len
mten
fsfraaf.
No. 76
Dinsdag 30 Juni 1008.
Vierde Jaargang.
BUITENLAND
\er kocht.
ïogelijk.
Geregeld ter
af f 14.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Verschijn! eiken MAANDAG-, WOEHSOAG- en VRUDAGAVOND.
BINNENLAND.
-e belel wordt, waar
behoefte hebben.
du ui' geworden dal
i" den extra-prijs dien
ehoeve van de groole
n schat.
e grouting v o o r
1 0 7. In een Nota
bet Verslag komt de
>uw op tegen de moe
ite kennen gaven dal
van Staatswege ter
ulierculose onder hel
|daan, voor een goed
>en geld zijn te lie-
men zegt de Mi-
Icing neemt, dat sedert,
p 15.200 runderen we.
rden onteigend en gp.
aaruit voldoende, dal
aglijko schade aan on-
Jkenl en dat de Regee-
'oot verzuim zou schub
Ineer zij dil kwaad
«d liet voortwoekeren,
il hel oog Ie verliezen,
n de maatregelen ook
melk waardoor de
kalveren en varkens
'bracht, wordt legen-
Ihg wocdl mei alle ge.
Il legen indiening van
reeds volop bloeit, is
tuwscli- Vlaanderen nog
pel in et nieuwe gewas
;den hier en daar een
tot zaken doen komt
men ons.
verwacht, dat de prij-
|r zullen zijn darr verle
pt gebookte vlas op verre
Lgeruimd, en de prijs er
It is; voor goed sooit
Idan 10 A 11 francs per
»rs zijn door de daling
jupeerd, doordat zij voor
lan l'Jelgische kooplieden
en versoheidenen er van
van zich hebben laten
een landbouwer bekend,
Ivan 10 genieten had ver-
1 hij 500 francs handgeld
I ééne vracht doen leveren,
j 190 francs, dat is dus
>1naar het overige vlas
Jraagd en de landbouwer
en zal bet van de baud
8 li 10 francs per 100
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f0.95
Afzonderlijke nummers 4. contant0.05
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 1-^5 regels f0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speeiale prigs.
Een pof eet.
In een hier ter stede verschijnend vrij
zinnig orgaan is een profeet aan 't woord
geweest.
Een ongeluksprofeet, want onder hot
veelzeggend motto „Europa in vuur en
vlam" voorspelt hij oorlog.
Hoort de profetie: ,,'tKan nog wat du
ren, nog twee jaar, vijl jaar, tien jaar
misschien, maar een oorlog wacht het nu
levend geslacht".
Aldus deze profeet.
Voor degenen, die zich de moeite namen
de internationale politieke verhoudingen)
na te gaan, is het wel niet onduidelijk,
dat er iets broeit.
Alleenden onderzoekers der politieke
luchten is het eigen de atmosfeer gere
geld met oorlog bezwangerd te zien.
De aan tijd gebonden voorspelling, dat
liet na twee, vijf of tien jaar lot een
Euiopeeschen oorlog komen zal, is wel
wat komisch.
Dat deze oorlog èèns komen zal, ge-
looven, met iedereen, ook wij.
Wanneer hij komen zal, weet met
ons niemand.
Uitgenomen de schrijver van „Europa
in vuur en vlam", die hoogstens nog tien
jaar tijd geeft.
Waarom geen vijf en twintig?
Dat, weet de schrijver alleen.
Naar verluidt, moet. de hooge Regee
ring, door dezen alarmkreet wakker ge
schud, vreeselijk ontsteld zijn.
Zóó zelfs, dat bij haar het plan moet
zijn gerezen de portefeuilles van Oorlog
en Buitenlandsche Zaken aan één enkel
persoon toe te vertrouwen.
En voor den hoogstgewichtigen vertrou-
wenspost van Minister van Oorlog-Bui-
tenlandsche Zaken anders genaamd
Departement van Voorspelling moet
sterk in aanmerking komen do profeet-
schrijver in het bedoelde blaadje.
