No. 94
Donderdag 12 Augustus 1909
Vijfde Jaargang.
BUITENLAND.
BINNENLAND,
Verschijnt eiken MAANDAG-,JfOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten 10.95
Afzonderlijke nummers A contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Gangepoortstraat C 209. GOES.
Reelameberiehten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prys.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x nerefcend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, k contant.
Christelijke Regeeringen.
Meermalen hoort men van liberale zijde
de vrees uiten, dat ©ene Regeiering, diie
volgens de christelijke beginselen bet land
wil besturen, het algemeen belang niet
voldoende zal behartigen.
Hoe ongegrond deze vrees is, blijkt uit
de christelijke beginselen zelf, die voor
schrijven, dat het bevorderen van het
algemeen belang het doel moet zijn van
den Staat.
Maar wel staat het bij1 de Christenen
vast, dat het algemeen belang onmogelijk
te bereiken is, wanneer middelen worden
aangewend, in strijd met de wetten Gods.
Maar ook in de praktijk blijkt het, hoe
Christelijke Regeeringen het algemeen wel
zijn kunnen bevorderen.
In ons land hebben de Christelijken,
hoewel zij nog kort het bewind gevoerd
hebben, reeds bewezen minstens niet ach
ter te staan bij de liberale Regeeringen.
Maar in België, waar 25 achtereenvol
gende jaren de Katholieken aan de Re
geering waren, blijkt daghelder, hoe zeer
dit bewind ten gunste is geweest van het
algemeen welzijn.
Een Brusselsche correspondent van het
liberale Italiaansche Blad „Stampa" ver
telt aan de lezers in 't verre zonnige Zui
den, hoe klein België is en hoe rijk.
Hij wijst er op, dat België's internatio
nale handel dien van het zooveel malen
grootere Italië verre overtreft, hoe het
naar verhouding van zijn oppervlakte
meer spoorwegen bezit dan ©enig land
ter wereld, hoe de industrie meer dan
het dubbele aan machine-kracht verbruikt
dan in geheel Italië is te vinden ien hoe
er dan nog kapitaal genoeg is om in
streken ondernemingen ts vestigen en za
ken te drijven.
Ja, de schrijver geraakt hij het zien
van al deze feiten zoozeer in geest
drift, dat hij uitroept: „België is het rijk
ste en gelukkigste land ter wereld".
Als liberalen aldus over België oardee-
len, behoeven de liberalen in ons land
zich niet ongerust te maken over de chris
telijke Regeering van Nederland.
ÏB AIV li R IJ K
De Parijsche bladen spreken van ondraag
lijke hitte. Wio de stad uit kan, vlucht
naar de bosschen in den omtrek. Maar in
de bosschen is het al even warm als aan
de boulevards. Het was Maandag te Parijs
bijna 90 graden Fahrenheit in de schaduw.
Gevallen van zonnesteek hebben zich veel
voorgedaan. Er zijn verscheiden menschen
aan overleden, anderen zijn plotseling waan
zinnig geworden. Een heer is in 't water
gesprongen en met moeite gered. Een
bewoner van den boulevard Magenta is
met een revolver gaan schieten. Hij beeft
gelukkig niemand geraakt.
Een trein, die bij Argenteuil stil had
moeten houden, reed tot verbazing van de
reizigers het station voorbij en hield later
plotseling, op een verkeerd spoor, tusschen
twee stations stil. De machinist bleek
krankzinnig te zijn geworden.
J>I)11'SCHLA A 1».
De „Frankfurter Zeitung", zoomede de
andere bladen, deelen mede, dat graaf Zeppe
lin zich wel bevindt en dat het doodsbericht
onzin is.
De graaf is opgewekt en heeft het zieken
huis reeds verlaten, Hij verkeert in uit
stekenden toestand.
Verdeeldheid in het Centrum.
