I compleet.
lelburg.
uni 1909,
UN
No.
Donderdag 22 April 1909.
Vijfde Jaargang.
IBs*
i:
tere Wijnen.
INDSCHE
]£k
is in dezs Artikelen.
Veisckqnt eiken MUMU-. WOENSDAG- et HIIIUIfMD.
BU ITEN L A N
i2 - GOES.
STUMES
(tuigen enz.
ARTIKELEN.
.ANDIA, Goes.
ISt „Znid-Beveland".
tioebjes, Rozen-
elden en Rledail-
[H, Vlissingen.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Voor de Stembus.
ïTIuÊ!
5.50.
toon no. 42.
1 Nette bediening.
i$ van
eeland.
Ï09, No. 27),
1909 te GOES
iarkt.
',r 56 Loten f50.
zieh tot P. C. DE
feesten, in verband met de
Neerlands Hoop.
pgen, Scholen en Particulieren.
Èe orders gewenscht.
lend, A. SCHRIJVER.
ekelijksche dienst.
-Rotterdam-Goada-Amsterdam
met lilt tunelttnliggindi pliitun.
ertrek van GOES
Itgmiddag 12 uur.
Iek van AMSTERDAM
dagmorgen 5 uur.
ek van ROTTERDAM
'dagavond 8 uur.
te Amsterdam bij W. DE
A VEKSCHURE, Kloveniers-
Jto'tterdam bij de Directie J. en
JllllJIJT, te Dordrecht bij S.
I Zn. en te Goes bij den Agent
EMIUS.
emediën.
ijverende van H.
ra, Apotheker, Scheikundige
ite, tegen moeilijken stoel-
fzuur, gal en sljjmen, speen,
krevelingen, puisten, keeren
Pgeraaktheid.
>e doos 5O cent.
Middelburgverder te Goes
róssingen bij lu1twieler
pij de GOFFA.U te Tholen
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers h contant-0.05
Advertenfiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kanfoor v. d. AdministratieGanzepoorfsfraat C 209-
Advertentien van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, k contant.
Reelameberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
UL
Wij hebben gezien, hoe hiet ministerie-
de Meester was een „ministerie van impo
tentie" (onmacht) het woord is van
1'r o e 1 s t r a en we hebben nagegaan,
hoe een overwinning der vrijzinn.gen m
Juni a. s. onvermijdelijk tadien moot tot
het optreden van «en Kabinet, dat zeker
in niet geringer mate dan dat van de
Mieester erfelijk belast zal zijn met de
zelfde impotentie.
Om deze redenen alteen reeds, zou net
eigenbelang der kiezers meebrengen, dat
zij er n»t aan medewerken een Kabinet
zonder stevige boenen aan het roer te
brengen. -
Maar voor ons, Katholieken, zijn daar
nog andere oorzaken, dan de reeds uit
eengezette; ïedenen van pniicipteeten
aard, welke ons er toe dringen niet slechts,
maar die .ons wel degelijk verp lich
ten te stemmen op den candidaat uier
Rechtscbe partijen; en welke ons onder
geen voorwaarde veroorloven te stemmen
op een vrijzinnige, hoe humaan, hoe po
pulair, hoe gezien, hoe geed zijn per
soonlijkheid ook zij.
Want een verkiezingsirijd wordt niet ge
voerd om personen, maar wel om be
ginselen.
Onze lieginselen nu eischen, dat .Neder
land worde geregeerd door een Chris
telijk ministerie.
Dit is eigenlijk zóó van zelfsprekend, dat
elk woord ten betooge daarvan overbodig
zou 'kunnen geheeten, ware het niet, dat
de liberale pers stelselmatig ook op dit
punt de geesten vertroebelt.
Hoort men die pars niet beweren, dat
een vrijzinnig Kabinet even goed „christe
lijk" regeert, als een Kabinet van Rechts.
Wordt van vrijzinnige zijde niet scham-
per gevraagdnoem ons nu, eens uw spie-
cifie-k „christelijke" beginselen; geef eens
een specimen van „christelijke" staat
kunde.
