Het geheim van Gabriël.
1
No. 145
Dinsdag 8 December 1908.
Vierde Jaargang.
FEUILLETON
BUITENLAND.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
11ten, dit' op |e!en
l u zijn. Tusschten
Inoeten de dieven
In. Door «jen raam
Igang tol de keu-
Tschaffen, en (for
lileiir van den si-
Imlfdte pand is ge
in sigaretten we!r-
ll, tetftviji de toon-
pud ontlast Werd.
I inbrekers ieon ho
lte buffetlade wterd
leleetrische piano,
gorden verzameld,
van zijn inhoud
l); daarna hebben
|jk de electrisehe
heizij1 per onge-
hebben vervolgens
ll.'n kant van do
I verlaten,
rden iele bewoners
Rijksambtenaar, die
ontdekt had, gc-
van def inmiddels
hel vuur weldlra
had reeds vlam
Juten beschot, dal
herberg scheidt,
zou de beiele wo-
k ©staan.
Ier waarde van
door dein brand
litigerle© (Gr.) Ireb-
lis aldaar in twee
Tver en de nondige
jsvogel.
srswoud», welke
Jans (a a nd vrou w t. je
;le zou gaan ba
lt." I" trouwen, ge-
verward in de
voor z'n bruid
|ak een been.
woning vervoerd
I en de Ambtenaar
|n Stand was wel
nadat de lok ter
|ï<l bad, don „hu we
en.
huwelijk door een
Ichie ook kerkelijk
van den bruigom.
Ito hulp zijner vrouw
lhoefde en haar zor-
eht voor het gezin
zeker den doorslag
fwonp liuwolijksvol-
v a n e o n B o u r-
lil Apeldoorn:
Tuis op do begraaf-
|ovemberdag en een
lijkstoet is in aan-
Ivagen stil voor het,
I7.wa.rte ijzeren hek
wordt geplaatst op
laatste kind van den
Rdië, Lodewijk XVII
fiórèso de Bourbon,
lijkkist in het graf,
Ikleed dekt de open
Jlikanl te Apeldoorn.
I11 spreekt een korte
lvraagt hij, wie bad
dochter van Koning
ober van Frankrijk,
lorden begravenhij
Voord de Heer ver-
Irl011. zich richtend
fan Lodewijk XVII,
ïorinithe 4 vers 1(1
fl de Leliëngeen
prlijks trekt do aan-
liolangs tellenden
an den Dood!
(Ned.).
de auteur der Sher-
11, beleefde dezer da
Marseille naar Parijs
Toen hij aan 'tPalij-
iacro klom, 0111 naar
•prak de koetsier hem
inzing met naam len
0 vraag, hoe hij wist,
Iwoovddc de koetsier,
ben gelezen, dal. do
toyle" van Marseille
en. „En, zoodra, ik u
.wist ik, dat uw haar
nschon kapper onder
Verder kleeft er aan
korschoon nog Lyon-
ijver, gevleid over hel.
nrijsche koetsier zich
Sherlock Holmes had
eg den man daarop
ngstelling, of dit ide
waren, waaraan hij
s hel antwoord, „uw
11 uw valiesEn
>0. (Tel.).
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers k contant -0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 CL
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
Reclameberichten 25 GL p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Iets nieuws.
Een vrijzinnig blad hier komt de eer
der pieuwste ontdekking toe.
De ontdekking n.l., dat de openbare
school ,nu eigenlijk je ware godsdien
stige is.
„Daar (op de openb. school) neemt men
„het kind bij de hand en zegt: Kom, we
„zullen samen trachten uw vader te vin-
„den door Z ij n wil te doen".
De openbare onderwijzers zelve zullen
zich over dit snufje hebben moeten vroo-
lijk maken.
De openbare school, die ons immer
wordt voorgehouden, als de plaats, waar
kinderen van verschillende godsdiensten,
samenzitten; waar dus om iden een len
den ander niet te kwetsen, om de kool
en de geit te sparen niet over den gods
dienst kan gesproken worden, die school
plots omgetooverd in een oord, waar men
allen kinderen zal leeren hun Vader to
vinden, door Z ij n wil te doen
We vragen, hoe men zich dat daar
voorstelt met vrucht te doen.
