No. 127 Dinsdag 27 October 1908. Vierde Jaargang. IEUWS. hUaken. w en Veeteelt •ktberichten. "lr| i|l KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Verschijnt eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VRDDAGAVOND. De Werkloosheid. FEUïllETG^ EEN VERSCHRIKKELIJK LEDIKANT. BUITENLAND. BINNENLAND. heid en een bloeddor- streken ongekend is. maar jonge kinderen ien dag verscheurd en nnenplaatsen der boe- el terwijl de dieren de aen gewoonweg negee- rerden ook de naar huis Jp den weg aangevallen, reek is door die wilde ird. Wachtende op de die aangevraagd is en troep gevormd van met geweren en hooi- nnen zullen beproeven de wolventroepen te paansche grtnzen. ntius a Paulo ver- 19U7. Uit het algemeen iulletin de la Société de 'aul' over het jaar 1907 it in het afgeloopeen jaar re gealfiliëerde conferen- ot 199. Constateerende, I intra van de charitas op- ■erschillende landen, 9 in ka, 4 in Afrika, 1 in Oce- voldoening besluiten, dat vereenigmg, verre van ilgkelyk is vermeerderd aarde en dat het domein et opgehouden heeft zgne len. Ie vooruitgang bijzonder t land waar de Kerk heeft e herhaalde aanvallen der katholieken sedert lang ifereutie's groepen te vor- ar eenheid en volmaking I matige belangen kunnen ng met doodel ij- Middelburg heeft beden gedaan tegen A. A. F., en wonende te Hoate- letineeid te Middelburg, oE omstreeks 28 Maart (Duitschland) Bertus van anig zwaar- lichamelijk Iet- toegebracht, dat hij pan [overleden. jns zware mishandeling, -olge hebbende, O-vereen- [ering van het O. M. ver jaren gevangenisstraf, mpt iet voorarrest, ten door dezelfde techt- ti jaar, arbeider te K w a- (gemeentie Hoedekens- iet plegen van ongepaste -oordaedd tot 6 maanden lik werd te Middelburg in ten J. v. 8., 41 jaar, win- loren en wonende te M i d- Iwien bij een huiszoeking voorwerpen (ijzerwaren) •n, vermoedelijk afkomstig I. van Boven te Vlissingen, dienstbetrekking was. Ft der rechtbank te Middel ingen genoemde winkelbe- lang met last tot instrnctie udirig verleend September 1908 zijn, vol- van de gevallen van be- Iziektien opgenomen in de T47, in Zeeland jvoorge- allen van vlekziekte onder faarvan 7 gevallen (1) te (6) te Hontenisse; 2 (1) pijk en 1 (1) te Zaamslag. haakjes geplaatste cijfers ntal eigenaren aan, onder liekte voorkwam. Middelburg, 22 Oct. larkt van heden was een Tarwe en kroonerwten moes ken te komen, 25 cent lager wen. Overige artikelen on- varen als volgt: f O.- i 7 25 6.25 0.- 5.25 3.— f 10- - 10.60 f 6— - 6.50 f 11.50 -11.75 f 15 -16. f 9.50 -10.50 0.— 7.50 6 75 0 5.50 3.60 7.50 boonen oud. a f0.61, part. f 0.63 p.1,2 kl'o. part. f 5.60 per 100 stuks. SINGEN, 23 October 1908. kilo f 0,65 a f 0.-. a f 0.per 100 stuks. Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers a contant- 0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór huif drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Bureau: LANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant. Iteclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Fierheid in de Politiek. Onder dezen titel heeft de Midde-1- buïgsch© Courant een artikel ge schreven naar aanleiding der verdedi ging van dr. Kuyper door den Goe- schen afgevaardigde L o h m a?n, te Nijver- dat Daarin heette het, dat de beer Lohman van zijn fierheid en beginselvastheid" had ingeboet, omdat hij eeh „knieval" had moe ten doen voor* dr. Kuyper. En het blad zegt- o. a. „En te ontkennen, valt het niet dat daardoor 'zijne fierheid en zijn trots een gevoelig'en knak hebben gekregen in het oog van zeer veten in den lande, onder wie niet, a'leien .eigen partijgenooten, maar