No. 32
Dinsdag 16 Maart 1909.
Vijfde Jaargang,
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
FEUILLETON
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
De Bekentenis.
BUITENLAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes [O.ró, daarbuiten f0.95
Afzonderlijke nummers A contant-0.05
Advertenfiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. d. AdministratieGanzepoortstraat C 209.
Ad verten tiën van 15 regels f0.50; iedere regel meer 10 Cl
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Cl A coatanl
Reclameberiehten 25 Cl p. r. Bij abonnement specials prijs.
WtST Zij, die zich thans abonneeren,
ontvangen de nog verschijnende nummert
tot I April gratis.
De Tien-uren dag.
De Tweede Kamer heeft verschillende
dagen beraadslaagd over bet gewichtige
vraagstuk van den tien-urigen werkdag
voor volwassenen.
Algemeen werd geroemd de goed ge
documenteerde rele van den heer A a 1-
b e r se die het vraagstuk uitstekend be
lichtte, en de groote uaarde van een niet
te langen arbeidsdag, niet enkel voor het
lichamelijk, maar tevens voor het zedelijk
welzijn der arbeiders, in het volle licht
stelde
De heer Schaper vroeg van de Tweede
Kamer de uitspraak, dat de wettelijke
beperking van den arbeidsduur tot tien
uren voor alle volwassen arbeiders ge-
wenscht is.
Eene flinke meerderheid was wel vóór
deze beperking, maar onder voorwaarde,
dat er uitzonderingen moeten toegelaten
worden men denke slechts aan den sei
zoenarbeid, vooral bij den landbouw.
Maar de heer Schaper wilde van geen
wjjziging der motie weten.
Toen was haar vonnis geveld.
Zij viel; slechts 29 leden verklaarden
zich vóór en 49 tegen.
Mr. Aalberse had dit échec voorzien,
en stelde daarom een andere motie voor,
luidende
„De Kamer, van oordeel dat, b e-
houdens dringend noodza-
kelijke uitzonderingen en
overgangsbepalingen, de
wettelijke beperking van den arbeids
duur voor de volwassen arbeiders, en
wel tot tien uren per etmaal gewenscht
is, gaat over tot de orde van den dag*.
De gespatieerde woorden waren in de
motie-Schaper niet te vinden.
De motie-Aalberse, mede onderteekend
door de Katholieke Kamerleden Passtoors,
Janssen, Arts en Ruijs de Beerenbrouck,
werd aangenomen met 53 stemmen, waar
onder 14 van katholieke afgevaardigden.
Tegen deze motie verklaarden zich de
oud-liberalen, de christeljjk-historischen
eenige anti revolutionairen en 7 katholieken
(van Vlijmen, Beckers, de Stuers, Loeff,
de Ram, van den Berch van Heemstede
en van Sasse van Ysselt.)
Met genoegen zagen wij de motic-Aal-
berse aangenomen.
Dat is de voorbode eener wettelijke
regeling.
Van Dalsum in „haf kanton Goes".
„Het Hulsterblad" weet als vast
staand mee te deelen, „dat de heer H. A
(Naar het Fransch van Francois Coppée.)
Het kleine kerkje van Saint-Médard, in
de rue Mouffetard gelegen, staat in een
armoedige wjjk van Parijs, en wordt zelfs
op Zondag niet druk bezocht. Een twin
tigtal burgerjuffrouwen en haar dienstbo
den, uit de buurt, zjjn de eenige geregelde
kerkgangsters, en soms ziet men er nog
een paar boersch gekleede oude mannetjes,
die met de pet onder den arm neerknielen
op den steenen vloer, en hun rozenkrans
door de vingers laten gljjden met de devote
uitdrukking van hun omhooggeslagen oogen.
Maar in de week is het er leeg en dood
stil. 's Winters galmt alleen op Donderdag
avond in de kruisgang het fclompengeklep-
per van de catechisantjes uit de buurt;
een enkele maal ook komt een armoedige
vrouw met een kind op den arm en een
paar anderen, aan haar rokken hangend,
een kaarsje branden voor het beeld der
Moedermaagdsoms klinkt van den kant
van het doopvont het jammerljjk geschreeuw
van een kleintje; of de priester prevelt
een gebed bjj de ljjkbaar van een of an
deren armen man, wiens vrouwelijke ver
wanten zich samendringen bjj de kist, ter-
wjjl de mannelijke (vrijdenkers natuurlijk),
den afloop der plechtigheid liever afwach
ten ia de herberg aan den overkant van
de straat.
