Het geheim van Gabriêl. Dinsdag 24 November 1908. Vierde Jaargang. Verschijn! eiken MAANDAG- JWEHSDAG- en VRIJDAGAVOND. No. 139 KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Hetwachtwoord gevonden. FEUILLETON, BUITENLAND. :ij vleugel logeeren (Joch i gaf men hem katner j;ebouw, waar hij enkele verblijf had gehouden. Ibleef in den zijvleugel, it, behouden werd. De her Krönig lag op de kan het einde van een op een balkon, terwijl hd met een aangrenzende uoedelijk do brand ia leeft het de aandacht heer K die naar zijn Jvlamrnen in zijn kamer langs het vlakbijzijnde doch naar do tweede omen om zich van daar en zakken. Hel feit, D groote snelheid om i het vermoeden doen verschillende plaats is uitgebroken. V oorts van den heer Kröoig, u brand vertoevende in |bij wonenden stalhouder, hotelknecht Wammes J vlammen zou omkomen. Ite hij in tranen uit. >ed in Friesland, omstreken hebben de i het vele wild, dat de :n waartegen de akkers een. Men heeft het met probeerd, maar wil deze f wordt ze veel te duur. bt op die landerijen aan pehoort, wordt er weinig gemaakt, want brooi- Jt! De eigendommen van Ierland en het Burgerlijk de buurt gelegen zijn, Ik 't jachtrecht daarop pr één persoon gepacht die ook geen groote wild houdt. Waar die al ook bouwgrond in d worden aan keuter- ers, boomkweekers en ebben deze besloten geen ren dan wanneer 't aan nden jager zal vrijstaan de jacht uit te oefenen, kennis van de eigenaars het verzoek ingewilligd, lurder geen klacht meer veel wild is. Daarvoor irs wel zorgen. Hetjacht- fanuari as. op tal van en. lisplaatste grap 7 irscheuen nummer van de lourant'' kon men de vol lezen „65 halve heet. worden verdeeld onder van Joure en omstreken welk geloof) door M.B. Zooals te verwachten was, na het bekend worden advertentie, velen zich op at alhier, de meesten met met een kruiwagen ge- an het beloofde deelachtig inne groote teleurstelling omenen echter aan Brou- ïemen, dat deze zelf met 'ertrokken, terwijl zijne gaf van niets te weten, lindelijk de teleurgestelde panning wordt de terug- gemoet gezien. einongeval. Nederlandsche grens is de sneltrein van pl.m. 6 naar Amsterdam aan 'n ltsnapt. Op een sterke de machinist aan een e, dat hij over iets heen kracht remmende, stond 200 meter stil. Bij inge- bleek, dat men bij een renwagen met 2 paarden met het gevolg, dat één d vermorzeld. Gelukkig ongedeerd gebleven. dig toeval. Uit Doorn leeftijd overleden te Doorn 3 de tweelingbroeders L rtkwaal. De eerstgeborene oeger dan zijn broeder. n. Woensdagmorgen werd olhuis uit het Hoendiep scht, dat bleek toe te be- osterhuis, scheepsjager en Daar het ergste werd meu naar den eigenaar k later op den dag werd ;elukkige moet den vorigen n zijn opgemerkt in de plaats des onheils. van een pas te Budapest snde gestorven vrouw heeft kattevellen gevonden, die gevuld bleken tot een miliioen kronen. ballons, die ook ons land inenvallen, beginnen den rvelen. heeft zich bezig gehouden in van middelen om een dergelijke feiten zooveel lijden. ran Buitenlandsche Zaken lit onderwerp te verwijzen hen gezant te Berlijn, Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers ii contant- 0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiën van 15 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. 