buitehland.
No. 107
Zaterdag 11 September 1009
Vijfde Jaargang.
Veischijit eiken HAAHDA6-. WOEHSDAG- in VBIIDMHD.
Dit miwitr totaat uil 8 tlailijjfa.
eerste blad.
BINNENLAND.
Sociale Berichten.
Kunst en Wetenschappen.
Abonnementsprgs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 'a namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoorfstraat C 209, GOES.
Reelameberiehten 25 Ct. p. r. Bjj abonnement speciale prjjs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oereiend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 26 Ct, h contant.
Eene ontboezeming.
In no. 104 van een zeker hier ter stede
verschijnend vrijzinnig blad geraakte de
heer S. C. RIBËNT, wiens naam, naar men
zegt, in de registers van den Burgerlijken
Stand met de initialen W. E. begiEt, in
cholerische opwinding over het geschrijf
der fijne' kranten en maakte ze met een
pennertreek onschadelijk, sprak over hen
het„la mort sans phrase" uit.
In no. 106 van datzelfde vrijzinnige blad
keert zich de heer S. C. RIBENT tegen
ons en geeft de volgende ontboezeming
ten beste
„Op het artikel van het andere blaadje
zal ik niet antwoorden. Dat geschrjjf is
al te dwaas. Met een journalist die
geen verschil kent tusschen anatomie en
pornografie, tusschen een hoofdartikel
en een ad verton tie, een polemiek te be
ginnen lijkt me onvruchtbaar en noode-
loos".
Wij kunnen niet zeggen, dat dit stukje
proza overvloeit van beminnelijkheid jegens
ons. Het minachtend woord „blaadje", op
de „Nieuwe Zeeuwsche Courant"
toegepast, het vraagteeken achter het woord
„journalist", 't zegt alles, dat de heer S. C
RIBENT boos is, geweldig boos
Nu, boos zjjn, een hooge borst zetten,
de wenkbrauwen fronzen, is gemakkelijk,
maar of daarmede het pleit gewonnen is,
ziedaar een andere vraag.
Kent de heer S. C. RIBENT het Fransche
spreekwoord „Qui se fache a tort", „wie
boos is, heeft ongeljjk Welnu, dat spreek
woord is in het onderhavige geval vo'maakt
op hem toepasselijk. Iemand, die boos is,
geeft zich geen rekenschap van hetgeen
hg zegt en vervalt daardoor noodzakelijk
in „bêtises", in domheden. Zoo ook de
cholerische heer S. C. RIBENT, journalist
zonder vraagteeken, neen, journalist met
een uitroepingsteeken
Een domheid is het, niet te weten, dat
onschuldige woorden alsanotomie,1)
deskundige enz. gebruikt worden als
palliatief3) voor pornografie3) of, om min
der geleerd maar duidelijker te spreken,
als de vlag, die de vaile lading dekt, waar
door advertentiën van pornografische lectuur
en Nieuw-Malthuviaansche praktijken ge
makkelijker den weg vinden bij onnoozele
lezers.
Een domheid is het, niet 'te weten, dat
het gehalte en de waarde van een blad
niet slechts worden afgemeten naar de
hoofdartikelen maar ook naar de adverten
tiën, wgl het publiek alle karakter aan eene
courant ontzegt, die van voren met fraaie
artikelen prijkt, maar van achteren vol staat
met aankondigingen en aanprijzingen, die
een dragonder, laat staan onze dochters
zouden deen blozen.
Daarom weerden ook liberale dagbladen
van beteekenia het Nieuws van den Dag
ging hierin voor alle annonces van Nieuw
Malthusiaansche strekking, wijl zij hun naam
en reputatie hooger stelden dan het vuil
gewin, dat hun die annonces opleverden
Nog eens, het is een domheid dit niet
te weten.
Met domme menschen nu redeneert men
niet, men negeert hen en gaat zijns weegs.
Het vrijzinnige blad, dat den artikelen
van mijnheer S. C RIBENT gastvrijheid
verleent, gaat inmiddels voort met zijne
advertentie kolommen open te stellen voor
Nienw-Malthusiaansche annonces: no. 106
heeft er wederom een drietal.
Of het blad zich daardoor niet verlaagt
tot een „blaadje" en wel tot zulk een,
waaraan het volk het „epitheton ornans 4)
vuil" toekent, ziedaar wat wij aan het
oordeel van het net, fatsoenlijk lezerspubliek
overlaten.
ontleedkunde
~j bedekte term.
