I
I 1
No. 5.
Zaterdag 11 Januari 1908.
Vierde Jaargang.
12.
FEUiLLETOH,
BUITENLAND
I K
Suiker
i 60 cent.
50.
keel, 75 ct.
5 cent.
30 cent.
n 60 cent
n 50 cent.
en f 1,50.
ENZ
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Korte lnlioud Zondagsblad.
Het Geheim van het Paleis.
RG.
NIEUWE ISME COUMT
Abonnementsprijs per 3 maanden voor Goes f 0.75, daarbuiten f 0.95
Afzonderlijke nummers A contant „0.05
GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD
voor abonné's f0.371/,, voor niet-abonné's045
Advertentiën van 15 regels f 0.50iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 2 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels voor 25 Ct. i loutant.
Reclamebericliteu 25 Ct. p. r. Bij abonnement speciale prjjs.
PlatenSpeelzaal te Monte-Carlo-; si-
naasappelenoogst in Spanje; tooneeluit-
voering in West-Indiëspoorbrug over een
waterval; vakschool voor dienstboden;
spoorweg over het ijs eener rivier; alpen
jagers; wedstrijd in het ski-loopen en in
het trappenklimmen('hineezan in het
bad met tekst.
Verhaal: In hun netten verstrikt.
Boeman Kuyper.
'tls wel opvallend geweest, dat ook na
den val van het vorig ministerie in 1905
de persoon van den toenmaligen minister
president, d r, Kuyper, nog altijd een
onderwerp bleef uitmaken van veel be
spreking, van veel commentaar en van
geliefkoosden laster.
't Was alsof men vermoedde, en van
vrijzinnige zijde, vooral van socialistischen
kant vreesde, dat deze geniale Christen-
Staatsman nog eenmaal, in groene grijs
heid, geroepen zou worden de teugels van
het bewind over den Staat der Nederlan
den in handen te nemen.
Gedurende zijn lange studiereis, na zijn
lange studiereis, en toen hij wederom, de
vaste leiding van zijh orgaan „de Stan
daard" in handen, nam, van 1905 af tot
den huidigen oogenblik toe, is dr. Kuyper
en zijn (doen en laten 'geregeld in de Link-
sche pers besproken en bekritikasterd.
Dit feit alleen teekent de grootheid, het
b-eteekenisvolle van zijn eminente persoon
lijkheid ende bange vrees, welke men
voor zulk een geharnast strijder moet ge
voelen. j
Wèl schoten de dwergen hun vergiftige
pijltjes af op dezen grooten man; Wèl'
werd de Staatsman, die in 1903 aan Neder
land rust en orde en veiligheid van ver
keer en vrijheid voor ha,ndel gaf, door
de socialistische 'bond© voortdurend ge
hoond en verguisd om zijn „dwangwetten"
en om zijn uitdrukking van „misdadige
woelingen"; wel werd hij constant door
hel vrijzinnig consortium over den hekel
gehaald om de z.g.n. weinige vruchtbaar
heid van zijn (regeer-periode, om zijtn
onderwijswetten, die aan het vrije Neder-
landsche volk meervrijheid brachten,
en door nog zooveel andere ongemotiveer
de dingen meer -den Achilles-hiel van
dezen reus wilde men treffen, hem onscha
delijk maken naar Voltaire's woorddat
het belachelijke doodt
Men faalde evenwel.
En 'twas te voorzien.
De Kuyper-figuur stak toch te
vèr boven deze dwergen uit, dan dat
zij hem, hoe groot ook hun aantal was,
als Gulliver inet touwtjes konden hinden.
Do laatste dagen, waarin het „krie-
13
„En wat zegt de bezitter, de marches©,
er van?
„De marches©? 0, hij kent natuurlijk het
vooroordeel, 0f als gij liever wilt, de ge
gronde afkeer zijner moeder voor het pa
leis en daar zij zich verbeeldt dat de ver-
ver^erfc'ijk zou kunnen zijn,
heeft hij sedert hij het hoofd der familie
is - sedert twee jaar - 0m haar niet te
veiontrusten, het huis gemeden. Maar on
der ons gezegd hij gelooft niet hard aan
de geestenwereld. Dy kan natuurlijk niet
goed ontkennen wat hij zelf ziet, maar
hij is van oordeel dat menschenoogen
zich bedriegen kunnen, en daar ik zijne
meening deel, heeft hij mij de geheime
opdracht gegeven om het geheim der ver
schijning in het palazzo- Spada op het
sposr trachten te komen".