Men dient daar toch eerst Vaders wil
te kennen naar de verschillende gods
diensten, en den Vader zelve te erkennen.
Een socialistisch onderwijzer en zul-
ken zijn er niet weinig bij het openbaar
onderwijs die niet in den Vader ge
looft, is juist de man, 'dien we hebben
;moeten, om onzen kinderen te leeren
„Vaders wil" te doen!
„Coöperatie".
De vorig© week hebben we medegedeeld,
hoe groot-grondbezitters en Nederland-
sche beetwortelsuikerfabrikanliein zich wil
len aansluiten, met het doel te stichten
eene maatschappij ter uitoefening van ge-
meenschappelijkien landbouw in Neder
land, «enigszins in den geest van Duitsch-
land.
Het kapitaal zou aanvankelijk groot zijn
5 millioen gulden; het doel der maat
schappij zou men trachten te bereiken door
het huien van hofsteden en losse per-
ceelen, waarvan de exploitatie en c. q. de
wederverhuring zou geschieden uit een
centraal punt, ten einde den kostenden
prijs van landbouwproducten, meer bijzon
der van beetwortelen, tot hun minimum
terug te brengen.
Het Ternenzensch a.-r. drgaan Lu c tor
et Emergo" geeft hierbij d© volgende
kantteekening
„Wat moet er komen van tal van
onze pachtboeren, indien deze vlieger
opgaat en algemeen toepassing vindt?
Die groot© maatschappijen zullen
natuurlijk het beheeien van die door
hen gehuurde hofsteden gunnen aan
den boer, die 'twil doen voor den
minsten prijs.
En tegenover zulke machtige licha
men komt zelfs eien boer, die op eigen
slee zit, in 't gedrang. Grondbezitters
en suikerfabrikanten zullen 'twel zóó
aanleggen, dat hij zijn peeën tegen
veel lager prijs dan thans, moet af
geven.
Of daarmede menig eerzaam land
bouwer naar den kelder gaat, (wat
kan dat die maatschappijen schelen?
Zij zullen, zooals thans gezegd
wordt tegenover menig tusschenman,
(Door ons vrij bewerkt naar het Engelsch).
Tweede Hoofdstuk.
8.
Gabriël ging gebukt onder het leed dat
zijn lichaams- en geestkracht sloopte, toen
Bretagne bezocht weid door eten groot©
algemeene ramp, waarin alle bijzonder©!
ongelukken als het ware zich oplosten.
Het was in den tijd der Fransche om
wenteling, die tot een woedenden orkaan
was gestegen, dat de opperhoofden dier.
nieuwe republiek, op het toppunt van
hun macht, hun laatste, ergste daad
van waanzin bedreven in het verdelgen
van den godsdienst pn het omverwerpen
van alle heilige symbolen.
Hun decreeten waren in den omtrek
van Parijs overal uitgevoerd geworden;
en nu kwamen de. soldaten der Republiek
naar Bretagne, aangevoerd door bevelheb
bers die in last hadden overal den gods-
óók vragen: „Ben ik mijns broeders
hoeder?"
Men ziet duscoöperatie is een
mooi ding, maar 'tis een gevaarlijk
wapenwie 't wat al te druk gebruikt,
beloopt de kans, er zelf 'teerst, door
gevild te woirden".
Tot op de laatste zinsnede pa gaan
we gaarne met het blad accoord.
Tegen zoodanige manier van „coöpe-
reeren" maken ook wij bezwaar: het kan
ten slotte moeielijk anders dan den boeren
tot schade zijn.
Overigens is dit coöpereeren, naar onze
meening, geen „coöperatie" in den enge
len zin des woords.
Wat die groot-grondbezittere en suiker
fabrikanten voornemens zijn tb doen, is
meer verwant aan trustvorming.
Zeker niet te prijzen.
Maar daarom mag men de coöperatie
niet in minder gunstig daglicht brengen,
die juist is een machtig middel van be
houd en versterking voor den (Midden
stand en Boerenstand.
Hoe vrij de vrije school is.
