laterialen izelü PUTTER, Het geheim van Gabriël. No. 137 Donderdag 19 November 1908. Vierde Jaargang. ÏDER,Goes Jdel in Utrecht. ttlMNt FEUILLETON. BUITENLAND, :olaas Etalage IEN ELSHOUT, en Muurtegels. LZuid-Bbveland". KENDE AT KK, KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Verschijnt eiken MAANDAG- JOEISDti- en VRIJDAGAVOND. De Coalitie. lies prima kwaliteit tegen prijzen. nderenstraat D 33 Goes VLISS1NGEN. Steensoiirten. che en Machinale Steen, aste- en Hardsteen, lollanische en Belgische en Vorsten (i 10ETEERING franco op aanvrage. Lijksche dienst. tterdam-Gouda-Amsterdam rit tusschenliggende plaatsen. vim (JOES [middag 12 uur. AHSTEItlUM imorgen 5 uur. kan HUITEKOA.U [gavond 8 uur. Amsterdam bij W. DE rERSCHURE, Kloveniers- erdam bij de Directie J. en [IJT, te Dordrecht bjj S. en te Goes bg den Agext JS. LIJK VAN SMAAK, roote Markt, GOES. 1.65, bg 10 Kilo f0.64, by 10 Kilo f0.68, bij 25 tot EUZEL "90 lo a f 0.66 per Kilo. 7.20 per bus. en rembours, ting toegestaan. IKK loedarmoede. efgeestig, ontmoedigd, en, zooals: ruischen in oofdzeer, reumathische het water, vroegtijdige ol droomen, gevoel van stonden, gevolgen van van zenuwzwakte, jn door het gebruik van nkingen en gelukvien- dochter volkomen ge- twee jaar leed zij aan rikkelijke pijnen in ae los. Zg had reeds ver- oed gevolg, en nu, met EK, is z(j, God dank, rouw RAVERT. ijkstr. 54,3, Mechelen >ns f 6.90. eker-speoialist, Zelzate. Middelburgen verder HELER en BENIEST; RAAS: te Rilland bg endijke bg DE COCK. NIEUWE ZEEUWSCHE COURANT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten 0.95 Afzonderlijke nummers A contant- 0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiën van 1—5 regels £0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant. Reclameberichten 25 CL p. r. Bij abonnement speciale prijs. Degenen onder ons, die reeds eerder een 'verkiezingscampagne Rebben meeger maakt, kennen ,het verschijnsel, dat zich geregeld voordoet bij eiken verkiezing- strijd der laatste tijdenhet feit n.l., dat tegen komende „Juni-gebeurtenissen" ier iemand opstaat, die verklaart hoegenaamd heelemaal niets tegen „Rome" te hebben, maar die tevens het samengaan, de coali tie tusschen Roomschen en geloovige Pro testanten als schrikwekkend en ongehoord brandmerkt. Het spelletje is wel zoo doorzichtig als netwerk; maai" er zijn nog onervarenen, die in dat verleidelijk gespannen netwerk blijven hangen. Het is nu een zekere m r. S. v a n R u y s- s o v e 11, die het oude spelletje weer speelt op nieuwe wijs. Deze heer heeft dezer dagen ©en poli tiek vlugschrift, het licht doen zien, waar- van de strekking feitelijk hierop moet neerkopien, dal hij het samengaan van „Rome en Dondt" verwerpelijk oordeelt. Tegen het samengaan van Katholieken en geloovige Protestanten is al zooveel geschreven, en de gronden, waarop deze geloovige partijen zich als n man gezamenlijk opmaken tegen het on,- geloovige liberalisme en radicalisme, zijn bereids zoo duidelijk uitgelegd en meester lijk verdedigd, dat we voor het oogen- blik niet diep behoeven in te gaan op hetgeen, in deze nieuwe brochure van mi. R u y s s e v e i t aan antieks wordt ten beste gegeven. De heer Ruyssevelt is iemand van het tamme ras, naar hij beweert. Hij is geen fel anti-papistisch Broms- veldiaan; hij aanvaardt niet de qualifica- tie