„Verschijningen, dokter", kon ik niet na
laten te verbeteren. „Niet alleen Donna
Yolanta heeft mij van nacht bezocht; in
mijn woonkamer de Stanza della Do-
se lt", zooals „de Voorhoede" het eigen
aardig en juist uitdrukt, bewijzen te over,
dat de beroemde Kuype-r-vrees er nog
altijd duimen dik opligt.
Leest men de vrijzinnige organen, bijna
overal ontwaart men de angel tjes onder
het papier, de tendenzieuse mededeelingen,
en beschouwingen, die u komen zeggen,
dat Kuyper afgedaan heeft, dat men hem
niet meer wil, da,t hij maar bij: zijn „stu
diën" moet blijven, of zich met reizen
onledig houden kortom dat hij politiek
gekist is.
Inderdaad, een zooveel en zoodanig be
stookt man is in zekeren zin benijdens
waardig.
Toch gaan er verbloemen we bet niet
-onder de Katholieken ook stemmen op,
al zijii 't slechts weinige, welke, hoewel
Kujpers begaafdheden hoogelijk prij
zend, toch zijn wederoptreden als minister
president of als minister, niet zouden he
geeren.
In deze dagen van crisis kwamen ons
enkele van die stemmen" ter oore.
Nu weten we niet, of en w© zou
den haast zeggen, dat we 't onwaarschijn
lijk achten dat dr. Kuyper, onder de
tegenwoordige omstandigheden, achter de
groene tafel zou willen plaats nemen,
maar als men ons'vraagt, of wijt er iets
zouden tegen hebben, dan antwoorden we
ontkennend.
Immersindien nu eenmaal, tengevolge
der gebleken onmacht der Linkerzijde
een Rechtsch Kabinet zou worden gefor
meerd we laten nu die mogelijkheid van
een zakenkabinet buiten bespreking dan
zou het o. i. de u'elopjge vatte taak van
een Rechtsch Kabinet moeten zijnde
voortzetting der zooveel gesmade Kuyper-
politiek, d.w. z. de voortzetting van de
stevige, aan-lijn-gobondene politiek, welke
het vorige Miniaterie voorstond, en waar
op het nu demissionaire Kabinet gedeel
telijk heeft gieteend.
Een kleurbekennend© politiek met voor
op da sociale wetgeving, |en hij:
leven en welzijn, na 1909, in de achter
hoede de regeling van het kiesrechtvraag-
stuk.
Men mag wel zeggen, dat 't uitgemaakt
is, dat een nieuw Rechtsch Kabinet |de
paden zal bewandelen, door het ministerie-
Kuyper gebaand.
Waarom dan Kuyper zelf niet in een
nieuw Kabinet van Rechts?
We hebben ons niet in le laten inejt
den onverkwikkelijken, o. i. aeer ontacti-
scben meeningstrijd de laatste weken in de
Anti-rev. en Christ.-Hist, pers gevoerd,
polemieken, welk© mogelijk een steentje
in de schaal zullen leggen hij' de oplos-
garessa had ik de eer gistenenavon.'l een
gentleman te zien, die volgens zijn fdee-
derdracht, zeer goed oen tijdgenoot van
Donna Yolanta kan zijn".
„O, inderdaad!" antwoordde dokter Ma
rino peinzend. „Ja, het is zonderling t
terwijl deze in alle vertrekken van het pa
leis wordt gezien, is gene alleen ia de
Stanza della Dogaressa te zien. Wie het
is, of liever, wie hij geweest is weet men
niet; het is niet Micbele Spada's dubbel
ganger, want wij hebben zijn portret; het
kan ook niet de Griek zijn, want hij draagt
de Venetiaanschie kleederdracht. Deze ver
schijning is absoluut een raadsel. Dat Da-
nieli, die de geschiedenis kent, de deur dier
kamers voor u opende is niet goed van
hem, want de Stanza d'Oro, waar gij
slaapt, was ook de slaapkamer van Donna
Yolanta. Ik zou u willen voorstellen, in
alle geval van kamers te wisselen".
„Waarom, wanneer Donna Yolanta toch
in alle kamers toegang heeft?" vroeg ik
niet zonder spot.
„Dat is waar. Maar de Stanza della Do
garessa?"
„O, als ik dien heer niet geneer, mij
geneert hij niet", heweeirde ik boud, al was
iet dan ook mijider uit overtuiging, dan
sing dezer crisis.
Wij betreuren die, in zooverre de Ree h-
t e r z ij d e in haar geheel, waartoe voor
het grootste giedeelte de Katho
lieke partij behoort, er mee zou kunnen
gemoeid zijn.
