No. 69
Dinsdag 15 Juni 1909
Vijfde Jaargang.
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
FEUILLETON
NA DEN SLAG.
DE JAGUAR.
u.
De Uitslag in Zeeland.
UIT DE PERS.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 10.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers contant-0.05
Advertenüën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. Administratie: Ganzepoortstraat C 209, GOES.
Reelaraeberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement special® prjs.
Adverteutiën van 1—6 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x oerefcend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct k contant
Wie zich tegen I JULI
a. s. abonneert ontvangt tot dien
datum ons Blad gratis.
Proefnummers worden op aan
vrage gaarne toegezonden.
DE DIRECTIE.
De uitslag der verkiezingen voor die
Tweede Kamer is voor de partijen der
Linkerzijde allerbedroevendst geweest.
Zagen de partijen van Rechts bij eerste
stemming reeds 54 hunner mannen ge
kozen, terwjl in Ede een herstemming
plaats h«bben moet tusschen een anti
revolutionair en een Christclijk-Histori-
schen (zoodat dit district Rechts blijft)
de liberalen en vrijzinnig-demokraten za
gen slechts 10 hunner candidaten geko
zen en de socialisten geen enkele.
Nu komt voor de Linksche groepen bij
de herstemmingen veel ,zoo niet alles nog
terecht.
'tls hoewel onwaarschijnlijk niet
geheel onmogelijk, dat de stand blijft, zoo
als hij nu is: 5545.
Maar evenmin is het geheel onmogelijk,
dat het op 23 Juni komt te staan 60
Rechts tegen 40 Links
Het groote feit intusschen blijft, dat
reeds bij eerste stemming het mi
nisterie-Heemskerk een goede meerderheid
bekwam, waardoor het aan 't bewind kan
blijven en de wieken breeder kan ont
plooien.
Dat de eerste stemming dezen uitslag
bracht, heeft een dubbel voordeel
lo. dat het land niet die tooneelen zal
te aanschouwen geven van feilen partij-
hartstocht, als waarvan we in 1905 ge
tuigen waren, en
2o. dat de kansen bij de herstemmingen
voor ons gunstiger komen te staan, aan
gezien er vele vrijzinnigen zulten zijn,
of mannen van de zoogenaamde midden
stof, die, nu zij hun zaak toch reeds ver
loren weten, zich voor de herstemmingen
niet bijzonder war.m zullen maken.
Ook daarom dus ^ijn wij verheugd, dat
het Nederlandsche volk dadelijk het mini
sterie-Heemskerk bijviel.
Hoogelijk verblijd zijn we ju de eerste
plaats, omdat Nederland op den gezegen-
den dag van 11 Juni de lastercampagne
van 1905 heeft gebrandmerkt en K u y p e r
heeft rehabilitoerd.
Want daardoor toch heeft ons volk het
bewijs geleverd ,dat het in zijn innerlijkst
wezen is een Christelijk volk, en dat het
wil worden geregeerd naar de Christelijke
beginselen.
We zijn nog over den uitslag verheugd,
Omdat nu een da capo der sukkelpoli-
tiek van het vorig liberaal Kabinet on
mogelijk is gemaakt..
Met vasten 'tred kan nu op .die goed
gebakende paden worden voortgeschreden
op wetgevend gebied.
Om te beginnen met de S o c i a 1 e w e t-
geving.
Ons Hollandsche volk heeft weer be
wezen zijn spreekwoordelijke „nuchter
heid' 'nog te bezitten, waar het door zijn
stembus-uitspraak de valsche leuze van
Staatspensioneering veroordeelde.
De verplichte verzekeringsonfwerpem
zullen nu ten bate van invalieden en
ouden van dagen in de eerstkomende pe
riode van wetgeving kunnen worden af
gedaan.
Ons stelsel van kiesrecht ongelukkig
product van Sam. van Houten zal op
meer gezonden grondslag kunnen worden
gesteld en uitgebreid.
Onze binnenlandsche nijverheid en in
dustrie zal tot hooger bloei en ontwikke
ling kunnen komen door herziening van
het tarief van invoerrechten.
Hetgeen ten slotte den Nederlandschen
arbeider moet ten goede komen.
En wanneer Grondwetsherziening jioo-
dig is, welnu, moeten we dan niet hoogst
dankbaar zijn, dat het aan een Christe
lijk Kabinet gegeven zal zijn een herzie
ning te bewerken van 's Lands hoogste
wet?
