rkoop I pudding scherij „DE ZOOM", Dinsdag 12 Januari 1909. Vijfde Jaargang. Prins van Oranje" Januari 1909 UARI - GOES.: No. 5 lies zeer goedkoop. Vorsfsfraaf. 2 POTHEEKBANK, delburg. ERGS Czn., Bergen-op-Zoom. KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Denkt om de Kiezerslijst van 1909. De Ramp in Italië. «OKS. ddsgs 2 ure ngde Zangvereniging pAST te Woguura. rée f 1.-. tn en Tekstboekjes 10 verkrijgbaar aan de Con- Maandag 11 Januari loting 1 uur precies, ging zingt in het laatst |i in Berlijn hetzelfde pro- ter artikelen, pit. Ihemden 50 ct. |s en 70 ct. nden 55 en 60 ct. broeken 60 ct. jroeken met kant 70 ct. Iioeken met lint 65 ct. Es 65 ct. fped lakens 85 ct. |en lakens 90 ct. nen lakens zeer breed 100 ct. Jbkken 85, 95,130 en 150 ct. Pijden bloemen f 1.75 en f2. jhemden 70 en 90 ct. Ihemden f 0.95, fl.10 en fl.20. este kwaliteit, 65, 70 en 75 ct. 10 en 90 ct. |90 ct. en fl.OO. nu 75 ct., f 1.00 en f 1.10. I nu f 1.35. jsbroeken nu f 1.25. Iiderbroeken nu 80 en 90 ct. hu f7, f8 en f9. f4.50 en f5.50. °ARTIJ LAPPEN J bereid met SUIKKil en rsels ling van ieders aantal. i en uitstaande hypotheken. Uitvoerige jaarverslagen. geeft uit in stukken van flCO en f50.— i tot den koers van 101 °/0 t tot den koers van 100 i tot den koers van 99 jn verkrijgbaar te Goes b(j De K.anter& Hordjjk's alle Heeren Commission- V DOR VI.IKT geneeskrachtig, geeft de gezondheid terug. flacon. falen niet, maar genezen. Est probatum! NEEMT PROEF i1 v. Houte, te Nieuwdorp loos te Middelburg en gros gericht in 1882. eerste familie's in Zeeland, dige behandeling der goederen, jk ingericht volgens jaren- che ervaring. ant en inlichtingen gratis. 'oor Goes en Omstreken A.GEL. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers A contant-0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrjjdag vóór een uur 's namiddags. Advertentiën van 15 regels £0.50; iedere regel meer 10 CL Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend, Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct, A contant Reciaraebericfaten 25 Ct p. r. Bij abonnement speciale prjjs, We zulten de Kiezerslijst noodig hebben dit jaar. V ooi' de Tweede Kamer en voor de Ge meenteraden. Da dagen om voor die lijst te zorgen zijn er wper; we bindiein al onzen lezers op 'thart om wel ter dege aan het bren gen van nieuwe kiezers op de lijst hun, volte aandacht te wijden. Drukken we daarom, als naar gewoonte, diei vieredschten af, die de wet aan. de kie zers stelt. Letten we allereerst op dei bielastingkiiezers. Bielastingktezei' is hij, die over bet laat ste dienstjaar a 1 zijn aanslagen in de Rijksbelasiingen beeft voldaan. Die belas tingen zijnPeisoiiieeie belastng, Grondbe lasting, V ermogensbeiast.ng en' Bedrijfsbe lasting. Deze aanslagen behoeven met te loopen over een vol dienstjaar; men moet eenvoudig de verschuldigde belasting op tijd hebben betaald. Belastingkiezers behoeven zich niet aan te gevenzij worden ambtshalve op de kie zerslijsten gebracht. Alteen zij', die modereigenaien zijn in een onverdieelden boedel, waarvoor in 1907 grondbelasting is betaald, terwijl hun aandeel in die belasting f 1 bedraagt, be- hoonen zich tusschen 1 enlöFebruairi aan te geven aan de secretarie, waar zij een formulier ontvangen, dat vóór 15 Fe bruari ingevuld en anderieekend aan de secretarie moet worden ingeleverd, met bet belastingbiljet. Wie verhuisde naar een andere gemeen te, en in een vorige belasting betaalde, dient