4 contant. Reclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs. De debatten, die in de laatste helft der afgeloopen week in de Tweede Kamer gevoerd werden, waren wel van die im portantie om hier nader te worden be sproken. Het was Woensdag, toen het zooge naamd „groot politiek debat" werd ge opend, d. w. z., dat de leiders der ver schillende fracties in de Tweede Kamer het woo id zouden voeren naar aanlei ding der door het Kabinet gepubliceerde Memorie van Antwoord. Het ging dus over het politiek beleid, van het Kabinet. En te meer of te minder? waarde ihebben de algemeen© beschouwingen, welke in de Kamer over het politiek be leid van een Kabinet worden ten beste gegeven, wanneer zulks geschiedt voor aanstaande Tweede Kamer-verkiezingen. Het is dan gewoonte, dat de balans der werkzaamheden van het ministerie wordt opgemaakt, en' dat door de oppositie wer kelijke of Vermeende, mogelijk gefingeerde fouten en tekortkomingen in schrille jklcuren worden geteekend. Het ging bezwaarlijk om over het Ka binet, hetwelk nu de teugels van het be wind in handen heeft, den staf te breken, ten, aanzien van hetgeen het heeft tot stand gebracht. De huidige bewindsmannen „zitten" pas ongeveer acht maanden, en het kleinste kind in de politiek kan niet vergen, dat in dien korten tijd de koks in de keuken een degelijk menu kunnen afleveren. lntusschen is Sn de Kamer van liberale zijde getuigd bij monde van den beer T y d e m a n dat het Kabinet-Heems kerk, in den korten tijd van zijn bestaan hard heeft gearbeid. Het is met genoegen, dat wij het dien „geachten af gevaardigde" mogen nazeggen. Alu er alzoo, uithoofde van den korten zittingsduur van dit ministerie, weinig of .niets met gro.nd was aan te voeren tegen zijn werkzaamheden, welker vruch ten ternauwernood het Parlement hebben bereikt, waren we uiterst benieuwd, in welke Tichting het door de oppositie te voeren debat zich bij de algemeene be- :schouwingen zou bewegen. Totdatja, niet langer dan totdat we de ministerieele Memorie van Antwoord op het Voorloopig Verslag hadden gelezen! Die Memorie van Antwoord bracht de oplossing; in haar had de oppositie den steen der Wijzen gevonden; in haai' be groette zij het patente middel, om dit Rechtsche ministerie te bestrijden, zekér, imaar vooral om een verleidende, ja mis leidende, verkiezingsleuze te kunnen aan heffen. Daar was dan ook een verschrikkelijke en! angstwekkende verklaring in die Memo rie van Antwoord neergeschreven 1 Verbeeld udaax was met even zooveel woorden in te lezen, dat het huidige Kabinet zich homogeen (eensgezind) ver klaarde met het ministerie van 1901 1905, het'.ministerie Kuyper. Homogeen met Kuyper 1 En daar was vreugde toen, na deze pertinente verklaring in de gelederen dei- Linkerzijde, want zij hadden iets gevofn- - den, dat verloren werd gewaand. Het wachtwoord was gevonden. Men had weer een pakkend 1parool. (Door ons vrij bewerkt naar het Engelsch). 4. Gij kent ook de holte plek onder jdie steenen, die „De koopmanstafel" genoemd wordt? Wij hadden ruimte genoeg om het lijk daarin te leggen en goed te ver bergen, fan keerden daarop naar huis terug. Later heb ik nooit meer naar die stee nen duiven gaan en uw vader ook niet. De portefeuille en het valies hebben wij verbrand, nooit hebben wij geweten hoe de arme jongen heette en vanwaar hij kwam, het geld heeft uw vader behou den. Toen u,w moeder vroeg, waar dat geld vandaan kwam, vertelde uw vader dat het een legaat was. „Gij maakt mij wanhopig Gabriël, door zoo të schreien Dat geld heeft een vloek over ons ge- En zoo zullen de komende verkiezingen van 1909 te tweeden male weer goed deels staan, in het toeken, het negaj, tieve teeken van antithese en den: Kuyper haat. Als men de Handelingen, der Tweede Kamer over het jongst gevoerde, groote politieke