HOOFS!
TIJDGEEST.
inpagazijnen.
1
No. 138
Zaterdag 21 November 1908.
Vierde Jaargang.
IJNEN
J DER,Goes
<y GOES.
Verschijnt eiken MAAHDAG-, WOEHSDAG- en VRIJDAGAVOND.
BUITENLAND.
BINNENLAND,
i E DAGEN.
oor Borstlijders.
dbraband.
te WAALWIJK.
eeren Demi's
assen
fs (Bonkers)
ONKERS
»nJekkers
Waterproof-Capes.
A K E R IJ.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Bij dit Dimer Behoort m Bijvoegsel
UIT ROME.
DE TAKTIEK.
BE vernietigt hoofdonrein
aan den haargroei. Prijs
JOHAN DE ROOS,
Vlasm. Middelburg.
tgint de trekking der
n Tijdgeestloten en
Itenf 50.000.—.
-lissen f 100.000.—
f 1.50 Klassik. f—.30
3.idem .60
,10.geldig voor 3
albaar met fl.— per
Ir a.h. HOOFDKAN-
tak 82 te R.tterdam,
W. Efdé 's Heer-
renstiaat 48 en bij L.
Sigarenmagazijn Kerk-
fREKKINGSPLAN.
de kwaliteiten.
Iet het Eerediploma in de
felling van Luik.
Jdberoemde Balsempillen
in, apotheker specialist
Selzaete.
helpen voor 't hevig
fwdheid, aamborstigheid,
luchtpijpen en 't ver
ten, asthma, krevelingen
iz. Wanneer alle andeie
•it helpen, neemt dan in
^nde Balsempillen
AKEN, apotheker te
lleerliDg der Gasthuizen
doen de fluimen ge-
;n en spoedig vermin-
rkomen en genezen alzoo
der longen,
rond iedere doos ket
landje met het hand-
VAN AKEN.
doos 62l/s cent.
^r bij de Firma SCHUL-
i Middelburgverder te
ebr. Mulder; te Mildel-
ROOSte Vlissingen
lELER sn BENIEST
-ij RAASte Rilland bij
te Tholen bjj W. POT-
kbbendijke bij DE OOK.
an Verzekering op 't leven.
opgericht 8 Maart 1843.
bij Koninklijk Besluit
Juli 1895, No. 41.
chappetijk kapitaal f300.000.
ril 1904: f I.374.679.625.
den gevraagd.
1U ZE
n en hoojer.
den.
Iden.
50.
concurreerend.
a a d
Engelsche Stoffen.
gegarandeerd.
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f0.95
Afzonderlijke nummers k contant- 0.05
Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór
half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags.
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant.
R-eelameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Negentien eeuwen zijm heengegaan, na
dat Christus op de steenrots, die Petrus
is, Zijne Kerk bouwde, waartegen alle
machten zullen strijden, maar te vergeefs
zullen strijden. Want de Stichter zal bij
haar blijven tot 't einde der tijden. Negen
tien eeuwen streed de stad des duivels
een verwoeden strijd tegen de stad Gods,
maar de Kerk was gebouwd op een vaste
rots, onwrikbaar staande in den storm
der eeuwen.
Een triumphtocht van den Paus was
de indrukwekkende feestelijkheid, Maan
dag in Sint Pieter. gevierd. De opvolger
van Petrus werd hier gehuldigd, de
plaatsbekleeder van Christus werd ge
ëerd; den Opperpriester, het Opperhoofd
van de Roomsch Katholieke Kerk werd
op heerlijke wijze koninklijke hulde ge
bracht. Ja, meer, welke vorst op aarde
heeft ooit een intocht kunnen houden,
een triumphtocht, gelijk Paus Pi us X,
de grijze Vader der Christenheid,
liield binnen de muren van Sint
Pieter? De pauselijke Nobelgard-e, een
40-tal ridders van hoogen Romeinschen
adel, volgde een lange rij van circa 300
Bisschoppen en Abten, allen in Misgewaad
en gemijterd, Latijnen en Grieken, Rutenen
en Armeniërs zij, opvolgers der Apos
telen, waren naar Rome gekomen om idien
opvolger van Petrus den verschuldig-
den eerbied en hulde te brengen. Dan een
eerbiedwaardige rij van circa 40 Kardi
nalen met secretarissen en slependragers.
