>o. 154, Dinsdag 31 December 1907. Derde Jaargang.
Verschijnt eiken MAAIOAG-, WRERSDAG- tn VRIJDAMVOMD.
FEU1LLET0H,
KATHOLIEK ORGAAN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN.
Het Geheim van het Paleis.
UIT DE PERS.
Abonn«me»t«prfa por »m«Am voor Goe* (0.76, daarbuiten f 0.96
Afzonderlik iM.ni.ni k ceitiat ,0.05
GEÏLLUSTREERD ZOSDAGSBLAD
voor aboneé't f 0.371/» voor niet-abonné's,046
BureauLANGE VORSTSTRAAT, GOES.
Advertentiën van 16 regels (0.50; iedere regel meer 10 Ct
Eenzelfde advertentie 3 X geplaatst, wordt 3 X berekend.
Dienstaanbiedingen 5 regels root 85 Ct. I wmUnt.
Reclameberichten 8S Ct. p. r. Bij abonnement speciale prigs.
„#v Set oude spelletje.
'tls weer begonnen.
Evenals bij de crisis ten vorigen jare
wordt ook nu weer van Links beweerd,
dat de Rechterzijde verplicht zijn
zou de Kabinetsformatie op zich te ne
men en daarmee het bewind te aanvaar
den.
Die voorstelling is geheel onjuist
Bij de drie Rechtsche partijen was geen
„geconcerteerde actie", bestond geen af
spraak om het ministerie omver te ke
gelen.
Overduidelijk werd dit bewezen door
het feit, dat de leider der Christ.-Hist.,
de Savornin Lobman, vóór de Oorlogsbe-
grooting heeft gestemd, en dat vele vrij
zinnigen ia t de Rechterzijdie tegen
stemden.
Men had zelfs onder 't stemmen niet
eens verwacht, dat 'tzoo'n vaart zou
loopen.
Het votum was uitsluitend gericht te
gen den minister van Oorlog, en aan dat
afkeurende votum hadden ook verschil
lende vrijzinnigen deel.
De Rechterzijde kan eischen, mede uit
hoofde van de anti-liberale minderheid in
de Tweede Kamer, dat Links den wagen
uit het moeras haalt, waar Goeman Bor-
gesius hem inbracht.
Eerst d h n, indien Links verklaart
zich tot regeeren onbekwaamte gevoe
len, dhn pas is het oogenblik voor Rechts
gekomen, om to overwegen, of het aan
't tot haar gericht verzoek het bewind
over te nemen, zal voldoen.
En dan zal Rechts in hot Landsbe
lang wel te vinden zgn.
In het landsbelang; want eral benijdens
waardige positie zullen de nu, volgende
ministers allerminst hebben.
Zoo al niet onmiddellijk, zou toch later
Kamerontbinding noodzakelijk zijn; im
mers met bet oog op de minderheid van
49 heeft de oppositie het leven van het
Kabinet in haar macht
En bij 'teerste ernstig conflict was
het oogenblik daar om door ontbin
ding der Kamer het volk te laten
uitspraak doen, in welken geest het
wrnscht, dat ons land zal worden be
stuurd.
Want dat men een Zakenkabinet
zal kunnen samenstellen golooren we en
ook hopen we hot niet
principieele politiek
Daarvan geeft de (vrijz.) „Arnhem
se he Crt." een frappant staaltje.
Dat blad schrijft o. a. naar aanleiding
van de verwerping der Ooriogs-begroo-
ting:
„Waren de sociaal-democraten en de
vrijzinnig-democraten gewaarschuwd ge
weest, allicht zouden de eersten vóór
de stemming de zaal hebben verlaten,
gelijk zij juist vóór een jaar voornemens
waren te doen toen het met de begroo-
ting van Minister Staal dreigde spaak
te loopen, terwijl de laatsten, wegens
de verwerping van hun principieel
amendement op de Vestingbegrooting
tot tegenstemmen besloten, waarschijn
lijk als één man voor het Kabinet zou
den gestemd hebben, als zij hadden kun
nen vermoeden, wat hun nu te laat
bleek, n.l. dat de rechterzijde van de
stemming over de Oorlogsbegrooting een
politiek votum zou maken".
Dus om nu van de soc.-dem. maar
te zwijgen de vrijzinnig-democraten
waren besloten tot tegenstemmen,
evenals het meerendeel der Rechterzijde
deed.
Een gedeelte hunner, niet vermoedende,
dat de begrooting gevaar liep, stemde ook
tegen. Een ander gedeelte, beter den toe
stand overziende, stemde vóór.
