mostemmers
urdes.
DEN
BEL,
J
>0. 31
Zaterdag IB Maart 1909
Vijfde Jaargang.
tagazijn
EEKMA^.
Vsischqnt eiken MMRUG-. IBERSDAG- en flUIMMM.
Bü flit uwer behoort een Bpeisel.
UIT ZEELAND.
)n
I, Vlissingen.
test qerenomeerd
Kinderen. Ook
.LE-Costuums.
i, waaronder ook
Corsetten.
ling voor Borstlijders.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Belangrijke Datums.
worden verzocht eene
en met 95 Maart. Me?
op den feestdag of in het
op iederen dag der Novene.
|z e n h o e d j e in een Kerk
Puden in de Basiliek voor
brk van de H. Katharina.
f CEULEN, Boekhandelaar,
[traat te Goes, C. BOON-
:enskerke, Mej. EMMA
|en SERAPHINA PATEER
JAN SMOLDERS (Koster)
|el IS? Amsterdam.
M n
381
Irradig in het
vekiljjks in Middelburg en Vlis-
rbezoeken geregeld alle plaatsen
pelijke stemming en accurate be-
erzekerd.
elingen van tal van geachte
muziekkenners verkrijgbaar.
l-oond met het Eerediploma in de
'entoonstelling van Ltiik.
la wereldberoemde Balsempillen
van Aken, apotheker specialist
te Selzaete.
hen te helpen voor 't hevig
r, btniuiodheid, aamborstigheid,
iepen der luchtpijpen en 't ver-
i der longenasthma, krevelingen
keel enz. Wanneer alle andeie
ilen niet helpen, neemt dan in
mwen
relbekende Balsempillen
H. VAN AKEN, apotheker te
•■te, oud-leerling der Gasthuizen
Gent. Ze doen de fluimen ge-
elijk lossen en spoedig vermin-
ze voorkomen en genezen alzoo
tsteking der longen,
cht wel rond iedere doos het
reringsbandje met het hand-
n vau H. VAN AKEN.
?rijs per doos 621/2 cents,
rkrijgbaar b(j de Firma SCHUL-
Co., te Mid lelburg; verder te
s bij Gebr. Mulder; te Middel
bij DE ROOS; te Vlissingen
jUITWIELER in BENIEST;
/ezand bij RAASte Rilland bij
JOFFAUte Tholen bij W. POT-
te Krabbendijke bij DE COK.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers h contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor d. AdministratieGangepoortstraat C 209.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 6 regels voor 25 Ct, k contant
Reclaraeberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijjs.
Zij, die zich thans abonneeren,
ontvangen de nog verschijnende nummers
tot I April gratis.
2 3 Maart: ter visieligging en ver
krijgbaars telling der kiezerslijst (en bijbie-
hoorende lijsten.
23 Maart tot en met. 15 April:
gelegenheid tot reclame.
Tot 21 April: ter visieligging en
verkrijgbaars telling der reclames.
Voor 15 Mei: definitieve vaststelling
der kiezerslijst.
Er is geen partij van Links die systema
tisch feller te keer gaat tegen hetgeen zij
gelieft te noemen „het domperige", en
„het de vrije-meemng-knottende" der Ka
tholieken, dan de sociaal-demokratische.
Slechts bij hen vond het vrije woord
een vrije schuilplaats.
En bij hen uitsluitend was het veilig.
Hoe scholden ze niet op een Index.
Hoe smaalden ze niet op een hiërar
chisch gezag.
Hoe gaven ze niet af op „geestelijke ad
viseurs".
Noen, bij de sociaal-diemokraien alleen,
in hun kamp, daar gloorde de gulden zon
met zijn vrijheidstraten, en buiten de
S. J>. A. P. was hot nacht.
Intusschen wees de historie anders uit.
Het jongste buitengewoon Congres der
sociaal-demokraten te Devon Ier smoorde
de vrije meeningsuiting, terwille van
„paus-Troelstra".
Het zooveel en zoo schoon geroemde
„vrije woord" hebben die sociaal-demo
kraten zeiven te Deventer gekist.