ook velen -die, al zijp zij het niet met hem eens, hein steeds eepen om zijne bekwaamheid, zijn kennis, zijn;-ster- diensten als Kamerlid, en vooral öfiidat hij zich steeds toonde een man van ka rakter. Maar wat blijft er bij zulk een poli tiek te roemen op fierheid en op be ginselvastheid?" Nu is de heer Lohman in zijn Nijvier- dalsche 'rede begonnen te zeggen, dat ve len de meeningsvefschilten tusscben dr. Kuyper en hem niet hebben begrepen. We zoudten zeggen, dat de vrijzinnige pers die verschillen allerminst begrepen heeft. Beide leiders èn Kuyper èn Lohman hebben hetzelfde hoofdbeginsel gemeen, dat ook het Staatsbestuur moet worden, doordrongen der Christelijke beginselen, en in verschillende onderdeelen gaan ook zij accoord. Herinnert men zich niet hoe beidien in een zaak van gewicht als den schoolstrijd, zijde aan zijde stonden? Hoe gedurende de vier jaar van het Kabinet-Kuyper mr. Lohman immer loyalen steun verleende-. Nu idoet er zich rneeningsverschil voor; een verschil van inzicht minder van p o- Ijitieken aard, dan wel van partij - liei d i n g. Maar de heer Lohman' hoeft breedte van inzicht genoeg om in te zien, dat dr. Kuy per in de Kamer behoort. Daarom spreekt hij ten zijnen gunste. En nu zegt de Midd. Crt.": gij hebt een knieval gedaan; gij' hebt aa|n fierheid en beginselvastheid ingeboet! Er is meer. Geregeld is bet liefelijk' schouwspel waar te nemen, hoe bij verkiezingen, oud-ljbte- /ralen, Unie-liberalen, vrijzinnig-democra ten en sociaal-democraten, elke „fierheid" en elke „beginselvastheid" over boord werpend, broederlijk te hoopi loepen tegen ieder, dien mien „ctericaal' 'noemt. Dan steunen ook vrijzinnig-democraten met alle liefde den socialist, van wfen, zij toch beweren hemelsbreed in politieke meening te verschillen. Men zal het weer in 1909 kunften zten, hoe -de vrijzinnige partijen voor elkaar den „knieval" doen, om; de parlementaire macht in handen te houden. We hopen aan deze „fierheid" nog wel te herinneren. Uit bijna alle landen komen diep-üleurige berichten over den grooten nood, die goed deels in breede lagen der bevolking dool' de werkloosheid geleden wordt. Vijfduizend schoolkindoren worden te Chicago dikwijls naar school gezonden zo|n- 7-) (Slot.) Met een weinig moeite kroeg de onder prefect de machinerie in eikander; liet zijne manschappen boven om haar in wer king te brengen en ging met mij' naar de slaapkamer. De verstikkende ledikants- hemel ging weer naar benieden, doch niet zoo onhoorbaar als ik het te voren had ondervonden. Toen ik die opmerking maakte ..aan den onderprefect, had zijn antwoord, hoe eenvoudig het ook was, een ontzettende beteekenis. „Mijn mannen doen; het voor het eerst", der gegeten te hebben. Tienduizend ande ren zijn voortdurend hongerig, omdat zij geen voldoend voedsel krijgen. Dit is de'conclusie, waartoe bet rapport door een comité aan den schoolboard ta Chicago uitgebracht, komt. In de armere- schooldistricten werd een bezoiek1 va,n huis tot huis afgelegd -en uit het geneeskundig onderzoek van abnormale kinderen, blijkt dat 55 pet. door gebrek aan goede voeding ziek of gebrekkig zijn. De board heeft geen recht, aan de kinderen voedsel te verstrekken; wel echter mag zij daartoe localen beschikbaar stellen, als philanthro- pische personen zulks willen doem. Het rapport zegt o. m. „Honderden moeders gaan dikwijls zonder ©ten naar bed, opdat hare kin deren den volgenden morgen, wat te eten zullen hebben. Vaders zonder werk worden er in menigte gevonden ,die ge regeld van de gratis-middagmalen pro fiteered terwijl hun huisgezin honger lijdt. Ln South Wntetr Street zijn kin deren flauw van honger gevonden, die om'dood© kippen en verrotte vruchten bedelden. Zij' weiden gezien, zich te ver gasten aan overschotten, uit vuilnisbak ken gezocht, en korsten brood. Verschei dene huisgezinnen gingen in donker naar.bed omdat zijl geen petroleum kon den koopen, en in een aantal gevallen hadden de kinderen geen bed om in to slapen. De stad is vol moeders met kinderen, die door hapa mannen verla ten zijn. Zij gaan vroeg uit werken en komen laat thuis ©u de kinderen moeten zei ven hun e!