itenisse,
A AT",
No. 65
Zaterdag 5 Juni 1909
Yijfde Jaargang.
liten.
Dit nummer bestaat nit twee Men.
EERSTE BLAD.
L
5T.
IN©.
zekerd te zijn,
D 30, GOES.
ITTARD,
>09-
est gerenomeerd
Kinderen. Ook
AILLE-Costuums.
waaronder ook
irs en Corsetten.
N, Middelburg.
VOOR DE STEMBUS.
BUITENLAND.
¥l NNENLAND
(VEEDE KAMER dor
Ëeeniging met bijna
j heer
rs aanbevelen.
a.s. geldt, het al dan
rie-Heemskerk en het
ipperen.
Bestuur
art, Voorzitter.
?ns, Secretaris.
lULST deelt mede, dat
lïende de a.s. Kamer-
liitgaan, door hetzelve
Ide K. K. Kiezers aan
I derzins,
I Bestuur,
art, Voorzitter.
Lens, Secretaris.
dels in bewoonde per
ten gerieve van ver-
iOYD te Amsterdam.
niet in brandkast,
som (hoogstens f 500).
erzekerden stilzwijgend
op de polis behoeft
gering.
Agent
v.m. 7.37; terugreis 17 Juni,
(Asnsterdameche tjjd.)
J. C. P. APPELS teZierik-
7EN, en Mej. L. VAN KALMT-
se bij den Heer L. C ADRI-
estuur,
tederhorst den Berg, President'
Secretaris.
IF
[velend,
R. K. Patronaten
Hand.
bij vooruitbetaling.
STERDAM,
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant-0.05
Advertenüën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Heelameberiehten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 x cerefcend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Cl. k contant
_,Voor de stemming op Vrijdag 11 Juni
bevelen wjj bij de kiezers in de verschil
lende Zeeuwsche districten de volgende
heeren ten dringendste aan:
GOES
Jhr. Mr. A. F. DE SAVORNIN LOHMAN
(aftredend lid).
MIDDELBURG
I. H. BLUM
ZEERIKZEE
H. CH. VEGTEL
HONTENISSE
P. F. FRUIJTIER
(aftredend lid).
OOSTBURG
Mr. P. DIELEMAN.
VIII.
Vandaag over acht dagen is het de dag
der stemming voor de leden van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Een gewichtige dag.
Gewichtig, omdat reeds dien dag kan
worden beslist, in welke richting de eerst
volgende periode ons land zal worden
geregeerd.
Of het zal worden bestuurd naar de
beginselen, levende in de partijen der rech
terzijde, dat zjjn de christelijke beginselen,
dan wel of de teugels vau het bewind in
handen zullen komen van mannen, dienaren
der oppermachtige Rede, die van de
erkenning van God in 't bestuur van
den Staat niet willen weten.
Groote en heilige belangen, als op on
derwijsgebied, huwelijkswetgeving, straf
wetgeving en zooveel meer andere ataan
er dien dag voor ons op het spel.
Deze, onze heilige belangen, kunnen
nimmer in vervulling gaan, wanneer wij
niet in bondgenootschap met anti-revolu
tionairen en christelijk-historischen ter
stembus trekken.
Ieder der drie Rechtsche partijen afzon
derlijk vermag niets.
Maar gecoaliseerd, zijn zij in staat den
liberaal te weren.
Zoo steunen de anti-revolutionairen en
christelijk-historischen het aftr. Kamerlid
F r u jj t i e r in Hontenisse.
En zoo moeten de Katholieken in de
districten waar een anti-revolutionair of
christelijk-historisch man candidaat is, ook
dezen trouw steunen.
Dat brengt ons eigen welbegrepen be
lang mee en het is onze plicht.
Ons welbegrepen belang: of zjjn onze
oogen gesloten voor hetgeen wij van de
liberalen gedurende meer dan 50 jaren
hebben ondervonden, dan dat wj de zege
ningen van een vrijzinnig bewind opnieuw
zouden wenschen.
Onze plicht: omdat wjj als Christenen
mueten willen een Staat, die naar de
Christelijke beginselen wordt bestuurd.
Wij moeten dus stemmen den Rechtschen
candidaat.
En bedenke men wel, dat kiesrecht ook
is kiesplicht; dat mea het wapen van
het stembiljet niet gekregen heeft om het
ongebruikt te laten, maar om het te
hanteereu.
