No. 28 Zaterdag 6 Maart 1909. Vijfde Jaargang
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
Bil' i Miner behoort een Bjivoepl.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Staatspensioneering.
UIT ZEELAND.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant-0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Kantoor v. 4. AdministratieGangepoortstraat C 209.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant.
Reclaraeberiehten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
maakt, dat, welke richting dezen zomer
moge triumpheeren, de zege nooit een,
staatspensioen met zich mede zal bren
gen.
Voor twijfel is dit zulks niet vatbaar.
Amsterdam echter heeft Dinsdagavond
naar „de Nieuwe Crt." meldt een
„protestmeeting" in Volksvlijt georgani
seerd, waar in krachttermen aan de com
missie tegenwerking van 'de vakactie, roe-
kelooze geldverspilling, wanbeleid, trou
weloosheid, lafhartigheid, misleiding enz.
werd verweten.
Een motie waarbij bet „arbeiders-vijan
delijk" karakter «ter commissie werd ge
brandmerkt, werd aangenomen en der bur
gerij verzocht voortaan geen geld meer
aan deze of dergelijke commissies te
geven.
Er waren een duizend mensehan ter
vergadering opgekomen en men leest niet
in de verslagen, dat er één protesteerde
tegen dit ongehoorde protest.
Wie daarvan de dupe zullen worden,
is duidelijk genoeg.
Veie beurzen worden gesloten en vele
nooddruftigen zullen worden afgewezen.
Als dan de beurt aan het „Arbeidssecre
tariaat" komt om te voorzien in werk
loosheid en nood, kan het een nieuwe
vergadering beteggen om te protesteeren
tegen de hardheid der burgerij die
niet bijdragen wil en geen moeite en tijd
over heeft voor arme vergaderenden.
Liberalisme en Socialisme.
Onder het opschrift:,,Voetje voor voetje"
schrijft „de Standaard":
De Liberale Unie heeft dan nu den laat-
sten st%p gedaan. Natuurlijk met wat
franje er om, maar feiteljjk heeft zjj zich
dan nu toch verklaard voor Staats oen-
si onneering.
Reeds voorjaren stond de Sociaal-demor
cratie tegen ue Liberale Unie met den
dubbelen eisch overj dat bet moest komen
tot Algemeen», kiesrecht en Staatspension
neer ing. Dat toch was de groote eisch van
het Sociaal-democratisch program. En op
beide punten beeft do Liberale Unie dan
nu toegegeven.
Ze deed dit niet op eens. Ze deed dit
niet alleen. Voetje voor voetje is ze naar
de Sociaal-democraten toegexropen. Maar
nu is z© dan toch bij de poort van bet
legerkamp aangekomen, voorafgegaan en
geïntroduceerd door de Vrijzinnig-Demo
craten.
Na allerlei tegenstribbelen, en door het
blanco heen, is ze dan nu juist daar uit
gekomen, waar de Sociaai-Democraten
reeds voor tien en meer jaren stonden.
Alle zelfstandigheid heeft ze ingeboet.
Keer op keer heeft ze haar vlag opzettelijk
verkleurd. Maar nu is ze dan toch tot
ruste gekomen, niet op eigen terrein, maar
binnen den ringmuur der Socialisten. De
Socialisten hebben hun wil doorgezet, en
de Liberale Unis gaf het gewonnen.
De drie partijen, de Socialisten, de> Vrij
zinnig-Democraten en de Sociaal-Democra
ten kunnen dus nu voor eenzelfde program
optrekken, en het zijn de Sociaal-Demo
craten die in dit program hun eigen pro
gram terugvinden.
Alleen de Vrij-Liberalen staan het nog
aan te zien, niet wel wetend, hoe ze zich
houden zullen. Op eens zal de stap hun
wel wat te groot zijn. Maar voetje voor
voetje zullen toch ook zij den Driebond
pogen te naderen. Bij hen zal 'tbeeten:
niet tegen Algemeen Kiesrecht in begin
sel, mits onder waarborgen en niet op
eens. En zoo ook zullen ze van Staats
pensioneering u zeggen, dat ze in begin-
er niet tegen zijn, maar vreezen voor de
geldelijke gevolgen. Het zal tot een half
accoord komen, en de jmdere helft volgt
later. Men wil wel blijven staan, maar
het pad helt, en op een hellend pad schuift
men vanzelf af. Enkelen hunner zullen
zich nog met hand en voet verweren,
maar als groep zal men afglijden. En het
einde zal zijn, dat de Socialist over heel
de lijn triumfeert.
Het offermaal wordt reeds aangericht.
