irdes.
lie woorden!
weiziekte.
mus
Zaterdag J Juli 1908.
Vierde Jaargang.
SULFAAT
dJSCHE PAP
POKTE
Veisckijnl eiken MAANDAG-, WOENSDAG- en VIUDAGAVOND.
FEUILLETON
8USTEN1 AND
Ige slang!!
Idoos f 1 -
doozen f 5.50.
MOS, Middelburg.
irkt.
Ich geld
Koop van Effecten.
TH. HENDRIKSE.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Bij dit immer Behoort een Büvoepel.
1
worden verzocht eeue
li tot en met 14 Jut)
op den feestdag of in
ngeaea op iederen dag
hoedje in een Kerk
ouden in de Basiliek
in de Kerk van de
CEULEN, Boekhande-
Kerkstraat te Goes
Hoedekenskerke
Is Dames URSULA en
427 Amsterdam.
1381
een bedroefd en
igen hart op. -
Ikkeren het bloed aan,
en vernietigen de
e, het ontstaan der
l>ds
|v<rkrjjgb. bij den heer
ble plaatsen en bij alle
[drogisten.
TTTtrp
pervitriool),
bor de bereiding van
|krijgbaar bij
Apotheker.
len borgtocht.
1de.
in het hotel de Kinderen
120
p
L10
120
[.28
142
149
[59
(.04
1.13
.24
32
.45
54
.02
7.56
8.29
9.14
9.28
9-55
10.8
10.28
10.36
19.51
D
8.48
10.01
flO.lt
0
10.51 11.03 jdUg
naar Hamburg, Z Dnitsehl
ar Nederland via Roosendaal -
on van 11.20 voor meer ua
10.38
13
10.21
i6
11.40
3
12.38
>r
12.54
18
1.10
2.6
1.29
3.05
3.38
3.54
4.08
6.01
6.15
7.1?
7.03
8.16
8.47
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f0.75, daarbuiten f0.95
Afzonderlijke nummers a contant-0.05
Bureau: LANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 1—5 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Het Arbeidscontract
De Eerste Kamer heeft dan eindelijk
aan de aanvulling der Wet op hel Ar
beidscontract haar sanctie gegeven, zoo
dat de invoering binnenkort kan worden
verwacht.
Dus kan hel van nut zijn in het kort
de voornaamste bepalingen van dat con
tract, na Ie gaan.
Hel arbeidscontract dan bevat in den
ui Igebreidsten zin de regeling, die er ge
troffen is tusschen den werkgever en
den werknemer, d. i. den werkman of ar
beider. Onder dezen naam wordt ieder
begrepen, <110 werk verricht, in dienst van
een ander. En overal, waar dit geschiedt,
Wordt ei' geacht, dat er een arbeidsover
eenkomst is gesloten.
Overeenkom s t.
Deze overeenkomst kan schriftelijk of
mondeling zijn. In hel eerste geval komen
de koeten ervan voor rekening van den
werkgever. Deze kosten zijn evenwel zeer
gering. Zoo is b.v. tiet registreeren der
overeenkomst kosteloos.
Vooral bij dienstbetrekkingen in den
boerenstand gebeurt hel dikwerf, dat er
bij 't aangaan der overeenkomst door den
werkgever een hand- of godspenning ge
geven wordt. Sommige meiden of knechts
meenen, dat ze als zij de dienstbe
trekking niet, willen aanvaarden vol
staan kunnen met den god sponning terug
Ie brengen. Dat is echter niet zoo. De
overeenkomst is daarmee niet te niet
gedaan.
Wanneer er een overeenkomst is ge
sloten voor langer dan drie maanden, dan
heeft, de werkgever hel recht den gods
penning van liet loon af te honden, indien
de knecht of meid de dienstbetrekking
binnen de drie maanden verbreekt.
V v o u w e n e n m i n d e r j a r i g en.