©n klaag maken. Er welfden, kinderen gevonden, die niet wisten hoe boter smaakte en diie| fcic-h den smaak van vleesch niet meer berinnetldein". Waar moet dat dezen winter heen? Ook in Engeland is de toestand donker. Te Londen alleen loopen naar ©en ruwe schatting, voor welke wellicht ©en deel der meest nijpende armoede zich verbol gen heeft watan te houden, 300,000 man nen werkloos rond op| straat, terwijl ©enige maten dat getal huisgenooten wachtend beproeven eeniga warmte tel houden in de bijna uitgedoofde hoop. En wat daartegen te doen? De Raad heeft nu besloten, ©en aantal needs be raamde werken van tramaanleg en derge lijke in uitvoering te bnangen. Verder is de negeering voornemens om een ontwerp van wet in te dienen tot verhooging van de opcenten die sinds 1905 ten behoeve van die werkl'oozen worden, geheven tot een bedrag van 2l/2 ct. per f 12 inkomen, een cijfer da,t nu te laag blijkt te zijn. Minister Asquith deelde verder in het Lagerhuis nog mee: „De post zal met Kerstmis 8000 wierk- loozen voor hulpwerk in dienst nemen. D© minister van Oorlog kan tengevolge van remplacanten bij de militie 24000 man voor een som van 200000 p.st. plaatsen. De marine geeft wförk aan 2100 man in de arsenalen voor arbeid die het volgend© jaar pas aan de orde wasi ge steld. Men zal torpedojagers bouwen en do aanbo-uw van kruisers wordt verdeeld over de verschillend© werven. De re gee ring zal het speciaal crediet, voor d© werkloozen toegestaan tot ©en bedrag v,an 300000 p.st. desnoods verdubbeten". Maar er is ook door particulieren hog wel iets te verrichten en daarop de aan dacht t© hebben gevestigd, is de verdienste van de K1 n, Volkszeitung. Het blad plaatst als hoofdartikel een dr in g end vermaan, ze-ide hij; „de menscben wier geld Jgij hebt gewonnen, watten het beter gewoon". W© tieten het huis in bewaring van twee politieagenten; want al de bewoners werden naar de gevangenis overgebracht. Nadat de onderprefect het proces-verbaal in zijn bureel had opgemaakt, ging hij met mij naar mijn hotel, om mijn pas te zien. „Denkt gij?" vroeg ik, toen ik hem den pas overreikte, „dat er inderdaad mien- schen in dat ledikant gestikt zijn, zooalls zij mij wilden doen stikken?" „Ik heb een menigte lijken in de morgue zien liggen antwoordde de onderprefect, „van menschen in wier zakken brieven wei-den gevonden, waarin zij schreven dat zij zich in de Seine verdronken hadden, omdat zij hun fortuin aan de speeltafel hadden verloren.^ Wie weet hoevelen er hetzelfde speelhuis ziju ingegaan ©venals dat tot de meer welgestelde, dn het bi zonder tot de meer dan welgestelde le zers is gericht en waarin wordt gevraagd om toch arbeidsgelegenheid te maken. Aalmoezen geven is schoon, ze te ont vangen, hoe moeilijk ook, zal al te vaak noodig blijven. Maar het eerste waarnaar de wei-kiooze arbeider verlangt is werk. Als het geloof verdwijnt Een betreurenswaardig verschijnsel vter- toonen de meeste groot» stedien. Door alle middelen wordt de godsdienst tegengewerkt, wordt hij ontrukt aan bet zieleleven der bevolking. Maar de mensch