iheid.
DAMME.
r?
Mei- en BouwM,
Vetwaren.
Itrecht.
No. 16.
Donderdag 6 Februari 1908.
Vierde Jaargang.
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Vtisdqnl eiken MllKItt-, WIEHSIAG- tn VRIIDAGAVOHD.
n mijn Moeder!
FEUILLETON
Het Geheim van het Paleis.
S UIT E NÏ A N d7
RING gehouden
zich als zoodanig
fSTUUR.
Iter's Zak!
lillende dingen
een naaldenko-
nog een doosje
wonden zich Sinte
tijd had zij zoo'n
kostbaar kleinood,
meer dan thans
Ieder, die maar
zij deze pillen aan
werkend middel,
aagpillen a f 0.50
n t' 1.25, zijn voor
ijgb bij JOHAN
Middelburg; te
Drogist.
i pachten.
|ef vioeger van de
Te bevragen bij
UE, Kruininjen.
lacht.
jr Kilo
le
f.per bus.
I's Bosch 1907.
jKilo f58.
lilts franco voor het
lembours.
[onig en Suiker,
fl. van f 1.
|i cent.
neus en keel, 75 ct.
s, 30 cent
s en keel. 35 cent.
cent.
zichtspijnen, 30 ct.
10 cent.
cent.
doos 37X en 60 ct.
30 cent.
id reukzout tegen
ken van f O 75 en
;éne) 25 cent.
n-pleister) 25 cent,
50, f 0.75 en f 1.25.
50 en 0 80
2.50.
KW ZEEUWSCHE «AKI
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes £0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers a contant i „0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.371/,, voor niet-abonné's045
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. A ■mutant.
Reclameberichten 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
Antwoord op eenige vragen.
Naar aanleiding van de vergadering der
K. S. A., gehoHden te Goes, op Zondag
j.l., worden mij vreemde vragen gesteld.
Zooals onze lezers uit bet verslag heb
ben kunnen lezen, heeft de Eerw. kape
laan dhr. Ratte bedankt en o. a. ook on
geveer het volgende gezegd:
„De N. Z. Ct." is de krant van de
eilanden, en al moclit er soms veel op
a orden afgedongentoch is 't het blad van
ons allen. Aan alle mensclienwerk kleven
gebrekenmaar in de eerste plaats moeten
we zorgen voor 't behoud van ons blad'
Het schijnt, dat het gesprokene ver
keerd wordt uitgelegd door de zinsnede
„maar in de eerste plaats moic-
t-en wo zorgen voor 'tbehoud
van ons blad".
Velen hebben mij gevraagdis hel zoo
treurig met de krant gesteld, dat zij kwij
nende is? Met nog grooter verbazing
vroeg mij iemand reeds Zondagavond
„Gaat de krant op de flesch?"
Ik acht miji verplicht in het belang van
ons blad reeds vóór de algemeene ver
gadering van aandeelhouders eenige cij
fers kenbaar te maken. Wanneer werke
lijk de krant op de flesch zou gaan, dan
zou dit in de eerste plaats te danken zijn
aan den slechten finaincieelen toestand.
Maar die toestand is integendeel goed.
Reeds (hans kan ik constateeran, dat
de financieele toestand van den derden,
jaargang ruim f 10 0 0 beter is dan die
van den tweeden jaargang, en f 1 5 0 0
beter dan die van den eersten jaargang.
J os. Wi tka m,
Directeur „N. Z. C.".
Een Verheerlijking.
Het Nederlandsch sociaal-democralisch
hoofdorgaan „het Volk" verheerlijkt den
laffen Koningsmoord te Lissabon
niet.
Dat is opmerkenswaard.
Het blad schuift de schuld niet eens
op den rug van republikeinen of socia
listen en anarchisten, maar spreekt zelfs
het vermoeden uit, naar aanleiding
van het feit, dat juist geschoten is op
den koning en zijn twee zonen dat de
kroonpretendent Miquel van Braganza de
hand in 'tspel zou hebben gehad, om
voor zich den troon te bemachtigen.