Eindelijk onder het witte baldakijn op
de „Sedia gestatoria", gedragen door 12
pauselijke kamerdienaars, de Jubilaris,
wien de hulde gold van zoovele duizen
den (60.000) in de versierde Basiliek van
Sint Pieter verzameld. Den zegenendien
Kerkvorst mochten zij zoo gaarne een
luide ovatie brengen; zoo gaarne zouden
zy 'uitbarsten an een „Evviva Pio Papa
decimo" maar het strenge verbod op
de entreekaarten schrikte af en de on
verbiddelijke wil des Pausen. Doch ge
heel inhouden kon men zich niet, met
zakdoeken en hoeden moest gewuifd en
den feesteling een stillen groet gezonden
worden. En onderwijl vertolkte de Cap-
pella Guilia, het zangkoor van St. Pieter,
met begeleiding der zilveren trompetten)
de gevoelens van zoovele duizenden, die
in dezen man wilden huldigen den op
volger van den prins der Apostelen „Tu
es Petrus et super hanc petram aedificabo
Ecclesiam meam".
Bij het priesterkoor wordt de draag
stoel nedergezet, begeeft de Paus zich naar
den pauselijken troon en met krachtige,
ronde, volle stem, die doordrong tot in
de hoeken der groote Basilica, stemde
Zijne Heiligheid het „Deus in adjutorium
meum intende" aan, waarna de psalmen
der None door het Gregoriaansch- en mu-
ziekkoor om beurten werden gezangen.
Onderwijl had de Paus zich met de
voorgeschreven paramenten hekleed en be
gon hot H. Misoffer, geassisteerd door
Hunne Eminenties de kardinalen Sera
fine Vannutelli, Segna, Delia
Volpe en Cagiano.
De Gregoriaansche wisselzangen wer
den volgens het nieuwe Graduale op z-eer
schoone wijze door honderd Seminaris
ten uitgevoerd; Per o si stond aan de
andere zijde van het priesterkoor met een
honderdtal uitgelezen zangers, mannen
en jongens. Hier toonde Perosi zich
weer de meester. Op wonderbaar schoone
wijze voerde hij Kyrie, Gloria, Sanctus
en Agnus Dei der Palestrijnsche Mis
„Papae Marcelli" uit, een Credo- en Bene-
dictus door hem zelf gecomponeerd en
hot Alleluja van het Graduale, speciaal
voor deze gelegenheid getoonzet voor den
hervormer der Kerkmuziek.
Met zichtbare devotie droeg de H. Vader
het H. Misoffer op, en bij de Praefatie
werd iedereen bijna tot tranen geroerd,
toen de Paus met krachtige stem
allen dringend, ja met begeestering uit-
noodigde, ons hart omhoog te heffen:
),Sursum Corda", om den 'hemelsohen
Vader onzen dank te brengen voor alle
goede gaven hem in zijn 50-jarig priester
schap geschonken „gratias agamus Do
mino Deo nostra",, Én na eenige ooge.n-
blikken boog zich de H. Vader om del
goddelijke woorden der H. Consecratie uit
te spreken.
Alles knielde neder en aanbad met ge
bogen hoofd den verborgen God de
pauselijke soldaten brachten militaire eer.
En onder doodsc-he stilte klonken van den
koepel van St. Pieter de zuivere tonen
der zilver© trompetten, zoo klaar en rein:
het was ais had de hemel zich geopend,
en waren Cherubijnen nedergedaald om
de muziek der engelenkoren te vereeni
gen met het pogen der arme menschep:-
kinderen om hun éénen Koning te prij
zen, die vertoeft op onze altaren.