Slechts voor die Katholieken, wel
ke in d r. Kuyper 'n soort boeman
mochten zien, ©enige opmerkingen.
Zooals gezegd, men erkent diens talent,
zijn kunde, zijn groote begaafdheid; maar
zeggen sommigendr. Kuyper was t© veel
een drij ver, was te veel dominé, was
te veel een prikkelende figuur.
Wij gelooven, dat die zóó praten, in 't
algemeen te veel... liberale kran
ten hebben gelezen.
Natuurlijk, dat ook dr. Kuyper de men-
schelijke onvolmaaktheid aankleeft; dat
ook hij mogelijk te militant was, ^n oor
zaak, dat de partijverhoudingen zich meer
hebben toegespitst.
Alles goed en wel.
Maaraan wie in de eerste plaats
de schuld daarvan?
Aan de oppositie-partijen.
Onmiddellijk na zijn optreden werd het
ministerie-Kuyper in de Kamer door de
vrijzinnigen onder vuur genomen juist om
zijn „christelijkheid".
Liberale Kamerleden, in plaats van te
wachten op daden, waardoor het nieuwe
kabinet zijn besturen in Christelijken geest
zou toonen, begonnen met 'nsoort
theologisch-politieken aanvalwierpen zelf
'teerst den twistappel op.
Is 't wonder, dat de Christen-Staatsman
Kuyper zich op dit terrein ziende geatta
queerd, geharnast uit zijn teute trad?
En dat hij,' tijdens zijn bewind, zich
krachlig verdedigde tegen de voortduren
de scherpe en onedele aanvallen, va.n vrij
zinnige zijde tegen hem gericht?
Want in onze parlementaire geschiede
nis kennen we geen voorbeeld, dat een
Staatsman bestreden werd: op zoo hef
tige wijze, als dr. Kuyper.
Hoe ook zelfs met fouten, die hij
mocht hebben begaan, blijft dr. Kuyper
een Staatsman, die door elk Katholiek
hoogelijk moet geëerd, al was het slechts
hierom, dat hij na meesterlijk gepareerde
aanvallen, ons bijzonder onderwijs in een
meer billijke positie bracht en getoond
heeft voor de christelijke beginselen ook
iji de politiek op de bres te staan en er
manmoedig voor te getuigen.
Een ernstig woord.
Het „K. S. W." gaat thanB zyn 7en
jaargang in.
Aan het hoofdartikel „ter Inleiding" van
gedreven door den geest, die steeds ont
kent. En daar de dokter hierop niets ant
woordde, voegde ik er 'bij„Gelooft u niet
dat alles nog een heel natuurlijke oplos
sing vinden zal?"
„Ik hoop het", zeide hij. „Ik heb mij
reeds aan de heiligschennis schuldig ge
maakt, den ouden, braven Danieli te ver
denken, in deze comadie den rol van re
gisseur te spelen."
„Maar de brave Danieli kan toch onino
ge-lijk vierhonderd jaar oud zijn", viel ik
jn de rede.
„Hij is niet eens zoo oud als Abraham",
bevestigde de dokter. „Maar ik ken een
dergelijk geval in ©ene familie te Rome,
waar khet ©ene geslacht na het andere door
de bew.aarders van hun huis, door middel
eener „verschijning", vei'jaagd wterd. De
laatste van deze huisbewaarders, die een
voudig het huis voor zich alleen wensc.h-
ten te behouden, bekend© op zijn sterf-
bed het bedrog en gaf het masker over,
dat naar de buste op bet grafmonument
v.am een der voorouders, zoo treffend was
nagemaakt. Die zaak heeft een paar jaar
geleden groot opzien verwekt, en heeft
mi' op de gedachte gebracht, of hier niet
eert dergelijk bedrog in het spel was, want
den redacteur, mr. Aalberse ontleenen wij
het volgende
„Neen, laat het maar eens eerljjk en rond
gezegd zjjnhet terugzien naar het afge-
loopen jaar stemt niet zoo opgewekt thans,
als wel in vroeger jaren.
Er was veel goeds, veel dat moed gaf
en hoop
Denk aan 't- Katholiek Sociaal Congres
van de Federatie der Werkliedenbonden,
aan het Drankbestrijdingscongres te
Nijmegen, aan het Boerenbond-congres,
aan de Sociale Week te Breda, aan
tal van nieuwe vereenigingen, die tot stand
kwamen, en andere, die zich gestadig uit
breidden.
