iiiiaro
kina", Amsterdam.
No. 77
Dinsdag 2d Juni 1909
Vijfde Jaargang.
J MEG EN.
CNEM.
tad Mem.
SW0L0E
!bE WINDT,
LOFFERS.
MT THOLENT-WI
FEUILLETON.
DE JAGUAR.
BUITENLAND.
3IHNENLAND-
z\:r iuchs^'iden *43
ion ..ubbergen4
e la Promenade. .-.
Zomerverblijf
I en Pension Ie rang.
NDSMA, Eigenaar.
L DU LAC.
rsten rang,
U|j hotel
11 \v-i o it n.
PARIJS.
las Familie pension,
ANDTASSCHEN
MA GEVELSTEENEN
Verschijnt eiken MiANSAS-. WOENSDAG- VRIJDAGAVOND.
Voor het eiland Tholen wordt
een ijverige Agent gevraagd.
eu gezellig Familie Hotel,
Vnudelpark, ruime Kamers
Badkamers, electrische
Halte Tiam.
"evr. Wad LA RIVIÉRE.
elegen eerste rang
otel pension,
rminderde pension prijzen
GT PROSPECTUS.
t bosch, aan 't meer en aan
uur afstand van Groningen.
roeiers, zeiiers en visschers
Ituigen voor kinderen.
ionvanaff3p.d.enp.p.
n het MEER eu 't fePOOR*
ht. 300 Bedden. Bad-
tzicht. Grooten tuin.
ingen en alle soorten Baden.
LLMANN SICKERT.
136. Op 2 minuten afstand
1 StationFriedrichstrasse,
r de „Komischen Oper".
et water gelegen Hotel van
heel Berlijn.
af Rm. 2.50. Alle Comfort.
)R. WILH. SCHULZE, Prop.
.enlonnet (Rue Maubeuge)
ord- en Ooststation. Moderne
Jaden, verwarming, Eleetrisch
met afzonderlijke tafels.
|2 francs. Kamers 3 a 8 francs.
VRAAGT
van 1 Ons gedicht 35 cent.
voordeelig in 't gebruik.
Ook voorradig
SCHOOLKOUSEN.
Aanbevelend,
Irikskinderenstraat D 46, GOES.
ior het a. g. Reisseizoen
groote keuze in alle soorten
g ro o 11 e n voorradig.
scherp concurreerende
pryzeü.
onze bekende mooie
ruin en zwart met fraaie
ing.
II
GOES.
aenfabrikant
18 X 9 X 4Va CM.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrjjdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraaf C 209, GOES.
Reclaraeberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 15 Pegels f0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 CL k contant.
Na aankomst trein 9.22 te VLIS-
SINGEN wordt ons blad dadelijk
bezorgd, zoodat de abonné's nog
denzelfden avond de courant ont
vangen.
Treurspel.
Men begrijpt, dat na de vrijzinnige neder
laag, do toon, die in de Linksche pers
weerklinkt, verre van opgewekt is.
Maar brutaler dan we in een vrijzinnig
blad lezen, kan het bezwaarlijk. Dit blad
schrijft
„Nu zuilen wij het begin van oen
fraai treurspel zien.
Die woorden mogen we nu wel her
halen. Een treurspel ja, maar of 't bij
zonder haai zal zijn dat is wel aan
eenigep twijfel onderhevig".
Dat durft men schrijven na de ellende,
die de vrijzinnigen ten toon spreidden met
hun Kabinet-de Meester!
Hopeloos verdeeld als ze zijn, zouden
de vrijzinnigen onmogelijk kunnen re-
geeren.
Ze hebben het zelfs niet gewenscht!
Ze( hebben heft „fraai treurspel" te zien
gegeven van seniele aftakeling ©n poli
tieke inzinking.
En dan komt daar een vrijzinnige poli
tieke tinnegieter, die zijn lezers wijsmaakt,
dat het, nu de Rechtsche partijen den
wagen uit het moeras hebben gehaald,
dat het nü eerst recht een treurspel zal
worden 1
Inderdaad, het papier is geduldig.