Volgens gebruikelijk ritueel leest de
Paus de H. Mis ten einde. Onder het
dankgebed voert Perosi eenige motet
ten uit; en wederom stelt de stoet zich
in beweging om den terugtocht te aan
vaarden. Maar alles schaart zich in een
halven cirkel rondom de Confessio Sancti
Petri, het graf van Petrus. Met de Pause
lijke driekroon op het hoofd, verkondigt.
Petrus' opvolger met luide stem allen, die
hier tegenwoordig zijn, een vollen aflaat,
mits zij aan de vereischt voorwaarden
voldoen en terwijl allen nederzinfcert
op de knieën, smeekt hij met machtig
gebaar den hemelzegen af.
Dit is een moment, dat iemand in de
ziel grijpt. Geloovigen uit de geheel©
wereld liggen neder voor den Paus
een 300 bisschoppen en 40 kardinalen,
vragen geknield den zegen van den Paus.
Och, dan lacht men om de spitsvondig
heden der pngeloovige wereld, die bet
Primaat van Petrus en ya,n den Paus
van Rome willen ontkennenhet feit
spreekt voor zich zelf. En wanneer men
de heele wereld ziet opkomen naar Rome
om het jubelfeest van den Heiligen Vader
mede te vieren; wanneer men ziet, hoe
alle beschaafde landen bijzondere gezan
ten sturen met hartelijke gelukwenschen,
aan het zichtbaar Opperhoofd der
Roomsch-Katholieke Kerk, dan vreest men
nog niet een zoo dikwijls voorspeld ver
dwijnen van den aardbodem, maar voelt
de waarheid der goddelijke woorden: „En
do poorten der hel zullen haar niet. over
weldigen".
Dat de algemeene beschouwingen, die
in de Kamer worden gevoerd over
het Regeeringsbeleid van het zittend]
Kabinet zouden staan in het teeken van
de komende verkiezingen, was vooruit te
voorzien.
Maar tot nog to© was men van de
leuze, daarbij door de linkerzijde aan te
heffen, niet zeker.
In de Troonrede werd vruchteloos naar
een „verkiezings-cry" gezocht, en met.
teleurstelling constateerden sommigen, dat
ze er niet in te vinden was.
Het schijnt echter, dat de verkiezing
van den heer Kuyper in Ommen aan de
linkerzijde „het politieke fortuintje" zal
bezorgen, waarop zij aasde.
De heer Van Dedem heeft het in zijn
korte redevoering Woensdag in de Kamer
gehouden, duidelijk gezegd: „Gij, hearen
van de linkerzijde, roept nu alPas op,
want Kuyper komt terug! gelijk in 1905:
Kuyper moet weg! Het is alles propa
ganda voor 1909".
Dit woord was, vooral na de rede van
den heer Goeman Borgesius, volkomen
ad rem. Men zal zien dat dit de lak tick
wordt. De heeren hebben hun „Kuyper-
spook" teruggevonden en zullen, nu er
niets anders schrikwekkends van rechts
te vertoonen valt, pogen daarmee aan het
valk opnieuw „het griezelen te laeren",
gelijk de man, uit Grimm's bekend
sprookje;
„Ziet ge zal het hecten vóór dat
Ommen dr. Kuyper in de Kamer bracht,
was het Heemskerk-Ministerie een dood
onschuldig cabinet d'affaires, maar
nu, zich homogeen verklarend met Kuy
per, luidt het een nieuw Kuyper-regime
in! Pas op, Kuyper komt terug!"
Evenals de Ned. zal het ons niet ver
hazen, als het blijkt dat de heer Van
Dedem W oensdag een „gevleugeld woord"
gesproken heeft.
ITALIË.
's Pausen Jubilé.
Aan de Pransche bladen worden nog de
volgende bijzonderheden geseind omtrent
den officieelen feestdag van het priester-
jubilé van Z. H.
Op 't Vaticaan werden talrijke telegram
men ontvangen van staatshoofden, aarts
bisschoppen en bisschoppen en kerkelijke
autoriteiten, die den H. Vader nog eens
hun gelukwenschen aanboden.
De bladen te Rome, zelfs de anti cleri
cale, wijden aan het jnbilé lange kolommen.