Door de Vrijzinnige pers wandelt een
verhaaltje van een Roomsche vrouw, die
e©n paar kinderen op een openbare school
had, maar doze er af nam, op aandrang
van een pastoor; zij beweerde haar kin
deren wel naar de zusterschool te moeten
zenden, anders verloor zij haar bedoeling
ter waarde van f 0.60 per week. Nu is er
van vrijzinnige zijde voor die fO.GO ge
zorgd en kunnen de kinderen naar de
openbaie school terug gaan. j
Hoe het geval geëxploiteerd wordt, blijkt
wel uit het H b 1., dat een verslaggever
zond om eens met die moeder te praten
en mtet de onderwijzers. 11© onderwijze^
vertelde bijv. dit:
„Juffrouw Cohen vertelde mij1 ge
heel uit eigen beweging", aldus de
heier v. H. verder, „dat het onder
wijs op de stadsschool veel beter was
dan op de Zusterschool".
Dat zoo'n mensch dit „uit eigen be
weging" zoo maar aan den schoolmeester
vertelt; wel, well
Voorts iels uit het gesprek met de moe-
del'
„Als je geen ander noodig hebt,
meneer, do© je wat j© will, en je laat
je kinderen zoo goed mogelijk leeren.
Gisteren is weer de pastoor bij me
geweest en hij was boos om wat er
geschreven was en dat de kinderen
nou toch op de stadsschool bleven.
Je weet niet waaraan je je te houden
hebt. Of de kinderen dan toch vooral
op catechismus kwamen? vroeg ie".
„Betsy is nou 12 jaar en Marietje
11. Toen ik ze zei, dat ze naar de
Zusterschool gingen, riepen ze: „Och.,
laat ons toch bij den meester blijvien
en hebben ze gehuild. Ik kan d'r niks
aan doen, maar ze gaan niet graag
naar' de Zusterschool. Ze leeren daar
niet wat ze op de stadsschool leeren
en elk uur motten ze bidden".
De weduwe verklaarde gestraft te
zijn met inhouding van giften, welke
straf echter ook betrekking had op
dienst uit te roeien, de laatste en sterk
ste vesting, die nog in Frankrijk was over
gebleven.
Die mannen begonnen hun werk, den
slechtsten van hun opperhoofden waardig,
(die hen hadden uitgezonden. Zij plun
derden de kerken en vernielden alle krui
sen e.n beelden, welke zij op hun weg
aantroffen. De vreeselijke guillotine ver
slond mensohenlevens in de dorpen van,
Bretagne, zooals hij menschenlevens had,
verslonden in de straten van Parijs; ge
weren en degens verwoestten alles, zelfs
vrouwen en kinderen knielend in het ge
bed, werden niet gespaard; de priesters,
werden overal nagejaagd, opgespoord en
gedood, zoodra zij ontdekt werden; geert
(district was te vinden, of de gruwelijk
ste wreedheden hadden plaats gehad.
Doch de godsdienst breidde zich ver
der uit dan het grootste bloedbad en her
leefde telkens weer, van onder de vosten
der menschen die in hun hlindo woéde
machteloos waren om hem te verdelgen.
Overal bleef het volk trouw aan het ge
loof, overal stonden de priesters hun
kudde bij in den grootsten nood. De beu-
slecht© vervulling van hare gods
dienstige plichten.
Een gehuwde dochter, die tevens
aanwezig was, getuigde in krass© ter
men, van die voorliefde der meisjes
voor die openbare school en van de
superioriteit van het onderwijs al
daar.
Werkelijk, 'n fraai verhaal!
De moeder, de kinderen, de dochter,
allen spreken over de superioriteit jvan
het openbaar onderwijsdie gehuwde
dochter getuigde zelfs „in krasse termen".
Dan zal 'twel waar zij;n, ook; de auto
riteiten zijn ongetwijfeld bevosgd en on
verdacht.
En nu wteten ze links pas „hoa vrij de
vrije school is".
't Is droevig.
Deelen wte nog me©, dat de betrokken
pastoor een heel andere lezing van 't
gebeurde geeft.
ITALIË.