W ij zijn het niet, die het zeggen, maar-
het zijn de eigen woorden van de meest
leiervasten der Partij: „Marxisten"
genaamd.
Van deze leerstellige sociaal-diemokra-
ten, die wegens schenning van het vrije
woord, door hun partij, de eigen partij
vaarwel zeiden, moest men verwachten,
dat de kritiek, welke zij zeiven zoo on
barmhartig wisten nieer te geesolen, zou
mogen worden gevolgd door tegenkritiek.
Het is anders.
Do heer van R a v e s t e ij n, een der-
genen, die die S. D. A. P. moesten ver
laten, juist omdat hij daarin niet het vrije
woord in zijn orgaan „de Tribune" voeren
mocht, dezelfde heer van Raves beijn heeft
dezer dagen aan eigen beginsel onrecht
gepleegd, toen hij in een tegen entree
alzoo vrije vergadering debat weigerde,
en wel precies inzake de brandends
quaestie.
Het „vrije woord" ziet men dus ook
bij de nieuwe fractie der socialisten, die
het nog veel meer principieel moest voor
staan, leelijk in den knel geraakt.
Dit erkent zelfs„het Vol k",
waar het schrijft:
„Onder de „Tribunisten" is thans
het wachtwoord, dat zij tot de oprich
ting hunner partij gedwongen werden,
doordat het Deventer kongres de „de-
mokratie" schond, wijl het de „vrije
meeningsuiting" knotte.
Men bezie in het licht dier moti
veering nu eens het gevat-Van Rave-
steyn.
Onder „vrije meeningsuiting"
schijnt men te moeten verstaan, dat
alleen de spreker zijn meening vrij
kan uiten, maar dit verboden is aan
de vergaderden wier rneening met de
zijne verschilt".
Aan dezte verklaring van onverdachte
zijde nog iets toe te voegen, lijkt ons over
bodig.
Alleende heeren zullen voortaan voor
zichtig moeten zijn de Katholieken in dit
opzicht verwijten te doen.
De Wig.
Men kan de vrijzinnigheid geen vinding-
vuf'? onkteggen bij haar zoeken naar
middelen, om scheuring onder de mannen
vajL Rechts te weeg te brengen.
as zij niet de uitvindster van Kuyper's
„potje bier" te Brussel'?
Van Heemskerk's „jolig Christendom?"
Van Talma's en Heemskerk's bezoek
aan da Witte Sociëteit.
Altemaal inventies met het kennelijk
doel de meer eenvoudige anti-revolu
tionairen tegen hun leiders op te zetten.
Wederom treffen we een „schoone uit
vinding" aan in een hier ter stede ver
schijnend vrijzinnig blad.
Men weet, dat door minister Talma sub
sidie is toegekend aan de Nederlandsche
en Ned. Indische afdeelingen op de wereld-
tientoonstelling te Brussel.
Zulks ter bevordering van de Neder
landsche industrie.
Wat wordt, nu geschreven?
Dat minister Talma subsidie gaf aan
een... wereld kerm i s
Als men nu weet, dat o. a. de anti
revolutionairen tegen „kermissen" zijn,
dan bemerkt men het addertje onder 't
Foei, een anti-revolutionair minister die
„wereldkennissen" subsidieert
Werkelijk, men moet getraind zijn in het
zoekten naar oorzaken voor verdeeldheid,
om dit nieuwste nieuws te kunnen uit
broeden.
Overal.
Wij hebben eens door oen groot, tegen
stander der Jezuïetenorde, zelf grootmees
ter in de vrijmetselarij, een lezing hoo
ien houden, waarin beweerd werd, dat
de Jezuïeten allerlei vormen aannemen',
niet slechts om in de regeeringscolteges
binnen te dringen, maar zelfs om het
familieleven te beheerschen.
„Overal vindt men ze" beweerde die
spreker, „als gezant, als huiskapelaan, op
het wisselkantoor, in den scheerwinkel,
in die salons beheerschen of bespieden zij
het openbaar leven; als gouverneur, als
kok, als dansmeester, als kamenier dringen
zij in dien huiselijfcen kring door en laten
hun oppermachtig en invloed ook daar
gelden."
