aterialen E PUTTER, No. 119 Donderdag 8 October 1908. Vierde Jaargang. [DBS IN, Utrecht. Verschijnt eb MUHDU-. VOEKSDU- ea VIIIDtUIOH. FEUILLETON, B ÜÏTËN LAND UK's BANK. IUFKENS, IDEL IH en Muurtegels, igsfe Kiespijn it „Zuid-Beveland". KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Het groote Katholieke Dagblad. EEN VERSCHRIKKELIJK LEDIKANT. ndwaarborg-Nlaat- likzee, die plan motoren (om te relang, herinnerd If kennis te geven, [andgevaar worden traat C4, GOES, DAMES te berichten de '4? VLISSINGEN. J Steensoorten, Jsche en Machinale Steen, «vaste- en Hardsteen, pollandsche en Belgische pn en Vorsten. (2 ISOBTEERING franco op aanvrage. n, Fleurecijn in het hoofd influenza-pijnen Bnige uren genezen door Be 1TSP0EDERS AKEN, Apotheker te Selzaete. Ie doos 50 cent. GLIJDERS. gekende geneesmiddel (rampen, maagontsteking, ;etlust, slechte spijsvertee 1, oprispingen, brakingen. kGPOEDERS LEN, Apoth. Specialist te kunnen door geen enkel 1 vervangen worden, 't is ge geneeswijze die ver- aanbevolen te worden aan In die aan de maag lijdt. per doos 75 cent. |ot voor Holland Eirma Co., te Middelburg; G o e s bij Gebr. Mulder urg b\i DE ROOS; te f bij LUITWIE 1.ERte iij RAAS; te Rilland bij \Ute Tholen bij W. POT- frabbendijke bij DE COK. 'ekelijksche dienst. t-Rotterdam-Gouda-Amsterdam met e'.le tusschenliggenda plaatsen, fertrek van GOES lagmiddag 12 uur. lek van AMSTERDAM dagmorgen 5 uur. rek van ROTTERDAM rdagavond 8 uur. te Amsterdam bij W. DE 3. VERSCHURE, Kloveniers- .lotterdam bij de Directie J. en CHU1JT, te Dordrecht bij S. Zn. en te Goes bij den Agext lEMIUS. f 0.65, bij 10 Kilo f 0.63, bij bij 10 Kilo f0.68, bij 25 tot &SREÜZEL -=m lo Kilo i f 0.64 per Kilo. Ier, f 7.per bus. pkenden rembours, korting toegestaan. HE lEEUWSCHE COURANT Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten 0.95 Afzonderlijke nummers a contant- 0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiën van 1—5 regels £0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant. Reclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Op de volgende wijze zou de schrijver van de brochure, die we in ons jongste nummer bespraken, tot één groot Katho liek Ochtendblad willen komen. Om nu te geraken tot ©en Ochtendblad, dat niet den bloei van and ere Katho lieke Dag- Avondbladen beliemmiert, en wiet aanleiding geeft tot concurrentie tusschiep dusdanige uitgave en andere gewone avondbladen, en dat evenmin aa,n de Ka tholieke lezers een abonnementsdwang op een bepaald Avondblad oplegt, zou schrij ver voorstellen, dat ear werd opgericht een Ochtendblad, dat in zich geheel af zonderlijk staat van welk Ka tholiek blad ook. Die morgenujtgave zou hij dan willen noemen: „HET Ochtendblad", zonder meer. Dat blad zal geen enkele gewone avond- uitgave in den weg staan en zich toch aan. elk blad kunnen aanpassen. Het zal tus- schen geen bestaande bladen concurrentie scheppen en een ieder in het kiezen van, zijn avondblad volkomen vrijlaten. Dat Ochtendblad zal moeten loopen van vijf, zes uur 's avonds tot den volgenden morgen op het uur, waarop de Ochtend bladen der groote, tweemaal per dag ver schijnende, liberale couranten in ons land uitkomen. De abonnementskosten va,n dat Katholieke Ochtendblad mogen te samen met den gemiddelden prijs van onze Ka tholieke (avond)bladen niet meer be dragen dan de gemiddelde abonnements prijs van de groote liberale, neutrale en andere bladen, met ochtend- en avond editie: het Ochtendblad koste dus acht gulden per jaar. Een ieder echter, die