KEN - GOES.
DER,Goes
57
Zaterdag to Mei 1909
Vijfde JiiM'üaim
royio
SMOS"
AGENTSCHAP
blad is Ie Mid-
gevestigd
AMI B 78,
DIERIKX
IJ DER,Goes
Versckqit eiken MAANDAG-, WDENSDAE- to VRUDAGAÏBND
Bij Jit hum behoort een Bijvoegsel
VOOR DE STEMBUS.
31NNENLANP
UIT ZEELAND.
verkrijgbaar bij
;e soort
en JENEVER
i^O.
|soh verkrijgbaar te
J. Maljers.
Elenbaas.
Vader.
Noordhoek.
Asperen Vervenne,
J. Droogers en P.
P. Rotte.
Ike, P. A de Graag,
lerke, C. P. Koekers
tk
|J. Dronkers en P. J.
skinderen, P. Korstanje.
|F. Domixicus en 0.
M. J. Bakker,
im J. C. Fiohil en
Puijt.
ottier.
Brouwer.
|Ved. J. v. Gils en G.
|de Die en Mej. J. J.
venre.
I. Roose.
Moerland.
Adr. Walraven.
W. van Aartsen,
C. Bakker, L. Burgt;
heest, K. Delft.
Bommeljé.
en G. Eskhardt.
|Joh. v. Eenennaam.
lej. L. in 't Anker;
In K. Houterman.
loppe Gzn L. J. Speel-
en W. Theune.
Bal jé, Walstraat 5;
Iggré, G acisstr. 491
vepe, Eiland en P. C.
"ores. de fleer en J.
Wed. J. J. Adriaanse
De Vos.
hp, J. Vermeulen
It. M. v. Damme; C. v.
T. Verburg.
Joh. Verboom.
[Bosch,
pi. Hooze.
VOLKSSIGAAR.
bij den heer
N OP BRANDEWIJN
rellen, Kersen
Frambozen.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 10.75, daarbuiten f 0.96
Afzonderlijke nummers a contant-0.05
Advertentiën worden ingewaeht op Maandag en Woensdag vóór
halt' drie en Vrydag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor d. AdministratieGanztpoorfsfraaf C 209.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant.
Reelaraeberichten 25 CL p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
IV.
Hst groote liberale blad, de „Nieuwe
Ro tterdamsch e Crt." begint een
artikelenreeks over de a. s. verkiezing.
Aan het slot van het eerste artikel
vinden wij deze uitspraak, welke weer
een bewijs te meer levert voor de ver
deeldheid der Linkerpariijen
„Zoo slaan dus bij deze verkiezing
tot nu toe alle linker partijen los
naast, of tegenover elkaar. Éene en
tente, als tusschen twee groepen in
Januari van 1905 tot stand kwam,
is er dit jaar niet. Van eenig toegeven
over en weer was ditmaal geen
spraak. Zelfs de welwillendheid is er
mee op verbeterd, ieder strijdt voor
eigen program, zonder met de ande
ren rekening te houden. En alsof er
geen© rechterzijde bestond I"
De linker-paxiijen los, naast of tegenover
elkaar.
Van welwillendheid onderling zelfs wei
nig of mets te hespeuren.
En toch willen d.ezeitde linker-partijen
ten strijde trekken tegen het zitrend Ka
binet, om, mochten zij do meerderheid
behalen,even verdeeld te blijven en
door hun verdeeldheid en machteloosheid
's lands zaken iu het r.et te sturen I
Waarom niet r.dderlijk erkend, dat de,
nu weer door een liberaal blad als de
„Nieuwe Ho tterdamsche Crt."
gesignaleerde, verdeeldheid dei' vrijzinni
gen de onoverkomeiuijke hinderpaal is,
ui» het bewindvoereu ten ©enenmale
belet.
Desalniettemin is men aan vrijzinnige
zijde roekeloos genoeg het Kabinet-Heems
kerk omver te willen werpen.
Dit blijkt ook hrer weer duidelijk uit
den staart van de boven aangehaalde
zinsnede van de „N. R. C.", uit den staart,
waarin hel venyn zit: „En aisof er geen
Rechterzijde bestond" 1
Daar giuurt de aap uit den mouw.
