uzelü
taecilia",
No. 152
Yrijdag 25 December 1908
Vierde Jaargang.
Utrecht.
Bij i nummer behoort een Bpepl.
KERSTMIS.
BUITENLAND.
HET GOUDEN
H. PIUS X
KATHOLIEK ORGAAN VOOR OE ZEEUWSCHE EILANDEN.
De Doodstraf.
teeren Zangers.
pdam, Tenor
Isgen, Baryton
nds half acht uur.
O.V."
J verkrijgen bij dhr.
kaarten verkocht).
Loting- precies 1 uur.
fcondags van 121 uur, in
[de Kerk. Prijs der boeken
-1040: 1 cent per week
loven 1040 2cent per
lel; Illustraties 5 cent per
F1'
pent per stuk.
/ineentiusvereeniging, ge-
121 uur. Abonnement
2'-/j cent per boek per week.
Iind, geopend Dinsdagavond
1,-erkrijgbaar gratis voor de
l;reeniging, geopend Woens-
uur, 3 cent per boek, voor
gratis verkrijgbaar.
■heken zijn geplaatst in het
pw.
ld.
6ag, onmiddellijk na Vespers
pk.
de R.-K. Jongensschool,
|d van lD/j— 12V3 uur. Trijs
week en per deel.
rijgbaar aan de Pastorie,
-12V3 uur, 2 cent per deel
lag, onmiddellijk na Vespers
ïme.
ndags na de Hoogmis tot
0.65, bij 10 Kilo f0.64, bg
j 10 Kilo f0.68, by 25 tot
REUZEL
Kilo 4 f 0.66 per Kilo.
f 7.20 per bus.
iden rembours,
orting toegestaan.
-.20
7 56
>.24
8.29
9,14
1.10
'.20
9.S1
'.29
'.42
.49
.59
9.58
i.04
3.13
5.24
10.11
5 32
5.45
8 54
10.31
9.02
10.39
1-9.51
10.52
8.50
10.01
11.03
f10.17
I>
11.18
ndaal n. Hamburg, Z. Duitschl
aar Nederland via Roosendaal
on van 11.20 voor meer dan
6.47
10.38
2.06
6.38
10.30
1.29
7.50
11 40
3.05
8.16
12.11
3.32
8.38
12.54
3.54
8.54
1.10
4.08
6.18
6.03
7.16
7.42
8.01
8.15
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 10.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers h contant- 0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant
Reclaraeberichten 25 Gt p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Het Licht schijnt in de duisternis
zegt het H. Evangelie van Kei'stmis
maar de duisternis heeft bet niet begrepen.
Waarom niet?
Omdat het Licht te bescheiden en de
duisternis te trotsch was.
Het Licht laat den mensch wel lezen
de antwoorden op de groote wereldraad
sels, maar het laat hem niet zien hun in
wendig waarom.
In den heiligen. Kerstnacht belijdt de
Kerk: Cog no vim us mysteria lucis: wij le
zen in het licht, maar het mysterie blijft
bestaan: wij gel o oven.
Die belijdenis doet den Trots in toom
ontvlammen.
Zijn machtwoord isEr zijn geen myste
ries meer. Daarom heeft hij met bneed
gebaar de hemellichten gedoofd, en stelt
nu in zijn eigen licht zijn eigen waarheid
samen.
Deze arbeid heet wetenschap en
V es mes zegt van haar: „Zij verklaart
alles. Verklaart zo nu iets niet, dan is
bijgevolg dat iets eenvoudig niets".
Maar welke verklaring is de juiste? De
wetenschap gerft er vele. Van hare hooge
katheders knettert een kruisvuur van uit
spraken, want do antwoorden op die- groote
levensvragen gaan; lijnrecht tegen elkaar.
Vandaai- een geestesstiijd van allen te
gen allen, die telkens scherper wordt,
scheiper warden moet, daar nu eenmaal
op het gebied van bat weten geen, gezag
wordt erkend.