Men mag over de gepaste vrijmoedig
heid, waarmede deze vragen gesteld wor
den, verbaasd staan, indien mien bedenkt,
dat de vrijzinnigen het niet zullen tegen
spreken, zoo ge hen tegenwerpt: uw
stelsel brengt mee, dat God Almachtig m
den Staat niet zal worden erkend.
Naar de leer der vrijzinnigen, heeft een,
Almachtig Opperwezen niet het minste
medezeggenschap in het bestuur van Staat,
Slechts door Je Rede de wisselval
lig!- 1 voorgelicht, zullen de vrijzinni
gen den Staat besturen.
Hier stuiten wij op da diepe klove
tusschen een Christelijke en een vrijzin
nige politiek.
De eerste wil rekening houden in den
Staat met de door God gestelde wetten,
wil, dat het staatsbeleid zal rusten op
Christelijke beginselen, (le laatste bouwt
alleen op de immer schommelende Rede,
op de hers enproduc ten van den mensch.
Dit kan door geen liberaal, die het li
beralisme kent, worden ontkend.
Een hunner voormannen, de liberale
oud-minister Cort van der Linden
is ons getuige.
Het zou jntusschen wel hard zijn voor
liberate politici pn liberale persorganen,
wie het moer 0111 kiezervangst te
doen is, dit teit onweersproken te laten.
Er moest toch iéts tegen gezegd!
En men vond een pracht-„weerlegging
Schrik niet, lezer, het is de priester
heerschappij en de „druk van Kerkgenoot
schappen" zooals de godloochenaar,
oud-minister S. van Houten het in zijn
jong sten Staatkundigen brief noemt
waaronder de Staat, die christelijk ge
legeerd wordt, zal komen te zuchten!
En als kla,p op den vuurpijl krijgt men
dan te slikken de Utnechtsche predi
kant Bronsveld en „de Wachter"
zijn sterk in zulke bravour-tiraden dat
„Rome" tracht de Staatsmacht aan zich
tie trekken
Welk eerzaam kiezer krijgt na zoo iets
geen kippeviel
Met opzet of uit onkunde, of uit l»ide,
verzuimt men den argeloozen de weten
schap toe te brengen, dat wij leven in
een constitutioneelen Staat, welks burgers
gebonden zijn aan een Grondwet.
De zotte insinuatie, als zou „Rome"
pressie op ons Staatsbestuur kunnen uit
oefenen, is alleen door onze Grondwet
al ten «enenmale onmogelijk.
Ware dit anders waarom het te ver
bloemen dan zou voor de Rechtsche
gecoaliseeird© Partijen, die wel is waar in
zake godsdienst verschillen, maar op prin
cipieel© gronden in de Staatkunde, samen
gaan, een eerste element voor samenwer
king ontbreken.
Ten overvloede heeft „de Nederlan
der" (orgaan van den Goeschen afgevaar
digde Lohtn a n) het gefantaseerde spook
beeld van „Rome's macht" niet zonder
succès bestreden.
Om nu ter zake terug te keerenop
staatkundig terrein bestaat er een wijde
klove tusschen de Rechtse he en de Link-
sche partijen.
Van vrijzinnige zijde zou men gaarne ttte
klove overbrugd willen zien, in dezen zin,
dat alles wat „demokratisch" is van
Rechts zich verasnige met de demokreten
van Links, om zoo gezamenlijk front te
maken tegen wat men noemt, „het conser
vatisme".
Deze Staatsgroepeering zal nimmer tot.
stand kunnen komen, zoolang de vrijzinni
gen op( hun standpunt blijven staan dat
God uit. den Staat moet geweerd, dat
bet Staatsbeleid niet behoort te rusten
op de Christelijke beginselen.
Maar veranderden de vrijzinnigen dit
hun standpunt, dan zouden zij tevens op
houden „vrijzinnigen" te zijn.
Nu hoort men van de tegenpartij vaak
de bewering, dat men met Christelijke
beginselen leen Staat, niet kan besturen
en dat er zoo ongeveer geen punten van
Staatsbeleid zijn, waarbij de Christelijke
beginselen toepassing kunnen vinden.