En toch de „Arnh. Crt." zegt het
moesten zij om principieele rede
nen hebben tegengestemd.
Dat is beginsellooze politiek.
Men is tégen, maar stemt voor, om het.
ministerie te redden.
'tls de laatste twee jaar meer gezien.
.*4 Weer een slachtoffer
Het „Dagblad van Noord-Bra
bant" schrijft;
De „Maasbode" heeft een nieuw
slachtoffer gevonden.
Weer 'n modernist
Nou, 'n modernist op 't kantje af.
En hoe denkt ge, dat bet nieuwe slacht
offer heet?
Ge raadt het in geen tienen; het is...
„De Tgd".
Och, och, wat maakt die „M aasbode"
door haar onbesuisde ketterjagerij zich
toch lekker belachelijk 1
Het is geen Schadenfreude die
ons zoo doet schrijven.
Maar eerlijke en oprechte vreugde, wijl
de Rotterdamsche ketterjager nu zich zelf
voor goed onschadelijk heeft gemaakt.
Zoolang er kans was, dat zijn vonnissen
door fanatieke volgelingen in ernst wer
den opgenomen, bleef de vervolgingszucht
van het blad min of meer .gevaarlijk. Van
laster of leugen blijft altijd wat hangen.
Nu echter is alle gevaar voorbij. Het
jongste slachtoffer „De Tijd", lacht zelf
het hardst om den banvloek, welke hem
trof. Onder het opschrift „Nu ook wij
verketterd" drukt het blad ten vermaak
zijner lezers een groote brok van een
Msb.-artikel over, en schrijft daaronder;
„Onder den diepen indruk van den ons
hier toegebrachten genadeslag, moeten wij
zeggen
„Ja, het is toch maar zool
„In ons land bestaat maar één blad,
dat over het modernisme en over pause
lijke encyclieken kan oordeelen en dat
wezenlijk orthodox is.
„Dat is „De Maasbode!"
De „Maasbode" doet in haar num
mer van Zaterdag amende honorable aan
„de Tijd".
Wel op haar eigenaardige manier, maar
het blad zegt dan toch, dat het in dit
debat niet .ging „over de orthodoxie van
„de Tijd".
Deze bekentenis maakt weer iets goed,
voegt de „Nieuwe Koerier" erbij.
Booze tongen.
Onder dit opschrift lezen we in het
„Zondagsbl. v. h. Katholiek Huisgezin"
„Ik heb geluisterd ©n goed acht gegeven,
maar er was niemand, die goed sprak
van zijn evenmensch".
Zoo verklaarde de groote profeet Jero
mias reèds eeuwen voor de komst van
Christus, daar ook reeds in dien tijd de
booze tongén al zoo algemeen waren, dat
men bijna geen goed meer hoorde zeggen.
Wat zou echter die profeet wel hebben
getuigd van onzen liedendaagschen tijd,
nu de eerrooverij zoo groot en zoo alge
meen is, niet alleen onder heidenen en
ongeloovigen, maar zelfs onder christe
nen, die met elkaar als broeders moeten
leven.
Christenen die volgens het eerste en
voornaamste gebod hun evenmenschem
moeten beminnen als hun zeiven, maar
die dag op dag en (bij elke gelegenheid
zijn naam en faam ontstelen met hun
booze kwaadsprekende tong.
Met roemt onzen tijd als een tijd van
vooruitgang, verlichting en beschaving;
men prjjst hem als ©en tijd van vrijheid,
gelijkheid en broederschap; men verheft
hem hemelhoog als een tijd van nieuwe
uitvindingen o.p intellectueel en technisch
gebied. Al is deze schilderij wel al te
mooi van koloriet en teekening, ik heb er
vrede mee.
Maar, en dat is een leelijke schaduwzijde
van dat mooi tableau, met nog veel meer
recht en waarheid moet men uit den
treure bekennen't Is eveneens een tijd
van liefdeloosheid, een tijd van nijd en
afgunst, een tijd waarop de booze ton
gen zich steeds en overal doen hooien.
Ja, zelfs vele zoogenaamde brave chris
tenen, die zich wel zullen wachten voor
alles wat met de eerbaarheid in strijd
is, die zich zelfs zouden schamen de hand
uit te steken naar andermans geld of goed,
ontzien zich niet dag op dag den goeden
naam van hun evenmensch te ontstelen
door hunne booze, venijnige tong.