in Januari bij de administratie van dit katholiek Ochtend blad een geteekend bewijs van de admi nistratie van het Katholieke avond-dag blad, waarop hij geabonneerd is, kan over leggen ten waarborg, dat hij zich voor den tijd van ee n j aar op dat avondblad heeft geabonneerd, betaalt voor „Het Och tendblad" slechts zeven gulden en geniet 10 pet. reductie op de advertenties, die hij' in dat Ochtendblad plaatst. Zooi wordt er een. grootsche oenheid tusschen alle R. K. Dagbladen en dat ©ene Ochtendblad ge schapen. Dat Ochtendblad, met ©en geheel af- z o n d e r 1 ij k e redactie, moet bevatten alle beurs- en marktberichten en notee ringen en alle rubrieken, meer speciaal den handel betreffend; voorts meer alge- 'meene Katholieke onderwerpen, dus geen Katholieke quaeslies, waarin de Kathoi- lieke bladen onderling rechtens van mlee- ning verschillen; daarenboven algemeens telegrammen en berichten, verslagen, ka meroverzicht enz. enz. Bij dezen inhoud kunnen de avondbladen de bestaand© R. K. Dagbladen) zich aansluiten, zoodat hier tusschen die (avond)bladen onderling ■jeen gezond© concurrentie ontstaan kan, welke voeren zal tot uitbreiding, verbe tering en steeds hooger ontwikkeling van, die bladen. Wat betreft de eigenlijke uitgave van dat Roomsche Ochtendblad, het 4.) Vooreerst het ledikant, waarin ik lag: een zwaar eikenhouten ledikant met een vierkanten hemel, en dat in Parijs I jawel, een echt solide ledikant, met een gevoer- den hemel, en een val met franje om het sitsen gordijn, dat ik werktuigelijk zooveel mogelijk had opengeslagen, hoewel ik nau- melijks het ledikant had gezien, toen ik pas in de kamer was gekomen. Dan was er de waschtafel, met marmeren blad, waar van het water, dat ik in mijn drift ge morst had, nog afdroopdan de twee stoe ien, waarop ik mijn jas, mijn vest en mijn broek had neergesmetendan ©en leuning stoel, met vuil witte diemiten overtrek, over welks leuning ik mijn das en mijn boordje had gehangen; dan een latafel, waaraan twee koperen handvatsels ontbra ken, en een smakelooze, gebarsten inkt koker, bij wijze van ornament er opdan de toilettafel, met ©en kleinen spiegel er boven en een gtroot speldenkussen ;.jdun het venster, dat. buitengewoon breed was, en eindelijk een donkerte, oude schilderij, welke ik, hoewel niet duidelijk, toch b'ij. het Volgende De drukkerijen van de N. V. De Maas bode zullen zich in deze omstandigheden, waar „de Maasbode" zich wilde voorbe reiden tot een eigen Ochtendblad, tech nisch het beste leenien tot de uitgave va,n( een algemeen Ochtendblad voor alle Roomsche bladen. Ook dunkt ons Rotter dam de aangewezen plaats waar zulk een algemeen Ochtendblad moet verschij nen. Geographisch ligt Rotterdam bet beste voor heel 't land. E:r zouden op deze beschouwingen, wel eenige aanmerkingen te maken zijn. O. a. dezedat een Kath. blad ©en één- heid blijven moet ©n dat alzoo asn enkel© en zelfde Redactie de lezers over de ver schillende gebeurtenissen behoort in te lichten. Nemen we een concreet geval. Hoe zou het gaan met verslagen ©ener Sociale Week. Volgens het boven voorgesteld© zouden deze dan gedeeltelijk in het Avondblad en gedeeltelijk in het apart staande Ochtend blad verschijnen. En hoe zouden dan de Avondbladein moeten doen met hun lezers, die niet op het aparte Ochtendblad zulten geabon neerd zijn? Nog vestigen we de aandacht, op het volgende Het groote Kath. Dagblad moet natuur lijk kunnen concurreeteln miet d© groote liberale pers. Ook in vlugheid van verspreiding door het geheele