LIERS
en Randen.
ma
lUIST,
Donderdag 8 April 1909
Vijfde Jaargang.
uur tot des
tande
göYs
Verschijnt eiken MAANDAG-,J8EISDM- en VRIJDAGAVOND.
meene Vergadering
esver^eniging ie Heinkmnd,
den to" PAASCHOAG,
>0. 4:2
S'k ARTIKELEN.
EELANDIA, Goes.
ïboot „Znid-Beveland".
igen.
Middelburg.
n V erf malerij.
irteering nieuwe
Goedkoope prijzen.
KOM AAN!
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
De Kiezerslijst.
Houdt Rechts.
FEÜILLETOH
De neus van mijnheer Pastoor.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
der
dags 3H uur bij C PIETERS.
IET EESTUUR.
Ie as. leed ten, iu verband met de
g van Neerlands Hoop.
lenigingen, Scholen en Particulieren.
poedlge orders gewenscht.
[anbevelend, A. SCHRIJVER.
Wekelijksche dienst.
rdrecht-Rotterdam-Gouda-Amsterdam
.'binding met ille tusecheniiggendi plaatsen.
Vertrek tan WO BS
lensdagmiddag 12 uur.
Vertrek van AMSTERDAM
iterdagmorgen 5 uur.
1 Vertrek van ROTTERDAM
Zaterdagavond 8 uur.
natiën te Amsterdam bij W. DE
In I. B. VEKSCHURE, Kloveniers-
l; te Rotterdam bij de Directie J. en
SCHUIJT, te Dordrecht bij S.
IlN Zn. en te Goes bij den Agewt
[ONHEMIUS.
IIT OOK V\\ HBSTAVTKÏ.
iw jaargetijde.
N DOEN?
een goed purgeermiddel.
elijk, te alle tjjde. ,ït
lel, bet meest bekende, het eenige
een regiem vraagt en uitsluitend
ere en versterkende PILLEN).
gsn alle sizetziekteu.
STHAAK!
oote gunst door de VAN AKEN S
gekomen, beeft langs alle kanten
igen doen ontBtaan.
handteeken H. VAN AKEN-
N DE DOOS.
I Co. te Middelburg: en verder
bij LUITWIELER en BENIEST j
:ezand bjj RAASte Rilland bij
te Krabbendyke by DE COCK.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratieGangepoortstraat C 209.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct A contant
Reelameberiehten 25 Ct p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Wij maken belanghebbenden opmerk
zaam, dat tot 15 April de kie
zerslijst in elke gemeente op het ge
meentehuis ter visie ligt. Hot is voor alle
kiezers zaak, niet alleen voor hen, die
slechts op eigen aangifte kiezer kunnen
worden, maar ook voor hen, die zooge
naamd vanzelf op de lijst komen, zich
te gaan overtuigen, of zij er op staan,
en of hun naam juist geschreven is.
Is men bij verzuim niet op de lijst
gebracht, dan kan men tot 15 April a. s.
reclamieeren.
Wie nu de lijst gaat bekijken, kan zich
gemakkelijk de moeite geven, meteen eens
te zien, of er ook namen op de lijst
voorkomen van hen, die niet kiesgerech
tigd zijn. Daar heeft men volgens art. 29
der kieswet alle recht toe. Genoemd ar
tikel toch luidt:
„Tot en met den löden April is een
„ieder bevoegd bij het gemeentebestuur
„verbetering van de door dat bestuur vast
gestelde kiezerslijst te vragen, op grond,
„dat hij zelf of een ander in strijd met
„de wet daarop voorkomt, niet voorkomt,
„of niet behoorlijk voorkomt".
Veel staat er in 1909 op het spel.
In de vier jaar die achter ons liggen, heeft
de linksche meerderheid getoond, tot het
voeren van een krachtig bewind onbekwaam
te zijn.
En voor alles heeft het land behoefte
aan een Regeering, die in zake de te vol
gen richting van Staatsbeleid het in hoofd
zaken eens is.