debat naslaat, dan valt het onmiskenbaar op, hoe, direct en indi rect, door de partijen der Linkerzijde, de persoon van dr. Kuyper en diens be leid als Minister, geregeld op den voor grond werden geschoven. Dr. Kuyper moet toch wel een groot man zijn, dat hij zoo immer uit zijn schuil hoek wordt opgejaagd. Inderdaad, de Linkerzijde heeft d r. Kuyper n o o d i g. Zónder d r. Kuyper voor de vrij zinnigen geringe kans-op winst; mét dr. Kuyper mogelijk de zege! Dit moge paradoxaal klinken; maar uit het debat in de Tweede Kamer, door de oppisitio met name door Goeman Borgesius gevoerd, is wel zooveel gebleken, dat dr. Kuyper weer moet zijn de Boeman, die den kiezers de schrik om 't hart doet slaan. Het was den vrijzinnigen bij het op treden van het Kabinet-Heemskerk zoo gerust te moede geweest. Zoo'n tam, gematigd ministeriel Dat niet eens sprak va,n Christelijke beginse len, maar van die, levende in de partijen der Rechterzijde. Zoo zelfs, dat de Nieuwe R o 11. C r t. laatdunkend schreefToe zeg het maar eens, spreek het woord Christelijke beginselen maar eens uit. De antithese, dat verfoeielijk uitvindsel van dr. Kuyper, zou mlet dit Kabinet van de baan zijn, er was wellicht een gezon dere partijgroepeering in zicht. Totdat daar plotseling de homogeniteit- verklaring met dr. Kuyper komt uit de lucht vallen 1 Het Kabinet-Heemskerk dus ook voor stander van de anti-these Nu kon men in de Kamer weer eens ouderwetsch gaan debatteeren, als in de tijden van Kuyper, over theologie, enz. Een kluifje voor Borgesius. Deze groote ex-zwijger had nu zooveel over de anti-these te praten, dat bet zelfs blijkbaar den vrijzinnig-dernokraat M a r- chant begon te vervelen, die interrum peerde: ,,'tGaat weer goed zool" En de andere woordvoerders der Lin kerzijde, Tydeman, Drucker en Troelstra ze waren allen het roerend eens, dat men alles moest in 'twerk stellen om te voor komen, dat in 1909 tde Rechterzijde in de Tweede Kamer zou worden versterkt Nu, tegen de versterking der Rechter zijde zo-u men toch wel maatregelen heb ben genomen zonder de homogeniteit- verklaring. Onze partij heeft in die verklaring vol strekt geen frontverandering te zien. Wjj hebben van den beginne af ge meend, dat het ministerie Heemskerk ho mogeen was met dat van 1901, ook al werden de pikante uitdrukkingen, ver meden. En met principieele wetsvoorstellen kon. het zittend Kabinet niet komen, omdat het in (de Kamer de minderheid beeft. Maar wel verklaarde het, voor geen principieele tegenstellingen, deden (deze zich voor, uit den weg te zullen gaan. Het Kabinet was, is en blijft, zooals bracht, van af dien tijd begonnen de on gelukken, maar ik kan nu rustig stierven, nu deze vreeselgke bekentenis mij van 'thart is; als morgen de pastoor komt, zal ik ook hem alles meedeelen en hem smeeken veel te bidden voor mijn zondige ziel, en Gabriël, denk aan „de Koopmans tafel", ga, het treurig overschot begraven' en bid... bid altijd vooir..." Zoolang Perrine het gefluister van den ouden man hoorde, durfde zij' de deur van het vertrekje niet openen, doch toen het geheel ophield en zij het snikken en weenen van Gabriël hoorde, opende zij zonder vrees en aarzelen de deur. De deken was over den ouden man heengetrokkenGabriël knielde bij het bod en verborg zijn gelaat met beide han den. Hij keek niet op, noch antwoordde haar, toen zij vroeg hoe het er mede was. Na ©en poosje hield het snikken op, doch hij bewoog zich niet, behalve eens toen Perrine de hand op zijn schouder' legde, rilde hij' van de aanraking van