land. Eén groot Kath. dagblad kan dit laat ste niet, omdat er meer dan een giroot liberaal dagblad is. Hoe wil bv. een te Rotterdam uitgegeven Kath. Dagbl. in vlugheid concurreeren met het Handelsblad, dat te Amsterdam gedrukt wordt, en daardoor in staat is bv. eerder dan de Nieuw© Rot t. C r t. het Noorden des lands te bereiken. Het is dan ook zoo, dat het Han delsblad het meeste gelezen wordt in het Noordelijk gedeelte des lands. Wil men de macht der groot© liberale pers zooveel mogelijk verlammen, dan is het onze meening, dat er twee groote Kath. dagbladen moeten worden opge richt: een te Rotterdam en ©en te Am sterdam. Intusschen zullen we er in December reeds één rijk zijn, want d e M a, a s b o d kan zich door de besproken brochure be zwaarlijk van zijn plannen laten (afbrengen. En ook degenen, die met de richting van „de Maasbode" in sommige opzichten niet kunnen sympathiseeren, moeten hulde brengen aan de energie, waarmede hier een zoo grootsche zaak wordt op touw gezet. Inconsequent. Het socialistische Partij bestuur heeft gedecreteerd, „dat het gemeenschappelijk stellen van candidaten meteen andere partij niet behoort voor te komen". Van sociaal-democratisch standpunt is dit decreet volkomen logisch. kaarslicht kon onderscheiden. Het was de afbeelding van een man met ©en Spaan- schen hoed met pluimen. Het was ©en som bere kerel, die naar boven keek, en zijne hand boven zijne oogen hield; „misschien kijkt hij naar de galg waaraan hij hangen moet!" dacht ik. In alle geval zag hij er uit alsof hij de galg verdiende. Door die afbeelding scheen ik gedwon gen te worden, insgelijks naar boven te kijken, naar den hemel van het ledikant. Het was geen aantrekkelijk gezicht en ik begon weer naar de schilderij te kijken. Ik telde de veewen, welke de man op zijn hoed had; zij kwamen goed uit: er waren er drie witte en twee groene. Ik lette op den bol van zijn hoed, die puntig uit liep, ongeveer van hot fatsoen zooals wij ons voor-stellen dat Guy Fawkes. heeft ge dragen. Ik begon te vragen, waar do ma,n toch eigenlijk naar zou kijken. Naar de stenen althans niet, want zulk een bravo zou noch sterrekundige, noch zelfs steinc- wichelaar zijn. Neen, zeker wel naar de hooge galg, waaraan hij op het punt stond van opgehangen te worden. Zou de beul in het bezit komen van zijn punthoed met pluimen Ik telde de voeren nog eensdrie witte en twee groene. Terwijl ik mij nog in die allerbelang rijkst© vragen en opmerkingen verdiepte, Immers: de S. D. A. P. staat slechts het belang voor althans beweert de belangen te behartigen van slechts een enkele klasse, nl. die der arbeiders. Daarom kan de S. D A. P. bij het stellen van oandi laten zich niet „verge- meensehappelijken" met andere partijen die bet algemeen belang, ook dat der niet arbeiders willen bevorderd zien Waren de S. D A P. ers nu consequent, an moesten zij bij verkiezingen zich ook onthouden van het stemuitb engen op can didaten van een andere partij. Be praktijk leurt anders. Con amore stemmer de roode heeren op conservatieven als de „jonkers Rcê:l rn van Karnebeek. Waarom 'f Omdat alles, wat zich socialist noemt, gaarne steun verleent aan candidaten, wier politiek stelsel zich kant tegen den geo- penbaarden godsdienst. Omdat elk rechtgeaard sociaal-democraat er zich op beroemt, dat hjj is in de eerste plaats: „anticlericaa 1". Daarom dan ook gaven indertijd te En schede de heeren de voorkeur aan den kapitalist van Kol boven den werkman- candidaat ^*^5 Nog een geval. In deze kapitalistische