V* De verantwoordelijkheid der Regeering.
In een artikel, welks strekking vrywel
overeenkomt met hetgeen wy in een vorig
opstel schreven, zegt mr. Aalberse
is „de Voorhoed e", met het oog op
de behaalde stembus-zegepraal:
„Dit is nu niet een meerderheidje,
waarvoor Dr. Sehaeptnau vreesde, eene,
die afhangt, van de verkoudheid of
hoofdpjjn van een der Kamerleden
't ls nu een flinke, stevige meerderheid.
Maai buitengewoon zwaar wordt
daardoor onze verantwoordelijkheid.
Ons christenvolk vei wacht nu iets
van ons.
Zeker, wij hebben deze overwinning
niet volstredeu met het wapen der
valsche, onvervulbare beloften.
Maar ereumiu kwamen wij met
ledige handen. EeD krachtige sociale
wetgeving, vooral verdere doorvoering
der sociale verzekering, meerdere vrij
making van het bijzonder onderwijs,
invoering der administratieve recht-
spraak, krachtige steun voor den ge-
heeien Middenstand, ziedaar wat
met recht ons volk thans van ons
X.
Een Schuilplaats.
17.
Het is te begrijpen., dat wij in ©en ge
heel andere stemming naar Von Lind-
heinr terugkeerden, dan wij hem verla
ten haddien. De verrassing van Onzen
vriend, toen liij Szalay's gezicht zag, dien
hij reeds dood gewaand had, werd slechts'
geëvenaard door zijn vreugde. Maar wij
begrepen, dat Szalay's buitengewone ont
koming slechts het gevaar van den toet
stand verergerd had. Er was geien tijd
te verliezen, wij moesten pen plan ma
ken om te ontsnappen. Wij waren heit
eens, jljat het dien pigen morgen moest
wanden uitgevoerd, vóór Rallenstein tijd
kon hebben zijn moordenaars op ons af
te sturen. Zoowel de uitslag van hef
"tuel als de geveinsde ziekte, zouden een
tintje geven aan een overhaast vertrek
uit Buyda. Alsof hij stervende was, zou
Ministerie en onze Kamermeerderheid
verwacht.
Wordt die rechtmatige verwachting
niet teleurgesteld, dan gaan wij een
schoone toekomst tegemoet. Ons chris
tenvolk zal ons tronw blij ven. Wy
zullen de meerderheid hebben voor
jaren.
Doch falen wij, dan zal deze zoo
schoone met Gods hulp bevochten
zegepraal, ten slotte worden gevolgd
door een schandelijke Dederlaag, te
schandelijker, .waar zij alleen aan eigen
schuld dan te wjjteu zal zijn.
Maar die verdiende nederlaag, hoe
erg ook, is toch het ergste niet.
Wy zyn opgetrokken onder de leuze
voor de Christelijke beginselen Loopt
onze overwinning ten slotte uit op
een groot* teleurstelling voor ons volk,
dan zal hoezrer ten onrechte ook
dit geweten worden aan onze
heilige beginselen. Het vertrouwen
der '-reede volksscharen zal zijn ver
speeld. En een in lange jaren niet
meer te herstellen onheil zal aan ons
land zijn aangericht.
Ziedaar onze diep ernstige verant
woordelijkher L
De vreugde over de overwinning
mag ons de zwaarte dier verantwoor
delijkheid voor de toekomst van ons
land en het beil van ons volk niet
doen vergeten.
En zy zal niet vergeten worden,
daar zyn wy vast van overtuigd.
Ons Ministerie bestaat uit mannen
van groote bekwaamheid en buiten
gewone Werkkracht, in wie wy het
volste vertrouwen mogen stellen.
