I I tsidam1 Pi 8. No. 17. Zaterdag 8 Februari 1908. Vierde Jaargang. Veischijit illen UU1U-. «HG- en «>1101(1(01. Bij flit immer Behoort m BppL FEUILLETON, BUITENLAND.- DAMME. n en. condsfe en im CENT. lil geld van Effecten. HENDRIKSE. KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN. Het Geheim van het Paleis. RING gehouden zich als zoodanig STUUR. bdhoven. Hulst. ran verzekering op gevens, berekende pipitaal. jjks of maandelijks, recht op vrije uit- it gewenschte «pen- aar aan het kantoor aarden. nnenboomen, In. pboomen voortdurend zen hebben daardoor ijskrachf. Labevolen). SMALEN, Kreukel- lieuwe NATUURZEEP emend, bdeelig. als men ze rin een lepel fcn, wanneer Ier geplaatst EEP A. S. ZERK enz. indien men ■DENNEN- ÏNENZEEP Ig in de holte Ihtig dit met jjd flink rond, [h a a r is ie A. S. is ook i te wasschen pile flesschen, A. S. aan zettend), jstiek (zon- ond), o sr m as 58 2. n sr s - P3 o CP. I— Jj* m ipf- F4 B «E: 3 Cv «5 5? ST g, ds 2 £1 3 B CP 0, bt cc cp Ö- CP 9 B 2 B leren, linnen en i en het schoon- az. iorgtocht. ret hotel de Kinderen HIEUWC ZEEUMSCHE COURWIT Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes (0.75, daarbuiten f 0.95 Afzonderlijke nummers k contant „0.05 GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor abonné's (0.371/,, voor niet-abonné's„046 BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES. Advertentiën van 16 regels (0.50; iedere regel meer 10 Ct Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend. Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. k contant. Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prijs. Daar degene, die ons 't Zon dagsblad levert, ons heeft teleur gesteld, zjjn wjj heden, niet in staat den aboné's dit blad toe te zenden. Verzoeningsgezindheid of oppositie. Toen het gebeurde, dat na eene zeer dé- loyale oppositie, na een verkiezingscam pagne van vrijzinnige zijde, die den toets eener serieuze kritiek niet vermag te door staan toen het dan gebeurde, dat het ministerie-Kuyper viel, toen was het oogenblik daar, dat een „verzoeningsge zind" ministerie weer vrede en rust en kalmte zou neerstorten over onze lage landouwen. Die periode van „verzoeningsgezind heid", waarvan overigens weinig of geen tastbare bewijzen zie bv. naar de be noemingen nog in de laatste dagen! aanwezig zijn, die periode schijnt afge- loopen. Moge de ministerieele verzoeningszin al weinig te beteekenen hebben gehad, de heftigheid van den strijd tegen de „cleri- calen" in de veelsoortig gepluimde vrijzin nige pers daalde geen gijaad op den vrij zinnigen thermometer. Daar was de verzoeningszin niet inge slagen. Is het dan te verwonderen, dat, nu een vrijzinnig kabinet is komen te. vallen, de vrijzinnige pers van die geconfijte verzoe ningsgezindheid heelemaal niets schijnt willen te weten? Dat zij sterke oppositie voert Zoo draalt de „Middelburgsche Crt" niet het volgende te schrijven: „Alleen een „christelijk" ministerie kan redding brengen". 18881891, 1901 1905, wijzen ons enkel aan ontred dering, door kerkelijke regeeringen ge bracht. Zou een kabinet-Heemskerk met geen meerderheid kunnen, wat een mi- nis terie-Mackay en een ministerie-Kuy per met benijdenswaardige meerderheid niet kondenvruchtbare wetgeving bren gen en een deugdelijk beleid .voeren!? Men schij.nl 'trechts te gelooven. Bij zonder groot moet de aandrang zijn om zitting te nemen op het gestoelte der eere. Het land moet immers gered, heit schip van slaat is in gevaar! De mannen broeders staan gereed als de redders aan den Hoek van Holland. De red dingsmedaille lokt maar laat ze voor- loopig opgeborgen. Woorden, groote woorden hebben we gehoord. Toont nu uw daden eai eerst dan, De schrijver V. D. heeft de „gToote woorden" over de redders van den Hoek van Holland blijkbaar noodig, om met 'n sierlijk gebaar- van welwillendheid de red dingsmedaille te hechten op de borst der nieuwe ministers I Zeker, een reddingsmedaille ver dient iedereen, die zich nu als minister beschikbaar gesteld heeft, om mede te helpen het staatsbestuur te houden uit de handen van dezulken, die het in moe rassen en zandbanken brachten. 