zich eveneens aan te, geven, met overlegging van het voldaan geteebende belastingbiljet. De rijwielbelasting telt niet mee. W,i© op 1 Februari zijn belasting nog niet voldaan heeft, krijgt vanj den ont vanger een waarschuwing thuis, een gra tis waatschuwing, waarin gezegd wondt, dat, is de belasting op 1 Maart niet vol daan, men niet op de kiezerslijst komt. Alte overige kiezers, d. w. z. de huur-, inkomen-, spaarbank- en eocamenk,ezers behaonen zich aan te geven; tus schen 1 en 15 Februari ter secre tarie. Zij ontvangen een formulier, dat on derteekend en ingevuld moet worden in geleverd aan het Gemeentehuis. Huurkiezer is hij, die op den 31sten Januari sedert 1 Augustus van het vorige jaar in een huis of ©en deel van een huis heeft ge woond van de huurwaarde, voor iedeie gemeente bepaald. Men mag in dien tijd ook éénmaal verhuisd zijn; mits dan ieder der woningen den huurprijs heeft, dooi de wet vastgesteld. Doch nu komt er nog iets bij. Men kan ook kiezer worden, wanneer het huis of het gedeelte van h©t huis, dat men bewoont, niet den geëischten huurprijs heeft, doch wanneer men in zijn woonplaats grond in huur beeft, en samen daarmee het voor de gemeente geldende bedrag wordt verkregen. Natuurlijk moet men dien grand minstens van 1 Aug. van 't vorige jaar af in huur hebben. Die huurkiezer moet zich aangeven. Al leen wanneer hij' in dezelfde woning bleef, als het vorige jaar, en hij stond reeds op de kiezerslijst, is aangifte niet (noodig. Do bepalingen voor de huurkiezelrs gel den ook voor de schippers; zij moe" ten alleen den vastgestelden tijd een schip in eigendom of huur hebben gehad van 24 Ma. inhoud, of 25000 KG. laadvermo gen. Thans komen we aan de inkomsten- of loonkiezers. Dat zijn zij, die van 1 Januari van het voorgaande jaar tot 31 Januari van het volgende, achtereenvolgens bij niet meer dan twee personen, ondernemingen, openbai© of bijzondere instellingen in dienstbetrekking zijn geweest, en daar een loon hebben genoten, dat óók voor iedere) gemeente in de wet is vastgesteld. Het loon, in vaste dienstbetrekking door de vrouw genoten, kan worden geteld bij dat van den man, en evenzeer het halve loon van minderjarige, inwonende kinderen. Wanneer dat alles bijeen| het door de wet geëischte bedrag haalt kan de man kiezen- worden. Men behoeft niet meer het juist bedrag van loon of inkomen op te geven, doch kan volstaan mot die verklaring, dat het loon het door de wet gevorderde bedrag bereikt. Als loon wordt ook gerekend het pen sioen of de lijfrente, door openbare instel lingen verleend en ook dat, door onder nemingen of bijzondeie instellingen uitbe taald. Natuurlijk blijft het bedrag van het inkomen voor iedere gemeente onver anderd. Ongevallenrente wordt ook als loon be schouwd. Staat ook in een of ander bedrijf in den regel het werk gedurende een; gedeelte van, het jaar stil, dan wordt die tijd, waarin, niet gewerkt wordt, als diensttijd bei- schouwd. Is men tien hoogste twee maan den ziek, dan wordt toch het loon gere kend ontvangen te zijn. Ook de kost en de inwoning wordt als loon gerekend, naar een daarvoor bij de wet voor iedeie gemeente vastgesteld be drag. Wie op Zon- en Christelijke feest dagen den kost echter niet geniet, behoeft voor deze dagen niets af te trekken. Hij wordt toch gerekend volte kost en inwo ning te genieten. Da bepalingen voor de inwonende zoons zijn dezelfde gebleven. Loonkiezers moeten zich ieder jaar op nieuw aangeven tusschen 1 en 15 Fe bruari. Zien we nu naar de Spaarbank- en G rootb oek-kie.zers. Wie op 1 Februari a. s. sedert een jaar f 100.nominaal op het Grootboek heeft staan of f 50.