Er heerscht op het oogenblik een scher
pe verdeeldheid in het centrum. In ©en
vergadering Maandagmiddag te Coblenz
gehouden, uitte deze zich op stormach
tige wijze. Het was de voortzetting van
een vergadering op den Dinsdag na Pa-
schen te Keulen gehouden door tien hee-
ren, om te bespreken hoe men het katho
lieke leven in Duitschland nog meer een
katholiek karakter kan geven. Hun bespre
kingen waren oorspronkelijk gewijd aan
drie punten: het centrum, de volksver-
eeniging voor het katholiek© Duitschland
en de christelijke vakvereenigingein. Over
de besprekingen, die van vertrouwelijk™
aard waren, maakten de meeste deelne
mers korte aantekeningen. De kapelaan
Schopen echter, die die vergadering had
bijeen geroepen, werkte zijn aantekenin
gen uit tot een verslag, dat hij liet druk
ken, om het aan de overige leden der
vergadering te verzenden. Door ©en schen
ding van vertrouwen in de drukkerij
Kwam het verslag onmiddellijk in handen
van de „Köln. Volksztg.", tjie naar aan
leiding er van scherp partij koos tegen
de tien mannen en ze betichtte van ge
heime oproerigheid. De aangevallenen, in
het bijzonder dr. Bitter uit Kiel, trachtten
de voorvallen in het juiste licht voor te
stellen, maar het blad weigerde de inge
zonden stukken. Om zich in het openbaar
te kunnen verdedigen riepen de hieeren de
vergadering te Coblenz bijeen, waarvan
het doel dus in de eerste plaats was
openbaar te maken wat men in de ver
gadering te Keulen wilde en niet wilde.
Geleidelijk kwam het echter tot een scher
pen aanval tegen de „Köln. Volksztg.", die
eigenmachtig was opgetreden in de ge-
heele quaestie. Een resolutie werd ten
slotte aangenomen, waarbij de vergadering
de verdachtmaking verwerpt als zou het
doel van de vergadering te Keulen zijn
geweest het centrum te vormen tot een
eenzijdige confessioneel© partij; d© ver
gadering verklaart dat zij onvoorwaar
delijk vasthoudt aan het door program
ma en traditie bepaalde karakter van het
centrum.
Voorts drukt de vergadering haar afkeu
ring uit over het optreden van de „Köln.
Volksztg." Het schijnt, dat het aanne
men der resolutie geschiedde onder vieel
geweld en dat de minderheid wel wat
snel zich verwijderde.
De vergadering, die blijkbaar hls ver
zoening was bedoeld heeft er dus niet
toe bijgedragen om de uifceenloopende mce-
ningein nader tot elkaar te brengen.
Eucharistisch Congres.
Te Keulen is dezer dagen met groofe
pracht en praal en inDige godsvrucht het
Eucharistisch Congres gehouden, dat dui
zenden Katholieken naar deze oude stad
getrokken had.
Het vreemdelingen-bezoek wordt door
het „Kölner Tageblatt" ruw geschat op
een half millioen menschenin 't geheel
reden er Zondag 550 treinen door de
Keulsche stations, waaronder circa 100
extra-treinen, nl. 60 door comités afgehuurde
en 40 door de spoorwegdirectie ingelaschte
Door de lange processie en de ontzaglijke
menschen massa's werden tien tramlijnen
van twee tot zeven uur stop gezGt. Door
de groote hitte en het lange staan in de
brandende zon vielen een groot aantal
menschen flauwin en om den Dom onge
veer 400, op den Neumarkt 93, zoodat de
Roode Kruis Brigade, die den geheelen
dag op de been was, goede diensten ver
richtte. Ook kwamen er eenige gevallen
van zonnesteek voor.
De pauselijke legaat, Z. E. kardinaal
Vanutelli, sprak ten slotte de aanwezigen
ongeveer aldus toe:
„U, Eminénties, gelden onze gevoelens
van dank dus zeide hy en u, door
luchtige bisschoppen, en u allen, hoogge
achte heeren uit alle standen, die zelfs uit
verre landen herwaarts zyt gekomen en die
door uw ijverige deelneming de geleerdheid
van uw naam. den roep uwer deugdelijkheid
en geleerdheid zooveel tot het schitterend
verloop dezer onvergetelijke dagen hebt
bijgedragen. Op den grondslag van uw
liefde en geestdrift is een levende eucharis
tische tempel opgericht, die kostbaarder is
dan steen en verhevener dan de torens,
waarmee gij, u Keulsche dom, naar het
blauw der hemelen streeft, de oogen en de
harten meesleepend in uw vaart En deze
geestelijke eucharistische tempel is onver
gankelijker dan metaal, het nageslacht
zal er bewonderend op staren en als titel
van een der heerlijkste bladzijden lezen
triumf van den godsdienst door de Eucha
ristie. Wat mij-zelf betreft, het zal de
taak van mijn geestdrift zijn om den H.
Vader over de gloriedagen van Keulen te
berichten. Die dagen zullen voor hem een
troost zijn, en tranen van vreugde zullen
geschreid worden door hem, die zooveel
tranen van smart laat vloeien
SERVIË,
De Koning van Servië.