22 De rede der oude vrouw ging over in een onverstaanbaar gemompel, zij scheen onze tegenwoordigheid totaal vergeten te zijn, verzonken in haar eigen gedachten en herinneringen. „Is zij niet heelemaal hier in orde?" vroeg ik eten dokter, op mijn voorhoofd wijzend. „Zij schijnt ons beiden voor heel andere persoonlijkheden te houden, en de zin van haar rede is heel duister. „O, zij is anders bij de hand genoeg", antwoordde hg. „Maar zij is, wat de men- schen eene clair voyante noemen ove rigens .eene zeer onschuldige liefhebberij daar zij er nooit ipaand schade mee bo rokkend heeft". „In ieder geval bezit het palazzo meer specialiteiten dan men vermoeden zon" zeide ik ©enigszins huiverend. Dokter Marino glimlachte. „Het is alles maar eene kwestie van gewoonte", zeide hij. „Wij Zuidlanders, in 't bijzonder wij Venetianen schijnen vreemdelingen altijd zeer zonderling met onze „speciali teiten", zooals gij ze zeer juist betitelt. Maar wees eerlijkhet Noorden heeft even- Het waren „woorden, groot© woorden", die V. D. heeft gehoord. En nu er weer een Rechts Kabinet staat op te treden zegt V. D.: „toont nu nwe daden". V. D. is zeker nog onder den indruk der schitterende regeeringsdaden van het mi nisterie-de Meester, datal heel wei nig tot stand bracht. V. D.'s woorden zijn dan ook wel wat verregaand. En 'tis niet minder verregaand - zoo als „het Centr." zegt dat men thans aan een Rechtsch ministerie durft verwijten op te treden, hoewel het geen meerderheid heeft in de Tweede Kamer, terwijl men juist Links vooral alarm sloeg, zoodra, er sprake kwam van een onmiddellijke ont binding. Maar waarom drong men er dan niet bij de eigen geestverwanten o,p aan, ,die teugels van het bewind in handen te hou den, of een beroep te doen op die kiezers De Linkerzijde toonde zich onmachtig om de crisis met haar 51 man op te lossen en tot het uitlokken van een Kamer ontbinding bleek het ministerie, dat hier voor aangewezen was, moed noch lust te bezitten. Van Links was dus geen uit komst te verwachten; de Kroon moesteen, beroep doen op de Rechterzijde. Maar desniettemin acht men het thans zeer ge past aan deze laatste zijdelings te ver wijten, dat zij optr eedt zonder meerderheid in de Tweede Kamer en met geen voor uitzichten op oen vruchtbare wetgeving en een deugdelijk beleid! Waarlijk, de nieuwe oppositie wordt treurig ingezet. Wanneer men echter ter overzijde zoo bevreesd is voor een onvruchtbare periode in de wetgeving en ondeugdelijk beleid, laat men dan niet lang aarzelen, maar het Rochtsche kabinet terstond zijn minder heid in de Tweede Kamer doen gevoelen. De stembus kan dan het liberale „be leid" in eer© herstellen, al betwijfelen wij voor ons zeer, ef zij het ook z a 1 doen. FRANKRIJK. Uit de „cultuurkamp". In het klooster der „Grande Chartreuse" houden de handlangers der sectarissen vreese- lijk huis. Volgens de schildering van be zoekers in de „Univers" moet de door de regeering benoemde huisbewaarder machteloos toezien, hoe de gevolmach tigden der liquidateurs niet alleen kunst voorwerpen van groote waarde van de wanden rukken en beschadigen, maar ook deuren en vensters als behoorende tot de „roerende" goederen, heel genoeglijk meesleepen. De bewoners der omstreken, wien door de kloosterlingen arbeid en brood verschaft werd, en die zelfs op hun ouden dag pensioen kregen, kunnen het met den „vooruitgang" en de „ver lichting", waarmede zij zoo ruimschoots worden bedeeld, maar niet erg vinden. Voor vele burgemeesters en gemeente raadsleden zijn ook de kruizen en hei ligenbeelden langs de wegen ©en doom goed zijne eigenaardigheden, en ook daar zal men nog plaatsen vinden, die onbe roerd door den stroom van den tijd, hunne bijzonderheden gekoesterd en heilig ge houden hebben als in Venetië". Daarin moest ik den dokter gelijk ge ven, en ©en menigte voorbeelden daar van kwamen mij in de gedachte. Maar dat behoort hier niet ter plaatse. Wij rolden de bladzijden van het door eene reeks van „toevalligheden" gevon den manuscript uiteen en streken ze glad. Het schrift met al zijn krullen en versie ringen zag er op het eerste oog als Chi- neesch uit. Maar