thandel. buitenlandT binnenland No. 95 Donderdag 13 Augustus 1908 Vierde Jaargang. beert II oi ffi M J I. SNIJ DER,Goes ZOON, Utrecht - I NKEV BRAND. [ZIER, Turfkade, Goes. [mboot „Znid-Beveland". slechts Mi# lelgisch geld Aankoop van Effect®"' rma TH. HENDRIKSE. KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. De Goesche Kantonrechter en de Zondagswet. oor het schoonmaken uwer pannen en ander vaatwerk OEDERS! Jie uwe kinderen ziet verzwak- |eek worden, eetlust verliezen '■lit niet lang, gete-uik terstond (igekeude VANIERSIROOP van AKEN, apotheker te Selzaete. siroop bevat al de voedzame |en van den traan en al de ddeelen oxvermjjdelijk tot het en het voeden van het bloed, een uitstekend middel tegen A, knobbelgezwellen, huidziekte, ^cbe ziekte, beenderziekte, alge zwakte, slechte eetlust enz. len echt met inijn handteeken iedere flesch. pet flacon f 0,75 en f I,I26. ANTIZUUR. i moeders weten hoe de kleinen, |>or het zuur gemarteld worden, an gelijk sneeuw voor de zon, dag bht schreien, overgeveD, groen IteD, met de voetjes stampen. |t hevigste koperzuur wordt in tijd genezen door het ANTI- j van H. VAN AKEN, apotheker llzaete. Prijs per flesch 40 cent. pfddepot voor Holland Firma JJjTE Co., te Middelburg; Ir te Goes bij Gebr. Mulder; ïiddelburg bij DE BOOSte ugen bjj LUITWIELERte (and bij BAAS; te Rilland bij pOFFAUte Tholen bij W. POT- te Krabbendijke bij DE COK. Wekelijksche dienst. Irdrecht-Rotterdam-Goada-Anisterdam yrhinding met alle luteclieeliggtiitle pinteen. Vertrek van GOES oensdagmiddag 12 uur. Vertrek van AMSTERDAM [aterdagmorgen 5 uur. Vertrek van ROTTERDAM Zaterdagavond 8 uur. (■maliën te Amsterdam bij W. DE >n J. B. VERSCHURE, Kloyeniers- 1; te Rotterdam bij de Directie J. en |d. SCHU1JT, te Dordrecht bij S. VN Zn. en te Goes bij den Affeat ItONHEMlUS. [mementsprijs per kwartaal taor Goes 75 cent laarbuiten95 5 Kilo 4 f 0.60, bjj 10 Kilo A f 0.59, Jens 100 Kilo k 0 57 per Kilo. 5 Kilo 4 f 0.68, bij 10 Kilo Af 065, ptens 100 Kilo a f 0.62 per kilo. tKENSREUZEL la f 0.60bij minstens 100 Kilo p9 per kilo. Kilo, franco één veer f6.50 per bus- bekenden rembours. Il korting toegestaan. KOERS. Ider soliden borgtocht, brandschade. Woensdags in het hotel de Kindere» Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers A contant-0.05 Advertentiën worden ingewacht op Maandag en Woensdag vóór half drie en Vrijdag vóór een uur 's namiddags. Advertentiën van 1—5 regels f 0.50; iedere regel meer 10 Ct. Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A contant. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. (Ingezonden.) In verband met een artikel door u over genomen uit de „Meierijsche Courant" in zake de beslissing van den Kan tonrechter Ie Goes, aangaande de viering van Hemelvaartsdag als algemeen erkenden Christelijken feestdag, zou ik gaarne onder de aandacht brengen, wat volgt. Het is niet de eerste maal, dat een rechter te beslissen kreeg, over het al of niet overtreden van d© wet op de .viering van den Zondag. Zoo kan men in het „Handboekje voor den Katholieken eeredienst", jaargang 1851, deel V, bladz. 97, vinden: „Omtrent de verbindende kracht der wet van 1 Maart 1815, in verband met de bepaling der grondwet, als ook nopens de vraag, welke dagen, behalve den Zon dag, onder bij die Wet bedoelde feestdagen moeten verstaan worden, zijn onderscheidene rechtskwesties ont staan, die door de rechterlijke macht zoo danig zijn beslist, dat de gemelde Wet gehandhaafd, en het uitgemaakt is, dat onder de wettige feestdagen behooren: de 2e Paaschdag, Hemel vaartsdag en de beide Kerstdagen". En in deel XV, bladz. 