— in de spaarbank, zóó dat het inderdaad zijn eigendom is, kan op grond daar-van aanspraak maken op het kiezerschap. Hij moet tusschen 1 en 15 Februari zich op de secretarie aanmelden onder over legging van ean bewijs van de d i re c t i van het Groothoek of het bestuur der Spaarbank, dat hij inderdaad sedert een jaar eigenaar is van de gevorr derde bedragen. Het is niet meer noodig, dat men een boekje hebbe van de R ij k s p o s t s p a a r- bank; andioie spaarbanken lellen ook mee; doch natuurlijk moeten de lichamen, waarvan deze spaarbanken uitgaan, rechts persoon] ij kheid hebben, en, zoo ze na 1 Mei 1900 zijn opgericht, moe ten ze ©en waar-borgsom van f25000 bij de Nederlandsche bank hebben gedepo neerd. Wie reads Grootboek- of Spaarbankkie zer is, behoeft zich niet opnieuw aan te geven; daarvoor wordt ambtshalve ge zorgd. Blijven ten slotte de E x a mie mk i e z er s. Wielk» examens geldig zijn, kunnen wij niet uitvoerig opgeven; d.e lijst beslaat ruim een kolom van ons blad; da wet zegt, dat zij kiezers kunnen wouden, die „met goed gevolg hebben afgelegd! een examen, ingesteld door of krachtens de wet ©f aangewezen bij algemeeinen maat regel van bestuur en in verband staande met d© benoembaarheid tot ©enig ambt, de vervulling van eenige be trekking of de uitoefening van ©enig be drijf of beroep". Herinneren we ten slotte, dat in bet algemeen, het kiesrecht aan bwvmgenoem- die categorieën van personen wordt toe gekend, wanneer zij zijn mannelijke inge zetenen des Rijks, tevens Nederlanders, die den leeftijd van 25 jaren hebben be reikt. Wie dit jaar op 15 Mei zijn 25ste jaar bereikt ©n in de jermen, valt, kan dus kiezer worden. Ziedaar in het kort uiteengezet wat de kieswet eischt. Dat alle onze kiesveieenigimgen nu werk bljjven maken van d© nieuwe kiezers lijst. De noodige formulieren zullen wel reeds op de gemeentehuizen veifcrijgbaar zijn, of worden spoedig verkrijgbaar gesteld. Niemand yerzuime zich aan te geven; natuurlijk zijn alle besturen van kiesver- oenigingen bereid de noodige inlichtingen te verschaffen. Waarschuwende voorproef. De traditioneele ruzie in de S. D. A. P. is nu wiel tot een hoogte gestegen, als nog niet is bereikt. Hiet is zoover gekomen, dat een breuk tusschen revisionisten en Marxisten haast niet meer te voorkomen is. De aantrekkelijkheid, welke de sociaal- democratie voo- vele naïevie menschen pog bezat, moet wel veel van haar waardig hebben ingeboet. „De" partij zou op aarde den vrede herstellen, dien het ka.pital.sme had deen verloren gaan I „De" partij zou in den toekomststaat een beleid te zien geven van vredelievend heid en broederschap als nog nimmer ter wereld was aanschouwd. En ziet nu, hoe liefelijk het toegaat in den eigen kring dezer would-be-wereld hervormers. Luister, wat Schaper, een dier socia listische voormannen over den Lefelijken toestand in „de" partij zelve schrijft „De ziekte kankert verder en ver der-. Men aarzelt om m e n- schen tot toetreding in zulk ©en partij- over te halen, In vete afdeclingen hieerscht twist op schier elke vergadering; nu needs doemt een nieuwe twist op in verband met d© candidaatstelling in zekere groote gemeente. Waar de ruzie nog niet is, daal' komt zij Hels dingen ook een soc.