Over bet onjuiste hiervan in ©en vol
gend artikel.
l'lC t .Mi KI.I li.
0e Jeanne d'Arc-feesten,
Men schat het getal der personen, die
zich Zondagnamiddag in Sint Pietier be
vonden terwijl Z. H. de Paus bij de
beeltenis dier nieuwe gelukzaligs eenigan
tijd in geted kwam doorbrengen en het
H. Sacraments-lof gehouden werd op
ongeveer 60.000, schrijft „de Tijd". De
menigte was dus veel talrijker .dan des
morgens. De Paus was omringd door een
groote schare kardinalen, en bisschoppen,
terwijl Mgr. Touchet, aartsbisschop van
Orleans, officieerde evenals des ochtends.
Op het oogenblik dat Z. H. op dan, terug
weg uit de basiliek naar zijn particulier?
vertrekken, gedragen op de „Sedia gesla-
toaria", de Fransche pelgrims, bepaaldelijk
de groep van Orleans, voorbijging, lieten
deze de zijden Fransche vlag, waaromheen
zij zich hadden geschaard, neerdaten. De
Paus vatte de vlag met beide handen aan
en kuste ze. Dat deed de geestdrift, der
Franschen, die zich den geheeten dag
slechts met groote moeite hadden gehou
den aan het bekende verzoek om dan
Paus niet toe te juichen, ontvlammen en
uit hun midden ging een spontaan luid ge
juich op.
Des avonds was de facade van Sint-
Pieter schitterend verlicht ©n heerschta
er in den omtrek van het Vaticaan nog zeer
lang ©en enorme drukte. Uitingen van
tegen-betooging bepaalden zich tothet
uithangen van een zwarte Giordano Bruno-
vlag nit een venster in de Borgo-wijk!
Kardinaal Rampolla werd door het pu
bliek levendig toegejuicht ©n ook de
overig© kardinalen en de hertog van Alen-
gon waren bij het verlaten van het Vati
caan het voorwerp van geestdriftig hul
debetoon.
Eergisterochtend had in de Sint-Pieter-
loerk de groote audiëntie plaats, door
Z. H. verleend aan de 30.000 Fransche
pelgrims. De Paus had plaats genomen in
een fauteuil onder een baldakijn voor het
hoogaltaar en de pauselijke troepen zorg
den voor de handhaving der orde. Het
adres, voorgelezen door Mgr. Touchet, be
antwoordde Z. H. met een toespraak, waar
in hij allereerst dankte voor de opnieuw
uitgesproken gevoelens van trouw en
verknochtheid der Fransche Katholieken
aan den H. Stoel en vervolgens verklaar
de, tijdens de jongste droevige gebeurtenis
sen, door Frankrijk doorleefd, een bewon
derenswaardig bewijs te hebben ontvangen
van gehoorzaamheid aan de stem des
Pausen, zelfs ten koste van alle opoffe
ringen.
De Paus drong er bij de Fransche Ka
tholieken op aan, te volharden in deze
verhevene gezindheid, die hun sterkte zal
zijn in den strijd.
I» I I TN II I. A X D.
Het Internationaal Eucharis
tisch Congres te Keulen. Dit con
gres wordt gehouden van 4 tot 8 Aug.
1909.
Op Zondag Septuagesima zijn, na een
pontificale Hoogmis in den Dom te Keulen,
de voorbereidende werkzaamheden aan
gevangen.
Waarschijnlijk zal evenals vertedien jaar
te Londen, een kardinaal-legaat met zijn
tegenwoordigheid de plechtigheid opluis
teren.
Het middelpunt van deze heilige feest
viering zal Keulen's ongeëvenaarde St.
Petrusdom vormen, waar de kostbare reli-
quieën der H. Driekoningen sinds vele
eeuwen rusten.
Evenals voor ruim 1900 jaren, deze
H. Wijzen, uit het verre Oosten na een
moeilijke reis Jezus te Bethlehem kwa
men aanbidden, zulten nu duizenden en
nogmaals duizenden uit geheel de wereld,
maar vooral uit Duitschland en aangren
zende landen, naar het heilige, oude Keu
len opgaan, om hunne hulde en aanbid
ding aan Jezus in zijn allerheiligst Sacra
ment te brengen en zegen voor familie
Kerk en vaderland af te smeeken.
nuhi.li..