Wie onzer thuis blijft, en zich van stem
men onthoudt, pleegt verraad aan zijn eigen
partijwie zich van stemmen onthoudt
werkt het Liberalisme in de hand, omdat
hij de kansen voor den liberalen candidaat
vergroot, ja door zijn thuisblijven oorzaak
zijn kan, dat de liberaal gekozen wordt.
En dat kan niemand onzer, die zijn
verstand gebruikt, willen.
Men moge onder ons, bier en daar, nog
eenigen wrok koesteren over den uitslag
t jongste Statenverkiezing.
Maar wij Katholieken zijn immer in ver-
gevingsgezindheid en offervaardigheid voor
gegaan. 5
Laten we die deugden blijven beoefenen,
overweging, dat men door zich van
stemmen te onthouden hand-en spandiensten
aan het Liberalisme verleent, moge ons
daarbij nog meer ten prikkel zijn.
Liberalisme en Katholicisme staan vij
andig tegenover elkaar, heeft een groot
liberaal Staatsman gezegd.
Welnu, zouden wij den vijand Jan
steunen
Dat nooit
Weer in het moeras?
Dat het met het ministerie de Meester
„misère" was, wordt ook aan vrijzinnige
zijde toegegeven.
Zoo schrijft de „Nieuwe Courant" van
Dinsdagavond
De geschiedenis van het Kabinet
van 1905 maakt alle vrijzinnige spre
kers stil".
Dit is nu wel niet heelemaal waar, want
er zjjn verschillende liberale sprekers, bv.
de heer de Muralt en de heer P a t jj n
en de heer 7orsterman van Oyen
en de heer Goeman Borgesius, die
geen blad voor den mond nemen, en den
val van dit Kabinet trachten te bewerken.
Maar het is dan toch een erkenning die
het Kabinet de Meester nu juist niet tot
eer strekt.
En zouden wjj nu willen medewerken om
weer dezelfde ellende tegemoet te gaan, en
weer in bet moeras te komen, waar we
pas uit zjjn geraakt?
Dat zou dwaas zjjn.
Daarom als één man Rechts gestemd!
Benoemingen.
De kleine pers der vr jjzinnigheid heeft den
laat8tea tjjd geschetterd over de partijdige
benoemingen.
Het wapen is dan ook te mooi om het
niet te hanteeren.
Maar nu komt de liberale .Nieuwe
Courant" met een ander oordeel.
Dit vrijzinnig blad schrjjft letterljjk
..Aan ergerlijke benoemingen ging het
Kabinet zich tot op heden niet te buiten."
Dat klinkt heel anders
En mag worden onthouden.
Nog een bloempje.
Uit dezelfde liberale „Nieuwe Courant"
plukken we nog dit bloempje
„Er is voor de lickerzjjde, zelfs bjj
een ongedacht stembussucces, bjj geen
mogelijkheid een regeering s-
meerderheid te verkrjjgen".
Aldus dit liberale orgaan.
Maar is het dan niet onverantwoordeljjk
dat men het zitting hebbend Kabinet be
stookt, met de wetenschap, dat men zelf
niet tot r e g e e r e n in staat is 1
En vordert dat het landsbelang?
V Een nabetrachting.
Overal is in ons land feest gevierd naar
aanleiding van de geboorte van Prinses
Julianaen dat is ook te Middelburg ge
beurd. Natuurljj'k hebben de socialisten
overal gesproken van „overdrjjving"
als ze héél aardig warenmaar ze ge
bruikten ook heel wat krasser uitdrukkingen
in hun gewone stemming.
De „M i d d e 1 b. Cr t." schrjjft nu over
het feest, dat te Middelburg, is gevierd,
en vindt dat daar wat veel geld is uit
gegeven.
De gemeentekas van Middelburg droeg,
moet men weten, f700.bjj.
En nu is de Middelburgsche aan
't „nabetrachten" op deze wjjze
„Wjj hebben destjjds een vinger
wijzing gegeven om niet te overdrjj-
venwjj uitten toen de hoop dat de
feestcommissie nog bjjdragen ontvan
gen zou opdat het maximum van f 1000
niet behoefde te worden verleend.
Welnu er kwamen nog f300 in.
Toch vonden wij f 700 subsidie nog
te veelen waren f 500, zooals mr.
Fruin voorstelde, of liever nog f250,
geljjk mr. E. P. Schorer wenschte,
onzes inziens meer dan voldoende
geweest.
Het verwonderde oas dan ook niet
dat nog vjjf leden, en wel de heeren
Van Dunné, Schorer, Ermerins, Fruin
en Tak, stemden tegen het voorstel
van Burg. en Wetb."