haar hand. Toen ging Perrine zijn zusjes roepen, ook wij het hebben gezien: homogeen met dal van dr. Kuyper. En vervolgens is uit het Kamerdebat gebleken, dat de a.s. verkiezingscampagne zal staan in het Kuyperteekend. w. z. dat er o. a. weer ijverig zal gewerkt wor den. met de tegenstelling van Christaneji en paganisten, welke door dr. Kuyper niet is gemaakt, maar door de vrijzinni gen. zelf is uitgevonden. Het land komt weer op stelten 1 Geen mysterie. De Standaard zet uiteen, waarom Dr. Kuyper wel, nu het liberale Kabinet verdween, maar niet tijdens zijn bewind, weer naar de Kamer wil, hetgeen de V aderl. ander een mysterie had ge noemd Bij de stembus van 1905 was het aan de vier groepen Links gelukt, zich te coaliseeren door den strijd persoonlijk te maken, en alle gegadig den op te roepen tegen den persoon van Dr. Kuyper. Wat eischte nu goede tactiek dezer zijds? Natuurlijk het zóó aan te leg gen, dat deze bond van alle vrijzin nig© groepen geen stand hield, en dat de diepgaande verschillen tusschen deze groepen weer aan het licht kon den treden. Dit nu zou niet het geval zijn ge weest, zoo Dr. Kuyper in de Kamer ware gekomen, en als schietschijf voor alle partijen Links dienst had ge daan. Hij mocht er zich niet toe leenen, om voor deze vier groepen het point de réunion te zijn. Juist door zich uit de actieve po litiek terug te trekken, moest hij dit vereenigingspunt doen wegvallen en zoo aan de vier groepen de gelegen heid bieden, om weer naar eigen aard zich elk op eigen lijn te bewegen. Dit is dan ook geschied. Het blancoi is weg, de eenheid is weg. De antithesen van allerlei aard, die tusschen die groepen be staan, zjjn weer duidelijk naar voren getreden. En mot dit resultaat voor oogen, mag men veeleer zeggen, dat er van een mysterie geen sprake is, maar dat de toegepaste tactiek practisch de juiste bleek. Dat dr. Kuyper nu bij de jongste Kamer debatten afwezig was en nog vooreerst zich in do Kamer niet vertooneu zal, lijkt ons niet zonder verband met het hoven geschrevene. Dr. Kuyper wist vooruit, dat die debat ten hoofdzakelijk zich rond zijn persoon zouden concentreeren; dat zij hij zijn aan wezigheid mogelijk een meer scherp ka rakter zouden aannemen, al was 't alleen maai' hierom, dat dr. Kuyper van repliek zou hebben moeten dienen. Het dunkt ons, met 'toog op 1909, van dr. Kuyper wijs gezien, dat hij voorals nog niet zijn „entree de Chambre" maakt.. Politiek Debat. De Haagsche correspondent van de „Zutpli. Crt." (lib.) bespreekt 't politiek de bat bij do StaatsbegroO'ting in da Kamer deze week aangevangen. Ten opzichte van de Linkerzijde komt de schrijver tot deze conclusie: zij spraken tegen hem, doch hij antwoord de niet. Beurtelings trachtten zij hem door zachte woorden aan bet spreken te krijgen, doch de wanhoop en het verdriet, die hem bezielden ontnamen hem de spraak, zij waren sterker dan menschelijke tranen, sterker dan de liefde. Toen de morgen aanbrak en de storm wat bedaard was, zat Gabriël nog altijd onbeweeglijk bij het bed. Eens of twee maal meende Perrine den ouden man iets te hooren roepen en zij strekte haar hand naar de deken uit, maar zij kon er niet toe komen hem aan te raken of naar hem te kijken. De stilte in het vertrek, d© doffe wanhoop dié zich van Gabriël scheen te hebben meester gemaakt, jaag den haar zulk een angst aan, dat zij bijna even hulpeloos was, als de kinderen die bij haar stonden. Eerst toen het grijze daglicht, koud en akelig, doch geruststel lend door het venster drong, begon zij iets van hare kalmte terug te krijgen. Zij begon te bedenken dat het 't beste was nu hulp in huis te halen en terwijl zij Dusver doch Mr. 