T. il ii ii ii T Til ii ii ii i LL, Goes. ►ER,Goes Zaterdag 19 September 1908. Vierde Jaargang. PIJN! Parikade, Goes. uizige en .ultivators geld >p van Effecten. HENDRIKSE. KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Het gouden Priesterfeest van Z.H. PAUS PIUS X. soort en JENEVER van Vruchten. brns en eeltknobbels. Roemde Likdoorn.- t, per post 45 cent. |HAN DE ROOS, Middelburg. IRHONING LOOP 2 .BLETTEN z In winkels, waar Inde artikelen [stald en voor stations-boeken-11 sken alleen die te zeker geen Irt. lermachines. onovertroffen in Zaaimachines. I. gd DRUKWERK E COINTRE. borgtocht. het hotel de Kinderen Patronaten ruitbe taling. 7.56 8.29 9.14 9.28 9.55 10.8 10.28 8.48 1-9.51 10.01 D 10.61 11.03 1-10.14 ir Hamburg, Z Duitschl ederland via Roosendaal - van 1.20 voor meer dan 10.38 2.6 10.28 1.29 11.40 3.05 1238 3.38 12.54 3.54 1.10 4.08 6.01 6.15 7.17 7.03 8.16 8.47 No. 111 Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes 0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers a contant- 0.05 AdveTtentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. De Paus! Het beeld van liooger macht en leven, Waarom de volkeren gebogen staan, Waarvoor èn zonde èn wereldwijsheid heven, Als Zijne blikken langs hun rijen gaan, Daar staat HijHet gekroonde hoofd geheven, In Zijne Koningshand de koninklijke vaan: Het kruis: de ziel van heel het Koomsche streven, Waarvoor wij zegevieren of vergaan! Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant. Reclameberichten 25 Gt. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Yergaan? Neen, elke strijd brengt nieuwe zege! Vergaan? Daar staat hij, Pius, rustig en bedaard En Zijne Vaderstem klinkt over d'aard: „Herstelt in Christus alles op uw wegen!" U, Opperherder, onze trouw ten allen tijd, Aan Uwe zijde staan we in den strijd! Het was den twintigsten Juli van het jaar 1903, dat Paus Leo XIII, de wijze en groote Opperpriester, de oogen sloot. En ons aller ziel was gericht naar dat groote sterfbed. Leo XIII was heengegaan uit de wereld, die hij met alle krachten van zijn genie en sterk hart had zoeken te behouden of te winnen voor zijn Meester, Jezus Christus. Het graf vond maar een geringe prooi aan dezen bijna onstoffelijken grijsaard. Zijn machtige geest, die door duisteren nacht en zware stormen de Kerk uit de negentiende naar de twintigste eeuw had gevoerd, kon door den albedwingendenl dood niet tegelijk met het aardsche leven worden uitgebluscht. Leo XIII leeft! Niet enkel, naar ons vast vertrouwen, bij God hierboven, maar ook onder ons. Want hij heeft woorden gesproken, vruchtbaar van wijsheid en vrede, die niet sterven I Die zulten blijven groeien tot daden. Woorden, die hun machtigen weerklank vinden in het regeeringsprogram. vajn onzen roemruchten Paus Pius X, waar hij het samenvatte in de leuze: „Alles herstellen, alles weer samen te brengen in Christus". De Pausen sterven niet. Geroepen om te zijn de zichtbare plaats- bekleeders Gods van Zijn Kerk hier op aarde, die onverwelkbaar in eeuwig-groene lente zal bestaan en in immer-frissche jeugd zal duren, hebben van af Petrus, Christus' eerste Stedehouder, de Pausen onafgebroken zich opgevolgd in de woe lingen en de branding der tijden. En hoe de stormen loeiden ©n de orka nen losbarstten zij stonden hoog en glorieus op de onverpletterbare Rots, waartegen geen stormen vermogen, om als trouwe Bewaarders