Jammer genoeg maakte deregen, die in
den avond viel, de illuminatie van het
Vaticaan en de St. Pieter en van de par
ticuliere huizen onmogelijk. Toch stond er
op 't plein voor de basiliek een reusachtige
menigte opesngeschaard
De „Osservatore Romano" geeft een
mooi portret van den H. Vader en een
lang overzicht van al de audiënties in het
jubeljaar gehouden, 't Is een lange, lange
lijst van huldebetuigingen uit alle deelen
der wereld.
Hevige regens in Z.-ltalië
Telegrammen uit Reggio in Oalabrië, Ri-
posta, Giarlini, Casalvecchia, Priolo Milito,
Sireno maken melding van hevige regens.
Huizen zijn ingestort, schuiten vernield, het
spoorwegverkeer tusschen Catania eD Mes
sina is gestremd. Verscheiden passagiers-
treinen zijn bljjven steken. Het aantal
slachtoffers is onbekend
FB AM li RIJ Ik
Het Pauseljjke Jubileum.
In zijn antwoord aap de Fransche pel
grims zeide de Paus, dat hij diep© smart
ondervond toen hij zag hoe Frankrijk zich
van de Kerk las maakte. „De goddelijke
voorzienigheid schonk mij echter weder
vreugde, want ik heb van, uw land dö
schoonste vertroostingen ontvangen.
Frankrijk heeft zich de ware oudste doch
ter der Kerk betoond. Een nieuw feit in
de kerkelijke geschiedenis is, dat men
naar de pauselijke woorden als naar die
van God geluisterd heeft. Gij hebt geen
ordebroeders en ordezusters mieer, maar
de geloovigen zullen hen in het aposto
laat vervangen".
De Paus noodigde vervolgens de pel
grims uit op den tot dusverre ingeslagen
weg voort te gaan.
Koloniale Incidenten.
Op de eilandjes St. Pierre en Miguel on,
twee Fransche bezittingen, vlak bij New-
Foundland gelegen, hebben dezer dagen
vrij ernstige incidenten plaats gehad.
De aanleiding tot de incidenten is de
volgende
De overheden n.l. van heide eilandeW
wilden, in de meening daarmede een groe
ten dienst aan het volk te bewijzen, de
Katholiek© scholen, waar in 1904 de broe
ders natuurlijk ook uit verjaagd waren,
heropenen. Als onderwijzers zouden dan
leeken optreden.
Dat was niet naar den zin van kle
Fransche regeering. Zoo immers zouden
de gevolgen van het uitdrijven der broe
ders geheel en al weggenomen worden;
Waarvoor anders immers waren de broe
ders weggedreven dan om het Katholieke
onderwijs onmogelijk te maken? En wan
neer dit nu toch door leeken zou, wor
den gegeven, dan had men nog niets ge
wonnen.
Daarom, 'tis ©en, anti-clericale lo
gica, werden eenvoudig de leeken-
ondcrwijzers, die zich voor het onderwijs
hadden aangemeld, vervoigd en veroor
deeld tot een boete van 1000 francs.
Door- dat vonnis was het rechtvaardig
heidsgevoel der Katholieke inboorlingen
te zeer gekwetst. Zij hielden een betoo
ging om t© protesteeren tegen de houding
der regeering. In optocht begaven zij zich
naar de woning van den Franschen gou
verneur en paar het Amerikaanschë con
sulaat, waar zij de Amerikaansche vlag
heschen om te beduiden, dat er wel ©en©
beweging zou kunnen ontstaan ten gunste
©ener aansluiting van het eiland bij de
Vereenigde Staten, indien, de Fransche
regeering volhardt in hare vervolgings
manie tegen al wat Katholiek is.
De gouverneur toonde zich verzoenings
gezind en beloofde de zaak te onderwerpen
aan den minister van koloniën.