Het offerfeest der overtuigingen staat ge
vierd te worden. Om geen invalieden zelfs
bekreunt men zich meer. Als de premie
maar op het Rijk wordt afgewenteld, is
zoo menig patroon voor alles te vinden.
Ge miskent ons, zal men ons toeroepen.
Best mogelijk, luidt ons antwoord, maar
laat ons wachten wat in Juni de stembus
orakelen zal.
Goes. Gistermorgen werden de beide
knaapjes, die Maandag zoo noodlottig om
het leven kwamen, ter aarde besteld. Bij
't graf van C. Oudkerk werd het woord
gevoerd door den ouderling Van Z weeden
van de Gereform. Gemeente en bij dat van
A. Harinck door ds. Stednz, die leen woord
richtte tot de talrijke menigte die dicht
rond de groeve geschaard stond, een woord
van bemoediging tot den vader richtte en
ook hen gedacht die hun leven gewaagd
hadden om diens kind te redden. Ook de
leider van de Jongelieden-samienkomsten,
van het Leger des Heils dhr. M. Barbier
sprak een woord van deelneming en ver
maan; de kinderen der Zondagsschool van
het Leger des Heils zongen een lied. Er
was groote deelneming.
Zondagmiddag a.s. om 4 uur „ont
wikkelingsavond".
Middelburg. Gisterenavond vergaderde
in het Schuttershof alhier de afdeeling
Middelburg van het Centraal Genootschap
voor Kimder-Herstelling- en Vacantie- Ko
lonies onder presidium van den heer Her
man Snijders.
Door de Benningmeesteresse, mej S.
Beugel werd verslag uitgebracht over den
finandëelen toestand der afdeeling. In
1908 werd aan contributies en giften ont
vangen f359.50 verder aan opbrengst van
opgezameld» capsules, zilver, papier, enz.
f 10, totaal f 369.50. Dat het verzamelen
van bovengenoemde zaken veel geld in de
kas kan brengen blijkt wel hieruit, dat dit
jaar reeds wederom f 20 werd ontvangen.
Uitgegeven weid 1!376.20, waaronder
aan verpleegkosten f 194.50, aan reiskos
ten fö9.50 en aan kleeren en koffers
f94.87.
Er is dus een tekort in kas van f6.72.
Hierna bracht de secretaris, de heer \V.
C. de Graaf, liet eerste jaarverslag der
afdeeling uit, waaraan wij het volgend»
ontléenen.
Nadat 3 Februari 1908 kte heer Th. M.
Ketelaar hier een lezing had gehoutden
op verzoek van een comité bestaande
uit afgevaardigden van verschillende ver-
eenigingen, waarin spr. het werken van
het Genootschap uiteenzette, werd op 11
Maart 1908 de constitueerende vergade
ring gehouden. In korten tijd steeg het
aanlal leden en personen, die giften in
eens geven tot 193, dank zij het werken
van een drietal idames, aan wie in het ver
slag de dank van het bestuur wordt ge
bracht.
Door de afdeeling werden 7 kinderen
uitgezonden, en wel 5 naar Hoeven ien
2 naar Egmond aan Zee. De resultaten
van hot verblijf, waren zéér bevredi
gend. Dank wordt gebracht aan de heeren
medici voor den verleenden steun. In het
verslag wordt nr nog op gewezen, dat
een groot deel der onkosten (kleeren en
koffers) in de eerstvolgende jaren niet
meer terugkomen, daar die zaken ook een
volgend jaar weer kunnen idienen. Aan het
einde van bet verslag wordt tot aan
werving van nieuwe leden en donateurs
aangespoord.
Vervolgens werd het reglement voor de
afdeeling vastgesteld. Hierin wordt o.a.
bepaald, dat het doel ishet lichamelijk
welzijn te bevorderen van kinderen, die
hulp behoeven en wier ouders of ver
zorgers voldoende middelen daartoe mis
sen. Ook op kosten van particulieren kun
nen door tusscbenkomst van de afdee
ling kinderen worden uitgezonden.
'lot afgevaardigde naar de algemeen»
vergadering van het Genootschap werd
benoemd de heer P. K. Peerikamp.
Vlissingen. Bij de Zeevaartschool alhier
zal een mast geplaatst worden afkomstig
van H. M. korvet „Aruba". Deze mast
is door de marine geschonken en is, be
stemd om de leerlingen gelegenheid te
geven zich in het want practised te kun
nen oefenen.
Tot concierge aan de De Ruyter-
school alhier in benoemd de heer J. H.
Breeman te Den Helder.