Uit offieieele berichten blijkt, hoe slecht
„het Volk" was ingelicht; ófhoe on
gaarne het zijn lezers vertelt, dat 'n ze
ker soort republikeinen of socialisten of
anarchisten koningsmoordenaars zijn.
De naam- en partijgenoot van „het
Volk", het sociaal-demokratisch Belgisch
hoofdorgaan „le Peuple" (het Volk), heeft
een ietwat andere meening inzake dezen
koningsmoord.
Een meening zeer afwijkend van haar
Nederlandsch zusterorgaan.
ihande vinden wanneer
mee gaf dat ik
ilogne per flacon 25 cent.
3, Vlasm., Middelburg.
21
Wij stonden heide voor de bedoelde ruit,
keken nu eens die, dan elkander aan
schouderophalend, want het stuk hout
onderscheidde zich door niets van zijne
kameraden. Doctor Marino ging op zijne
knieën liggen, beklopte het aan alle kan
ten, uiaar ,o£ het hout te dik was, wij
konden niet ontdekken dat het hol klonk
zoo als wij verwacht hadden. De doctor
maakte zijn zakmes open naai- het mij
voorkwom, een zeer kostbaar voorwerp
- en begon met het grootste mes voor
zichtig de kanten van de ruit langs te
gaan. Eensklaps gleed het. bijna voor de
helft naar beneden, maar een© poging om
het hout op te lichten, mislukte, daar het
mes afbrak.
„Dat is niets, mem kan het met oen
geschikter instrument nog eens proheeren,
want wijken moet het hout in ieder geval",
izeide hij en steunde, om, zich op te richten,
legen het paneel van houtbeschot onder
den vensterbank. Eensklaps klonk een
scherp geiruisch, alsof er een. slot open-
knapte, het paneel week ter zijde en ging
En daarom des te meer opmerkelijk,
wijl het socialisme met zijn consequenties
wil zijn internationaal.
„Le Peuple" 'tis haast ongeloof
lijk het offieieele orgaan der Bel
gische socialistische partij, klapt, in de
handen bij de afschuwelijke, laffe mis
daad van Lissabon.
Volgens dat blad is deze onzinnige aan
slag niet anders geweest dan „een daad
van wettelijke vei-dediging"
Daarvan te hooren gewagen door socia
listen, die onze „wetten" onzinnig en on
rechtvaardig vinden, klinkt wei vreemd
in do ooren.
Maar nemen we 'top z'n allergunstigst:
dat de „légitime défense", waarvan „le
Peuple" schreef, beteekende een recht
vaardige verdediging.
Wat dan?
Dit: zelfs al was de regeering van ko
ning Carlos, een onrechtvaardige,
een regeering in strijd met de Portugee-
sche Grondwet dan nog is het Bel
gisch socialistisch hoofdorgaan niet alleen
in conflict met zijn Nederlandschen con
frater, maar met zich zelf.
Wanter is geen sterker tegenstan
der van d e doodstraf dan„le
Peuple!"
Voor een individu, dat schuldig bevon
den zijn zou het kleine meisje Van Calck
in stukken gesneden te hebbenvoor den
ellendeling, die het meisje Bellot, den
schat harer ouders, wurgde voor
schurken van dat kaliber zou „le Peuple"
en de socialistische pers ixit het diepste
van haar ingewand kreten weten op te
hijschen, om in naam der Humaniteit
(menschelijkheid) te protesteeren tegen en
verontwaardiging te toonen over de wreed-
heid en de „klasse-rechtvaardigheid", wel
ke den dood zou vorderen voor den
laagste der individuen.
Dim wordt ontoerekenbaarheid be
pleit; dan gelden allerlei „verzachten
de omstandigheden"; dan is de delinquent
volstrekt geen misdadiger; de man is een
zieke, en behoort derhalve in een uit
stekend hospitium gesoigneerd, verzorgd
te worden.
Zoo ongeveer in een kluis, als waarin
het jongste Zondagsblad van „het Volk"
jhr. de Geer teekende!