299, jaargang 1861, komt voor een arrest van den Hoo- gen Raad (van 4 Jan. 1859) waarbij is aan genomen en beslist, dat, naar do letter en den geest van art. 1 der wet van 1 Maart 1815, hou dende voorschriften ter viering der dagen aan den Christelijken godsdienst toegewijd, onder openbaren arbeid niet alleen verstaan wordt handenarbeid, of arbeid ivélke door personen in het openbaar wordt yêfricht, maar dat daar onder ook begrepen is de arbeid, die volbracht wordt door middel van werk tuigen, waaivan de werking openbaar geschiedt; dat, enz. enz. Uit den verderen tekst van dit arrest van den Hoogen Raad blijkt, dat op die dagen welke door alle Kerkgenootschap pen als Christelijke feestdagen worden erkend, openbare arbeid verboden is, en dat het beweren, dat velen zulk een dag als een dag van uitspanning be schouwen niet afdoende is, om van het verbod van arbeid te ontslaan. Met een en ander is de beslissing van den Goeschen Kantonrechter in zake de werkzaamheden onder B o r s e 1 e ver richt in het openbaar op Hemelvaartsdag, moeielijk overeen te brengen. X. Herziening der Woningwet. Vroeger hebben we reeds opgemerkt, dat hoewel er aan de woningwet zeer zeker gebreken kleven, een woningwet voor de sociale toestanden en ook "uit zedelijk oogpunt van groot belang is. Er was dan reeds een commissie inge steld tot herziening der woningwet. Thans heeft deze commissie rapport uitgebracht. Bij het ontwerpen van het ontwerp- Woningwet, na het onderzoek in de afdee- lingen der Tweede Kamer is op aandrang van personen van ervaring op het gebied van het ontwerpen en uitvoeren van bouw verordeningen aan de wet een eenigszins ruimere strekking gegeven, door in som mige artikelen het woord woning door het woord gebouw te vervangen. De .bij de uitvoering der wet opgedane ondervinding heeft geleerd, dat in deze richting nog iets verder moet worden ge gaan. Bij de thans geldende redactie van sommige artikelen is het toch o. a. mogelijk dat bepalingen betreffende toetreding van licht en lucht tot gebouwen bestemd voor woning verijdeld worden door stichting van gebouwen van anderen aard. Voorts zullen de gewenschte wijzigingen onder de werking der wet brengen locali- teiten, kantoren b.v. welke hoewel niet voor woning bestemd, toch tot verblijf van menschen dienen. In de derde plaats zullen de moeilijk beden ondervangen worden, welke bij het ontwerpen der bouwverordeningen met be trekking tot de strafbepalingen ondervon den zijn. Eindelijk zal de toepassing van de re geling vervat in art, 46 en 47 op ruimere schaal mogelijk worden ook voor niet tot bewoning bestemde gebouwen. Die wenschelijke veranderingen strek ken zich uit over bijna alle artikelen. De commissie wil de paragraaf omtrent het aantal bewoners der perceelen ©en in grijpende wijziging doen ondergaan, wijl de tegenwoordige voorschriften geen be trouwbare gegevens opleveren en onnoo- digen last veroorzaken. Een goede woningstatistiek acht de com missi e beslist noodig. Zij moet aangelegd en geregeld bijgehouden worden. Deze statistiek dient een tweeledig ka rakter te dragen.. In de eerste plaats dient men gegevens te verzamelen over den toestand waarin de woningen verkeeren, teneinde voorstellen tot verbetering te kun nen doen. Dergelijke gegevens kunnen alleen langs ambtelijken weg verzameld worden en zijn in tal van gemeenten, ten deele door de werkzaamheid der gezondheidscommissie, 'reeds verzameld, doch met het oog op de gemeenten, die te dezer zake tot dusverre in gebreke bleven, dient de verplichting tot verzamelen in de wet te worden opge