De Maandag bij een goudsmid te
Middelburg ter taxatie aangeboden gouden
ring met diamanten, is verleden week
Donderdag door «ene dame in een closet
inrichting van den Berlijnschen mail-
trein verloren.
Van uit Queenboro was naar den sta
tionschef te Vlissingen getelegrafeerd een
onderzoek naar den verloren ring ui te
stellen. Wijl de rijtuigen 's morgens weder
te half zes uit Vlissingen vertrokken wa
ren, kon de ring niet, meer opgespoord
worden. De betrokken dienstvrouw is voor-
loopig buiten dienst gesteld.
Krabbendijke. De klerk le klasse der
posterijen en telegrafie R. Kuikenga, is
van Amsterdam naar hier verplaatst.
Heinkenszand. In deze gemeente is ook
een commissie gevormd, ten einde gelden
bijeen te krijgen, met het doel om den
heer Stationchef te 's Heer Arends-
kerke bij zijn 25-jarige ambtsvervulling
een cadeau aan te bieden. Niettegens taan
de dat de jubilaris buiten deze gemeente
woont, zijn evenwel flinke bedragen in
geschreven uit erkentelijkheid.
Terneuzen. Het kanaal van Ter-
neuzen. De commissie welke belast is
met de voorbereiding van de herziening
der overeenkomst van 20 Mei 1843, rege
lende het beheer over de Ylaamscbe
wateren, heeft nu bijna zoowel in Hol
land als in België haar belangrijk onder
zoek beëindigd. Haar arbeid zal spjedig
voltooid zijn over den gehoelen linker
oever van het kanaal van Terneuzen en
onmiddellijk daarna zal de commissie zich
verefenigen, om rapport uit te brengen.
Hengstdijk. Bij het bestuur van den
Boerenbond bestaat het voornemen e&ne
maaimachine aan te koopen. Een goed
idee, want die uitgestrekte hooivelden
onder onze gemeente, waaronder de be
kende „Putting" die voornaamste is, ma
ken het onmogelijk, dat bij de weinige
maaiers, die in den hooitijd disponibel
zijn, overal tijdig kan gemaaid worden.
Een commissie om de zaak te onder
zoeken is reeds benoemd, en in de eerst
komende vergadering van den Bond zal
omtrent aankoop, soort van machine, en
gebruik er van, eene beslissing worden
genomen.
Dr. J. G. Mezger. f
In dr. Johan George Mezger is een
merkwaardig man verloren gegaan, die in
de dankbare herinnering zal blijven bij
ontelbaar velen, ook buiten ons land.
Reeds de wijze, waarop hij zich een posi
tie verwierf in de maatschappij, teekent
zijn karakter vol kracht en energie. Zijn
loopbaan als gymnastiekondérwijzer aan
gevangen hebbende, vatte hij in de studie
voor dat ambt en hare toepassing de
liefde en belangstelling op voor het ge
bied van wetenschap, waarop hij zoo
groote faam zich zou venverven. Maai'
daartoe was het noodig, dat hij zich het
doctoraat in de geneeskunde verwierf en
onder de uitoefening van zijn onderwij zers-
ambt, bekwaamde hij idie geen gymna
siale opleiding had genoten zich voor
het universitair examen, waarin hij glans
rijk slaagde. Op 29-jarigen leeftijd, 15 Sep
tember 1868, behaalde hij te Leiden zijn
doctoraat op een proefschrift, dat zich
aansloot aan het ambt, waartoe hij oor
spronkelijk was bestemd geworden en
reeds alles bevatte, wat weldra als zijn
systeem zich vermaardheid zou verwer
ven en de massage op wetenschappelij-
ken grondslag vestigen.
Na een studie-reis door Duitschland,
vestigde liij zich omstreeks 1870 te Am
sterdam en verwierf er zich als „knijp
dokter", zooals het. in den volksmond
heette al spoedig esn uitgebreide en
aanzienlijke praktijk. Ruim achttien jaar
bleef hij zijn vaderland getrouw en de
faam, die van hem uitging over zijn ge
lukkige geniezingen, trok van heinde en ver
do patiënten naar Amsterdam, die bij zijn
geneesmethode baat kwamen zoeken.
Nooit is de Amstelstad door zooveel
vreemdelingen bezocht geworden, waar
onder personen va,n groot aanzien, prinsen
en gekroonde hoofden, als ten tijde, dat dr.
