nTët
achine -
De Boesclie Oorlog.
OKS.
zekering.
IOORN".
iloos,
r e g t s e.
buitenland
binnenland.
uit zeeland
IGINRICHTU. g
No. 59
Dinsdag 19 Mei 1908.
Vierde Jaargang.
rradig in
rten.
:adeau - -
USEN,
iHENBOR"
|ÜÜRS,
rarneering.
•delburg.
ïank.
Veisciit eiken IUNU-. lOEISDM- en VIIIUtM).
FEUILLETOK.
van
3
rijscourant gratis.
fnt per week.
(DIJK's BANK.
Hypotheekbank
en flambards,
Breedje, Goes.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
MOED.
EN, LINOLEUMS,
rELKLEEQEN, g
enz. tr|
TIS GEMAAKT.
ÏTALINC.
kan men met een
Ifjjewerkt.
aachine in Neder-
nzet en haar reputatie
it berekend.
JSTRAAT E 6, bg
.e-tafeltjes worden
Mij. „Amstelland".)
3eel gedragen.
Ie wereld
foor Zeeland
n 100% verkrijgbaar te
en circulaires aangaand®
ie solide belegging worden
lypotheken f 1.272.250,
D. VAN DER VLIET.
lardigen van de
an bevelen.
IEJASSEN,
Abonnementsprijs p. 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers a contant -0.05
BureauLAHGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regels f0.50; iedere regel meer 10 Ct.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
Onder dit opschrift lezen we in „De
Maasb." volgend lezenswaard opstel:
Een leven in te richten volgens hooge,
zedelijke grondbeginselen is geen mensch
mogelijk, wien bet aan moed ontbreekt.
Zelden zal iemand zonder moed op bet
rechte oogenblik een beslissend oordeel
uitspreken, een flink besluit vatten of zijn
levensweg met volharding bewandelen.
Wie voor alles bang is, voor den blaam
der menschen siddert, bij de eerste ont
goocheling den moed verliest, nooit, kan
besluiten tot ernstige bestrijding van zijn
fouten, die verheft zich nooit boven zich
zelf en boven! zijn omgeving en voelL zich
steeds door werkelijke of ingebeelde gren
zen benauwd.
Zelfs bij de kleinste handeling, die een
moreele beteekenis heeft, behoort men
moed te hebben, wel niet den grooten
moed voor de heldendaad, die martelaars
en wereldveroveraaTs kenteekent, maar
den onveranderlijk zich gelijk blijvenden
dagclijkschen moed, die honderdmaal neer
ploft. zich ook honderdmaal weer opricht
en daarom ook een soort van helden-
m o e d, ja misschien zelfs de ware helden
moed is.
Tot groote, buitengewone daden worden
slechts weinigen door God geroepen, maar
is het niet moeilijker en te gelijk eervoller,
een geheel, lang leven met zijn duizenile
dagelijksche moeilijkheden, strijd en zor
gen, met onverzwakten, frisschen moed te
doorworstelen dan het eene of andere
moedige maar snel voorbijgaand heldeiv-
stuk te volbrengen?
M,o©'d dus tegen ons zelf, onze liefheb
berijen en neigingen, en tegen den over
vloed van verontschuldigingen, die tot
onze verdediging ojns zoo gemakkelijk van
de lippen stroomt!
Moed om God en onze godsdienstige
overtuiging altijd en overal te bekennen,
want lafhartigheid op dit hoogste en hei
ligste gebied der ziel is slavenlpfheid.,
Moed onze meenjng te zeggen, waar
het noodig is om het 'slechte te brand
merken, het goede te doen waard eeren.
Wie bij het booze zwijgt, wordt licht mede
plichtig en wie een goede daad prijst,
strooit misschien het zaad uit van meer
dergelijke goede daden.
Moed, om deugd te eeren in het armste
kleed en voor zonde niet te buigen, al
schittert zij ook in koningstooi.