1) Nn „de Zeeuwsche Courant" op
houdt te verschijnen, het eenig vrijzinnig
orgaan.
Alweer een.
Het begint den schijn te krijgen, dat
de .sociaal-demokraten, wat betreft het
voorstellen van de vereéhigbaarheid van
hun leer met den Godsdienst eerlijker
worden.
Het Partijbestuur was eerlijk, waar het
decreteerde, dat het „Kommunistisch
Manifest" de grondwet is der S. D. A. P.
Van der Goes was eerlijk, toen hij
de verklaring neerschreef, dat dit Mani
fest niet bloot van economische betee-
kenis is, maai- tevens een godsdienstlooze
levensbeschouwing bevat.
Nu weer komt in „H e t V o I k" een an
der soc.-demokra&t over dit. onderwerp|
aan het woord.
Die o. a. deze stellingen ten beste geeft
Stelling IHet historisch ma-
terialisme is niet te
i scheiden van het so
cialisme zonder 't
socialisme tot een
utopie, een wensche
lijkheid terug te bren
gen.
Stelling II: Het economisch so
cialisme heeft geen
zin, als men het hi
storisch materialisme
er uit laat.
Stelling III: Het historisch ma
terialism e is een we
zenlijk bestanddeel
van het socialisme.
Het socialisme is on
denkbaar zonder het
historisch materia,
lismo.
Deze stellingen bevestigen alweer, wat
we reeds zoo dikwijls hebben uitgesproi-
ken, dat. het socialisme niet is bloot een
economisch stelsel, maar dat aan het so
cialisme wel degelijk ten grondslag ligt
een ongeloovige wereldbe
schouwing, welke iedereen, die toe
treedt tot de S. D. A. P. heeft te aan
vaarden.
De soc.-dem. partijgenootschappelijke
grondwet: het Kommunistisch Manifest
beveelt het mecdoogenloos I
1'HAfHHIJH
Frankrijk is het hooggeroemde land der
vrijheid In geen land op aarde zou men
vrijer zjjn, dan in het land der Jacohijnen.
Maar uien weet, wat er van die schoone
belofte gekomen is.
Zelfs alle scholen der Congregatiën zijn
gesloten, en Christenouders die voor hun
kroost een Christelijk onderwijs begeeren,
zien zich genoodzaakt, hun kinderen naar
een Staatsschool te zenden, waar niet alleen
alle religie gebannen is, maar bovendien,
naar het publiek alom getuigt, door socia
listische en anti militairistische onderwijzers
de hinderlijkste dingen aan de kinderen
worden ingeprent.
Daartegen nu reageerden de ouders. Ze
wilden meer dan één hinderlijk schoolboek
niet onder de oogen van hun kinderen
hebben. Ze dreven lijdelijk verzet. Ook
enkele geestelijken waagden het, in ge
schrifte of van den kansel tegen zoo ge
vaarlijke litteratuur te waarschuwen. En
zoo werd de onderwijzer vaak schaakmat
gezet.
Maar als de kippen is nn de regeering
er weer bij, om ook dit lijdelijk verzet te
breidelen
Ouders of geestelijken, die zoo iets weer
aandurven, zullen voor den rechter gedaagd
en gestraft worden.
Wat is dit anders dan de tyrannie van
een atheïstisch drijven, om desnoods mit
geweld het verzetderChristelijkeconsciëntie
te breken?
Toch zal de uitkomst ook hier deze
geestelijke tyrannie beschamen.
Hoe verder de Regeering op baar pad
van dwang voortholt, hoe meer ze tot verzet
prikkelen zal.
Tijdelijk moge zij er zich doorslaan, maar
op den duur triomfeert in de worsteling
voor geestelijke vrjjheid, altoos wie voor
de vrfjheid opkomt.
En dit temeer, als een geloofsprikkel
tot dit opkomen vsor de vrijheid dringt
De minister van Onderwijs heeft een
wetsontwerp ingediend, strekkende tot het
invoeren van onzijdigheid op schoolge
bied; het verleent recht vervolgingen in
te stellen tegen personen, die aan kinde
ren het schoolbezoek beletten, terwijl bet
tevens optreedt tegen iedere vereeniging,
die ten doel heeft aan onderwijzers- het
gebruik in de klas van zekere boeken te
beletten.