Er loopen zeer ernstige geruchten omtrent
het ziekbed van den koning van Servië
men beweert dat zijn sterven te wachten
is. De kroonprins Alexander zou in allerijl
naar Belgrado zijn gekomen.
Intusschen is in Servië een beweging op
touw gezet om het gansche regeeringshuis
omver te werpen, een aktie die onder lei
ding van den heer Pasjits, een ouden stoke
brand, staat.
De officieren hebben een andere bewe
ging, om prins George, hun man, weer op
den troon te helpen. Zoo wordt er gewerkt,
terwijl de ongelukkige koning nog leeft.
SPANJE.
Schandelijk.
Het is toch werkelijk noodig, dat nog
eens in 't licht worde gesteld, hoe vreegel ijk
bij de troebelen te Barcelona door het
revolutionair gepeupel is huisgehouden
tegen de kei ken en de kloosters.
„De radicale pers", zoo schrijft de „Oor-
rière della Serra", „had het denkbeeld, de
kloosters af te branden systematisch ge
voed en aangekweekt. Zoo was in de dagen
der anarchie maar één oproeping noodig om
met één slag de woede der oproerlingen
tegen de geestelijkheid te richten".
En op de meest gruwelijke wijze ging
men te werk.
Zelfs de begraafplaatsen der religieuzen
werden opengebroken en met de half ver
gane of verdroogde lijken dreef men een
schandelijk spel.
De bizondere correspondent van „Daily
News", naar Barcelona gezonden om te zien
wat er nu eigenlijk waar was van de be
richten over gepleegde gruwelen, vertelt
Alles werd overdreven, doch hier is
er geen overdrijving bjj 37 kerken
en kloosters zijn .loor het vuur vernield.
Ik ben van de eene naar de andere
gegaan en daar staan de puinen om
te getuigen wat er gebeurd is. De
meeste waren nieuwe gebouwen, enkele
nog niet voltooid. Doch soamige lagen
in de oude stad en het is een wonder,
dat dit gansche stadsgedeelte niet is
verwoest, want de straten zjjn hier
smal en de huizen van latten en pleister
gebouwd. De heele stad zou afgebrand
zijn geworden, doch de revolutionairen
lieten aan de brandweer toe, de om
liggende huizen nat te houden en
brachten zelfs water aandoch zy
sehoten de pompiers dood, die klooster-
branden wilden uitdooven.
't Is als het Turkije van voorheen,
het gezicht dezei verwoeste kerken,
met verbrijzelde altaren, uitgesmolten
ramen, alle voorwerpen van den eere-
dienst in rook opgegaan.
ZWEDES.
De staking.
Het stakingscomité doet ernstig zjjn best
de spoorwegbeambten over te halen zich
bij de stakers te voegen, maar men gelooft,
dat de meerderheid tegen staken is. Ook
zijn pogingen gedaan om de land bouw
arbeiders in de stakiDg te betrekken. Dit
zou zeer ernstig zjjn met het oog op den
aanstaanden herfst en hun groot aantal,
driemaal zoo groot als dat der fabrieks
arbeiders, maar er zijn er onder hen slechts
70GÜ georganiseerden en deze zijn niet op
de hand van de stakers.
Te Lulea hebben een paar stakende
fabrieksarbeiders, die op een boerderij melk
wilden stelen, den boer, die 't trachtte te
beletten, doodgeschoten. Dit is de eerste
ernstige daad van geweld tijdens de staking
Te Stockholm begint men gebrek aan
brood te krijgen. De tramdienst, Maandag
gedeeltelijk weer begonnen, is andermaal
gestaakt. Tegen heden is een staking van
telegraaf' en telefoon voorspeld.
Te Stockholm zijn 14 stakers wegens
ordeverstoring achter slot gezet. Groote
menigten scholen voor de gevangenis samen
en m«n vreest voor pogingen om de ge
vangenen met geweld te bevrijden.
Ziekenhuizen, restaurants, apotheken en
slachthuizen lijden onder het gebrek aan ijs.
Volgens het blad „Dagen" is eeu der
voormannen van de Zweedsche arbeiders
organisatie Tholin naar Amerika vertrokken
om daar bij de Zweedsche Amerikanen geld
te verzamoleu voor de strijdkas.
Katholieke Middenetandsorganisati
Wij lezen in de „N. Haarl. Crt."
