Kerkstraat B18,
urdes.
lostumes
lis naar mü
lens Schoenmagajjjn.
Goes
In.
Donderdag 15 Juli 1909
Vijfde Jaargang.
P. DIERIKX
Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
lagazijn
r No. 82
AlER, Goes.
IETSLAK
n Spirituslak
It AGENTSCHAP
it blad is te Mid-
■j gevestigd
DE VOETBRANDERS.
BUITENLAND,
BINNENLAND»
UIT ZEELAND.
ining
i verzocht eene 1V01 ESE
Men kan hier.oeae ver
een aflaat van zeven jaren
e n h o e d j e in een Kerk
iden in de Basiliek voor
|erk van de II. Katliurina
CEULEN, Boekbandelaar,
Iraat te Goes, C. BOON-
enskerke, Mej. EMMA
In SERAPHINA PATEER
IAN SMOLDERS (Koster)
0 487 Amsterdam.
a
381 -
ij tot bevordering van
in Veeteelt in Zeeland.
:ellnj Krulninjen.
ling Heinkensiand,
lovenstaande afdeelingen die
erminderde premie v enschen
lea aan eene collectieve
riekerlng gelieven zich ten
tri ijk vóór 17 Juli a.S. schrifte-
ëlden inet opgaaf van het te
beidsloon voor
iruiningen by den Secre-
X VERHAGE Mz. te Krui-
.einkenszand by den
I. G J. KAKEBEEKEte
en
j elke hoeveelheid.
eis haalt men er dubbel uit,
choenen te koopen in het
Aanbevelend,
G's Schoenmagadjn.
ielfi 114-115, Middelburg.
bij den heer
NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraaf C 209, GOES.
Reelameberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs,
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerefcend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct k contant.
De schrijver van Menschen en Dingen
in de „Echo de Paris" had het Maandag
avond over de processen, die er thans ge
voerd worden te Valencia in zake de vele
misdaden door de Voetbranders gepleegd.
Deze misdadigers braken binnen bij de
menschen, bij voorkeur die eenzaam
woonden, al of niet vermomd, eischten
dat hun gewezen werd waar het geld
of de kostbaarheden bewaard werden, en
wanneer aan dit verzoek niet gewillig
werd voldaan, legden de boosdoeners vuur
aan in den haard en handen de slachtof
fers in zulk eene houding daarvoor, dat
hun voetzolen geroosterd weiden.
Gewetenlooze schurken moeten het zijn,
die de lijken hunner slachtoffers voor
oiogen, de akelige koelbloedigheid bezaten;
smakelijk zich te goed te doen.
Bovenbedoelden schrijver die zich Franc
Nohain teekent, is 't echter volsirekt niet
te doen de griezelige bijzonderheden dezer
crimineele .excessen te gaan blootleggen.
Integendeel, hij wijst miet kracht en»
met klem op de ontaarding der Fransche
rechtbank.
Processen als van de „Voetbranders"
worden ei- met een ongelooflijke smake
lijkheid behandeld.
Men treedt af tot de kleinste détails,
men behandelt de schuldigen, speciaal
den hoofdman der moordenaars-inbrekers
met hoffelijkheid en beleefde voorkomend
heid, men tracht het heeft er althans
allen schijn van den schelmen zelfs
een soort beminnelijkheid toe te deelen.
En dezen wederkeerig beantwoorden
daaraan ten volle.
Zoo zegt bijvoorbeeld Liottard op een
gegeven ©ogenblik: „ik zal dit of dat
heel gaarne bekennen, mijnheer de Presi
dent, wanneer ik U daarmee genoegen
•kan doen" enz. enz.
Deze „helden" der misdaad vervullen
hun hoofdrol op eene wijze volkbmen
waardig aan het karakter van de camedie,
waarin men de rechtspraak doet ver
worden.