Vooral Minister Talma wenschen wij
toe, dat Gods bijstand hem moge
schragen, opdat hij in de vier jaren,
die komen zullen, kunne volbrengen,
wat hy zelf zoo gaarne zou willen, en
wat ons volk van hem vooral met reden
en met vertrouwen verwacht
Zoo mogen dan in de jaren, die
komen gaan, Ministerie en Kamer
meerderheid gemeenschappelijk werk
zaam zijn tot het waarachtig zedelijk
en stoffelijk heil van ons goede Neder-
landsche Volk!"
Fit A A K HIJ K
Een symbool. Het bekende klooster
„du Sac-ré Coeur" in de Rue die U-ouai te
Harijs is door den liquidateur verhuurd
aan pen 'troep Arabieren met kamiaed-en,
die ,ta Parijs voorstellingen geven en in
het voormalige klooster een Arabisch café
gaan houden.
Dat is een symbool der Fransche be
schaving.
Do Fransche Staats begroeting voor 1910
sluit met een tekort van 212 millioen
francs.
Nieuw, bewijs van het bekwaam en wijs
beleid, dier Fransche Regeering
Vein Lindheim overgebracht worden naar
een- buitenverblijf dat hij had te Schön-
val, op .een twintig mijlen afstand van
de hoofdstad. En wezenlijk, als hij toch
sterven meest, .wilde hij liever, dat dp
slag daar zou vallen, pn in die verschanj
sing, dat gevoelden wij, konden wij heit
een poos uithouden, pn tenminste tijd'
winnen, tot pen vlucht paar het buiten
land, later misschien uitvoerbaar zou zijn.
Toen kwam de vraag: wat moest er van
Szalay wanden? Ook hij was in gevaar.
Wij konden hem toch niet aan zijn lot
overlaten; doden .wij dat, dan was hij
stellig binnen 24 uren pen lijk. Maar hoe
hem wieg te krijgen, ondier de lynx-oogen
van Rallenstein .en zijn trawanten? Na
vele voorstellen besloten wij, hem zooi
goed wij Jtonden te vermommen als be
diende en hem zoo nies te nemen naar
Schönyal.
Hij was een blozend man met rossig
haai' en baand, wij schoren hem, maak
ten zijn haar en wenkbrauwen zwart, pn
met behulp van wat verf gaven wij zijn
gelaat een geelachtige tint; toon kleed
den wij hem in pen pak van Pabst, pn
vleiden ons, dat hij in die vermomming
zelfs door Graaf Furello niet herkend
zou worden. Althans, toen hij zich in
lp de gemeente Pleslin, in Bretagne, was
voor cenigen tijd onder de bevolking een
izepr gevaarlijke typhus-epidemi© uitgebro
ken. De burgemeester van deze plaats
herinnerde zich nog de verdreven geeste
lijke ziekenverpleegsters en besloot drie
ordezustprs, aan wier zegenrijke werk
zaamheid iedereen vol innige dankbaar
heid nog dacht, lijdelijk naar zijn ge
meente te doen terugkeeren.
De zusters gaven gevolg aan bet ver
zoek van den burgemeester, pn aan haar
opofferende en zelfverloochenend© liefde
en krachtdadige werkzaamheid gelukte het
•eindelijk na een langen, zwaren strijd*
de besmettelijke ziekte meester te .wor
den.
De zusters maakten zich nu gereed om
Pre&lin weer te verlaten. Doch d® vertegen
woordiger der regeering was oip zijn hoedie.
Wel had hij zich tot nu toe, zoolang de
epidemie; woedde, nog niet vertoond, doch
nu deze geëindigd was, was het voor hem
hoog tijd geworden om in te grijpen.
Men hoopte weliswaar, dat hij rniet het
oog op den zwaren arbeid en haar be-
langelooze zelfopoffering zooveel gevoel
nog wel zou bezitten, dat hij die groot
moedige weldoensters niet voor pen twee
den keer nit het dorp zou verbannen.
Doch zijn besluit luiddede drie zus
ters vormen een onwettige congregatie.