8 TAKJE.
Ook in Spanje zijn door overs fcrooniin-
gen groote verwoestingen aangericht. De
lagere gedeelten van Barcelona, Tarra
gona, Cerona en Tortosa staan onder wa
ter, huizen zijn ingestort, lijken én dood
vee drijven met de gezwollen rivieren
naar zee, stukken spoorweg zijn wegge
spoeld ,pn de telegraafgemieenschap is
door het wegslaan van palen verbroken.
Een groot deel van den oogst en veel
landbouwwerktuigen zijn teloor gegaan.
RU8L.AND.
In een Russische gevangenis heeft men
een verbazingwekkende ontdekking gedaan.
Daar vond men, verborgen in een cel,
waar twee gevangenen waren opgesloten,
Tchernetzk en Goubanof genaamd, een
kistje met valsche roebels, een blikken
doosje met een gipsachtig poeder, verschei
dene fleschjes met vloeistoffen, waarvan de
aard nog niet is vastgesteld, een stalen
vorm ter grootte van een roebel en vier
stukken wit metaal. De gevangenen be
kenden dadelijk, dat zij 's nachts valsch
geld maakten en dat zij werken voor reke
ning van den gevangenis-inspecteur
Zakharof, die hun de noodige materialen
verschafte en die hun voor eiken roebel,
dien zij maakten, een kopeke, dat is 1 pet.
betaalde.
CHIXA.
Geruchten.
Te Sjanghai wordt verteld dat de Keize
rinweduwe vergiftigd werd door de anti-
Mandsjoes daar priDS Tsjing tegen de
troonsbeklimming van Poe-ji was.
Een gerucht uit Japansche bron wil, dat
de Keizerin-weduwe toen zij den dood voelde
naderen, den Keizer deed ombrengen.
Men vertrouwt elkaar niet erg best in het
Verre Oosten.
Tweede Kamer.
De algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting werden Woensdag ge
opend. De heer Borgesius betoogde dat
de regeering door bij de memorie van
antwoord weer de antithese scherp voorop
te stellen, afgeweken is van hare verkla
ring van Maart en zij daardoor de aan
spraak op het politiek vertrouwen der
linkerzijde heeft verspeeld.
De heer Van Dedem juichte de homogeni-
teitsverklaring van de regeerfng met het
kabinet van 1901 toe en bepleitte bezuiniging
in plaats van belastingverhooging.
De heer Tydeman meende dat bij do
regeeriug thans de kentering in haar beleid
merkbaar is welke voor rustig voortwerken
gevaar oplevert. Spreker betoogde de urgentie
van Grondwetherziening voor de troonopvol
ging. De basis voor de kiesrechtregeling
moest zijns inziens gelegen zijn in een
andere samenstelling van de Eerste Kamer.
De heer Troelstra betoogde dat de
regeering die antithese voorop schuift,
niet om dr. Kuyper te bevredigen, maar
met het oog op den aanstaanden stem
busstrijd.
De heer Patijn wenschte slechts tijde
lijk© maatregelen als oipcentenbeffimg om
te geraken door den tegenwooidigen min
gunstigen financieeleji toestand, die z. i.
van, voorbijgaanden aard is. De heer Loh-
man betoogde dat het kabinet zich bij
zijn optreden duidelijk als een Reohtsch
kabinet heeft uitgesproken. De verzoening
met dr. Kuyper was een gevolg van de
opheffing van een misverstand en niet
van frontverandering.
De heer Drucker achtte onzen iecono-
mischen toestand goed en betwistte tegen
over den heer Troelstra dat de burgerlijke
maatschappij tot hervorming onmachtig
is en oordeelde dat alle democraten stel
ling moeten nemen tegen bet conserva
tisme, waarvan toet kabinet blijk geeft.
De oplossing van het kiesrechtvraagstuk
is een eerste eisch. Door tijdige indiening
van de Memorie van Antwoord zal de
vrijz.-dem. partij de Kamer gelegenheid
geven voor den a.s. stembusstrijd dat
vraagstuk te behandelen.
Onderscheiding.