Al was 'tnog minder duidelijk dan het
nu reeds is, dan nog was het volkomen
duidelijk, dat het een nieuwe aanslag is
op de vrijheid van onderwijs en het recht
der ouders, voor zoover deze in Frank
rijk nog bestaan
De geest der regeeringsmannen, groo-
ten on kleinen, blijft maar dezelfde.
Een schoolopziener te Parijs, schrijft de
„Gaulois", had in de scholen van zijn dis
trict ingevoerd, da.t 's morgens in de klas
zou begonnen worden met het schrijven
van een spreuk, die na uitgelegd te zijn
door den onderwijzer, een les, een ge
dragslijn zou zijn voor dien dag.
En welke gedachte, welk devies voor
dien da,g vindt de schoolopziener een de
zer dagen in het schrijfboek van een leer
ling:
„Het catholicisme moet vallen I Niet
alleen moet het papisme teruggestootep
worden, het moet uitgeroeid worden; men
moet het niet alleen uitroeien, men moet
het onteeren, men moet het in den mod
der verstikken". (Edgar Quinet).
Dat was de zedeles, welke de school
kinderen dien dag ter overweging kregen
van hun onderwijzer.
Maar de ouders en priesters mogen zich
daarmee niet bemoeien, dan worden ze
gestraft.
In een uitvoerige toelichting o-p het
wetsartikel zet de minister uiteen, dat;
het noodig was om dien maatregel te
nemen wegens de inmenging der pas
toors, die preeken houden tegen de school
boeken en die de kinderen, welke er nog
gebruik van maken, of welke de scholen
nog bezoeken, met hun o-uders van de
genademiddelen der Kerk uitsluiten. Met
een gehuicheld-beminnelijke welwillend
heid wordt erkend, dat de ouders recht
hebben, dat hun overtuiging en hun ge
loof niet wordt gekrenkt door het onder-
wjjs, dat de kinderen krijgen. Maar daar
is natuurlijk geen sprake van; dat. ge
beurt in heel Frankrijk niet! En wanneer
de ouders zich dan nog verzetten tegen
boeken, die inderdaad verkeerd waren,
dan zo-u 't te begrijpen wezen, maar het
verzet wordt gevoerd tegen boeken, di-o
o zoo „verdraagzaam" en zoo „onschul
digzijn.
Zeker!.... Maar om de onbeschaamde
leugenachtigheid van al die zinnen éven.
aan 't licht te stellen is het voldoende om
'n paar voorbeelden aan te halen uit het
schoolboek, dat de ouders te Viévigne
aanzette om tot vervolging van den on
derwijzer over te gaan.
In dat boek stond onder meer het vol
gende afgedrukt volgens de „XXe Siè
cle" „De Fransche soldaten zijn
schoeljes permettez I en lafaards.
De Duitschers hadden goed gedaan in
1870 de kinderen in de wieg te smoren.
Zij, die aan God gelooven, zijn stomme
rikken. De wormen, die men in het fruit
aantreft, noemt men pastoors", en der
gelijke meer.
Het is dan ook niets te verwonderen,
dat een afgevaardigde het wetsartikel te
genover een journalist betitelde als een
„serpent in bloemen".... Inderdaad, het
nieuwe wetsvoorstel tot waarborg van de
neutraliteit is de ergste en schandelijkste
aanslag op die neutraliteit
Een merkwaardige kentering wordt uit
de Fransche Kamer gemeld.
Donderdag zou het wetsontwerp der re
geering worden behandeld, strekkende tot
afschaffing van de doodsttraf.
Dit ontwerp was door de gerechtelijke;
commissie aangenomen en deze had den,
-heer Cruppi, later minister geworden, en
daarom vervangen door den heer P e r e t,
to-t rapporteur benoemd. In de vergadering
der Commissie van Donderdag heeft zij
plotseling besloten terug te komen op haar
vroeger besluit en het voorstel te doen
tot handhaving van de doodstraf.
