CiAZIJN
No. 30,
Dinsdag 10 Maart 1908.
Vierde Jaargang.
0 cent.
GOES.
HEHMCIIS VAH DE WETERING
FEUILLETON,
BUITENLAND.
tel
e c M es.
ROKKEN.
E-STOFFEN
ouses.
skleeding.
he Orgels
BURG.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Het Geheim van het Paleis.
I Bordeauxsche
en van schade-
|llen en hokken
prospectus is
Ellewoudsdijk-
Driewegen*
i H. Abtskerke*
iren, Middelb*
pan, Domburg-
Oostkapelle
Iberg,
brman, 't Zand.
r, Koudekerke
n., Biggekerke.
Serooskerke.
Ga pin ge.
prman,
i St. Joosland.
omerman,
Oost-Souburg,
perman,
Rilland Bath.
'KUD.IH
[Al JU.
fijne afwerking,
laanbevelend.
>euses verzekerd.
anten
TIE.
ISRliaES.
WE HEME COURMfT
Abonnementsprijs p. 3 'maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke- trammers ii contant-0.05
Advertentiën van 15 regels f0.50; iedere regel meer 10 Gt.
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. a contant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs.
door de genade Gods en de gunst van den
Apostolischen Stoel
AARTSBISSCHOP VAN UTRECHT,
Huisprelaat van Z. H. Paus Pius X,
Assistent-Bisschop b(j den Pauselijken Troon
aan de Geestelijkheid en de Geloovigen van
ons Bisdom.
ZALIGHEID IN DEN HEER.
In dö latere jaren openbaart zich overal
een streven om de maatschappelijke ver
houdingen te verbeteren en misstanden
weg te nemen uit de maatschappij. Niet
alleen dat de enkele personen zich daar
voor beijveren' maar, wetend, dat een
dracht macht maakt, zie» wij de verschil
lende personen zich in vereenigingen aan
eensluiten om zoodoende het doel des te
zekerder en spoediger te bereiken. Uit dit
streven nu blijkt, dat men wenscht de
menscben zooveel mogelijk tevreden te
slïdlen, daar tevredenheid de eerste en
noodzakelijkste voorwaarde is van een ge
lukkig leven.
Welnu, B. G., bij het gadeslaan dezer
beweging dringt zich als van zelt de vraag
aan onsi op: Zullen de menschen tevreden
gesteld worden? of m. a. w. Wi© of wat
zal de menschen tevreden en gelukkig
maken?
Op deze vraag aarzelen Wij geen oogen-
blik het antwoord te geven: die zoo ge-
wenschte en noodzakelijke tevredenheid
kan en zal alleen de godsdienst brengen.
Van verreweg de meeste menschen toch is
het. leven met zooveel moeilijkheden, te
leurstellingen, onaangenaamheden als be
zaaid, dat zij bij dit alles onmogelijk te
vreden kunnen blijven, wanneer zij niet
gelooven in «ene goddelijke Voorzienig
heid en niet hopen op een beter leven.
Vandaar dal men altijd ziet, dat de on
tevredenheid toeneemt, naarmate de men
schen ongodsdienstiger worden.
Het is ook zoo natuurlijk mogelijk dat
iemand, die aan geien leven na dit leven
gelooft, zooveel maar ©enigszins mogelijk
is van dit leven wil genieten. Wie zal zoo
iemand overtuigen, dat hij geen hooger
eischen aan het levien stellen mag? Als
men geen godsdienst heeft, met welk recht
wil men) dan tegenover den minderen man
beweren, dat hij tevreden moet zijn met
zijn lot en dat hij niet op meer genot in
dit leven aanspraak mag maken? Iemand
zonder geloof beschouwt dit leven als het
©enig© leven en zal ontevreden zijn en
blijven, wanneer dit hem niet volop te
genieten geeft.
Hoe geheel anders daarentegen denkt en
oordeelt de| oprecht geloovige christen over
dit leven, llij woel, dat het slechts ieen
doortocht is naar ©en ander en eeuwig
leven, waarin alles wat hier gedaan en ge
leden wordt zijn vergelding zal ontvangen.