Maar het geld L nu toch uitgegeven
en de M i d d e 1 b. vindt, dat ze toch ook
wat goeds van het Oranjehuis vertellen
moet, vooral omdat de socialisten zeggen,
dat ze er heelemaal geen goeds van weten
aan te wijzen.
Let nu eens op de manier waarop dit
blad uit de Zeeuwsche Hoofdstad spreekt
over het goede, dat het van ons Vorsten
huis weet te verhalen.
Wat echter bij deze gelegenheid ons
weêr bjjzonder heelt getroffen, is de
ook vroeger meermalen geuite be
wering dat de arbeiderspartij nooit iets
bemerkt van het goede, dat onder den
tegenwoordigen regeeringsvorm, onder
ons Vorstenhuis, is tot stand gebracht.
Dit geeft ons aanleiding tot eene
enkele opmerking.
De wjjze, waarop in een constitutio
neel land als het onze de wetten tot
stand komen, waarborgt voor een
groot deel dat de invloed van een
regeerend vorst daarop niet groot kan
zjjn. En zooals in de laatste jaren de
hoofden van ons land hun plicht als
constitutioneel vorst of vorstin opvat
ten, zjjn wij gelukkig gevrijwaard voor
ongewenschte inmenging hunnerzijds
bjj het tot stand komen der wetten.
Onze vertegenwoordiging heeft daar
entegen wel een overwegenden invloed
op bet tot stand komen der wetten."
Zoo gaat het dan nog een beetje voort.
Er wordt dan verteld, dat ons Voreten-
huis zoo één geworden is met ons volk
maar 't slot van alles is toch weerde in
vloed van den vorst of de vorstin is „niet
groot" en van „ongewenschte inmenging
hunnerzjjds" zjjn wjj „gelukkig gevrjj-
waard".
Inderdaad, een merkwaardige Vrijzinnig
Democratische nabetrachtingzjj verschilt
inderdaad maar heel weinig van wat de
Socialisten ons op dit gebied te genieten
gaven.
ITALIË
Z H. Paus Pius X— „ad muitos annos"!
Woensdag vierde het zichtbaar opperhoofd
der katholieke Kerk, Zijne Heiligheid Paus
Pius X zijn vier en zeventigsten verjaardag
in het gelukkige bezit eener goede licha
melijke gezondheid en eener frissche, op
gewekte kracht des geestes.
Alle trouwe zonen der Kerk vereenigen
zich in den wensch en de bede dat het den
doorluchtigen Opperpriester gegeven worde
nog vele jaren de Kerk te besturen, niet
slechts tot beil en zegen harer leden, doch
door den verstrekkend en invloed van
zijn hooge zedelijke macht en den adel
van zjjn verheven voorbeeld ook tot
welzjjn der geheele wereld. Bjj zjj'n ruste-
looze pogingen om in alle richtingen op
het gebied des geestes .alles in Christus
te herstellen" is aan Zjjne Heiligheid de
geestdriftige verknochtheid verzekerd van
alle geloovige Katholieken der wereld en
onder dezen niet het minst van die der
Nederlanden. Zjjne Heiligheid Paus Pius X
ad muitos annos
Ih een „motu proprio" heeft Paus Pius
X de vereeDiging der advocaten van St.-
Pieter afgeschaft.
De H. Vader herinnert aan den oorsprong
ea de vroegere verdiensten der vereeniging.
Hjj verklaart echter dat bjj, ingevolge de
veranderingen, die menschen en dingen
ondergaan hebben, meent, dat deze orde
minder beantwoordt aan het doel, dat hare
stichting beoogde.
DVITHCHLAKD.
Het jengste record van Zeppelin is een
feit van groote beteekenis in de lucht
scheepvaart. Het Amerikaansche ministerie
van oorlóg heeft reeds besloten om langs
de Atlantische kusten op afstanden van
400 KM ballonstations te bouwen, die een
bestuurbaar luchtschip bevatten maar plaats
geven aan drie schepen. Als Zeppelin nog
enkele van die reuzentochten gedaan heeft
zal de senaat de gelden wel zonder eenigen
tegenstand toestaan.
SERVIË.
De ex-kroonprins, George van Servië,
heeft met majoor Okenowitsj' „ruzie" gehad,
welk feit hoogstwaarschijnlijk op een duel
tusschen deze personen zou uitloopen.