van „Monsterverbond"; hij verwerpt volstrekt niet de tegenstelling tusscbemi geloof en ongeloof. Neen, volstrekt niet. Mr. van Ruyssevelt (pseudony- mus?) gaat nog veel verder. Hij erkent, hetgeen vervat is in de vol gende vijf punten: „I. In erkenning van de Heilige Schrift als bijzondere Openbaring Gods, in de belijdenis van de sou- vereiniteit Gods, in de belijdenis van denzelfden Christus, zijn Rome en wij één in getuigenis. II. Op tal van punten wacht oms van de zijde van het ongeloof dezelfde spot en hoon. III. Waar men van de zijde van het ongeloof de bestaande Christe lijke grondslagen der maatschappij in huwelijkswetgeving of anderszins wil aantasten, zullen wij schouder aan schouder' staan. IV. Indien men al op punten van politiek tot dezelfde meening is ge komen, kan het niet anders dan win st© zijn, dat deze onderscheiden po litieke beginselen zijn afgeleid uit de zelfde grondbeginselen. V. Waar op politiek terrein geza menlijk spontaan gehandeld moet wor den, is een aanvaarding van eenzelfde (Door ons vrij bewerkt naai' het Engelsch). 2. Gabriël werd bleek als een lijk, doch hij gaf een teeken dat hij zou gehoor zamen. Hij kon de deur haast niet tegen den wind in open houden, terwijl hij naar buiten keek. „Ziet gij haar, Gabriël 1" riep de oude man. „Ik zie niets dan 'n stikdonkerim nacht" antwoordde Gabriël, terwijl hij de deur weer sloot. „O, weel wee!" kermde de oude man, „zijt zijn verdronkenBid voor hunne zie len, Gabriël, ik zie de witte vrouwen, bid voor hen". De jonge man keerde tiaar den haard terug, waar Periine met do kinderen zat. „Dezen avond is grootvader hard ziek en ijlt hij", fluisterde hij, „ge moest nu maar gezamelijk naar het slaapvertrek gaan en mij alleen bij hem laten waken I" De meisjes gehoorzaamden, deden hun avondgebed, gaven Gabriël een kus en liepen zacht naar het apdere vertrek. Ga- bijzoindere Openbaring Gods een on miskenbaar voorrecht". Elk logisch denkend mensch zal ge zien deze punten toch tot de conclusie moeten komen, dat ©en samengaan van „Rome en Dordt", een samengaan van de gezamenlijke Christelijke partijen niet al leen gewenscht, maar noodzakelijk is voor het optreden en de bestendiging van ©en Christelijk ministerie. Maar de heer R u y s s e v e 11 blijkt een andere meening ,te zijn toegedaan; zijn gevolgtrekking is omgekeerd evenredig aan dit zijn betoog. De schrijver van bedoeld vlugschrift heeft bezwaren tegen het „samengaan met Rome". Hij geeft er drie ten beste, n.l. Ten eerste, dat in de gewone maatschappelijke verhoudingen van de eenheid tusschen Roomschen en geloovige protestanten weinig is te bespeuren, zoodat zij bijv. niet gere geld bij elkander op visite komen. T en t w e e d e, dat het samengaan met Rome met geestelijke schade dreigt door „Rome's zedelijke opvat tingen", als hoedanig de vlugschrift- auteur o.a. noemt het schenken van drank bij verkiezingen in Roomsohe streken, terwijl hij beweert, dat van Zondagsrusten Zondagshei liging bij de Roomschen al heel weinig gevonden wordt en de Room schen misbruik maken van Gods naam; En ten derde, dat door het sa mengaan „Rome's valsche geruststel ling der zielen door ons wordt ge steund". „Is er geen gevaar", vraagt hg, „wanneer vrij voortdurend met Rome optrekken als met onze mede-Chris- tusbelijders, wij toch feitelijk alleen