Dat het bar was met de Jezuietenin-
menging, wisten we dus voor lang reeds.
Maar dat het zulke afmetingen aan
neemt als thans blijkt, hadden we nooit
gedroomd.
De Jezuieten gaaii zelfs zoo ver, de
pers van hun tegenstanders te overwel
digen.
Men hoore, wat „Het Volk" vorige week,
dienaangaande aan zijn lezers wist mede
te deelen.
Daarin heet het:
„l)at de toestand zeer slim is, be
wijst wel, dat een Jezuietisch orgaan
als „Die Standaard" het poodig
acht op broederlijke wijze den pa
troons eene vermaning te geve®,
waarvan de redactie weet, dat de
„broeders-patroons" ze aan hunne
respectieve laarzen lappen hij de pro
testen der arbeiders."
Mien ziet het, hoe ver den invloed der
volgelingen van Loyola heden tem dage
reikt. „De Standaard" in handen der
Jezuieten
Kuyper aan hen overgeleverdI
Uit Utrecht meldt men ons, dat dr.
Bronsveld aan rillingen lijdt.
Of het van schrik of van blijdschap is,
wordt er niet hij gezegd.
Goes. Dinsdag 16 Maart zal de alge-
meene vergadering gehouden worden der
Veilingsviereeniging „Zuid-Bevleland" in
„de Prins van Oranje", 's namiddags om
2 uur.
Op de agenda staan o. a. puntenReke
ning Penningm. over 1908; Verslag Tuin-
bouwraad; Aanstellen van een Contro
leur; Merken Fust; Benoeming twee Be
stuursleden.
Woensdag wierp een jongen zijn stief
moeder, na eenigen twist, met een mes,
dat hpar trof boven het oog, zoodat
heelkundige hulp moest worden inge
roepen. Ook 's avonds wilde deze jongen
zijn stiefmoeder molesteeren, doch de
politie wist dit te voorkomen.
Tegen Conradi, den bekenden aard-
appeldief (oplichting van den aardappel
handelaar De Buck alhier) is voor dat
feit vóór de Amsterdamsche rechtbank
door het 0. M. 1 jaar en 3 maanden ge-
eischt.
Gisteren werden hier in «en gezin
twee gevallen van diphteritis of besmette
lijke keelziekte geconstateerd.
Door den koopman B. werd gisteren
middag een klein schaapje gekocht dat
in 't bezit was van 2 koppen, 8 pooten
en 2 staarten. Het beestje was kort na
de geboorte dood.
Gisterenmiddag waren eenige kleine
kinderen aan 't spelen bij den Westsingel.
Door wen onverklaarbare oorzaak geraakte
er plotseling een in de Wiestvest, n.l. een 2-
jarig kind van zekere L. V. Op 't hulpgeroep
van den kleine kwam die moeder aange
sneld, welke zich onmiddellijk gekleed te
water begaf, en haar kind, dat reeds circa
10 Meter van de kant afgedreven was, be
houden op het drooge wist te brengen.
D» kleine die reeds bewusteloos was, was
na eenigen tijd weer beter.
Gisteravond trad in de S. V. O. V.
als spreker op een Franschman, de lieer E.
Boulan, met het onderwerp„te pour-
quoi du rire". (de oorzaken van he.t
lachen).
De zaal was tamelijk goed bezet, voor
een goed deel door H. B. Scholieren.
In een geestige rede met. vele voorbeel
den doorspekt, gaf spreker, in keurig
Fransch, die oorzaken van het lachen aan.
Vooral hoe men lacht door deze 3 oor
zaken: door daden, door gedachten en
door gevoelens, (actions, idees et senti
ments). Spr. oogstte den dank der ver
gadering.
Middelburg. Hedenavond wordt aan de
leerlingen der Ambachtsschool een feestje
aangeboden in een der lokalen van het
nieuwe gebouw. Onder leiding van de
leeraren zulten de leerlingen een pret-
tigen avond kunnen doorbrengen.
Vissingen. Die heer J. H. van Wijnen
alhier is benoemd tot opzichter der ge
meentewerken te Leiden.