Daar is ook veel publiek bij:- dames
v.ooral, niet van luguhre soort, ten min
ste in stand en kieeding en manieren
niet (hoewel hun hart veel duisters moet
bevatten om zulke genoegens te kunnen
smaken), dames wanen de vertooning hij;
wei-pen blikken vol vrees ja, maar veel
meer en zeker tegelijk val van wanne
belangstelling naar die schavuiten, en als
de rechtbank pauseert, wel, dan sturen ze
hun lekkernijen toe, fijne havanna's, een
glas goeden Bordeaux.
Waarom zouden ze voor de dames uit,
de stad onderdoen? ze hebben er, op
't platte land geen wedstrijden van ope
ra's of tooneelstukken, maar ze hebben
er ten minste dat kalosaal interessante
proces, weet u, van de Voetbranders.
De rekels die er met veel bravaur in
kleuren .en geuren hun hatelijke misdrij
ven blootleggen, gepleegd gewoonlijk te
genover zwakken of ouden van dagen
idie zwak en weerloos waren, die re
kels verheft men op een voetstuk van
glorie.
,En dan, en dan ja yerwondert men
zich er noe over, dat het leger der mis
daad zich zao ontzettend uitbreidt: het
publiek dat toch altijd weer slachtoffer
wordt beklaagt zich over de misdrijven,
en datzelfde publiek prikkelt in de be
drijvers naijver en roiemzucht I
Een oordeel van Anarchisten over
de Katholieken.
In ,,De Arbeid", het Weekblad van het
anarchistisch Nationaal Arbeids-Secreta-
riaat, kwam den 12 Juni jl. een hoofd
artikel voor, waaraan wij' het volgende
ontloenen
„Ook in den tegenwoordigen lijd be
vinden zich onder de Katholieken een
groot aantal geleerden van den eersten
rang, meest priesters. Wat uit het ker
kelijk arsenaal komt, mag gezien worden
en overtreft in haast elk opzicht het
werk van protestanfsche geestelijken. Van
daar ook de ontzettende macht diie de
Katholieke Kerk kan uitoefenen. Hare die
naren zwerven door alle streken der
aarde. Men vindt hen in China en in de
zuidelijke landen van Amerika, in Rus
land en Indië, in Australië en in Afrika.
Wanneer de Katholieke Kerk wil, dan is
zij in staat en bij machte om een we
reld-woordenboek uit te geven, doordat
hare dienaren en ziendelingen alle talen
der wereld verstaan. Natuurlijk ieder in
zijn streek.
Als een voorbeeld van de wetenschap
pelijkheid der Katholieken kan dienen,
dat Monseigneur Nolens tot professor
is benoemd aan de Hoogeschool te Am
sterdam, dus wederom ©en priester. Wat
jonge Katholieke Kamerleden als van
N i s p e n in hun mars hebben, behoieft
niet gezegd. Ook Aalbersia is in zijn
soort een kraan. De Duitsche Jezuïeten,
geven sinds jaren ©en wetenschappelijk
maandschrift uit „Stimmen aus Maria
Laach". Zij tellen i'eeds den 35en jaar
gang en hebben dit tijdschrift op ©an
wetenschappelijke hoogte gebracht, waar
naar andere geleerden veigeefs snakken.
Wanneer wij nagaan wat de Katholieke
Sociale Aktie in ons land doet, wat zij
uitgeeft en m©t hoieveel bekwaamheid har©
boeken en brochures geschreven zijn, dan
ook moeten wij daarin een vermaning
zien om voorzichtig te zijn met onz© woor
denkeus tegen de priesters of hun gelij
ken. Inderdaad wordt daaraan te weinig
aandacht geschonken. En toch bestrijdt
men een zoo machtig, maar vooral ©en
wetenschappelijk zoo sterke instelling niet
m,et het enkel© woord „dompers" of met
spot. Spot kan vaak treffen, maar wordt
bij' herhaling vervelend en treft, dan den
.spotter. Spot trouwens bewijst nooit iets".
Wij bieden deze regelen van zulke on
verdachte tegenstanders ter overweging
aan.
ITALIË.