maar ©en kerkelijk verschil gaan er kennen tusschen onderscheiden Evan geliebelijders zooals dit in het Pro testantisme zelf het geval is?" Aldus het betoog en de vraag van den heer v. Ruyssevelt. De insinuatie, als zou het schenken van sterken drank bij verkiezingen en de an dere genoemde verkwikkelijkhoden behoo- ren tot „Rome's zedelijke opvattingen", kunnen gevoeglijk onbesproken blijven. Maar waar we ten slotte nog wel eens op willen wijzen is: dat Katholieken en geloovige Protestanten samengaan bij ver kiezingen, omdat zij hebben gesloten een staatkundig© coalitie. En dit is juist de begripsverwar ring, waarvan de heer Ruyssevelt in zijn brochure blijk geeft, dat hij het sa mengaan van Katholieken en geloovige Protestanten afkeurt op kerkelijke gronden en onzekere overwegingen van maatschappelijken aard. Katholieken en anti-revolutionairen staan in kerkelijke zaken zeer ver van elkaar. Maar daar gaat het niet om: Wij hebben een staatkundige coa litie gesloten, omdat in de staatkunde onze wederzijidsche belangen het nauwst met elkaar verbonden zijn. briöl bleef achter en zag dat zijn groot vader nu stil lag, alsof hij sliep. Hij gooide nog eenige blokken op het vuur en zette zich neer om te- waken, tot dion morgen zou. aanbreken. De stom hield aan, doch het kon buiten niet somberder zijn, dan de gedachten die den jonkman in d© eenzaamheid be- slonnden. Sedert den dood zijner moeder had hij gebukt gegaan onder de meaning, dat Gods zegen hen niet meer beschermde, en dat er een vloek over zijne familie hing. Vroeger waren zij welvarende lieden geweest, zij verdienden goed geld en had den een kleinigheid geërfd. Maar de for tuin had hen slechts kort begunstigd, de eene ramp had op zonderling© wijze de andere opgevolgd. Verliezen, ongelukken, armoede, ja gebrek hadden zij geledenhet humeur van zijn vader was zoo verbitterd geworden, dat zijn oudste vrienden ver klaarden de Francois 'Sarzeau van vroe ger* niet meer te herkennen. En nu wanen al die tegenspoed en ongelukken, einde lijk uitgeloopen op hei droevigst ongeluk van allen op den dood. Gabriël twij felde niet langer aan het lot, dat zijn vader en broeder zou zijn overkomen. Hij wist uit eigen ervaring hoe groot de gevaren pp zee zijn, bij zulk noodweer. En nu zou De „bekrompen" Paus. Bij een beoordeeling van Z. H. Paus Pius X schrijft de M'idd. Crt. o. a. i „En Pius X is ook bovenal een religieus Paus geweest, maar naar veler oordeel een te bekrompen ortho doxe Paus, getuige zijn strijd 'tegen het modernisme". „Naar veler oordeel"! Slechts naar het oordeel der modernis ten zelve, en diegenen, die het moder nisme prijzen, waaronder ook de M i d d. Crt. behoort. Overigens is de qualificatie van bekrom pen al zoo oud oud I ITALIË Het Pauselijk Jubelfeest te Rome. Met. groote plechtigheid droeg Maandag morgen Z. H. de Paus, in tegenwoordigheid van de meeste kardinalen, het pauselijk hof, de gewone en bijzondere gezantschap pen, de pontificale Mis op ter gelegenheid van zijn vijftig-jarig priesterfeest. De St. Pieter, waar alleen officieels tribunes wa ren opgericht achter het altaar der Con fessie, waar Z. H. officieerde, was ge vuld met pelgrims uit Nederland, Frank rijk, Spanje, Fremont, Argentinië en alle steden, waar Faus Pius X eenige kerke lijke waardigheid heeft uitgeoefend. Ook de familie