Hoe het toch wel komt dat zich telkens
en telkens, len ook op dit oogenblik wiser,
in Italië vooral onder de studeerend©
jongelingschap een zóó vijandige geest
openbaart tegenover Oostenrijk? De Ro-
meinsche correspondent van de „Frank
furter Zeitung" geeft daarvan een bieed-
voeiige verklaring, die feitelijk hierop
neerkomt, dat het in anti-godsdienstigen
geest opgevoede jonge Italiaanse!)© ge
slacht een afkeer koestert tegen het ka
tholiek© Hof te Weenen en den „cleri-
calen" (troonopvolger die (natuurlijk!)
staat onder„Jezuïetischen invloed".
Uit eerbied voor den Paus weigert keizer
Frans Jozef nog steeds het contra-bezoek
Ie brengen, helwtelk hij iteeds zoovel© jaren
aan den Italiaanschen monarch schuldig
is en dat natuurlijk t© Rome zou moeten
afgelegd wo:den. Ho© geheel anders han
delt Frankrijk, do regeering d©r vrijmet-
selaarsrepubliek, die niet geaarzeld heteft
met demonische zelfvoldoening den Paus
een slag in het aangezicht te geven em
daardoor de harten der Italiaansch© regee-
•ringsmannen em van al wat daarginds anti-
clericaal is, gestolen beeft!
I:\IJ ii.iM»
Het Engelsche Lagerhuis heeft onlangs
de schoolwet aangenomen. Het is de derde
schoolwet door «6© liberale regeering in
gediend, de twiee eerst© ontworpen moest
de regeering terugnemen. Thans moest het
Hoogerhuis de wet nog behandelen.
Nu heeft Mgr. Bourne, aartsbisschop
van Westminster, in geheel zijn diocees
gebeden uitgeschreven met het oeg op
de „kritieke phase" welk© op dit oogen
blik de scholen in Engeland doormaken.
De katholieke onderwijzers van Londen
veroordeelen krachtig de bepalingen der
nieuwe onderwijswet de wet-Runci-
man en de bekende pater Vaughan
noemt haar even misleidend en oneer
lijk als slecht. Alleen voor het geven van
godsdienstonderwijs en voor de vrije scho
len in de steden zijn dan ook aan de
len der Republiek waren naar Bretagne'
gezonden, om! het land afvallig te maken,
maar hun duivelsch werk was vergeefsch,
zij lieten bij hun vertrek ©in land van
martelaren achter zich.
Eens op een avond, terwijl de vreese
lijke vervolging nog woedde, hield Ga
briël zich wat langer dan gewoonlijk op
in de hofstede van Perrine's vader. Hij
bracht in den laatsten tijd een groot ge
deelte van den dag op de hoeve door,
daar het een plaats van toevlucht voor
hem was, voor het lijden, zwijgen en de
heimelijke schande, die aan zijn huis ver
bonden waren. Juist wilde hij afscheid
van Berxine nemen, toen haar vader hem
terughield, en wees op esn stoel hij den
haard.
„Laat ons even alleen, beste kind",
zeide de oude man tot Perrine, „ik moet
Gabriël spreken, gaat gij zoolang naar
uwe moeder".
Hetgeen pu Perrine's vader alge
meen „père Bonin" genoemd in. het
geheim aan Gabriël te zeggon had, gaf
tot z«oer onverwachte gebeurtenissen aan
leiding.
verschillende geloofsbelijdenissen grootén©
concessies gedaan. Doch gebleven is Ide
bepaling, dat op plaatsen, waar slechts
ééne school is, alleen de' staatsschool er
kend wondt én verder, dat de benoeming
der onderwijzers geschiedt zonder dat re
kening Wordt gehouden miet hun belijde
nis. Men begrijpt in Welk een ongunstige
conditie door deze bepaling op die plaat
sen de katholiek» ouders' geraken, w|elke
voor hun kinderen een katholieke opvoe
ding verlangen ook in de school.
Het had eerst allen schijln, dat ook hel
Hoogerhuis aan deze wiet hare goedkeu
ring zou hechten. Maar nu maakte de
Anglikaansche Aartsbisschop van Canter
bury bezwaren.