3-
vuilschrijverij.
eervolle benaming.
PÊRZIË
Mohammed Ali. Reuter seint uit
Teheran, dat de Perzische regeering jru.
het gelid bijiaen heeft voor de uitbetaling
van (tep. wsten termijn van het pensi
oen van den voormialiglen Sjah. Moham
med Ali wordt ontslagen van alle finan
cieels verplichtingen die nog op bent
rusten. Dan wordt hem een jaargeld toe
gelegd van 100.000 tomans; zijp familie
zal bovendien nog 25.000 tomans ont
vangen- Moch naderhand aan het licht
komen, dat die afgezette Sjah zich schul
dig maakt aan politieke intriges, dan kan
het pensioen worden ingehouden. Voorla
is gestipuleerd, dat Mohammed Ali zoo
spoedig mogelijk Plorzie moet verlaten.
KIM.tMJ
EXGKEAM».
Een Reuter-bericht uit Samara maakt
weer inleiding van een brutalen aanslag
op ©en trein. Te Mias in Orenburg heb
ben gemaskerde roovprs, die met bom
men en revolvers gewapend waren, ©en
aanval gedaan op het postkantoor bij1 hot
station. Drie politic-agenten hebben in
het gevecht met |de roovers bet leven
gelaten, terwijl tien anderen ernstig ge
wond zijn. De roovjers sn©d©p de tele
graaflijnen door ien ontkwamen opi een
locomotief. Op eien half uur afstands van
het station sprongen zijl van de machine
en lieten die verder alleten doorstoomen.
Naar aanleiding van die vernietiging
door d© regeering van het besluit der
universiteit t© Mosfebu om dit jaar zes
tig joden toe t© laten,, heescht er gis
ting in universiteiskringieim D© Senaat
heeft zich tot kien minister van oorlog
gewend met het verzoek' die inschrijving
der zestig joodscbe studenten toe te laten.
Generaal Stüssel heeft zich, na zijln)
begenadiging door den Tsaar, te Moskou
gevestigd. Hij wordt firmant in ©en uit-
voerhuis van thee.
De cholera woedt met groote hevig
heid in de provincie Wjtebsk, waar groot
gebrek is aan medische hulp: Er zijn,
geen artsen en jde ziekenhuizen overvol.
OONTEK Ki J K-IIOV U AKI J E.
De manioeuvr©s. Woensdag be
gonnen |de groote hierfstmanoeuvrcsi in
©en heuvelachtige ©n boschrijk© streek
tusschen (de stiedep. Iglan en Mescritsch
in Moravië. De oefeningen worden, gelijk'
men w©at, bijg©woon|d door kieizier Wil
helm. Beid© .keizers zijn bo,nidg©nootien,
niet all©an uit traditie of uit persoon
lijk© neiging maar, wat v©el zwaarder
weegt, om iieidenen van staat. Toen er
in het voorjaar oorlog dreigde, heeft het
legerbestuur al de moderne middelen van
oorlogstechniek aangeschaft en het leger
in staat gebracht om dadelijk in het veld
te rukken. Dit zal nu aan keizer Wil
helm vertoond word©n. Hiji zal o.a. zien
hoe id© taktische inlichtingendienst in het
gecoupeerde terrein, waarin 60.000 man
manoeuvreeren ingericht is. Het gros van
heide legers staat 150 kilometer van el
kaar, de voorposten 50. De generaals zijn
geheel vrij in hunne bewegingen en zon
der nadere instructies.
Beid© keizers logeeren in het slot van
graaf Harrach, wiens bezittingen 6600
H.A. groot zijn en die, behalve van tal
rijk© pachthoeven, tevens eigenaar is van
brouwerijen, stokjerijen, zaagmolens en
pannebakkerijen en ©en jachtterrein heeft
van zoowat 12.000 stuks wild per jaar.