Wanneer een vrouw ook de getrouw
de een arbeidsovereenkomst heeft ge
stolen, heeft ze dezelfde rechten als een
man. Zoo kan ze b.v. kwitantie geven
voor ontvangen loon en er geheet zelf-
slandig over beschikken. Iemand, die min
derjarig is en ongehuwd, dus beneden de
21 jaar, kan niet zelfstandig een arbeids
overeenkomst aangaan. Hij of zij heeft
daartoe een machtiging noodig van ouders
of voogden. Wanneer deze laatsten hef
verlangen moet. het loon dezer minder
jarigen aan hen worden uitbetaald. Indien
echter een boer een minderjarige meid
of knecht gehuurd heeft, en <lez<* reeds
vier weken in dienst heeft gehad, dan is
de aangegane arbeidsovereenkomst ook
zonder machtiging geldig.
R e g 1 e m e n t.
Als or in of voor de dienstbetrekking
zekere reglementen gelden, dan is de
werkgever verplicht aan den werkman,
die zich schriftelijk hoeft, verbonden, een
exemplaar van slat reglement ter hand
4. Onze-Lieve- Vrouwepolder.
De gemeenschapsmiddelen waren we
zeer gebrekkig in die dagen, maar toch
liep de mare van zulke bizöndere zaken
ving als de wind door den wijden omtrok.
Van atle kanten daagden menschen op,
om uit den mond der Polderbewoners no»
liet verhaal te vernemen, maar vooral om
de wondervol verkregen beeltenis met
eigen oogon te aanschouwen en om in de
kapel den bijstand en de voorspraak in te
roepen van de Toevlucht der Zondaren, de
Troosteres der bedrukten, de Hulp 'der
Christenen. Sinds dien moeten er veel mi
rakelen geschied zijn, „vreemt om te horen
ende te sien". In 1325 verhief liet kerkelijk
gezag de kajiel lot parochiekerk.
De bevolking wies meer en meer aan
en de menschen bouwden hun woning
het. is licht te begrijpen liefst zoo dicht
mogelijk bij de kapel. Het dorp, dat gaande
weg verrees, wordt bij verkorting vaak den
1 older genoemd, maar kreeg den naam
van O.-E. VHOUWEl'OLDEH en heet nog
r ouwepolder. M a r i a 's beeld in
li e t d or p s wapen b 1 ij f t de h e r i n-
nering bewaren aan de dagen
v a n weleer.
i i li!'
te stellen. Ook moet er één in de werk
plaats voor ierier worden opgehangen.
Bovendien moet één exemplaar ervan
zich bevinden Ier inzage van een ieder,
op de Griffie van 't Kantongerecht, en één
in de werkplaats, voor ieder leesbaar.
Bij wijziging van zoo'n reglement tij
dens den duur der arbeidsovereenkomst,
moet de arbeider van te voren op de
hoogte gebracht zijn. Zijn weigering om
er op in te gaan, zal dan opzegging van
de loopende overeenkomst beteekenen
legen den tijd, dat hel nieuwe reglement
in werking treedt. Is die tijd korter dan
de bepaalde opzeggingstermijn (waarover
later) of wel is de overeenkomst, voor een
bepaalden lijd aangegaan dan zal in zoo'n
geval de arbeider recht op schadevergoe
ding krijgen.
Alle hiermede strijdige onderhandsche
overeenkomsten zijn nietig.
Boete.
Past de werkgever een boetestelsel toe,
dan moet de overeenkomst schriftelijk
zijn. De boete mag slechts geheven wor
den bij overtreding van een schriftelijk
werfcreglement en moet daarin zijn aan
gegeven.
De boete mag bij arbeiders, die f 4 of
minder per dag verdienen, nooit, middel
lijk noch onmiddellijk Ion bate van den
werkgever komen. Hare bestemming moet
in '1 reglement vastgelegd zijn.
Binnen één week mag aan gezamenlijke
boete slechts één dagloon worden opge
legd en een afzonderlijke boete mag ook
nooit, hooger zijn dan dit bedrag.
Ook kan over en weer schadevergoe
ding worden gevorderd. In gevallen,
waarbij de schade niet in geld te schat
ten is, kan de rechter toch een billijke
som voorstellen.
Het concurrentiebeding.