De klokken van den Sint Mar
kus-toren. Paus Pius X was nog kar-
dhaal van Venetië toen de Campanile van
San Marco instortte; hy was ook nog
tegenwoordig bij de eerste-steen-legging
vau den weder optouw.
Om de Venetianen zijn oude liefde te
toonen heeft de Paus er prys op gesteld,
voor zijn rekening te nemen het weder
aanbrengen van het klokkenwerk. Dit
bestond uit vijf klokken, waarvan slechts
één, de voornaamste, ongeschonden uit de
ruïnes is teruggevonden. Men heeft daar
in het Latijn een inschrift op gegrift,
vermeldende den datum van het ongeluk
en van de herstelling De vier andere
klokken, in duizende stukken versplinterd,
zijn opnieuw gesmolten en in nieuwe vormen
gegoten. De grootste daarvan de „Maran-
gona" geheeten, draagt de handteekening
van den Paus en daarby deze woorden
„De hoofdklok is door een wonder aan de
vernieling van den ouden toren ontkomen
en Pius X, oud-kardinaal van Venetië, heeft
op zijn kosten de overblijfselen uer vier
andere klokken doen hersme ten, den 8sten
van Mei-maand 191)9".
De vijf klokken werden voor de eerste
maal met Pinksteren geluid Daarbjj had
men een grammofoon opgesteld, die men
kert geleden aan den Paus heeft toege
zonden zoodat Z. H. zich te Rome een
indruk kon vormen over den klank van
zijn klokken.
Messina.
Een redacteur van de katholieke „Reiehs
post" in Weenen, schryft uit Messina aan
zyn blad, over den tegenwoordigen toestand
in de ongelukkige havenstad.
„Alle menschen, die door de half ver
nielde straten gaan, zyn in rouw gekleed
waarmen ook heen ziet, overal puinen en half
ingestorte muren. Een korte wandeling
door de straten, nog half gebarricadeerd
door de puinhoopen, maakt het duidelijk,
hoe in dien verschrikkelyken Deeember-
nacht meer dan honderd duizend menschen
met één slag werden verslagen. Maar iedere
vreemdeling, die de ongelukkige stad be
zoekt, gevoelt de verontwaardiging in zich
opstijgen over de schandelijke toestanden,
die rr heden nog heerschen.
Meer dan zes maanden zijn nu sinds de
ramp voorbijgegaan, een tijdruimte, waarin
San Francisco toentertijd bijna geheel weer
was opgebouwd, en in Messina liggen nabjj
het station nog steeds de overblijfselen van
de bij de ramp vernielde waggons, de
beschadiging van het station is eveneens
nog steeds niet hersteld. Het eenige, wat
voor bet onderdak brengen der daklooze
huisgezinnen is geschied, is door de Ame
rikanen gedaan, wier practische houten
barakken echter op verre na niet voldoende
zijn, zoodat nog steeds dozijnen huisgezinnen
in de spoorwegwaggons wonen, waar het
bij de heersehende Juni-hitte onverdraaglijk
beet isandere familiën wonen in op holen
gelijkende hutten, die primitief met een
paar planken in elkaar zijn gezet. In vele
straten staan nog heden lange, hooge
huizenrijen, maar het zijn nog alleen de
muurfronten, het geheele interieur der
huizen is volkomen in elkaar gestort. Deze
losstaande muren zonder eenigen steun
vormen een voortdurend gevaar voor de
overlevende inwoners. Iedere geringe aard
schok, ja, iedere flinke windvlaag kan de
muren omverwerpen en menschenlevens
vernietigen. Het eerste wat gedaan had
moeten worden, ware geweest het radicaal
omverhalen van al die gevaarlijke puiuen.
Hier is echter niets geschied, men acht
het niet eens de moeite waard, de meest
bedreigde straten voor het verkeer te
sluitende wagens rijden dreunend over
de puinhoopen, niemand bekommert er zich
om, dat koetsier en passagiers hun nek
kunnen breken.