Daarom rekende de oude pastoor Faber
van Dalsum, te beginnen Dinsdag 1
Juni, zoowel in het kanton Hulst als in
het kanton Goes, politieke lezingen zal
houden. Hieruit blijkt dus, zegt genoemd
blad, dat hij zjjn gegeven woord, om can-
didaat te zijn voor de Kamer, handhaaft".
Wat voor ons verder „hieruit blijkt"
is, dat de „Zeeuwsche Koerier"
den heer Van Dalsum heeft losgelaten.
Zoo staat hg dus nu zonder persorgaan.
Dat is al wat gewonnen.
Overigens zij het ons vergund den heer
Van Dalsum een goedeu raad te geven.
Den welgemeenden raad n.l., om af te
zien van zijn voornemen, in het „kanton
Goes" bedoeld zijn zeker de Zuid-Beve-
landsche dorpen, ressorteerende onder het
district Hontenisse, welker R. K. kies-
vereenigingen zijn aangesloten bjj de
Goesche R. K. Centrale politieke lezingen
te houden.
De heer Van Dalsum zal het van ons
misschien willen gelooven, als wjj hem
verzekeren, dat hg tijd en moeite en geld
verspilt bij politieke lezingen in het „kan
ton Goes".
En dat hg geen tien kiezers voor zich
wint
Wg weten te goed, hoe onze kiesver-
eenigingen zjjn georganiseerd, en hoe hare
leden zich stipt houden aan de besluiten
der meerderheid; tevens hoe getrouwelijk
het advies van de aangewezen leiders wordt
opgevolgd, dan dat wij den heer Van
Dalsum ook maar het minste of geringste
succès zouden kunnen voorspiegelen
Waarbg nog komt, dat, mocht de heer
Van Dalsum inderdaad, begin Juni, de
Zuid Bevelandsche dorpen gaan afjagen,
er nog wel de een of ander te vin
den zal zjjn, die hem, zoo noodig, in
de vergadering zelve het meest mager
"e zonder veel moeite voor den neus
Aan désorganisatorisch optreden zgn wij
in Zuid-Beveland gelukkig niet gewend.
Daarom moet de heer Van Dalsum
hier falen.
ITALIË.
De gezondheid van den Paus.
Fransche bladen van Zaterdag melden,
dat de Paus zgn ongesteldheid nog niet te
boven is. Vrjjdag, b(j de ontvangst der
Belgische pelgrims, zag de Paus er bleek
en lgdend uit. Daar Z. H. nog heesch is,
heeft hij Zijn rede door Kardinaal Mercier,
aartsbisschop van Mechelen, doen voorlezen.
Zoodra de Paus in zijn appartementen was
teruggekeerd, voelde hg behoefte aan rust.
De lg'farts heeft voorgeschreven om de
er bjjna niet meer op, dan ooit iemand bg
hem te biecht zou gaan, al begaf bij zich
plichtmatig eiken Dinsdag, Donderdag en
Zaterdag naar de kapel St. Jean, om de
boetvaardigen te ontvangen. Op een
stormachtigen winteravond klom de oude
man weer met moeite de steile rue Mout-
fetard op, wot stelend met zijn parapluie,
die hem dreigde te ontglippen; en in stilte
overtuigd, dat zjjn gang wel weer ver-
geefsch zou bljjken, en hg even goed in
de warme kamer had kunnen blijven, waar
het bg een knappend vuurtje met een
foliant beter uit te houden was, dan in den
guren wind op straat. Maar 't was Zater
dag, en dan kwamen nog wel eens luidjes
nit de buurt om de Absolutie, als ze den
volgenden morgen naar de vroegmis wilden.
De Zaterdagavonden waren trouwens in
den regel voor den goeden man de zwaarste
beproeving, omdat de rue Mouffetard dan
krioelde van fabrieksarbeiders, die de ge
legenheid nooit lieten voorbijgaan, den
„zwartrok" een scheldwoord na te zenden,
dat hg zich wel niet poogde aan te trek
ken, maar waartegen hg toch inwendig in
opstand kwam. Het slechte weer scheen
echter de leegloopers naar de herberg te
drgven, en op dezen avond bereikte de
pastoor, zonder dat hem iets onaangenaams
was weervaren, het doei van zgn tocht.
Toen hg den biechtstoel naderde, zag
hg tot zgn voldoening, dat hg ditmaal niet
vergeefs was gekomen, en dat hem iemand
wachtte; een man nog wei, die, zooals hg
zag bg het roode licht der lamp, welke
in de kapel brandde, geknield lag te bid-
den. Hij droeg een witten kiel, en schoe
nen met dikke zolen't zou wel een
audiënties op nieuw te schorsen en Z. H.
aangeraden zijn kamer te houden.