Maar: de straf des doods, en nog
wel toegepast op de meest laffe
w ij z e, door sluipmoord, wordt door het
Belgisch soc.-dem. hoofdblad in een stra
lenkrans gezet, waar het ©en drager des
Gezags, een Koning, geldt.
De vlag gekeerd.
De van-dag-tot-dag-schrijver in het
„H a n d e 1 s b 1 a d", de bekende heer
Boissevain, zette bij de verkiezingen
voor 1905 zijn beste beentje voor om het
ministerie-Kuyper ten val te brengen.
Hij preekte dat 'teen aard had.
En schaarde zich lustig onder de 1) 1 a n-
co-c.oneen t ra tie, die ten doel had
tot algemeen stemrecht te ge
raken.
Nu schrijft, dezelfde heer Boissevain,
blanco-concentratie-man, die hij den val
van het kabinet-Kuyper de kieschheid had
een paai- centimeter terug, de ruit in den
vloei' echter sprong door middel vain, twed
verborgen scharnieren' in de hoogte, zoo
als een kastje dat door den druk op een
veer geopend wordt, en onthulde ©en©
opbning in den grond, waaruit een dikke,
stofwolk naar boven steeg. j
„Nu zullen wij wel vinden, waarop d©
vreemde heer gewezen heeft", zeide ik
onwillekeurig omziend, „maar wal?"
Doctor Mal'inló haalde do schouders op.
„Iels afschuwelijks kan het nauwelijks
zijn", zeide hij, „daarvoor lijkt mij de
ruimte te klein. Diep is zij wel, maar in
elk geval nauw. In ieder geval zal ik er
eens met licht, in kijken, nu de stof op
getrokken is".
Ik haalde gauw een doosje waslucifer^
en reikte' er hem ©en over. Na, een paar
minuten van ademloos wachten ging zijnf
rechterhand naar beneden en haald© hij
een langwerpigen blikken koker te voor
schijn, jwelks deksel heel gemakkelijk te
openen was. Toen hij den koker leegschhd-
de, kwam er een rol fijn beschreven perka
mentbladen te voorschijn, die met ©en zij
den koord samengebonden waren.
Nadat, hij nog eens meteen lucifer rond
gekeken had, was hij overtuigd dat de
ruimte verder niets bevatte. Doctor Marino
drukte dus de ruit weer stevig naar hene
hoven zijn redactie-bureau de Nederland-
sche vlag te ontplooien, dit:
„Niet door vooral aandacht
te geven aan nog een beetje
meeruitbreidingvanhetkies-
recht brengt men ons land vooruit,
maar door zijn krachten te wijden aan
de verschillende behoeften der verschil
lende doelen van ons land".
Zog u 'dat wel, juffrouw l'ielerse, maar
dat klinkt nu toch 'n beetje anders dan
wat u vroeger koffiepraatte.
Zijn de bordjes verhangen?
Apologetische Volksbibliotheek.
(Ingezonden).
Dit is aan velen steeds duidelijker ge
worden, dat wanneer wij, naast ©en krach-
lig©, sociale en politieke actie, niet tevens
zorgen voor een breede volksontwikkeling)
op godsdienstig gebied, dat wij dan op
den duur ppg niets van beteekenis heb
ben verricht.
Apologie, geloofsverdedigiiig dat
is vooral noodig in onze dagen en in alle
kringen.
In ojn/.e dagen: heeft ooit het bitterste)
Ongeloof zóó driest heit hoofd opgesto
ken? Door de drukpers komen allerlei
geschriften en krantenartikelen, waarin
stelselmatig het geloof ondermijnd wordt),
in alle kringen der samenleving. De ont
dekkingen der weienschap niet alleen,
Altaar ook har© onbewezen stellingen (hy
pothesen) worden op bevattelijke wijze ook
aan den kleinen man duidelijk gemaakt,
vooral wanneer daarmee aan zijn geloof
getornd kan worden.
lil alle kringen: vroeger maakte hef;
ongeloof vooral slachtoffers onder de hoo-
gere standen, ondier de meehontwikkelden.