wanneer men er wat langer op tuurde kon men ten slotte en kele letters en woorden ontcijferen eene kunst waarin dokter Marino liet, door voortdurende oefening en de omstan digheid, dat het zijne, al was het dan verouderd© moedertaal waarin deze blad zijden waren beschreven, veel verder had gebracht dan ik. Deze voordeelen gaf ik hem dan ook grif toe, en hij stelde voor het manuscript te lezen en mij te dictee- ren, dan kon ik het in leesbaar Itali- aansch weergeven. Papier was spoedig voor den dag ge haald, ik nam plaats aan de schrijftafel, dokter Marino ging naast mij zitten en het werk begon. Toen het tijd werd voor den lunch wa in het oog, en in meerdere gemeenten zijn deze dan ook opgeruimd. Een lid van den gemeenteraad van Cherbourg, de edelachtbare heer Bourgogne, wilde zelfs het kruis op het kerkhof door een an der „teeken der waarheid" vervangen. Daar echter de andere gemeenteraadsle den eerst wel eens wilden weten, hoe) dat andere „teeken" er uit zou zien, ge raakte hij in verlegenheid en kwam er niets van 't mooie plannetje. Ons heer schap was daarover zoo nijdig, dat hij aanstonds zijn ontslag inam. Ziehier het oordeel van den Franschen correspondent van een Hollandsch libe raal blad, „de Zw. Crt." over de uitban ning der religieuzen uit de ziekenhuizen. Hij schrijft: „Ja., Frankrijk is nou werkelijk een land, waar les extremes se touchent", zei onlangs een Hollandsch geneesheer tegen me. We zaten gezellig te hoornen over alles-en-nog-wat, en hadden het o. a. over de medische, speciaal de ziekeuhuistoe- standen in Frankrijk. De dokter had zelf o. a. een ziekenhuis in Parijs bezocht en versteld gestaan over het ordinaire „rnei- den"-type van de verpleegsters daar". Het Frankrijk onzer dagen. Het is reeds tal van malen gezegd, dat de ondermijning der fundamenten, waar op het gezag steunt, in Frankrijk op den duur er toe moet leiden, dat alle begrip en elke praktijk van autoriteit verdwijut. Een bewijs dat bet inderdaad zóó gaat, wordt nu weer door de feiten geleverd. We lezen De leerlingen der eerste afdeeling van de school voor kunsten en ambachten te Chalons-sur-Marne hidden zich één verklaard met de leerlingen die uitge sloten waren, omdat zij met ©en zwaar stuk ijzer naar ©en der toezicht hou denden hadden gegooid, en zijn aan het muiten geslagen. Nadat de prefect te vergeefs getracht had de opgewonden jongelui tot bedaren te brengen, ont sloeg hij de heele afdeeling. Die school werd door soldaten bezet en de ont slagen leerlingen gingan onder militair geleide naar het station om naar huis gezonden te worden. Juist toen de laatste leerlingen van die eerste afdeeling naar het station vertrokken waren, 'twas toen half een, gingen ook de leerlingen van de tweede afdeeling zich verzetten. De prefect weer dadelijk naar de school, waar hij zag dat de „oproerlingen" zich ver schanst hadden in het. houtmagazijn, van waaruit zij met stukken ijzer gooi den en zij zich onledig hielden met het inwerpen van de ruiten: dit alles onder het zingen van revolutionaire liederen. Vergezeld van den directeur der school, liet de prefect de deuren openmaken en begaf hij zich te midden van de mui tende schaar. Hij wilde, dat ze onmid dellijk aan het werk zouden gaan, maar dat wilden de leerlingen juist niet; ze weigerden het vlakweg. -Toen bepaalde de prefect, dat ook de tweede afdae- ling ontslagen was en dat de Ieerlin- ren wij nog niet half gereed met het ma nuscript, welks inhoud ons meer dan eens vol verbazing deed ophouden en ons van louter 'spanning bijna den adem benam. Toen Attilio kwam zeggen, dat de lunch gereed was, en wij dus moesten ophou den, zeide ik„Dokter, ik weet niet, hoe gij er over denkt, maar ik zal geen rust hebben, voor ik weet wat Jacopo Nani nog te zeggen heeft, voor ik de tragedie ken, die in deze bladzijden is opgetekend ik kan niet tot morgen daarmee wachten". „En ik kan u door deze zaak niet ziek laten worden", antwoordde de dokter vriendelijk. „Laat ons een vergelijk tref fen. Na den lunch zet gij u netjes im den gondel, die reeds voor u besteld is, en u laat u daarin rondroeien, zooals ik u gelief