Moed, openlijk te bekennen als wij ge
faald hebben oi een zaak niet wetefl, zoo
eeren wij ons zelf en maken ons den weg
tot verbetering gemakkelijk. Valsche
schaamte is een gebrek aan moed of een
gevolg van hoogmoed en strekt ons tot
oneer, terwijl een oprechte bekentenis ons
achting waard maakt of verloren achting
terug zal geven.
Moed om viroolijk te verdragen, wat nu
toch eenmaal moet verdragen worden.
Moed om ten tweeden male te beginnen
als het ons( den eersten keer mislukt is.
Moed om volgens onze middelen te le
ven, als deze beperkt zijn, óf te bekennen
dat wij ons! de eene of andere uitgave niet
kunnen veroorloven en dus de mode in
al haar grillen niet kunnen volgen. Boven
onzen stand willen leven, meer schijnen!
dan men is, komt ook voort uit gebrek
ami zedehjken moed, is niets dan lafheid,
die ons vele krenkingen en vernederingen,
bezorgt.
(Slot.)
9). v
in do Pinksterweek was hij scheep ge
gaan, om Antwerpen en Brussel te be
zoeken. Een plezierreisje was "het zeer
waarschijnlijk niet, maar toch kan ik niet
meedeelen, welke belangen thans te be
hartigen vielen, 'tgeen ook weinig ter
zake doet. In elk geval, lang heeft de reis
met geduurd, want, vertrokken op Za
terdag vóór H. Drievuldigheids-Zondag,
stapte mijnheer nog in de woelige dagen
Hoedekenskerke weer aan wal.
hriar stond een „eerewacht" voor hem
gereed, om hem naar zijn buitenplaats in
öe a wake te begeleiden. Maar eerst werd
het vaartuig nauwkeurig onderzocht, want
het was zonneklaar, dat hij in het Belgi
sche volk was gaan werven voor den groo-
Moed ook om zonder klagen van dat
gene af te zien, wat wij noodig hebben,
maar waarnaar wij uit geheel onze ziel
verlangen als het, om de een of andere
reden, voor ons niet bereikbaar is.
Moed ook om' onze gezondheid, het wel
zijn der onzen en ons geluk zelfs te ver
kiezen boven modedwaasheden en ons
niet willoos door haar ketenen te laten
boeien.
Moed om arme, niet algemeen geziene
vrienden, kennissen of verwanten even
Vriendelijk te behandelen, hetzij wij al
leen met hen zijn, hetzij wij hen in ge
zelschappen ontmoeten van menschen, die
ons om deze vrienden wellicht geringer
zullen schatten.
Moed om volgens onze beginselen te
leven, om zich niet beier maar ook niet
slechter voor te doen dan wij zijn: moed
om voor deze beginselen te strijden en
zelfs te lijden; moed om er een, eigen'
meening op na te houden, maar ook om
deze meening prijs te geven, als men ons
Van het verkeerde daarvan heeft over
tuigd, moed om zich zelf te zijn maar ook
om dit „zelf" zooveel mogelijk te verbete
ren, te verheffen, te veredelen.
Moed eindelijk om ons leven te onder
werpen aan de eenwige wetten van God,
om eigen gemak aan het welzijn onzer
naasten op te offeren, onze neigingen aan
de plichten van ons beroep en onzen le
vensstaat.
Zoo zullen wij ook den moed niet mis
sen bij onzen laatsten levensstrijd als wij
voor onzen eeuwigen Rechter moeten
treden 1
ITALIË.
Voor de zooveelste maal wordt Rome
nu weer geplaagd door een algemeene
werkstaking der huurkoetsiers. De aan
leiding heet thans gelegen in het tamelijk
onschuldig feit, dat zich met vergunning
der stedelijke overheid totaal vijf, zegge
vijf, huur-automobielen op eenige pleinen
van "Rome voor het publiek beschikbaar
hebben gesteld. De koetsiers zijn natuur
lijk over deze nieuwe concurrentie weinig
gesticht; en de socialistische Kamer van
Arbeid, die altoos gretig in troebel water
vischt, nam ijlings deze gelegenheid te
baat om maar gauw weer een werksta
king te proclameeren. Hoelang deze nog
zal duren, moeten wij geduldig afwachten.