Dit besluit werd genomen met 8 stem
men tegen 2.
inzake den Westerspoorweg heeft de re
geering, ziende dat het ernst werd, gauw
vlrede geslsoten -en zichzelve tegen verdere
aanvallen beveiligd. Een amendement-
Pr e v o t een soort uitstel bevattend, werd,
door den minister overgenomen en toen,
de heeke wet met een flink meerderheid je
erdoor gejaagd.
Dat geeft aan Clemenceau een rustige
vacantie.
ITALIË.
Kapitaalsrernieling. De land-
bouwstaking in de provincie Parma heeft
naar schatting reeds meer dan acht mil-
lioen lire gekost, waarvan 2l/2 millioen
het verlies der stakers vertegenwoordigt.
En de xegeering vraagt 5l/2 mil]|ioen
extra-krediet voor de troepen, die de ordie
moeten handhaven.
De staking in de stad Parma is wel ge
daan maar nu is een uitsluiting be-
gtonnende industrieelen hebben uit wraak
3500 arbeiders uitgesloten, voor een duur
van twintig dagen zoo men den zin der
uitersten volgt.
KIJüUiM).
Een zeer kort telegram van het offi
cieuze Petersburgsche tel-egraaf-agentschap
maakt melding van gebeurtenissen in de
gevangenis te Tiflis, welker omvang, zoo-
als uit het gewonden-cijfer blijkt, heel wat
grooter moet geweest dan het beknopte
telegrammetje zou doen vermoeden. Een
schildwacht, zoo meldt het lakomieke be
richt, vuurde op een ongehoorzamen ge-
van-gene, die -gewond werd. Er ontston
den daarop ongeregeldheden onder de
politieke gevangenen, hij welker onder
drukking ongeveer 30 personen gewond]
werden. Dertig gewonden! Er is dus een
heel drama afgespeeld, dat ons hier in
een paar regels gemeld wordt. H-et gebeurt
wel meer, dat er bij ernstige voorvallen
strenge censuur- wordt geoefend en het
Petersburgsche agentschap alleen wordt
gemachtigd het gebeurde wereldkundig te
maken. Dat geschiedt dan in uiterst be-
knopten vorm, om zoo weinig mogelijk
opzien te baren. Het lijdt echter geen twij
fel of er wordt heel wat verzwegen, waar
van men het publiek liever onkundig laat.
Uit Tabris wordt gemeld, dat het volk
een aanval heeft gedaan op het tuighuis,
maar na een lang gevecht, waarin vele doo-
den en gewonden zijn gevallen, is terug
geslagen.
Gewapende benden doorloopen de stad
en plunderen de inwoners.
Het volk, dat de macht in handen heeft,
plunderde het tuighuis en maakte zich
meester yan geweren en patronen. De re
volutionairen wreekten zich over de, den
vorigen dag (door de tegenpartij) bedreven
gruwelen, door op wreede wijze den ge
vangen genomen broeder van een hoogge
plaatst persoon ter dood te brengen.
De toestand in de stad is kritiek; de
bazaars zijn gesloten.
Om de plunderingen van de vorige twee
dagen te wreken, drongen de reactionai
ren een volkswijk binnen en doodden tw-oe
hunner tegenstanders.
De verwanten van een der slachtoffers
droegen het lijk door de gansche stad,
om zoodoende het volk tegen de reactio
nairen op te zwepen. De opwinding onder,
beide partijen is zeer groot. Op het oogen-
blik hebben de christenen niets te vnes-
zenmaar de personen;, die zich met nijver
heid en handel bezig houden hebben heel
wat te lijden gehad van |rooverijen.
Bloedige botsing. Aan het ge
zantschap te tit.-Petersburg is uit de pro
vincie Ornak in Russisch Azië het bericht
ontvangen, dat tydens een kermis aldaar
een ernstige botsing plaats greep tusschen
Russen en Kirgizen. De troepen gaven vuur
en dooden 10 personen, terwijl 32 werden
gewond.
AHKK1IU.