t© lasten. De vaart naar het Lido, die ook op het programma stond, zal dan ter eere van Jacopo Nani geschrapt wor den, en ik verwacht u dan met. uw schrijf gereedschap om vijf uur in het salon naast de kleine eetzaal, waar Formosa voor ons en Signora Danieli ©en kopje thee zal schenken. Voor het diner weten wij dan wat in deze bladzijden staat, of wij kun nen het werk na het diner afmaken. Vindt gij het zoo goed?" Ik geloof dat ik het niet anders dan goed had kunnen vinden, want het voor gen onmiddellijk haar huis gezonden zouden worden. Eenige stokebranden van de derde afdeeling werden even eens weggestuurd. Strenge tuchtmaat regelen zullen ten aanzien van de lei ders van dit relletje genomen worden. Vooral de laatste zin is merkwaardig: strenge tuchtmaatregelen zullen ten aan zien van de leiders worden genomen. Welke leiders? De dichters en uitgevers misschien van de revolutionaire liederen die wierdien gezongen? Of de Kamerleden die de redevoeringen hebben uitgesproken, waardoor het gezag is geschokt, overal, in alle kringen der maatschappij Of de regcerings- en onderwijsmannen die uit de schoolleerboiekjes den naam van God hebben geschrapt? PORTUGAL. De Koningsmoord. Er komen zooveel en zooveel tegelijker tijd tegenstrijdige berichten in omtrent den gruwzame® aanslag te Lissabon, dat het wel niet .mogelijk is het ware van het onjuiste te onderscheiden. We laten er hier verschillende volgen. De correspondent van de Daily Mail seinde uit Lissabon: De buitengewone moed, kalmte en onbaatzuchtigheid van koningin Amelia, te midden van haar ver pletterende smart, wekt algemeene be wondering. Ofschoon zij scharen van bezoekers ont vangt, die haar hun deelneming komen' betuigen, vergeet jzij de kleinste dingen niet en spoort zelfs de bedienden aany voor sommige zieke leden van de konink lijke huishouding goed te zorgen. De hertog van Oporto, de troonopvol ger is onvermoeibaar in het oefenen van toezicht ten paleize, het inspecteenen van de troepen, die op wacht staan, en plaatst zich onvoorwaardelijk ter beschikking van zijn neef en van de Koningin. Het is onmogelijk, wat naders over do samenspanning te weten to komen. De drie voornaamste boosdoeners zijn dood, en de drie mannen die in hechtenis waren genomen, zijn in vrijheid gesteld, aange zien er tegen hen geen© bewijzen waren. Van twee van de doode moordenaars, Buica ©n Da Costa, vertelt men, dat zij dikwijls in een kroeg samenkwamen met een student, die in de jongste bomont ploffing betrokken was, en die verleden week op vermetele wijze uit de gevangenis, ontsnapte en in een automobiel de wijk nam. Dezelfde correspondent meldt, dat de nieuwe Koning in zijne omgeving zeer po pulair is, om zijn levendigen geest en; verdere aantrekkelijke eigenschappen. Eienige jaren geleden zeide iemand, die hem goed kende„Het is jammer, dat Dom Mannel nooit koning zal worden, want hij heeft het verstand en de goed hartigheid van Dom Pedro V." Deze laat st© Koning, die den bijnaam van den recht vaardige had, was Portugal's afgod. Do treffendste woorden, die koning Ma stel werd zoo vriendelijk gedaan, wat ik den dokter dan ook zeide. „Nu", zeide hij glimlachend,, „het is toch natuurlijk dat ik een beetje voor u zorg. Wij zijn immers collega's". - „Ja, als gij niet ©en vermomde prins zijt", zeide ik plagend. „En gij de prinses, waarvoor moeder Danieli u hardnekkig aanziet", was het antwoord. „Neen, in dit opzicht is mijn geweten heel zuiver", verzekerde ik vroolijk. „Wie weet", was het lachend antwoord. „Men heeft voorbeelden van zulke ver mommingen ik zal Formosa opdragen ©ene erwt onder uw matras te leggen, als gij die voelt, heeft moeder Danieli onher roepelijk gelijk. Het programma werd nauwkeurig vol gens het ontwerp van den dokter uitge voerd, en ik moest hem gelijk geven, want ik kwam even voor vijf heelemaal opge- frischt van mijn gondeitoeht terug en vond mijn metgezel plus de doove duenna in het salon, waar bet ontegenzeggelijk veel ge zelliger was dan in het kelderachtige ar chief met zijn steenen vloer, maa,r daar om ook niet zoo „stemmingvol". Maar de „stemming" kwam vanzelf, hoe meer wij met