Wiel zijn wij Links zeer verdeeld, is het
betoog van dit liberaie hoofdorgaan, en
elke Hinksche fractie houdt er een eigen
meening op na„alsof er geen Rech
terzijde bestond".
list is, meenen we, duidelijk genoeg ge
zegd, althans bedoeid: er is nu eenmaal
een Rechuerzijdedie Rechterzijde moet
verdrongen worden; om die Rechterzijde
tie kunnen verdringen moeten alie vryzin-
nige partijen hnn eigen inzicht zooveel
mogelyk opofferen, om onder één hoedje
tie kunnen spelen; zelfs al zijn wij, libe
ralen, na een ©veniueeie overwinning, niet
tot regeeren in staat I
Do „N. R. C." maakt zich overigens
noodeloos bezorgd.
Zij behoefde er werkelijk niet aan te
herinneren, dat er nog een Rechterzijde
bestaal I
Zonder deze toelichting was dit feit
nan de Linksche partijen voldoende be
leend.
Ei- werd zelfs niet aan getwijfeld!
En zoo goed kent men Links liet be
staan eener goed-aaneengeslo.en Rechter
zijde, dat men bij de stembus der volgende
maand alle verdeeldheid en 011 eensgezind
heid en onwelwillendheid finaal in den
doofpot zal stoppen, om zeer broederlijk,
zeer onverdeeld, zeer eensgezind en o,
zoo welwillend, arm in arm op te trekken
tegen het Kabinet-Heemskerk.
Wel niet in het Landsbelang, maar dan
toch in het belang van eigen pardjen.
En dit feit levert weer bewys, dat de
anti-these juist door de vrijzinnigen
immer is en wordt gehandhaafd, juist door
hun „anti-clericalisme".
Dat „anti-cler»calisme", him ingeboren,
doet ten slotte niet alleen vryzmnigen,
maar ook sociaal-demokraten te hoop
loopen.
En hoe beginselloos ook de samenwer
king zij jjjt schouwspel zal de vol
gende maand te aanschouwen vallen.
hit een oogpunt van partijverband en
vooral van geestverwantschap zon een
samengaan der Linksche groepen te ver-
schoonen zijn.
Ze hooren nu eenmaal hij elkaar.
'n is dan ook minder tegen het
samengaan Links op zich zelf, dat we
onze stem verheffen.
Maar waartegen ieder eerlijk man, die
©enigszins politiek onderlegd is, moet op
komen, dat is tegen de meer dan onver
antwoordelijke wijze, waarop de gezamen
lijke vrijzinnigen het nu zitting hebbend
■Kabinet willen omverwerpen, terwijl z ij
moeten weten, dat een eventueel op
tredend vrijzinnig ministerie niet anders
kan, dan den politieken wagen in het
zand doen vastrijden.
Een verouderd wapen.
Het is genoegzaam bekend, hoe het
anti-papisme voortdurend door de vrij
zinnigen en „modernen" wordt uitgebuit
om scheuring teweeg te brengen in de
Riechtsche coalitie.
En toevalligerwijs zijn het altijd de
mannen, die beweren, dat de Kerk verre
van de politiek moet gescheiden blijven
zijn het dezelfde mannen, die geregeld
het kerkelijke twistvuurtje aanstoken.
Maar een staaltje van fanatisme tegen
de Katholieken, zooals we dat aantreffen
in een ingezonden stuk der „Midd.
C r t." kwam ons in lang niet onder oogen.
De „evangelische maatschappij" richt
zich daarin tot de kiezers (wat heeft een
niet-politieke, zuiver kerkelijke par.ij zich
tot de kiezers te richten, nietwaar, o M i d-
delburgsche Courant!) met de vol
gende vriendelijke vraag:
„Moet ons Gcuzenland geheel viï-
roomschen? Zal ons Koningskind, af
stammeling van een Willem den Zwij
ger, verdediger van het Protestantis
me, en van een Willem III, redder
van het Protestantisme, op den duur,
teneinde te kunnen regeeran, perst
een voetval moeten doen voor den
over de bergen zetelenden Pausko
ning?"