De drie ordezustprs moesten derhalve
voor het gerechtshof van Rennes verschij
nen. Met een onvergelijkelijk begrip van
•recht Pn rechtvaardigheid besloot het ge
rechtshof, slechts twee zusters, jdie zich
uitsluitend aan de ziekenverpleging had
den gewijd, te veroordeelen, de derdie
zuster daarentegen werd vrijgesproken,
wijl zij haar werkzaamheid tot het berei
den van de maaltijden voor de zieken
beperkt had.
Diei burgemeester werd wegens het terug
roepen dier zusters uit zijn ambt ontzet,
ITALIË.
Hervormingen der Italiaan
se h e seminaria. Een nieuw pause
lijk document is in voorbereiding; het zat
de tweede stap zijn in het werk dar lier-
vormingen ondernamen door Pius X om
het niveau der Italiaansch© seminaria te
verhoogen. Men weet, dat bij eon eerste
schrijven de Paus radicaal de bepalingen
betiefiendo dé cursussen en die onder-
wijsstof heeft gewijzigd door pen eenvorj-
mig program voor te schrijven.
Bij dit tweede schrijven haft Z. II. de
seminaries op der diocesen, die niet aan
de nieuwe behoeften van den earediens]t
kunnen voldoen en hij concentreert die in
inrichtingen voor hooger onderwijs, waar-
top de Jager© diocesen gehouden zullen
zijn bij te dragen naar evenredigheid van
hunne hulpbronnen.
Een proef van deze hervorming is reeds
genomen niet volledig succes.
Het pauselijk schrijven zal niet vóór
October openbaar gemaakt worden, ten
einde den bisschoppen tijd te geven zich
tot die hervorming voor te bereiden.
den spiegel bekeek, herkende hij' zichzelf
•nauwelijks, hetgeen hem mqed deed schep
pen. Maar het was toch een angstige
tijd voor ons allen, Ik was te bezorgd
voor mijn vrienden, die in zulk dreigend'
gevaar verkeerden, om veel smaak te
hebben in de avontuurlijke zijde der ge
schiedenis. Te vechten tegen zulke sluip
moordenaars vond ik nu juist niet aan
genaam. Maar, het gevaar bestond nu
eenmaal, en wij moesten het onder de
oogen zien.
Toen wij tot een besluit gekomen wa
ren zonden .we in haast om Dr. 'Rothmer.
Na onzen angstig doorwaakten nacht zag
Vein Lindheim er bleek en zwak genoeg
uit, oon de ziekte te hebben, die hij voor
gaf .Toen wij spraken over zijn wensch,
om naar buiten gebracht te worden, wild©
de docter, zooals wij voorzien hadden,:
van zulk .een verhuizing niets weten. Hij
wilde geen honorarium verliezen als hij-
het voorkomen kon.
Wij deden, pi wij het met hem eens-
waren, ofschoon onze bedoeling natuur
lijk was, toch te gaan, als hij weg was,
en wij er alleen over spraken om de zaak
zoo gewoon mogelijk te doen voorkomen.
Van Lindheim lag te kreunen, haalde snel
adem, en vertoond© alle teekenen van|
It F, L O I E.
De koninklijke uitverkoop.
Nu de Koning, na zijne kunstschatten
ook zijn kostbaar zilver en inder gerei
gaat verkoopen, heeft de Patriote aan den
advocaat van prinses Louise, Jaskar, ge
vraagd of Leopold in staat is, de prinses
geheel te onterven. Het antwoord luidde,
dat de Koning natuurlijk ook onder het
burgerlijke recht staat en dientengevolge
aan zijn dochters niet meer dan een
vierde van het haar toekomende erfdeel
zou kunnen onthouden. Mocht de Koning
de geweldige kapitalen waarover bij be-
se ïkt bij zijn leven aan andere personen
overdragen dan zouden de advocaten der
prinses deze personen opsporen en hun
ten opzichte van het verkregen geld den
eed afvragen. De uitgebreide goederen die
de Koning in het zuiden van Frankrijk
gekocht en grootendeels op den naam van
een strooman ingeschreven heeft, zullen
eveneens bet voorwerp van een actie der
advocaten van de prinses uitmaken Was
het den Koning er om te doen, de inkom
sten der prinses tegen haar schuldeischers
te beschermen, dan zou hij gemakkelijk
een apanage op haar kunnen vastzetten.