het manuscript vorder den, en toen wij er even voor het diner gereed mee waren, toen ik schaam nuel in de vergadering van den Raad Van Stat© heeft gesproken, waren deze: „Gis teren was ik adelborst, nu ben ik koning. Ik weet niets van regeeren af en heb er nooit aa,n gedacht, dat ik koning zou Wor den. Ik verzoek u dus mijn© vrienden te wezen en mij goeden raad te geven". In diplomatieke kringen acht men den toestand moeilijk, maar zonder recht- streeksch gevaar voor bet vorstenhuis, daar de meerderheid van de bevolking niet van een republiek en van avonjturen! wil weten en de troep©® trouw zijn. Men laakt het nu algemeen, dat men de koninklijke familie in een open rijtuig zonder behoorlijk geleide liet rijden, na dat men al een complot en vele wapens had ontdekt. Het eerste besluit van het nieuwe ka binet zal de intrekking van alle dictato riale maatregelen zijn. Uit Lissabon wordt geseind, dat het nieuwe ministerie slecht ontvangen is; de oorzaak daarvan is, dat het veel te reac- tionnair getint is. in de Portugeesche hoofdstad toont de bevolking zich over het algemeen zeer onverschillig over het gebeurde, er hangen weinig vlaggen half stok en ©veneens ziet men maar weinig andere teekenen van rouw. Er is sprake van, af te zien van de openbare tentoon stelling van het stoffelijk overschot van koning en kroonprins, nit vrees voor mo gelijke vijandige manifestaties. Ook spreekt men van eventueel© cle- memtie-maafregelen, als het in vrijheid stel len van een groot aantal politieke gevan genen, vóór de teraardebestelling, ten einde zeker te zijn van handhaving ,de!r orde gedurende de begrafenis. Admiraal FeTreira do Amaral, de nieuwe president van den ministerraad, is de oud- minister, die tijdens de muiterij op do oorlogsschepen, achtlien maanden geleden, zijn eerewoord gaf, dat de rebellen, als zij de wapens inleverden, met v ©el clementie behandeld zonden worden. Toen zij een maal ontwapend en ontscheept waren, werden alle matrozen, tot een getal van zeshonderd man, gevangen genomen en naar de bagno's de meest ongezond© kolonies gezonden, de gebruikelijke de portatie-plaatsen voor veroordeelde repu- blikeinsch© journalisten. Van dien datum dateeren de eerste be dreigingen met den dood, tegen den ko ning geuit. Volgens de Mundo was de moordaan slag te Lissabon het uitvloeisel van de revolutionaire beweging. Het plan was, dat de revolutionairen zich 31 Januari zouden meester maken van telefoon en telegraaf ©n de republiek uitroepen met behulp van het garnizoen van Oporto. D© koninklijke familie zou verrast worden en aan boord van een schip het land uitgebracht. Franco zou worden terecht gesteld, de minister's gevangen genomen. Het plan mislukte, doordat de politie ge waarschuwd werd, maar men verwacht nieuwe onlusten, wanneer slraks de Cortes den nieuwen koning zullen uit roepen. D© correspondent van d© Daily Tele- mij bijna het te erkennen toen huilde ik, domme gans, als ©en bakvischje om een© tragedie die moer dan vierhonderd jaar oud was en misschien daarom zoo sterk aangreep, omdat zij, door ©en oog getuige gjeschilderd, met den polsslag van dien vervlogen tijd tot het gevoel sprak. Het manuscript luidde in de vertaling als volgt: „Ik, Jacopo Nani, cavelier van Messer Michele della Spada, schreef dit neer op den dag van Maria's geboorte in het jaar des heils eenduizendvierhonderdnegientig. En daar Michele Spada mij ©en heiligen en vreeselijken eed heeft laten zweren, dat nooit, een woord er van over mijn© lippen zal komen, en ik bet op straffe des doods aan geen levende ziel vertel len mag, daarom schrijf ik het neer en verberg bet in de oubliette van de Dogaressa, waar zij hare papieren ver borg voor de spiedersoogen van den Raad van Drie, en als er gerechtigheid is in hemel en op aarde, dan zullen menschen- handen deze bladzijden vroeger of later vinden, en mijne nooit gehouden belofte vervullen ter wille van de gewetenswroe ging die in mij knaagt en mij dag noch nacht met rust laat, die mij haar liefelijk beeld doet zien, waar ik ga of sta. (Wordt vei-volgd).

Krantenbank Zeeland

Nieuwe Zeeuwsche Courant | 1908 | | pagina 1