-Gistermorgen brak do nageljongen
J. C., bezig zijnde met het wannen van
klinknagels op het op de werf der Kon.
Maatsch. „De Schelde" in aanbouw zijnde
stoomschip „Frisia", zijn linkerbovenarm,
doordat een boorbeugel van het sloepen-
dek viel welke beugel op den linkerarm
terecht kwam. Nadat de fabrieksdokter
de heer Staverman, de eerste hulp had
verleend, werd operatie in het gasthuis
noodzakelijk gevonden.
De heer If. J. Voorloop, eerste machi
nist bij die stoomvaart-maatschappij „Zee
land", zal naar Glasgow vertrekken, ten
einde aldaar belast te worden met het
toezicht op den bouw van de drie nieuwe
mailbooten van de „Zeeland".
Dinsdagavond trad voor het PI. Com.
van K. S. A. als spreker op de Wieleerw.
heer J. C. Aalberse.
Na een inleidingswoord van den Eerw.
voorzitter, betrad de spieker het gestoelte
en begon met te zeggen, dat het hem
geen moed had gekast de verre reis van
Krommenie naar Vlissingen te maken,
daar immers het tegenwoordige geslacht
dezer stad toch nog wel iets zou hebben
overgehouden van den moed der helden
van Vlissing's voorgeslacht. Hij hoopte dan
ook, dat zijne woorden bij ons de sociale
werken van rechtvaardigheid en liefde
mochten verlevendigen, dat deze niet voor
één avond, maar voor een geheel leven
moeten gelden. Gelijk St. Wiltebrord een
maal onze voorvaderen tot het Christen
dom heeft gebracht, zoo moeten wij die
schatten des geloofs niet. begraven, maar
in ons levem toonen, het goud van Katho
lieke sociale daden te bezitten.
Vervolgens kwam spreker tot het eigen
lijke onderwerp: De 'Katholieke Sociale
Actie.
Duidelijk en klaar werd door spreker
uiteen gezet: wat de K. S. 'A. be teekent;
wat de K. S. A. is; wat de K. S. A. wil;
dat de K. S. A. noodig iswat de K. S. A.
doet; wat de K. S. A. gedaan beeft; en
wat de taak van een plaatselijk Comité is.
Ook weerlegde spreker enkele opwer
pingen die zoo dikwijls omtrent de K.
S. A. en bijzonder omtrent het Centraal
Bureau worden gehoord.
Dat de K. S. A. ook geheel in onder
werping en naar het inzicht van onze
Kerkelijke overheid handelt, bewees het
feit, dat in de ruira 3 jaren van haar
bestaan, de Kerkelijke overheid nog nim
mer een woord van afkeuring of maar een
zachten. wenk, noch mondeling, noch
schriftelijk had gegeven. Wel mocht de
Alg. Secr. reeds meermalen met genoe
gen vernemen, dat de Bisschoppen met
voldoening op dien arbeid van d'e K. S. A.
neerzagen en dat Z. H. Paus I'ius X,
zich zelf door Dr. Nouwiems bij diens be
zoek aan het Vaticaan, omtrent de K. S. A.
in Nederland liet inlichten en zijnen bij-
zondenen zegen aan de K. S. A. schonk.
Dat de K. S. A. hier in Vlissingen ook
noodig, ja hard noodig is, liet spreker
ons duidelijk hooren.
Met een schoon© peroratie als met een
ander „God wil het", riep spreker
alle aanwezigen op, allen krachtig mede
te werken, zoowel door daden als in finan-
tieel opzicht, tot bevordering van de
K. S. A. in Nederland.
De Eerw. voorzitter was de tolk van
de vergadering, toen hij den gewijden spre
ker zijnen dank bracht voor zijn schoone
lezing, waaraan hij tevens den wensch
vastknoopte, dat de Eerw. spreker nog
maals bereid mocht zijn in Vlissingen te
willen optreden en dal dan de zaal, nu
voor een klein deel gevuld, dan te klein
mocht blijken om alle toehoorders te
kunnen bevatten.