Frans Jozef ©n Keizer Wlil-
helm. Keizer Frans Jozef arriveerde
Woensdagmiddag te 1 uur aan het sta
tion te Gross-Meseritsch, waar hij1 door
vertegenwoordigers van stad en landdag
begroet werd. De keizer reed, vergezeld
van aartshertog Frans Ferdinand, door
de dichte- menigte naar het slot van
graaf Harrach. Na aankomst ontving fte
Keizer (dien chef van den genieraten staf
Von Hotzendorf, die verslag uitbracht over
de manoeuvres. Te 2 uur" begaven zich
de aartshertog-troonopvolger en de stad
houder met gevolg naar Iglau tot ont
vangst van keizer Wilhelm, idie te 4 uur
op het feestelijk versierde station aan
kwam. D© menigte juichte hartelijk, toen
id© Keizer en de aartshertog in een auto
mobiel het station verlieten. De begroe
ting tusschen beid© Keizersin het slot
te Gross-Meseritsch, waar Frans Jozef dein
Duitschen Keizer opwachtte, was zeer
hartelijk. Beide Keizers hadden een lang
durig onderhoud.
Noor dp ooiland. Het unionisti
sch© Parlementslid Sir Gilbert Parker
vroeg Woensdag in het Lagerhuis ften
eersten minister, of het land aan de
Noordpool geacht werd tot Canada te be-
hooren, ien zoo: ja, of, imdiian het blijkt
dat dr. Cook die Noordpool bereikt en er
de Amerikaansch© vlag geplant heeft, di
daa dde Venaenigde Staten op ©enigerlei
wijze recht van bezit over die streejk)
geeft.
Asquith. In antwoord op het eerste
deel der vraag: Ik heb niet gehoord, dat
er aan de Noordpool Jand is. (Gelach.)
Parker. In de buurt.
Asquith. Dat staat niet in de vraag.
Wat het tweede deel van die vraag be
treft, het bevat miji te veel onderstellin
gen om er ©en beslist antwoord op te
geven.
"Remnant (unionist). Indien het Britsch
grondgebied blijkt te zijn, zal u het dan
belasten als ongebruikt gelaten bouwter
rein? (Algemeen gelach).
Men ziet, die zaak werd van regeerings-
zijkte niet ernstig behandeld. Misschien
als bet niet die Sterrenvlag, maar b.v.
de vlag van Honduras was, die aan d©t
Noordpool was geplant, dat de Engelsche
regeering d© zaak anders haid aange
keken.
TUHK1JE.
Te Konstantinopel is het vijf maanden
achtereen |droog geweest, maar Woenst
dag is eindelijk d© regen overvloedig los-
gekomen.
Gouverneur-Generaal Idenburg.
D© benpemd© Gouverneur-Generaal van
N©derlandsch-Indië, d© heer Idenburg,
vertrok Donderdagochtend naar Parijs.
Men herinnert zich |dat de hea' Idenburg
voornemens was, alvorens zijn hooge
functie t© aanvaarden, nog ©en vacamtie-
tijd in het buitenland te gaan doorbrengen.
Colijn.
Naar mfen verneemt is te 'sGravem-
hage bericht ontvangen, dat de heer Co-
lijn, benoemd tid der Twieede Kamer voor
Sneefc, biji ie©n schipbreuk, welk© hat
vaartuig, aan boord waarvan hij- was, ge-
geteden beeft gereid is. Volgens „Het Nbl.
v. Ned." is bij zwaar gewond.
Men vermoedt dat die beer Colijn, als
commissaris van het Indisch gouverne
ment voor de buitenbezittingen, zich op
reis naai' Timor bevonjd.
Moord bij Koekange.
De Asser Ct. meldt:
Van bevoegd© zijde zijn wij gerechtigd
mede te jteeien, dat de bezwaren tegen
'den verdachte B. inzak© dien moord te
Koekange zoo bezwarend zijn, dat d©
officier van justitie termen gevonden heeft
zijn voorioopdge aanhouding te requiree-
ren en d© verdachte zoo spoedig moge
lijk naar Assen zal wordjen overgebracht.
(Zie Twe©de Blatd.)
Staten Generaal.
Bij Kon. besluit Van, 8 !dtezer is bepaald
Art. 1. De tegenwoordig© zitting (ter
Staten-Generaal zal worden gesloten op,
Zaterdag 18 September 1909, des na
middags te 3 uur.
Art. 2. Onze minister van binnenjand-
sch© zaken wordt gemachtigd zich op
het in artikel 1 vermelde tijdstip te be
geven naai' id© vergadering der Staten-
GenieraaJ, tein einde in eene vereemigd©
vergadering .d©r bedde Kamers de Zit
ting in Onzen paam te sluiten.
Thans is bepaald dat H. M. de Ko
ningin niet d© vergadering der Statan-
Genieraal zal openen; dit zal waarschijn
lijk geschieden door de Ministers, als
koninklijke commissie.