nomen. In de eerste plaats moeten gege vens verzameld worden betreffende het aantal woningen in verband met de groot te, de huurprijzen en de bezetting. Uit de met deze gegevens op te bouwen sta tistiek moet kunnen blijken: a. het aantal bewoonde woningen; b. het aantal niet bewoonde woningen, met opgave voor beide soorten betreffende de grootte (aantal woonruimten), het be woond zijn in huur, eigendom, erfpacht enz. en den huurprijs of de huurwaarde; c. de sterkte der bewoning met afzon derlijke opgaven betreffende kostgangers en inwonende ondergeschikten. De resultaten van deze statistiek zijn onontbeerlijk, om te voorkomen dat, door het opruimen van krotten, woningnood ontstaat, om den aanbouw van woningen in goede banen te kunnen leiden en om voorschriften betreffende de toegelaten sterkte van bewoning te kunnen band haven. Voor het geregeld bijhouden van deze statistiek zullen periodieke woningtellin gen moeten plaats hebben tenzij men, door instelling van een woningbeurs, deze tellingen overbodig maakt. Nog wordt er op gewezen dat de ge meentebesturen dienen te kunnen beschik ken over een voor zijn taak berekend bouw- en woningtoezicht, dat onder toe zicht van Burg. en Weth. moet staan. In de kosten van statistiek en toezicht wil de commissie dat het rijk zal voorzien voor de helft, evenals zulks geschiedt bij den algemeenen maatregel van bestuur ter uitvoering van de Woningwet. Tegemoetkoming aan eigenaaïs van on bewoonbaar verklaarde woningen is ge- wenscht, terwijl het noodig is, de bevoegd- hedfen, in dezen aan de gemeentebesturen gegeven, te maken tot verplichtingen. ITALIË. Aan de Geestelijkheid der geheele wereld heeft Z. H. de Paus, ter gelegenheid van zijn gouden priesterfeest, een vaderlijk sehrijven gericht: „Exhortatio ad clerum catholicum". Deze aansporing aan de pries ters, tot hen allen gericht, heeft echter het welzijn der geheele christelijke wereld ten doel, omdat van hun gedrag en voorbeeld zooveel afhanfeeljjk is. Heiligheid des levens, zegt de Paus, is voor den priester een onwrikbare noodza kelijkheid. Het karakter en de waardig heid van zijn ambt toonen aan, dat hij het licht der wereld, het zout der aarde, de vertegenwoordiger van Christus moet zijndaarom heeft de Kerk met waak zame zorg er steeds naar gestreefd, de heiligheid Harer dienaren te bevorderen, daarom hebben de H. Vaders en Leeraren der Kerk steeds van de priesters een buitengewone deugd verlangd, boven die der gewone geloovigen verheven. Zijne Heiligheid wijst dan aan, waarin meer bizonder de Priesterlijke heiligheid bestaat en welke de voornaamste middelen zijn om haar te verkrijgen volhardend en vurig gebed, dagelijksche overweging der eeuwige waarheden, lezing van godsdienstige boeken en bovenal van de H. Schrift, onder zoek des gewetens. De H. Vader toont aan, hoe dit alles met alleen nuttig, maar volstrekt nood zakelijk is, opdat de priester persoonlijk heilig kan worde en met vrucht aan de heiliging van anderen werken. De Paus maant de priesters met warmte aaD, om hun kuischheid, eerbied en ge hoorzaamheid aan de bisschoppen en vooral aan den H. Stoel te doen schitteren daar naast de liefde, die de groote glorie is van den katholieken priester, de liefde, die den ongelukkige troost, die, den jeugdige onderricht en hem voor dwalingen en bederf bewaartdie vrede onder de men schen sticht, die den volken tot in de meest onherbergzame en barbaarsche oorden net Evangelie brengt, die de zielen voor Christus wint en goed doet ook aan de vijanden. Na vervolgens geestelijke oefeningen, retraites en andere middelen te hebben