heeft behoefte aan godsdibnst; zijn gezond verstand en zijn innerlijk© drang zeggen bean, dat hij niet geschapen is voor het wisselend geluk en ongeluk dezer wereld. Is de ware godsdienst wei-dreven, dan zoeken bijgeloof en ziekelijk© uitingen van overspannen geesten zijne plaats in te nemen. In alle groot© steden, die zich de brand punten va;n de moderne wetenschap noe men is zulks waar t© nemen. Thans weerom te Berlijn en Dresden. De Berlijnscbo Briefschrijver va,n „Het Handelsblad' 'verhaalt, dat men in Ber lijn en Dresden veel doet aan „geesten be zweren" en „gezond bidden". In Dresden heeft een man van dit bij geloof gebruik gemaakt, om zijn slag ta slaan. Op de spiritistische séances werd maai" steeds aanbevolen, zijn geld te ste ken in eene onderneming, die van de geesten zelve ©en naam 'had gekregen, n.l. de „Bombastuswerke". Als een be wijs, hoe druk deze viertooningen bezocht worden ©n hoe groot haar invloed is, be hoeft men slechts te vermelden, dat de ondernemer er met 700.000 M. van dooij kon gaan. En nu Berlijh. Daar is een sekte, die zicli met den naam van Christian Science tooit. Een dame, die er het hoofd van is, kan iedereen „gezond bidden". Wegens oplichting werd deze dame veroordeeld, maar in hooger beroep vrijgesproken, „o, m- dat zij overtuigd was van de ge neeskracht van haar gebeden". En bij dit proces bleek, zooals „Hiet Handelsblad" schrijft, „dat er duizenden „en nog eens duizenden aanhangers in „Berlijn alleen zijn van die Christian „Science". Tot zulke "dingen komt men, als het geloof verdwijnt. I K I VKIil lh De „Neutrale" School. Wat de Kerkvervolgers in Frankrijk on der' het woord „neutraal' 'verstaan, wordt het best toegelicht door de volgend© feiten Op de lagere school wordt, volgens voor schrift va,n den minister va,n onderwijs, eene „Histoira de France" gebruikt, ge schreven door een zekeren Bouniol, leeraar aan het Lyceum tó Jartson-de-Sailly. In die tweede uitgave van dit boek leest men o-. m. hot volgende fraais over den tegen woordig regeerenden Pans Hue X „De kardinalen stemden niet in met de voorzichtige politiek van Leoi XIII en be sloten, bij diens dood, een meer fanatie- ken pans te kiezen. Zij hadden bovendien! een ïnnigen afkeer van' Frankrijk en kozen daarom een vriend van Dmitschland, Sarto genaamd, die den naam van Pius X aan- gij, en insgelijks als gij gewonnen hebben, in dat ledikant hebben gelegen gesla pen, er verstikt werden en in ,d© Seine gewoipen, met een brief in hun zak, dien de moordenaars er in hadden gestoken? Niemand weet hoevelen of hoe weinigen het lot ondergingen, waaraan gij ontkomen zift. Die schurken hebben, zelfs voor ons, hun machinerie geheim weten te houden 1 Goeden nacht, mijnheeri Faulkner, of liever goeden morgen I Wees zoo goed, om negen Uien aan mijn bureel te komen; tot ziensi!" Het overige van mijn verhaal is spoe dig verteld. Ik moest meermalen als ge tuige opkomen; het speelhuis werd, van boven tot beneden, nauwkeurig onder zocht; de gevangenen werden ieder af zonderlijk ondervraagd, en twiee van de minst schuldigen onder hen kwamen tot bekentenis. Ik vernam dat de oude soldaat nam. Hij opende al spoedig den strijd met de Fransche republiek. Een ministerieel rondschrijven heeft de zer dagen als het ware een belasting ge legd op den godsdienst der Katholieke leerlingen van alle lyeeëen in Frankrijk. Tot dusverre was er een. geestelijke v-eif bonden aan elk dezer inrichtingen van onderwijs. Deze verrichtte niet alleen de godsdienstige, plechtigheden, maar fun geerde ook als leeraar, door onderricht te geven in den godsdienst, dat evenals