Welnu gisteren kwamen de twee getuigen
van den majoor, een van de twee was
een bekend samenzweerder, op 's prinsen
paleis om hem de uitdaging tot een duel
te overhandigen. De prins liet hem door
een zjjner dienstknechten aan de deur zet
ten en zeggen, dat een bende van samen
zweerders uit zijn woning moest blijven.
Daarvoor stond hjj te hoog om met zulke
„lui" te onderhandelen.
TURKIJE.
Diplomatiek bederf. Bjj het voortgezet
onderzoek van de papieren in het paleis
van den ex-sultan van Turkjje, moeten
bewjjzen aan het licht zjjn gekomen die
voor den gezant van Frankrjjk in Kon-
stantinopei, den heer Constans, compro-
mitteerend zijn.
Hij zoowel als de russisohe gezant zouden
door den sultan met 2000 pond per maand
gesteund zjjn.
De heer Constans is door zijn regeeriDg
naar Parijs ontboden, klaarblijkeljjk am
opheldering te geven.
Van andere zjjde wordt dit weer tegen
gesproken.
De doop van Prinses Juliana.
Het programma van de plechtigheden
vastgesteld bij gelegenheid der bediening
van den Heiligen Doop van Hare Konink-
ijjke Hoogheid de jonggeboren Prinses in
de Willemskerk op Zaterdag 5 Juni 1909,
is vastgesteld als volgt:
Artikel 1. Hare Majesteit de Koningin
en Zjjne Koninkljjke Hoogheid de Prins
dor Nederlanden, hertog van Mecklenburg
begeven zich Zaterdag den 5en Juni, om
streeks l'/2 uur des namiddags, naar de
Willemskerk.
Het Koninklijke Ouderpaar wordt aan
den ingang der kerk afgewacht en ont
vangen door den opper-ceremoniemeester
en eene commissie uit den kerkeraad en
uit het college van kerkvoogden der Neder-
duitsch Hervormde gemeente, en begeleid
naar de voor Hoogstdezelven bestemde
zetels.
Aan beide zijden van Hare Majesteit en
Zijne Koninklijke Hoogheid worden de
zetels ingenomen door Hare Majesteit de
Koningin-Moeder en door Hare Koninklijke
Hoogheid de groothertogin Marie van Meck
lenburg Schwerin; Hare Koninklijke Hoog
heid de Vorstin von Wied; Hare Doorl.
Hoogheid Prinses Thekla van Schwarzburg-
Rudolstadt; Hare Doorluchtige Hoogheid
de Vorstin van Erbach--Schönberg; Hare
Doorl. Hoogheid de Prinses Louise vonWied;
Zijne Hoogheid Johann Albrecht hertog
van Mecklenburg, regent van bet hertog
dom Brunswijk; Zijne Hoogheid Adolf Frie-
drich hertog van Mecklenburg; Zijne Doorl.
Hoogheid de Vorst von Erbach-Schönberg.
De groot-officieren, de grootmeesteres van
Hare Majesteit de Koningin-Moeder, de
dames du palais, de hofdames en het gevolg
der Vorstelijke gasten bevinden zioh een
half uur voor de komst van Hare Majes
teit de Koningin en Zijne Koninklijke
Hoogheid in de banken achter de konink
lijke zetels.
Art. 2. Bij het binnenkomen der Vor
stelijke personen in de kerk, zal door de
Koninklijke Zangvereeniging „Excelsior"
gezongen worden.
De godsdienstige plechtigheid neemt als
dan een aanvang met het zingen van een
vers uit een der Psalmen of Gezangen,
waarna de plaatsvervangende hofprediker
dr. Gerretsen, aan wien de bediening van
den Heiligen Doop door Hare Majesteit is
opgedragen, een gebed uitspreekt en een
toespraak houdt.
Art. 3. De jonggeboren Prinses zal in
middels, een kwartier uurs na het vertrek
van Hare Majesteit en Zijne Koninklijke
Hoogheid, van het koninklijk paleis naar
de Willemskerk worden geleid in navol
gende orde
a. de eeremoniniemeester, gezeten in een
koets bespannen met twee paarden, gaande
naast ieder portier één lakei
b. de kamerheeren, bestemd de slippen
van het doopkleed te houden, gezeten in
eene koets bespannen met twee paarden,
gaande naast ieder portier één lakei
c. Hare Koninklijke Hoogheid de jong
geboren Prinses, met de waarnemende
grootmeesteres en den grootmeester van
Hare Maiesteit de Koningin, en de ver
pleegster, gezeten in een koets bespannen
met zes paarden, gaande drie lakeien naast
ieder portier.