de wacht te hou den bijl den Schat des Geloofs. Ruim vijf jaren is het nu geleden, dat Hij, die heden zijn vijftig-jarig priesterju bileum viert, tot Paus werd gekozen. Die keuze was niet voorzien, nog minder verwacht. In het Conclaaf steeg het stemmenaantal van den Staatssecretaris van Leo XIII, Kardinaal Rampolla del Tindaro al meer en meer, totdat het ingrijpen van den vorst-bissohop van Krakau, namens Oostenrijk, in het stemmental een heel© verandering teweegbracht, zoodat met 50 van de 62 uitgebrachte stemmen Kardinaal Joseph Sarto tot Paus gekozen werd. Sarto Paus! De zoon van nederige ouders, iemand van de kleinen der aardePaus Geen wonder, dat een zekere pers zich opmaakte, om de wereld kond te doien, dat na den geleerde uit het grafelijk geslacht der Pecci's nu den Pauselijken troon beklommen hadSarto, de eenvoudige, de niet-geleerde, die „dorpspastoor van bet Vaticaan" I „De Vaticaansche dorpspastoor" dit „gevleugelde woord" maakte opgang zou intusschen toonen, dat het Hem aller minst ontbrak aan scherp te van inzicht en helderheid van geest. Geen beter bewijs daarvoor leverde onze Paus, dan toen hij den Zendbrief „P a s- c e n d i" de wereld in zond, om het samen weefsel van alle dwalingen, bet Modernis me te treffen. Al dajdelijk zooals dei feestredenaar op den Ruster Katholiekendag het uitdrukte sloeg hij in het marmer de grove trek ken, toen hij, van onbekende Kardinaal Sarto als Pius X naar voren trad met zijn eerste groote encycliek, zijn programrede alles herstellen in Christus. Daar stond hij dadelijk voor onze verbeelding als een hooge figuur met de strenge trekken van een denkerkopom den mond zagen wij vastberadenheid en kracht en in heel de houding een dadelijk aan den arbeid willen. Vijf jaren zijn er sindsdien verloopen. En de vage figuur is steeds verder naar voren gekomen ,het beeld wordt met den dag scherper, elke nieuwe daad van den ruste- loozen werker doet juister spreken trek voor trek, maar vooral het oog, van: heer lijke toewijding aan 't schitteren, eein toe wijding fen liefde zoo groot, dat wij ons geen stedehouder kunnen denken, in wien de Christus door zija beginselen heerlijker zou herleven dan in hem. Toen hij den panselijken troon bestegen had, deze Pius, vroeg men' alom, of hij het werk van zijn voorganger zou voortzetten. Zeker, dat zou hij'. Hij zou het voortzetten 'en afmaken. Hij zou onsi leeren, dat al o|nz© maatschappelijke arbeid vruchteloos is, dat de hernieuwing der maatschappij in Chris tus niet kan worden doorgezet, zonder dat wij ons zeiven herstellen. En van den anderen kant heeft hij ons onderwezen, dat de Katholieke actie in de openbare maatschappij niet slagen zal, tenzij er een nieuwe geest van vurig gelooven de Katho lieke wereld levendiger besef doet krij gen van wat men de harmonie zou kunnen noemen tusschen het eeuwige doel en het aardsche bestaan. Pius X heeft ons geleerd, hoe het evenwicht te bewarendoor- bet ver levendigen van ons Geloof, bet verdie pen van ons godsdienstig bewustzijn, het versterken onzer overtuigingdaartoe strekken de talrijke maatregelen, waar mede hij de Katholieke wereld onophoude lijk vergast, het keereu der dwaling, het uitroeien van misstanden, het verstevigen of aanmoedigen van het goede,of hij de modernisten ontmaskert, die d© Kerk willen verplaatsen van den ouden steen rots te Rome naar het stuifzand van ICoe- nigsberg, of hij de