Men kon toen volstaan met meel" geleerd©
apologetische werken. Thans overschrijdt
het in den vorm van brochures of volks
kranten ook den nederigslen drempel,
thans sluipt het rond in fabrieken ©n Werk
plaatsen, waar dei Roomsche arbeider vanj
zijn protestantsehe of ongeloovige makkers
voortdurend allerlei tegenwerpingen tegen
zijn II. Geloof moet hooren.
Van die tegenwerpingen, niet aanstonds
aanvaard, doch uit onkunde vaak toch
niet krachtig weersproken, blijft langzaam
aan ,wa,t hangen. De werkman verflauwt in
zijn geloof en dwaalt steeds verder en
verder af.
Dit is ingezien door de Apologetische
Vereieniging S;t. Petrus Canisius, welke in
overleg met d© Uitgevers-vennootschap
Fntura, het initiajtief heeft genomen lot
de uitgave eener Apologetische Volksbi
bliotheek. Zij stelt zich voor, een groole
reeks brochures, v'an 1(5 bladzijden druks,
uit te geven,, waarvan de geringe prijs
het. een ieder, die 'twél meent met ons
Roomsche volk, mogelijk zal maken er in
izijn kring eenige tien-of honderdtallen van)
tei verspreiden.
Voorat ook wordt op deze uitgave de
aandacht gevestigd van de Z.E. en W.E.
H.H. Geestelijken; in den catechismus cn|
de patronaten zullen verschillende dezer
brochures zeer geschikt verspreid kunnen
worden, nadatzeeerstmon deling
den, het paneel schoof weer naar voren,
een scherp knappen, en het geheime vak
was weer gesloten.
„Een dood gemakkelijk mechanisme",
mompelde de doctor, „maar goed bedacht
In ieder geval heeft vroeger hier een meu
bel, stoel, tafel of kastje gestaan, en liet
geheel bedekt. Krachtens mijn volmacht
neem ik dus bezit, van deze papieren voor
het 'huis Spada.
Hij was opgestaan, den koker onder den
tinker arm, den rol perkamentbladen inj
de hand, terwijl hij met zijn rechterhand
hel koord losmaakte. Hij rolde den rol
uit en keek vluchtig de eerste bladzijd©
door, die bedekt was met kleine gekrulde
letters in oud-llaliaansch, moeilijk I© ont
cijferen voor den leek, maar voor iemand
die daarin geoefend is ©n dat was dok
ter Marino zeer zeker geen onoverkome-
lijken arbeid.
„Mejuffrouw", zeide hij, na een poosje
opziend, „onze gemeenschappelijke arbeid
in het archief, zal met dezen vondst ge
ëindigd zijn, want ik geloof, dat wij uit
deze bladzijden alles zulten ervaren wat
Donna Yolanta betreft'. Is echter do
theorie, die gij gister in het werk over
occulte wetenschappen gelezen hebt, juist,
dan moet de vreemde heer, als hij1 in dit
leven Jacopo Nani geheeten heeft en de
niog eens zijn toegelicht. Zoo ko
men ze overal onder het volk
Doch ook de Plaatselijke Cojmté's) van de
K. S.A., de R. K. Werklieden-vereenigin
gen, zullen zich zeker niet onbetuigd la
tten. Hier heeft men nu eens prachtige col-
portare-beheter. De prijs is niet hoog, en do
inhoud degelijk en bevattelijk.
Dezer dagen verschijnt no. 1 van dezo
„Apologetische Volksbibliotheek". Zij is ge
titeld: „Is erëen God?"
In de volgend© nummers zullen achter*
eenvolgens de navolgende onderwerpen
behandeld worden:
Heeft God de wereld geschapen?
Bijbel en Natuurwetenschap.
Stammen de mienschen van a.pen af
Heeft de mensch een ziel?
Over het hiernamaals.
Wonderen.
De Vrijdenker ten. zijn gelóóf.
Is de Kath. Kerk onverdraagzaam?
De Biecht.
Is er een moraal zonder God?