-dem. onverdacht getuige schrijft: „Na lezing van een hoofdartikel in bet blad van Vrijdag 8 Januari liet ik mijn voornemen (om niet te schrijven) varen. Wat u daarin meedeelt om trent hetgeen in ons Duitsch partij- orgaan V orwarts over- onze Ka merfractie is geschreven, loopt, toch de) spuigaten nit en deed me woedend naar die pen grijpen. Aan de partij1 en het partijbestuur vraag ik: Moeten wij als Kamerleden en Troelstra in het bijzonder nn nog langer als mikpunt dienen voor de paardenvijgen, waarmee die anoniem© lafbek uit het Marxistisch© kamp ons belieft te smijten, zonder" dat die partij en het partijnes tuur daaraan nu eens paal ©n perk gaan stellen". Troelstra alwc©r zeer onver dacht. en deskundig zegt „Ook staat voor mij de Tri hu nie- qua'estiej niet op zich zelf; achter haar zi© ik de gansche Marxistische quaes- tie; naast haar ©ene V oik quaes tie; vierder quaestes van pa.rtijiie.ding en oiganisaüe, o. a. een mteliectueelen- quaestie, die alle nopen tot een ge- daehtenwisseling ver over de gren zen der Tri hun ©-quaes ti© been. Deze quaesties zijn niet nieuw; wij voelen z© alle. Al zal er geen sprake van zijn, dat zij alten op het congres zulten wordien opgelost, dat is ook niet noodig. Hoofdzaak is, dat die ernstig© w i 1, om ze in den zin van versterkte partijj- icenheid op te lossen, op het congres blijkt, in daden, in feiten, in een stem ming van wederzijds elkaar beter vin den en begrijpen, in herstel van ge schokt vertrouwen. Daaruit zal ten slotte elk© beterschap, die mogelijk is in ons partijtevieji, moeten voort komen. Als die stemming (niet meer aanwezig is in de partij, kan zij genist uiteenvallen En zoo zouden wij kunnen voortgaan m©t aanhalingen te geven viui soc.-demo- craton, waaruit blijkt, dat het, in eigen boezem alles en alles oneenigheid en twist en tweedracht is, die voortkankert. Waar zou dat heenvoeren, wanneer de sociaal-democratie eens de macht in han den hadl Terwijl de rood© broederen delibereer den en twisttein, ging de maatschappij ten onder. In die onderlinge, diepe verdeeldheid in den eigen boezem der Soc.-Democratie ligt een machtige waarschuwing voor hen, die meenen mochten, dat met den, hereen- schimmigen Toekomststaat d© ware vrede en eensgezindheid ©n broederschap op aarde komen zouden. De „Osservatoro Romano" bevat een ljjist van rechtstreeks aan den Paus ge zonden giften voor de slachtoffers ftóf aardbeving. Eergisteren was die boven de 300.000 lire geklommen. Vooral verschil lende bisschoppen en parochies zijn de gevei's. Het Vaticaan heeft bericht ontvangen, dat duizenden kerken in Calabrië vernield zijn. Een bisschop seinde aan 'L. H. den Paus, dat in zijn diocees alleen vijfhonderdt kelken volkomen vernield zijn. Het geiucht loopt te Rome, |dat dp Nvondp d©li! Koningin, in dien loop van haar bezoek 1© Reggio gekregen, érnstiger is, dan men laarst beeft gezegd en de gezondheidstoe stand van li. M. zou den terugkeer naar Rome noodzaketijk hebben gemaakt. Zoo als men weet, bekwam de Koningin de verwonding, üoeii zij tijdens eem paniek in bet hospitaal e&nie waanzinnige vrouw be letten wou, uit het raam te springen. De vrouw liep toen met het hoofd gebogen op H. M. toe en gaf haar een geweldigen, sloot tegen de borst. De Koningin viel op den grond ©n het bloed kwam haar op de lippen. Zij wilde echter van geen© genees kundig© behandeling weten en ging voort- met het verzorgen dier gewonden, wat haai' ten laatste door hevige inwendige pijnen onmogelijk zou, zijn geworden. In die Kamer