van Z. H. woonde de plech tige Mis bij, die door het zangkoor der Sixtijnsche kapel, onder leiding van don Perosi, werd opgeluisterd met de Missa Papa© Maroelli van Pales tr*ina. Voor*'de eerste maai bij een pauselijk jubilee ont brak een officieel© vertegenwoordiger van Frankrijk. Tegen negen uur kwam de H. Vader uit het Vaticaan naar de St. Pieter, waar hij bij de H. Sacramentskapel werd ont vangen door kardinaal Rampolla. Na zich met de kerkelijke gewaden te hebben be kleed in, de kapel der Piëta, nam Z. H. plaats op den sedia gestatoria. Vergezeld van de kardinalen, de bisschoppen en de hofhouding trok de pauselijke stoet, be groet door het Tu es Petrus, door de stampvolle kerk, naar den achter de Con fessie gelegen troon, waar Z. H. plaats nam. Na de Terts, Sext en Noon begon de plechtige Mis. Twee koren, een onder leiding van Perosi, het tweede onder lei ding van Bella, voerden de kerkelijke ge zangen uit. Elk koor telde ongeveer twee honderd leden, voor een groot deel ge- recruteerd uit de seminariën. Na de H. Mis gaf de H. Vader den zegen van ©en anderen troon, ter zijde van het met bloe men gesierde Confessie-altaar. De geestdrift onder de pelgrims was on beschrijfelijk. De H. Vader was tot tranen toe bewogen. Nog seint men aan „de Tijd", dat jhr. Van de Poll met zijne beide dochters, welke op verlangen van Hare Majesteit de Koningin het buitengewoon gezant schap vergezellen door Z. H. den Paus iu particuliere audiëntie zijn ontvangen. Jhr. van de Poll is door Z. H. begiftigd met het Grootkruis der Orde van den H. die dubbele dood juist gekomen zijn in ©en tijd, dat zijn huwelijk met Pennine aan staande was, juist nu de ramp zoo moei lijk te di'agen zou zijn. Voorgevoelens be gonnen zich in zijn hart te mengen len toen hij daar zoo> eenzaam zat, van tijd tot tijd gebeden prevelend voor de rust der dooden, mengde hij ook ©en gebed daarin, voor het behoud der levenden, voor het jonge meisje, dat zijn grootste schat op aarde was; voor de moederlooz© kinderen, die nu geen anderen beschermer meer zouden hebben, dan hem. Zoo had Gabriël langen tijd bij het vuur gezeten, zonder naar bet ledikant te kij ken, t°en hij1 wederom opschrikte op het hooren van zijn grootvaders stem. „Gabriël", zeide de oude man, met zwakke stem, „hoort ge dat water vtjel op den'grond druipen, aan het voeteneinde van mijn bed?" „Ik hoor nie!s grootvader, dan het knap pende vuur en den loeienden wind". „Hoor dan, drup, drup; drup, al gauwer en duidelijker*. Nciem den toorts Gabriël 'eu kijk op den grond". Gabriël nam met bevende hand den toorts om te kijken. „Is de grond nat, antwoord mij', ik be veel het u", herhaald© d© oude man, Gregorius, en graaf Dumonoeau, is be noemd tot Commandeur derzelfde orde. Dinsdagavond gaf Zijne Eminentie de staatssecretaris, kardinaal Merry del Val, een diner aan de vreemde gezantschappen, welke den Paus kwamen complimenteeren ter gelegenheid van zijn gouden priester feest. Het Nederlandsche gezantschap gaf Maandagavond in 't hotel du Qujrinal een diner, waarbij o>. a. Mgr. graaf Grabinsky, secretaris van het pauselijk ceremonieel, en markies Mac Swincy, geheim-kamer heer, aanzaten. Jhr. Van de Poll en graaf Dumonoeau zullen Donderdagmorgen over Genua naar het vaderland terugkeeren. Fit 1 A' li 14 IJ K De dood van een Bloc-man. Een zekere