Een h e e Ie stad in beslag ge
nomen! In Canada is een geheele stad
door een deurwaarder in beslag genomen.
Het is de stad of liever het stadje Dun
das, Ontario, een plaats van 4000 inwo
ners. De deurwaarder Robert Stewart
stapte Donderdagmorgen met een bundel'
documenten naar den burgemeester en
deelde hem mede, dat er beslag gelegd was
op 'de stad. Hij plakte op het stadhuis bil
jetten aan, waarin het feit aan de burgers
werd verkondigd en gaf er ook kennis van
aan de politie en andere autoriteiten. Alle
meubelen en documenten in het stadhuis
zijn gerechtelijk in beslag genomen. De
brandweer heett men echter veiligheids
halve vrijgelaten en de paarden der brand
weerwagens mo-gen gevoerd worden met jil©
gemeentehaver, waarop anders ook besljag
moest worden gelegd.
De aanleiding tot deze zonderlinge in
beslagneming was een procos, dat de stad
Dundas had verloren. Zekere Suttow was
gedood door een gebroken etectriscben ge-
leidingsdraad, die over de straat sleepte
en de rechtbank had aan zijne weduwe
een schadevergoeding van 3250 dollars
toegekend. Het gemeentebestuur, dat de
schuld wierp op de elcctriciteil-maatschap-
pij, weigerde te betalen -en zoo kwam het
tot den thans uitgevoerden dwangmaat
regel.
De gemeentelijke autoriteiten beraad
slaagden over middelen om uit de verlegen
heid te geraken.
Betalen was het eenvoudigst. Maar de
hoofden der stad Dundas schijnen „kop
stukken" te zijn.
De aanstaande president. Wil
liam H. Taft, de Republikeinsche kandi
daat voor het voorzitterschap der Ver-
eenigde Staten, en als geen wonder
gebeurt president der Ilepuhli-ek, is ad
vocaat van beroep en minister van oor
log bij Roosevelt's genade. Hij zal het
gewichtigste opperhoofd van een. Slaat
wezen.
Hoeveel hij weegt? 135 kilogram.
Met echt Amerikaansche energie bë-
kampt hij die diklijvigheid. Hij klieft hout,
turnt, rijdt te paard, laat zich masseeren
en eet weinig. Het helpt piet. Dagelijks,
als Taft hij zijn voornaamsten maaltijd
6 schapenkoteletten, een bord gebraden
aardappels, ettelijke koeken -en een -reus
achtige portie bevroren spijs geget-cn heeft,
klaagt hij dat hij vijf pond zwaarder is
geworden. Hij zweert dan hij alle goden
enkel nog beschuit te willen eten.
De menschen in zijn omgeving, die den
aanstaanden president kennen, roemen
zijn wilskracht. Feitelijk heeft Taft vroe
ger ais president van de hondsrechtbank
in Ohio en later als gouverneur van de
Filippijnen dikwijls bewijzen van sterke
energie en persoonlijken moed geg-eve'n.
PfiKZIË.
De gezant van Perzië 1e Parijs ontving
een afschrift van de proclamatie, die de
Sjah aan zijn volk heeft gericht.
Iedereen aldus dat stuk heeft kun
nen zien hoe de tallooze politieke clubs
zich mengen in de bestuursaangelegen
heden van het land. Het was voor de 're
geering onmogelijk geworden den gang
van zaken te verzekeren, waarvan deze
groepen zich hadden meester gemaakt -en
zich het recht hadden toegeëigend die te
hespreken en te regelen naar hun wel-
meenen. Pers en sprekers maakten dooi
den steun, -dien zij aan de Jiolitiek-e clubs
hadden verleend, den toestand nog in
gewikkelder. De teugels van het bewind
bevonden zich in handen van een zeker
aantal intellectuels en met het oog op
den steun ook door het parlement aan
deze clubs verleend, bleven al onze stap
pen om aan die clubs hun plichten dui
delijk te maken, vruchteloos. Doordron
gen van onze verplichtingen jegens het.
geliefde volk, waren, wij genoodzaakt, in
het belang der openbare veiligheid de lei
ders der onlusten gevangen te doen ne
men, maar het parlement beschermde hen
en een deel der schuldigen nam de wijk
in het paleis der volksvertegenwoordiging.