En toch, hoeveel bemoedigends daarin
ook schuilen moge, van hoe opgewekt katho
liek leven het getuigenis mocht afleggen,
toch zjjn er onder ons, die thans niet die
opgewektheid gevoelen van weleer.
is dit slechts de natuurlijke, en dan spoe
dig voorbijgaande, reactie, welke wel moest
volgen op het met zoo snelle vaart voort-
schieten onzer katholieke werkzaamheid op
sociaal gebied
Is het een gevolg slechts van het stelsel
matig kweeken van een sfeer van wantrou
wen om verschillenden onder ons, die zich
ten diepste gewond konden gevoelen nu
men hen naar hun innigste en heiligste
overtuiging onverdiend en onwaarachtig,
aantastte in het hoogste en heerlijkste wat
zij bezitten, hun onbesproken katholiciteit,
hun eerlijke, toch waarlijk niet enkel met
den mond beleden trouw en onderworpenheid
aan het Kerkeljjk Gezag?
Is het een klimmende en beklemmende
vrees, dat deze onderlinge strijd staag
en staag gevoed door een niets en niemand
ontziend prikkelen, in omvang en diepte
steeds grooter afmetingen zal gaan aanne
men en zoo ons zal terugvoeren naar een
tijd, waarin het historische woord „ziet hoe
lief zij elkander hebben" ons werd tot een e
bespotting door onze vjjanden
Het éeu wellicht én het ander.
Maar dat er reden is voor ernstige be
zorgdheid, wie zal het ontkennen, die be
denkt, dat de zelfbeheersching, van één zjjde
tot heden beoefend, plaats zal kunnen maken
voor de ijzeren noodzakelijkheid, dat de
eigen eer en goeden naam te verdedigen,
zal worden van een recht tot een plicht
En wie nog weet, om nu niet enkel
naar Frankrijk te verwijzen wie nog
weet, tot welk een ellende de polemieken
over elkanders rechtzinnigheid tusschen de
Katholieken van ons eigen land in vroeger
jaren gevoerd hebben, hjj kan slechts met
angst die toekomst zien naderen, hjj
kan op dezen vooravond van het Kerstfeest
niet dan vurig bilden tot den Vredevorst
van Bethlehem's stal, dat de vrede moge
bewaard bljjven tusschen de zonen van het
ééne huisgezin.
Het is een ernstig woord, dat wij neer
schreven. En het geschiedde niet zonder
aarzeling. Maar het scheen hoog tijd te
worden, dat eens tot openlijke uiting kwam
wat. zjj het niet in 't openbaar, door zoo-
velen onder ons in stijgende bezorgdheid
herhaaldelijk reeds is besproken.
Moge dit korte woord worden gelezen
en verstaan in denzelfden geest, waarin het
werd geschreven, moge het zóó iets bij
dragen tot het behoud van de eenheid onder
het geslacht der Danieli dient dat der
Spada reeds meer dan vijfhonderd jaar.
De zaak klopt echter niet, daar de fami
lie zich tot o-p den vorigen marches© na,
niet heeft laten vei'drijvien, en men de ver
schijning niet te lijf kan gaan. Ik heb met
een Techingpistool, om geen gerucht te
maken, op haar geschoten zij heeft
zich in het geheel niet bewogen; ik. heb
met een degen naar haar gestoken,
mijn steek scheen slechts lucht te treffen.
Het schijnt dat ik den ouden Danieli toch
onrecht gedaan heb, en deze verschijning
toch een dier raadsels is, die voor een
menschenverstand moeilijk op te lossen
zijn".
„Of zoo gemakkelijk, dat wij daarom
alleen niet aan de oplossing den-ken",
wierp ik tegen.
Dokter Marino haalde de schouders op.
„Misschien hebt gij gelijk maar ik ge
loof het niet", antwoordde hjj eerlijk. „De
marc.hese heuft u in ieder geval in het
geloof, dat gij van de verschijnmngen niets
zoudt zien, hierheen gezonden, want dat
is wel meer gebeurd. De vraag is nu maai-:
wilt gij hier blijven, of wilt gij naar een
hotel .gaan. Antwoordt eerlijk en zonder
complimenten.
ons, Katholieken, tot voorkoming van een
broederstrjjd, waaruit niets goeds, alleenlijk
veel kwaads kan voortspruiten."
FRANKRIJK.