Men meldt uit Rome aan de „Res-bode,"
dat Z. H. de Paus heeft benoemd tot groot
kruis in de orde van den H. Gregoriu3,
generaalmajoor jhr. Van de Poll, opper
schenker, kamerheer en adjudant i. b. d. van
H. M. de Koningin, en commandeur in de
zelfde orde kapitein graaf Du Monceau,
adjudant van H. M. de Koningin.
De onthullingen van „Het vaderland".
Aan de „Kölnische Zeitung" wordt uit
Amsterdam geseind, dat het geheele verhaal
van den brief des Duitschen Keizers een
opzettelijk, zoo niet boosaardig verzinsel
moet zijn van een met dr Kuyper in conflict
gekomen diplomaat. Ook de lezing van het
Berlijnsche blad, door de „Germania" geci
teerd, als zou de eerste dreigbrief van
Koning Edward zijn uitgegaan, bebeort tot
het rijk der verdichtselen. En waar nu ge
sproken wordt van het verdwalen der cor
respondentie uit het geheime archief
tusschen andere actestukken, moet worden
opgemerkt, dat bij het Nederlandsch Gou
vernement een geheim archief niet bestaat.
De correspondent meent, dat er nu aan het
praatje wel een ein e zal komen.
Hofberichten.
Naar men uit Den Haag meldt zal
H. M de Koningin dezen winter verhinderd
zijn officieele audiënties te verleenen. Be
paald is dat de dames, die aan de Koningin-
Moeder zullen worden voorgesteld, gerekend
zullen worden ook aan de Koningin te zijn
voorgesteld, hetgeen eveneens voor de hee
ren het geval zal zijn die aan den Prins
worden voorgesteld of hem dank betuigen
voor eenige onderscheiding.
Invoering wettelijken tijd.
Bij Koninlijk besluit is bepaald, dat de
wet van 23 Juli 1908, tot invoering van
een wettelijken tijd, den lsten Mei 1909 in
werking treed met den aanvang van het
etmaal, dat na middernacht van den 30sten
April 1909 zijn begin neemt
Dr. A. Kuyper.
Nader meldt men nog aan het „N. v. d.
D.", dat het verblijf van dr. Kuyper te
Berlijn vier weken zal duren en dat hij
hoopt aldaar zoodanige verlichting van zijn
bartlijdeD te vinden, dat hij na zjjn terug
keer zal kunnen deelnemen aan den arbeid
der Tweede Kamer, en zoo mogelijk in 1909
in de provinciale hoofdplaatsen van ons land
spreekbeurten zal kunnen vervullen.
Socialistische scholen.
Een zeer geuaoedeljjk lid van den Rot-
terdamschen Raad is de heer Van der Pols.
Maar die, gemoedelijk, zoo nu en dan
waarheden in overweging kaD geven, waar
mede de sociaal democraten het doen kunnen.
Zoo riel hij bij de begrootingsdiseussie
ernstig, en oolijk tegelijk, den socialist
Spiekman aan
„Neemt eens een proef en sticht een
christelijk, pardon ik verspreek mij,
sticht eens een socialistische school
De heer Spiekman roept dandat doen
wij niet
De heer Van der Pols: „Dat moet gij
doen. Dan kunt gij ondervinden, wat gij
met de socialistische school kunt uitrichten;
dan kunt gij socialistische kinderen, jonge
lieden, mannen en vrouwen kweeken, on
derwezen door socialistisch personeel naar
uw eigen genoegen en kunt gij daarna
terecht booordeelen het belang van uw
stelsel voor het volksgeluk en de gemeente".
Inderdaad, dat was een harde waarheid,
welke den socialist Spiekman werd toege
voegd, zegt „De Rotterdammer".
Schetteren is nog iets anders dan doen.
Thans tracht het socialisme eenigermate
de openbare school te veroveren, door
althans de hoofden der onderwijzers te re-
volutioneeren, doch die openbare school
wordt bekostigd uit de publieke kas.
Laten de socialisten eens handelen als
de Christenen, en door liefde tot hun be
ginsel gedreven, eigen vrije scholen op
richten, tastende ook in eigen beurs.
Maar dan roept de heer Spiekmandat
doen wjj niet!