De H. P a u 1 u s predikte van de heiden-
sche wetenschap: tradidit Deus mundum
disputationibus eorum: God liet de we
reld aan de wereldwijzen als een buit,
waarom men elkander verscheurde.
Zoo is het opnieuw geworden, nu te
tweedenmale de wetenschap tot het hei
dendom is gegaan.
Achook' onder de getrouwen van Chris
tus is het valsche licht gevallen en beeft
er oogen verblind.
Velen blijven- staan onder de banier van
Christus, en zien toch den Christus niet.
_Als de Engelen hun blijde zeggen: „dit
zij u ten teefceagij zult vinden een Kind
in doeken gewikkeld en, liggend in oen
kribbe", dan schudden zij ongeloovig het
hoofd.
Dat toeken van bescheidenheid geeft
geen voldoening meer- aan hun trots.
Het zachte licht van den heiligen Kerst
nacht schijnt niet meer voor hen.
Alleen hij die bescheiden is, vindt den
geestesvnede. Hij die het strakke verstand
leert buigen, hij -die niet aarzelt nieer te
knielen met de herders, en zelf een kind
te wondert voor het Kind.
Nog een andetlen. vrede voorspelde
I s a a sDe gerechtigheid, en de vrede
zullen elkaar omhelzen. Een ieder zal heb
ben, wat hij behoeft, daar die strijd van
den machtige tegen den, zwakke zal ge
ëindigd zijn; de wolf zal wonen met het
lam, de leeuw met het schaap.
Deze profetie is vervuld in de eeuwen,
waarin het christelijk geloof de basis was
der maatschappelijke arde en de gedach
ten en daden der 'samenleving christelijk
waren.
Wel ging de latere strijd der geesten
Ovter de hoofden der menigte h en, maar
zij ontwrichtte toch in stil.e het funda
ment der maatschappij; en toen deze daar
op krakende ineanviel iem ieder moest red
den wat hij kon, sloeg de strijd op het
gebied der stof, en stak den brand in de
bneede lagen van het volk.
Voor geie htigheid heeT-Oht nu onrecht,
voor vrede strijd.
Men verrijkt zich, men geniet, men wil
het leven in zijn geheel© volheid en ver
geet, dat elke voldane begeerte zich onvol
daan verdubbelt en het levensgeluk van
duizenden opedscht voor het genot van
een enkelen wellusteling.
Zoo verdeelt zich de menschheid in rijk
en arm' en ©an diepe kloof van onrecht en
haat scheidt beid© doelen.
Helaas, dat ook Christenen meetrekken
in dien valschem strijd en door het ver
langen ten halve verblind, de valsche be
ginselen hunner daden niet meer ontdek
ken.
Zij gelooven ©n teven als geloovigen
daar, waar hun stoffelijke belangen niet
worden geschaad.
Maar in den kamp om de stof staan zij
aan de zijde van het onrecht en 't is mede
om hen, die zich desondanks christenen
noemen, dat het Christendom door zijn vij
anden wordt belasterd.
De vrede, dien I s a a s beschreef, de
algemeen© vrede kan niet w-ederkeeren,
als zijn grondslag niet opnieuw is gelegd.
In Christus alleen kan de maatschappelijke
vrede worden hersteld.
Wil dit zeggen, dat er nu voor den
arme geen vrede is?
Gelijk er vrede was in het hart van
het Kind in de kribbe en in het hart Zijner
arme Ouders, „voor wie toch in de her
berg geen plaats meer was", zoo kan er
Vrede zijn ook voor hem, die in de samen
leving geen behoorlijke plaats heeft kun
nen vinden.
Slechts éénct zaak heeft hij daartoe noo-
dig: het gel oof.
Wie luisteren wil naar den Engel van
Bethlehems velden; en op diens aanwijzing
zijne oogen hoopvol richten! naar de,
armoede van den stal, zal den troost voe
len neerdalen1 in zijne ziel als de menigte
der engelen, die zich eensklaps voegde bij
den heraut.