Oef I
Dergelijke onzinnige schimptaal laat
men liggen.
En dit kan te geruster geschieden, wijl
«r geen kiezers meer zullen gevonden wor
den, zóó onnoozel, dat ze nog eenige
waarde zouden hechten aan de waanzin
nige producten van een oververhit brein.
Is het intusschen niet onverantwoorde
lijk, dat da „Midde 1 burgsche Crt."
den durf bezit een pamflet als dit in
zijn „Ingezonden Stukken" te doen afdruk
ken, zij, die altjjd beweert, dat de Kerk
moet zijn gescheiden van de politiek?
Maar, 'tis waar: het vrijheidsbeginsel
het liberale! brtengt mee, dat alleen
liberale dominé's en „moderne" kerkge
nootschappen zich w 1 met de politiek
mogen bezighouden
In de liberale „Nieuwe Courant"
vinden we het fraaie stuk der Ev. Maat
schappij ook terug.
Evenwel beknot. Zoo heeft deze redac
tie de bovenvermelde passage geschrapt.
En zij voegt er aan toe, dat van die
zijde men „blijkbaar wat leven in de brou
werij wil brengen met dit opgewonden
stuk, dat zonderling schril klinkt na de
pas gevierde nationale feesten".
De afkeuring had wel in scherper be
woordingen kunnen zijn gesteld.
De Rechtsche Partijen bij de Stembus.
De anti revolutionuaireu eu de Katbu-
linken hebben een nagenoeg eender Pro
gram van Actie voor de Kamerverkiezingen
aangenomen eu tot samenwerking besloten.
De derde fractie van Rechtsch, de Chris-
telijk-Hiitoriscben, hebben thans eok met
98 tegen 7 stemmen besloten de coalitie
met beide bovengenoemde partyen te hand
haven, want zfj drongen aan op handhaving
van het kabinet-Heemskerk.
Een Program gaf de Cbr Hist. Unie
nog niet; maar daar het Kabinet-Heems
kerk zich reeds verklaard heeft voor veel,
wat op het Program van Actie voorkomt,
zal samenwerking in hoafdpunten onge
twijfeld verkregen worden.
De Rechtsche partijen staan dus weêrom
schouder aan schouder.
Bjj de Linksche partyen is men zoo ver
nog niet, on het is de vraag, of men zoo
vei wel komt.
Staatspensioneering
Door het Centraal Bureau der K. S. A
te Leiden is uitgegeven een Vlugschrift
Staatspensioneering of Invaliditeits- en
Ouderdomsverzekering?" Hoewel, zooals te
begrypeu is, in dit Vlugschrift op politieke
verhoudingen zelfs niet gezinspeeld wordt,
maar het vraagstuk uitsluitend van prin
cipieel en practisch standpunt bekeken
wordt behoeft het wel geen betoog, dat
dit vlugschrift buitengewoon actueel is.
Het verschijnt ju st op tjjd In de komende
verkiezingsdagen zal het onderwerpStaats
pensiuneering of Invaliditeits- en Ouder-
domsverzekering zeker overal druk be
sproken worden. Niet alleen dusde
Plaatselijke Comités van de K. S. A.,
maar ook de Kiesvereenigingen, Jonge
Gardes en Propagandaclabs zullen goed
werk verrichten met dit Vlugschrift zoo
ruim mogelyk te verspreiden. Zooals men
weet zijn by groote getallen de kosten
zeer gering: 100500 ex A fl.de
100. 5(j0 - 1000 ex. h f0 9Udel00.
1000 - 5000 i f0 80 de 10').
Wij mogen dus vertrouwen, dat dit zeer
actueels eu buitengewoon bevattelijk ge
schreven vlugschrift in vele tienduizenden
van exemplaren gedurende de eerstvol
gende weken zal verspreid worden.
Mgr. Prof. Mr. Dr. W. H Nolens.
De gemeenteraad van Amsterdam be
noemde Woensdag tot buitengewoon hoog
leeraar in de arbeidswetgeving mgr inr.
dr: W. H. Nolens, lid van de Tweede
Kamer.