Jaskar twijfelt er niet aan of de Belgen
zullen der prinses (die n b. baar geld in
het buitenland opmaaktdit apanage
verstrekken, vooral „omdat de Koning
haar beroofde om aan het land rijke
schenkingen te doen."
TURKIJE.
uDe Paardenatal van Abdoel flamid
mom "Ontbonden". Niet minder dan
oi VfD kostbaarste paarden, meest
volbloed Arabieren, werden in de stallen
van den sultan gehuisvest, en jaarlijks
brachten de Arabische sjeiks nieuwe pracht-
dieren ten geschenke. Sultan Mohammed
heeft het aantal paarden in de vorstelijk
ingerichte stallen thans tot 300 vermin
derd alle overige dieren zijn cadeau ge-
geven aan verdienstelijke officieren van
et Turksche leger. Hieronder zijn paar-
X', *aa"an de waarde door kenners op
ZWU Eng. ponden wordt geschat
Treurig.
H,'t! ÖnZij m niï- 200 ver' dat in 1110 vorste
lijk© Residentie, waar nog voor weinige
vreter, geestdriftig feest gevierd werd over
de blijdschap in het Koninklijk Huis, eer,
socialist gekozen is voor de Kamer.
Dat is erg. Het kan iemand, die nog
met beter wist, overtuigen, dat vete mien-
scban giaag Oranje-feesten vieren, maar in
hun hart aan een vijand van Oranje de
voorbeur gievien.
Nog erger is het, dat d© openbare
ondiei wijzers openlijk en officieel de can-
didatuur van den socialist Ter Laan heb
ben gesteund. En zij zijn het feitelijk,
hebben. 1 d^gehaal4
Maar het ergste is, dat ©en Wethouder
van sGravenhage, oud-minister, d© heer
k°!'" ti0ktCf k'e(>k ,erasid8' schudde
het hoofd over do moeilijkheid om iite-
maine-vergiftrging bestrijden, en na ten
slotte nog eens gewezen te hebben op-
don kritieken toestand, waarin de patient
zich bevond, verbet hij ons, met de be
lofte een ander drankje te sturen, dat
verlichting zou brengen
Niet zoodra had hij ons verlaten, of
wy begonnen toebereidselen te maken
da het eerste gedeelte van de reis per
rijtuig zou worden gedaan. Omdat we aan'
te w™v5°f "re1' kaps JieP|en 0Pgem>erkt
te worden We zouden dan rijden tot
een dorpsstation omtrent acht mijlen van
de stad verwijderd en dan ©en (rein te
nemen, die ons naar onze bestemming
zou brengen. De verhuizing wierd miet
goeden uitslag volbracht, althans zonder
ongevallen. Binnen een half uur hadden
wy onze toebereidselen gemaakt en stond
er «i groot rijtuig voor de deur, waar
onze zoogenaamde zieke ingedragen era
gelegd werd. Szalay hielp in^zijn
kwaliteit by dit werk. Pabst achterlatend
om boodschappen in ontvangst te nemen
ons vertrek en onze manier van reizen
waren natuurlijk genoeg.
Voor zoover wij kónden oordeelliw
Dr. C. Lely, als voorzitter van ld© liberale
Bondskiesveree-niging, zijn naam gegeven
heeft ter aanbeveling van den socialist
boven den anfi-revolutianair. (B©v.)
Dr. J. Th. de Visser schijnt de meeste
kans te hebben tot president der nieuwe
Tweed© Kamer te worden gekozen.
Praatjes van mr. P Tideman.
Een der redacteuren van het „Volk" is
mr. P. Tideman gaan intervieven omtrenjt
het door hem verspreide verhaal, als zou
dr. Kuyper van een gedecoreerde f 11.000
hebben ontvangen als zekere „vergoe
ding".