priesters aanspoort tot heiligen ijver, de leeken tot die veelvuldige Heilige Communie altijd zit bij hem voor het brandende verlangen om in ons, zijne kinderen, het Geloof te verlevendigen, dat in ons Christus doet herstellen, door ons Christus herstelt in de maatschappij, en daardoor de maatschappij herstelt in Christus. Joseph Sartoi aanschouwde het levens licht den 2den Juni 1835 te Riesie in N. O. Italië. Hij werd geboren uit arme ©n een voudige ouders. Reeds vroeg bemerkte men, dat de jeugdige Joseph een buitenge wonen aanleg bezat. Zijn vurigst verlangen was Priester te worden. Den 18den September 1858 nu 50 jaar geleden zag hij zijn hartewiensch verwezenlijkt en ontving Joseph Sarto die hooge waardigheid van het Priesterschap. Op het Seminarie van Padua had Joseph Sarto de beste notities zijner leermeesters verworven en onder zijn 39 miedieleierirn- gen was hij nummer één. Hij begon zijn schitterende kerkelijke loophaan als eenvoudig kapelaan te Pom- boto', werd in 1867 pastoor te Salzano en het. bisdom Treviso, waai- hij professor, kanunnik en vicaris-generaal was, trok voordeel van zijn uitgebreide kennis. Het was in die dagen, dat Kardinaal Lavigerie van 'hem sprak: „Ik twijfel er niet aan, of eenmaal zult gij het pui-per dragen, en de Paus, die u daarmee begif tigen zal, zal door dit te doen, zich zelf en ook de Kerk eieren". In 1884 werd de begaafde priester en zielezorger verbeven tot de waardigheid van Bisschop van Mantua, dat zich in 1893 kon verhengen o-ver de verheffing van zijn prelaat tot Kardinaal. Maar kort was de vreugde zijner diocesanen, want reeds drie dagen later verhief Paus Leo XIII hem tot patriarch van Venetië en primaat vap Oalmalië. In die jaren van Sarto's patriarchaal bestuur te Venetië noemde Leo XIII hem reeds „papabilis" en voegde er deze woor den aan toe: „Wij weten, mijn dierbare zoon, dat gij de grootste diensten aan de Kerk zult kunnen bewijzen, walnt gij be schikt over uitstekende hoedanigheden, welke u een .waardig op per- opperhoofd der Kerk zouden doen z ij n". En nu kwam 4 Augustus 1903. De Paus keuze was beslist en Joseph Sarto het hoofd der Kerk geworden. „H o e Wi 11 g ij genOi e m d w ordea", vraagt de deken van het H. College, kar dinaal Oreglia di San Stefano, den nieu wen Paus. En het antwoord luidt: „Pius X, ter herinnering aan de hei lige Pausen, die dezen naam gedragen hebben en moedig voor de Kerk gestreden heb- b e n". Aan Pins I, den martelaar, aan Pius V, den bestrijder der Turken, aan Pius VI, die met de Fransche revolutie en Pius VII, die met het Napoleontische des potisme te kampen had, eindelijk aan Pius IX, den beroofden Paus-Koning en den bestrijder der dwaling, heeft Joseph Sarto in dat allerplechtigste oogenblik wel licht gedacht. Had de nieuwe opperherder een voorge voel van den strijd der Kerk, wielk© vol gen ging en waaraan hij, als plaatsbe- kleeder van den Christus op aarde, een zoo werkzaam aandeel nemen moiest? Wij weten het niet, maar wat wij wel weten, dat is: het vijfjarig pontificaat van Pius X heeft reeds aan de wereld getoond, dat de naam van dezen Paus eenmaal met ©ere onder zijne strijdbare naamge- nooten in de kerk-historie zal genoemd worden. Deze Paus is eeite krachtige per soonlij k hei d. Van kracht getuigden zijne maatregelen, ten opzichte van de anti-clericale Fran sche regeering. Een© protestnota aan die katholieke hoven was het