Mezger in bet Amstelholel zijn consulten
gaf en öf zelf de praktijk uitoefende óf
onder zijn onmiddellijk toezicht uitoefe
nen deed. Zelf een toonbeeld van ge
zondheid en musculaire kracht, daarbij van
een mannelijk voorkomen, wist hij reeds
door zijn persoonlijkheid zijn patiënten de
'gewenschte beterschap als ware te sugge-
reeren. Geen vriend van halve middelen en
zelfbewust van handelen, liet hij zich door
den rang van die zijn hulp kwamen inroe
pen, niet intimideeren, en menige anecdote
is van hem in omloop, ten bewijze hoe hij
reeds alleen door zijn onvervaard en be
slist optreden lammen en kreupelen het
gebruik hunner ledematen teruggaf.
Dat een buitengewoon scherpe blik, ter
onderkenning niet slechts van den aard der
kwaal en haren oorsprong, maar ook op
het karakter van de patientén, hem daar
bij niet weinig te Istade kwam, behoeft
De bekende Sociaal-democraat W i-
b a u t van Amsterdam heeft gisteravond
te Goes een rede gehouden over „Staats
pensioneering".
Dat men van Socialistische zijde juist
den heer W i b a u t gekozen heeft om over
dit onderwerp te spreken, is ons niet
recht duidelijk.
Wel is de heer Wibaut een socialis
tisch econoom, maai- hij is tevens M a r-
x i s t, zelfs een der twee uitverkorenen,
die het Marxistisch bijblad van „het Volk"
zullen redigeeren.
Nu is het streven naar Staatspensionee
ring, ons erachtens, revisionistisch.
Sprak de heer W i b a u t het niet uit, dat
die „ellendige" productie-methode oorzaak
was, dat wat aan den eenen kant te veel
werd binnengestreken, aan den anderen
kant, in den vorm van Staatspensioen be
hoorde te worden vergoed?
En zullen nu „Tri b unis ten" en
rechtzinnige Marxisten niet zeggen: als
dat waar is, dan moet al onze actie gecon
centreerd op verandering van de ellendiget
productie-wijze zelve en dan is
staatspensioen voor ouden van dagen, als
zijnde bij betere regeling der productie
overbodig, slechts een lapmiddel!....
Een maatregel waarmee ^lechts Troel
stra, Vliegen, Üuis, Schaper, Helsdingen,
enz. kunnen dwepen.
Staatspensioen - met welke leuze ook
„burgerlijke" elementen optrekken kan
o. i. van Marxistische revolutionaire zijde
kwalijk worden verdedigd.
Maar dit terloops.
De heer W i b a u t heeft nog de vraag
beantwoord, hoe de S. D. A. P. nu eigenlijk
staat tegenover den Bond voor Staatspen
sioneering.
Hij gaf toe, dat bedoelde Bond voor de
idee van staatspensioen goede propaganda
heeft gemaakt.
Maar verder kon hij in lof voor dien
Bond niet gaan.
Omdat die Bond de staatspensioneering
nooit tot werkelijkheid zal kunnen
brengen.
Hij kiest en steunt bij verkiezingen af
gevaardigden unieliberalen, vrijzinnig-de
mocraten, mannen, die in hun program het
artikel „staatspensioneering" missen.
Alleen de S. D. A. P. aldus de heer
W i b a u t heeft dit punt in haar pro
gram opgenomen, en ijvert daarvoor in het
Parlement.
Deze verklaring is kostelijk.
Men kan uit ons blad weten, hoe vrij
zinnigen van diverse kleur voorstander^
willen zijn van.... „verzorging van ouden
van dagen", en hoe zij het monopolie van
die verzorging voor zich alleen op-
eischem.
De heer Wibaut heeft op dit punt
de Unie-liberalen en Vrijzinnig-democraten
niet malsch dö waarheid gezegd, toen hij
in het licht stelde, dat de heeren met
deze vage uitdrukking kunnen bedoelen
wat ze willen.
Hier is dps niet van „clericale", maar
van onverdacht socialistische zijde gecon
stateerd, dat de vrijzinnigen met hun
fraaie, wazige leus van „verzorging van
ouden van dagen" zonder meer een
blanco-spelletje spelen, met het voorop
gezette, beginsellooze doel van eenvoudig
zooveel mogelijk kiezer-vischjes in het
groote liberale net te vangen.
„Alleen de S. D. A. P. ijvert
daarvoor (voor Staatspensioneering)
in hetParlement" deze uitspraak
van den socialist Wibaut mogen de
kiezers, die misschien heel wat verwach
ten van vrijzinnige „beloften" zich wei
in de ooren knoopten.
Nu is „ijver" een schoon© zaak.
Liberalen „ijveren" in het parlement
niet voor Staatspensioneering, maar
sociaal-deinokraten dan welt
Maar hoever zal dezer laatsten succes
dan wel kunnen gaan?