Voor de talrijke reizigers en pelgrims,
die in deze maand hier zijn of nog ko
men, zijn dergelijke plagerijen alleronaan
genaamst. En voor de koetsiers zelve,
die nu tegen de stille en schrale zomer
maanden een aardigen duit konden ver
dienen, hoogst schadelijk.
Zal dit onnadenkend volkje dan nooit
wijs worden en zich maar aldoor op sleep
touw laten nemen door het fanatieke
drijven van enkele socialistische onrust
stokers Het publiek moest op zijn beurt
ook maar eens gedurende een paar we
ken gaan staken en zoo die baldadige
koetsiers, wien in drukken tijd de brood
kruimels steken, tot rede zien te brengen.
Honger is een scherp zwaard, doch
voor brooddronken onverstand soms nood
zakelijk.
GseuLAjr»,
In Engeland wordt nog altijd door de
katholieken den strijd tegen het liberale
ten strijd. Hadden zij, die het onze boe
ren overbrachten, niet met eigen .oogsn
gezien, dat de heer Oostdijk op de scheeps
timmerwerf te Antwerpen geld uitdeelde?
Geen kruit, geen wapens, geen krijgsliie-
den in het schip of op het buiten, erg ver
velend voor de ijverige rustbewaarders,
dio zich zoo uitgesloofd hadden, Maa,r
daarom den moed nog niet opgegeven
Trouw begeleid door zijn bewakers reed
de heer Oostdijk naar Goes, eerst naar
don regeerenden Burgemeester, toen naar
de Kerkstraat Terwijl de overigen buiten
de wacht hielden, traden vier mannen bin
nen, om in de kasten het „silver «n ooste
lijk postelijn" te bewonderen. Vol schaamte
keerden de dapperen, volgens onzen zegs
man, naar 's Gr a v en p e 1 der terug.
En nu kwam het varken met den lan
gen snuitDe soldaten, die aan Goes
in een oogwenk het rustig aanzien terug
geschonken hadden, kwamen op twee open
wagens het land doorgereden. Zij behoef
den niet eens, als het daareven genoemde
dier, te blazen, om een einde tie maken
ontwerp onderwijswet gevoerd.
Heden komt dit weer in de Kamer aan
de orde. Zooals men weet, heeft de 'libe
rale regeering haar voornemen bekend ge
maakt, om eenige grieven weg te nemen.
Ze schijnt wijzer geworden door de neder
lagen bij zooVele tusschentijdsche verkie
zingen. Maar de katholieken laten zich
niet paaien met vage beloften.
Dc Katholieke Itaad van Onderwijs, te
Londen vergaderd onder voorzitterschap
van den eminenten hertog van Norfolk
heeft eenige moties aangenomen, die klin
ken als een klok. Er werd vastgestelfdj
dat door de katholieken geen oplossing
der schoolkwestie kan worden aangeno
men, wanneer niet, wordt geëerbiedigd het
recht der ouders, om voor hunne kinderen,
katholieke scholen te hebben, met katho
lieke onderwijzers, onder toezicht van
katholieke autoriteiten gedurende de
schooluren; evenmin als .deze oplossing
niet het recht geeft om nieuwe scholen
te openen, erkend en oaiderhouden door
het burgerlijk gezag.
Dit laatste is veel gevorderd zal men
zeggen. Maar dan boude men in het oog,
dat in Engeland een belasting geheven
wordt ook van de katholieken, tot onder
houd van scholen, waarvan de katholieken
niet gediend zijn.
Ook werd onaanneembaar verklaard een
oplossing, die de katholieke onderwijzers
lager zon stellen dan hun ambtgenooten,
en die geen publieke fondsen vaststelt
tot ondeihoud der katholieke scholen op
'dezelfde hoogte als de algemeene.
In alle landen; is de school de inzet van
,den grooten strijd tusschen katholiek en
liberaal, maar overal staan de katholieken
vast op hun stuk. Dat brengt hun) de
victorie!