Er kunnen zich gevallen voordoen, dat
een arbeider na. bij een werkgever, een
fabrikant b.v., enkele vakgeheimen ge
teerd Ie hebben bij een concurrent van
den werkgever een hooger loon zou kun
nen verdienen. Ook is het mogelijk, dat
zoo'n arbeider een eigen zaak van den
zelfden aard zou willen oprichten en
daardoor zijn patroon benadeeden. Om dit
Ie voorkomen kan de laatste den meer
derjarigen arbeider zulks bij contract ver
bieden. Zou de werkman echter meenen,
dat. hij door ilil verbod Ie zeer benadeeld
wordt, dan kan hij den rechter uitspraak
laten doen.
Loon hij ziekte en ongeval.
Wordt een werkman ziek, of krijgt hij
een ongeval, dan behoudt hij voor betrek
kelijk korten lijd nog recht op loon. Heeft
evenwel de arbeider zijn ziekte of onge
val aan zich zelf te wijten, dan heeft hij
op .loon geen aanspraak. Doen zich in
deze gevallen weer geschillen voor, dan
beslist weer de rechter.
Recht op loon behoudt de werkman ook
bij het. vervullen van kleine maatschap
pelijke plichten, b.v. loten, stemmen, ©en
geboorte of sterfgeval aangeven enz.
In 1340 reeds begon men ter zelfde
plaatse een kerk te bouwen, die tot aan
de Hervorming heeft dienst, gedaan, een
kerk, die werd toegewijd aan de H. Maagd,
misschien onder den titel van Maria-
Hemelvaart, want het was op dezen feest
dag, dat de Polderbewoners hun properen
ommegaiiok hielden met de inirakeleuz©
beeltenis en bet. was gedurende het octaaf,
dat nog meer dan anders vreemdelinge1^
herwaarts kwamen tot het verrichten hun
ner devotie. Tijdens Bisschop Jan IV, van
Arkel, hel Sticht bestuurde, verleende,
Paus Clemens V aan deze kerk al de voor
rechten eener parochiekerk.
Een enkele opmerking moet ik hier ma
ken. Wie de kronijk van Reygersbergh,
door Smallegange overgenomen, gelezen
heeft, zal bespeuren, dat ik van zijn mede-
deelingen «enigszins hen afgeweken. De
schrijver rept met geen enkel woord van
de kapel. Hij steil eenvoudig het begin in
1340 en laat heer Wolfaert een conveniiente
plaatse aanwijzen tot het sttóhten van
de kerk, niet van de kapel. Wanneer men
nu in aanmerking neemt, dat het kapel
letje maar een kwarteeuw gediend heeft,
roio -het niel ©verklaarbaar, dal hij,
ie 250 jaar later schreef, het nederig be
gin vergeten heeft. Waarschijnlijk heeft
f e man meermalen het heiligdom bezocht
en er gelezen en gezien de zeer bizotnderei
zaken, door hem meegedeeld en zijn gebed
Ook wanneer de werkgever een overeen
gekomen arbeid niet laat. doorgaan, ter
wijl er toch geen overwegende bezwaren
tegen bestonden. Indien etui inwonende
arbeider en dat is b.v. het geval met
boerenknechts en meiden ziek wordt
of een ongeval krijgt, is de werkgever
verplicht te zorgen voor behoorlijke ver
pleging en geneeskundige behandeling,
doch 'niet langer dan 6 weken. Dit be
hoeft echter niet binnenshuis, maar kan
ook buitenshuis geschieden. De kosten
gedweilde de eerste 4 weken moeten uit
sluitend gedragen worden door den werk
gever; liet. meerdere kan hij later op den
arbeider verhalen. Is er eigen schuld in
het spel, dan heeft, de laatste nergens
recht, op. (Slot volgt).
Fit AM4H1.I K
De minister van Onderwijs lieeft thans
een nieuw wetsontwerp van twee arti
kelen ingediend, waarbij de Staat zich aan
sprakelijk stelt voor schade, door onder
wijzers in hun functie aan leerlingen ver
oorzaakt en Waarbij het recht van klachle
beter wordt geregeld.
De minister schijnt daarmee tegemoet
te willen komen aan de bezwaren dooi
de pers tegen zijn dwangartikel inge
bracht. Hij zal er nu wel in slagen, liel
eerste ontwerp onder bedekking van hiel
tweede er door te krijgen.