Vooral wat betreft den te volgen weg
bij de sociale wetgeving.
In dit opzicht bad de vorige Christelijke
Regeering krachtig ingezet.
Geen woorden, geen beloften voor de
toekomst stonden ons te wachten, maar
daden.
De sociale wetgeving lag gereed. De on-
geluKsverkiezing van 1905 heeft echter alles
weer bedorven.
De zwakke, op de socialisten steunende
iberale meerderheid zou het beter doen.
En het eenige resultaat van haar optreden
is geweestgeen enkele sociale wet van
beteekenis, een onophoudelijk tuimelen van
Ministers, en ten slotte de openlijke erken
ning harer onmacht.
Nog voor de vier jaren om waren moest
Links het roer van Staat aan de in de
minderheid zijnde Rechterzijue andermaal
overgeven.
Heemskerk moest voor de liberaal-
socialistische meerderheid, het schip van
Staat „uit de nevelen" naar veilige haven
brengen, zooals de heer Engels het
indertijd uitdrukte.
Met behulp eener volkrachtige Rechter
zijde kon Heemskerk dat.
Want aan die Rechterzijde is bruisend
leven, is kracht en doelbewust streven.
Denk slechts even aan de lü-uren-motie
van Schaper, die op socialistische prin-
Een priester, ongeveer 50 jaar oud, trok
in de statie te Antwerpen de deur van
een rytuig, derde klas, open en klom binnen,
onmiddelljjk op de hielen gevolgd door een
viertal studenten der vrjje hoogeschool van
Brussel, welke de Scheldestad bewoonden.
Het was blijkbaar dat de studenten met
eene bijzondere bedoeling den geestelijke
hadden gevolgd, daar zjj meestal in tweede
klas reisden.
De studenten namen plaats tegenover
den geestelijke, en konden van eerst af
een gedwongen lach niet onderdrukken.
Een drietal andere reizigers waren ge
zeten op dezelfde bank als de priester.
De eerwaarde heer wilde juist zijn brevier
gaan lezen, toen eea der studenten spottend
opmerkte
Mijnheer pastoor, in uwen jongen
tijd zat gjj zeker op de eerste bank toen
er neuzen werden uitgedeeld
Inderdaad, de geestelijke had een buiten
gewoon grooten neus, maar beschikte daar
entegen over een zeer humoristiek karakter.
cipes en kiezersvrees dreigde te stranden.
't Was weer een man der Rechterzijde,
mr. A a 1 b e r s e, die deze voor de arbeiders
zoo belangrijke zaak met krachtige hand
in 't juiste spoor bracht.
Denk slechts aan het feit. dat elk minister
uit de Rechterzijde bij zijn optreden op
een volkomen succes kan bogen.
Wanneer wij nu bedenken, dat al
dat talent, dat al die kennis, dat al die
op de christelijke beginselen steunende en
daaruit voorkomende liefde voor de arbei
ders elk oogenblik door een Linksche
meerderheid kan worden schaakmat gezet,
dan zullen wij moeten toegeven, dat vóór
alles noodig is: aan deze Regeering
te geven een krachtige, flinke
meerderheid, die haar in staat
stelt, haar program volkomen
onafhankelijk uit te voeren.
Een meerderheid, die haar niet doet
zijn, want vele vrijzinnigen en Troelstra
zouden wenschen„de gevangene der
Kamer".
Alleen dan kunnen wij verwachten, dat
de onzen tijd geheel beheerschende sociale
quaestic voor ons land een alleszins be
vredigende oplossing zal vinden.
Maar ook dan alleen.
Wanneer we letten op het armelijk gedoe
der "Unie-liberalen, op hun vage dubbel
zinnige verklaringen, op hun hoe langer
hoe meer naar de socialisten opschuivende
beweging, die hen thans reeds hun heil
doet zoeken in een verwaterd systeem van
Staatspensionneering, wanneer we letten op
de deftige, keurige teekenen van instem
ming der oud-liberale „Nieuwe Courant",
die uit dien hoofde haar schrikbeeldVer
plichte verzekering voor Ouderdom en
Invaliditeit, van de baan acht, dan zijn
dat voor ons even zoovele waarschuwingen.