Hij is: overtuigd, dat het doel van dit teven
niet is zooveel mogelijk maar genieten,
doch dat zich beperken in het genot en
zich onthouden van genietingen niet zei
'den plicht is voor den menseh. Wat meer
is, hij gelooft, dat lijden en wederwaardig
heden den menseh dikwijls dienstiger zijn
dan voorspoed en rijkdom. Immers de
eenig geboren Zoon Gods, zijn Verlosser,
op de wereld gekomen om hem door woord
en voorbeeld te leeren, wat de inensch
doen moet om zalig te worden, heeft vrij
willig armoede, vernedering, lijden gezocht
en noodigt zijn volgelingen uit daarin Zijn
voorbeeld te volgen, zeggendeindien
iemand Mij volgen wil, hij ver
loochen© zich 7.elven, en hij
neme zijn kruis op en volge Mij
na. Die Verlosser heelt het verlagende
en onteerende van de armoede weggeno
men door zelf arm te willen zijn en Hij
heeft del armen verheven als Zijnsgelijken.
En aan ben, die aardsche goederen be
zitten, heeft Hij geleerd, dat zij maar rent
meesters zijn van hunne bezittingen, die
hun gegeven zijn om daarmee wel te doen
en zich verdiensten voor de eeuwigheid
te vergaderen. Bij dien Verlosser is het
bezit van aardsche goederen zoo weinig
in tel, dat Hij aan hen, die Hem van meer
nabij en volmaakter willen volgen, als
voorwaarde stelt, dat zij van alle tijdelijk
bezit afstand doen. Wiltg ij volmaakt
z ij n, sprak Hij tot den jongeling van het
i-vangelie, ga, verkoop wat gij hebt
en geef het den armen en gij zult
een schat in den hemel hebben,
En kom. volg Mij! Die leer is zoo
diep doorgedrongen, in het hart zijner voor
treffelijkste volgelingen, dat wij een H.
Franciscus van Assisië, wanneer hij van
allo lijdelijk bezit afstand gedaan heeft,
als ware hij uit knellend© banden ont
slagen, in vervoering over zijn volslageira
armoede, jubelend hooren uitroepen: nu
mag ik met meer recht bidden, Onze
vader, die in dan hemel zijt. En
niet alleen deze groote dienaar Gods, maar
door alle eeuwen been tot op den huidigen
dag hebben duizenden ©n duizenden der
Katholieke Kerk, aan die uilnoodiging van
den Goddelijken Mieester gehoor gevend,
uit eigen beweging afstand gedaan van
alle tijdelijk goed en beloofd arm te zullen
leven om vrij van alle tijdielijk© beslom
meringen, zich volmaakter aan den dienst
van God -en den evenmiensch te kunnen
wijden. Dat is B. G., het werk van Gods
genade. Daarin openbaart zich de- mach
tige invloed van den godsdienst op he-t
hart des menschen. Daarin zien we de
wonderbare kracht van ons H. Katholiek
geloof. Die duizenden prediken door hun
voorbeeld en hun levien, onophoudelijk aa,n
de wereld de twee deugden, die alleen
een gewenschte oplossing van het sociale
vraagstuk kunnen geven, t. w. onthechting
aan het aardsche en liefde- tot den ev-en-
mensch. Daarom, Wij herhalen het, aar
zelen Wij geen oogenblik onze besliste
overtuiging uit te spreken, dat bij de
eischen naar betere levensvoorwaarden,
die in onze dagen steeds met meeir aan
drang gesteld worden, alleen de godsdienst
ten slo-lte bevrediging en redding zal kun
nen brengen. Om diezelfde reden heeft
Z. H. Paus Leo XIII z.g., die genoemd
wordt de Paus der werklieden, en ook
de thans regee-rend-e Paus Pius X er tel
kens en telkens weer op aangedrongen,
dat in de sociale vereenigingen steeds de
godsdienst op den voorgrond zou staan.
Daarom vermanen Wij opnieuw de leden
onzer Katholiek© vereenigingen ,dat. zij
29
„Wel, laat ik dan morgen onder het
een of ander voorwendsel d© kamer rui
men en een andere betrekken.