Er is voor ons reden tot groote verheu
genis.
Het eens zoo oppermachtige on vieijwaan-
de Liberalisme ligt geslagen.
En als de teekenen niet bedriegen, ge
slagen voor geruimen tijd!
Gedurende dien tijd zal een Christelijke
Regeering de gelegenheid hebben duidelijk
te doen inzien, niet alleen, dat ©en
Rechtsch Kabinet óók tot regeeren in
staat is en minstens even goed als
de vrijzinnigen maar tevens aan het
volk de overtuiging kunnen bijbrengen,
dat slechts een Kabinet, dat regeert naar
de beginselen, levende in de partijen der
Rechterzijdedat alléén een ministerie,
dat bij zijn wetgeving rekening houdt met
de Christelijke beginselen, duurzaam het
waarachtig volksbelang weet te beharti
gen I
Indien waaraan wij geenszins twij
felen het Kabinet-Heemskerk met zijn
eminente ministers, door zijn daden deze
waarheid het volk zal kunnen inprenten,
dan kan wel voorspeld, dat voor de Recht-
sebe partijen, met den blijden dag van 11
Juni 11., is aangebroken een schoon, lich
tend tijdperk van Regeering, dat ononder
broken, ten zegen van land en volk, in
lengte van jaren Jkan worden voortgezet!
Dat hopen wij.
Ik keek den man aan en verwonderde
mij over zijn kalmte. Hij sprak rustig,
zonder dat hij eenige moeite scheen te
doen, de waarheid te verbergen.
„Och in 's Hemels naam, laat ons van
onderwerp veranderen 1" riep de Barones.
„Het leven is ongelukkig genoeg, zonder
dat wij ,uit behoeven te wijden over zulke
akeligheden. De arme man is dood; wat
scheelt het ons verder? Het is treurig
en schokkend genoeg, maar wat kunnen
wij er aan doen? Het leven is ten slotte
voor de levenden. Vult allemaal uw gla
zen en verban alle melancholie ten minste
voor een uur".
„Ik hoop, Barones", sprak ik, die als
vreemdeling de eerep laats innam, „dat
U Zn? s!)oe^'fi geen terugkeer verwacht?"
n?',arvan? Van droefgeestigheid?
aarde heer Tyrrell, het is een afge
zaagd gezegde ,maar als wij eens in el-
anders harten konden zien, wat zou er
met aan den dag komen I"
oen het souper afgeloopen was, ston-
Over het algemeen genomen heeft deze
uitslag voor ons reden tot tevredenheid.
Niettegenstaande de candidaat voor de
Provinciale Staten gevallen was, hebben
de Katholieken geen rancune behouden,
omdat zij het gewicht dezer verkiezingen
hebben ingezien.
De Savornin Lohman verkreeg in het
district Goes, en ook in stad Goes, zelfs
meer stemmen dan in-1905.
Slechts een luttel aantal Katholieken
bleef van de slembus weg.
Hulde I
Middelburg gaf een schitterenden
uitslag te aanschouwen. Met overweldi-
den de dames op, en werd den heeren
verzocht, in een aangrenzende kamer te
gaan rooken. Nu gebeurde er iets schan
delijks, dat ik door een buitengewoon ge
lukkig toeval zag. Toen de dames heen
gegaan waren, trad Von Lindheim op
Furello toe, met wien hij begon te praten,
naar ik vermoedde, over het duel van
den armen Szalay. Ik hield mij natuurlijk
op eeu afstand, en vond bij geluk een
spraakzamen jongen man, die een en
ander van het Engelsche leven gezien had
en belang stelde in onze ideën over sport.
Wij praatten druk over dit aantrekkelijk
onderwerp en ik nam verder geen notitie
van mijn vriend. Mijn jonge buurman en
ik konden het zoo goed samen vinden,
dat hij er spoedig op aandrong, dat wij
een glas champagne zouden drinken op
onze nadere kennismaking. Wij stonden
dus op en gingen naar een buffet achter
in de rookkamer, waar de wijn en de
glazen gereed stonden. Von Lindheim en
Graaf Furrello stonden in de nabijheid
zachtjes te praten. Om hen niet te storen,
bleven wij op een afstand, terwijl wij
onzen wijn inschonken. Wij' klonken met
echt Duitsch vuur, dronken niet minder
lustig en vulden onze glazen opnieuw.
Een stukje lak van den hals der flesch
gonde meerderheid toch werd daar den
candidaat der Rechtsehe Partijen, den
heer Blium, gekozen.