Zierikzee. In de Woensdag gehouden
raadsvergadering onder voorzitterschap
van den oudsten wethouder mr. D. van
der Vliet werd in de plaats van den heer
Ch. W. Viermeys tot ambtenaar van den
Burgelijken Stand benoemd jhr. J. F.
Schuurtaeque Boeije. Mede aanbevolen was
die heer J. van Os.
Bij de omvraag zegt de heer Fokker,
tie hebben opgemerkt, dat de politie aan
sommige zaken ai haar aandacht wijdt,
en daarentegen aan andere haar opmerk
zaamheid onthoudt. Toen een tijd gele
den een ware sneeuwstorm woedde, werd
bet wandelend publiek van beiderlei
kunne met sneeuwballen geworpen en
met sneeuw ingewreven. Van uit zijn ven-
stier zag hij dit, en merkte toen tevens
op, dat er geen politie-agent te bespeuren
was. In één der plaatselijke bladen heeft
toen een stukje gestaan, en daarmede was
de zaak doodgebloed.
Hij heeft nog iets. In zijn jeugd was de
hoogte van het Bolwerk geheel met gras
begroeid. Nu is er geen sprietje meer
waar ts nemen. De kippen hebben er
alles vernield. En nu is er leen verordening,
die verbiedt, dat kippen in de kom der
gemeente mogen rondloopen. Hij zou wen-
scben dat daarop wat meer gelet werd.
De Voorzitter zal de aandacht van den
Burgemeester daarop vestigen. Wat het
gooien van sneeuwballen betreft, hierom
trent kan hij mededeelen, dat de politie
zeer diligent was. Een jongen moest zelfs
deswege voor den kantonrechter komen,
maar kwam met een berisping vrij.
De heer Koopman heeft een andere
grief tegen de politie. Hij kwam ©en tijd
geleden op het bureau om zich te beklagen
over diefstal van zijn kippen. Van diefstal
en stelen, werd hem gezegd, mocht hij
niet spreken.
Het schijnt, dat de Commissaris van
Politie veel vrijen tijd heeft, want hij ziet
hem vaak buiten de stad voor zijn pleizier
wandelen.
De Voorzitter zal deze klacht ter ken-
nisse van den Burgemeester brengen.
De heer Engelberts neemt het voor den
Commissaris van Politie op. Hij weet uit
den aard van zijn ambt, dat deze met de
rijks-veldwacht, alles in het werk heeft
gesteld om de kippendieven in handen te
krijgen. Dit is echter niet gelukt.
De heer Fokker gewaagt van de hooge
gasne-keningen, die de gasverbruikers in
December te betalen hebben. Men zeide,
dat de gasmeters een maand later waren
opgenomen. Maar nu' heeft hij ook in
Januari mieer betaald dan in dezelfde
maand van het vorig jaar. Ook bij anderen
is dit het geval. De sleutel van het raadsel,
dat mieerder gas verbruikt - wordt dan
vroeger, is, gelijk beweert wordt deze,
dat .om den gasprijs laag te houden en
de opbrengst der fabriek hoog, minder
waardig gas aan de verbruikers verstrekt
wordt.
De Voorzitter zal daarop in een vol
gende vergadering antwoorden.
Met het oog op de weigering van den
gemeenteraad aan de commissie voor het
middelbaar onderwijs de door haar ge
vraagd© gelden toe te staan, waarin de
leden van genoemd© commissie meenen te
zien een gemis van waardeering hunner
diensten hebben deze collectief hun ont
slag gevraagd.
Het werd hun eervol verleend, nadat de
voorzitter nadrukkelijk betoogd had, dat
hier geen sprake is van gemis aan waar
deering.
Waarde. Door het schrikken van hiel
paard van den koopman K. uit Krabben
dijke, viel deze uit zijn kar op den weg,
waardoor hij zijn arm verzieerde en zich
onder heelkundige behandeling moest stel
len, ook de kar was nog al beschadigd.
K. is per rijtuig naar zijn woning ver
voerd.
Hoinkensmnd. Bij den landbouwer J.