„En twee uur later weet wederom heel
Venetië dat de Duitsche Signorina niet
tegenstaande dapperen tegenstand door
de geesten van het huis Spada verdre
ven is i En daar gij zoo- moedig volgehou
den 'hebt, zou ik u daaraan niet gaarne
bLootst-ellen maar ik zie geen ander,
mogelijkheid.
„Jawel", viel ik hem in de rede, „ik
wel. Ongewone toestanden eischen onge
wone dingen. Ik zal vanavond niet gaan
Slapen aan slaap is na het gehoorde
toch niet te denken, en als in het palazzo
alles is ter ruste gegaan, zal de Stanza
d'Ora vrij voor u zijn. Onder bescher
ming van den nacht -kunt gij dan uwe
•onderzoekingen instellen". „O, ja,"
voegde ik er levendig bij, „o, ja, doet u
het als 'tu belieft. Denk eens, voor die
arme ziel, die zoo- lang reeds dwalende is
en tevergeefs om een© Christelijk© begra
fenis smeekt, is iedere 'dag, di-e haar na
der tot de vervulling harcr wenschen
br-engt, ook een dag van lang gewensch
te rust'"
„Nu", antwoordde de doctor glim
lachend, „al ben i-k bet nog altijd niet
geheel met deze opvatting eens, er zijn
nog andere red-enen waarom ik in de
waarheid van Jacopo Nani's mededeelin-
gen wil onderzo-eken. Ik neem dus uw aan
bod aan. Doch wanneer gij toch te moe
mocht worden -en zoudt willen gaan rus
ten, dan neem ik na bescheiden aanklop
pen: ook gaarne weer den terugtocht, aan".
Alsof ik na al het gehoorde had kunnen
slapen I Toen ik na een ©enigszins langer
oponthoud in het salon na het door inner
lijke ontroering nauwelijks genoten diner
mij naar mijn kamers begeven had en na
dat ik Formosa had laten gaan, in de
Stanza dells Dogaressa met mijn boek aan
de tafel had plaats genomen, zat ik, zon
der het kunnen lezen, met kloppende slapen
over het gehoorde -en ongelooflijke en on
gehoorde na te denken. Ongehoord ten-
minst© voor onzen tijd in die lang ver
vlogen dagen waren dergelijke gebeurte
nissen waarschijnlijk meer aan de orde van
den dag. Terwijl ik daar zat verwachtte ik
eigen-lijk voortdurend Jacopo Nani's gei
toch trachten in die vereenigingen meer
en meer het katholiek leven te bevorderen
en de leden te doordringen van de waar
heden en beginselen van onzen heiligen
godsdienst. Dan, maar ook dan alleen,
wanneer zij dit behartigen, zullen de ver
eenigingen op den duur een zegen zijn
voor ons volk. Vooral ook, B. G. in de
huisgezinnen moet meer en meer het gods
dienstig leven worden bevorderd. In het
huiselijk l-even moet een godsdienstige toon
heerschen. In üe-n huiselijken kring immehs
worden de degelijke, diep overtuigde Ka
tholieken gevormd. Zonder twijfel, de
school en de christelijke leering kunnen
en moeten veel bijdragen om het kind te
doordringen van de waarheden van onzen
heiligen godsdienst en te vormen tot een
degelijk Katholiekmaar wanneer het kind
thuis geen katholiek teven meemaakt wan
neer bet nooit over godsdienst hoort spre
ken, wanneer vader en moeder nooit vra
gen aan het kind of het de waarheden,
van onzen heiligen godsdienst wel kent
en begrijpt, dan kan het niet anders of het
kind zal een oppervlakkig katholiek wor
den. Daarentegen, wanneer het kind op
groeit in een echt katholiek huisgezin,
waarin dikwijls over godsdienst wordt ge
sproken. vader en moe der steeds toimen
op de eerste- plaats te hechten aan het
trouw vervullen van de godsdienstplichten,
waar het steeds vermaand wordt om vóór
alles God trouw te dienen; da.n, B. G.,
zal zonder' ©enigen twijfel het kind wor
den -een degelijk en diep overtuigd ka
tholiek, dat hij al zijn doen en laten zich
zal afvragen, wat plicht en geweten ge
bieden en dat zal weten weerstand te
bieden aan de taal der verleiders die,
in het vooruitzicht van tijdelijk gewin,
het van God en godsdienst trachten te
vervreemden.