Het Engelsche Parlement heeft een wets
ontwerp aangenomen, dat eenige genoeg
doening geeft aan de katholieken van Ier
land op liet, gebied van het Hooger Onder
wijs. Ierland had vroeger één Hoogeschool,
wier bestaan door de katholieke vrijgevig
heid was verzekerd, maar later door de
protestanten werd ingepalmd. Thans is bij
de wet bepaald, dat de meerderheid der
leeraren katholiek zal zijn, zoodat onder
wijs zal gegeven worden in katholieken
geest. Dit is .tenminste iets, al staat de
Universiteit thans nog niet onder bisschop
pelijke leiding. De protestanten krijgen een
nieuwe Universiteit. Er is nog één gebrek.
De middelen, om te kunnen beginnen/zijn
nog onvoldoende. Men hoopt deze bij de
derde lezing der wet alsnog te verkrijgen.
FUAAKBMH.
IJlt het huidige Fr ank r ij k. A. B.
is jachtopziener in het kanton Maillezas,
departement Vendée. Hij is ontslagen...
omdat hij de „Croix" leest.
Te Beijssac is de priester uit de pasto
rie, zijn de geloovigen uit de kerk ver
dreven. In een schuur werd nu de H. Mis
opgedragen en daar woonde ook abbé
Francon. Die schuur is nu in brand ge
stoken en door de vlammen vernield.
Ill KOKKO
In Marokko is weer eens en ditmaal offi
cieel en ernstig gevochten. De Franschen,
verloren 13 dooden waaronder 3 officie
ren en hadden 65 gewonden, waaronder
7 officieren zijn.
De zaak was deze, dat generaal Vigy
opgerukt was naar Bou Denib, in de rich
ting van de harka, en dat hij deze in den
aan het vertelseltje: de aanblik van |d&
snaphanen met de daarop geplaatste ba-
jonnetten was ruim voldoende.
Nog lang werden de gebeurtenissen
van deze Junimaand in den huiselijke»!
kring besproken. Zij, die piet meetelde»,
werden meer dan ooit gewantrouwd |enj
op kleingeestige wijze gehinderd in tef
vervuilen hunner godsdienstplichten. Zij
sloten zich zooveel mogelijk aaneen jet»
vermeden den omgang met hun Protes-
tantsche medeburgers.
Tot slot nog een enkel staaltje, hoe de
dorpsautoritedtem gewoon wanen op te
treden, als zij, hoe dan |Ook, er achter
gekomen waren, dat de Roomschen (er
gens bijeen zouden komen. Op eten De
cemberdag nog in dit zelfde jaar 1734 zou
op een hoeve ergens in dan Nieuwen,
Kraaiert. voor de Katholieken gelegen
heid zijn de H. Mis te hoeren. Het was
in, stilte rondgezegd en wie maar ©enigs
zins kon in den wijden omtrek begaf zich
naar de aangewezen plaats.
Onder de verheven plechtigheid k'wa-
namiddag van den 13de ontmoette. Er
ontstond een gevecht' op ongeveer 10 K.M.
afstands van Bon' Denib. Het gevecht was
vooral hevig in het palmenbosch van Be-
niouzian, waar de vijand heftigen weer
stand bood, maar zijn posities moest rui
men ton gevolge van den aanval der in
fanterie, het vuur der artillerie en de
charges der jagers en spahi's.
Dus wel een overwinning, maar geen ge
makkelijke.
CIIIKA-JAPAIt.
De „Presse Associée" vermeldt het vol
gende bericht uit Peking, dat niet zon
der voorbehoud mag worden aanvaard
„De Keizerin heeft het bewijs verkre
gen, dat de Japansche regeering in be
trekking staat met den leider der reac-
tionnairen en dat zij de antbdynastieke
beweging aanmoedigt, om, naar aanleiding
van de troebelen, tusschenbeiden te kun
nen komen.