Een eskadron huzaren, waarvan de eene
helft voor en de andere helft achter den
stoet, zal als eere-escorte optreden.
Art. 4. Aan den ingang der kerk wordt
de jonggeboren Prinses opgewacht door den
Opper-cer emoniemeester en de voornoemde
commissie uit den kerkeraad en de kerk
voogden en, na het einde van de toespraak,
geleid ter zjjde van den predikstoel.
De opper-ceremoniemeester, de groot
meester en de ceremoniemeester stellen zich
ter rechter- en linkerzijde van de jongge
boren Prinses; de Kamerheeren, slippen
houders van het doopkleed, daarachter.
Art. 5. Het Formulier betreffende den
Heiligen Doop voorgelezen zijnde, zal de
waarnemende grootmeesteres Hare Konink
lijke Hoogheid de Jonggeboren Prinses,
met een diepe buiging voor Hare Majesteit
de Koningin, aan Hoogstdezelve overgeven,
ten einde Hare Majesteit het Koninklijk
kind ten doop houde.
De Heilige Doop verricht zijnde, wordt
de godsdienstige plechtigheid met gebed
en gezang geëindigd. Na het uitspreken
van den zegen zal de waarnemende groot
meesteres het Koninkljjke kind van Hare
Majesteit overnemen.
Art. 6. De jonggeboren Prinses wordt
met hetzelfde ceremonieel naar het Konink
lijke Paleis terug gevoerd.
Hare Majesteit en Zijne Koninklijke
Hoogheid verlaten daarna de kerk en
worden, voorafgegaan door den Hofcere-
moniomeester en de commissie uit den
kerkeraad en de kerkvoogden, naar Hoogst-
derzelver rijtuig geleid.
Tegen Kuyper en Lobman.
De Kuyperophobie schijnt voor de vrij
zinnigen nog niet voldoende te zijn, om de
geesten voor den elfden Jnni warm te
poken.
Nog meer schrikbeelden moeten met de
politieke bioscope voor de oogen der angstige
kiezers worden getooverd.
Mr. Van Houten is bezig, ook den heer
Lohman pasklaar te maken om als boeman
te dienen voor de liberale kiezers.
Daarvoor meent Van Houten in zijn
„Staatkundige Brieven" te moeten mee-
deelen, dat hij zich zeer verdienstelijk heeft
gemaakt, door Lohman's geest sedert meer
dan vijftig jaren tot een voorwerp van
zijn (Van Houtens) waarneming te maken.
Daardoor heeft hij merkwaardige dingen
ontdekt.
Lohman's geest namelijk heeft een libe
rale ader.
Maar hij heeft nog een andere ader, die
hem bij hyper orthodoxe Pruisische con
servatieven in hoog aanzien zou kunnen
doen staan.
Dus, kiezers, past op voor Lohman.
Een „geest" met twee aderen een liberale
en een hyper-orthodoxe Pruisisch-conser-
vatieve.
Als dit spookachtig schrikbeeld nu niet
pakt, dan pakt niets meer.
Nu wordt 't ook langzamerhand tijdvoor
den Jezuïet met dolk en giftbeker.
Dan is het trio boemannen compleet en
kunnen de liberalisten zich de kelen heesch
schreeuwen.
Tegen Kuyper, Lohman en Loyola
(„Msb/'j
Iets vergeten.
De Jjiberale Unie, mr. Goeman Borgesius
als voorziter voorop, met twee, drie slingers
om deu arm zich voor Staatspensioen ver
klaard hebbende, heeft een kleinigheid
vergeten.
Nameljjk om te vertellen, waar het noo-
dige geld zal te verkrjjgen zjjn.
Niet voor hetgeen de Bond voor Staats-
pensioneering wil.
Dat is een hersenschim.
Doch voor oen Staatspensioen van f 3 per
week alleen voor menschen, die behoeftig
zjjn en boven de 70 jaar.
Vele, zeer vele millioenen zjjn daarvoor
noodig 1
Hoe die to krijgen?
Weet de Liberale Unie daar raad voor?
Waarom spreekt zjj dan niet?
Of denkt ze„Spreken is zilver, maar
zwijgen is goud?"
Een aardig spreekwoord inderdaad.
Héél aardig.
En toch vreezen we, dat van al het goud
van het zwijgen der Liberale Unie zelfs