Wij vestigden vorige week »le aandacht
erop dat in de pers, en ook onder de Katho
lieke Middenstanders in onzen omtrek, het
praatje is voor den dag gehaald, dat de
Zeereerw. Zeergeleerde heer dr. J.Nouwens,
de bekende aanvoerder der Brabantsche
Katholieke Middenstanders, voor de organi
satie der Roomsche Middenstanders boven
den Moerdijk een anderen maatstaf zou
willen aanleggen, dan voor die in het
Zuiden des lands.
M. a. w. dat dr. Nouwens de opinie van
„De Tijd", die tegen prof. Aengenent de
meening uitsprak dat de Katholieke Mid
denstanders in onze streken zich maar liever
in de neutrale vereenigingen moesten aan
eensluiten, deelen zou.
Wij verklaarden dat praatje niet te kunnen
gel oo ven.
Maar wy achtten het toch noodzakelijk,
dat dr. Nouwens, tegenover het gebruik
dat van het gezag van zjjn naam wordt
gemaakt, zich categorisch zou uitspreken.
Wij ontvingen nu van dr. Nouwens het
volgende schrijven
In uw blad van 3 dezer wordt de vraag
gesteld, of ik de opinie van „De Tjjd"
deel, wat betreft de neutrale Midden
standsorganisatie.
Ik wenseh mij niet te mengen in een
polemiek tusschen „De Tijd" en andere
bladen.
Maar wat betreft mijn meening om
trent de Middenstandsorganisatie, ten
allen tyde ben ik bereid te verzekeren
en te herhalen, dat naar mijn innige
overtuiging de Katholieke Middenstanders
van Noord en Zuid, van steden en dorpen,
verplicht zijn zich te organiseeren in
Katholieke Middenstandsorganisatiën, ook
wat betreft de vakorganisatiën. Deze
Katholieke vereenigingen kunnen dan
verder federatief samenwerken met neu
trale vakorganisaties.
Ik heb deze mijne meening uiteengezet
en verdedigd in „De Tijd" van 11 en
14 Juni 1903, en verder herhaaldelijk
in woord en geschrift, o.a. zoo uitdruk
kelijk mogelijk op de Sociale Week te
Utrecht.
En ik heb getracht mijn daden in
overeenstemming te brengen met mjju
woorden Ik had het genoegen in het
Noorden zoowel als in het Zuiden, in
steden en in dorpen, verschillende R.-K.
Middenstandsvereenigingen op te richten.
Mijn meening hieromtrent is steeds
dezelfde gebleven, overanderd.
Met alle achting,
D r. J. N o uw e n s.
Aan deze pertinente verklaring behoeven
wij niets toe te voegen.
Hieruit blijkt ten duidelijkste, dat dr.
Nouwens, die de neutrale organisaties mis
schien beter kent dan een van ons allen,
de opinie van „De Tijd niet deelt en mét
prof. Aengenent hetveilige pad der Roomsche
organisatie het éénig-goede beschou vt.
Het doet ons genoegeD, dat wij ons in
dezen niet hebben bedrogen.
Kardinaal Ferrari In de hoofdstad.
Na afloop van het Congres te Keulen
hebben vele der aan dit congres deelge
nomen hebbende kerkelijke hoogwaardig-
heidbekleeders, die van verre gekomen
waren, de gelegenheid benut om tevens de
voornaamste plaatsen van het Noorden te
bezichtigen. Zoo brachten een aantal hunner
waaronder vele Italianen, een bezoek aan
onze hoofdstad het Venetië van het
Noorden en bleveu o. a. in het Doelen
en het Biblehotel logeeren.
Onder hen bevond zich ook Zijne Emi
nentie Kardinaal Ferrari, Aartsbisschop van
Milaan.
Hij werd ontvangen door den zeereerw.
pater superior der Krytbergskerk alhier en
bleef logeeren in het patershuis van het
R.K. Gymnasium der eerw. paters Jezuïeten
aan de Heerengracht.
Nadat Zijne Eminentie gistermorgen te
6]|„ uur met assistentie van den zeereerw.
pater superior der Krytbergskerk de H. Mis
had opgeiragen, bezichtigde hij onder ge
leide van dezen pater gistermorgen de voor
naamste bezienswaardigheden der stad. Hij
wilde o. a. ook een bezoek brengen aan het
Rijksmuseum, de haven, het Vondelpark
en het Jodenkwartier. Te 11 unr 58 min.
vertrok de kardinaal ten hoogste voldaan,
met den trein naar Antwerpen.