In de laatste veertien 'dagen hebben de
ontevredenen branden gesticht, waardoor
openbare gebouwen zoowel als particu
liere woningen vernield werden.
Verscheiden hooge ambtenaren, die een
groot aantal belangrijke documenten ont
vreemd en ze aan Rusland en Japan ver
kocht hadden, zijn afgezet
Onder de intellectueelen heerseht meer
en meer ontevredenheid over het bestuur
der regeerende dynastie. De Keizerin en
de hooge ambtenaren zijn zeer bezorgd
voor hun veiligheid.
l'OI,KY.
De Poolsche vrouwen. Hoe door
Pruisen' het katholieke Poolsche volk
wordt onderdrukt, is bekend. Het feit blijft
een der schandvlekken uit de geschiede
nis en in later tijden zal de naam Von
Btilow weinig eer ontvangen, omdat hij
verbonden is aan, een der grofste onrecht
vaardigheden, die tegenover een overwon
nen volk kunnen worden bedreven.
Het staat evenwel te bezien, dat het ty-
ranniseerende Pruisen toch nog in lang
niet komen zal' tot zijn hatelijk en onrecht
vaardig doel.
Want de Poolsche vrouwen zijn in het
geding, en wanneezf de vrouwen, zelfs van
een onderdrukt volk, met geestdrift de
zaak del' rechtvaardigheid voorstaan, is er
pieer noodig, dan geweld om het onrecht
geheel en al te doen zegevieren.
In de stad Posen is Maandag een ver
gadering van Poolsche vrouwen gehouden,
waren een tweeduizend vrouwen uit Po
sen, West-Pruisen pn Silezië aanwezig.
Alie standen waren; vertegenwoordigd, van
de hoogste tot de laagste.
De geest der vergadering kan men lee-
ren kennen bijvoorbeeld uit feit, dat een
Poolsche boerenvrouw in nationale kl'ee-
de'rdracht het podium besteeg om het
woord te voeren. De vrouw werd met
stormachtigen bijval begroet, en daardoor
werd zij zoo geroerd, dat zij na eenige
woorden haar zakdoek uithaalde en begon
te weenen. Een: groot deel der vergadering
werd hierdoor tot. weenen gebracht en dat.
was een treffende uiting van de smart,
die tyrannen over nobele volken kunnen
brengen.
Met algemeene stemmen werd ten slotte
eene motie aangenomen, waarin natuur
lijk werd geprotesteerd tegen de gedwon
gen grondonteigening, welke Pruisen tegen,
het Poolsche volk durft ondernemen, en
tegen de onderdrukking! der Poolsche taal.
men drie mannen die schout van
'sHoerenhorek met twee schepenen
binnenstappen m stoorden d© biddend©
menigte in haar aandacht De schout,
zich zijn waardigheid wel bewust, drong
tot aan het nederig altaar door, nam
Pastoor bij de mouw en zeide, ze heen
en weer schuddende, op barschen toon:
„lk calangere u in de boete van 's graven
wege en versoek, dat gij daer immediaet
(onmiddellijk) mee uitscheidt!" Dit onver
wachte optreden moest den Priester wiel
doen ontstellen. Een oogenblik de Hei
lige handelingen onderbrekend, vraagde)
Pastoor, zich half omkeerend: „Waar zijn
dan mijn Kerkmeesters?" Aanwezig was
Marinus Menheer© va» den Bote-
rendijk en hij antwoordde: „Hier ben ik,
mijnheer PastoorGa maar voort met
den dienst". En hij bracht den schout met
zijn helpers naar' buiten, waar zij desver-
kiezend© wachten konden tot na de dank-
zegging. Werkelijk stonden de mannen na
de H. Mis nog op het hof. Toen ook
Pastoor ten laatste verscheen, meenden
Maar daarin werd ook de belofte neerge
legd, uit het diepste van het gekrenkt ge
moed voortkomend, dat'de Poolsche vrou
wen al haat) krachten zullen inspannen om
beter dan tot nog toe de plichten jegens
het Vaderland idat is Polen natuurlijk
te vervullen.