Sabotage.
De „Echo de Paris" doet belangwek
kende mededeelingen over een staking
van schoenmakers Ie Parijs. Er is sedert
twee maanden een staking gaande in, de
fijne schoenmakerij. Het schoenmakersvak
leent zich niet bijzonder goed voor staken
omdat, er zooveel thuiswerkers onder de
gezellen zijn, die in alle stilte kunnen
doorwerken. Om de bezwaren van dit
euvel weg te nemen is er een geregelde
arbeidsinspectie in het leven geroepen
vanwege de leiders der slaking. Een tien-
lal ijverige stakers gaan rond langs de
woningen der schoenmakersgezellen om
toe te zien, of het gebod van staking
ook wordt overtreden. Wie mei de els
in de hand wordt betrapt, krijgt een pak
slaag. Een schoenmakersgezel, die onge
hoorzaam werd bevonden, ligt gewond in
'I. hospitaal. Ook de schoenwinkels wor
den bewaakt, opdat daar geen bestellin
gen door gezellen kunnen worden, aan
genomen.
Enkele patroons, die nog worden be
diend, staan bloot, aan stelselmatige sa
botage. De redacteur van de „Echo de
Paris" heeft een paar schoenen gezien,
die door een saboteur voor een patroon
waren gemaakt. Hot. was een paar gele
schoenen, de een vierkant, van voren met
platten hak, de a.nder puntig met een
hoogen hak. Toen de patroon zich onte
vreden toonde over hel werk, kreeg hij
ten antwoord: het is een vergissing, al
leen lieden die niets doen, zooals u, ver
gissen zich niet.
gestort voor heft „tafereelken", 'twelck
men nog op den dach van huyden in de
poldersche kercke sien mach". Hef kwam
mij voor, dat, wat hij vertelt van de
gt'oole lichten en het schilderen van Ala
lia's beeltenis, moet hebben plaats ge
had, als het historisch zeker is, bij de
oprichting der kapel, te meer, omdat de
heer van Zandenburg voor deze kapel eien
plaats heeft aan te wijzen gehad, niet
voor de kerk.
Meel' dan eens kwamen vorstelijke per
sonen O. L. V. in den Polder vereeren.
In het. jaar 1410 had Sigismund, de kei
zei' van het machtige Duitsche rijk, een
bijeenkomst met onzen Graaf, den vader
van Jacoba van Beieren, Willem VI te
Dordrecht Hij was op weg naar Engeland,
om zoo mogelijk den vrede te herstellen,
die allang verstoord was tusschen dit
land en Frankrijk. Het was in dezen hon
derdjarigen oorlog, dat de Maagd van
Orleans, Jeanne d' Arc, het. land van den
H. Lodewijk van den ondergang redde en
den Koning, in weerwil van de grootste
hinderpalen, naar Reims voerde, om ge
hoond te worden. De Graaf, die allicht
aan de overzijde nog eenige geschillen te
regelen had, den handel betreffende, be
sloot. de zeereis mee te maken.
Toen hel evenwel len duidelijkste bleek,
dat het doel van ilen tocht niet bereikt,
zou worden, maakten de hooge reizigers
Een andere manier om de patroons het.
leven aangenaam te maken is, dat de
gezellen alles, wat hun wordt toever
trouwd uit- de zaak, schoenen klaar om
le leveren, leesten, lappen leer, inleveren
aan het bestuur van de vakvereeniging.
Het bestuur heeft zoo al een prachtige
verzameling leesten bijeen. Zoodoende
kunnen de schoenmakers, ook als zij zelf
al het werk willen doen, geen nieuwe
schoenen voor hun klanten makcin, tenzij
zij de klanten verzoeken, zich opnieuw de
maat te talen nemen. De gezellen wei
geren, de leesten terug te brengen. Zij
hebben order van de vakvereeniging de
leesten achter te houden
BELGIË,
Vreeselijke statistiek. Sinds-
1835 tot 31 December 1906 hebben in
België 37.561 spoorwegongelukken plaats
gehad, met. ongeveer 4000 dooden en
50.000 gekwetsten.