Maar er zijn nog heel wat ergere dingen
voorgekomen. Van de vele millioenen, die
in de geheele wereld voor Messina zyn
gecollecteerd, is hier al heel weinig te zien;
zelfs groote ladingen hout, welke van
verschillende, kanten naar Messina zijn
gezonden, zijn spoedig na de lossing, spoor
loos verdwenen. Met hartgrondigen walg
moet de beschaafde Europeaan zien, hoe
hier de groote ramp slechts gediend heeft,
om eenige gewetenlooze schurken ryk te
maken. Én hier wordt men om zoo iets
niet eens meer verontwaardigdzoo iets
spreekt van zelf in Sicilië'1.
Droevig inderdaad, nog droeviger dan
de ramp zelve.
FRANKRIJK.
Een bisschoppelijk woord over
Sociale weken.
Mgr. Touchte, Bisschop van Orleans, heeft
aan het bestuur der Fransche Sociale Week,
welke te Bordeaux zal worden gehouden,
een schrijven gerbht, waarin de volgende
gulden woorden voorkomen
„Naarmate ik het leven meer leer kennen,
word ik meer en meer overtuigd van de
noodzakelijkheid der sociale weken. Want
hoe verder ik om mjj heen zie, hoe meer
moet ik het kwaad en het ongeluk consta-
teereK, hetwelk besloten ligt in bet gebrek
aan onze kennis van deze ernstige zaken."
TURK IJ F,
Terechtstellingen. Te Konstan-
tinopel hebben de laatste terechtstellingen
plaats gehad van personen, die betrokken
waren geweest in den jongsten opstand.
Op verschillende punten van de stad werden
in het geheel 22 personen opgehangen,
onder wie luitenant-generaal Tsjerkes en
de hoofdredacteur van de „Vulkaan sjeikh
Vehdeti Bovendien werden nog 150 per
sonen verbannen. Hiermede is de taak der
drie krijgsraden ten einde, daar het plan
bestaat om aan de overige beschuldigden,
welke nog niet veroordeeld zijn, op 21
Juli, deD jaardag van de wederinvoering
der grondwet, amnestie te verleenen.
PGBZIÊ.
In Perzië blyft de toestand kritiek. Si-
pachdar en Sardar Assad zijn aan het hoofd
van de nationalisten 8 K. M. westelyk
van Teheran genaderd. Men vermoedt, dat
de nationalistische strijdkrachten in den
nacht de hoofdstad zullen binnendringen.
Een later telegram meldt echter, dat een
krijgsmacht van ongeveer 1200 royalisten
met vier kanonnen op vijftien mylen ten
westen van Teheran de vereenigde natio
nalisten aanviel, maar er niet in slaagde
hen te verdrijven uit hunne positie, die
gedurende twee uren gebombardeerd werd
en ojk een hevig vuur uit maxims te ver
duren had.
Het gevecht zal waarschijnlijk hervat
worden.
Het aantal gesneuvelden en gewonden
is onbekend.
Uit Teheran wordt d.d. 9 Juli aan de
„Köln. Ztg." geseiud: „Er bestaat nauwe
lijks eenige twyfel meer of de Russen
zullen Teheran bezetten. De hierheen in
beweging gebrachte troepen bedragen 4000
man infanterie, 800 kozakken, ze voeren
24 kanonnen mede. Te Teheran is een
volslagen paniek uitgebroken.
ZIHU-AHERIKA.
Te Washington is bericht ontvangen,
dat de opstand in de Zuid-Amerikaansehe
republiek Columbia bedenkelijke afmetingen
aanneemt. De opstandelingen hebben reeds
op verscheiden gewichtige punten de over
hand en rukken tegen de hoofdstad Bogota
op. De Columbiaansche troepen marcheerden
naar de Magdalenarivier en concentreeren
zich om den opmarsch der opstandelingen
te stuiten. Naar verluidt, zou de ex-president
Castro de rebellen financieel ondersteunen,
in de hoop, daardoor voor zichzelf voor-
deelen in Venezuela te behalen.
Mr. Tideman's Bedrijf.