En t© midden der ellende zal een jubel
zang als glorie opstijgen uit zijne zi|el
voor den Princeps Pacis: den Vorst des
Vredes I F.
Blijde tijding.
Met oprechte vreugde zal het Neder-
landsche volk vernomen hebben, dat eer
lang de geboorte van een Troonopvolger
te wachten staat.
Hoe dikwerf is er niet gevreesd, dat
Koningin Wilhelmina de laatste telg zijn
zou van ons roemrucht Oranjehuis.
Zouden de oude, trouw© banden, die
ons zoo hecht aan onze Koningin Wilhel
mina verbinden, met Haar teven afster
ven?
Zouden opt den duur de teugels van dein
Staat in vreemd© handen,1 moeten over
gaan?
De heuglijke gebeurtenis, die thans in
het vooruitzicht wordt gesteld, stelt voor
die drukkende gedachte blijde hoop in de
plaats.
De vreugde, die in de Koninklijke wo
ning heerseht, nu van ©an, innigen harte-
wensch van Koningin en Prins de ver
vulling wordt tegemoet gezien, wordt door
het Nederlandschei volk van harte gedeeld.
Moge die hartewensch eerlang gelukkige
werkelijkheid worden
De komst van het Koninklijke kind, op
welks geboorte zoo vurig wordt gehoopt,
zal door' ons volk met blijden jubelworden
begroet.
V Ondanks
De onmacht der sociaal-democraten bij
hun voortdurende bestrijding van het
Christendom, en speciaal van het Katho
lieke geloof, komt immer duidelijk uit,
wanneer de roode heeren misstanden in
Katholieke streken als voorbeeld stellen,
om te bewijzen I), dat het Katholicisme
in zedelijke opvoedingskraoht verre bij de
sociaal-demokratie moet ten achter staan.
Dan geeft men geregeld als „bewijzen"
berichten uit het „donkere Zuiden", waar
die en die misstanden heerschen, en
men zet die misstanden op rekening van
het Katholicisme.
Nu weer lezen we in socialistische bla
den ©en staaltje van deze prachtige rede
neerkunst, waar zij schrijven, dat in de
Kath. provincie Limburg zooveel val
sche eeden worden afgelegd.
De rediencering is door en door valsch.
Katholieken zijn menschen, en men-
schen kunnen dwalen.
Maar, wanneer er door Katholieken ver
keerdheden worden begaan, dan gebeurt
zulks ondanks het Katholicisme.
Juist het Katholicisme toch wijst onze
geloofsgenooten den goeden weg om niet
te dwalen en zich voor het kwaad te
hoeden.
Dit verder hier uiteen te zetten ligt niet
in ons bestek.
Wanneer er onder ons zijn, die, in zwak
heid, verkeerdheden begaan, die b.v. zon
digen tegen het gebod: „Gij zult geen
valsche getuigenis geven", zoo kunnen
deze fouten toch niet worden uitgespeeld
tegen het Katholicisme, dat ze
juist veroordeelt I
Maar dan heeft men de menschen te
beklagen, die de fouten begaan, en den
Godsdienst te prijzen, die ze afkeurt.
Mogelijk hebben socialisten geen zwak
heden; vermoedelijk zijn alle socialisten
volmaakt-
Maar Katholieken hebben deze pretentie
niet.
Wel hebben wij deze overtuigingdat,
indien alle Katholieken in handel
en wandel waren, zooals bet geloof dat
hun vraagt en voorschrijft, dit ©en vol
doend middel zijn zou, om de heele we
reld van de waarheid van het Katholi
cisme te overLuigen, en het socialisme
radicaal te doen verdwijnen
Frappant.
Een socialistisch dominé, zekei|e
heer F. Reitsma te Noordwolde (Fr.)
heeft dezieij dagen gesproken „over d© oor
zaken van hel geringe kerkelijk© leven".
Als een van di© oorzaken noemde ds.
Reitsma: de geest van het open
baar lager onderwijs!....