Henri Lapart, beambte van den „onteigenaar" der kerkelijke goederen te Castres, is dezer dagen gestorven. Hij stond bekend als een verwoed papiemvreter. Zijn doodsbericht bevatte desniettegen staande de volgende woorden„Overle den.... na voorzien'te zijn va,n de laatste H. Sacramenten der stervenden". Lapart heeft, in werkelijkheid, ©en godsdienstig uiteinde gehad. De „Express du Midi" deelt er nog het volgende over mede Nadat hij den ernst van zijn ziekte had ingezien, liet hij den pastoor zijner pa rochie roepen, en, acht dagen voor zijn 'dood, in het volle bezit van zijn ver stand, ontving hij de Sacramenten der Kerk. Sedert dat oogenblik was het be zoek van den priester voor hem even mood- zakelijk als dat van den geneesheer en voor hij hem liet gaan, bad hij met hem. Voor 't overige kan men zeggen, dat hij niet ophield te bidden; en de rozenkrans en de liefde van zijn moeder schonken hem slechts afleiding in zijn lichamelijk- en zielelijden. Voor hij de heilige Hostie ontvangen had, schreef hij' het volgend briefje met het bevel het te publiceeren „Ik betreur het kwaad, dat ik, als be ambte van den onteigenaar, de Kerk heb kunnen aandoen. Henri Lapart. Castres, 6 Nov. 1908". Schrikbarend is 't aantal nachtelijke kerkdief stellen, dat dn Frankrijk gepleegd wondt. Nu weer heeft de politie te Toulon een drietal dieven aangehouden, die de kerken in den omtrek „bewerkten"! De regeering ondervindt hetvoorbeelden trekken. IJ IX 8 H I, A K I». Aan den vooravond der beslissing, welke gister in het paleis te Berlijn bij het onder houd. tusschen den Keizer en den rijks kanselier is gevallen, nemen de bladen van alle burgerlijke partijen nogmaals het woord, om op de dringendste wijze den Keizer te overtreden; hierbij blijft ook de conservatieve pers niet achter den Kei- schier ademloos. Gabriël ging naar het ledikant en zeide zacht, dat er* geen druppel regen in huis was gevallen. Onderwijl was het gezicht zijns grootvaders veranderd, de gespannen bhk werd dof en doodsch, ook was de slem niet meer* ruw, maar zonderling zacht en plechlig, toen de oud© man weer* begon te spreken. „Ik hoor' het nog altijd", zeide hij, „drup, drup. Dat spookachtig lekken van het wa ter' is het laatste van de noodlottige teeke- nen, die ons den dood van uw vader* en broeder verkondigen, en ik wiaet, dat het ook mijn naderenden dood voorspelt. Ik word geroepen daar waar* mijn zoon en kleinzoon mij zijn voorgegaan, mijn droe vige tijd op deze wereld is voorbij. Laat Portin© en de kinderen, indien zij moch ten ontwaken, niet hier komen". Gabriël voelde dat de hand van zijn grootvader ijskoud was en wist dat er* mijlen ver* in den omtrek van hun huisje geen hulp te krijgen was. Doch ondanks den storm, de donkerheid en den afstand, dacht hij ei" zelfs geen oogenblik aan te verzuimen wat zijn plicht was, namelijk het roepen van een priester bij zijn zieken grootvader. „Ik moet Perrin© roepen", zeide hij, ze:r' te wij'zen: op den grooten leftist van zijn toestand.