De „Nieuwe Haarlemsche Crt."
deelt het volgende mee, dat werkelijk alle
aandacht verdient, ook der vrijzinnige pers
„Mr. Tideman, die heel het land op
stelten heeft gezet, door z(ju publicatie van
particuliere brieven, welke h(j als advocaat
ter inzage heeft gehad, blijkt zijn campagne
tegen dr. Kuyper nog wat te willen voort
zetten.
Althans hij probeert nog meer „materiaal"
te krijgen.
En daartoe stapt hy brutaalweg binnen
bij menschen, van welke hij verwachten
kan, dat zy iets weten of schrifturen be
zitten inzake de bekende quaestie en stelt
daar op eigen houtje een inquisitoriaal
onderzoek in
Hij schroomt niet, op bezoek te gaan
by familieleden van b(j de quaestie be
trokken personen en te probeeren, deze uit
te vragen De bewijzen ervan hebben wij.
Kan het brutaler?
Wij vragen: met welk recht."dringt deze
Bloemendaalsche advocaat zich in de parti
culiere zaken van anderen? Waaraan out-
leeut deze, tot voor enkele weken in den
lande onbekende man de bevoegdheid, om,
zooals gebeurd is, by waardige dames hier
ter stede zich in te dringen en deze aan
een onderzoek te onderwerpen
De Haagsche kouter van de „P r o v.
Gr on. C t." over een bliksemafleider
sprekend, zegt:
Ol zulk een toestel baten zal om in de
beruchte Kuyper-Lehmann historie een
hoog opvlammend en vernietigend vuur
te voorkomen, staat nog te bezien. Mis
schien dat doodzwijgen in dit geval doel
treffender zal blijken en daarom begrijp
ik zeer goed, dat dr. Kuyper zich nog niet
na zijn eerste en onvoldoende verweer
heeft laten hooren en zou ik 't volkomen
verklaarbaar vinden zoo het bericht waar
heid bevatte, dat de leider der christelijke
coalitie mej. Westmeijer ten zynent ont
boden heeft en na lang confereeren haar
van 't besluit deed terugkomen, om haar
zaak in een brochure bloot te leggen en
de dame stillekens naar het buitenland
geëxpedieerd heeft.
Een oud spreekwoord zegtGeen praatje
zoo groat ot 't bloed in acht dagen dood.
Nu heeft het „praatje" van den „ridder
orde-handel" wel al langer geloopen, doch
laat me 't eerlyk bekennen zoo
langzamerhand is toch van de hoofdzaak
van de vraag: of minister Kuyper als
zoodanig minder aanbevelenswaaidige han
delingen heeft gepleegd om zekeren heer,
ter wille van zekere jufier, een ridderorde
te verschaffen en of die mynheer daarna
iu ruil voor de ontvangen orde niet alleen
de juffer goed betaald, maar ook den
minister, voor zijn partyfondsen groote
eadeaux gegeven heeft, niet zoo veel
meer gehoord. Alles wat in de laatste paar
weken over de quaestie is geschreven en
geopenbaard, gold veel meer de persoonlyke
en familie-relatiën van dr. Kuyper en de
zynen met juffr. Westmeyer, haar broer,
oom enz enz; dingen, waarmee het
publiek in myn oog niet te maken heeft
en die wil onze pers niet den Amerikaan-
schen weg opgaan, niet openlijk behooren
te worden besproken".
Godsdienstloos.
In de „Z u t p h e n s c h e Courant"
schreef de heer Bakker, hoofd eener chr.
school, een ingezonden stuk, waaraan we
de volgende zinsneden ontleenen:
„Het verbaasd me wel, dat de open
bare onderwijzers zoo gebelgd zijn over
het woord „godsdienstloozen". Immers,
ik had gedacht, dat velen hunner, met
name de jongeren, met allen godsdienst
hadden gebroken. Ze komen niet meer
in de kerk, gebruiken den Zondag voor
sport en genoegen eu moeten van den
Bijbel niets hebben. Toch laten ze zich
het woord godsdienstloozen niet aan
leunen. Nu, ik neem dit dan ook
gaarne terug en wil aannemen, dat
alle openbare onderwijzers zeer gods
dienstig zyn, al merkt men er bij velen
in het dagelijksch leven weinig van."