En hij komt tot deze conclusie:
„Ik sta tegenwoordig, tengevolge
van al wat ik in dit opzicht hier heb
ondervonden, veel dichter met mijn
sympathie bij een school met den
bijbel".
Zietlner ©en socialist, die tot de
overtuiging is gekomen, dat da geest van
het socialisme het „kerkelijk laven", het
geloof, in den wieg staat, en wiens sympa
thieën staan aan -den kant van het bij
zonder onderwijs.
He t V ol k' is over deze „uitlating" niet
te spreken; noemt ze „zonderling".
Mant, schrijft het sociaal-democratisch
hoofdorgaan
„Want de S. D. A. P. is vóór de
openbare neutrale school en wij
eischen dat niemand aan zijn kinde
ren op school godsdienstonderwijs
zie opgedrongen. Onder gods
dienstvrijheid moet ook
w orde n ver s t a an; de vrijhei d
om geen godsdienst aan te
hange n".
Op het door ons gespatieerde zinnetje
van het Volk komL het aan.
De socialisten zijn voorstanders der
openbare schoot v r a 1 vanwege de vrij
heid „om geen godsdienst aan te hangen".
Laat de heenien dan socialistische
scholen oprichten, die óók woiden ge
subsidieerd.
Maar dat zij dan niet tornen aan ffe
„vrijheid" van anderen, om hun kinde
ren godsdienstig onderwijs te doen geven
op bijzondere scholen.
Op de openbare neutrale scholen gaat
dat zeer bezwaarlijk, ook volgens het
Volk.
Intusschen is de „uitlating" van ds.
Reitsma en het commentaar van het
Volk frappant genoeg, om in het geheu
gen bewaard te bljvien.
V Hoe liefelijk.
Onder de laatste berichten in ons jong
ste nummer is gemeld, dat ;de parlijbe-
stuurderen der S. D. A. P. Schaper
en Helsdingen hun ontslag als zoo
danig hadden genomen, in verband met
het optreden der „Marxistische" Tri
bun ©-redacteuren.
Zij motiveeren nu hun besluit in een
schrijven aan het Volk.
In dat schrijven treft ons het vol
gende zinnetje
„Gij allen weet, partijgenooten, in
welken jammerlijken toestand onze
Partij op dit «ogenblik verkeert. In-
stede van eendracht en strijdlust, vie
ren tweedracht en moedeloosheid
hoogtij".
Wanneer nu twee (der vijf) leden van
het S. D. Partijbestuur, het roode Sanhe
drin, tot een conclusie komen als boven
vermeld, dan moet de toestand in de S. D.
A. P. wiel hoogst critiek zijn.
Die bom staat op barsten.
En dan durven de sociaal-demokraten,
met breed gebaar en uit de hoogte, nog
wijzen op meeningsverschillen in den boe
zem van andere partijen.
Maar, 'tis waar: tweeërlei maatstaf is
aan die zijde immers geoorloofd
V Antwoord gevraagd.
We wachten nog een antwoord van het
soc.-dem. orgaan in ons gewest, op onze
Vraag, de bewering waar te maken, dat:
I
„De Jezuïet Von Pesch zegt, dat
van Katholieke zijde geen godsdien
stig bezwaar tegen da Sociaal-demo
cratie is in te brengen".
We vroegen: waar en wanneer „die
Jezuïet Von Pesch" gezegd of geschreven
heeft, wat het blaadje hem in den mond
legt.
We herhalen onze vraag.
Het feit, dat sociaal-demoki'aten
n o o i t met repliek verlegen zijn doet
ons nog hopen op ©enig antwoord.
Het blijtee met te lang uit!
Neg te weinig aandacht schonk men
dusver aan de opmerkelijke gebeurtenis,
dat het voorstel om da doodstraf af te
schaffen, in Frankrjjk met oen meerderheid
vaD ruim honderd stemmen is verworpen,
schrijft „de Standaard
Wat macht van welsprekendheid en
keur van tactiek minister Briand ook
aanwendde, de ultra radicale meerder
heid die in de Fransche Kamer zit, heeft
toch dim moed gemist, om de afschaffing
door te zetten. Een deel dier meerderheid
voegde zich bij de meer conservatieve op
positie, en zoo viel het voorstel.