Zooals de politieke constellatie nu is,
ook al zou het onvoorzienbare plaats
hebben, dat in Juni Links wint, dan nog
is de invoering van Staatspensioneering
geheel buiten gesloten, omdat we nog een
Rec.htsche Eerste Kamer hebben, die
van Staatssocialisme niet is gediend.
Men zij dus vooruit er op attent ge
Overigens zullen de vrijzinnigen, in
deze materie, nog wel eenig vertrouwen
stellen in hun meester, den voormaligen
minister van Finantiën Th. de Meester.
Welnu, deze specialiteit in 'stands
geldmiddelen en weer geen „clericaal",
heeft in een door hem onlangs uitge
sproken politieke rede, verklaard, dat
Staatspensioneering, zonder premiebeta
ling, het land d. w. z. de gezamenlijke
belastingbetalers van Nederland, zou ko
men te staan op een meerdere opbrengst
van jaarlijksongeveer veertig mil-
lioen guldens!
De heer Wibaut is gekomen tot het
cijfer van 25 millioen gulden.
Hij wees op Engeland, als om de
mogelijkheid der invoering van Staatspen
sioen ook bij ons te bewijzen.
Maar in Engeland zijn de bedeelden uit
gesloten.
Reeds telkens is er, ter voorkoming
van misverstand, op gewezen, dat bij
de Staatspensionneering in Engeland de
bedeelden zijn uitgesloten.
Dit bleek reeds uit het bedrag, dat voor
de Staatspensionnsering op het budget is
gebracht. Dit bedrag beloopt 80 miltioen
gulden en daar een gepensionneerde f 150
's jaars ontvangt, wijst dit op een aantal
gepensionneerdan van omstreeks 600.000.
Doch nu blijkt uit de jongste statis
tische gegevens, dat in Engeland, Ierland
en Schotland saam bovendien ruim twee
millioen personen bedeeling in den een
of anderen vorm ontvangen, een cijfer,
zoo hoog loopend, dal men er thans met
ernst op bedacht is, om door een andere
en betere regeling van de publieke armen
zorg aan dezen misstand een eind te
maken.
Voor ons land zou men intusschen bij
Staatspensiomneering de bedeelden
niet kunnen uitsluiten. Bij ons
toch is de bedeeling meest in kerkelijke
handen en dan nog veelal zoo laag, dat
schier een ieder terstond zijn bedoeling
zou opgeven om het Staatspensioen te
trekken.
Kosten nu in Engeland 600.000 per
sonen reeds 80 millioen gulden aan pen
sioen, dan zou, kwamen de 2.000.000 be
deelden er bij, dit bedrag met ten minste
240 millioen gulden moeten verhoogd wor
den, althans zoo men fte grens van de
70 jaren, die dan geheel onhoudbaar zou
warden, prijsgaf.
Do invaliden kan men niet in den steek
laten en zoodra men dezen er bij neemt
valt vanzelf de grens van de 70 jaren.
Zoo zou het dus voor Engeland op
80 plus 240, d.i. 320 millioen gulden ta
staan komen. En daar Engeland onge
veer achtmaal sterker bevolkt is dan ons
land, zou men voor ons land, naar even
redigheid, veertig millioen 's jaars heb
ben uit te trekken!
En dit zou pas het begin zijn!
Immers een uilkeering van 13 per Week
is zoo laag, dat ze in Engeland stellig
eerlang zal worden opgezet en eerst bij
een pensioen van f5 t»t rust zal kunnen
komen.
Zoo komt men herinnert de Stan
daard vanzelf tot onmogelijke be
dragen, en wie het ons volk voorspiegelt,
dat ook wij zeer wel dien weg zouden
kunnen inslaan, is óf op het stuk van
onze financiën een botterik óf misleidt
de schare.
„Arbeiders-vijandelijk".
Wat nu te Amsterdam gebeurd is, loopt
de spuigaten uit.
Men weet dat daar zich uit de burgerij
een commissie tot steun van werkloozan
heeft gevormd en dat die commissie, welke
met opoffering van tijd, rust en geld reeds
een paar maanden ernstig en ijverig be
zig is geweest om de werkloozen aan.
arbeid en onderstand te helpen, veel heeft
moeten hooren over haar beleid inzake
de loonbetaling bij de ophooging van het
terrein aan de Kostverloren-vaart. De be
langeloosheid en de toewijding waarmede
de commissie de vrjjwillig op zich ge
nomen taak vervult, moet hoog gewaar
deerd worden.
Hot „Plaatselijk Arbeids-secrotariaat" te
