en beval zich bij votad-
during in aller vriendschap aan.
Bij het bezoek van H. M. de Koningin
aan Goes jn Sept. 1907, werd hij met
de bronzen medaille der O.-N. orde ver
sierd.
Middelburg De reserve-sergeant J. Ver-
hage van het 39e landweerdistrict alhier
is op heden bevorderd tot reseivc-sergeant
uiajuor-instrucleur b(j dat district.
B. en W. stellen voor den raai af
wijzend te beschikken op een verzoek van
de vereeniging van de nationale tentoon
stelling van huisvljjt om eene tubsidie ad
f500. De commissie van finantiën slnit
zich bij dit voorstel aan.
B. en W. stellen den raad voor om
overeenkomstig een daartoe gedaan ver
zoek, eene subsidie van f50 'sjaar voor
den tijd van 20 jaar toe te staan aan den
heer A Huyghebaert te AssebroDsk (België)
of aan de Noderlandsche maatschappij, aan
welke hij zijne rechten zal overdragen ten
behoeve van een electrischen tramweg van
Kuocke naar Breskens.
B. en W. gaan geheel en al mede met
het in desbetreffende adressen aangevoerde
argument, dat Middelburg door het meerdere
vreemdelingenverkeer van dezen weg zal
profiteeren, ook al ligt het niet direct aan
dien weg.
B. en W. hebben de volgende voor
dracht opgemaakt voor ambtenaar van den
burgerlijken stand (vac. den heer W. J.
Sprenger)de heeren P. Dumon Tak, wet
houder en J. F. van Dunné, lid van den
gemeenteraad.
Op de voordracht voor de benoeming