Nog rest. Ons, B. G., onder uwe aandacht
te brengen, dat Z. H. Paus Pius X den
18den December van dit jaar zijn gouden
Priesterfeest hoopt te vieren. Voor ons,
die in den Paus den plaatsbekleeder van
Jesus Christus, ons aller Opperherder er
kennen en eerbiedigen, zou dit alleen reeds
genoeg zijn om dien dag voor ons alten
to-t ©en. feestdag te stempelen. Dan er zijn
meer redenen waarom wij dien dag met
groote vreugde en dankbaarheid zulten
herdenken. Wie toch bewondert en huldigt
niet in dezen Paus dien man van de
Goddelijke Voorzienigheid, die alleen ver
trouwend op- God, die hem hoeft gezonden,
en, zonder acht te slaan op menschelijk©
berekeningen, de Kerk van Christus in
dezen moeilijken tijd bestuurt met ©en
mo-ed ©n kracht, die bewondering afdwin
gen. Op den Paus-elijkien Stoel verheven,
heeft dezw H. Vader in zijn eerste herderlijk
rondschrijven aan de wereld verkondigd,
dat hij als Paus geen and-er doet ,geen
ander streven kencje, dan alles her
stellen in Christus, opdat
Christus alles eu in allen zou
zijn. Aan dat woord getrouw hebben Wij
den Pans in Frankrijk de rechten der
Kerk zien verdedigen en ten slotte elke ver
krachting dier rechten met beslistheid zien
afwijzen, al wist Hij ook te voren, dat die
verdediging van' 't recht Gods zware offers
aan dei Kerk zou kosten. Eu in zijn jongste
stalt© te zien maar ik zag haar niet, ©n
heb haar nooit weer gezien! Had dus d-t
geleerde schrijv-er van dat boek over Oc
culfisme toch gelijk; had Jacopo Nani,
nu zijn manuscript gevonden was de rust
gevonden, die het berouw over zijne on
vervulde belofte aan tte stervende hem
geroofd had? Over dit alles nadenkend
zat ik een paar uur op -een en dezelfde
plaats, en middernacht had reeds lang
van alle torens van Venetië geslagen, toen
er zacht aan mijn deur geklopt werd, die
ik echter voorzichtig eerst opende, toen
doctor Marino mij bevestigde dat hij bet
was.
Hij trad binnen met een brandende acy
teleenlanlaarn in de hand, welker hel wit
licht dadelijk brutaal tot in de donkerste
hoeken drong het schitterende, alles
doordringende licht der twintigste eeuw,
geroep-en, de duistere geheimen van het
grijs verleden tie onthullen.
Hij groette mij kort, maar op zijne vol
maakte wijze en zieide lachend„Eigenlijk
behoort, dit nachtelijke- avontuur gehetel
bij het karakter van de plaats en het is
bijzonder geschikt iemand te leeren grie
zelen, als hem dat tot nu toe in de
Ca,Spada nog niet geleerd is. Ik maak u
mijn compliment over uw moed, mejuf
Enc-ycliek hooren wij den Paus de onge
reptheid der Katholieke leer tegenover de
modernen verdedigen en de dwaling van
het modernisme veroordeelen, al weet Hij,
dat door di© veroordeeling zonen der Kerk
worden getroffen, die mannen van invloed
heeten te zijn en naam hebben in de
wetenschappelijke wereld.
Wij hebben dan ook alle reden, B. G.,
den Paus dankbaar te zijn voor de laatste
Encycliek, waardoor Hij de in de- Kerk
voortsluipende dwaling van h-et modernis
me heeft ontmaskerd. Welnu, dit vragen
Wij u, wilt Z. H. den Paus dit jaar bizonder
in uw gebed gedenken. Maar ook wilt Hem
dankbare blijken van uwe kinderlijke toe
genegenheid geven door Hem te steunen
uj zijn verheven en moeilijke zending.