Thans verschijnt in het „Volk" ©en uit
voerig reilaas van dit onderhoud, waaruit
wij vooralsnog niet veel wijzer worden.
Met veel omhaal van woorden worden
hier, indien wij goed zien, twee zaten
dooreengohaaid, .waarvan het verband ons
nog niet helder is.
Wij zullen daarom nadere ophelderingen
afwachten.
Vrijwillige onderlinge Landbouw-ongevallen-
verzekering.
In de te Utrecht, onder leiding van den
voorzitter, den heer K Czn. de Boer van
Assendelft, gehouden vergadering van het
Permanent Comité voor de bestudeering
en voorbereiding eener onderlinge land-
bouwongevallenverzekering. is de laatste
hand gelegd aan de ontwerp statuten der
te Btichten VereenigiDg De CeDtraleLand-
bouw-Onderlinge en het ontwerp-reglement
der door deze Vereeniging in het leven te
roepen „Bedryfsongevallenregeling" voor
den landbouw, zoodat deze thans zijn
gereedgekomen.
Op deze vergadering waren afgevaar
digden aanwezig van alle bjj het comité
aangesloten landbouwmuatsi happijen en
bonaen en tevens de adviseur van het
comité mr. H. P. L C. de Kruyff Jr.
Besloten werd op 12 Juli te Utrecht bijeen
te roepen alle hoofdbestuursleden van de
tien aangesloten landbouwmaatschappyen
en bonden, op dien dag over te gaan tot
de stichting van de vrijwillige onderlinge
landbouwongevallenverzekerings-vereeni
ging, die den naam zal dragen van De
Centrale Landbouw-Onderlinge.
Op voorstel van Overijsel werd aan het
dagelykach bestuur opgedragen een rege
ling te ontwerpen, waardoor ook de pa
troons, die dit wenschen, gelegenheid zullen
krijgen zichzelf eu hun echtgenooten tegen
de geldelijko gevolgen van landbouwon-
gevallen te verzekeren
Het ligt in de bedoeling beide regelingen
èu voor de werkgevers èu voor de arbeiders
in werking te doen treden op 1 Januari 1910.
Den Helder
Naar men aan het Hbid. mededeelt, zal
de heer De Meester voor bet district den
Helder zitting nemen in de Tweede Kamer.
De Gouverneur-Generaal.
Naar „De Nederlander" verneemt, zal de
gouverneur-generaal van Oost-Iudië, J. B.
van Heutsz, in October as. repatrieeren.
waren wij niet opgemerkt. D)e straat was
betrekkelijk stil, zooals gewoonlijk op dit
Vroege uur «n terwijl wij heenreden en
buiten de stad kwamen feliciteerden wij'
ons ,'dat wij, tot dusverre, den Jaguar mis
leid hadden en althans eian goeden voor
sprong hadden. Het was een heldere mor
gen en toen wij oyer icte landwtegen re
den, bezoomd met hagen, schitterend van
dauw, scheen d© somberheid van den
toestand verdwenen te zijn met die van-
den nacht. De schitterend© dag scheen
den twee wanhopige mannen nieuwe le
venslust te geven en daarmee nieuwen
moed. Zelfs Szalay kon kalm en met
meer hoop over zijn positie spreken; wij
hadden kunnen lachen over die bespotte
lijke verandering van zijn uiterlijk, als
,ans de gedacht© niet verhinderd had, dat
bijl i Tien dag een m-ensch het leven had
■benomen. Al spoedig vertraagden wij on
zen gang, mi niet aan het station te
zijn voor de trein aankwam. Dit spoel
den wy netjes klaar en vaorzichlig, m-et
bezorgde gezichten dxoiegen wij1 onzen in
valide in eon ledigen coupé. Er waren
geen ander© reizigers aan het station dan
een paar oud© boerinnen en wij waren
overtuigd, dat die niets in den zin voerden-
(Wordt vervolgd.)