aanbevolen, richt Z. Heiligheid een vurig gebed tot God en de H Maagd opdat de priesters heilig mogen worden Deze brief des Pausen aan de priesters der geheele wereld, en in 't bijzonder vo:>r hen bestemd, is een zeer omvangrijk stuk, in den „Osservatore Romano" meer dan negen kolommen beslaand. Met eer bied en vreugde zal het iu eenvoudig, klaar Latijn gestelde schrijveD zekor door de Geestelijkheid worden ontvangen. Om onzen gewonen lezers een denkbeeld te geven van den toon vol vaderlijke lielde en waardigheid, waarmee dit document is vervuld, willen wij een klein gedeelte ver melden. Het dringt in het diepste der ziel en het is vol ernst, wat de Apostel der volkeren aan de Hebreeën schreef, wan neer bjj hen vermanend aangaande den plicht der gehoorzaamheid, jegens hun oversten verschuldigd, zeer na Irukkelijk verzekerde: Want zij waken, als zullende rekenschap afleg gen voor uwe zielen. Al heeft deze uitspraak zekerlijk op allen betrekking, zoovelen als er in de Kerk een ambt vervullen, toch treft zij het meest Ons, die hoewel onwaardig, door Gods wil in Haar het hoogste gezag bekleeden, weshalve Wij, nacht en dag met zorg vervuld, niet ophouden te over wegen en na te streven wat strekken kan tot welzijn en groei van de kudde des Heeren. Daarbij houdt dit ééne vooral Ods bezig dat de priesters geheel en al zoodanig zijn als de plichten van hun ambt vereischen. Want Wij zijn overtuigd, dat bovenal langs dezen weg voor den godsdienst goede en blijde hoop kan worden gekoes erd. Derhalve hebben Wij terstond toen Ons Pontificaat een aanvang nam, hoewel Wij bij het be schouwen van de geestelijkheid in het algemeen, meermalen hareu lofspraken, toch gemeend, onzeEerwaardige Broeders de bisschoppen der Katholieke wereld, met aandrang te moeten opwekken dat zij niets met meer volharding en kracht zouden doen dan Christus te vormen in hen, wier wettige taak het is, in anderen Christus te vormen. Wij weten zeer goei, hoedauig de ijver der bisschoppen in deze is geweest. Wij weten met welk een vooruitziendheid, met welk een ij ver zij voortdurend zich hebben toegelegd op het opvoeden der geestelijkheid tot deugdwaarvoor wij gaarne aan hen niet zoozeer lof brengen als wel in het openbaar dank betuigen. Evenwel, mogen al door dusdanige zorg der bisschoppen meerdere geeste lijken gelukkiglijk nut hemelsch vuur zijn ontstoken, waardoor zij de genade Gods. in de priesterwijding ontvangen, hebben herwekt en versterkt, toch valt er nog te klagen, dat sommige anderen in verschillende landen zich niet zoo ge dragen dat op hen al3 in een spiegel, gelijk het behoorde, het christen volk het oog kan slaan om voorbeelden tot navolging te vinden Tot hen ook willen Wjj met dezen brief ons hart richten, gelijk het hart van den Vader, dat bij het aanschouwen van een kranken zoon van bezorgde liefde klopt. D.or deze gedreven voegen Wjj onze vermaningen bij die der bisschop pen en Wij begeeren, dat onze aanspo ringen, hoewel zij vooral bedoelen de atgedwaalden en verkoelden tot den goeden weg terug te roepen, toch ook de overigen mogen treffen. Wij willen den weg toonen, waarlangs ieder dagelijks met meer jjver heeft te streven, opdat hjj waarlijk zij, gelijk de Apostel het zoo schoon uitdrukt, een man Gods cd aan de rechtmatige ver wachtingen der Kerk beantwoorde. Wjj zullen niets zeggen, wat geheel onge hoord of voor iemand nieuw is, maar alleen wat allen zeker behooren ter harte te nemen God geeft ons de hoop, dat Ons woord geen geringe vrucht zal dragen. De H. Vader geeft dan breedvoerig de middelen aan waardoor het gestelde doel