Daartoe zal u de gelegenheid gegeven
worden door dat, zooals Wij bij dezen be
palen, den 4de® Zondag van de Vasten in
alle kerben en openbare kapellen van ons
aartsbisdom onder alle H.H. Diensten ©ene
collecte met open schaal voor Z. H. den
Paus zal worden gehouden. Na Paschen
hopen Wij dan persoonlijk het bedrag
dezer collecten aan Z. H. den Paus te
mogen aanbieden, en Hem dan, met recht
matige fierheid op de trouw van Neeriands
Katholieken aan den H. Stoel wijzend, te
mogen zeggen: ziehier, H. Vader, de jubel-
gave uwer trouwe kinderen in Nederland,
als blijk hunner dankbare liefde en als
bewijs dat zij naar vermogen U wenschen
te steunen bij uwen zwaren en moeielijk-en
arbeid.
Oorlog?
Het spant tusschen China en Jayan.
Japan heeft 'themelsche Rijk een ulti
matum doen toekomen, waarbij het ver
schillend© eischen stelt, waarvan 'tnog on
zeker is ojf China bereid zal gevonden
worden die in te willigen.
De oorzaak van dit alles? Een luttele.
Do „Tatsoe Maroe", e-ene stoomboot van
3000 ton, met passagiers en ©en© volle
lading, waaronder 30 kisten ge-weren en
40 kisten wapenvoorraad, door ©en Japan-
schen fabrikant te Hongkong aan een koop
man te Macao gezonden, kwam op 5 Fe
bruari Ie Macao aan en bleef er op de
reed© liggen, in den namiddag verschenen;
plotseling 4 Chineesche kanonnoerbooten,
overweldigden het schip, haalden do Ja-
pansche vlag neer en hescben de Chi
neesche. De Chineesche zeelieden mis
handelden de bemanning en voerden ten
slotte het schip naar Canton, waar het
nu nog ligt. Het Chineesche gouvernement
verklaart dat de „Tatsoe Maroe" wapens
wilde binnensmokkelen. Japan daarente
gen zegt, dat de wapens o-p h-et sch-eaps-
manifesc voorkwamen en dat alle tolfo-r-
maliteilcn waren vervuld voor het vervoer
van wapens naai- Macao-. Japan e-ischt nu,
dat het schip terstond zal worden vrij
gelaten; dat ook verontschuldigingen zul
len worden aangeboden en China weigert
nog-
Dat is in 't kort d© geschiedenis.
China heeft aangeboden, om het geschil
door een Japansch-Chineesche commissi©
te doen beskchten.
Een billijk voorstel alzoo, wat echter
Japan weigert te- aanvaarden.
frouw I Er zullen niet veel jonge meisjes
zijn die u nadoen hetgeen gij hier gedaan
en uitgehouden hebt.
Nul echter vooruit, want de tijd en meer
nog uw slaap is kostbaar!"
„O, die haal ik wel weer in", verze
kerde ik ijverig. „Maar het is de tijd, die
ons drijft. Laat ons gaan!"
„Ons?" herhaalde doctor Marino met
eigenaardige nadruk. „Ik ben alleen
„Toch niet ik zal u begeleiden", viel
ik hem in de rede.
„Mejuffrouw
„Ja, gelooft gij dan, dat ik het hier
boven uit zou houden, terwijl gij ©en gang
onderneemt die alterlei mogelijk© en on
bekende gevaren met zich brengen kan?"
antwoordde ik. „Weten wij dan, of Jacopo
Nani's geschrift niet een valstrik is voor
een of ander van zijn vijanden? Kan niet
verval of bedorven lucht of iets anders
u in den verborgen gang treffen; weten
wij, of de trap werkelijk daarheen voert,
zooals het plan het. aangeeft? En ik, die
h-et werktuig was tot het vinden van deze
aanteek-eningen, ik die u in zekere mat:
aangezet heb to-t dezen avontuurlijken,
nachtelijken tocht, ik zou hier hoven blij
ven, de handen -in de schoot leggen, ter
wijl ik, u volgend, met mijne zwakke
Dei vlag van het land der Rijzende Zon
is neergehaald en dat feit'belet(l) Japan
met een scheids rechtelijke oplossing ge
noegen te nemen.
Het rvil van geen arbitrage weten.
Toch kon men gedurende de jongst©
Haagsche Vredesconferentie drie Japanners
ini de Ridderzaal zien, om... ja waaiom?