Pius X en het jubilé van Lour-
d e s. Het „Journal de la Grotte de Lourdes"
publiceert een schrijven, door Z. H. den
Paus gericht tot kardinaal Lecot, aarts
bisschop van Bordeaux, en waarin Z. H.
dezen kerkvoogd by de a. s. in Februari
te Lourdes te houden kerkelijke feesten-
ter gelegenheid van het gouden jubilé der
verschijningen benoemd tot legaat of
pauselijk afgevaardigde. De H. Vader ver
klaart met „voldoening en groote vreugde"
te hebben vernomen van de plechtigheden
welke by deze gelegenheid te Lourdes
zullen plaats hebben
„Wij meenden", zegt de Paus," daaraan
meerderen luister te moeten bijzetten door
de uitoefening van ons gezag. Want ontel
bare genaden en vaa de grootste waarde
zijn gedurende al dien tijd van de grot
van Lourdes uit verspreid over het Chris
tenvolk, zoodat het schijnt alsof de H.
Maagd op die plaats als 't ware de bron
heeft vastgelegd van haar goedheid en
barmhartigheid"'.
Z H. verleent dien overeenkomstig aan
allen, die zullen voldoen aa>. de gewone
voorwaarden en door bemiddeling van den
kardinaal legaat te Lourdes den pauselijken
zegen zullen ontvangen, een vollen aflaat.
Mej. J au re s. Teneinde haar vader
sarcasme en spot te sparen, heeft, naar
de „Patriot©" verneemt, mej. Jaurcs beslo
ten hs.ar intrede in het klooster der Blauwe
Zusters te Castres uit te stellen. Mej.
Jaurès, een zeer schoon© en intelligent®
jonge dame, weid opgevoed door hare
grootmoeder, een der „sterke vrouwen",
volgens de H. Schriftuur. Door haar werd
zjj aan de Blauwe- Zusters van Castres
toevertrouwd. Baron Reille liet er terzelf
der tijd zijne dochter het onderwijs ge
nieten. Bij de periodieke verkiezingen wer
den èn de baron èn de socialistische lei
der beiden tot afgevaardigd-en gekoz-en.
De moeder-overste liet toen de beide jonge
meisjes hij zich komen -en zeide tot hen:
„Kinderen, omhelst elkander, uwe vaders
zijn afgev-aaidigden geworden".
Dat de Fransch© regesring het er op toe
legt, de uitoefening van den Godsdienst
zooveel doenlijk onmogelijk te maken,
blijkt alweer hieruit, dat juist tegen de
Kerstdagen verschillende priesters zijn,ge
roepen o-m voor 28 dagen onder de wa
penen te komen. Door dien willekeurigen
maatregel zijn tal van parochiën juist met
Kerstmis van hun herders beroofd ge
weest. Zoo is te St. Révérien (Nièvre) met
Kei'stmis niet eens dienst kunnen gedaan
worden.
BELGIË.
Koning Leopold. Uit Parijs wordt
aan de „Ge-rmania" gemeld, dat men al
daar zeer ontstemd is tegen koning Leo
pold. De Koning bezit n.l. een prachtige
automobiel, waarmede hij door Parijs tuft
en die onlangs; gebruikt werd door de
vrouw met wie hij kort geleden morga
natisch gehuwd is, barones Vaughan. De
Ik antwoordde niet dadelijk, want, eerlijk
gezegd, ik had lust het hazenpad te kie
zen, de zaak had toch wel iets gi'iezeligs.
Van den an-deien kant kwam mij bet pa
lazzo Spada als een schoone droom voor,
die men niet opgeeft, voor men er toe
genoodzaakt wordt., -en al liet de marchesa
mij ook maar twee dagen hier, dan kon
ik gedui'end-e dien tijd toch van alles ge
niet-en, wat zoo'n onuitsprekelijk genot
voor mij was. Ik dacht daarbij voorname
lijk aan de heerlijke schilderijen, die ik
zoo lang zou kunnen bewonderen als ik
wilde, en daarbij- viel mijn blik op den
Giovanni Bellini voor mijzou ik bang
zijn voor dat lieflijke wezen dat het voor
stelde, voor het aanminnige kinderg-elaat,
dat. mij van nacht bijna nog teerder toe
geschenen had dan hier in de lijst, ge
schilderd door een meesterhand. Beslui
teloos zweefde mijn lilik naar het venster
■en daar, zoowaar ik zalig hoop te worden,
daar stond zij zooals ik haar dien nacht
gezien had, in bet eenvoudige, afhangen
de nachtgewaad, met bloote voet-en, in
den held-eren, lichtenden zonneschijn, de
handen gevouwen tot ©en stomm-e bedel
(Wordt vervolgd).