DIIITSLHIAKD.
In Opper Hessen, in den Kreis Friedberg
bestaateen leesgezelschap voor onderwijzers,
van overheidswege ingesteld en waaraan
allen moeten bijdragen Tot de tijdschriften
die allen dan thuis gestuurd krijgen, behoort
de „Praktische Schulman", die te Leipzig
wordt uitgegeven en 'nu moet men zien,
wat daarin officieel en gedwongen aan de
katholieke onderwijzers te lezen wordt
voorgezet.
Van Maria lezen we„zij is de moeder
van Jezus, die echter haar grooteu Zoon niet
begrepen heeft."
De geestelijke oefeningen der Jezuieten
zijn barbaarsch, ongelooflijk weerzinwek
kend, een misdaad, oen geestelijke moord
De moraal der zelfde orde is een afgrond.
Zij bederft den mensch. Het Katholicisme
is een versteende godsdienst, goed voor
onmondigen, voor slaven.
En de katholieke onderwijzers moeten
dit alles ontvangen in hun huis en betalen
daarbij. Dit is een ondraaglijk juk.
ITALIË.
De lanaliouwstaking in Parma gaat ten
einde. Dank aan overheidstoezicht wordt
de oogst toch binnengehaald en dit werk zal
binnenkort voltooid zijn. En de Kamer van
Arbeid heeft wegens den afval van vele
tot de organisatie behoorende boeren beslo
ten, dat alle vrije landarbeiders den arbeid
kunnen hervatten. De strike die op 1 Mei
begon zal dus naar men verwacht spoedig
uit zijn.
00STENTKIJK-110IVttARI.m
De moordenaar van graaf
P o t o c k i. Voor een Lemherger jury staat
terecht de Roetheensche student Siczynski
die 12 April j.l. graaf Andreas Potocki,
gouverneur van Galieië, door revolverschoten
vermoordde.
Men zal zich de onderdrukking van
het Roetheensche volk door het Polen-
dom herinneren. In de dagvaarding is
gesteld dat Siczynski door een geheime
Jong-Roetheensche vereeniging aangewezen
was den moord op den gouverneur te plegen,
wegensdiens partijkeuze voor het Polendom.
aanstalten tot (len terugkeer, maar, al-
hankelij'k als zij waren met. hun zeilsche
pen van den Wind,'zag,en zij zich gedwon
gen het vertrek uit te stellen van dien
eenen dag op den anderen. Een ridder
uit 's Graven gevolg, Filips van Cortgene,
verhaalde nu met. vuur van de vele bee
vaarten naar O. L. V. in den Polder en
van de tallooze gunsten door Haar tus-
schenkomst. verkregen. Gaarne willende
terngkeeren en niet wetend, hoe lang het
nog wel duren kon, eer een gunstige
wind zou opsteken, beloofden de vorste
lijke personen vleesch le eten noch wijn
te drinken, voor aleer zij op die geze
gende plek hij Ter Veere neergeknield zou
den hebben voor de miraculeuze beel
tenis. „Ende Godt, Die alle dingen mach
tig is," vervolgt de kroniekschrijver,
„vocchde den windt alsoo, dat. die keyset-
ende de graeve van Zeelandt te sehepe
ginghen ende voeren binnen XXIV uyren
in Zeelandt".
De opmerking mag hier niet achter
wege blijven, dat Wagenaar, op gezag van
Joannes a Leydis, Graaf Willem alleen
laat terngkeeren, maar niet om Reygers
bergh legen te spreken, want hij zwijgt
geheel van de beevaart. De andere ge-
schiedboeken in mijn bezit, waaronder
die van Dr. Nuyens, maken geen mel
ding van deze reis.
Juist twintig jaar later, op een Noveim-
Volgens getuigenverklaringen heeft Sic
zynski 14 dagen voor de daad onder streDge
bewaking van zijn partijgenooten gestaan.
Daartegenover staat beklaagde's bewering
geheel uit eigen initiatief tot de daad ge
komen te zijn. Bovendien was zijn toeleg
niet op moord maar op het toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel gericht, wat nogal
naar de studeerkamer riekt. De verdediging
verzocht een onderzoek naar de geestver
mogens van beklaagde.