Kan de godsdienstlooze moraal de gods
dienstige moraal vervangen?
De christelijk© radicalen en de vooruit
gang.
Heeft Christus geleefd?
Het ontstaan van het Christendom,
Is Christus van den dood opgestaan
Is Christus de zoon Godsl
De Maagd en Moeder Gods Maria.
Is het Pausdom door Christus gesticht.?
Pausdom en Beschaving.
Slechte Pausen.
Pausdom en Inquisitie.
Pausdom en Heksenprocessen.
Katholieke Kerk en Moderne Kuituur.
Het economische verval der Kath. vol
keren.
Lijkverbranding.
Spiritisme of de moderne spookzieners.
Godsdienst en Openbaring.
Is de Bijbel menschenwerk
Is de Bijbel aan de Katholieken ver
boden
Ziedaar, door het opnemen van de ti
tels der eerst uitkomende brochures, wel
het biest deze „Apologetische Volksbiblio
theek" gekarakteriseerd.
Wanneer wij ten slotte hieraan toevoe
gen, dat het Z. I). H. den Bisschop van
Haarlem heeft behaagd, tot Censor voor
deize Apologetisch© Volksbibliotheek te he
rnoemen, den oud-hoogleeraar, Deken P. L.
Dessens, te Leiden, dan staat tevens vast,
dal deze brochures de waarborg geven,
da;t z.ij in leerstellig opzicht onberispe-i
lijk 'zijn.
Moge het aan de vereenigde pogingen
van ,,St. Petrus Canisius" en „Futura"
gelukken, om deze „Apologetische Volks
bibliotheek" onder vele tienduizendtallen
in ons Vaderland te verspreiden. Wij be
twijfelen dan niet dat getuigd zal kunnen
wouden: hier is een groot en goed werk
verricht.
FRANKRIJK.
Hot testament van kardinaal
It i c h a r d. Onderstaand geven wij een
uittreksel, de voornaamste punten bevat-
schrijver van deze regels was, niet meer
verschijnen nu een© menschelijke hand
zijn manuscript gevonden heeft, zooals
hij heeft gewenscht".
„Zooals hij heeft gewenscht?" herhaal
de ik, heelemaal in de war en mij zelf
afvragend, of ik droomde.
„Wel", zeide dokter Marino, „gij hebt
er allereerst recht op, te weten wat deze
bladzijden bevatten, want gij hebt den
„vreemden messer" twee maal gezien
ik nooit. Willen wij dit manuscript sa
men lezen?"
„0, dat gaarne", antwoordde ik leven
dig. „Wanneer beginnen wij?"
„Dadelijk, wanneer gij niet liever eerst
een© wandeling wilt maken".
„Dat kan ik in den namiddag nog doen.
Voorloopig is voor mij niets zoo interes
sant als de geschiedenis van Donna
Yolanta".
„Dus, voorwaarts, naar hot archief,
waar Signora Danieli op ons wacht!"
„En het paneel in de Stanzo d'Oro?"
„Misschien bevatten deze bladen daar
van een nadere aanduiding".
Assunta Danieli zat nog in den leun
stoel in het archief en wachtte op ons.
Wat had de oude vrouw ©en prachtig©
kop, klassiek, als een oude camée, en
zij zag er waardig genoeg uit in haar
tende van het merkwaardige testament
van kardinaal Richard:
Ik geloof, dat ik alle kerkelijk© in
komsten, die ik gedurende mijn leven ge-
noten heb, in werken van godsvrucht en^
liefdadigheid getrouw heb verbruikt. Daar
ik van deze inkomsten niets ter zijde ge
legd hel); heb ik in dit opzicht geen be
schikkingen te maken. Hierdoor behoef
ik van mijn vaderlijk erfdeel ook niets af
te nemen, om te voldoen aan de ©en of
andere verplichting, die ik op bet oogen-
blik van mijn overlijden op mij genomen
zou kunnen hebben.
Wat mijn vaderlijk erfdeel aangaat, zoo
heb ik dit, reeds bij bet begin van mijn
priesterlijke bediening, volgens den raad
van mannen, door den geest Gods be
zield en den toestand mijner familie goed
kennende, in twee dealen verdeeld.