Men seinde ons gisteren, dat de Sultan
afstand had gedaan van den troon. Dit be
richt wordt tot heden niet bevestigd.
De ministerraad heeft onder voorzitter
schap van 'IVwtik Pasja beraadslaagd. Mem
verzekert, dat de ministerraad den Sultan
tot gisteravond tijd heeft gelaten om af
stand van den troon te doen.
Het geheele land staat onder het.
militaire dictatorschap van den be
velhebber van het derde legercorps.
Het comité heeft besloten hem een adres
aan te bieden, waarin hij als held en
redder van het vaderland gehuldigd
wordt.
De hodzjas (geestelijke Leeraars) te Sa-
loniki hebben de soldaten, die van daar
naar KonstaiUinopel rukken, bezworen
niet naar de hodzja's te Konstantinopel
te luisteren, aangezien zij, hoewel zij be
weren in naam van den godsdienst te
handelen, verraders zijn. De hodzja's zei
den, dat zij hunne officieren onvoorwaar
delijke trouw moesten zweren en de reac
tionaire hodzja's meestem neerschieten, in
dien hun dat gelast werd.
De jong-turken meester van
den toestand. Alle berichtgevers
stemmen er in overeen, dat de jong-
Turksche officieren van de korpsen van
Saloniki en Adrianopel meester zijn van
den toestand. De jong-Turkscbe officieren
controleeren weder als in Juli van het
vorige jaar, bet geheele telegrafisch ver
keer en zorgen voor de handhaving der
orde.
De militaire maatregelen der jong-Tur-
ken worden allerwegen met spoed en vol
gens een vast systeem genomen. De direc
tie van de lijn SalonikiKonstantinopel
heeft order gekregen haar geheele mate
riaal en materieel beschikbaar te stel
len voor het vervoer van troepen. De
wali van Saloniki heeft den grootvizier
medegedeeld, dat hij diens bevelen niet
meer wenscht te gehoorzamen. De groot
vizier zond een kalmeerend antwoord.
Het comité vordert de uitlevering van
de hoofdaanleggers van den staatsgreep.
Uit Messina.
Iemand, die verleden week te Messina
geweest is, schrijft aan de „N. R. Ct."
vandaar
We waren ruirnj 2 uur in Messina, maar
men kan zich haast niet ijegrijpen, dat
de ramp al 4 maanden geleden is. 'tZiet
er uit of ze verleden week gebeurde,
'tls één groote puinhoop. Hier en daar
ziet ge een paar vieze bedelaars en kin
deren en wat soldaten die op wacht staan.
Op vele punten een vreesdijke lucht van
bederf, want er liggen nog steeds 15000
lijken onder 't puin. We hebben allerlei
treurige overblijfselen gezien. Op een
schoorsteen nog een mooie pendulehalve,
stoelen en kanapé's, verbogen bedden,
poppen, kinderschoentjes, hoeden, alles
vuil en kapot, 't is niet te beschrijven;
vreest-tijk moet daar geleden zijn.
Anti-clerica Iisme.
Aandoenlijk is het, hoe de liberale, en
in het algemeen de beele ariti-clericale
pers haar oordeel en sympathie om
draait, zoodra een katholiek en in 't bij
zonder een geestelijke in opstand komt
tegen het Kerkelijk gezag.
Dan worden de dompers herschapen in
geleerden
Dan groeien onbekende dwergen tot leu
zen op.
Dan roemt het anti-clericalisme den
durf der ongelukkige verdwaalden, den
vrijheidszin van door eigen trotschheid
verblinden en de karaktervastheid van wie
te zwak en te laf waren om het min-nobele
in eigen karakter te onderdrukken.
Dat bekende, en in zijn motieven reeds
lang doorschouwde thema wordt thans
weer tot oververzadiging toe herhaald in
de maoonieke pers in Italië en hoe zou
het anders kunnen in de buitenland-
sche liberale bladen dapper nagezongen.