De „Corrispondenza Romana" zet in een
zeer belangrgk artikel uiteen de lessen,
die uit de jongste Italiaansche verkiezingen
te trekken zijn. „Het Pausschap", zegt
de C. R., „zoekt niet door het non expedit
de tegenwoordige instellingen te ondermij
nen, om zoodoende door de revolutie tot
een reactie te geraken. Pius X heeft die
verouderde anti clericale beschuldiging te
niet gedaan, door te verordenen, dat er
uitzonderingen op het non expedit kunnen
worden toegelaten, telkens als dat noodig
is om een gevaarlijken vijand voor gods
dienst en maatschappij uit de wetgevende
macht te weren. Maar de Paus heeft ge
wild, dat het non expedit zou blgven
bestaan als rechtsregel en als feit, om
daardoor de duidelijke harmonie tusschen
de Italiaansche katholieken en de pause
lijke protesten te handhaven, en ook om
te voorkomen, dat de deelneming der
katholieken aan het politieke leven een
voortdurenden toestand van moeilijkheden
voor den H. Stoel zou opleverenwant de
kwade trouw van zijne tegenstanders en
de oppervlakkigheid der onwetenden zou
niet in gebreke blgven om aan den H
Stoei toe te dichten, al hetgeen door de
katholieke afgevaardigden zou gedaan en
gelaten worden."
VRAAKRIIK.
De Kerkvervolging.
De Fransche Minister van Justitie heeft
aan den prefect van het Seine-departement
een schrgvec gericht om hem uit te
noodigen over te gaan tot de inbezit-name
van fondsen en waarden, welke in de
biandkasten en tabernakelen der katholieke
kerken bewaard worden.
BELGIË
De instructie in de zaak van mevrouw
Steinheil is gesloten.
De rechter van instructie heeft mevrouw
Steinheil er mede in kennis gesteld, dat
door het gehouden onderzoek voldoende
bezwaren tegen haar gerezen zgn, om haar
te beschuldigen, opzettelijk en met voor
bedachten rade haar echtgenoot gedood te
hebben on ten aanzien van mevrouw Japy van
moedermoord.
De beschuldigde kwam hiertegen krach
tig op.
Te Parjjs heeft een algemeene staking
van telegrafisten gedreigd. Gp het Ceatraal-
Bureau weigerden de beambten te werken.
Krachtige maatregelen wisten aan de poging
een einde te maken.
werkman van buiten zgn, daeht de pastoor,
die de brave, landelijke gewoonten ook in
de stad niet liet varen. Hjj trad bedaard
den biechtstoel binnen en schoof het gor
dijntje weg, dat voor de opening hing.
„Mijnheer de pastoor...", begon aarze
lend een grove stem, die blijkbaar niet
gewend was, zacht te spreken,
„Zeg uw confiteor, mgu zoon", sprak de
geestelijke, „en noem mg „mjjn vader'.
De man, wiens gezicht in de schaduw
bleef, sprak langzaam en onbeholpen de
woorden van het Latgnsche gebed, en her
nam: U moet mij verontschuldigen, als
ik niet spreek, zooals het behoort, maar ik
heb in geen vijf en-twintig jaar meer ge
biecht, mijn vader, niet sedert ik uit mijn
dorp hierheen kwam. U weet wel hoe dat
gaat, als men eenmaal in Parjjs is. Ik was
ook al niet slechter dan anderen, en ik
dacht: onze lieve Heer zal mjj niet hard
vallen; daar is Hjj veel te goed voor.
Maar wat ik nu op mjjn geweten heb, is
te zwaar om alleen te dragen. Hoor mjj
aan, mjjnheer de pastoor; ik heb den
dood van een mensch op mjjn geweten".
De pastoor Bchrikte. Een moordenaar I
Dat was iets anders, dan de gewone
bekentenissen, die hjj meestal had aan te
hooren, van dienstboden, die oneerljjk waren
geweest, of oude wjjfjes, die een buurvrouw
had belaBterd. Een moordenaarAchter
dat voorhoofd, zoo dicht bg het zjjne, was
dus het plan tot een gruweldaad gerjjpt;
de handen, die daar gevouwen op den rand
van den biechtstoel lagen, waren met bloed
bevlekt geworden I In het gevoel van
schrik en verwarring, dat hem een oogen-
blik beving, sprak hjj, half werktuigelijk
De Pers.