En wat hiertoe bewoog Niets anders
dan de vrees voor de kiezers.
Men boorde van alle kant, hoe het
Fransche volk door de toenemende mis
daad verschrikt, en op behoud van ljjf
en leden bedacht, hoe't ook ging, de dood
straf ter eigen beveiliging behouden wilde.
De teleurstelling was zoo bitter geweest.
Luide was het, als van de daken, verkon
digd, dat meerdere beschaving, hoogere
ontwikkeling, t eter onderwijs, vanzelt den
moird stuiten zou. Had niet een als pref.
Opzoomer ten onzent zelfs verkondigd, dat
men de hoogere kosten van het onderwijs
op de kosten van Justitie zou uitwinnen
Maar de uitkomst weersprak die dwaze
profetie. Veeleer nam de misdaad in Frank
rijk toe, en ook de moord hield stand en
vermenigvuldigde zich op ontrustende wijze
In aangroeiend getal zag meu de moorde
naars zelfs optreden onder het beschaafde
publiek. Te Parjjs zelfs sloeg velen de angst
om het hart. En hjj zulk een stand van
zaken zou men dan nog de doodstraf willen
afscliaiï'-u. Dat nooit! En voor dien aan
drang uit het pu'-liek bezweek althans een
deel der radicale Kamermeerderheid. Men
stemde tegen.
Nu stond dit niet hoog. Men handelde
niet uit beginsel. Men was alleen op lgfs.
btboud bedacht. Maar zooveel blijkt dan
toch, dat zelfs de groote hoop in de dood
straf nog altoos een middel ter afschrik
king van moordaanslaag begroet
Ook te Praag kwam dit afschrikkend
karakter van de doodstraf nog pas sterk uit.
Het was by de gevechten tusschen Cze-
cher» en Duitsohers tot volslagen oproer
tegen de Overheid gekomen en noch voor
de sabel der dragonders, noch voor de
sabels der Rgksveldwacht was men terug
getreden.
Maar plotseling wordt het „Standrecht"
afgekondigd. Iets wat in Praag beduidde,
dat een militaire rechtbank op staauden
voet elk oproerling ter dood zou veroor-
deelen, en dat dit vonnis, zonder appèl of
recht van gratie, binnen twee uren tyds
moest zjjn voltrokken.
Onmiddeljjk daarop hield de beul met
de guillotine zjjn intocht in de oproerige
stad, en de uitwerking van dit sombere
tafereel, was derwjjs ingrijpend, dat het
op eens in alle straten en op alle pleinen
doodstil werd.
De vrees voor de doodstraf had zelfs de
onstuimigste hartstochten plotseling be
zworen.
FRAK K RIJ U
Kardinaal Lecot f.
Een zwaar verlies heeft de Kerk van
Frankrijk weer getroffen.
Plotseling is Zaterdagavond een der meest
verdienstelijke leden van het Fransche
episcopaat en een der groote steunpilaren
van de Kerk van Frankrijk, de bekende
aartsbisschop van Bordeaux, kardinaal Lecot
overleden.
De kardinaal kwam van Rome, waar hij
meerdere weken had vertoefd. Hij was er
den H. Vader een prachtig reliekschrijn
komen aanbieden en had met den Paus
geconferevrd over een schikking die te
treffen zou zijn omtrent de kerkelijke goe
deren onder de bepalingen van de huidige
Fransche wet. Misschien was da kardinaal
dan ook wel de overbrenger van belangrijke
beslissingen en besluiten. Ook had de kar
dinaal te Rome de plechtigheid ter eere
van JeaDne d'Arc bijgewoond en had
daarna nog aan meerdere feestelijke plech
tigheden deelgenomen.
