He Klomp". 1NSCHEDE. LIJN No. 90 Dinsdag 3 Augustus 1909 Vijfde Jaargang. SCHAPPIJ VERF- EH GUSHANDE1. FEUILLETON. BUITENLAND, hotel PARIJS. Klas Familie peasion, RIJNSTEENEN bouwt I goedkoop en solide. ndarts Regensburg net vruchtgebruik of aste waarden, Iburg, J. VAN VIJVEN Gz., ITEL DU LAC. iersten rang, Verschijnt ellen MAANDAG-, WOENSDAG- en VBI1DAGAV0ND. Tentoonstelling voor Huisindustrie. DE JAGUAR. 99 ouds bekende Ie Rang Hotel jnfortable ingericht. hdienst Vlissingen-Middelburg v.v. I i s s i n g e n4.40f ö.öOf 7.55* ll.öOf 12.30* 1.15§ 2.—* 1.30* 4.15§ 5.—* 5.50§ 0.55* 1.0* 9.40§ 10.25§ I rekken van de Remise. Lekten van de Zeilmarkt. «rekken van het Badhuis, lid del burg: 5.15f 6.25f 8.40* 1.45* 12.30§ 1.15* 2.—2.45* |l5* 5.—5.50* 6.55§ 7.50* 10.25* ll.lOf niet verder dan lot de Remise. In naar de Zeil markt. In naar het Badhuis, tie treinen vertrekken tot nader |n het Badhuis. Af E W-T O It 14. str. 136. Op 2 minuten afstand iet Station: Friedrichstrasse, over de „Komischen Opkr". i het water gelegen Hotel van heel Berlijn. van at Rm. 2.50. Alle Comfort. RIEDR. WILH. SCHULZE, Rrop. e Lentonnet (Rue Maubeuge) Noord- en Ooststation. Moderne Baden, verwarming, Electrisch zaal met afzonderlijke tafels, a 12 francs. Kamers 3 a 8 francs- eenfabrikant - WOERDEN. ren Dinsdag van 124 uur te ren of te ontbieden voor alle SKTEN, KUNSTTANDEN enz., bij Schneider. St. Jacobstraat, sran f ÏOOO, f500 en flOO, imede bij H. H. Effecten- De Directie. E VEER Gz. en H. WORST Jr aangemaakte Verf in bussen voor binnen- en buitenwerk, leer voor Oliejassen, Ledersmeer matuur, Machine- en Centrituge- ïn, Carbolineum, Carbolzuur, Carbol- en Creolin voor ontsmetting en in ongedierte GOES. /lissingsche Havendienst. Gissingenvm. 6.6.20, 6.45, 8.50, 9.30, 10.—, 10.20, 10.40, 130. Nm. 12.—, 12 30, 1—, 1.30*, -*, 3.25, 3.55, 4.30, 4.50, 5.20, 7.—, 7.20, 7.40, 8.20. Buibensluis: vm. 6.10, 6.30, 8.30, 9.15, 9.50, 10.10, 10.30, jl.10, 11.50. Nm. 12.10, 12.45, I* 2.50*, 3.10* 3.40, 4.10, 4.40, 6.25, 6.50, 7.10, 7.30, 8—, 8.30. afvaarten vallen des Zondags uit. aan het MEER en 't SPOOR, gericht. 300 Bedden. Bad- uitzicht. Grooten tuin, lichtingen en alle soorten Baden. ISPILLMANN SICKERT. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Göes f 0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderljjke nummers h contant-0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrgdag vóór een uur 's namiddags. Kanfoor v. d. Administratie: Ganzepoorfsfraaf C 209, GOES. Reclameberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X nerefcend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, contant. In dezo maand is te. Amsterdam de tentoonstelling voor Huisindustrie ge opend. Door deze tentoonstelling is in breed©, kringen de aandacht gevestigd, op de mis standen, ja zelfs de ellenden, die in de huisindustrie haar oorzaak vinden. Men dient een goed onderscheid te ma ken tusschen huisindustrie en huisvlijt. Huisvlijt spreekt ons van het gezellig© weiken in den hujselijken kring, van ver edelenden of ontspannenden arbeid; maar kuisindustrie voert ons in die gezinnen der werklieden, die in een moeizamen en soms ongezonden arbeid van den vroegen och tend tot den laten avond met vrouw en kinderen arbeiden, gewoonlijk in hetzelfde vertrek, waarin gewoond en gegeten wordt en die aldus nog slechts een karig stuk brood verdienen. iedereen kent in zijne omgeving het een of ander geval van zulke voor grooten en vooral voor kleinen afmattenden ar beid, maar den