kan worden bereikt en eindigt met de geestelijkheid aan te sporen om ze zoo toe te passen, „dat gij dagelijks meer en meer waardig wandelt der roeping waarin gij geroepen zijt, uwe bediening eer aandoende en Gods wil in u volbrengende, welke immers is uwe heiligmaking". Hierop immers, zijn onze voornaamste gedachten en zorgen gerichtvervolgens met de oogen ten hemel geheven her halen wij voortdurend, smeekend over de geheele priesterschap, de woorden van Christus den Heer ,.H e i 1 i g e Va der.. heilig hen." Wij ver heugen ons, dat zoo velen uit alle rjjen der geloovigen vol zorg voor uw heil en het welzijn der Kerk mét Ons dit gebed opzenden terwijl bet een ver heugend feit is, dat er niet weinige zielen zijn van edelmoedige deugd, niet alleen in de gewijde plaatsen, maar ook onder hen, die midden in de wereld verkeeren, die met dezelfde intentie zicb- zelveu in onophoudelijke toewjjding aan God ten offer opdragen. Moge Goi huu zuivere en kostbare ge helen als een welriekend reukoffer aan vaarden en ook onze nederige gebeden niet afwijzen. Wij smeeken, dat Hij ze in zjju Liefde en Voorzienigheid moge ver- hooren en uit het Allerheiligst Hart van Zijn beminden Zoon schatten van velerlei genade, liefde en deugd over de geestelijk heid moge uitstorten. De H. Vader dankt de priesters ten Blotte voor hun gelukwenschen bij zijn vijftigjarig priesterfeest en vertrouwt zijn wenschen voor hen toe aan de Moedermaagd, de Koningin der Apostelen, die de eerste dienaars der Kerk met haar voorbeeld leerde, dat ze eendrachtig zouden volharden in het gebed, om met bovennatuurlijke deugd te worden vervuld. Droogte in Italië. In de Zuide lijke dorpen van Italië is de bevolking, door de groote droogte, letterlijk van alle water verstoken. In een dorp bij Bari is een vrouw door hare buurvrouw met een hamer doodge slagen, omdat zjj haar weigerde water te geven. De regeering heeft onderhandelingen geopend met een scheepvaartmaatschappij, om drinkwater te doen komen van elders, maar de bevolking in het binnenland, waar geen schepen komen kunnen, zou bij dezen maatregel niet gebaat zijn. 8ERVIE. Watmen in Servië „parlemen tair"' noemt. Uit Belgrado wordt van gisteren geseind In den loop der beraadslagingen in het parlement over het handelsverdrag met Oostenrijk-Hongarije zijn er rumoerige too- neelen voorgevallen. Dragowitsj (oud-radicaal) dacht dat Gi- orgiwitsj (nationalist) hem voor een bullebak had uitgemaakt, en schreeuwde dezen daarom toe: Jij bent nog minder dan een vrouwDeze uitroep veroorzaakte een zoo danig lawaai, dat de bijeenkomst moest worden geschorst. Oiorgiwitsj wierp zicb op Dragowitsj en sloeg hem in het gezicht. De andere natio nalistische afgevaardigden grepen stoelen om zich daarmede op de radicalen te werpen. Toen Dragowitsj een mes wilde grijpen, werd hem dit door zijn vrienden belet. Eenige nationalisten begonnen met stoelen te zwaaien, waarop een waar handgemeen in het midden der zaal ontstond. Dank zij de tusschenkomst der ministers en eenige afgevaardigden werden echter ernstige feitelijkheden voorkomen. RUSLAND Een stad te koop. Op 3 October a.s. zal de stad Beresowka in het gouver nement Jelisabelgrad in het openbaar aan den meestbiedende worden verkocht Een koopman uit Odessa, Anatz, waar aan de stad Beresowka ongeveer een kwart millioen mark schuldig is, wil niet lan ger op zijn geld wachten. Daar de stad nog meer groote schulden heeft, ren niet in staat is, hare verplichtingen na te ko men, zoo wordt zij en de tot de stad be- hoorende ongeveer 12.000 morgen akker land verkocht. Zijn er liefhebbers voor