Reeds Donderdagnamiddag beschouw
den naar de Londensche correspondent
van den „Figaro" verzekert, de Britscbe
afgevaardigden in de wandelgangen van
het parlementsgebouw Runciman's school-
wetsontwöp als ter dood veroordeeld. De
positie van het liberale ministerie' ,was
dan ook sinds de herhaalde nederlagen
in den jongsten tijd geleden aan de stem
bus hij tusschentijdsche verkiezingen, vrij
kritiek geworden, zoodat men zich af
vraagt, waar de liberalen eigenlijk (den
vormetelen moed vandaan haalden om het
pogen tot doordrijven van hun ontwerp
rog zóólang vol te houdiem. Thans heeft
de lége» ing besloten haar voor Katho
lieken en Anglicanen te eenenmale on
aannemelijk ontwerp in te trekken. Naar
de parlmen'aire correspondent van de
„Daily Telegraph" uit gezaghebbende bron
verneemt, wordt in het kabinet eien spoer
dige ontbinding van het. Parlement leven
dig besproken. Verschillende invloedrijk©
leden zijn, naar gemeld wordt, van mea
ning, dat het beste zou zijn in de a. s.
maand Januari de algemeene verkiezingen
uit te schrijven. De liberalen onderwer
pen zich daaimee aan een voor hen ge
vaarlijke operatie I
Zonderi ng© en schandelijke toonleélen
werden er Zaterdagmiddag in de s'amp-
vollc Albert Hall te Londen afgespeeld hij
gelegenheid van de vergadering ten gun
ste van vrouwenstem" echt, d e belegd was
door den Literalen Vrouwenbond. De ver
gaderden namen vol geestdrift een door
de voorzitster, Lady MacLaren, in dien
geest gedaan voorstel aan. Het schandaal
nam echter een aanvang toan de kanselier
van de schatkist begon te spreken. Die
overal opgestelde strijJlust:ge stemrecht-
vrouwen, daarbij voldoende aan een partij-
fcevet, vielen Lloyd Geo.'ge voortdurend
in die rede, on Wel op zoo hinderlijke
wijze, dal slechts enkele brokstukken van
zinnen konden Worden verstaan. Lloyd
George ging telkens zitten, terwijl de orde-
bewaarde s de inter umpearende vrouwen
verwijdeden. Nauwelijks echter had Lloyd
George zijn rede hervat, of het spektakel
begon opnieuw. De oidebewaaidrins had
den in opdracht niet onnoodig gewield te
bezigen, maar enkelen hunner verloren
toch hun geduld t&en een etemrechtama-
zone een karwats voor dien dag haalde
en dat dametje eenige ordebewaarders,
'die haar wilden verwijderen, daarmede
begon ts ranselen. De karwats werd haar
met geweld afgenomen en zijzelf werd
©enigszins onzacht verwijderd.
Dit voorval had uiteraard eenige orde-
Eerst sprak de oude man over de ver
andering die er bij Gabriël was ontstaan,
en vroeg hem toen niet onvriendelijk inaar
bedroefd, of hijl nog wel evenveel van
Perrine hield als vroeger. Gabriël beves
tigde dit ijverig, en toen begon père Bo-
tnin over d© vervolging te spreken, jdiie
in Bretagne woedde ©n over de mogelijk
heid, dat ook hij', als zooveel anderen,
zou geroepen worden om' te lijdien, ter-
wille van den godsdienst.
Zoo het mocht gebeuren, dat hij tot het
martelaarschap geroepen werd, dan zou
Perrine onbeschermd achterblijven, tenzij
Gabriël zijn belofte nakwam en haar zoo
spoedig mogelijk huwde.
„Beloof mij, dat gij dat doen zult",
zeide de oude man, „dan zal ik onderwor
pen dragen wat mij' wordt opgelegd, als
ik maar de verzekering heb, dal Perrine
in u als haar echtgenoot een beschermer
heeft als ik sterf".
Gabriël gaf die belofte gaarne, en toen
hij wegging, zeide Perrinies vader tot hem
„Kom morgen terug, dan zal ik den dag
van uw huwelijk met Perrin© bepalen,
omdat ik dan meer wiedt, als nu op dit
bewaarders verbitterd; dezen traden daar
na dan ook wat hardhandig tegen enkele
weerspamvgen op, vooral toen het. bleek,
dat. een tweetal „amazones" zich met
ketens aan hun zitplaatsen hadden be
vestigd.