geheeien omvang van het kwaad kan slecnts gekend worden, wan neer men, zooals thans te Amsterdam, ©an overzicht krijgt van hetgeen op dit gebied, nog voorvalt in de verschillende streken van ons land. De groote beteekenis van deze tentoon stelling ligt dan ook niet zoozeer in het geen er tentoongesteld wordt, als in het openbaar maken van dei soms zeer erger lijke omstandigheden, waaronder moet ge werkt worden. Verbetering in dez© toestan den te brengen, is, het hoofddoel van deze tentoonstelling. Dit wordt dan ook duidelijk, als men op de tentoonstelling tusschen de zolder binten op geiegeldon afstand van elkander de uitspraken leest; Huisindustrie Verwaarloozing. Huisindustrie Ongezondheid. Huisindustrie Besmetting. Huisindustrie Onzedelijkheid. Huisindustrie Drankmisbruik. Huisindustrie Armoede. Huisindustrie Ontaarding. Aan de keerzijde dezer opschriften wor den, ais geneesmiddelen der kwalen aan- gegéyen: sociale wetgeving goede fa brieken kinderbescherming vak organisatie vakonderwijs beperking arbeidsduur ouderdomsrust. Bij de opening dezer tentoonstelling kon dan ook de voorzitter, de heer 1\. G. Brouwer, zeggen: Deze expositie geeft leen beeld van den arbeid van het onschuldig kind tot den aan den rand van het graf staanden grijsaard. En als men het oog wendt naar buiten, zich begeeft tusschen de met riet bedekte landelijke woningen, bin nentreedt in de stulp van den stoel matter, Brabantschen schoenmaker en 32. Daarna keerde hij zich om en maakte een deftige buiging voor mij, hij had mij waarschijnlijk zeer goed opgemerkt, ot schoon hij nog niet in mijne richting ge keken had. „Bent u nog in Buy da, Mr. Tyrrell. Wij dachten, dat n ons al verlaten had", „Voor eenigen tijd", antwoordde ik luchtig. „Zooals het gaat met een zwer veling, die veel aan sport doet". „Sport! En hebt u daarom Engeland verlaten?" „Voor verandering". „01 zooals zoovelen van uw landslie den zjjt ge niet gau w tevreden. U gaat liever heinde en ver dan thuis te blijven. Nu, ondernemingszucht, ook al gaat die niet met ontberingen gepaard, is bewond© renswaardig. Mag men hieruit de gevolg trekking maken, dat onze stad u huiten- gewoon bevalt?" Ik keek hem onderzoekend aan, niet wetende .of zijn taal beleefdheidsphrasen waren, of dat hij den spot met mij dreef. Niet dat ik er om gaf, uitgezonderd zoo ver het me interesseerde, die verschillende Drentschen boendermaker of in de vele interieurs der huisarbeiders, trouw van de werkelijkheid gecopi- eerd, dan leeft men hier, in hiet cen trum van het land, in de oude koop mansstad, waar handel en nijverheid, vooral de moderne nijverheid naast den hier geëxposeerden huisarbeid, bloeit, waar het woelig leven zelden den mensch een blik gunt in het levien der steeds zwoegende huisarbeiders, te midden van dat gedeelte van heel het Nederlandsche volk, wier leven vaak aaneenschakeling is vol hittere teleurstelling, ondanks noesten ar beid. Dan denkt men zich zoowel in Brabant als in Drente, in Zeeland als in Overijsel; men ziet eerst, wat door menige pen zoo roerend werd be schreven, men leert het volksleven kennen naar werkelijkheid. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, de heer Talma, die die ten toonstelling opende, trok er de aandacht op, dat wegens het ingewikkeld karakter van de huisindustrie het zoo moeilijk is, afdoende maatregelen te nemen. De vakorganisatie immers is hierbij bui tengewoon moeilijk. De wettelijk© bescher ming van arbeiders, door te voeren ©n te controleeren in fabrieken en werkplaat sen, bereikt zoo moeilijk de huisindustrie, die als de vrijplaats geldt, waarheen zich terugtrekt alles wat zich aan den wette- lijken regel wil onttrekken. Iedereen is het er over eens, dat het euvel m|oet gekeerd worden, maar zoodra men er zich toe zette, moest mian wel erkennen, dat het verschijnsel allesbehalve eenvoudig was. Wie waarnam, wat huisindustrie was, zag arbeid, die de leden van het gezin in staat stelde in uren en dagen, waarop de gewone arbeid hunne kracht niet vroeg, hunne arbeidskracht vruchtbaar te maken en daarnaast arbeid, uitputtend voor de zwakke krachten, waarvan hij geëischt werd, en die toch piet beperkt wierd, om dat Iret karige loon dwong tot al-door verlengen van den duur. Verder zeide de minister, dat telkens nu hier, dan daar, door geheel beschaafd Europa er mannen en vrouwen zijn opge staan, die verteld hebben van hetgeen zij' hadden waargenomen op het terrein der huisindustrie en, die moesten spraken van ellende, van ontbering, niet het minst van krenking van het jong© leven onder dien druk van den arbeid daar, en kenmerkend was de naam, die een toeschouwer gaf aan de Berlijnscthe tentoonstelling voor huisindistrie, toen hij haar noemde Elend- ausstellung. Op dit oogenblik is deze zaak in bijina alle landen van Europa aan de orde. Het is overal nog een tasten en pogen. En hier in Nederland zijn wij vooralsnog tot niet veel meer in staat, al is, wat de vrouwen en kinderen betreft, die huisin dustrie voor een goed deel reeds sinds 20 jaren onder de wettelijke regeling be zijden van 's mans karakter te bestudee- ren. Uit de bijzondere uitdrukking van zijn gelaat kon men nog minder wijs war den, dan nit Rallenstedn's ongevoelige trekken. Daar speelde misschien een spot achtig lachje in zijn oogen, maar ik was r niet zeker van en antwoordde eenvoudig „Ja, tijdens mijn kort verblijf to Buyda heb ik mij' buitengewoon vermaakt; maar de twee laatste weken heb ik buiten bij een vriend doorgebracht". Graaf Furello boog bij wijze van ant woord, alsof deze mededeeling hem niet genoeg belang inboezemde, om woorden te gebruiken. „Zijt ge dan niet uit het Geierthal ge komen, Graaf?' 'vroeg de barones. „Neen, ik heb gereisd. Morgen hoop ik weer thuis te zijn". Gereisd! In dienst van den duivel, ja! De Barones keerde zich naar mij toe. „Graaf Furello heeft een heel schilderach tig tehuis, een oud klooster op een eiland in een vriendelijke landstreek". De tanden blonken. „Niet geheel op een eiland, genadig© Barones", bracht hij er eerbiedig tusschen in, ofschoon het er wel naar lijkt. De gracht om het Klooster heen is overstroomd en is zoo breed geworden, dat het gebouw op een eiland in het mid den van een meer schijnt te staan". „Een heel lieve plaats", merkt/e de grepen. Deze tentoonstelling, zeide dia minister, is als een oproep aan het volk. De huisarbeiders leven in de stilte en in de schaduw. Anderen kunnen de aandacht vragen door de manifestatie van hun getal, van hun kunnen, van hunj streven. Zij1 zijn de afgezonderden en voor een goed deel in hun ellende gebonden. Deze tentoonstel ling zal maken, dat zij niet vergeten wor den. Anderen zijn gekomen en hebben het leven dezer arbeiders gezien, hun arbeid waargenomen, hun strijd meege- voeld en zullen hier nu aan het Neder landsche volk toonen, wat de huisindustrie in ons bedrijfsleven beteekent. Het kan niet te vergeefs zijn, wanneer de menigte zich eens bewust wordt van de wijze, waarop voortgebracht wordt, het geen hun leven draagt, verlicht en ver siert. Er