antwoord pp het bezoek van het eerste katholie- k e staatshoofd, president Loubet, aan het Quirinaal. De bisschoppen van Dijon en Laval wer den, wat het Fransche gouvernement ook reclameerde, voor het H. Officie gedaagd. De Kamers konden in de Scheidingswet vrij het oprichten der „associations cuituelJes" bevelen: Pius X ver bood op 10 Augustus 1906 ©r ook slechts ééne op te richten. En als de auditeur- der nuntiatuur, Mgr. Montagnini, over de Fransche grenzen ge zet werd en het gouvernement der repu bliek tegen het volkenrecht in bet pause lijke gezantschapsgebouw binnendrong, dan verhief Piug X den verjaagde tot apostolisch protonotarius, dan verwierf de pauselijke regeering door den steun der Oostenrijkseh-Hongaarsche diplomatie de uit de nuntiatuur geroofde bescheiden terug. Tegenover de anti-clericaJe eisehen van de Spaansche regeering onder Lopez Do- minguez en de la Vega de Armijo in de jaren 19061907 stelde de H. Vader een krachtig „non possumus", en het zelfde van kracht getuigende antwoord, jbn|t- ving het Boliviaansche gouvernement, toen in 1907 ook over de regeering diezer Zuid- jAmerikaansehe republiek die anti-kerkelijke geest vaardig werd. In "heide gevallen won 's Pausen poli tiek het pleit. Als in de straten van Home anti-oleri- cale betoogingen plaats grepen, als in de zetelstad van den plaatsbekleeder van 'den Christus, den overwinnaar des dui vels, Capducci's hymne aan sa tan weer klonk, als 's Pausen staatssecretaris, kardinaal Meiry del Val, op den openba ren weg beleedigd werd, dan uain Kusi X, waar onder een kabinet-Giolitti verma ningen vruchteloos zouden blijkin, zijne toevlucht tot maatregelen, welke, a 1 s zijnde van marferieclen aard, de Italiaansche regeering beter zoude wie ten te waardeeren, en verbo odd ©pel grimages naar de Eeuwige Stad. Vrij kon het Russische gouvernement den bisschop van Wilna, Mgr. baron von Ropp, afzetten: Pius X wachtte zich wel, er „fiat" op te zeggen. En wat sommige bladen ook bewenen mogen, zeker is het, dat aan die zijde dei- onrechtvaardig vervolgde Polen met Mgr. Stablewski z. g. Pius X stond enstaatnogna diens dood. Zijn voorts de veroordeelingen der zoo listige modernisten, in het decreet van het H. Officie: „Lamentahi 1 i" en in (Ie encycliek: „Pascendi dominici gregis" vervat, geen bewijzen voor 's Pausen krachtige persoonlijkheid En kan ook de encycliek „P i e n i 1' a n i m o", aan het Italiaansche episco paat gericht, ten einde het verderfe lijke Murrisme in zijne vaart te stui ten, niet hetzelfde bewijs leveren Immers door deze en andere stukken, van den togenwoordigen Paus uitgaande, werden n Modernisme n Murrisme voor de Kerk door hunne totale ontmaskering onschadelijk gemaakt, terwijl aan de anli-lndex-beweging en de Scbeliveiieering al heel spoedig een einde kwam. Reeds nu, gedurende zijn kort Ponti ficaat, heeft Pius X zich in de historie een schitterende plaats verworven. Zijn naam zal een spoor in de geschie denis achterlaten. Herinner u slechts de machtige houding van dezen Paus tegenover het Fransche gouvernement, die de inlichting der ker kelijke hiërarchie ongeschonden deed be houden. blijven, en denk aan 's Pausen, krachtig optreden tegen het Modernisme. Deze twee feiten alleen zouden meer dan voldoende wezen, om Pius X een: eereplaats in te ruimen onder de groote Opperhoofden der Kerk.

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1