Het is inderdaad een eigenaardig soort
godsdienst, waarvan niemand iets bespeurt.
Maar ais de heeren bepaald verlaBgeD,
dat we op hun gezag eraan gelooven, nu
Minister Sabron.
De „N. R. Ct." schrijft.
„De ontslagaanvrage van generaal Sabron
als minister van oorlog, zal, hoewel zij werd
verwacht, toch velen een teleurstelling zijn.
Minister Sabron is, naar algemeen gezegd,
een der bekwaamste officieren, die ooit
bij den generalen staf werkzaam waren.
De Nederlandsche Moltke zeide men wel,
daarmede te kennen gevend hoe hoog men
zijn bekwaamheid stelde.
Wat meer nog zegt, vriend en vijand
is het er over eens, moet minister Sabron
worden geëerd als een door en door eerlijke
figuur, wiens ja een ja was, en zijn neen
ook neen.
Wij gelooven niet te veel te zeggen,
wanneer wy' beweren, dat met het aftreden
van minister Sabron ons ministerie een
zeer zwaar verlies treft, vooral omdat men
algemeen van oordeel was, dat zoo iemand,
dan deze hoogstaande veld-overste het
legervraagstuk tot een geede oplossing zou
hebben kunnen brengen.
Minister Heemskerk treft het dus niet,
dat hij juist thans, na de schitterende
overwinning der rechtsehe partyen, zulk
een kracht moet ontberen en het zal hem
wel niet gemakkelijk vallen een opvolger
voor minister Sabron te vinden, even hoog
staand als deze.
Minister Sabron zal bij zijn aftreden de
hoogachting van ieder mededragen."
Nog lezen we in een Haagschen brief aan
de „P r o v. G r o n C t."
„Als de heeren Sabron, Nelissen en Iden-
burg hun zetels verlaten, zal het Kabinet-
Heemskerk zeker niet versterkt voor het
nieuwe parlement verschijnen, al mocht het
ook gelukken voor de aftredende bewinds
lieden krachten van den eersten rang in
de plaats te stellen. Mannen van 't gezag
en den invloed van Sabron en Iden burg
vervangt men niet zoo gemakkelijk."
Goes. Naar men meldt, is de heer S.,
stationschef alhier, in zijne betrekking ge
schorst, en dat wel naar aanleiding van
het onlangs plaats gehad hebbend© spoor
wegongeluk, waarbij' de Duitsche mailtrein
op een lorrie reed,
Van dhr. J. A. Theewis is ontvangen
oen zilveren draagteeken van die vroeger
hier bestaan hebbend© boogschutterij
„Willem Tel". Bovengenoemd© venaeni-
ging werd opgericht in 1857.
Als tegenhanger van het in dia bla
den voorkomende bericht, dat da hond
van een pachter ©ener eenzame hoeve op
3 kilometer afstand van Bishop-Startford
(Engeland) zich eiken morgen van da
hoeve naar den spoorweg begeeft om de
hem door den conducteur toegeworpen
courant voor zijn meester in ontvangst
te nemen, waarmee hij dan naar d© hoeve
terugkeert, meldt men, dat ook 'te Goes
zich tot vóór korten tijd zulk ©en geval
heeft voorgedaan. Driemaal 's weeks be
gaf de hond van een herbergier aldaar
zich des avonds, tegen h©t uur waarop
een paar bladen verschenen, naar de deur
van het bureau des uitgevers, waar hij
zijn komst door blaffen kenbaar maakte.
De courant werd hem dan in den bek
gestoken en het dier spoedde zich huis
waarts. Gebeurde het ©en enkele maal, dat
de courant nog niet was afgedrukt, dan
kreeg hij1 een oude courant of een situk
papier mede, hij bracht dat bij zijn m©es-