Zelfs vrijzinnig-democraten als mr. Lim
burg hebben er tegen gewaarschuwd en
geschreven: een herhaling van 1905, in
het belang der democratie, niet geraden
te achten.
Dat alles geeft voor ons den koers aan.
Rechts houden 1 is de leus van 1909.
Een blijde dag.
Een „vrije dag".
Met geheele instemming lezen wij in
„Dein) Volksbode":
Wat o'p dit oogenblik „de blijde ver
wachting" is van elkien rechtgeaarden
Nederlander, weet de geheele wereld.
Aan den stam van Oranje zal een
nieuwe loot ontspruiten, onze geliefde
Koningin verwacht de vreugde van het
moederschap, ons vaderland den roem
van een troonopvolger(ster) uit 't fiere ge
slacht van ons Koningshuis.
Straks wordt er feest gevierd en zal
het „Oranje boven!" spontaan worden
aangeheven en weerklinken van Noord
tet Zuid.
Straks wordt er feest gevierd en elke
rechtgeaarde Nederlander doet daaraan
mee.
Ook de groote massa onzer werklieden;
want het is gelukkig maar een zeer klein
getal, dat zich ook in dit opzicht met
de socialisten buiten de zedelijke ge-
Ja, ik beken dat Onze Heer mij in dat
opzicht mild bedeeld heeftmaar de ste
vigste huizen zijn meest altijd degene,
voorzien van groote gevels
De student, die zich blijkbaar een der
gelijk antwoord niet verwacht had, keek
een oogenblik onthutst op, maar de lachers
zaten langs de zjjde van den geestelijke.
Een tweede student, die eveneens geestig
meende te zijn, veroorloofde zich daarna
de opmerking
De neus van mijnheer pastoor kan
concurreeren met dien van Goethe.
Algemeen studentengelach. Ook de pries
ter antwoordde lachend:
Die jonge heer zegt een groote waar
heid. Men vertelt zells dat de neus van
Goethe zoo groot en sterk was, dat men
er een emmer water aan kon hangen. Maar
de Duitsche geleerde was er niet dommer
om. Het schijnt dat Dante, die de wereld
verbaasd heeft door zijn onsterflijke „Divina
Comedia", ook flink „gegeveld" is geweest.
Zoodat mijnheer pastoor wil besluiten,
dat ook hjj een genie is, omdat hij een
verbazend grooten neus heeft vroeg een
derde student.
Ik besluit niets hoegenaamd, ant
woordde de priester, dan dat Goethe en
Dante groote mannen wares, ondanks
meen schap met. ons volk heeft geplaatst.
Ook de werkman zal zijn liefde voor
Oranje willen toonen. En van zijn patroon
krijgt hij wellicht een „vrijen dag" om
aan de algemeen e feestvreugde te kunnen
deelnemen.
Een „vrije dag". Kan deze nu gean dag
zijn met behoud van loon?
Hearer: werkgevers, denkt daar eens
aan. Uwe werklieden hebben een crisis
van werkloosheid, van bittere armoede,
ofwel van strengen winter doorgemaakt.
De verdiensten zijn bij stijging van levens
behoeften niet groot en voor menig ar
beidersgezin zou een vrije dag zonder be
houd van loon geen vreugdedag zijn.
Heenen werkgevers, denkt daar eeins
aan. Daar zijn duizenden guldens weg
geworpen om allerlei prullen te koopen,
waarmede onze Koningin ten slotte geen
raad meer weet, laat men tor eere onzer
geliefde vorstin om nu maar eens van
alle rechten en plichten te zwijgen
eens eenige honderden besteden aan ver
goeding voor een „vrijen dag" der werk
lieden bij gelegenheid van het nationale
feest. Dan zal er vreugde zijn, ook in
't werkmansgezin.