is een gedachteloos leven in de maatschappij, dat een zondige ver loochening is van de banden, die God gelegd heeft tusschen de leden dier maat schappij, een verloochening, die gewroken wordt door lijden, niet minder bitter dan het lijden, dat werd voorbijgezien. Het gevoel van verantwoordelijkheid moet door deze tentoonstelling worden verscherpt of gewekt, waar het sliep. Dat moet ook zijn de prikkel tot han delen, bij allen, die tot handelen geroepen zijn, ook bij de Regeering, en het is goed, dat waar tot handelen geprikkeld wordt, het onderzoek en de overweging alle aan dacht ontvangt. Fraaie beginselen. In het Marxistisch bijblad van „Het Volk" beantwoordt mevrouw Roland Holst de klacht van het „Hand" over een staking van melkboeren in de buurt van Parijs, waardoor zieken van hun eenige voedings middel verstoken bleven. Het 11 a n d. vroeg: „Zullen de syndica listen zoover hun strijdwijze -loorvoeren, dat zelfs zieken en stervenden hun niet heilig zijn?" Hierop antwoordt nu mevrouw Roland Holst onder meer: „Neen, heilig is ons alleen het doel van de bevrijding der arbeiders klasse, die samenvalt met de bevrijding der menschheid. Ter bereiking van dit grootsche doel kan somtijds noodig zjjn onverbiddelijke hardvochtighaid, gelijk somtjjds leugen en veinzerjj. Welnuomdat wjj weten, dat ons doel het beil der menschheid is, heiligt hat ook de aanwending van slechte middelen, middelen die gelijk werk staking in sommige bedrijven dit doet, over een grooter of kleiner aantal menschelijke wezens ongerief en leed brengen." De meest cynische verkondiging dus van den stelregel: „het doel heiligt de middelen Leugen, veinzerij, het opofferen van zieken en stervenden, alles is oirbaar, mits het dient om zjjn slag te slaan in den dame op. „Is het hier ver vandaan?" vroeg ik, minder belangstelling toonende, dan ik werkelijk bezat. „Ongeveer veertig mijlen". Ik stond op om te vertrekken. De Ba rones gaf mijn hand een veelbefeekeneinld drukje, dat ik begreep en beantwoordde. „Het zou mij aangenaam zijn, als heer Tyrrell van de gastvrijheid van Geierthal gebruik wilde maken, om een paar dagen te jagen", sprak de Graaf, een weinig stijf en met eenigen tegenzin, naar het scheen, voor een man van zijn overdreven beleefdheid. „Er zal heel wat te schie ten vallen, maar ongelukkigerwijze ga ik nu slechts voor zaken naar huis. Als heer Tyrrell mij over een maand of twiee de eer wilde aandoen, zou ik niets liever wenschen. „Ik vrees, dat ik dan al wteer verder gereisd zal zijn", antwoordde ik. „Als ik er op gerekend had, langer in uw land te blijven, zou ik het met veel ge noegen aangenomen hebben". „Ik betreur het", sprak hij opnieuw hui gend, „dat mijn gedwongen afwezigheid yan huis mij van dit groote pleizier be rooft". Zijn manier van doen werd hinderlijk: ik was werkelijk blij, toen ik de deur tus schen ons gesloten had. Er was niets ITALIË. De verjaardag van 's Pausen kroning. Maandag 9 Augustus zal op plechtige wijze in de St. Pieter de verjaardag ge vierd worden van de kroning van den Paus. Een plechtige H. Mis zal worden opge dragen in de Sixtjjnsche kapel door kardi naal Merry del Val. waarbij ook de Paus tegenwoordig wezen zal. Verder zullen alle te Rome aanwezige kardinalen, patriarchen, bisschoppen, de leden van het corps-diplj- matique enz. de plechtigheid bjjwonen. SPANJE en MAROKKO. Het oproer. Het bloedige treurspel te Barcelona zal nu spoedig ten einde zijn. „Bevredigend" noemde de regeering de tijdingen uit de stad, waar, tusschen