l'atijn, wiskunde, geschiedenis, enz. be grepen was in het leerprogram. Om die algeheele godsdienstvrijheid te handhaven va,n -die teerlingen welke niet Katholiek zijn, was het voor "de ouders of voogden van dezen voldoende, hun kinderen niet naar deze klasse van godsdienstonderricht te zenden. Hierin is nu verandering gebracht. Het godsdienstonderwijs is geschrapt van het programma en de priester is geen erkend! leeraar meer; hij wordt in het lyceum alleen getolereerd op denzelfden voet als een vioolonderwijzer. Om aan zijn kind bet noodzakelijk godsdienstonderwijs te .ver schaffen, moet de vadielrj den moed hebben, 'daartoe speciaal verlof te .vragen en de extra-belasting betalen die daarvoor ge steld w.o|ijdt. Terecht is hier sprake van meed, want voor den vader zijn bovenvermelde forma liteiten, het aanvragen van verlof, en het betalen dezer godsdienstbelasting vol doende om als „clericaal" gebrandmerkt te worden. Voor veten, vooral voor amb tenaren, van wie de regeering verwacht dat zij met God' en godsdienst zullen bre ken, beteekent dit hetzelfde als armoede en gebrek, niet zelden een algeheele ruïne. En het leger van ambtenaren, of van lieden die op een of andere wijze afhankelijk zijn van de regeering, is' in Frankrijk zoo mach tig groot! BELGIË. Hoeveel eerbied zegt het „II. v. A.", de socialistische Cartelbroedars voor d© gods dienstige overtuiging van hunne mede burgers hebben, blijkt uit het volgende in den Werker, naar aanleiding van den lijkdienst van den burgemeester: „Dé papen hadden van deze plechtig heid gebruik gemaakt om propaganda te jnaken voor hunnen winket. Doordat de liberale burgemeester in do kerk ging, hadden zij eene betooging ingericht. De stadsbedienden echter, dia bijna allen liberalen zijn, hebben in groot© meerderheid geweigerd van in de kerk te gaan. Na deze tege-n-betooging zijn de papen gekalmeerd ©n is altes rustig afgeloo- pen". inderdaad weer ©en klaar bewijs, dat de socialisten niet tegen den godsdienst zijn. I\CJ I.I.ANl» Een onverdacht getuigenis. De Angticaansche schrijver Georg, Samp son, die onlangs in de „Daily Chronicle" van Londen het hekend© werk van Rank» „History of the Popes" (Geschiedenis der Pausen) besprak, schreef, volgens die „Msb.", in zijne recensiei het volgende over de plaats, welke de Katholieke Kerk in neemt in de geschiedenis van Europa.: „Het is een klaarblijkelijk feit, dat, in de geschiedenis van Europa, de Kerk vair Rome de central» Kerk is, tenvijl alt» andere kerkgenootschappen louter plaat selijke instellingen zijn. De Kerk der ge schiedenis is niet de Engelsche kerk, noch die der Methodisten, noch de Society of de eigenaar was van het speelhuis; jde justitie wist weldra, dat de man, janen geleden, eerloos uit hot leger was verjaagd dat hij later allerlei schurkenstreken had uitgevoerd; dat hij in het bezit was van gestolen voorwerpen, die door de eige naars worden herkend, en dat hij, d© crou pier, do gan;on en de vrouw die d» koffie had gezet, allen medeplichtig warén aan het geheim van het ledikant. Er bestond) reden om te twijfelen of bet overige dienst bare personeel iets wist van het geheim 'dat er aan de machinerie verbonden was; die twijfel kwam hun ten goede; zij wer den slechts als dieven en bedriegers ge straft. De „oud© soldaat" en zijne mede plichtigen werden naar de galeien verwe zen, de vrouw die den slaapdrank in mijn koffie had gedaan, kreeg, ik weet niet meer hoeveel jaren tuchthuisstraf; de ha- Fiiends, noch de Union of Ethical Socie ties. De Kerk der geschiedenis is de Kerk van RomeIk wil echter nog verdeij gaan en zeggen, dat de Kerk