Wordt men op een feestmaaltijd uitge-
noodigd, dan hooit men niet een aange
naam, onderhoudend gesprek, maar de ge
wone conversatie loopt over de fouten
en gebreken van anderen. Men zou zeg
gen dat die pikante en onchristelijke saus
bij alle spijzen een hoofdvereischte is.
Bg een thee- of koffievisite, dan is het
schering en inslag, anderen over den he-
u
„Juist, zoo donk ik er ook over", zeide
ik opspringend. „Daarom versmaadde ik
ook Danieli's vriendelijk aanbod, een der
moderne kamers te betrekken. Nu heb ik
er zelfs twee, wat eigenlijk onbescheiden
is. Heerlijke oude kamers, docter, vlak
bij den ingang van den corridor van den
zoogenaamden ouden vleugel gelegen".
„Ik weet het Danieli heeft het mij
verteld", viel hij mij in de rede. „Gij hebt
de Stanza d'Oro en de Stanza della Doga-
ressa".
„Della Dogaressa?"
„Zoo .genoemd, omdat de weduwe van
den eersten Doge uit bet huis Spada het
bewoonde. Dat was in de tweede helft
van de vijftiende eeuw. Na haar heeft nog
slechts een persoon, de gemalin van ha
ren kleinzoon Michele Spada, deze ka
mers bewoond en sedert dien slechts af
en toe ©en gast, en wel eerst in deze
eeuw. Zij behooren bepaald tot de mooiste
vertrekken van bat paleis, maar zij zijn
helaas afgelegen en worden gemeden zoo
als de geheel© oude vleugel".
„En het gehoste paleis", vulde ik aan,
en daar docter Marino hierop niets zeide
voegde ik er bij: „Dus de della Spada zijn
ook een Dogengeslacht?"
„Drie uit hun huis hebben op een Do-
gentroon gezeten twee, door Titiaan
geschilderd, zult gij beneden zien", ant
woordde hg, de deur voor mij openend.
Buiten op den gang vonden wij den ouden
Danieli, wien dokter Marino de sleutels
vroeg, welke mijn begeleider met een
dienstgver overhandigd werden, welke be
wees in welk aanzien hij bij den marebese
en bij het gebeele huis in het algemeen
moest staan.
Toen ik deze opmerking onder woorden
bracht, lachte hij op zijn aangename wijze
en zeide: „Dat is niet mijne verdienste,
maar alleen de gewoonte. Ik ben met den
marchese opgegroeid en niet meer van
hem te scheiden in het begrip dier
lieden".
Voor hen, die de Venetiaansche ge
schiedenis kennen, merk ik op, dat ik heel
goed weet, dat Venetië nooit een Doge uit
een huis Spada had. Daarmede is meteen
gezegd, dat de naam slechts ©en gefin
geerde is, di© den workol ijken naam dek
ken moet,
„O, dan is uwe positie ook ©en heel
andere, dan ik gedacht had", zeide ik,
bijna teleurgesteld. „Ik had mij u zoo on
geveer als lotgenoot voorgesteld, maar dat
was ©en verkeerde voorstelling, want ik
ben de betaalde voorlezeres die ontsla
gen kan worden, en gij zgt de huisvriend,
de onafhankelijke metgezel van den beer
des huizes".
„Wie is geheel onafhankelijk in dit le
ven?" vroeg docter Marino. „Onafhanke
lijkheid beteekent niet altijd geluk," heeft
koningin Natalie van Servië gezegd, en
zg heeft gelijk, geloof ik. Het waarom ligt
genoeg voor de hand. Overigens zult gij
in de marchesa een zeer lieve vtouw vin
den, van wie afhankelijk te zijn u niet zoo
heel hard zal vallen. Natuurlijk een kleine
ruk aan den ketting zal wel af en toe
voelbaar zijn, maar Zulk een ruk voelt
ook de koning op zijn troon misschien
vaker dan gij hem voelen zult. Treedt
haar zonder vooroordeel tegemoet, zij be
hoort tot de weinig© vrouwen die geen
vooroordeel kennen, die noch in het haar
toekomende purper poseert, noch er zich
op laat voorstaan, maar integendeel hare
hooge positie opvat als ©en plicht, die
zij zich waardig moet toonen".
„Dan moet de marchesa ©ene zeldzame,
beminlijke vrouw zijn", riep ik uit, moe
ke! te haten en al hun doen en laten fijn
uit te pluizen. Hij of zij, die het best de
tong over anderen kan roeren en het meest
pikante nieuwtjes weet op te haten, o die
heeft bij uitstek het gezelschap aange
naam bezig gehouden.