Mgr. Willem Hubert Nolens werd den
7den Sept. 18ti0 te Venlo geboren. Hij
studeerde aan de Universiteit te Utrecht
in de jaren 1880 1884 in de rechts en
staatswetenschap, 011 in 1884—1887 iu de
theologie aan het Groot Seminarie te Roer
mond. waar hij den '26eu Maart 1887 de
H. Priesterwijding ontving.
Den 12 Febr. 1890 werd hy te Utrecht
cum lande gepromoveerd tot doctor in de
staatswetenschap, op een ptoefsfchrift, go'i-
eld „De leer van den H Thomas van
Aquino over het Recht" en op Stellingen
tot doctor in de rechtswetenschap.
Mgr Nolens werd 11a het overlijden van
mr Leopol 1 Hnffmauv do ir het kiesdistrict
Venlo afgevaardigd naar de Tweede Kamer
der Staten Generaal eu sindsdien telkens
herkozen.
Sedert 1888 doceert hy staatswetenschap
aau de Katholieke H B. S. met 5-jarigen
cursus te Rolduc, en de zedeljjke wijsbe
geerte eu de sociale wetenschap aau het
Klein Seminarie aldaar.
Encyclielc-feest.
De „Volksbanier" schrijft aan het slot
van een hoofdartikel
Ons Meifeest is het feest der verschijning
van 's Pausen Encycliek 1 Zij hrengt ons
de zekere heilbeloften voor de toekomst!
En terwjjl de pogingen der gewelddadige
wereldhervormers gedoemd bleven en bljj-
ven zullen tot onvruchtbaarheid, vermocht,
haar kalme, majestueuze verschijning, het
beginsel van christelijke liefde en recht
vaardigheid, ..'aar waar het sluimerde,
krachtig te doen ontwaken, en daadwer
kelijke hervormingen tot stand te brengen.
Wij danken er den grooten Paus voor,
den Peus der werklieden!
Wy zegenen het uur waarop hij zyn
zendbrief in het stuffelyk zoowel als in
zedelijk belang der arbeiders der werel-l
inzond.
Wy vieren feest ter herinnering aan den
roemryksten dag iu de geschiedenis der
katholieke werkliedeubeweging, deu dag
dien de Heer heeft gemaakt, den dag waarop
Leo XIII z g. ons schenkDe Encycliek
„Rerum Novarum".
Ziekte-toelage bij de Staatsspoor.
De directeur-generaal der Staatsspoor
maakt by circulaire bekend, dat voor de
toekenning van eeDe toelage bjj ziekte,
onder meer als voorwaarde is gesteld, dat
ie diens-tijver vau den betrokkene reden tot
tevredenheid gaf
De ditecteur-generaal geeft den wensch
te kennen, dat aan dio voorwaarde bjj zon-
dere aandacht worde geschonken en dat
met gestrengheid zal zjjn te beoordeelen
of aan bedoelde voorwaarde wordt voldaan,
terwjjl indien dit niet het geval is, de toe
kenning der toelage achterwege Zal be-
hooreu te blijven. In verhand hiermede
worden de heeren stationschefs verzocht,
omtrent het personeel dat wegens ziekte
buiten dienst is, zoodra die ziekte twee
maanden geduurd heeft, een rapport uit te
brengen, omtrent diens dienstjjver
Middenstands enquête
I)e „VHert. Ct." schrijft
„Naar wij vernemen zal binnenkort in
verschillende plaatsen de Middenstands
enquête beginnen.
Deze zal, wat betreft de zuidelijke commis
sie (Noord-Brabant, Zeeland, Limburg
en Gelderland bezuiden de Waal/ in 26
plaatsen, welke van 2 tut 20 duizend
inwoners hebben, worden gehuuden.
Vour al die plaatsen is reeds benoemd
een plaatselijke enquêteur
Die verschillende enquêteurs zullen nu,
naar wij vernemen, een vergadèring houden
te 's Hertogenbosch op 't stadhuis einde
dezer maand. 1 leze vergadering zal worden
gepresideerd door dén heer dr J. Nouwens,
voorzitter van de zuidelijke commissie, en
worden bijgewoond door de leden der
enquête-commissie, de heeren Jules Schaep
keus, Maastricht, A. Huson, Viissingen en
mr. De Vries, Amsterdam
J./Tut enquêteur van het eiland W u 1 c h e
ren is benoemd Mr. P. Dieleman te
Middelburg en voor Z u i d - B e v e-
land Mr. J. H. M. Stieger te Goes.