der Engel sche geschiedenis de Kerk van Romie is; want zij heeft ons onze kathedralen ge schonken; ons de|n vorm onzer gebeden! geleerd; onze parochiën ingedeeld; ons onze plichten geleerd jegens die armen; onze wetten ingesteld en ons onderwijs ingericht, onze vrijheid gegrondvest en de grondslagen gelegd voor den vooruitgang, dien wij in de laatste vier eeuwen ge maakt hebben. Wie niets van deze gröote Kerk afweet, kan maar zeer weinig begrij pen van de Engelsche geschiedenisen de gesclïïedknndige beteekenis van het Paus dom wegcijferen, omdat mien een Anglji- kaan is, is even dom als de geschiedkuii- kundige beteekenis van het Oostenrijk- sch© regeeringshuis wegcijferen, omdat omdat men een Engelschman is. CHINA In China is wteer eens bloedig gestreden tusschen opstandelingen en regeerings- troepen. Het treffen vond plaats bij' Ta- Vang-Kang en de rebellen bleven aanvan kelijk aan den winnenden kant; ook slaag den zij er in een generaal der regeerings- troepen te dooden. Maar op het eind keerde de kans; de te- bellen werden verslagen en hun voor naamste aanvoerders' vielen den régee- ringstroepen in handen. Dezen' namen ©en vreeselijbe wraak. De gevangen leiders der rebellen wortel geleid vóór het lijk van den gesneuvelden generaal. Daar werden zij onthoofd, waarna hun het hart uit het lichaam werd gerukt om te worden geof ferd aan de ziel van den doode. In het geheel bedroegen die verliezen; der opstandelingen: 19 dooden, 122 ge vangenen en nog bovendien een groot aan tal gewonden. DUimULAND. Het Dultsche luchtschip. Alle bejichten uit Friedrichshafen ge wagen van d© voortreffelijke eigenschap pen, «die het nieuwe luchtschip van Zep pelin op zijn proeftocht aan den dag hoeft gelegd. Het schip luisterde prachtig naar het stuur, lag stadig in de lucht, draaide gemakkelijker en bevalliger dan het vorige luchtschip en kwam goed tegen tegenwind en plotseling uitschietend© vlagen op. TWEEDE KAMER. D© Militie-wet is afgedaan. De aanneming vajn het ontwerp tot wij ziging de'r Militie-wet is ©en niet gerinjg succes voor de Regeering. Slechts twaalf stemmen waren tegen, waarvan de acht der vrijzinnig-democin- tische fractie, die haar stokpaardje van een volksleger zelfs niet voor een oogen- blik op stal vermocht te zetten en boven dien gedreven werd door bet kostbaar ver langen, om ditmaal althans unaniem te staan tegenover ©en militaire wets-voor- dracht. Maar zelfs de socialisten stemden voor, ofschoon 'de heer Tier Laan al bitter weinig genoegen beleefd© van zijn amende menten I Dat de meerderheid zoo overweldigend was en uit zoo onderscheiden hestanddiee- len zich samen voegde, getuigt niet slechts van het tactvol optreden der regeerin'g in deze, maar meer nog van de voordoo ien, welke het ontwerp bood. Voor minister Sabron wèl een succes. bitués van het speelhuis werden als ver dachte lieden onder toezicht der politie gesteld en ik was een» geheele week, en dat is lang, in Parijs de held van den dag. Mijn avontuur werd door drie bekende schrijvers voor het tooneel tot ©en drama bewerkt, doch nooit opgevoerd, want de censuur wilde de kopie van het ledikant in het speelhuis, niet op het tooneel toe laten. Doch de censuur had althans met ©en goed gevolg van mijn avontuur tevreden kunnen zijn. Ik werd! er namelijk voor altijd door genezen van aan de Rouge et Noir tafel mijn uitspanning te zoeken. Als ik tafels met groen laken) bekleed, met speel kaarten en stapels geld zie, denk ik altijd .aan den ledikantshemel, die mij in de stilte van den nacht had moeten verstikken;

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1