maatschappij zijn de machines, is althans de invoering van nieuwe machines in het nadeel van den arbeider. Aldus ban men 't tenminste in de socialistische pers geregeld lezen. Men zou daaruit afleiden, dat de soci aal democraten tegen de invoering van ma chines waren in elk bedrijf, waarin ze me dezeggenschap hebben Dat ze althans de machine alleen tolereerden als ze geen arbeidsbesparing bracht. Intusschen blijkt zulks het geval niet! De sociaal-democraat Vliegen, redacteur van „Het Volk" en raadslid van Amsterdam, heeft in zjjn laatste kwaliteit weliswaar den strijd aangebonden tegen de zetmachine, maar slechts tegen een bepaald type daar van omdatdie weinig of geen arbeid uitspaart. Hij bepleit daarentegen in z,.n desbetreffende nota aan den Amsterdaui- sc'uen Raad de aanschaffing van een auder en Vvlgens hem beter type, dat veel méér arbeiders werkloos maken kan. Wat is het geval. De gemeente Amster dam heeft eeu stadsdrukkerij en voor die drukkerij wil men nu twee zetmacnines koopen van een type door den directeur aanbevolen De heer Vliegen, die ook let terzetter geweest is, meent echter op tech nische do T hem ook aangevoerde gronden, dat bedoelde machines geen arbeid zullen besparen en hij beveelt daarom de Ameri- kaausche Monotype aan. Als Gemeenteraadslid terecht natuurlijk. WaDt het is beslist een voordeel als een Gemeenteraad bij een specialiteit in zijn eigen midden om advies gaan kan bij de aanschaffing vau 't een of ander. Maar als sociaal-demoeraat deed de heer Vliegen zijn aanbeveling ten onrechte en de roode broeders onder de Amsterdamsche letter zetters zullen zich zij nor weinig vriendelijk gedenken. Iutusschen het is niet de eerste keer dat begonnen mijne gedachten weldra af te dwalen. De'maan die in de kamer scheen, deed mij denken aan ©en avond bij mane schijn, dien ik eens in Engeland had door gebracht: een avond na ©an picnic in Wallis. Alle bijzonderheden van d© terug reis iu de heerlijke steeek, nu in het maan licht liefelijker dan ooit, kwamen in mijn© herinnering terug, hoewiel ik in geen jaren aan dat picnic had gedacht, terwijl ik mij stellig weinig of niets van dat tooneeï uit het lange verleden zou herinnerd heb ben, indien ik er moeite voor had gedaan. Wat is er dat sterker voor de verheven waarheid der onsterfelijkheid getuigt, dan de gave van het geheugen? Daar lag ik, in een vreemd, verdacht huis, in ©en toe stand van onzekerheid, zelfs van gevaar, waardoor de koele werking van mijn ge heugen bijna buiten quaestie moest zijn, en 'toch herinnerde ik mij, geheel onwille keurig, plaatsen, personen, gesprekken, de kleinsle bijzonderheden van allerlei aard, welke ik voor altijd vergeten waande te zijn en welke ik mij zelfs onder de gun stigst© omstandigheden onmogelijk had kunnen te binnen brengen. En wat was bet nu dat die zonderlinge geheimzinnige uit werking had? Niets dan eenig© stralen van de maan die door het venster mijner slaapkamer drongen. bij een sociaal-democraat de praktijk boven de leer ging. Juist sociaal-democratische werkgevers blijken meestal tegenover hun personeel beslist op het standpunt van den klassenstrijd te staan Dat bevordert de komst van den rooden heilstaat, de propa ganda en de spoedige vulling van hun eigen portemonnaie. BAE.KAAÜSTATEIV. Onafhankelijk Bulgarije. De stroom der geschiedkundige ont wikkeling laat zich niet indammen tus schen papieren muren. Alle verdragen en besluiten van internationale conferenties verliezen allengs door d-e macht der feiten hun innerlijke kracht