De priesters, Zoo zegt de „Köln. Volksz."
die in eene scheeve houding zijn komen
Ie staan tot de Kerkelijke Overheid, hetzij
op het gebied der katholieke leer, hetzij
op dat der discipline, worden door de
vijanden der Kerk in opdringerige wijze
gevierd, ofschoon het voor ieders oogen
duidelijk is, dat die attenties niet uit
sympathie voor den afgedwaalde voort
komen, maar veelmeer uit de begeerte
om den Katholieken godsdienst zooveel
mogelijk afbreuk te doen.
Zoo ging het met Loisy en Tyrell. De
gezamenlijke liberale en anti-clericale
pers, welke in den tijd toen de twee af-
gedwaalden nog kerkelijk-cornecte theolo
gen waren, niet de minste notitie van
hun geleerdheid genomen had, werd na
hun afval niet moede hun lof toe te
zwaaien en hun meest onbeduidend doen
en laten aan de wereld bekend te maken.
Nog erger gaat het met Salvatore Mi-
nocchi; over zijne geschiedkundige lezin
gen aangaande den godsdienst, welke het
auditorium zoo koud als een steen lieten,
geven de anti-Vaticaansche kranten de
allerbanaalste lofprijzingen.
lederen dag komen de „Giornal© d'Ita-
lia" en de „Corriere della Sera" met
pikant gestelde interviews over'den „gees-
tigen en geleerden professor" voor den
dag. En zelfs de maconieke „Vita" kon
niet nalaten dezer dagen een paar ko
lommen te vullen over een interview, da.t
duidelijk aantoont, tot welke erbarmelijk
heden Minocchi zich laat vervoeren.
Boven alles echter staat het onbehage
lijk gedoe met Murri sinds zjjn optreden in
de kamer en het bekend worden der ex
communicatie, door den Paus tegen hem
uitgesproken.
Hem zelf begint nu het interviewen zoo
tegen te staan, dat hij bij zijn laatste be
zoek aan Ronie den journalisten de deur
heeft gewezen. Om zich daarvoor scha
deloos te stelten, hebben zij nu haar
fijn zijn bezoek aan Montecitorio beschre
ven.
Ook bij Murri, evenals bij zooveten
zijner voorgangers zal echter de tijd ko
men, dat „Der Mohr kann geben, der
Mohr hat seine Arbeit getan".
AMERIKA.
Een Moedersdag.
Op 9 Mei a.s. zal in de Vereenigde Sta
ten „moedersdag" worden gevierd. Deze
viering draagt eenzeer eenvoudig karak
ter, maar wordt grootsch door de alge
meenheid, waarmee zij wordt in acht ge
nomen. De bedoeling is, dat op genoem
den datum zooveel mogelijk alle Ameri
kanen door het dragen van een witte anje
lier een uiterlijk teeken geven van de
liefde, die zij hun moeder toedragen, of
plachten toe te dragen, toen zij nog leef
de. De leiders van de vereeniging, die
propaganda maakt vootr de viering van
„moedersdag", hopen te verkrijgen, dat
president Taft en ide gouverneurs van
alle staten dor Unie proclamaties zullen
uitvaardigen, waarbij de viering wordt
aanbevolen.
De blijde Verwachting.
Wij vinden thans vermeld dat de ge
boorte ten Hovï verwacht wordt tusschen
22 en 26 April. Daar aan niemand, zoo-
als licht te begrijpen valt, rechtstreeks
inlichtingen daaromtrent worden gegeven,
zal de tijd moeten loeren in hoeverre
deze mededeeling juist is.
Van verschillende zijden is ons reeds
meermalen gevraagd, zoodra wij een offi
cieel bericht omtrent ide blijde verwach
ting hebben ontvangen, ;dit onmiddellijk
bekend te maken.
Het spreekt vanzelf, dat wij de heuge
lijke tijding zoo spoedig mogelijk door
aanplakking aan ons bureau en door het
verspreiden van bulletins zullen publi-
ceeren.
Wij hebben onze maatregelen genomen
dat ons het heugelijk nieuws zoo vlug
als het slechte mogelijk is, zal worden
geseind.