'Drucker sprak nog niet namens de vrij'z.-democralen valt mitsdien in de houding der linkergi-oepen geen positief plan van samenwerking te ontdekken. Slechts waren allen, ook Mr. Troelstra 't eens, dat tegen een Kabinet, dat de antithese /uithangt, stelling moet wor den gekozen. Wat zooveel zeggen wil, da,t alleen het „anti-clericalisme" die heeren Links hijL eenhoudt. Nu, dat is niet bijzonder nieuw. ITALIË. 's Pausen Gezondheid. De Paus heeft het veiieenen van audiënties geschorst. Hij is bezweken voor den aandrang van zijn lijfarts. Door de drukte der laatste dagen is de Paus zeer afgemat en zijn stem is heesch. Rust was voor Z. II. zeer noodig. Uit Rome wordt nog omtrent de illu minatie bij 's Pausen priesterfeest ge meld, dat de verlichting van den St.. Pie terskoepel wegens het slechte weer piet is doorgegaan; zij is •uitgesteld tot een hel deren, stillen avond. Maar vele particu liere illuminaties waren werkelijk mooi en daarvan was die van de volkswijk het Borgo, die aan het Vaticaan grenst, de - merkwaardigste. Het Borgoi Noovo namelijk telde .bijna, geen huis ,dat niet schitterde van licht, 'tis in ditzelfde Borgo. dat de anti-cle- cale veieeniging Giordano Bruno ©enige maanden geleden eene betooging wilde houden, maar er was geen enkel huis dat vlagde. Deze twee feiten vergelijkende, dient erkend dat de Romeinsche bevolking dap per weerstand biedt aan de hevige anti katholieke propaganda, waaraan zij bloot staat. Zeer merkwaardig was de verlichting van den gevel der Gesu, met slingers elektrische lampen, die insgelijks de bouw kundige lijnen volgden, en die van den koepel van St. Andrea della Valle, die een klein denkbeeld geeft van wat die van den koepel van St. Pieter had moeten zijn. Men had daarenboven de katholieken uitgenoodigd de toppen der verschillende gedenkleekens van Rome, met bengaalsch vuur te verlichten, 't Moet zeer merkwaar dig geweest zijn. Te Rome komen thans van alle lan den afgevaardigden den Paus hun heib- wenschen en geschenken aanbieden. Ook de Duitsche keizier zendt zijn heilgroet, met een prachtig geschenk vergezeld. Als men nu maai" niet met een kleine va riatie op het bekende gezegde moet fluisteren: „Ik vrees hem, ook al brengt hij gaven". Want de keizer schjjnt ook ten opzichte van het Vaticaan zich alles behalve mooi uitgelaten te hebben; 'tis te hopen, dat dit tenminste absoluut on waar blijkt. Maar als zelfs de rijksdag aan haalt, dat Wilhelm Engelsch is tnet En- gelschen, Russisch met Russen, dan kan hij ook wetl Vaticaansch zijn met bet Va- nog bezig was de kinderen te vermanen stil hij Gabriël te blijven, zoolang zjj weg zou zijn, schrikte zij op het geluid van voetstappen bij de voordeur. De deur' ging open, er verscheen op den drempel een man, die daar ©en oogen- blik onbeweeglijk bleef staan. Perrine keek op, ©en schok voer haar door de leden. Dien zij dood hadden gewaand was teruggekeerd, het was Gabriel's vader, Francois Sarzea.nl Het water droop den vjsscher uit de kLeeren, doch ondanks de gevaren welke hij dien nacht had moeten doorstaan, was zijn gelaat even steak en norsch als al tijd en weinig van uitdrukking veranderd. Zijn zoon Pierre lag bewusteloos in zijn armen. In haar ontsteltenis, toen zij hem herkende, gaf Peilrinie een gil van schrik. „Nu, nu", zei Sarzeau, terwijl hij den hewusteloozen jongen naar den haard droeg, „maak zoo'n. geweld niet. Ge had ons zeker reeds