regee- ringstroepen en opstandelingen eenvoudig slag geleverd werd op hooge barricaden, en waar kanonnen de bolwerken van vrijheidszin in puin schoten. In de laatst? dagen was onafgebroken in de straten ge vuurd en met uiterste verbittering gevochten. Vooral 's nachts was de toestand verschrik kelijk daar het electrische licht en het gas afgesneden waren in de hoofdstad van Cata- lonië met zijn half millioen inwoners den geheelen nacht in duister was gehuld. In het duister wordt gestreden, in veler lei beteekenis. Betrouwbare berichten ont breken nog steeds. De regeeringstelegrammen berichten van gevechten, van dooden en gewonden, en verwoestingen van allerlei aard Men verneemt echter niets over de strijdkrachten, waarover de revolutionairen beschikken, over hun doel, over hun aan voerders. Vast staat alleen, dat de arbeiders als protest tegen den oorlog in Marokko de algemeene staking afkondigden en dat bij de uitvoering van dat plan, het tusschen de gewapende macht en de stakers tot bot singen kwam. Het aantal dooden en ge wonden loopt in de honderden, en tot voor een paar dagen waren de regeeringstroepen niet tegen de revolutionairen opgewassen. Nu zijn tien regimenten cavalerie, vijf artil lerie en vijftien bataljons infanterie in de oproerige stad geworpen. Na de aankomst der versterkingen en nu de forten beginnen mee te schieten, is de kans gekeerdeen telegram van den kapitein- generaal van Catalonië te San Sebastiaan ontvangen, meldt, dat de leiders van de opstand zich hebben overgegeven. Deze depêche zegt verder, dat het aantal slachtoffers zeer groot is en dat de kanonnen drie-en-twintig huizen te Barcelona hebben stukgeschoten. Thans zijn tien krijgsraden aan het werk, en hun vonnissen worden terstond uitgevoerd. Tot zoover gaat het nieuw3. Sedert be waarde de telegraaf een zwijgen, dat mis schien welsprekend is. Men verwacht de aankomst van Alexan der Lerroux, het hoofd der republikeineche partij in Spanjede regeering vreest, dat anders voorgevallen tusschen do Barones en mij; het was duidelijk, dat zij1 in den Graaf een voorwerp van vrees zag. En dat kon ook niet wel anders... De tijd was ongemerkt omgegaan en de avond was reeds gevallen, toen ik naar mijn hotel terugkeerde. Daar het een mooie zomernacht beloofde te worden met lichte maan, besloot ik na eenige aarzeling, terstond te dineeren en daarna naar Schünval te rijden. Terwijl ik op het eten wachtte geraakte ik in gesprek met mijn waard, een drukke, praatgrage man. Ik was in geen stemming, om het gepraat van den eerste den beste aan te hooren, maar het was mij toch een verlichting, na het gevaarlijk gescherm van dien middag. Ik vroeg hem al spoedig daar deze zaak mijn geest het meest© bezig hield, of hij iets wist van het verdrinken van Fraulein von Winterstein, en of het lijk gevonden was. „Neen", zeide hij, „ofschoon' de rivier mijlen ver afgezocht is. Maar dat is zoo'n gemakkelijke zaak niet, mijnheer. Er moe ten daar groote rotsen op den bodem der rivier zijn het land is er ook rotsig en wat is waarschijnlijker, dan dat de jonge dame, van zoo'n hoogte val lende, in 't geheel niet meer boven is hij de leiding der revolutionaire beweging zal nemen. Bevestigd wordt, dat het Karmelieten klooster te Amer (prov. Gerona) in brand gestoken is. Hevig gist het in de geheele provincie. De koninklijke familie. Koning Alfcnsus zal, zoolang de toestand niet ver beterd, te La Granja bij Madrid blijven. Ook de Koningin on de kinderen breken hun verblijf te San Sebastiaan af