Evenwel achten wij het niet overbodig
er nadrukkelijk op te wijzen, dat het
best mogelijk is idat de klok van den
toren reeds zal worden geluid, voordat
wij bericht uit de residentie zullen heb
ben ontvangen.
Want het is zeker dat de regeerings-
berichfcen jd©n voorrang hebben boven alle
particuliere telegrammen.
Het „N. v. |d. Di" herinnert er zeer
terecht in zijn nummer van gister pog
aan dat, toen in 1880 een wakker extra-
correspondent de geboorte van een Prin
sesje aan het blad had afgezonden, de
regeering alle telegraafdraden voor zich
opeischte.
De verjaardag van Prins Hen
drik. Als verjaringsgeschenk ontving
Prins Hendrik van de Koningin een prach-
tig rijpaard.
Heden, 21 April, is het 5 jaar geleden,
dat Z. D. H. de Aartsbisschop van Utrecht
mededeelde, dat de Slaluten van de Katho
lieke Sociale Actie door het Doorluchtig
Episcopaat waren goedgekeurd.
Vereenigingen van R-K. Post-en Telegraaf-
beambten in hst bisdom Haarlem.
Op Zondag 18 April hielden bovenge
noemde vereenigingen ©en giMmmbinieerde.
vergadering te Haarlem teneinde te ge
raken tot samenstelling van een diocesa-
nenljond in genoemd bisdom. Vertegen
woordigd waren alle afdeelingen zijnde:
Amsterdam, Haarlem, den Haag en
Rotterdam met 13 afgevaardigden. Te
ruim 3 uur opende de heer Drieman,
voorzitter van het Secretariaat St.. Pe
trus, do vergadering, met gebed, en riep
daarna alle aanwezigen een hartelijk
welkom toe. Spreker zeide, als voorzitter
van St. Petrus, deze vergadering alsnog
te zullen pres idee ren, tot straks een nieuw
diocesaanbesluur zal zijn gekozen. Voorts
werden de diocesane statuten artikelsge
wijs behandeld en na eenige kleine wijzi
gingen in zijn geheel aangenomen. Tot
patroonheilige werd gekozen „St. Bavo."
Daarna ging men over tot stemming
voor het diocesaanbesluur. Er waren 10
candidateniedere candidaat verwierf zoo
veel stemmen op zich, als do afdeelingen
waardoor hij candidaat gesteld was, leden
telde. De uitslag (der stemming was als
volgt:
Drieman (A'dam) candidaat der 4 af-
deelingen 182 stemmen; Uonnars (den
Haag) cand. der 4 afd. 182 stemmen;
Frankhuyzen (R'dam) cand. der 4 afd.
182 st.; Kalle (Haarlem) cand. der afd.
A'dam, den Haag en Haarlem, 133 st.
Lansman (A'dam) cand. der afd. A'dam
87 st.Koster (A'dam) cand. der afd.
R'dam 49 st.; Koemans (R'dam) cand.
der afd. R'dam 49 st.Batenburg (den
Haag) cand. der afd. den Haag en Haar
lem 46 stemmen.
Op de candidaten de Graaf en Stork
waren geen stemmen uitgebracht.
Gekozen waren dus de hoeren: Drie
man, Donners, Frankhuyzen, Kalle' en
Lansman. Volgens aangenomen reglement
zou het bestuur uit minstens 5 leden1
bestaan, uit en door de leden gekozen.
Uit ideze vijf gekozen bestuursleden moest
alsnu een voorzitter gekozen worden, doch
aangezien den heer Drieman zich niet
meer als voorzitter verkiesbaar stelde,
bleven er maar vier candidaten over.
Hiervan werd gekozen de beer Frank
huyzen met 10 stemmen; de beieren Don-
naars Lansman en Kalle verkregen ieder
1 stem. De andere functies werden onder
ling verdeeld zoodat op voorstel van den
nieuw gekozan voorzitter do heer Lans-
man werd benoemd tot secretaris; de
heer Kalle tot penningmeester en de hoe
ren Donnare en Drieman tot Commissaris.