Deze groote meerderheid zal wel niet
verwacht zijn, maar heeft zijn oorzaak in
het bij uitnemendheid goed georganiseerde
anti-revolutionaire Vlissingen en vermoe
delijk ook in de uitbreiding van het kie
zertal, dat in het voordeel van Rechts
is aangegroeid.
Hontenisse ook bleef met groote
meerderheid behouden voor onzen Katho
lieken candidaat F r u y t i e r.
Op Zuid-Beveland bleek het stemmen-
cijfer op den scheurmakenden R. K. can
didaat v a u Dalsum al uiterst gering.
In Zeeuwsch-Vlaanderen schijnt hij een
aanhang te hebben grooter dan ons lief is
althans hij bracht het tot over de 1200
stemmen.
Oostburg bleef aan de vrijzinnigen.
Toch is er voor ons hier een lichtpunt.
De Reclitsche candidaat ging in stemmen-
tal met honderden vooruit.
En als we bedenken, dat Oostburg slecht
is georganiseerd, dan is de voorspelling
niet te gewaagd, dat Oostburg, dat Rechts
is, over 4 jaar ook een Rechtschen can
didaat zal afvaardigen, indien de organi
satie daar krachtig wordt ter hand ge
nomen.
Z i e r i k z e e behield den vrijzinnigen
candidaat Pa tij n. In dit oude stadje wo
nen vrijzinnigen van zwaar kaliber, die
zich niet ontzien unfaire middelen te ge
bruiken ten behoeve van hun candidaat.
En het zou ons niet verwonderen, dat
te Zieri-kzee Katholieken wonen, die uit
vrees voor de vrijzinnigen niet ter stem
bus durven gaan.
Ook bestaat te Zierikzee geen Katho
lieke kiesvereeniging.
In het algemeen intusschen kunnen wij,
gezien de stemmencijfers, dankbaar zijn
over den uilslag in ons gewest.
De uilslag der verkiezingen heeft het
verrassend resultaat opgeleverd, dat geen
enkel sociaal-democraat bij eerste stem
ming ié gekozen.
Bij de herslemmingen moeten zij hun
slag zien te slaan.
En winnen kunnen ze dan alleen, in
dien ze geholpen worden door de vrij
zinnigen.
Nu vreezen we wel, dat het op 23 Juni
zal gaan als in 1905.
Maar misschien zou het toch anders
kunnen.
Ind.en bij vast accoord kon worden ver
kregen, dat de vrijzinnigen stemmen op
den Rechtschen candidaat, waar deze met
leen socialist in herstemming komt, en
omgekeerd, dat in hetzelfde geval van
Rechts gestemd worde op den liberaal,
dan zouden de sociaal-demokraten, op
Troelstra na in Amsterdam III, geheel
uit do Tweede Kamer zijn geweerd.
Nu is hot waar, dat het bloed kruipt,
waar het niet gaan kan, en dat de libe
ralen zich ietwat de neefjes gevoelen van
die socialisten.
Willen de vrijzinnigen nu eens inder
daad toonen, dat zij hemelsbreed van de
dreef in mijn wijn. Ik wendde mij naar het
licht en vischte het er uit met een ie
peltje. Zoo doende kwam ik voor een spie
gel te staan, die door zijn schuinen stand,
en gecombineerd met een anderen ach
ter mij, mij niet. alleen in staat stelde,
over mijn schouder te zien, maar mij ook
vertoonde, wat er gebeurde voor den man,
die met zijn rug naar mij toe stond.
En zoo zag ik het volgende.
Een bijzondere heimelijke beweging van
den Graaf viel mij in het oog. Hij leunde
met zijn linkerarm tegen het buffet, ver
moedelijk om voor Von Lindheim te ver
bergen, wat hij deed met zijn rechter.
Deze hand maakte een snelle beweging
naar een leeg glas, dat dicht bij stond
en werd toen opgelicht als om er iets
in te schenken. Wat die hand vasthield,
kon ik niet zien. "Ware mijn geest niet
zoo vervuld geweest van moord en plot-
selingen dood, of ware het minder hei
melijk gedaan, dan zou ik er waarschijn
lijk wernig aandacht aan geschonken heb
ben. Zoo menig een doet wat in zijn
drinken tegen de jicht of eenige andeijs)
chronische kwaal. En zelfs hier was er
twijfel in mijn geest, ofschoon ik ondanks
van afschuw en ik besloot nauwlettend
toe te zien. Een teugje van mijn wijn
sociaal-demokratie verwijderd staan, da,n
gaan zij op het accoord in.