Ik heb het deel, dat ik bestemd had
voor werken van liefdadigheid en gods
vrucht, reeds lang opgebruikt, van mee-
ning zijnde, dat ik boter deed, zelf ge
durende mijn leven die werken te doen
dan deze na mijn dood door anderen te
laten verrichten.
Wat het tweede gedeelte mijner bezit
tingen betreft geloof ik, volgens de door
de Voorzienigheid gestelde orde te han
delen, wanneer ik dit nalaat aan mijne
talrijke neven en achter-neven, niet met
het doel, hen te verrijken, maar om hen
to vergunnen de bescheiden plaats in te
nemen, die God aan onze familie heeft
verleend"....
Kardinaal Richard beschikte, toen hij
priester werd, over ©en rente van 80.000
francs per jaar. De groot© overledene!
moet dus kapitalen aan de liefdadigheid
hebben ten offer gebracht.
De uitvaart van kardinaal Richard is
een grootsch© betooging van eerbied ge
weest, zoodnt Francois Veuillot het een
openbaring noemt van ©en nieuw concor
daat/een band tusschien Frankrijk en de
Kerk, die niet op perkament maar in de
harten der Franschen is geschreven.
Het was volgens de beschrijving in den
„Univers" ©en schitterende stoet.
Hel blad geeft ©enige namen: de pre
fect der Seine, de prefect van Politie, de
herlog van Orleans, generaals, de abbé's
Gayraud en Lemire graaf Boni de
Castellane, Piou, enz. enz.
In de Notre Dame waren aanwezig vijf
kardinalen, tien aartsbisschoppen ©n vijf
en dertig bisschoppen.
Kardinaal Richard was volgens het ge
tuigenis van allen, die hem hebben ge
kend, bovenal ©en vader, die zijn geloovi-
gen als kinderen heeft lief gehad.
Over de begrafenis van Kardinaal Ri
chard zegt de corr. der „N. Ct.", geen
„clericaal", o. m.
„De lijkwagen was er een der vijfde
klasse, zeer eenvoudig. Aldus was de
wenseh geweest van den overledene, dia
.steeds in allen eenvoud geleefd had. Zijn
fortuin was voor een groot gedeelte heen
gegaan aan liefdegiften en ik heb van
■een nabestaande vernomen, dat de kar
dinaal in de laatste jaren herhaaldelijk
een boerderij of een stuk land liet ver-
koopen, teneinde de opbrengst voor de
armen te besteden".
eenvoudig, zwart kleed, met den witten
gekruisten mouselinen doek a la Maria
Antoinette, het witte schort en mutsje.
Zij knikte ons toe toen wij binnentraden.
„Ik heb bezoek gehad", riep zij ons
tegen. „Zij was hier, de edele Donna
Yolanta. Ik heb haar in lang niet gezien,
maar vandaag schreide zij niet meer, zij
heeft daar op den muur gewezen en ge
glimlacht, en zij was zeer opgewonden.
Ik weet wel waarom. Omdat de blonde
bruid gekomen is de „juffrouw van
gezelschap" noemt gij allen haar. Alsof
ik niet beter wist! Ja, gij moogt. vrij de
schouders ophalen, en doen, alsof gij niets
wist, maar gij moet u maar eens herin
neren, wat ik voor jaren ©n jaren gepro
feteerd heb, toen de geest over mij kwam
on ik het. tweede gezicht had, wat nooit be
drogen heeft. Gij schudt het hoofd Ik hel)
het zelfs door mijn zoon laten opschrij
ven, en de marchesa beloofde, het docu
ment in het archief te bewaren. Ik zag
dus Donna. Yolanta, en ©ene innerlijke
stem beval mij, haar te zeggen: Gij zult
verlost worden, wanneer een Spada weer
een blonde vrouw trouwt. Een© blond©
zal het huis groot geluk brengen ja,
ja, een© blonde.
(Wordt vervolgd).