en ten slotte blijft er weinig andere dan de leege schaal over. Zoo is het ook gegaan met bet verdrag van Berlijn. Het bepaalt: Bulgarije is ©en; zelfstan dig en schatplichtig vorstendom onder su- zereiniteit van den sultan van Turkije; de vorst wordt door het volk gekozen en door den sultan in zijn ambt bevestigd, met toe stemming der mogendheden. De provincie Oost-Roeinelië wor dt onder politiek en mi litair bewind geplaatst ,van den sultan; zjij zal een Christelijken gouverneur-gene raal hebben. Wat is er* nog van over? Niets! Eerst werd in den nacht van 17 op 18 Septem ber 1.885 de gouverneur door de Roeme- liërs weggejaagd en de vereeniging van Oost-Roemeiië met Bulgarije geprocla meerd. Prins Alexander van Battienbeilg nam den titel aan van „vorst der beide Bulgarijen". En nu, in den morgen van 5 October 1908, heeft Bulgarije in TirnovO' zijn on afhankelijkheid uitgeroepen en heeft zijn vorst den titel aangenomen van koning1. Bulgarije is sedert. 1393 ©en Turkscbe provincie geweest. Die Russisch-Turksche oorlog in 1877/78 bracht eerst in dien toe stand verandering. In 1879 werd Alexan der van Battenberg tot vorst verheven, maar ten gevolge van ©en staatsgreep van de -Russisch gezinde partij werd hij in 1887 dooi* Ferdinand van Coburg vervan gen. Deze is het ,die zich thans te Tir- vono tot koning heeft laten uitroepen. Opwinding n ongerustheid zijn de gevolgen vau deze daad van Bul garije. De openbare meening te Weenan is zeer ongerust, wijl de mogelijkheid van een oorlog tusschen Turkije en Bulgarije niet is uitgesloten, lan di© opwinding, vooral in legerkringen, in Turkije is zeer groot. Aan de beurs in de Turkscbe hoofdstad had een sterke daling der waarden plaats, en de Duitsche gezant brak. zijn vacanti© af. Uit Ivonstantinopel wordt nog gemeld, dat reeds troepen naar de Bulgaarse!» grens zijn vertrokken. Eiken dag zal ge schut en munitie naar Adrianopel wor den gezonden. Tw>ee legercorpsen zijn van de Grieksche grens opgeroepen om naar de Bulgaarsch© grens te trekken. Maar ook rukt het Bulgaapsche leger naar de grenzen op. Het moet thans reeds Ik dacht nog altijd aan het picnic, aan onze vroolijkheid op den terugweg, a(s,n het sentimenteel© meisje dat telkens met een nieuwe aanhaling uit Child© Harold voor den dag kwam, omdat wij in den maneschijn reden. Ik was geheel in die lang verleden tooneelen van genot yier- diept, toen plotseling de draad van mijn geheugen brak. Onmiddellijk keerde mijn aandacht levendiger dan ooit tot het tegen woordige terug, en ik keek weer, zonder te weten waarom, strak naar de schilderij. Waarnaar Goede God, de man heeft zijn hoed over zijn voorhoofd geschoven. Neen! De hoed zelf was verdwenen! Waar was de pun tig© 'bol? Waar waren de vearen; drie witte en twee groene? Zij waren er niet! Wat was dat voor donker voorwerp dat nu in de plaats van zijn hoed met veeren, zijn voorhoofd, zijn oogen, gijn beschuttende hand was gekomen? Bewoog het ledikant? Ik ging op mijn rug liggen en keek naar boven. Was ik gek? Dronken? Droomde ik Kwam de duizeling terug? Of kwam in derdaad de hemel van het ledikant naar beneden; langzaam, geleidelijk, stil, af schuwelijk, in zijn geheel© lengte en breed te, vlak op mij, terwijl ik er ondier lag? Mijn bloed scheen st.il te staan. Ik werd 130.000 mart orrder de wapenen hebben. Mocht Turkije den oorlog verklaren, dan zou Bulgarije binnen enkele dagan Adria- hopel bezetten en zijn leger op marsch zijn, naar Konstanlinopel. Of het tot een oorlog komen zal, is nog niet