Braams© alhier heeft een gans een ei ge
legd dat een gewicht heeft van een halve
kilo; het werd gelijk op gewogen met ne
gen kippeneieren, iets dat onder de zeld
zaamheden behoort.
J.l. Donderdagavond werd alhier in
de openb. school de tweedie vergadering
gehouden betreffende de afdeeling opge
richt 1.1., door het Centraal Genootschap
voor kinderherslellings- en vacantiekolo-
niën; een bestuur werd gekozen: bestaan
de uit de heeren G. J. Maas, voorzitter; J.
H. Heier, secretaris; M. d© Wilde, penning
meester; Dr. A. J. Hoorweg en J. van der
Zou wen als bestuursleden. Die Statuten
en Huishoudelijk reglement zijn vastge
steld en eene koninklijke goedkeuring zal
gevraagd worden. De vereeniging telt
thans 32 leden.
Krabbendijke. Uit 's Gravendeel (dis
trict Ridderkerk) wordt aan de Dordr.
Ct. gemeld:
Door de vrijzinnig-democratische Jriies-
vereeniging alhier, is in de gehouden ver
gadering besloten, den heer Jac. Welte-
man, landbouwer te Krabbendijke, tot
candidaat te stellen bij de a.s. fwieeda
Kamerverkiezing.
Terneuzen. Alhier is bericht ontvan
gen dat d-e 29-jarige echtgenoote van kapi
tein Teerlink, van het alhier thuis hehoo-
rend» stoomschip „Jenny", dat te Mid-
lesbro in lossing ligt, Zaterdag des avonds
bij het van boord gaan, door het kantelen
dier loopplank gevallen is, eerst met het
hoofd op |d© beschoeiing, daarna tegen
do steenen ien vervolgens te water. Zij
werd levenloos opgehaald. Door den
val tegen de beschoeiing was zij, naar
htet schijnt, terstond overleden.
Dinsdagavond werd alhier de hulp
der gemeentepolitie ingeroepen tengevolge
van wanordelijkheden, die in de kazepnp
waren ontstaan onder het detachement
vesting-artillerie. Een der manschappen
ging zoo tie keer dat men hem niet be
dwingen kon. Hij werd door de gemeente
politie overmeesterd en in de cel van het
politiebureau opgesloten, waar hij blijft
in afwachting van hetgeen de militaire
autoriteiten over hem beslissen zullen.
Westdorpe. Zooals reeds vroeger is ge
meld zal op Zondag 21 Maart a.s. de
dag waarop die Heer C. ven Waes, burge
rmeester dezer gemeente voor 25 jaar als
zoodanig wierd benoemd, feestelijk worden
herdacht.
Om drie uur 's namiddags zal op het
dorpsplein een stoet worden gevormd, be
staand© uit de verschillende viereenigingem,
en een drietal muziekgezelschappen, waar
onder dat van Sas van Gent en Zuiddorpe,
die den Burgemeester zullen afhalen van
zijne woning naar het Raadhuis, alwaar
hém een geschenk door de ingezetenen zal
worden aangeboden.
Hierna zal door het. volk een algemeen
jubellied worden gezongen. Verder vin
dein wij op het programma van 6 tot
8 uur, uitvoering van verschillende mu
ziekstukken qp de daartoe gebouwde ki
osk op het dorpsplein. Om 8 uur sluiting
van 't feest met prachtig vuurwerk, op
geluisterd door muziek. Des avonds zal
zijn Edelachtbare door de feestcommissie
iee<n banket worden aangeboden.
In die week vaji| 2 (tot 9 Maart 1909 zijn
in Zeeland voorgekomen 11 gevallen
van roodvonk, waarvan 1 te Arnemuiden,
1 te St. Maartensdijk, 1 -te Oud-Vossemieer,
4 (te RillandBath, 1 te Stavenisse, 2
te Vlissingen en 1 te Zuidzande; 11 van
diphteritis, waarvan 1 te St. Annalawb
1 te Hulst, 4 te Neuzen, 1 te Oost- en
West-Souburg, 1 te Tholen, 1 te Vlissin-
gien, 1 te Zierikzee en 1 te Zonnemaire.
gm l-Jgllïv"..'