Dat kost hun slechts één enkelen
zetel verlies meer.
Immers6 sociaal-demokraten komen in
herstemming met een Rechtschen candi
daat; en 5 met pen candidaat van Links.
En waar de nederlaag der liberalen
nu toch al glansrijk is voltrokken, daar
kan een enkele zetel niet van zoo groot
belang zijn, dat zijn behoud nog zou op
wegen tegen het uitdrijven in de Kamer
van mogelijk alle socialisten
Inderdaad zoo ooit, dan bestaat er voor
het liberalisme nü een schitterende ge
legenheid, bewijs te fevferen, dat hot aan
de sociaal-demokratie vierkant tegenover
staat.
Waarbij komt, dat 't tegen de sociaal-
demokratie een pakkende leuze zijn zou.
We hadden gelijk.
Ten opzichte va,n de candidatuur-v a n
Dalsum hebben wij indertijd twee din
gen beweerd
lo. dat de Jieer van Dalsum met geen
mogelijkheid in herstemming zou komen
met het aftredend lid Fruytier;
2o. dat hij in Zuid-Beve 1 and op
heel weinig stemmen zou kunnen rekenen.
Do uitkomst heeft ons in het gelijk
gesteld.
En nu zouden we hierop niet terug
komen, ware het piet, dat juist het eerste
punt door den heer Van Dalsum is ont
kend; en wat punt 2 betreft, dat de heer
V a n Dalsum te veel optimist was.
In een debat je Hoedekenskerke
is den heer Van Dalsum gewezen op hiet
onverantwooidelijke van zijn drijven, o. a.
op grond dat hij niet de geringste kans
van slagen had; omdat het bij eventu-
eele herstemming zou ,gaau tusschen
Fruytier en de Muralt.
De heer Van Dalsum ontkende dit, en
welmet cijfers
Het blijkt intusschen, dat die cijfers hem
hebben bedrogen.
En ook heett het stemmencijfer in het
gedeelte van Z u id-B e ve 1 and, dat tot
het district Hontenisse behoort, overtui
gend bewezen, dat de onderstelling, als
zou Van Dalsum aan de „overzijde
der Schelde' 'meer vrienden tellen dan
wel werd vermoed, falikant is uitgekomen.
De heer Van Dalsum zal ons nu
moeten toegeven, dat wij juist hebben
gezien, toen wij schreven, dat voor
hem op Z u i d-B e v e 1 a n d niels te
winnen was.
En dat de debater te Hoedekens
kerke gelijk had, d.e beweerde, dat hij
(Van Daisum) n.et de minste kans had,
gekozen te worden.
(Door dat wij de eiken.de organisatie piet
wilden miskennen en daardoor dhr.
v. Dalsum moesten afvallen, zijn wij in on-
menade gavalten en heeft ZEd. zijn abon
nement opgezegd. Wij zullen echter voor
geen 100 abonnementen verlies erkende
organisaties miskennen, dit ter overwe
ging aan dhr. v. Dalsum).
nemend, keerde ik mij weer naar het
buffet, nog altijd pratend en lachend met
mijn nieuwe kennis, maar onderwijl schijn
baar achteloos den Graaf in het oog hou
dend. Hij nam een flesch, die nog niet
opengetrokken was en met een vertoon
van groote beleefdheid overhandigde ik
hem de onze die nog maar half leeg
was. Hij plaatste een glas vlak naast het
eerste, en vulde ze. Zooals ik verwacht
te en vreesde, schoof hij ze toen zoo
vooruit, dat het eerste glas het dichtst
bij Von Lindheim kwam te staan. Mijn
ondervinding van den vorigen nacht deed
mij duide.ijk genoeg beseffen in welk ver-
schnkke.ijü gevaar mijn vriend verkeerd©.
Ik was besloten, dat hij dit glas niet
zou aanraken, maar wat moest ik doen
op dit oogenblik? Ik kreeg een gelukkige
ingeving. „Laat ons gllen t® zamen drin
ken I" riep ik, eenige opgewondenheid
veinzende en tegelijk mijn jongen vriend
een slag op den schouder gevend, waar
na ik snel omliep naar de andere zijde-
van Von Lindheim. „We zullen alle vier
1e zamen drinken," lachte ik.