en zullen zich naar La Granja begeven. Ook in Biscaje wordt voor oproer gevreest. De kapitein-generaal Aguilar is naar Bilbao vertrokken. Uit San Sebastian wordt gemeld, dat het getal der reservisten, die naar Frankrijk vluchten in de laatste dagen sterk toeneemt. Vrijdagochtend bedroeg hun getal reeds ongeveer vierduizend. De bijzondere bericht gever van „Daily Telegraph" te Barcelona seinde Woensdag aan zijn blad de volgende vreeselijke bijzonderheden, die herinneren aan de tooneelen uit de groote Fransche Revolutie Een twaalftal priesters en kloosterzusters zijn wreedaardig vermoord, sommige aan het altaar dat zij met het kruis in de hand vol moed tegen de revolutionairen trachtten te verdedigen. De menigte belette dat aan de gewonden hulp werd gebracht, zoodat deze gruwelijk verbrandden toen in het klooster brand was gesticht. Toen de zusters zich voor de ramen van het brandende g6bouw vertoonden, werden zij met steenen geworpen. Niemand stak een hand uit om de ongelukkigen te helpen, die aan haar lot werden overgelaten. Van de hoogte van Montjuich gezien geleek geheel Barce lona een vreugdevuur. Het aantal gedooden bedraagt meer dan 120, het aantal gewonden meer dan 300. Er is een reddingsdienst ingericht om de slachtoffers te verzorgen. Eenmaal kwam een troep van wel 10.000 revolutionairen door de straten, de ver koolde overblijfselen van hun slachtoffers op pieken en staken meevoerende, juichende en de Marseillaise zingende. Zij trokken zelfs langs den kapitein-generaal aan het hoofd van zijn troepen, die echter geen vuur durfde te doan geven Uit Genua verneemt hetzelfde blad, dat volgens Signora Maria Gorti, operazangeres te Genue, juist van Barcelona teruggekeerd, tot Dinsdag aan beide zijden meer dan 1000 dooden waren gevallen. De tooneelen in de straten waren vreeselijkdooden en gewonden lagen Dinsdagavond overal ver spreid in de open lucht. De Spaansche minister van binnenland- scbe zaken heeft, volgens de „Figaro" het volgende gezegd Het oproer in Barcelona, nu door ons onderdrukt, was verschrikkelijk. Ik weet niet of er na de Commune wel iets zoo ontzettends is geweest. Straatgevechten, waarbij het kanon moest spelen, branden, plundering van kloosters, dynamiet-sntplof- tingen, vernielde spoorwegen, niets heeft er aan ontbroken. De gevaarlijke anarchisten, die van Bar celona hun woonplaats heboen gemaakt, gekomen, maar door den sterken stroom onder een van die rotsen is gedreven, waar zij misschien liggen zal tot den dag des oordeels. Och, het is een geheim, dat wij niet kunnen doorgronden, de kansen van leven en dood. Een algemeen bewon derd dametje, mijnheer, jong, mooi, met een lang en gelukkig leven vóór zich naar 'alle gedachten en een oogenblik later de eeuwigheid in zonder een spoor na te laten, om het zoo eens te zeggen, dat zij bestaan had. Het is een groot raadsel, mijnheer en uw eten is klaar". De oplossing van het raadsel, dat ik meende te kennen, was pr niet op foare- kend, het aangename van het diner- te verhoogen. Ik deed een slecht maal, de drukte iu de kamer droeg er slechts toe bij, om de tegenstelling te verhoogen tus schen het dagelijksch leven en zijn sombe ren achtergrond. Ik stak pen sigaar op en gelastte, dat mijn paard over tien mi nuten voorgebracht incest worden. Toen eerst, zoo geheel hadden andere gedach ten mij in beslag genomen, herinnerde ik mij den brief, dien ik bij den consul had achtergelaten. (Wordt vervolgd.',

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1909 | | pagina 1