Zij die zoo erg loslippig zijn en voort
durend over anderen willen babbelen, mee-
nen zich interessant te maken, als zij ver
borgen ondeugden en fouten van hun even
mensch in de nauwste bizonderheden kun
nen bekend maken.
Doch meestal blijkt het, dat zij die zich
zoo gaarne met anderen bemoeien, zelfs
hun huishouden en familieleven op de
straat brengen, gewoonlijk groote en ge
wichtige redenen hebben om zich met zich
zeiven te bemoeien. Den splinter in het
oog van hun evenmensch zien ze direct,
maar hun eigen balk gaan ze ongemerkt
voorbij. Zij deden echter vrij wat beter
eens goed op te letten of in hun eigen
levenswijze niet veel valt te verbeteren,
voordat zij zich met anderen willen be
moeien.
Uit deze enkele grepen in het dage-
lijksch teven blijkt hoe gemakkelijk en
lichtvaardig de menscben hun tong droe
gen over het doen en laten van anderen,
zonder eerst goed te bedenken dat zij
zich aldus aan dat ongelukkig en hatelijk
kwaadspreken schuldig maken".
De Crisis.
De Tijd schrijft:
Zooals wel niet anders te verwachten
was, heeft het Kabinet collectief ontslag
aangevraagd aan H. M. de Koningin.
De kans, dat het zal gaan als bij de
Staalcrisis en dat op ©enigerlei grond door
de betrokken ministers op het besluit van
aftreding zal worden teruggekomen, ach
ten wij gering.
Te zeer werd het Kabinet door het ge
beurde eerst met minister Staal, daarna
met minister Cohen Stuart, thans met
minister Van Rappard, verzwakt; boven
dien is de tweespalt tusschen de verschil
lende groepen der Linkerzijde, niet slechts
omtrent legerzaken, maar ook omtrent de
groote zaak van kiesrecht- en grondwets
herziening, te duidelijk reeds aan het licht
getreden, dan dat aan ©en aanvulling of
reconstructie op den vicieuzen grondslag
van 1905 ernstig zou kunnen worden ge
dacht.
Wij kunnen dus verwachten, eerstdaags
de leiders en woordvoerders der onder
scheiden politieke partijen door de Kroon
geroepen te zien, allereerst tot het die
nen van advies, maar vervolgens ook tot
het verleenen van meer actieve hulp, om
het schip van Staat, dat op ondiepten
is vast geloopen, weder vlot te maken.
Het blad zegt verder, dat het bij: die
stemming over de begrooting van oorlog
niet de toeleg der rechterzijde is geweest,
om het Kabinet te doen vallen. Dit neemt
echter niet weg, dat, naar haar oordeel,
thans de rechterzijde, indien zij daartoe
geroepen wordt, volgens goede constitu-
tioneele zeden, de overneming van het be
wind niet mag weigeren.
gesleept door de warme woorden van mijn
begeleider.
„Dat is zij", zeide hij ernstig, maar
vriendelgk.
„En de marchese?" vroeg ik belangstel
lend.
„Naar h-ern moet gij niet vragen ïk
ben te na met hem bevriend, om niet.
partgdig te zijn", antwoordde docter Ma
rino lachend.
„Ik ontdek, wel is waar, dikwijls zijne
fouten, maar ik ben ook altijd weer ge
neigd hem op ©ene of andere wijze te
verontschuldigen".
„God, dat is roerend", zeide ik ©enigs
zins spottend. „Zoo iets is sedert Orestes
en Pylades geloof ik nog niet voorgeko
men. En waar woont de marchese dan,
als hij toch nooit hier is?"
„In den winter is hij gewoonlijk in Ro
me, als hij niet ergens anders is.
„Dank u voor die afdoende ophelde
ring.
„Ah, pardon ik wilde niet schertsen.
De marchese heeft namelijk in Rome ook
een huis ©en paleis, wanneer gij' vilt,
te midden van ©en groeten tuin aan den
voet van den Janiculus. Een erfstuk van
zijn grootvader, den laatsten vorst van
Roccasanta. Maar de marchese is een
vriend van historische studiën, en snuf-
Het geval ligt thans, zegt het blad, ge
heel anders dan bij de Staalcrisis.