is officieel de ramp be sproken. Velen weenden terwijl de president sprak. „Hij bespreekt de ramp, en brengt ondier algemeen applaus huid© aanj de souveueinen, de eskaders, matrozen en sol daten van Italië en van d© vreemde vol ken, die zich aansloten bij italië's rouw. Het applaus wordt hernieuwd wannéér de president zegt, dat Messina en liieggia uit nun bouwvallen zullen herrijzen. „Hij verklaart, dat de ramp alles waar van de geschiedenis gewag maakt over treft. Geen woorden vermogen uitdrukking te geven aan onze matelooze smart. De voorzitter herdenkt de vier afgevaardigden, wier betreurde dood thans vaststaat. Men moet snel voorzien in de behoeften van het oogenblik, met het hechtste geloof in de toekomst van het vaderland,; welks majesteit, ©en nieuwen glans ontleent aan d© algemeen© dieernis, die bet omringt en het troost. „Do minister-piesidenl Giolitti d.e door aanhoudend applaus in de rede gevallen wordt, verklaart eveneens, dat de beide stadiën herboren zulten worden". 01' Messina kan en moet herbouwd wor dien, daaraan wordt echter door velen ge twijfeld. Uit Zweden wil men houten hui zen zenden, die door. aardbevingen ©iet worden verwoest. Nieuwe schokken hebben te Messina op nieuw brand doen ontstaan in de puin- hoopen van het stadhuis ein van de Bank van Italië. Alle blusschingspogingen blé ven tot heden vruchteloos. Tal van vieeselijke bijzonderheden wor den ook uit de kleinere plaatsen gemeld. Het is een ontzettende ramp. Uit Calabrië. Over het iot der kleinere plaatsen in Ca labrië worden langzamerhand wat nauw keuriger berichten bekend. Zij zijn zeer treurig. Men had uiteraard het eerst zijn aandacht gewijd aan de grootere plaatsen en daardoor waren de kleinere ©enigszins in het vergeetboek geraakt. Te Gallico hebben de ongelukkige, mensohen vier lange dagen moeten wachten eer het En- gelsche slagschip Exmoulh er aankwam. Gallico was een stadje van 5000 inwoners aan de l'alabrisohe kust, acht kilometer ten noorden van Reggio. De hamaiuiing van het Engelsehe semp richtte ©en veld hospitaal op met 250 bedden en liet de noodige ziekenverplegers achter. Het hos pitaal was het eenige toevluchtsoord voor de gansche omgeving. Uit het verscheidene kilometers verder liggende Catona wer den de gewonden in draagbaren naar het hospitaal gebracht. Van de 3500 inwoners van laatstgenoemde plaats waren 2000 omgekomen. Volgens de jongste berichten uit Reggio zijn aan den straatweg tusschen Reggio en Ca'mpi, d. w. z. op buiten het door de epidemie bedreigde terrein lig gend© plaatsen, kampementen opgericht. De reddingsarbeid is volkomen geregeld. Engelsehe, Duitsche, Amerikaanscho en Fransohe reizigers, die in Italië vertoeven, zenden rijkelijk gaven in voor do slacht offers. De soldaten zoeken nog altijd on- vermooeid naar lijken. In de omgeving van Reggio worden nog aanhoudend aard schokken gevoeld. Verschillende gebou wen, die door Ide eerste schokken gespaard waren, zijn nu ook in puin gevallen. Volgens een bericht uit Rome aan de „Liberté" loopt het gerucht, dat alle wies- zen van Sicilië, waarvan de identiteit niet vastgesteld is kunnen worden, zulten worden verklaard te zijn kinderen van het vaderland en tot hun meerderjarigheid zullen worden onderhouden. Volgens de „Corriere d'ltalia" beeft de krijgsraad ongeveer 200 personen veroor deeld wegens plunderingen te Messina. Volgens de „Tnbuna" hoeft men een be drag van 42 millioen lire uit het puin te voorschijn