Ook „neutraal".
De Ned. Vereeniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel heet neutraal, schrijft
de „L. K."
I11 hoe-ver ze 't i s, mag bekend geacht
worden.
Ten overvloede laat ze 'tnog eens op
nieuw blijken.
Ze vorint nl. een verkiezingsfonds, om
de keuze tot Kamerlid te bevorderen
van zoo lujdt het iemand, die van nabij
bekend is met de wenschen en behoef
ten van het spoorwegpersoneel.
„Toevallig" is die iemand de heer
Oudegeesl, welbekend uit de spoorweg
staking 1903, en Kamercandidaat in Am
sterdam II vandie S. D. A. F.
Toen in het weverij-district Enschedé
de kath. wever Engeis candidaat was,
dacht de „neutrale" Texliel-arbeidersbond
er niet over, de keuze te bevorderen van
„iemand, die van nabij bekend was met
de wenschen en behoeiten van het textiel-
arbeiderspersoneel' 'maar steunde den
socialistischen ingenieur Van Kol.
Alles vanwege de neutraliteit.
FUIK 11 KIJ 11.
Minister B r i a n d heeft een werk uit
gegeven, getiteld„La Séparation", waarin
alle parlementaire redevoeringen, de wet
op Ue scheiding van Kerk en Staat be
treffende, zijn opgenomen.
De „Matin" geeft een overzicht van het
geen tengevolge van die wet, ten voordeele
van den Staat is gekomen.
De gemeenten kunnen beschikken
over een som van 30 iniilioen francs
(welk bedrag tot 37 millioen zal
stijgen, zoodra de loopende pensioenen,
hunne soliede neuzen. Ziedaar alles.
Na zich nog een aantal spotternijen ver
oorloofd te hebben betreffende de neus van
den Eerwaarden Heer, spotternijen die
echter op geestige wjjze werden beantwoord
door den aangevallene, tot grooten lachlust
zjjner medereizigers, wedervoer de student,
die het eerst aan het woord was
Mjjnheer pastoor, het is wel zeker,
dat uw neus reeds menigmaal het voor
werp van spotternij moet geweest zjjn.
Mag ik u eens een goeden raad geven
Dankbaar op voorhandglimlachte
de toegesprokene. Doeh ik vrees dat er
van uwen goeden raad niet veel in huis
zal komen.
Oordeel nadien, voer de student voort.
Indien ik mjj in uwe plaats bevond, dan
het ik mijnen neus een heel andere ge
daante geven. Ha ge lachtOp weten-
schappelyk gebied is mets meer onmogelijk.
Dat kan men in de vrije hoogeschool
te Brussel onderwijzen, onderbrak de pries
ter. Er ligt evenwel nog zooveel in het
duister.
Toch niet op het terrein van neuzen
weersprak de student. Of zou mijnheer
pastoor durven beweren, dat er geen kunst
matige neuzen bestaan
Ditmaal zgn wij het eensantwoordde
aan oude geestelijken verstrekt, zullen
zyn afgelcopen) tot nalei ing van de
wet op de ouderdomspensioenen.
Verder komt jaarlijks een bedrag
vrjj van bijna 6 millioen door de op
heffing der plaatselijke begrootingen
van eeredienst en door de verhuring
van 30.000 pastorieën. Bovendien heeft
de Staat de beschikking gekregen
over meer dan 250 groote gebouwen
voor hospitalen, scholen, bibliotheken,
enz.
De liquidaties der kerkelijke goede-
deren zullen een half milliard beschik
baar stellen voor de gemeentelijke
instellingen van liefdadigheid.