Misschien om innerlijk den draak t©
stek-en mje-t de pogingen om den wereld
vrede te- bestendigen en tot arbitrage te
komen.
Intusschen zal Japan zich nog wel twee
maal bedenken, alvorens tqt het uiterste,
den oorlog, over te- gaan.
De Japansch© financiën staan er slecht
voor, en China is in militaire aangelegen
heden meer gemoderniseerd dan men zoo
oppervlakkig zou meenen.
Japan zou zich aan het groote China
leelijk de vingers kunnen branden.
Troonopvolging.
Toen het vorig ministerie met plannen
tot herziening der Grondwet voor den dag
kwam, hebben wij gepleit voor een goede
regeling onzer troonopvolging voor
het geval d© Koningin kinderloos kwam
t© overlijden.
En we wezen op het minder prettig©
voor het Nederlandsche volk, dat een on
bekende luitenant von Heuss met het bre
vet van koning hier plotseling zijn intrede
zou doen.
Nu heeft men dezer dagen kunnen lezen,
overt ©en prins von Heuss -XXXlil (jongere
linie) die van uit Parijs, waar hij militair
attaché is, ons land heeft bezocht, bij de
Koningin heeft gelogeerd, enz.
Deze prins von Iteuss nu is de man,
die vermoedelijk gerechtigd is tot den Ne-
derlaridschen troon.
Hij kwam mogelijk eens kennis maken
met zijn aanstaand land en volk.
Treffend wel is, dat dit prinselijk bezoek
plaats had in dezelfde dagen, dat onze
Koningin, hij het bekende rijtuigongeval,
ais door ©en wonder aan den dood ont
kwam.
Mocht ©en grondwetsherziening aan d©
prd© worden giesteld, dan zouden wij wie
herhalen he-t in de a. 11-er-eer s tis
plaats wenschen (te regeling der troon
opvolging.
IKlXhlilIK.
Dei Parijsche Corr. van „de Tijd" schrijft
in den aanvang van «en brief:
„Onlangs zeido de bekend© bestrijder
der onzedelijkheid in Frankrijk, Béranger:
„Frankrijk is voor ©en groot de-el v-eralf
cohiliseerd en verprostitueerd". D-ez-e uit
lating is niet die van ©en hopeloos en,
machteloos verbitterd© in don strijd tegen
de volkszonden, welke onze natie uitmer
gelen. Die statistiek van het aicoholver-
bruik, de hand over hand toenemend© ont
aarding der zeden, de verontreiniging dei-
openbare straat door hetgeen men ten
uwent noemt den „vuilhandel", de achter
uitgang der geboorten, het elk jaar aan
groeiend© „leger der ondeugd", dat de
trottoirs onveilig maakt, de volte hospi
talen die de verrotting der lichamen, en
krachten u helpen kan e,n tenminste toch
het middel kan zijn tusschen u en de
buitenwereld, wanneer u iets mocht over
komen?"
Ik' had mij zelf in vuur gepraat en doctor
Marino antwoordde niet dadelijk. Toen
echter zeide hij: „Het gaa.t niet ik
kan en mag niet toegeven dat gij aan
mogelijke gevaren blootgesteld wordt, die
u evengoed kunnen treffen als mij
„En ik", viel ik in, mij voor de deur
der Stanza d' Oro plaatsend. „En ik zal
niet toegeven dat gij alleen naar ben-eden
gaat, -en als gij dus bij uw voornemen
blijft dan weiger ik u den toe-gang tot
mijne- kamer - dat is mijn goed recht,
zoolang ik haar bewoon; ik wensch u
goeden nacht, heer doctor!"
terwijl ik sprak trok er ©en vroolijk
licht over ziju schoon gelaat, en toen ik
geëindigd had, lachte hij, waarachtig hij
lachte, maar het was een vroolijk geluk
kig lachen. Toen trad hij vlak voor mij.
„Is dat nu alleen christelijke naasten
liefde, of is dat Ja, ja, de blauw©
Germaansche oog-en ae-ggien, wat de anders
zoo vlngg© mond no-oit uit zo.u spre
ken Rulh, ik ben de gelukkigste
menseh ter wore-ld!"
(Wordt vervolgd).