gehaald. Twijfelachtige eigendoms rechten. Door de aardbeving zijn alle zichtbare grenzen van het grondbezit in de getroffen gewesten dermate uitgewischt, dat er ook in dit opzicht thans groote verwarring heerscht. In Messina en Reggio zijn gan sche straten verdwenen en op verschei den punten hebben zich ai twisten voorge daan tusschen mensehen, die beiden rech ten meenden te kunnen doen gelden op hetzelfde stuk grond, zoodat de militairen er bij te pas moesten komen. Verschillende firma's in Messina, die al weer met den herbouw van hun percieelen beginnen wilden, kregen de mededeeding dat dit niet geoorloofd was, daar eerst -een juiste vaststelling van grenz-en moest plaats hebban. In vete steden en dorpen van Calabrië heerschen dezelfde toestanden. Daar waar onzekerheid bestaat omtrent den rechtma- tigen eigenaar, hebben de militairen het gebied met geweld idoen ontruimen en de) herbouw der vernielde eigendommen zal ©erst dan mogen plaats hebben, als bet eigendomsrecht van dein een of ander af doende bewezen is. De Straat van Messina. Te Reggio is aangekomen het jacht Eimma, met dr. Graevenitz van het geo logisch instituut in Jena aan boord. Dr. Graevenitz heeft, peilingen verricht in de Straat van Messina. In het Zuiden, waai de diepte totdusver 1000 meter was, werd thans ©en diepte van 450 meter waarge nomen. De 'diepte tusschen Capo Peloro en Punla Pezzo, die totdusver 80 meter bedroeg, is nu nog slechts 12 meter. Dr. Graevenitz zegt, dat Ide beweging van den- bodem voortduurt. De dorpen rond Messina. Een berichtgever te Messina wijst op de noodzakelijkheid van hulpverschaffing aan ■die dorpen in d© buurt van Messina, dia verschoten als z© liggen in de) bergen, geen andere verbindingen met Messina hebben dan op een oude postkoets en al hun voedingsmiddelen van Messina kre gen. De bewoners dier dorpen lijden het grootste gebrek. En in troepen komen ze van hun bergen, met het geweer onder den arm, dat elk goed Siciliaan bezit. De berichtgever lacht echter om die ver halen van rooversbenden, die uit de om liggende doipen op Messina zouden, af komen. Hij1 heeft zelf di© krachteloqz© stumpers gezien, de ©en al in beklagens waardiger toestand dan de- ander. Die men- schen komen naar Messina, om profijt te trekken van de spijsuitdeelingxin, waaraan zij groote behoefte hebben, maar niet om te plunderen. Er zijn ook heel wat lieden, zegt de correspondent, di© als plunderaars wouden opgepakt ©n doodgeschoten, maar di© toch in werkelijkheid geen misdadigere wanen. Bij' een toestand van algemasne verwarring als er na de ramp hearschte, konden dergelijke dingen inlu&schen moei lijk worden vermeden. fn hoeverre dit juist, is, kunnen wij niet beoordeelen; een feit' is het echter, dat het gespuis allerlei middelen te baat nam- om aan zijn roofzucht bot te vieren.' De roovers traden op, vermomd als pries ters of soldaten, zij organiseerden, zich tot henden, betegelden banken en koop manshuizen, en leverden formeele veldsla gen aan de troepen. Op 4 Januari hebben zij zelfs de on beschaamdheid zoo ver gedreven, de stad aan vier kanten in brand te steken, dn de verwachting, dat de soldaten naar de too- neeten van den brand zouden snellen, waardoor hun dan gelegenheid zou wor- worden geschonken om ongestoord te roo- vjSn. Het krachtdadig optreden van generaal Mazza heeft nu een eind© gemaakt aan dezen onhoudbaren stand van zaken.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1909 | | pagina 1