Zaterdagavond zeven uur was bij van
Rome te Chambéry teruggekeerd. Naar
gewoonte had hij zijn intrek genomen in
een hotel, waar kamers voor hem waren
gereserveerd Een poos na zijn aankomst
hal hij gedineerd en had zich daarna op
zjjn kamers teruggetrokken. Toen nog was
niets aan hem te bespeuren en de krach
tige gestalte van den grijzen kerkvorst
toonde niet het minste spoor van ver
moeidheid of afmattiDg
Zjjn secretaris begaf zich naar het station
om een coupé te reserveeren, waarmede
de kardinaal den volgenden morgen naar
Bordeaux zou verder reizen.
Ondertusschen hoorde het hotelpersoneel
op de kamer van den kardinaal een val.
Z.Em was door een toeval getroffen en
ineengestort. Men liet dr Masson komen,
die constateerde, dat de kardinaal door een
bloeauitstoiting in de hersens getroffen
was Alle geneeskundige hulp was vruch
teloos. Om half tien overleed de kardinaal.
Kardinaal Lecot was te Montscourt ge
boren op 1 Januari 1831 tot kardinaal
gecieëerd was hjj den 12en Juni 1893.
Vooral in de laatste jaren stond de grijze
kardinaal aan vele valsehe Beschuldigingen
bloot. Zoo zal men zich nog wel herinneren,
hoe hij in zekere blaien werd voorgesteld
als een der meest „vrijzinnige" kerkvorsten,
als de groote voorstander van het régime
van schipperen en onderhandelen in zako
de beruchte scheidingswet.Het grooto
vertrouwen, dat de H. Vader tot het laatste
toe in den kardinaal heeft gesteld is wel
het beste bewijs van de onhoudbaarheid
van die praatjes.
Over de Steinheil-zaak
eeuig nieuws dat eeu merkwaardig licht
werpt op de hoofdpersoon.
Men heeft gezegd dat de slachtoffers wel
kunnen gedood zijn toen zij sliepen onder
den invloed van een slaapmiddel. De „Matin"
vertelf naar aanleiding daarvan eene his
torie, die, met het oog op die veronder
stelling, veel belang krijgt. Zjj werd ons
verhaald, zegt het blad, door iemand dio
tot de rechterlijke wereld behoort en die
op zeker tijdstip regelmatig de ontvangsten
in het Ronsinstraatje bijwoonde en van
dichtbij in deze historie betrokken was.
De echtheid ervan kan dus niet in
twijfel getrokken worden, zegt het blad.
„Eenige maanden vóór het drama
in het Ronsinstraatje, zoo sprak de
verhaler, deed een mijner bloedver
wanten, die ook aan Mad. Steinheil
was voorgesteld en eenige recepties
in de villa had bijgewoond, mjj haar
voornemen kennen, stil aan hare 1 e-
trekkingen met de vrouw van den
schilder af te breken. Weinig gewoon
aan de artistenwereld die in de villa
kwam, was zjj getroffen geweest dooi
de losheid van sommige dier recepties
en ook, het dient wel gezegd, door
sommige geruchten over het gedrag
van Mad. Steinheil. Zij bleef dus weg
uit het Ronsinstraatje.
„Welnu, op zekeren dag outviDg
uijjne bloed verwante tot baar grooto
verbazing een pak lekkernijen, koekjes
en chocolade van wege Mad. Steinheil.
Mistrouwig geworden, bood zij een
koekje aan haar hovdje, dat het be
snuffelde maar weigerde het te eten.
Toen aarzelde rnjjne bloedverwante
niet meer. Zjj bracht het pak lekker
nijen aan den bestuurder van een
onzer officieële scheikundige labora
toriums en verzocht hen ze te willen
ontleden. Het antwoord wn den
expert-scheikun 'ige was beslissend.
Elk der lekkernijen bevatte een pro
duet, dat bij het innemen erge onge
steldheden moest veroorzaken Nu
wist mijne bloedverwante wat te
denken
De „groote" of mooiewereld noemt
en dat.