verongelukt gedacht, wp hadden dan ook alle hoop reeds opgege ven, en het lijkt een wonder, dat wij aan ticaan, ©venals hij zich eens boersch betoonde, tegenover de Boeren. FU AA' li HIJ K. Een kruiser gestrand. De pre fectuur der Marine te Toulon heeft tele grafisch bericht gekregen, dat de kruiser „Condé" Vrijdagochtend ter reed© van Ajaccio aan den grond is geraakt. We gens het slechte wieder is men er tot dusver niet in geslaagd het schip wie der vlot te krijgen. De „Condé", de „Jules Ferry", het slag schip „Charles Martel" en de torpedo- flotille hadden Donderdagnacht manoeu vres ondernomen ter hoogt© van de lies Sanguinaires. Het wieder was stormachtig en de nacht donker. De schepen stoom den met bedekt© lichten dicht langs de Corsikaansche kust toen, eensklaps de „Condé" in een hagelbui en een storm vlaag letterlijk op het strand werd ge blazen. Pogingen door de „Jules Ferïy" en de „Charles Martel" om het schi paf te slem pen zijn mislukt, niettegenstaande de kolenvoorraad en een aantal kanonnen in lichters, uit Ajacco ontboden;,, waren overgeladen. De „Condé" is een gewapende kruiser met «en watervierplaatsing van 10,014 ton ©n van vrij recenten datum. Het liep in 1902 van stapel tegen den kostenden prijs van 22,000,000 frs. In spanning ziet men in Frankrijk den afloop van dit ongeval tegemoet. Men ziet niet gaarne uitbreiding gegeven aan de rampenseriie Couronne, Jan Bart, Lutin, Hoche, Sully, Jena, die iedereen versch in het gebeugwi liggen. Het „Paris-Journal" bespreekt deze nienwe catastrofe en merkt 'dat een zee-oorlog boven al deze ongevallen in vredestijd, te verkiezen zou zijn, daar men er dan tenminste een geldig excuus voor zou hebben, hetwelk men snedig noemen kan. Een vteieselijk geval van werkloosheid en de gevolgen daarvan vertelt markies Costa, lid der Franscbe Aciedemie. Hij vernam bet van dr. Mieroerand, een bekend en beslist ongeloovig Parijsch medicus. Deze vond op ©en diep-armoedig zolder kamertje ©en paar ziekenverpleegsters, zusters ©ener ontbonden congregatie, thans door haar vroegere overste naar Parijs gezonden om daar te trachten met het werk dat ze goed verstonden, van zieken verpleging, den kost te verdienen. Dat is een goted vak zonder werkloosheid, was haar gezegd Thans is er een© gestorven in een aan val van verschrikkelijke razernij, gevolg van totale uitputting. Verhongerd. DVlTÜOHLAiV 1>. De Keizer. Edouard Drumont. schrijft aan het slot van ©en artikel bot volgende over den Duitschen keizer: „Langen tijd hebben wij gemieend in den Kaiser ©en Karei de Groo te, ©en Bar- barossa, een veroveraar te zien. Maar we hadden te doen met ©en sluw man; dim den dood ontkomen zijn. Hij legde den knaap bij het vuur neer ©n haalde een matten flesch uit zijn zak, zeggende: „als ik gren brandewijn gehad had.Eenklaps bleef hij steken, schrok, zette de ,fesch op de tafel en trad op het bed toe. Perrine beek hem na en zag ho© Gabriël van het bed terug week toen zijn vader naderde. Het gelaat va,n den jonkman scheen van stie n, he was bleek en akelig om te zien. Hij liep steeds verder van zijn vader af, tot hij tegen den buiten muur van het vertrek stond en sprak geen woord. Francois schonk geen aandacht aan zijln zoon, feij had de deken van bet bed in de hand. „W.at is hier gebeurd?" vroeg hij, de deken berng trekkende. Maar Gabriël gaf geen antwoord. Perrine, die dat opmerkte, antwoordde voor hem: „Gabriël vreest, dat zijn arme grootvader stervende is", fluisterde zij zenuwachtig. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1