zeker. De „Wieener Zeit." ziet in de omstandigheid, dat Tur kije op dit oogenblik nog niet gereed js, een waarborg voor den vrede. Van andere zijde daarentegen gelooft men dat het tot een oorlog komen zal. En de strijdlustig© strooimingen zijn op 't oogenblik het sterksl. Een oorlog tusschen beide lan den, op zich zelf reeds verschrikkelijk ge noeg, brengt onvermijdelijk als tot nu toe elk Balkan-conflict een hernieuwd gevaar van een Europeeschen oorlog met zich. Er is geen punt waar de Ëuropeescbe vredes-politiek zoo kwetsbaar is als op den Balkan. Zal nu Oostenrijk Bosnië en Herzegowina tot zich trekken? Telegrammen melden van wel. Beide provinciën weiden in 1878 onder het bestuur van Oostenrijk-Hongarije ge plaatst. Vooiral in den laatsten tijd is de begeerte sterk deze provinciën voor goed aan de monarchie toe te voegen. Oosten rijks bondgenooten, Duitschland en Ita lië, moeten hiertegen hoegenaamd geen be* zJwaar hebben, en zelfs komt nn. ©en be richt in de „Times" ons verzekeren, dat de annexatie needs Donderdag zou wor den afgekondigd. Keizier Frans Jozef moet de voornaamste Europeesch© staatshoof den in kennis gesteld jbebbelr met het voornemen van Oostenrijk-Hongarije om Bosnië en Herzegowina in te lijven. In elk geval mobiliseert Oostenrijk twee legercorpsen. Zeker is thans het oogenblik gekomen, dat de Europeesche kanselarijen hun wijsheid, voorzichtigheid en koelbloe digheid kunnen toonen; al hun pogingen behooren er op gericht f© zijn, het op laaiende vuur snel te blusscben, want één vonk is voldoende, een algemeenen brand te veroorzaken. En gelukkig zitten de ver schillende regeeringen niet stil. Bijna over al heeft Bulgarije's daad ©en ongunsti- gen indruk gemaakt. Engeland zal piet toestaan, dat een inbreuk gemaakt wordt op het Verdrag van Berlijn en zal weigerlenj te erkennen wat geschied is. Rusland wenscht. eensgezind samen lie gaan m©t Engeland en Frankrijk; laatstgenoemde twee mogendheden overleggen welke hou ding zij hebben aan te nemen. De Fran- sche Minister van Buitenlandsche Zaken had eergisteren verschillende samenspre- kingen met enkel© gezanten en den Rus- sischen Minister Iswolsky. Ook te Berlijn heeft de afkondiging van Bulgarije's onaf hankelijkheid ©en ongunstigen indruk ge maakt. Van sommig© zijden wordt verwacht, dat een congres zal gehouden (wordian Idoor de mogendheden, di© bet verdrag van Ber lijn onderteebenden. door een doodelijbe, verlammende kilheid overvallen, toen ik mijn hoofd op miju kussen omkeerde, en besloot de proef te nemen of de hemel bewoog of niet, door mijne oogen op de schilderij te houden. De eerste oogopslag in die richting wais voldoende. De donkere franje va,n het gor dijnvalletje boven mij, was nog slecht® ©ear duim hoog van zijn middel af. Ik bleef ademloos kijken1, en gestadig, zetea* lang zaam, zag ik de figuur, en de lijst beneden de figuur verdwijnen, wijl de franje ©r voor kwam. Ik ben alles behalve vreesachtig van aard, ik heb meer dan ©ens in levensge vaar verkeerd, zonder ©en oogenblik mijn bedaardheid te verliezen; doch toen ik pas tot de overtuiging was gekomen dat de hemel van het ledikant inderdaad be woog, enge statig lager zakte, word ik door een panischen schrik bevangen, en lag weerloos onder bet moordtuig, dat meer en meer naderde onr mij te doen stikken. Ik keek op en kon mij 'ni©t bewegen, noch spreken, noch ademhalen. Die kaars was opgebrand, het licht ging uit; doch de maan scheen nog helder in het vertrek. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1