Tè vergeefs trachtte dte voorzitster den
kanselier der schatkist het oor der ver
gadering te doen krijgen, ook met de ver
klaring dat Lloyd George de opdracht had,
een gewichtige mededeeling van hot ka
binet aan de vergadering over te bren
gen. Haar vermaning bleef zonder uitwer
king, evenals de vermaningen' van ande-
!ren, die er op vvtezen, dat de zaak der
vrouwen door dergelijke tooneielen wordt
geschaad.
DTITÜCHL1KO.
Het bisschoppelijk woord,
door het gezamenlijk Pruisisch episcopaat
uitgevaardigd en waarvan we reeds eenige
dagen geleden een overzicht gaven, bevat
in zijn tweede gedeelte nog een alinea,
die we niet onvertaald mogen laten. Zij
luidt:
„Er zijn heden ten dage niet weinigen,
die een zoo vroeg mogelijk bekend maken
der kinderen met geslachtelijke zaken, als
voornaamsten plicht der opvoeding aandui
den en als eerste middel aanprijzen tot
bescherming en bewaring. Geloeft hen niet;
het zijn valsehe profeten.
„Wel kan op rijperen leeftijd een waa -
schuwend of geruststelle id woord van in
lichting door de ouders of den zielzorg.r
of ook den arts aangewezen zijn. Maar
met inlichting alleen is nog niets bereikt
en eer te vroege inlichting kan allies be
derven.
„Het eerste bescherm- en bewaarmiddel
is veeleer de zedelijke fijngevoeligheid, de
heilige schaamte, doer God zelve aan de
onschuld als beschermster gegeven. Wekt
en voelt deze in de harten uwer kinderen
van de vroegste jeugd af".
Een dagboek van den Keizer.
Voelt de Keizer zich miskend? Wil hij
zijn volk een blik gunnen in al wat, bij
de uitoefening van zijn ïegeertaak, zijn
gemoed bewogen heeft; d© roerselen van
zijne persoonlijke staa'kunde blootleggen?
Wij weten het niet. Maar wij hebben het
opzienbarende feit te vermelden, dat nog
voor Keis!mis te Berlijn zijn hoogsteigen
dagboek, loopende over do twintig jaren
van zijne tegeering (18881908), zal ver
schijnen. D© titel zal zijnZwanzig Jahre
Regierungszeit.
Tegen het eind» van dit veelbewogen
jaar Wacht ons dus misschien nog ©en her
opening van de gedachtenwisseling over
's Keizers staatskunst. De rijkskanselier
zal ditmaal de kopij wel gelezen hebben.
In elk geval is het wel iets zeer buiten
gewoons ,dat ©en vorst vergunning geeft
'of besluit, om nog tijdens zijn regeering de
rekening en verantwoording van zijn doen
en laten tegenover zichzelf aan d© he©l©
wereld bloot te leggen.
FRAK HRIJIi.
De Steinheil-zaak.
De Parijsche bladen verwachten in de
Steinheil-zaak ieder oegenblik de arrestatie
oogenblik.
Waarom a.uzelde Gabriël bij de deur
der boerderij en keek lrij naar vader Bo
nin, alsof hij1 hem iets te zeggen had,
hoewel hij het niet dead? Waarom bleef
hij staan, toen hij reeds een paar schre
den had geloopen, keerde hij schielijk naar
de boerderij teirug, bleef besluiteloos staan
en ging eindelijk weer zuchtend© been,
zonder meer stil t» staan, eer hij zijn
vaders huis had bereikt?
Ojmldat zijn vreeselijk geheim hem
zwaarder te dragen viel dan ooit, nu hij
die belofte aan Perrine's vader gegeven
had. Hij werd door een sterke neiging
gedreven, om zijn heimelijke vrees toe
te vertrouwen aan den vader van het
geliefde meisje, dat spoedig zijn vrouw
zou zijn. Maar de twijfel öf hij de zoon
van een eerlijk man was, öf de zoon van
een moordenaar en dief, hield den drang
van de vreeselijke bekentenis terug.
In wanhoop over zijn toestand besloot
hij ten slotte, het ergste te wagen, ©n,
de noodlottig© vraag in rond© woordeh
aan zijn vader zelf te doen.
(Wordt vervolgd.)