De blik van Von Lindheim gaf zijn
meening te kennen, dat ik meer cham
pagne genomen had, dan goed voor mij
was; de Graaf liet zijn tanden zien in een
DE NEDERLAAG.
De uitslag der Tweede Kamerverkiezin
gen ontlokt vanzelf heel waf. schriffs aan
de pen.
De bladen van vrijzinnige richting heffen
jeremiades aan, waarbij men geregeld het
spookbeeld van dr. Kuyper aantreft;
de organen der Rechtsehe partijen zijn
milder gestemd en verheugd.
Ziethier eenige klanken uit de persorga
nen der Rechterzijde:
„De Maasbode" zegt:
„Zulk succes had misschien niemand
onzer durven verhopen.
Ons kabinet a'zoo bevestigd, een flinke
meerderheid achter zich, die straks bij
de herstemmingen zich nog zal uitzetten,
de lastercampagne van 1905 schitterend
gewroken, de moeizame arbeid en de op
offeringen van velen heerlijk beloond
waarlijk, dit was een avond van triomf,
die bij de talloozen voor ans bureau
staande en hoog juichende naar den stil
len avondhemel, niet licht, in vergetelheid
zal geraken.
Zóó is het dan, ondanks alle ophitsing
van linkschen kant, ten derde male klaar
voor ieders waarneming, 'dat ons land
Christelijk moet geregeerd worden.
En het is dan ook geen overmoed te
zeggen, dat nu de nieuwe aera is ingeluid,
die vroeger wel reeds aanlichtte, maar
door kiezersbedrog voor een wijle onder
broken, thans met onmiskenbare duidelijk
heid en indrukwekkende macht zich op
dringt zelfs aan den meest oppervlakkige.
Daar zal nog gelegenheid te over komen,
om de groote beteekenis van deze écla
tante overwinning voor onze lezers uiteen
te zetten.
Maar het ééne groote feit, dat zich door
geen redeneering of Jinksch© journalistiek
zal laten wegdringen en u als naar de
oogen springt, het is de smadelijke en
zeer diepe val van het liberalism©, dat
over de gansche linie geslagen ligt.
Geslagen in zijn beste districten, in zijn
meest gerenommeerde mannen, ©n in al
zijn partijen".
„De Standaard" schrijft o.m.
„Links, het valt niet te ontkennen, kreeg
klop, maar bij de herstemming kan zich
de Linksche positie zeer wél herstellen.
Het lijkt wel haast moedbenemend, zoo
de mannen van Links tegenover hun tien
gekozen leden, de vier-an-vijftig ge
kozen leden van Rechts zien overstaan,
maar dit is schijn.
Rechts stond ditmaal in coalitie ge
schaard, Links had men zich de weelde
der variatie veroorloofd. Van zelf kan
daarom door Links de eigenlijke slag
eerst bij de herstemming geslagen worden,
en beslaat zeer wel de mogelijkheid, dat
ze nog met 45 leden in de Kamer terug
keéren. Het zou dan 55 tegen 45 leden
staan. Een meerderheid van tien voor
Rechts. Alzoo voor ons de schade van
1905 nog altoos niet goed gemaakt. In
1901 stond het 58 tegen 42, zes in de
meerderheid meer.
Maar die drie zete'.s zijn op 23 Juni Inog
toegevenden glimlach. Ik boog mij voor
over naar den jongen man, die nu door
de beide anderen van mij gescheiden was.
„Prosit!" riep ik".
Juist, wat ik berekend had, gebeurde.
De Graaf was verplicht zich een weinig
om te keeren om te klinken met den
ander. Op dit oogenblik gaf ik Von Lind
heim een stoot. Hij keerde zich half ver
schrikt naar mij toe. „Vergif!" Ik durfde
het woord slechts te vormen met. mijn
lippen, zooveel mogelijk afschuw leg
gend in de uitdrukking van mijn gelaat
terwijl ik naar zijn glas wees.
,;Drink niet, als je leven je lief is I"
De woorden kwamen nauwelijks ge
fluisterd over mijn lippen. Gelukkig was
Von Lindheim wakker genoeg, om den
toestand te overz.en. Hij diaaide zich naar
mij toe) zoodat hij met zijn rug naar
den Graaf stond en het volgend oogen
blik waren onze glazen verwisseld. Ik
boog mij weer naar voren en stootte aan
met de beide anderen, Von Lindheim deed
hetzelfde en op een wenk van mij dronk
hij wat van zijn wijn, waarvoor hij1 eerst
geaarzeld had.
(Wordt vervolgd.)