- De niet-conservatiieve bladen drukken Billow op het hart, om zonder schroom voor eigen persoon en ambt geien blad vopr den mond te nemen. De Ger'mania, orgaan van het centrum, eischt, dat Bülow er den nadruk op zal leggen, dat het jongste interview in de Daily Telegraph niets anders geweest is dan de laatste druppel, die den sedert jaren overvollen emmer deed overloopen. De 'Vossische Zeitung zegt, dat sedert de stichting van het Duitsche rijk men nog nimmer voor een zoo gewichtige beslis sing als die heeft gestaan. De Vossische Zeitung meldt, dat de oude groothertogin- weduwe van Baden, een zuster van den ouden Keizer, zich persoonlijk op wieg heeft begeven om een onderhoud met haar keizerlijken achterneef te hebben, waar aan politieke beteefcenis wordt toegekend. Van de mogelijkheid, dat d© Rijksdag we gens de jongste debatten over den Kei zer ontbonden zou kunnen worden, wil de Vossische Zeitung niets wieten. Daar toe is de toestemming van den Bondsraad noodig en dit is uitgesloten. Buitendien zouden nieuwe verkiezingen een toene ming van het aantel der sociaal-demo- tratrsche stemmen bebeekenen. Keizer en kanselier. Niet te Kiel, waar Wilhelm ter besediging van reenden heen zou reizen, doch te Berlijn beeft gister het door Bülow den Keizer voor te leggen exposé over die crisis, na het in de „Daily Telegraph" gepubliceerde in terview ontstaan, plaats. De „Reichsanzeiger" meldt: In het hem gisteren verleende gehoor, schil derde von Bülow de stemming van het volk naar aanleiding van de medadeelingcn van de „Daily Telegraph" en lichtte zijn houding bij de debatten in den Rijksdag over den Keizer toe. De Keizer hoorde die mededeeljngen met grooten ernst aan en uitte zijn wil in dien zin, dat, zonder zich van de wijs te laten brongen door overdrijvingen, die hij onbillijk achtte, zijn voornaamste taak was de standvastigheid van de rijksstaat- kundo met inachtneming van de constitu- tioneele verantwoordelijkheden. De Keizer keurde de verklaringen van den rijkskan selier in den Rijksdag goed, en gaf hem de verzekering van zijn voortdurend ver trouwen. C'HIA A De dood der Keizerin. De dood der Keizerin-weduwe heeft te Peking diepen indruk gamaakt op d© be volking. Een rouwtijd van 3 jaren is voor geschreven. De Engelsche gezantschapswacht is met 50 man nit Tiensin versterkt. De uitroeping van prins Poe.-I tot troon opvolger, onder het regentschap van prins Tsjoen, wordt bevestigd. Volgens berichten uit Tsingtau en Sjap- toeng loopen er onder de Chimeezen ge ruchten dat de keizerin-weduwe gestorven zoude zijn tengevolge van een moord door „daal* zij waken moet, als ik weg ben". „Blijf! Gabriël", riep de oude man in wilden angst, ik smeek u mij' niet te ver laten I" „Grootvader, ik wilde een priester gaan halen". „Neen, Gabriël, ga nu niet van' mij weg, in dezen stikdonkeren nacht, bij zulk ©en orkaan kan niemand den weg over de heide vinden, wacht dan tot de morgen is aangebroken, ik zal den tijd korten met u mijn vreeselijk geheim t© vertellen, dat ik aa;n iemand moet mede 'doelen, alvorens God mij tot Zich roept". Toen de oude man die laatste woorden sprak, hoorde Gabriël ©en licht gedruisch in het andere vertrek, dis deur ging half open en Perrine keek verschrikt in d© kamer. De waakzame oogen van dlan ouden man zagen haar onmiddellijk. „Ga weg", riep hij, eer Benin© nog leen woord kon zeggen. „Ga weg, duw haar teiug, Gabriël, als zij niet vrijwillig heen gaat". „Lieve Perrinte! ga w«er te bed", smeek te Gabriël, ,,ga weer heen en zorg dat de kinderen ons niet storen, gij1 kunt hier toch niet van dienst zijn". (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1