Kardinaal Mercier, die op het oogenblik
zooals men weet met een Belgische processie
te Rome vertoeft, heeft in een interview
met een redacteur van de „Corriere d'Italia"
een opmerkelijke verklaring afgelegd. Hij
wees n.l. op de hooge vlucht die de Katho
lieke pers in België ia den laatsten tjjd
genomen heeft, dank zjj den flinken steun
van de Katholieke partjj, die voor haar
bloei alles in het werk stelt
„Ik, als aartsbisschop, zeide toen kar
dinaal Mercier verder nog, ik zou het
bouwen van een kerk doen uitstellen om
mede te werken aan het stichten van een
Katholiek blad."
De socialisten beweren telkens wanneer
het hun te pas komt, dat zij niet jjandig
staan staan tegenover den godsdienst. Nu
weet ieder, die slechts even nadenkt, dat
de socialistische theorieën met den gods
dienst onmogelijk in overeenstemming zijn
te brengen, doch van tjjd tot tijd open
baart zich de vijandelijkheid van het
socialisme tegenover den godsdienst zoo
duidelijk, dat het den schg'n heeft alsof
bestrijding van den godsdienst op het
socialistische program als nummer één staat
geschreven. Zoo bevatte dezer dagen het
Belgische socialistische dagblad „Vooruit"
op zijn eerste bladzijde met groote letters
een kennisgeving, waarin werd medegedeeld
dat aan die kinderen een diploma en een
souvenir zal worden aangeboden, die wei
geren hun eerste H. Communie in de kerk
te doen. In de groote zaal van „Ons Huis",
het lokaal dor socialisten te Gent, zal den
20en Mei de „belooning" dier kinderen
plaats hebben.
Een nieuw Schandaal
is ontdekt in een Belgische gemeente
administratie. Nu nergens minder dan te
Antwerpen.
„Sedert eenigen tjjd, schrijft het katho
lieke hoofdorgaan der stad, werd er in de
stad met bedekte woorden gesproken over
een erg stinkend potje, dat men ergens
op het stadhuis had vinden staan en hetwelk
men zoovsel mogelijk had getracht te ver
stoppen.
„Men zocht vruchteloos naar inlichtingen
in die bladen, welke als de Monitour's der
stadhuispartij doorgaan en die dus best
op de hoogte moestea zjjn van al wat er
daar gebeurt.
„Doch die bleven stom als da visschen
en het is nu een socialistisch blad, „De
Werker," dat de zaak aan het lieht brengt,
of beter gezegd, bizonderhedea mededeelt
over eene reeds lang gekende zaak, die
niet alleen staartjes bljjkt te hebben, maar
zelfs een heel grooten staart."
„Beken uw schuld, mijn zoon; Gods ge-
nade is oneindig
„Ik zal u alles zeggen", begon de man
met van aandoening bevende stemMet
selaar was ik van mjjn ambacht, en ik
kwam naar Parjjs, nu haast vjjf-en-twintig
jaar geleden, met een kameraad uit mjjn
jongensjaren. Samen hadden we lezen ge
leerd samen streken uitgehaald't was
mjjn eigen broer, om zoo te zeggen Hij
heette Philippe; ik heet Jacques, 't Was
een knappe jongen ik was, bij hem ver
geleken, maar een sukkel, en in 't werk
was hij mij ook de baas. 'k Was er trotsch
op, alv ik naast hem liep, dat ik zjjn vriend
mocht heeten, ik kon 't ook best velen,
als hjj mjj eens voor den gek hield;
dat gaat zoo, als men iemand haast vol
maakt vindt. Het trof, dat we beiden werk
kregen bjj denzelfden baasmaar 's avonds
ging hij meestal uit met andere kameraden
dat sprak van zelf. Want hjj was vrjj, en
kon doen wat hjj wou; maar zoo ging 't
mjj niet. Ik moest sparenwant in het
dorp had ik mjjn zwakke, hulpbehoevende
moeder achtergelaten, en ik zond haar al
wat ik maar kon overhouden Ik at in die
dagen bjj een fruitvrouw, die in 't zelfde
huis woonde als wjjPhilippe vond den
kost niet naar zgn zinmaar twas goed
koop, en ik wist, dat ook zjj 'tniet breed
had. Daar kwam bjj, dat ik van 't begin
af een goed oog had op haar dochter. Die
arme Catherinedat zult u later hooren
hoe het daarmee ging. Drie jaar later
duurde 't, eer ik haar durfde zeggen, dat
ik van haar hield; want zoolang ik moe
der onderhouden moest, viel aan trouwen
niet te denken. Toen mijn beste moe-
Ziehier wat „De Werker" zegt:
Toen Hertogs nog burgemeester
was, werd een uitgebreid onderzoek
ingesteld naar de meest onwaarschijn
lijke misbruiken, waarvan men de
lucht gekregen had. Het was den
overleden burgemeester gebleken, dat
sommige hoogere stadsbedienden, de
stad op de meest brutale wjjze bestolen
sinds jaren
Die misbruiken konden zoolang
duren tot Antwerpen een burgemeester
kreeg, die werkte, in plaats van den
lieven jongen uit te hangen. Onder
Hertogs werden reeds eenige van die
heeren voor de keus gesteldontslag
geven of de Begijnenstraat in.