Zoo eok zitten des avonds de roovers te
samen en tellen den buit
Aanslag op een Priester. Te
Parijs is een aanslag gepleegd op den pas
toor der kerk van St. Suipice, abbé Le-
tourueau, door een bedelares die, naar
zg zeide, met genoeg aalmoezen van de
pastorie ontving. De vrouw, vroeger een
openbare onderwijzeres, die uit haar ambt
was ontzet, wachtte don abbé des avonds
op in de rue Vanzicard en plofte hem een
mes in de borst. De wonde is gelukkig
niet gevaarlijk. De daderes van den moord
werd onmiddellijk door voorbijgangers ge
grepen.
H. M. de Koningin.
Aan de Tel. wordt uit den Haag gemeld:
Profiteereude van het heerlyke voorjaars
weer, maakte H. M. de Kouingin gister
morgen even over éénen een wandeling
van ruim een half uur in de tuinen van
het Koninklijk Paleis.
Gisterocnteud heeft de Koningin, alleen
vergezeld van eeu hotdame, de twee auto-
ziekeuwageus iu oogeuschouw genomen,
die 111 de Koninklijke mailen gesteld zgn,
waar ze gistermiddag den Prins, in diens
kwaliteit van voorzitter van de Roode
Kruisvereeniging, werden overgedragen.
Tot Zaterdagmiddag heeft H. M. de Ko
ningin nog dagelijks wandeltochten in de
minst-drukke stadsgedeelten gedaan.
De blijde verwachting.
Dom den Minister van Biunenlandsche
Zaken is aan de commissarissen der Konin
gin in de verschillende provinciën bericht,
dat, inucht de verwachte heugelijke ge
beurtenis vallen op een Zondag ot op Goeden
Vrydag, het de wensch van H. M. de
Koningin is, dat op die dagen geen fees
telijkheden plaats hebben.
Naar Reuter uit Londen meldt, geeft de
Daily Mail er in een hoofdartikel uiting
aan, dat de Engelschen met ons volk mee
leven in de gespannen verwach'ing naar
een troonopvolger. Nooit, zegt het blad,
hebben de vrienden van den vrede in
Europa zoo vurig naar een kind verlangd.
De Berliner Lokal-Anzeiger prijst Neder-
de geestelijke.
Welnu, hernam de student, te Brussel
woont een fabrikant in kunstmatige neuzen.
Van de zwaarste en afzichtelijkste gevels,
weet hg de fijnste neuzen te maken. Indien
ik mjjuheer pastoor er pleizier mee kan
doen, wil ik hem gaarne het adres van
dien fabrikant bezorgen.
Met zeker welbehagen staarde de priester
een oogenblik den twintigjarigen student
aan en hernam
Hartelijk dank voor uw vriendelijk
aanbodmaar ik acht het bepaald nutteloos
er gebruik van ,te maken. Ten andere, de
fabrikant, door u bedoeld, is mij sedert
twintig jaar bekend, toen ik leeraar was
aan een geestelijk gesticht der hoofdstad.
Op mijn ouderdom zie ik het belang niet
meer in, nog van neus te veranderen. Het
is de moeite niet meer waard. Dit belet
echter niet, dat er in mijn leven een tijd
stip is geweest, waarop ik er ernstig aan
dacht mg een kunstmatigeu neus aan te
schaffen. Met dit aoel begaf ik mjj zelfs
op zekeren dag bij den door u bedoelden
fabrikant. Volgaarne wil ik bekennen,
daar eene verzameling kunstmatige neuzen
gezien te hebben, die oprecht bewonderens
waardig mocht genoemd worden.
En gij vondt uwe keuze niet tusschen
land gelukkig. De volken in het rond
worden door ernstige politieke zorgen ge
plaagd. De Nederlanders hebben in hun
vreedzaam en behagelijk stilleven op het
oogenblik naar één zorg: den ooievaar, die
toegang tot het koninklijke paleis verlangt.