De he©r Lieftinck zal hoogst waar
schijnlijk als nestor, na op Het Loo b©-
ëedigd te zijn, krachtens koninklijke mach
tiging zijn m©deleden beëedigen.
zijn opgenomen, en er geen is overleden.
Uit do barakken zijin zes personen als
hersteld ontslagen; de toestand van de
overigen is goed. De personen in obser
vatie zijn alten ontslagen.
De Soir meldt, dat na het overlijden
te Rijssel van den zoon van een schip
per, komende uit Dordrecht, ,de gezond
heidscommissie voor Üe Schelde cholera
heeft geconstateerd. Een ander kind van
den schipper is eveneens door de ziekte
aangetast.
Benoemingen.
Benoemd tot griffier bij het kanton
gerecht te Dordrecht mr. F. Ebbinge Wub-
ben, thans griffier bij het kantongerecht
te Hulst.
Tot voorzitter der Eerst© Kamer voor
het aanstaand© zittingjaar is benoemd
J. E. N. baron Schimmelpenninck van
der Oije van Hoevelaken, lid dier Kamer.
Verkiezing Breukelen.
Bij id© stemming voor het stelten van
©en candidaat voor het lidmaatschap van
d© Tweede Kamer door de Centrale R.
K. Kiesviereenigiing verkregen de heeren
baron De Wijckerslooth 1000, Wierdels
263, Sloteimaker 236 ©n Roeleveld 25
stemmen, zoodat dia candidaat der R.
K. is jhr. mr. J. B, L. C, C. baron de
Wijckerslooth )dje Wieerdesteijn, lid vnn
Gejdep. Staten van Utrecht.
Van liberale zijd© is candidaat gesteld
de beer F. L. S. F. baron van Tuyll
van Serooskerken.
Donveiligheid in We s te 1 ijk
Noord Brabant. De politiemacht t©
Rukfen zal worden versterkt met 5 ma
rechaussees ©n ©en rijksveldwachter.
Cholera.
De burgemeester van Rotterdam be
richt dat geen nieuwe lijders aan cholera
Ned. St. Joseph-Vereeniging in Duitschland.
Van de in Rijnland en Westfalen bestaan
de Ned. St. Joseph-vereenigingen gaf de
vereeniging te Düsseldorf jl. Zondag haren
eersten feestavond.
Voorafgegaan door Lof met Hollandsche
preek, vond in de zaal der Kathol. Bürger-
gesellsehaft „Constantia" een zeer druk be
zochte feest vergadering plaats. De eerw. heer
adviseur der vereeniging, Pater Suitb. Srnitz,
begroette de aanwezigen in eene passende
feestrede, die zeer toegejuicht werd.
Aan de bestuurstafel hadden a o. cok
eenige bestuursleden der zustervereenigin-
gen ie M. Gladbach en Viersen plaats ge
nomen, alsmede een in België werkzame,
Hollandsche eerw. heer kapelaan, die in den
loop van den avond eveneens de aanwezigen,
in 't bijzonder de Belgen, bartelijk toesprak.
Komische en ernstige voordrachten wis
selden elkander af en gedurende den gehee-
len avond was eene vroolijke stemming
onder de aanwezigen merkbaar.
Na het slotwoord door den eerw. heer
praeses keerde men onder het zingen van
het „Wien Neerlandsch Bloed" voldaan
huiswaarts, zoodat deze eerste feestelijkheid
der Nederl. St. Joseph vereenigingen te
Düsseldorf als eene welgeslaagde mag be
schouwd worden. („Msb.")
Tegen de prostitutie.
Onder leiding van ds. H. Pierson var.
Zetten werd Woensdag te Utrecht een ver
gadering gehouden van do Ver. tegen de
prostitutie.
Dr. Mounier wenseht onder groote instem
ming der vergadering deD voorzitter geluk
met de hem onlangs te beurt gevallen
onderscheiding.