Straus nam de taak van den over
leden burgemeester over, bestudeerde
de dossiers die nog meerdere wjjn-
potterjj aan 't licht moesten brengen,
ontbood en onderhoorde dozjjnen werk
lieden, met het gevolg dat zulke
aardige zaken aan 't licht zjjn gekomen,
dat weer een half dozijn heeren voor
de keus zijn gesteld: ontslag of gratis
logement in de Begijnenstraat. De
heeren hebben het eerste verkozen, en
zijn tegenwoordig ridder van den
langen vinger buiten dienst.
Maar het parket heeft dat in heel
die zaak niets te vertellen? Dieven,
die jaar in jaar uit de stad voor
duizenden bestolen, komen er van af
met een verlies van plaats, maar met
behoud van de huizen die hun eigendom
zjjn geworden als vrucht van dien
diefstal.
DIJITSCHLAA'D.
Een proef, die ook tot het gebied der
sociale hervormingen kan worden gerekend,
ai is zjj van eeniggzins anderen aard, gaat
te Berljjn worden genomen. Men heeft
daar groote gebouwen gezet, waar vele
familiën kunnen wonen, doch die alle
slechts éen gemeenschappelijke keuken
bezitten. De huisvrouw behoeft zich dus
in het geheel niet meer met al wat koken
en braden en bakken betreft in te laten
in haar eigen huis bljjvend krjjgt ze uit
de gemeenschappelijke keuken, wat ze
noodig heeft.
Voorloopig is de zaak alleen voor meer
welgestelden ingericht, maar tochoverma
tig duur is de prjjs van 2 mark per dag
en per persoon, voor alle eten en drinken
te zamen niet eens. Kinderen betalen
minder. Waarom is niet duidelijk.
Wat in alle geval op die wjjze goeddeels
wordt opgelost is de dienstboden quaestie,
want er is ook een gemeenschappelijke
speeltuin, waar men de kinderen heen kan
zenden en waar ze onder toezicht zgn.
Mama kan dan uitgaan.
der gestorven was, kreeg ik langzamer
hand genoeg bg elkaar, om een huishou
den te kunnen opzetten, en toen vroeg
ik Catherine, of ze 't met mjj durfde wagen.
Eerst zei ze niet veelnu, dat begreep
ik wel, ik ben nooit een jongen geweest,
dien de meisjes naloopen. Maar haar moe
der dacht goed over mjjen zoo kwam
het dan zoover; we zouden gaan trou
wen. Een paar weken was ik oprecht
gelukkig; want al voelde ik wel, dat Ca
therine mij maar genomen had op aandrin
gen van haar moeder, ik hoopte toch, dat
ze op den duur wel van mjj houden zou.
Natuurlijk had ik alles aan Philippe ver
teld want ik sprak hem eiken dag op het
werken toen moest hjj toch ook met Cathe
rine kennis maken. Och, u kunt wel raden,
wat hiervan 't gevolg was. Philippe had
alles, wat ik miste, en zonder 't zelf te
willen, maakte hjj Catherine nog meer af-
keerig van mjj, en hopeloos verliefd op hem.
Ze was eerljjk genoeg; ze zei't mjj zelf.
Nooit zal ik dien dag vergeten, 't Was
haar verjaardag, en ik had haar een gou
den kruisje gekocht, met een fijn kettingje;
't lag keurig in een doosje met watten
We waren alleen in de kamer achter het
winkeltje, en daar liet ik haar mijn pre
sent zien. Maar toen barstte ze in tranen
uit en zei: „Vergeef mjj, Jacques, en be
waar dat voor haar, die eenmaal je vrouw
zal worden. Ik kan niet; ik houd van
een ander; van Philippe".
(Slot volgt.)