De regeering, die zich bij de Staalcrisis
tegenover bet verwerpend votum der Eer
ste Kamer kon beroepen op het gunstig
votum der Tweede, staat thans naar vei
lig mag worden aangenomen, tegenover
de Volksvertegenwoordiging in haar ge
heel.
Verzwakt, als zij is, kan van haar niet
langer 'verwacht worden, dat zij andere
quaestiën, die even dringend ais het be
langrijke vraagstuk der landsdefensie, op
lossing en regeling vorderen, die oplos
sing en regeling in 's lands belang zal
schenken.
Niet het partijbelang, doch de plicht,
door vaderlandsliefde en constitutionee-
len zin opgelegd, moet derhalve de lei
ders der Rechterzijde ertoe nopen, als bet
verzoek tot overneming van de teugels
van het bewind tot hen komt, dit ver
zoek niet af te slaan.
Dat een regeering, die in de Tweed© Ka
mer ©ene meerderheid zij het ook de
kleinst-mogelijke tegen zich heeft haar
program niet kan verwezenlijken, is dui
delijk. Een Kabinet, hetwelk iets anders
en iets meer wil wezen, dan louter een
cabinet d'affaires, kan met ©ene meerder
heid, welke niet met zijn hoofd-beginset-
len instemt, onmogelijk regeeren.
Nu kan men van gevoelen zijn, dat een
nieuw opgetreden regeering in dergelijk
geval niet onmiddellijk tot Kamerontbin
ding behoeft over te gaan, doch, als d©
periodieke verkiezingen in zicht zijn, deze
verkiezingen kan afwachten, indien haar
inmiddels het regeeren door har© tegen
standers in het Parlement niet onmogelijk
wordt gemaakt.
Er zou dan, zoo schrijft „De Tijd" ver
der, tusschen de tegenpartij en d© regee
ring een compromis moeten worden aan
gegaan, om gedurende ©en al of niet be
paalden tijd principieele quaestiën te la
ten rusten.
„De Standaard" acht de crisis thans
alleszins serieus. Er zal ©en ander Kabinet
te zoeken zgn.
„Begeerlijk zijn de negen portefeuilles
op dit oogenblik zeker niet. Van Links
zal men aarzelen, ©n, als is men, met het
oog op de samenstelling der Kamer, bet
eerst aan het bod, zich door die pijnlijk©
ervaring van het nu aftredend Kabinet,
eer afgeschrikt gevoelen. En van Rechts
stuit men op ©en Kamermeerderheid, die,
kr-achtens de stembus van 1905, nog al
toos een scherp tegen Rechts gekeerd ka
rakter vertoont".
Gemakkelijk zal een oplossing dus niet
zijn.
„Maar, ook al komt men in Januari
■gereed, dan nog kan men bij' de Eerste
Kamer reeds einde Januari in moeilijk
heden geraken met een of meer Begroo
tingen.
„Er is heel wat in de Begrootings-ont-
werpen, dat stellig niet in den smaak van
de Eerste Kamer valt. Wilde nu het ge
val, dat ook de nieuw-opgetreden Minis
ters gelijksoortige bedenkingen hadden,
dan zou of intrekking van ©en ontwerp,
feit daarom dikwijls in de groote biblio
theken en archieven van Europa. In den
zomer is hij graag in de Alpen, want op
het. landgoed der Spada aan het strand
der Adriatische zee is het hem eensdeels
te warm, anderdeels te vol met gasten,
die zijne moeder gaarne om zich heen
ziet.
„Dan is de marchese zeker iets van een
zonderling en misanthroop zeide ik.
„Neen, neen, werkelijk, dat is hij niet,
geen van beiden! In het geheel niet1" be
ijverde docter Marino zich te antwoorden.
„Hij heeft alleen maar vreeselijk het land
aan vervelende en oppervlakkige men-
schen, en dan is hij ontzettend bang om
uitgehuwelijkt te worden".
Ik kon bet niet hielpen, maar ik moest
hartelijk lachen, ©n mijn metgezel lachte
mee, en wij lachten te zamen een vroo-
lijk duet, zooals de oude muren zeker in
lang niet gehoord hadden. Ik moest ten
slotte de tranen droogen, die mij langs
de wangen Hepen.
„Neen, maar dat is ©enig! Uw marchiese
moet een verrukkelijke baby zijn, die bang
is om uitgehuwelijkt te worden".
Docter Marino had het ook met zijne
oogen te kwaad. „Gij hebt misschien wel
niet zoo'n groot ongelijk", zeide hij toen.
„Maar stel u nu eens ©en mensc.h voor,