Ter tafel kwam vervolgens het wetsont
werp tot bestrijding der zedeloosheid. Er
moet, zeide de voorzitter, aan allen die tot
de Eerste of Tweede Kamer of tot andere
regeeringslichamen behooren, een uitnoo-
diging gericht worden. Er zullen n.l. einde
Januari en begin Februari vergaderingen
worden gehouden in Den Haag, Amsterdam
en Rotterdam, voor welke bijeenkomsten
de medewerking van de Vrouwen vereeniging
gaarne zal worden aanvaard. Op voorstel
van jhr, O. Q. van Swinderen werd besloten
een adres te zenden aan de Tweede Kamer,
met het verzoek bet ontwerp zoo spoedig
mogelijk te behandelen, bijaldien in de
Troonrede dit onderwerp in de achterhoede
wordt gesteld. Achtereenvolgens werden de
verschillende artikelen van het ontwerp-
Nelissen besproken en na zeer geanimeerdt
diecussies enkele wijzigingen voorgestelde
welke nog niet voor publicatie gesehik,
geacht worden
De vergadering was niet voor de pers
toegankelijk.
Congres over de Huisindustrie te Amsterdam.
Dit Congres had Woensdag en Donderdag
plaats. (Zie onder Liat-.'te Berichten in ons
vorig nummer). Bekende personen van
allerlei politieke richting namen hieraan
deel. Minister Talina woonde verschillende
zittingen bij. Dr. W. H. Notens, lid van
de Tweede Kamer voor Venlo, die als
voorzitter het Congres geopend had, sprak
ook het slotwoord.
Het resultaat van dit Congres, ziet spr.
in hoofdzaak hierin, dat de verantwoorde
lijkheid en de plicht die op verschillende
personen en groepen van personen rust,
in het licht is gesteld. Ook wees spreker
uitvoerig op de zedelijke plichten der con
sumenten en toonde zich eveneens voor
stander van samenwerking der wetgeving
met de organisaties van patroons zoowel
als van werklieden. Spr. wil niet twisten
over de vraag wat moet voorafgaan het
particulier initiatief of de wetgever.
Ten slotte lichtte spr. de volgende con
clusie toe
„Het congres over Huisindustrie, waarop
vertegenwoordigd waren verschillende ver
eenigingen, gehouden den 8en en 9eB Sept.
1909, spreekt als haar oordeel uit
lo. dat de toestanden in de huisindustrie
in Nederland met name wat betreft den
arbeid van kinderen en jeugdige personen,
den arbeidsduur, de werklokalen en het loon
van dien aard zjjn, dat verbetering dringend
noodig is.
2. dat maatregelen daartoe uit moeten
gaan zoowel van de huisarbeiders zeiven
als van andere belanghebbenden en belang
stellenden.
3. dat het echter tevens noodzakelijk is,
dat de wetgever zjjn aandacht wjjde met
name aan de toepassing, uitbreiding en
naleving van de arbeids- en veiligheids
wetgeving op de werkplaatsen der huis
arbeiders en aan de loonregeling
maatregelen waarbjj zooveel mogeljjk de
organisatie van werkgevers en werknemers
zijn te betrekkeu.
Deze conclusie werd met applaus begroet,
waarna het congres werd gesloten.
Or. Jean Luzac.
Te Leiden had Woensdagmiddag aan het
huis Rapenburg uo. 112. thans bewoond
door den heer J. P. J. Driessen, lid van
den raad, de plechtige onthulling plaats van
de aldaar in den gevel geplaatste zilver
bronzen gedenkplaat ter nagedachtenis van
prof. dr. Jean Luzac, in leven hoogleeraar
in de Grieksche taal en letterkunde en de
vaderlandsche geschiedenis daar ter stede,
geboren 6 Augustus 1746 en op tragische
wijze om het leven gekomen op 12 Januari
18U7, bjj het springen van het kruitschip.
Het gedenkteeken is vereerd door „The
Netherlands Society" tc Philadelphia, Pa.
U. S. A als dankbare erkenning voor den
kraebtigen steun, door Luzac verleend als
redactenr van de „Leydsche Courant"
(Gazette de Leyde) tjjdens den onafhanke
lijkheidsoorlog van de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika.
LEGER EN VLOOT.
De Manoeuvres.
De correspondent van het „Hbld." te
Amersfoort meldt
Met besliste zekerheid kunnen we be
richten, dat de manoeuvres der vierde
divisie doorgaan en dat in verband daarmee
van 15 tot 22 September o: a te Amers
foort inkwartiering komt. Wel zjjn de
troepenafdeelingen minder sterk dan aan
vankelijk werd opgeheven, eok omdat de
verlofgangers uit plaatsen waar cholera
voorkomt, niet deelnemen aan de oefeningen.