een stad in Rusland? TURKIJE. De Sultan van Turkije heeft op bevel van het Jong-Turksch comité een groot bedrag in de schatkist moeten storten. Zaterdag hebben Armeniërs te Konstan- tinopel met geweld den afgetreden pa triarch Ormanian ontvoerd en hem in, het patriarchale paleis gebracht, waar zij van hem rekenschap eischten van 30.000 pond. Drie leden van het Jong-Turksche comité bevrijdden hem. Munir Pacha, de ontslagen Turksche ge zant te Parijs, die te recht of ten on rechte door de revolutionnairen beschul digd wordt voorstander te zijn van het absolute régime, geeft geen gevolg aan het in het keizerlijk iradé vervatte bevel zich terstond te Konstantinopel te komen melden. Volgens den „Matin" stelt hij dit tot later uit en vindt het voor zijn ge zondheidstoestand (en persoonlijke veilig heid wellicht ook) gewenschter een kuur te gaan doen in de een of andere Euro- peesche badplaats. Nederland en Venezuela. Reuter seint d.d. 11 Augustus uit Wil lemstasi Om voorbereid te zijn op eventueele verwikkelingen tusschen Nederland en Ve nezuela is een draadloos telegraafstation te Willemstad opgericht. De kruiser „Gel derland" vertrok gisteren naar het na burige eiland Aruba met geweren en am munitie voor de bewoners die feitelijk zonder bescherming zijn. Een brief uit Maracaïbo houdt in dat de Venezolaansche rivierstoomboot de „Felix" met troepen naar de Maracaïbo- baai vertrokken is, naar men gelooft met soldaten, die tegen de revolutionairen zul len optrekken. Het Haagsche Correspondentiebureau deelt thans mede, dat van welingelichte zijde gemeld wordt, dat het te Nieuwediep aangekomen pantserdekschip Friesland hoogst vermoedelijk naar West-Indië zal gezonden worden. Volgens een telegram uit Nieuwediep is het pantserschip Heemskerck gister vandaar naar West-Indië vertrokken. Duitsche Katholiekendag. Naar „de Tijd" verneemt, heeft kardiuaal Fischer een vriendelijke uitnoodiging gericht tot mgr. den Aartsbisschop van Utrecht, om den a s Katholiekendag in Dusseldorp te komen bijwonen. Hoogst waarschijnlijk zal mgr. Van de Wetering dientengevolge naar Dusseldoip gaan en daar gedurende een of twee dagen de gast zjjn van kardinaal Fischer. In een der algemeene vergaderingen zal mgr. dr Andreas Jansen, pastoor te Bunnik, als spreker optreden. Zijn onderwerp is: bet bondgenootschap der christelijke par tijen in Nederlani. Leeftijd. Naar aanleiding van het wetsvoorstel- Nelissen om 70-jarige rechters te ontslaan, geljjk ook reeds de 70 jarige leeftijd van professoren, burgemeesters, dijkgraven en dergeljjken als t begin der seniele aftake ling wordt beschouwd, schreef „De Neder lander" dezer dagen een lezenswaardig artikel, waarin zij wijst op kloeke grijs aards in onzen en vroegeren tijd. Kloeke grijsaards als Oldenbarnevelt, „Vondel en De Ruyter, waren ook vroeger bij ons lang niet zeldzaam, en zij zouden weer even talrjjk worden als voorheen, als wij maar weer even verstandig wilden wor den als onze vadereu warea op onderwjjs- en opvoedingggeb'ed. Zij stuurden hun kinderen niet zoo vroeg naar school als wjj, en eischten dan niet zeoveel van den geest dat de lichaamsoefening er wel t-ij inschieten moest. s De eigenlijke gekunstelde gymnastiek hebben onze vaderen niet gekend, maar zij deden veel meer dan wjj aan wandelen, paardrijden, zwemmen, worstelen en spelen in de open luebt. De Ruyter leverde den vierdaagschen zeeslag op zijn 59e jaar. Nadat hij dus volgens prof. Winkler al negen jaar achteruitgaand was, gaf hij het hoogste, wat ooit eeoig vlootvoogd gegeven

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1