Verder werd door die vrouwen besloten
nooit uit vrijen wil een stuk grond; in
vreemde handen te doen overgaan en dat
zij, waar de grond onrechtmatig onteigend!
wordt, toch zullen blijven in het land
tunner vaderen, en de vaders, mannen
en broeders ook daartoe bewegen; het
geldelijk vermogen nooit naar het buiten
land te beleggen maar het aan te wenden',
tot verheffing der economische Poolsche
welvaart; in het openbaar leven de moe
dertaal te bandhaven en de kinderen een
Poolsch nationale opvoeding te geven en,
spaarzaam te leven om het Poolsche volk
sterk te maken.
Waar de Poolsche vrouwen zich met
zooveel ijver in den strijd werpen, mag
men verwachten, dat het Poolsche volk
den onderdrukker nog langer weerstand
zal weten te bieden. En in ieder geval
geven die vrouwen een heerlijk voorbeeld
van vaderlandsliefde. (N. T. C.)
„Rerum Novarum".
Deze week wordt weder de uitvaardi
ging herdacht der encycliek Rerum No-
varum, die in Mei 1891 het licht zag.
Den „Paus der Encyclieken" heeft men
Leo XIII genoemd.
Weinig Pausen zijn inderdaad als schrij
vend Leeraar zoo vruchtbaar geweest
als Hij.
Maar van al die geschreven gedenkstuk
ken schijnt de llerum Novarum wel be
stemd te zijn, om het krachtigst te leven
in de herinnering, in het liart en in den
geest des volks.
Men heeft Leo ook den „Paus der Ar
beiders" genoemd.
Niet natuurlijk omdat Hij slechts de
Opperherder van één klasse zou zijn ge
weest Maar omdat Hij op geheel bizon-
dere wijze getracht heeft en er ook in
slaagde, de arbeiders vrijer te doen ade
men en hen te onttrekken aan de doode-
lijke omarming van het materialisme, het
zij die dreigde van een harteloos kapita
lisme, of van het godsdienst-hatend so
cialisme.
De. gedenkdag der uitvaardiging van.
„Rerum Novarum" is een gloriedag voor
de Kerk, een vreugdedag voor de arbei^
ders. (Ctr.).
Prins Hendrik en het red
ding s w e z e ii.
Naar de „Tel." verneemt, moet het in
het voornemen van Prins Hendrik liggen!
om, evenals hij zulks deed op landbouw
gebied, inzake het reddingswezen voor
ons land een centraal-lichaam in het le
ven te roepen. Zijn reis naar Frankfort
a/Main, waar van 8—12 Juni a.s een
congres en een tentoonstelling, het red
dingswezen betreffende, gehouden wor
den, staat hiermede in verband.
GOES. De bekende winkel der „Singer-
Maatschappij" Korte Kerkstraat is, be
langrijk verfraaid en vergroot, Zaterdag
zij hem nre© te nemen haar het dorp,
ten einde hem in gijzeling te houden, tot
do boete voldaan was, maar daar kwam
hij niet van in. „Neen, vriendentziei
Pastoor, „dat niet. Maar gaat met inij
naar Middelburg, daar woont onze
competent© (bevoegde) rechter; dien zul
len wij hooren".
Dat was mannentaal. De schout, die
zoo stoutmoedig wist op te treden, als
hij bijna zeker was toch geen weerstand
te zullen ontmoeten, had geien lust, om
op het. voorstel in te gaan. Mopperend!
verdwenen de mannen in de richting van
het dorp, terwijl Pastoor naar 'de stad
terugkeerde.
Niet lang daarna beisden o.p een Maan
dag drie personen naar de hoofdstad van
het gewest, Pastoor Van de Velde en
twee Kerkmeesters van het Land. Zij gin
gen een bezoek brengen aan dien „Raad-
Pensionaris" en voorts aan den „Hoofd-
Balliu", met het gevolg, dat die ijver, om
Roomsche bijeenkomsten te verstoren,
ingetoomd werd. L.