Goes. Jhr. mr. A. F. id© Savornin Loh-
man zal binnenkort in verschillende ge
meenten in het district G o® s een poli
tieke rede houden, te beginnen met
Th olen.
Feesten te Goes.
Wegens te geringe deelname kan geen
historische optoent genouden wouden. Nu
komt daarvoor in die plaats een optocht
bestaande uit een praalwagen, geëscor
teerd door de «erewacht, ambachten en
bedrijven, versierde rijwielen, turners enz.
Door den keurmeester zijn heden 4
manden schol afgekeurd, die onder
politietoezicht zijn begraven.
C a f f e n-v rijekoffie. Voor deze
koffie heeft de firma, welke dit nieuw
soort koffie in den handel biengt een
aardige reclame gemaakt door in een zaal
dei' Sociëteit gedurende twee dagen
iedereen in de gelegenheid te stellen met
dit nieuwe product kennis te maken, door
het zelf te proeven eu inlichtingen om
trent de bereiding te ontvangen.
In de gewone koffie zit de nadeelige
caffeine, die nadeelig werjkt pp hart en
penuwen. Deze caffeine nu is uit dit soort
koffie verwijderd, zoo dat het gehalte
niet meer bedraagt dan 15/ioo pCt, terwijl
in gewone koffie 11/2 tot 2x/j pCt. aan
wezig is. De ruwe hoonen worden ge
bracht naar porceleinen bakken en daar
aan stoombewerking blootgesteld. Daarna
worden ze overgebracht naar andere por
celeinen bakken, waarin door extraheerein-
da stoffen: benzol, aether en chloroform
de schadelijke caffeine wordt uitgetrok
ken. De hoornen worden dan gedroogd
en later gebrand. De geheele bewerking
geschiedt alzoo op de ruwe boon.
Caifeïne-vrye koffie heeft precies denzelf
den smaak en geur als de gewone koffie.
De caffeine op zich zelf (een wit kristal)
is reukloos. Door doktoren wordt deze
Soort koffie aanbevolen en in de „Vege
tarische Bode" o. a. geroemd. Ofschoon
dus de schadelijke stoften zijn geëxtra
heerd, behoudt deze koffie denzelfden geu-
rigen smaak. Ze is in 3 soorten verkrijg
baar, in prijzen van 50, 60 en 70 cent;
en is dus niet duurder dan gewone goede
koffie.
De geheele behandeling geschiedt zoo
hygiënisch mogelijk: zelfs verpakking en
afweging geschiedt machinaal.
In verschillende hotels en café's hier
tier plaatse is de caffeïne-vrije koffie ver
krijgbaar.
Middelburg. De tentoonstelling voor
huisvlijt werd gisteren (Donderdag) avond
gesloten. De tentoonstelling werd in het
geheel bezocht door 3336 betalende per
sonen.
De uitgegeven 2000 loten werden allen
geplaatst.
De feestcommissie voor de viering
van de geboorte van Prinses Juliana,
heeft een adres aan den gemeenteraad
gezonden, waarin zij mededeelt, dat tot
haar groot leedwezen de bydragen van de
ingezetenen niet zoo ruim zijn toege
stroomd als zij wel had mogen verwach
ten; dat haar toch slechts eien bedrag
van ruim f 1300 is toegezegd.
Voor een extra-bedeeling van de armen
van all® gezindten wordt £800 gerekend.
Waar de gelden, na aftrek van hetgeen
voor deze bedecling benoodigd is, niet
voldoende zijn om haar programma goed
uit tie voeren, verzoekt de feestcommissie
hiervoor een bijdrage uit de gemeentekas.
Door een commissie, bestaande uit
18 heeren, wordt een poging gedaan om,
met het oog op de opheffing ten vorige
jare van de Vereeniging tot het geven
van zometconcerten in de confrérie van
St. Sebastiaali, een nieuwe vereeniging te
stichten. Naar hun meening is een derge
lijk® vereeniging alhier niet overbodig.