Ambtelijk is vastgesteld dat bij de ramp
in het Tiroolsche dorpje Zirl 190 huizen
zijn afgebrand. Vele personen worden nog
vermist.
Weer een Alpendorp verwoest.
De verwoesting van het Alpendorp Zirl
is door een tweede dergelijke ramp gevolgd.
Het dorpje Sessach bij Salzburg is Woens
dagnacht. door brand vernield Het dorp
bestond uit dertig huizen, een kerk en een
school. De oorzaak van den brand is nog
onbekend.
De ramp te Zirl heeft nog twee offers
gevergd. Twee personen, die bij den brand
gewond waren, zijn in het ziekenhuis over
leden. Er zijn nu in 't geheel tien men-
schenlevens te betreuren.
SPANJE.
De doop. Met al bet plechtige ceremo
nieel en al de pompeuze staatsie, die de
oud-Spaansche etiquette bij dergelijke ge
legenheden voorschrijft, heeft Maandag in
de troonzaal van het La-Granja-paleis de
doopplechtigheid plaats gehad van den jongen
infant, don Jacob Het aantal invités was
deze keer op verlangen van koning Alfons,
zeer beperkt.
In de antichambre van het paleis werd
de stoet gevormd. Aan het hoofd gingen
de edellieden en majordomes van dienst,
de granden van Spanje, de president van
den ministerraad, de ministers, een delegatie
uit de Kamers, allen in groot-uniform.
Daarop volgden de infant Fernando, als
vertegenwoordiger van den peter, den prins
van Beieren. De meter infante Isabella,
was persoonlijk tegenwoordig evenals de
koningin-moeder.
In de troonzaal was een estrade gemaakt,
overdekt met een prachtig tapijt, dat sedert
Isabella II bij alle dooppieehtigheden reeds
dienst heeft gedaan.
Op de estrade stond een altaar, dat uit
den tijd van Ferdinand I dateertin het
midden stonden twee doopvonten, zeer oude
meesterwerken.
De koning, dekoningin moeder,deinfanten
Carlos, Philippe, Renier en Marie Theresia,
namen plaats in fauteuils voor de estrade.
Daarachter de hofhouding en het corps
diplomatique. De prins van Asturië, de
„oudste'' zoon des konings, woonde mede
de plechtigheid bij, in de armen van zjjn
gouvernantehij deed niets anders dan
schreeuwen en huilen.
De doop werd verricht door dan aarts
bisschop van Sion tijdens de plechtigheid
loste een batterij 21 schoten.
Ter gelegenheid van de plechtigheid
heeft de prins van Beieren, de peter, aan
bei-dag, zagen de Polderbewoners in hun
midden met groote statie en zeker wel
vergezeld van vele edellieden den mach
tigen Hertog van Bourgondië, Filips den
Goede, die Jacoba van Beieren.-was opge
volgd in het bestuur over deze landen.
Een treurige tijd was het toen voor de
Nederlanden. Allerwegen overstroomin-
gen, en dientengevolge schaarschte, dus
-duurte van de noodzakelijkste behoeften.
Tot overmaat, van ramp waren onze sche
pen, die gewoon waren met graan gevuld
uit Da.nt.zig, Stettin en andere kustplaat
sen weer te koeren, in de Oostzee over
vallen en huil. gemaakt, hoewel in -vre
destijd. „Een Roggenbrood moest toen
een halven Gulden gelden: en de scha
mele gemeente was gedwongen zich met
Raap- en Hennipzaaid, Boonenbrood en
ander ongewoon voedsel te behelpen".
Dit enkele staaltje uit een onzer oudere
schrijvers bewijst reeds voldoende, dat er
Schromelijk veel gebrek geleden werd.
Zeeland deelde in de algemeene rampen.
Vele dijken bezweken en Walcheren liep
grootendeel» onder. Te Aliddelburg toe
vend tijdens dezen ramp, ging Filips naar
O. L. V. in den Polder en hij offerde
er een kaars van meer dan honderd
pond was.
(Wordt vervolgd.)