DOODSTRAF.
De tegenstanders der Doodstraf beweren
aityd, dat de straf toch niet afschrikt,
maar wat is er nu gebeurd.
De feiten staan nauwkeurig vermeld in
het ochtendblad van „Het Handelsblad"
van 6 Augustus 1.1.
Een moordenaar was ter dood veroordeeld
en zat te Parijs in de gevangenis. Hij had
een verzoek om gratie ingediend en hoopte
stellig op verandering van straf.
Toen hem evenwel werd meegedeeld,
dat zijn verzoek verworpen was, riep hij
in smartelijke verbazing uit:
„Ik wist niet, dat er nog geguillotineerd
werd".
De gevolgtrekking ligt dus voor de hand.
Had hij het wel geweten, dan zou hij
vermoedelyk niet hebben gemoord.
De angst voor de Doodstraf zou hem
dan hebben afgeschrikt. De moordenaar
heeft ons hier in zyn hartlaten lezen. Wat
er in hem omging heeft hij onwillekeurig
met groote naïviteit blootgelegd, en zijne
woorden zyn een ware openbaring.
Wat hij zeide, wordt zonder twyfel ook
door ander6 moordenaars gedacht en zoo
is opnieuw het bewijs geleverd, dat de Dood
straf in het byzonder, evenals de lijfstraf
in het algemeen, nog wel deugdelijk af
schrikkende kracht bezit.
Het is anders ook moeilijk te begrijpen,
hoe men haar wel kan behouden voor mili
tairen, ten minste in oorlogstyd en niet
meer voor burgers.
Een militair is gewoon den dood minder
dan een burger te vreezen. Vooral in oor
logstyd, wanneer hy steeds door doodsge
vaar is omgeven. Daaitoe wordt hy opge
voed. Dat is als het ware zyn vak. Een
soldaat, die bang is voor den dood, is even
onbruikbaar als een journalist, die niet kan
schryven, of een advocaat, die niet kan
spreken.
Wordt dus zelfs een militair door het
gevaar voor Doodstraf afgeschrikt, en van
misdryf teruggehouden, dan mag diezelfde
uitwerking nog veel meer bij gewone burgers
worden verwacht. (Ned.)
Nederl.-Belgisch Eucharistisch Ccngres.
Naar wij vernemen, bestaan er plannen,
om in den loop van het volgend jaar in
een der steden van Nederland een Neder-
landsch-Belgisch Eucharistisch Congres te
doen houden. Dit Congres, dal vermoede
lijk in de maand September zal plaats vinden,
zal worden gehouden hetzij te 's-Hertogen-
bosch, hetzij te Maastricht. De keus tusschen
die beide steden staat nog niet vast.
Tot Commissaris der Koningin in Over-
ysel is benoemd mr. A. F. L. graaf van
Rechteren Limpurg Almelo, gezant te Bern.
Het Keizerlijk paar op Middachten
Maandagavond.
Zoo glorieus als het bezoelt van het
Keizerlijke Paar 's middags op het kastel
Middachten is begonnen, zoo teleurstel
lend is het vervolg geweest. Na den gloei
end heeten dag, die het verblijf in de
volte van De Steeg, met de roezige kermis-
drukte, de verwoede aanvallen op de
consumptie der koffiehuizen, de langs de
wegen amechtig neergestreken menschen,
het stof en de benauwenis, die zelfs een
Middachter Allee vervulden, inderdaad be
klemmend maakte, begon tegen vijf uur
de lucht te betrekken. De Keizeir en de
Keizerin, die zwaar vermoeid waren,
waarom Zijne Majesteit ook de aankomst
van den trein hier een half uur vertraagd
had, hadden zich in hunne vertrekken
on het kasteel ter ruste begeven. En daar
barstte een donderbui over hiet landgoed
los, zóó hevig knallend en daveieud, dat
de paarden der marechaussee, die die toe
gangslanen bewaakten e.r van steigerden
en menigeen een gevoel van angst heving.
Want het hevige vuur was niet van
den hemel en de ontstellend© slagen die
den de zware slotmuren trillen. Dan, wel
dra sloeg er een regen los, die in zwanen
hagelslag overging en de stukken ijs als
knikkers kletterden neer. Ik was juist
in de rookkamer, ingericht in de bouw
huizen op het rond, vóór het kasteel en
het was waarlijk treffend om de onrust
van den rentmeester te zien nu daar alles,
wat daar zooveel arbeid en voorbereiding