Vergelijkt men toch het aantal concerten,
dat hier des zomers wordt gegeven, met
dat in andere gemeenten, dan is dat zeker
niet groot te noemen. De concerten zul
len uitsluitend gegeven worden op werk
dagen en wel in den tuin van het Schut
tershof. Als de financieel© resultaten
medewerken bestaat het voornemen eenige
concerten te doen geven door het Mid-
delburgsch Muziekkorps en muziekkorpsen
van elders.
Viissingen. Op die sociëteit „Het Nedor-
landsch Loodswezen" was Woensdag
middag een kinderfeest georganiseerd, in
verband met de geboorte van Prinses Ju
liana.
De zaal was voof diez-e gelegenheid
is feestgewaad gestoken, met vlaggen, guir
landes, lampions enz. terwijl de borst
beelden van het Koninklijk echtpaar even
eens versierd waren.
Aan het feest werd deelgenomen door
ongeveer 260 kinderen, die allen getooid
waren met d® geliefde Oranjekleuren.
Nadat de aanwezigen waaronder vele
loodsen met hun echtgenooten en verdere
genoodigden door den commissaris van
de sociëteit, den heer F. H. Jansen, wa
ren welkom geheeten, werden de kinde
ren aangenaam bezig gehouden door hel
marionetten theater van den heer A. A.
v. Hemisrt uit Amsterdam, terwijl onze
stadgenoot die heer P. Leenhouts, ter af
wisseling, enkele voordrachten ten beste
gaf.
Het muzikale gedeelte van het feest, dat
in alle opzichten goed geslaagd mag bee-
ten, was opgedragen aan de heeren Hui-
bregtsio en Haaze.
De kinderen ontvingen vterverschingen
welke hun werden aangeboden door eenige
dames, terwijl de beschuitjes met Oran-
jemuisjies niet ontbraken. Dat de jeugd
zich kostelijk amuseerde laat zich wel
begrijpen.
Hedenmorgen kwam alhier aau een
ambulance-automobiel van dr. C. W. A.
Easer te Amsterdam
Deze wagen, een .Spjjker-auto, trok veel
bekijks. Inwendig is een rustbank aange
bracht, eu een verbaudkast geplaatst.
De auto ia van extra veereu voorzien,
teneinde het schokken zoo gering mogelijk
te doen zijn.
De auto is hier gekomen om een patiente
naar Apeldoorn over te brengen.
Gistermorgen waren ten stadhuize,
ep uitnoodiging van den burgemeester,
samengekomen de heeren G. A. Dominicus,
inspecteur van liet Ned. loodswezen, P. A.
T Zanino, majoor-garnizoenseommaDdant-
W. L. Winkelman, voorzitter van „Viis
singen Vooruit", alsmede de beide wethou
ders, de heeren Kaltfleisch en VanNiftrik,
en de gemeentesecretaris mr. dr. Witte,
veen teneinde eventueel© feestelijkheden
te bespreken ter viering van de blijde ge
beurtenis in ons Vorstenhuis.
Van den heer Bouckaert, inspecteur van
het Belg. loodswezen, wat bericht gekomen
dat bjj verhinderd was de vergadering bij
te wonen, doch instemde met eene feest
viering.
Besloten werd als datum van het feest
te bepalen Zaterdag 29 Mei en het pro
gramma in hoofdzaak te doen bestaan uit
het navolgende: 's morgens klokgelui, re
veille, bespelen van carillon, zanguitvoe
ring en tractatie der schoolkinderen, 's mid
dags volksspelen, t urnuitvoering in het
Bellamypark, 's avonds volksconcerten,
lichtstoet en vuurwerk.
Er zal een beroep worden gedaan pp de
ingezetenen om finantieelen steun.
Kapalle. Bij de volksspelen op het feest
van Woensdag j.l., was een nummer, dal
zeer den lachlust opwekte. Door een
zeventigtal jongelingen moest n.l. een pijp
tabak gerookt worden en wie zijn pijp
het eerst uitgerookt had, verwierf den
.daarvoor uilgeloofden prijs. Op het com-