Zal het een Willem of een Wilbelmientje
zijn? Rijke geschenken uit alle provinciën
wachten reeds den stamhouder van het
populaire regeeringshuis, naar wien men
zoo vurig verlangt. Nog altijd kijkt de
Nederlander eenigszins wantrouwend naar
den grooten Duitschen broeder, in wiens
omarming hij verstikt vreest te worden,
„boewei zijn toenemende welvaart in de
eerste plaats aan den machtigen Duitschen
wereldhandel te danken is". Voor een
vreemden waarnemer schijnt er een tikje
slaperigheid over de gemakzuchtige voldane
idylle van Nederland te liggen. Maar deze
echt Duitsehe stam is nog altijd taai en
krachtig. Duitschland gunt hem gaarne
zijn fiksch afzonderlijk leven en het nieuwe
rijs van het oude stamhuis, welks bloed
zich zoo dikwijls met dat der Hohenzollerns
vermengd heeft.
Naar de „Limb. Koerier" verneemt, heb
ben de verschillende colleges van regenten
over de strafgevangenissen, benevens de
rechtbanken, desgevraagd adviezen doen
toekomen aan het departement van Justitie
omtrent gedetineerden, die eventueel bij
gelegenheid van de blijde gebeurtenis in
ons Vorstenhuis voor algebeele of gedeel
telijke vermindering van straftijd in aan
merking zouden komen.
De adviezen moesten vóór 1 April het
deoartement van Justitie hebben bereikt.
Het schijnt de wensch van H. M. de
Koningin te zijn, dat vele gevangenen
geheel of gedeeltelijk zullen worden be
genadigd.
Roomsch program van actie.
„De Standaard" schrijft
Ook van Roomsch Katholieke zijde heeft
men zich beijverd een Program van Actie
voor de komende stembus op te stellen, en
het sterkt de actie van Rechts ongemeen,
dat dit concept-program zich schier op geheel
dezelfde lijn beweegt als ons concept-pro
gram.
Het komt op voor de sociale wetgeving,
voor de wijziging van ket Tarief, voor meer
dere gelijkstelling tusschen Openbaar en
Bijzonder Onderwijs, en voor het Gezms-
hoofdenkiesrecht, onder bijvoeging van de
administratieve rechtspraak, een ook voor
ons aangelegen punt.
Toch gaat dit punt zoozeer buiten het
volksbesef om, dat ons Centraal Comité het
minder geschikt achtte, om het als afzon
derlijk punt op het concept-Program van
Actie te plaatsen Maar strijd zal dit niet
opleveren. Ook van antirevolutionaire zijde
sprak men zich steeds in die richtiog uit.
Blijft nu alleen het Program van Actie
der Christelijk-Historische Unie in te wach
ten. Want wel opperde men van die zijde
veelal bezwaar tegen het opmaken van zulk
een program. Maar het is toch zeer de vraag
of dit zal zijn vol te houden. Noch in het
buitenland, noch ten onzent kennen we ook
zooveel extra-fjjne neuzen wierp de student
verbluft op.
Rechtuit gesproken, neen. Ik trof
daar neuzen aan zooals dien van n, van u,
van u, van u, en de priester wees beur
telings de vier studenten aan. Welnu, geen
enkel zulker neuzen kon mij bekoren, en
ik ben dan maar voortgegaan met den
Beus, dien Onze Heer mij geschonken heeft.
Zoodat mijnheer pastoor zeer kies
keurig was
Toch niet. Quaestie van smaak.
En nadat enkele oogenblikken stilte
had geheerscht tusschen allen wedervoer
de eerste student op nieuwsgierigen toon
Maakt mijnheer pastoor er een geheim
van, waarom hij zulke fijne aeuskens als
de onze niet verlangde?
Volstrekt niet 1 liet de geestelijke er
onmiddelijk op volgen. Dat waren allemaal...
SNQTneuzen 1
De trein had Mechelen nog niet bereikt,
en het laatste woord was gezegd over...
den neus van mijnheer pastoor.
Maar toen men te Brussel aankwam en
de studenten er druipneuzend van door
trokken, konden de medereizigers van
mijnheer pastoor een laatsten schaterlach
niet onderdrukken