Zij wierpen barricades op, en wendden
geweren en bommen aan tegen het leger.
Met het oog op dezen staat van zaken,
hebben wij gemeend het parlement te
moeten ontbinden en binnen den tijd van
drie maanden nieuwe verkiezingen in te
stellen.
Tweede Kamer.
Overeenkomst met de Stoomvaartmaatschappij
„Zeeland" wegens het uitvoeien van eenen
maildienst tusschen Vlissingen en Queen-
borough of een andere Engelsohe haven.
Ingediend is een wetsontwerp tot goed
keuring van bovenbedoelde overeenkomst,
welke zal strekken ter vervanging van het
met 1 October a.s afloopende contract en
wordt aangegaan voor den tijd van 10 jaren.
Op grond van uitvoerige gegevens, -welke
de maat chappij hem op zijn verzoek heett
verstrekt, is de minister van waterstaat van
meening, dat zonder dat ve: der op een
reorganisatie van de maatschappij behoeft
te worden aangedrongen, thans genoegen
genomen kan worden met hare voornemens
omtrent de verbetering van haar materieel
zooals deze in het ontwerp-postcontract zijn
vastgesteld. Aan deze oplossing is voor den
staat het voordeel verbonden, dat geheel
komt te vervallen elke verbintenis van den
staat om door de My. tot Expl. van S.S.
te nemen aandeelen in de gereconstrueerde
onderneming, by eventueele naasting van
die maatschappij over te nemen.
Omtrent het nieuwe contract wordt door
den minister o. a. het volgende opgemerkt
Door drie nieuwe stoomschepen in de vaart
te brengen, zal de duur van den overtocht
voor den dagdienst met 1 uur worden ver
minderd en tevens het voordeel worden
verkregen, dat by te late aankomst van de
mailtrein, zoowel des nachts als overdag,
de vertraging tot zekere hoogte kan worden
ingehaald, waardoor de aansluiting op de
treinen uit Vlissingen en Queensborough
beter dan tot dusverre zal zijn verzekerd.
Overigens is het niet noodig gebleken in
de tegenwoordige wyze van uitvoering van
den dienst verandering te brengen.
Alleen is het met het oog op den Be
langrijken omvang dien de mails allengs
hebben verkregen, wenschelyk geoordeeld
het in- en uitladen en het overbrengen van
en naar de treinen, voortaan door personeel
van de maatschappy te doen geschieden,
onder toezicht van de ambtenaren der
posterijen.
De maatschappy zal volgens het nieuws
contract voor het overbrengen van de post
de navolgende betalingen genieten voor
de Nederlandsche brievenmalen in de beide
richtingen een som van f60,000 in het jaar
voor de pakketpost van of voor Nederland
of andere landen, 6 cent voor elk pakket.
De Staat waarborgt aan de maatschappy
voorts ter zake van de brievenmalen van
en aan buitenlandsche post-administratiën,
een jaarlijksche opbrengst van f400,000.
Op rekening van de uit te keeren som van
f450,000, wordt maandelyks bij voorschot
aan de maatschappij een bedrag van f 36,600
voldaan.
Wanneer de betaling wegens de door k ui-
tenlandsohe postadministratiën versehul-
digde gelden de gewaarborgde som van
f400,000 in het jaar mocht te boven gaan,
zal de heltt van het overschot aan de
Nederlandsche postadministratie ten deel
vallen.
Aan de maatschappy is de verplichting
opgelegd om in haren dienst zjjnd personeel,
dat zich bij herhaling schuldig maakt aan
verboden brievenvervoer, op verlangen van
den directeur-generaal der posteryen en
telegraphie te ontslaan.
Met het oog op het steeds toenemend
vervoer is uitdrukkelijk bedongen, dat de
maatschappy een vertrek, bestemd voor
bureel van den postambtenaar en een mail
kamer beschikbaar zal stellen.